Bauxite Việt Nam

Hai Kim

Nông dân Đồng bằng sông Cửu Long độc canh cây lúa, mất lúa là mất tất cả, mất lúa là mất trắng, mất lúa là đời sống sẽ lâm vào cảnh nợ nần, túng thiếu.

Lúa mất trắng rồi, biết sống sao đây? Đó là câu hỏi đang dằn vặt ngày đêm những nông dân mà ruộng lúa của mình đã chìm sâu trong làn nước bạc.

Hôm bể đê bờ Nam kinh Cả Mũi, tôi tìm gặp bác Phạm Văn Ổi, cụ già 70 tuổi mà cả tháng trời đã cực khổ ngày đêm nắng dãi mưa dầm hộ đê bờ Bắc để cứu lúa, vào nhà, tôi thấy bác rũ rượi như chiếc bong bóng xì hơi, nằm im lìm trên chiếc võng chẳng chút đong đưa, mắt nhìn sững lên trần, vài con ruồi đậu cả trên mặt của bác.

Nghe tiếng tôi vào, bác từ từ ngó lại, bác hỏi:

- Cậu là ai?

Tôi nhắc cho bác, chừng nhớ ra tôi, bác thảng thốt nghẹn lời:

- Mất trắng rồi cậu ơi!

Nhìn bác, nhớ lại đôi mắt rực lên ánh sáng hy vọng trong lúc cực khổ hộ đê nay lờ đờ thất thần, tôi không biết phải nói gì, nên lúng túng ngồi xuống ván cạnh võng của bác.

Rời võng, ngồi xuống ván cạnh tôi, bác Phạm Văn Ổi nói như tiếng thở dài, trút ra những nổi lo lắng dồn nén trong lòng:

- Rồi đây lấy tiền đâu mà trả nợ, lấy gì mà ăn, lấy gì mà làm lúa mùa tới, lấy gì mà tiêu xài!

Cùng là nông dân, tôi hiểu nổi đau của sự “mất trắng”. Tôi cảm nhận được những lo toan, tính toán không có đường ra của bác. Tôi biết sự tiếc xót đến bần thần của việc mất 2ha lúa, mà hơn tháng trường bác đã chăm sóc như chăm sóc con cái trong nhà, gần một tháng trường nữa bác bảo vệ như bảo vệ con cái trong nhà.

70 tuổi vẫn dầm mình hộ đê cứu lúa.

Tôi nhỏ tiếng nói với bác:

- Hôm nay, cháu đến đây để nghe bác nói. Bác có gì muốn nói không?

- Đầu óc của tôi hiện giờ không nhớ được gì, không nghĩ được gì, tôi chẳng biết nói gì nữa. Bác nói.

Im lặng một hồi lâu bác mới nói thêm:

- Cả tháng trường ở ngoài đồng gia cố 2 đê bờ Bắc và bờ Nam cơm nuốt chẳng trôi, hằng ngày làm được gì thì làm: đốn cây bạch đàn, chở cây, đóng cây, kiềng dây, xúc đất vô bao, có lúc thiếu người khiêng cả bao đất nặng để đắp đê, tối đến mấy chú trẻ ở lại canh đê tôi về nhà, về nhà mà có ngủ nghê được gì đâu, mình mẩy ê ẩm, lại cứ chập chờn vì lòng phập phồng lo lắng không yên.

Đêm bờ Bắc bị bể, nghe báo động tôi chạy ra đê, đến nơi tôi thấy không còn cách nào để khắc phục, miệng bể rộng trên 30 m, sức nước đổ vào mạnh như thác, cuốn trôi mọi thứ, tôi chỉ còn hy vọng mong manh hộ đê cứu lúa ở bờ Nam.

Rồi đê bờ Nam cũng bị bể luôn, tôi như người chết rồi, trắng tay rồi, cứ bần thần lo nghĩ không biết sắp tới lấy gì mà sạ, lấy gì mà ăn.

Vẫn muốn hỏi bác về thiệt hại, nhưng thấy nỗi đau của bác quá lớn tôi xin phép cáo từ.

