Bauxite Việt Nam

Nguồn: “Yevgeny Prigozhin’s reported death may consolidate Putin’s power”, The Economist, 24/08/2023.

Biên dịch: Phan Nguyên

Những gợn sóng lớn nhất đến từ sự kiện sẽ là những gợn sóng bên trong nước Nga. Nếu Prigozhin bị giết theo lệnh của Putin, điều đó sẽ củng cố hình ảnh của vị Tổng thống như một lãnh đạo độc tài đầy thù hận, sẵn sàng bỏ qua các quy trình và luật pháp. Lần đầu tiên ông thu hút trí tưởng tượng của công chúng Nga với tư cách Tổng thống là khi đưa ra cam kết đáng nhớ rằng phải “bắt [phiến quân Chechnya] trong toilet” và “quét sạch chúng khỏi các nhà kho”. Trong những năm tiếp theo, các kẻ thù của ông phải hứng chịu một loạt các phương pháp tấn công và ám sát ngày càng bất thường – từ chất đồng vị phóng xạ bỏ vào trà cho đến chất độc thần kinh bôi trên nắm tay cửa và quần lót – tất cả được thiết kế để trấn áp các đối thủ.

Tuy nhiên, những phương pháp này cũng làm xói mòn quan điểm cho rằng Nga là một quốc gia bình thường, vạch trần chế độ của Putin như một tổ chức mafia được điều hành bởi ý muốn cá nhân và hận thù.

Bill Burns, giám đốc CIA, gần đây đã bình luận về số phận có thể đang chờ đợi Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh nhóm lính đánh thuê đã gây ra một cuộc nổi loạn ngắn ngủi ở Nga hồi tháng 6. Theo ông, Vladimir Putin, Tổng thống Nga, “nói chung là người nghĩ rằng trả thù là món ngon nhất khi được ăn nguội. Theo kinh nghiệm của tôi, Putin là bậc thầy về trả thù nên tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu Prigozhin có thể thoát khỏi đòn thù.” Vào ngày 23 tháng 8, đúng hai tháng sau cuộc binh biến đó, máy bay phản lực của Prigozhin đã lao xuống đất.

Andrei Soldatov & Irina Borogan / Foreign Affairs (July 6, 2023)

Trịnh Khải Nguyên-Chương dịch

14/07/2023

Vladimir Putin | Minh họa bởi Erhan Yalvaç Nguồn: www.setav.org/

Một trong số nhiều câu hỏi chưa được trả lời thỏa đáng về cuộc nổi dậy của thủ lĩnh Wagner, Yevgeny Prigozhin là tại sao guồng máy an ninh rộng lớn của Nga lại chuẩn bị quá kém cỏi để đối phó với cuộc nổi dậy đó. FSB, cơ quan an ninh chính của Điện Kremlin, từ lâu đã đặt nặng vấn đề “phòng ngừa” và thực hiện các bước tích cực để ngăn chặn bất kỳ mối đe dọa nào đối với nhà nước Nga. Thậm chí cơ quan này còn gài mật báo viên trong tổ chức Wagner. Tuy nhiên, hình như họ đã không có hành động nào để ngăn chặn cuộc binh biến trước khi nó bắt đầu, hoặc để cảnh báo Điện Kremlin về kế hoạch của Prigozhin.

Nguyễn quang Dy

Đó là một câu hỏi nóng không chỉ cho các nhà nghiên cứu mà còn cho những người quan tâm đến nước Nga. Vận mệnh của một siêu cường quân sự như nước Nga có tác động rất lớn tới tương lai của nhiều quốc gia và trật tự thế giới. Tuy còn quá sớm để kết luận, nhưng sau quyết định sai lầm của Putin xâm lược Ukraine, nhất là sau cuộc binh biến đầy kịch tính của ông trùm Wagner là Prigozhin, một nước Nga “hậu Putin” đang tới gần hơn.

