Bauxite Việt Nam

Đỗ Ngọc Thống 

Xổ toẹt nghị quyết của trung ương Đảng năm 2013!!! Điên hết rồi!!!

Hoàng Thuỵ Hưng

Hai hôm nay, sau khi đọc và nghe ý kiến của Thường vụ QH yêu cầu “Phải có một bộ SGK chung cho cả nước”, tôi cứ suy nghĩ mãi. Ý nghĩ đọng lại cuối ngày là: nếu QH cứ nhất quyết bắt phải có 1 bộ SGK chung cho cả nước thì Bộ GD&ĐT sẽ giải quyết bài toán ấy thế nào? Nếu mình ở cương vị ấy thì sẽ giải quyết thế nào nhỉ? Chỉ mới nghĩ đã thấy thương Bộ trưởng và lãnh đạo Bộ GD&ĐT.

1) Trên đe dưới búa

Nếu QH cứ nhất quyết thế thì Bộ GD&ĐT không thể không chấp hành, mà chấp hành thì làm đâu có dễ. Giải trình trước QH cũng như các cử tri thì cũng đã nói nhiều rồi, trình bày điều hơn lẽ thiệt của chủ trương ấy cả rồi… mà Bộ trưởng nói rất có lý, bây giờ chẳng lẽ lại nói ngược lại?

2) Tổ chức viết 1 bộ SGK của Bộ thì rất khó khả thi

Bởi lẽ: 

a) Huy động được đầy đủ một đội ngũ tác giả khoảng 400 -500 người để viết 1 bộ sách cho tất cả các môn học là không hề đơn giản. Phần lớn số người hiểu biết về chương trình và SGK phổ thông, có chuyên môn về các môn học đã tham gia 03 bộ SGK hiện hành;

b) Nếu biên soạn và triển khai đồng loạt ở cả 3 cấp như vừa qua cũng phải mất ít nhất 7-8 năm mới xong từ lớp 1 đến lớp 12;

 c) Phải mất khoảng 500 tỷ hoặc như năm 2016 đã từng định vay Ngân hàng Thế giới (WB) 16 triệu USD mới làm được 1 bộ sách;

 d) Viết xong rồi, bộ sách của Bộ chắc gì đã tốt hơn cái mà Bộ đã triển khai và thực hiện khắp cả nước 7-8 năm qua. 

3) Chọn lấy 01 bộ trong các bộ SGK viết theo Chương trình 2018 đang sử dụng làm bộ sách chung của Bộ

Cách này có vẻ nhanh, đáp ứng được “ngay và luôn”… Nhưng chọn bằng cách nào? Ai sẽ là người đứng ra làm trọng tài để chọn? Dựa vào đâu để quyết định chọn bộ này mà không chọn bộ kia? … Lấy quyền lãnh đạo của Bộ để áp đặt, quyết định thì có được không?... Đó là chưa nói sẽ đụng đến vấn đề bản quyền tác giả SGK, chế độ nhuận bút sẽ thế nào?... Không hề đơn giản.

4) Lắp ghép 1 bộ sách chung từ các bộ hiện hành theo cấp học

Từ các bộ sách đã có của mỗi môn, chọn sách cho mỗi cấp ở các bộ khác nhau ghép lại thành 1 bộ. Ví dụ, với môn Ngữ văn có thể lấy sách tiểu học của bộ A, sách trung học cơ sở của bộ B và sách THPT của bộ C để thành sách môn Ngữ văn của Bộ. Về lý thuyết là được, vì sách nào cũng phải viết theo Chương trình 2018, cho nên ở THCS học sách bộ B, lên THPT chuyển sang học sách bộ C vẫn được. Tuy nhiên trong thực tế không phải đơn giản thế, vì mỗi bộ dù đều dựa vào chương trình nhưng quan niệm và tư tưởng sư phạm khác nhau, cách tổ chức bài học khác nhau. Hơn nữa cũng vấp phải chuyện bản quyền và nhiều khó khăn khác như phương án nêu ở mục 3.

5) Giả sử có sách chung của Bộ rồi thì 03 bộ kia sẽ thế nào?

Làm sách tham khảo không được, vì thực chất đây là SGK; bỏ đi thì rất lãng phí tốn kém mà lại coi như không thực hiện NQ 88 của QH và QĐ 91 của Bộ CT: 1 chương trình nhiều SGK. Hơn nữa GV vừa bắt đầu quen với 3 bộ sách nay lại phải tập huấn dạy bộ sách mới của Bộ...

6) Các cách trên đều khó, QH yêu cầu thế chẳng khác gì đánh đố Bộ GD&ĐT. Vậy nên thế nào?

Theo tôi:

- Thượng sách: Kiên trì tiếp tục thuyết phục QH bằng các cơ sở khoa học, xu thế quốc tế và thực tiễn triển khai chương trình, SGK mấy năm qua. Nêu rõ những khó khăn, tốn kém và sự không cần thiết phải biên soạn 1 bộ sách của Bộ chung cho cả nước. Nêu các giải pháp nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế của việc triển khai chủ trương 1 chương trình nhiều SGK đã và đang thực hiện. Sai chỗ nào thì sửa chỗ ấy.

- Trung sách: Tiến hành tổng kết, đánh gía khách quan ưu điểm và hạn chế của chương trình, SGK 2018 và việc triển khai thực hiện. Từ đó điều chỉnh, phát triển chương trình, tìm giải pháp khắc phục phù hợp và hiệu quả cho một số năm trước mắt. Chờ Đại hội Đảng lần thứ 14, căn cứ vào NQ và chủ trương phát triển GD của Đảng, chuẩn bị tốt định hướng và các giải pháp cho cuộc đổi mới chương trình, SGK chu kỳ tới. Nên nhớ việc đổi mới chương trình, SGK 2018 được chuẩn bị từ sau Đại hội XI, tức năm 2012 và mãi đến 2018 mới có chương trình. Vậy để đổi mới chương trình chu kỳ tới sau Đại hội 14 (2026) thì ít nhất năm 2032 mới có chương trình mới.

- Hạ sách: lựa chọn 1 trong các giải pháp khó khăn đã nêu ở phần trên.

Chủ trương 01 chương trình nhiều SGK là một trong những ưu điểm nổi trội của chương trình 2018. Chủ trương ấy góp phần thay đổi rất nhiều quan niệm và cách dạy, cách học, cách triển khai thực hiện nhằm đổi mới giáo dục theo hướng tích cực, phù hợp với xu thế quốc tế. Cái mới bao giờ cũng khó, đòi hỏi người GV và các cán bộ lãnh đạo, quản lý phải nỗ lực, tìm hiểu, đầu tư. Thay vì thấy khó là phàn nàn, kêu ca; thấy không quản lý được là cấm… Nếu quay lại 1 bộ sách thì những nỗ lực đổi mới chương trình 2018 của ngành GD hàng chục năm qua coi như thất bại, kéo theo chủ trương xã hội hóa GD cũng kết thúc và sự độc quyền trong việc làm SGK lại lên ngôi. 

HN 14/08/2025

https://tuoitre.vn/co-quan-quoc-hoi-de-nghi-nghien-cuu-co... sinh-20250813094232228.htm

Đ.N.T.

Nguồn: FB Đỗ Ngọc Thống