Bauxite Việt Nam

Nguyễn Văn Tuấn

Hôm kia, khi xong một bài giảng về evidence-based medicine ở BV108 (Hà Nội), một em bác sĩ đi ngang qua và nói: “Thầy giảng rất hay!”.

Wow! Đó là một lời khen tặng mà cũng là một sự khích lệ có ý nghĩa. Nó như một luồng gió mát, tiếp thêm động lực cho tôi.

Trong mỗi bài giảng, dù là invited lecture trong hội nghị hay bài giảng thông thường, tôi dành nhiều tâm sức và thời gian để chuẩn bị.

Tôi quan niệm mỗi bài giảng phải kể một câu chuyện ‘thực chiến’ và 3 thông điệp. Chỉ 3. Bốn là ‘thua’.

Quyết định câu chuyện là gì và thông điệp là gì là rất khó. Khó vì tuỳ thuộc vào bối cảnh và diễn đàn.

Đã có ý tưởng về câu chuyện và thông điệp, vấn đề kế tiếp là cấu trúc câu chuyện và slides. Bao nhiêu slides? Mỗi slide có bao nhiêu dòng; mỗi dòng bao nhiêu chữ? Bao nhiêu hình ảnh? Tất cả đều phải dựa vào nguyên tắc soạn slides mà không phải ai cũng biết.

Bài giảng phải có ví dụ. Những ví dụ minh hoạ cho các khái niệm và phương pháp đóng vai trò rất quan trọng. Chọn ví dụ không hề dễ chút nào. Phải đọc nhiều và suy nghĩ sâu.

Do đó, tuy bài giảng 60-90 phút coi đơn giản, nhưng đằng sau đó là bao nhiêu trằn trọc và thời gian suy nghĩ. Thường, một bài giảng 30 slides tôi mất cả 1-2 ngày để suy nghĩ + 2 tiếng đồng hồ soạn slides.

Tôi chợt nhớ tới ca sĩ Lệ Thu (đã qua đời). Chị ấy có lần nói rằng một ca khúc chị trình bày trên sân khấu chỉ ~5 phút, nhưng thời gian chuẩn bị cả ngày, có khi cả tuần lễ. Giảng dạy cũng vậy.

Đa số học viên không cảm nhận những nhọc nhằn đằng sau một bài giảng chất lượng nếu họ chưa từng giảng dạy. Có lẽ chính vì vậy mà họ xin slides rất … vô tư.

Anyway, tôi chỉ muốn mượn cái note để cám ơn anh bác sĩ học viên hôm nọ và 150 bạn khác ở BV108. Tôi (và anh Thạch nữa) rất thích làm những khoá học ở Hà Nội vì tinh thần học tập nghiêm túc và được hỏi nhiều câu hỏi hay.

Tôi nghĩ giảng dạy là một nghệ thuật. Nó là nghệ thuật vì nó đòi hỏi sự sáng tạo (chứ không phải kiểu thường qui), cảm xúc, và sự tinh tế trong việc soạn thảo. Giảng dạy cũng là truyền cảm hứng: biến kiến thức khô khan thành một hành trình khám phá.

N.V.T.

Nguồn: FB Nguyễn Tuấn