Liana Fix & Michael Kimmage, Foreign Affair ngày 27/6/2023

Trịnh Khải Nguyên-Chương dịch

Lính đánh thuê của công ty tư nhân Wagner ở Rostov-on-Don, Nga, tháng 6 năm 2023. Alexander Ermochenko / Reuters

Cuộc xâm lăng của Nga vào Ukraine đã đập tan huyền thoại Tổng thống Nga Vladimir Putin là một nhà độc tài bất khả xâm phạm. Trước ngày 24 tháng 2 năm 2022, Putin có thể tỏ ra là vô đạo đức và hiếu chiến, nhưng qua các cuộc phiêu lưu quân sự ở Syria, Crimea, và xa hơn nữa, ông ta có vẻ như là một chiến lược gia có năng lực. Thế rồi, trong một nước cờ tính toán, ông ta thể hiện sự kém cỏi của mình bằng cách xâm lăng một quốc gia không hề gây ra mối đe dọa nào cho nước Nga, và thất bại hết phen này đến phen khác trong những mưu lược quân sự của mình – mà ví dụ mới nhất là cuộc binh biến diễn ra trong thời gian ngắn ngủi do ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh nhóm lính đánh thuê Wagner, chủ mưu hôm cuối tuần qua. Điều này, thêm một lần nữa, cho thấy huyền thoại độc tài của Putin đang trên đà suy yếu. 

Kim Van Chinh

1/ PIONTSKOVSKY (Dialog 2-7-23)

Piontskovsky cho rằng, những thành công lớn đầu tiên của cuộc tấn công của Lực lượng Vũ trang Ukraine đã tạo ra "Một tín hiệu rất nghiêm trọng".

Ông còn dự đoán sự kiện sẽ xảy ra ở Liên bang Nga sau cuộc phản công thành công của Lực lượng Vũ trang Ukraine. Ông gợi ý rằng cuộc nổi dậy thất bại đầu tiên của Prigozhin có thể kéo theo cuộc nổi loạn thứ hai, được kiểm soát hơn và có thể sẽ thành công hơn. Như vậy sẽ có một sự thay đổi quyền lực ở Liên bang Nga.

Hiếu Chân

29 tháng 6, 2023

Nước Nga chắc chắn sẽ có nhiều thay đổi sau cuộc chính biến ngày 24 Tháng Sáu của Yevgeniy Prigozhin (ảnh: Boris Alekseev/Anadolu Agency via Getty Images)

Cuộc binh biến do đội quân đánh thuê Wagner và thủ lĩnh của nó là Yevgeny Prigozhin thực hiện ở Nga cuối tuần qua chỉ kéo dài hơn một ngày nhưng hé lộ nhiều vấn đề về nước Nga, về nhà độc tài Vladimir Putin và cuộc chiến tranh ở Ukraine mà hiện đã kéo sang tháng thứ 17. Truyền thông quốc tế đã giành không ít công sức đưa tin nhanh nhạy, phân tích thấu đáo những vấn đề liên quan đến sự kiện quốc tế hi hữu này. Nhưng câu chuyện về cuộc binh biến yểu mệnh vẫn chưa kết thúc mà vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời đáp.

James Gorrie

Lam Giang biên dịch

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tới Belarus và đang phải đối mặt với các mối đe dọa từ nhóm lính đánh thuê Wagner cũng như sự cảnh giác của giới tinh hoa Nga. Bên cạnh đó, vị thế hạt nhân của Nga, Đông Âu và thế giới đang ngày càng xấu đi.

Người dân chụp ảnh với một thành viên của Tập đoàn Wagner tại thành phố Rostov-on-Don, Nga, hôm 24/6/2023. (Ảnh: Roman Romokhov/AFP/Getty Images)

Financial Times: Vladimir Putin freezes out hBardliners after Wagner mutiny

Cù Tuấn dịch

Tóm tắt: Lực lượng an ninh của Tổng thống Nga ‘bắt đầu bắt giữ những người có cảm tình’ với thủ lĩnh Wagner lưu vong.