Đến nhà anh Phạm Văn Thạch, người làm 11 ha ở bờ Bắc, anh cho biết thiệt hại như sau:

Xới đất 2 lần: 150.000 đồng

Trục trạc : 120.000 đồng

Thuốc ốc : 40.000 đồng

Tiền công sạ lúa: 35.000 đồng

Xịt cỏ và tiền công: 42.000 đồng

Xịt sâu 2 lần và công: 62.000 đồng

Tiền phân các loại: 820.000 đồng

Giống xác nhận: 435.000 đồng ( 30 kg * 14.500)

Tiền công sạ lúa: 56.000 đồng

Tổng cộng: 1.770.000 đồng.

Tức là chi phí 17.700.000 đồng cho 1 ha.

Tôi hỏi anh Phạm Văn Thạch:

- Nếu được yêu cầu chính quyền trợ giúp anh sẽ yêu cầu thế nào?

- Nông dân mắt trắng thiệt hại gần hai chục triệu một ha, nên nếu Nhà nước hỗ trợ để thoát nghèo ít nhất cũng phải mười triệu một ha. Anh đáp.

- Theo tôi biết mức hỗ trợ cao nhất theo Quyết định số 142/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 31/12/2009 là 1.000.000 đồng/ha. Anh thấy mức này ra sao?

- Không đủ tiền mua lúa giống! Anh Thạch than.

Còn anh Nguyễn Phước Đồng người có 26 công ruộng, cho biết thiệt hại khoảng 52.000.000 đồng thì bức xúc hơn:

- Nhà nước hổ trợ 1.000.000/ ha chắc tôi không nhận, ít quá, nhận làm chi cho mang tiếng.

Hổ trợ 1.000.000/ ha, nhận làm chi cho mang tiếng.

Anh Tiêu Văn Nhiển mướn 3,8 ha, thì ngoài chi phí khoảng 17.700.000/ ha còn tốn thêm tiền mướn đất 10.000.000 đồng/ha. Anh Nhiển thiệt hai nhiều hơn hết, đến 27.700.000/ ha.

Anh Trần Văn An, người chuyên làm thuê có sổ hộ nghèo than thở với tôi:

- Nước ngập hết đồng rồi, ai mướn gì đâu mà làm, nhà không có xuồng, không biết làm gì mà sống đây, chắc phải đi Bình Dương kiếm việc làm quá!

Anh cũng nhờ tôi hỏi chính quyền giùm, là tại sao nhiều năm nay dù có sổ nghèo nhưng anh không được nhận cứu trợ theo chính sách cho hộ nghèo.

Tôi bỗng nhớ lại, khi đi trên bờ kinh Cả Mũi lúc mới bể đê, tôi loáng thoáng nghe có 2 vợ chồng trẻ nói với nhau rằng chắc đi Bình Dương quá, tôi không hiểu đi để làm gì, bây giờ tôi mới hiểu ra: đồng ngập hết rồi, những người làm thuê, những nông dân nghèo phải đi lên Bình Dương làm thuê kiếm sống.

Theo Văn phòng Ban phòng chống lũ lụt trung ương, tính đến ngày 6/10 đã có 6.073 héc ta lúa bị ngập thiệt hại hoàn toàn.

Trong 6.073 héc ta lúa bị chìm này, có bao nhiêu cảnh đời tuyệt vọng vì túng thiếu bủa vây như cảnh bác Phạm Văn Ổi? Có bao nhiêu tiếng kêu cứu trong âm thầm chờ đợi như tiếng anh Trần Văn An?

Nhà nước có giúp xin giúp nông dân bị thiên tai thoát nghèo, chớ đừng chỉ giúp cho nông dân khỏi đói. Hỗ trợ 1.000.000 đồng/ha, có khi nông dân tự ái không thèm nhận.

Nông dân bị thiên tai ở Đồng bằng sông Cửu Long không những mong chờ sự hỗ trợ thích hợp của Nhà nước, mà còn cần lòng hảo tâm của mọi người trong và ngoài nước.

Xin mọi người hảo tâm hãy giúp nông dân Đồng bằng sông Cửu Long bị thiên tai trong lúc khốn khó này.

H.K.

Tác giả gửi trực tiếp cho BVN