Vladimir Putin đã chuyển sang chấn chỉnh các cơ quan mật vụ của Nga sau cuộc nổi dậy thất bại của nhóm Wagner, thưởng cho những người trung thành bằng việc thăng cấp và bắt giữ những nhân vật có thiện cảm với lãnh đạo tổ chức bán quân sự Yevgeny Prigozhin.

Sergei Surovikin, một vị tướng cấp cao của Nga được biết là có mối quan hệ tốt với Prigozhin, đã không xuất hiện kể từ khi quay một đoạn video vào đầu giờ sáng thứ Bảy khi cuộc binh biến bắt đầu, theo một số người quen thuộc với vấn đề này.

Holman W. Jenkins, Jr. / Wall Street Journal 27/6/2023

Cù Tuấn dịch

30-6-2023

Tóm tắt: Putin quá yếu ớt để chiến thắng cuộc chiến và cũng quá yếu ớt để có thể kết thúc nó.

Dấu ấn của giai đoạn cai trị của Vladimir Putin là việc đẩy những con người sáng tạo, kinh doanh, đầy tham vọng của Nga ra nước ngoài cho đến khi chỉ còn lại một người, Yevgeny Prigozhin.

Gideon Rachman, “The Putin system is crumbling,” Financial Times, 25/06/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Sau vụ binh biến ở Moscow, mọi thứ ở Nga sẽ không thể trở lại bình thường.

Những hình ảnh minh chứng cho tư cách lãnh đạo quốc gia của Volodymyr Zelenskiy đã xuất hiện vào ngày 25/02 năm ngoái. Khi quân đội Nga áp sát Kyiv, Tổng thống Ukraine đã xuống đường với các phụ tá thân cận của mình, trấn an người dân rằng, “Tất cả chúng tôi vẫn đang ở đây, để bảo vệ nền độc lập và đất nước của chúng ta.”

Bill Browder trả lời phỏng vấn của tạp chí Time / https://time.com/.../wagner-mutiny-bill-browder-interview/ 

Cù Tuấn dịch

Khi Vladimir Putin có bài phát biểu chỉ vài ngày sau khi vượt qua thử thách lớn nhất đối với vai trò lãnh đạo của mình trong 23 năm, ông đã tìm cách nói với giọng điệu thách thức. Tổng thống Nga mô tả đoàn xe vũ trang gồm hàng nghìn binh sĩ Nga do ông trùm lính đánh thuê Wagner Yevgeny Prigozhin dẫn đầu là một “cuộc binh biến” được thiết kế để kích động tình trạng hỗn loạn trong nước Nga và những người tổ chức nó là những kẻ âm mưu “phản bội đất nước và nhân dân Nga”. Nhưng trước sự ngạc nhiên của ngay cả những người nghiên cứu điện Kremlin sắc sảo nhất, Putin đã không tiết lộ kế hoạch trừng phạt. Thay vào đó, ông coi phần lớn những người tham gia là những người yêu nước bị lừa dối và nói rằng Prigozhin và binh sĩ của ông ta sẽ được tự do lưu vong ở Belarus, quốc gia chư hầu của Nga.

Kim Van Chinh

1. Các tin mới từ Moskva

Sau khi đàm phán với Prigozhin, Putin đã:

1. Cho sửa lại bài phát biểu của chính mình ngày 24/6. Toàn văn bài phát biểu đã được sửa lại như sau (Kommercant đăng ngày 26/6):

“Tôi kêu gọi các công dân Nga, các nhân viên của lực lượng vũ trang, các cơ quan thực thi pháp luật và các dịch vụ đặc biệt, các chiến binh và chỉ huy hiện đang chiến đấu trong các vị trí chiến đấu của họ, phải đẩy lùi các cuộc tấn công của kẻ thù, làm điều đó một cách anh dũng. Tôi biết, tôi đã nói cho các chỉ huy của tất cả các hướng một lần nữa đêm qua. Tôi cũng kêu gọi những người bị lừa dối hoặc đe dọa lôi kéo vào cuộc phiêu lưu tội phạm, những người bị đẩy vào con đường phạm tội nghiêm trọng – nổi loạn vũ trang – hãy dừng hành động.”

Cù Tuấn dịch / The Guardian 26/6/2023

27-6-2023

Tóm tắt: Tổng thống Nga chỉ trích ‘những người tổ chức nổi loạn’ sau khi Yevgeny Prigozhin cũng xuất hiện lần đầu trước công chúng kể từ vụ binh biến.

Vladimir Putin đã tuyên bố rằng cuộc nổi dậy của thủ lĩnh Wagner Yevgeny Prigozhin “chắc chắn sẽ thất bại” và nói rằng nước Nga đã thể hiện “sự đoàn kết” khi đối mặt với một cuộc nổi dậy “nguy hiểm”.

Trong một bài phát biểu được truyền hình vào đêm khuya không hẹn trước vào cuối ngày thứ Hai 26/6, Putin lộ rõ vẻ tức giận khi nói: “Bất kỳ hành vi tống tiền hay cách nào gây rối loạn cho nước Nga đều sẽ thất bại… Tôi đã thực hiện các bước đi để tránh đổ máu quy mô lớn”.

Kim Chi / ĐKN News 27-6-2023

Phan Nguyên biên dịch từ “The Wagner Group halts its march on Moscow”, The Economist, 24/06/2023.

Vladimir Putin dường như đã sống sót qua mối đe dọa lớn nhất đối với chế độ của ông. Nhưng trong bao lâu nữa?

Mối đe dọa từ cuộc binh biến chống lại Vladimir Putin đã biến mất vào ngày 24 tháng 6 một cách đột ngột và kịch tính như khi nó nổ ra. Vào buổi sáng, Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu tập đoàn lính đánh thuê Wagner, đã đưa các đội hình xe bọc thép của mình tham gia cuộc hành quân 1.000 km tiến về Moskva, tuyên bố đã áp sát trong vòng 200 km và gây ra báo động ở Điện Kremlin. Nhưng đến tối, ông ra lệnh cho các cựu chiến binh thiện chiến của mình quay trở lại, nói rằng ông không muốn làm đổ máu người Nga. Các báo cáo trên mạng xã hội cho thấy các chiến binh của ông đang bắt đầu rút lui. Người phát ngôn Điện Kremlin cho biết ông Prigozhin sẽ tới Belarus.

Lê Tây Sơn

26 tháng 6, 2023

Nước Nga chắc chắn sẽ có nhiều thay đổi sau cuộc chính biến ngày 24 Tháng Sáu của Yevgeniy Prigozhin (ảnh: Boris Alekseev/Anadolu Agency via Getty Images)

Cuộc binh biến ngắn ngủi của Yevgeniy Prigozhin thủ lĩnh tập đoàn lính đánh thuê Wagner ở Nga ngày 24 Tháng Sáu đã đánh dấu một “bước ngoặt lớn về cách ứng xử” trong 23 năm cầm quyền của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trước cuộc “chính biến” yểu mệnh này, Putin luôn tỏ ra mình là kẻ “bất khả chiến bại”, lãnh đạo một cơ cấu quyền lực được cá nhân hóa cao nhất và là người rất thành thạo trong việc ban phát của cải cho các “nhóm lợi ích” khác nhau để đổi lấy lòng trung thành của họ. Bây giờ, trong nháy mắt, ông ta bị sỉ nhục và cấu trúc quyền lực bị rạn nứt. Những diễn biến bất ngờ này đã gây lo ngại cho cả nội tình nước Nga, cho Ukraine và cả thế giới nếu Putin quyết định tìm cách củng cố lại quyền lực của mình.

Anton Troianovski  / New York Times 25/6/2023

Cù Tuấn dịch

26-6-2023

Tóm tắt: Những người Nga có quan hệ với Điện Kremlin bày tỏ sự nhẹ nhõm khi cuộc binh biến của thủ lĩnh quân đánh thuê không châm ngòi cho một cuộc nội chiến. Nhưng họ đều đồng ý rằng, Vladimir Putin đã tỏ ra yếu đuối và sự yếu đuối này có thể tồn tại lâu dài.

Tổng thống Vladimir V. Putin từ lâu đã tự phong mình là người bảo đảm cho sự ổn định của Nga và là người bảo vệ không khoan nhượng cho địa vị nhà nước của quốc gia này.

Cuối tuần này, sự ổn định của Nga đã lung lay và ông Putin cũng vậy. Sau khi đưa ra một tuyên bố ngắn gọn vào sáng thứ Bảy, ông đã biến mất khỏi tầm mắt trong cuộc thách thức kịch tính nhất đối với chính quyền của ông trong 23 năm cầm quyền.

Andrei Soldatov & Irina Borogan, Tạp chí Foreign Affairs 12/5/2023

Trịnh Khải Nguyên-Chương dịch

Yevgeny Prigozhin (giữa), thủ lĩnh của lực lượng lính đánh thuê Wagner.

Lời người dịch: Tin tức chiến sự Ukraine mấy hôm nay dao động về cuộc binh biến do nhóm lính đánh thuê Wagner chống lại quân đội Nga. Để tìm hiểu thêm về nhóm lính này và tình hình chung của chiến tranh Ukraine, xin dịch bài viết dưới đây của hai nhà báo Nga, Andrei Soldatov & Irina Borogan, đăng trên tạp chí Foreign Affairs. Vì bài báo được viết trước khi xảy ra cuộc binh biến, nên nhiều thông tin chưa được cập nhật, tuy nhiên, chủ đích của bài viết là cho người đọc có cái nhìn sâu sắc hơn về thực trạng nước Nga và cuộc chiến Ukraine, một cuộc chiến mà chính nghĩa hiển nhiên nằm hẳn về phía quân dân Ukraine.

***

Đầu tháng Năm, căng thẳng giữa Bộ Quốc phòng Nga và Wagner, công ty quân sự tư nhân thân cận với Tổng thống Nga Vladimir Putin, bùng phát. Trong nhiều tháng, những người lính đánh thuê Wagner đã đóng vai trò dẫn đầu trong cuộc bao vây Bakhmut của Nga ở miền đông Ukraine, với cái giá rất lớn về nhân sự. Bây giờ, ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh của Wagner, đã thấy quá mức chịu đựng. Trong một đoạn video khiếp hãi do chính ông ta công bố, ông ta đứng giữa một đống xác chết những người lính Wagner ở Bakhmut, và không ngần ngại thóa mạ Sergei Shoigu, Bộ trưởng Quốc phòng Nga, cũng như người đứng đầu Bộ Tổng Tham mưu, đứng đầu lực lượng Nga ở Ukraine. Prigozhin đe dọa sẽ rút quân của mình khỏi Bakhmut nếu không được cung cấp thêm đạn dược ngay lập tức

Yaroslav Trofimov & Thomas Grove / Wall Street Journal

Cù Tuấn dịch

25-6-2023

Tóm tắt: Cuộc xâm lược của Nga nhằm làm thay đổi chế độ ở Kiev, hiện tại lại làm lung lay chế độ ở Nga.

Cuộc nổi dậy vũ trang do Yevgeny Prigozhin, một doanh nhân người Nga sau đó trở thành thủ lĩnh quân sự, phát động hôm thứ Bảy, đã phơi bày những rạn nứt sâu sắc của Nga do chiến tranh Ukraine gây ra – thứ mà Điện Kremlin hy vọng sẽ tạo ra sự thống nhất trên toàn nước Nga một khi thắng lợi – và đặt ra mối đe dọa hiện hữu nghiêm trọng nhất đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong suốt 23 năm cầm quyền của ông ta.