Bauxite Việt Nam

Nayan Chanda

Những cuộc tập trận gần đây của quân đội Mỹ ở châu Á, đặc biệt là với VN, và những lời cảnh báo dữ tợn của TQ về sự trỗi dậy của một ‘NATO ở châu Á’ có thể tạo một ấn tượng rằng Washington và HN đang liên minh với nhau. Chắc chắn rằng, những cuộc tập trận giữa hai kỳ phùng địch thủ cũ của nhau là VN và Mỹ mang nặng ý nghĩa tượng trưng khi chiến tàu trang bị tên lửa có điều khiển USS John McCain cập bến Đà Nẵng, cùng với những quan chức quân sự cao cấp của VN và Mỹ ở trên tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS George Washington. Tuy nhiên, bất chấp những bài xã luận nóng hổi trên phương tiện truyền thông của nhà nước Trung Hoa, sự kiện này không bao hàm nhiều mục đích như TQ đã lo sợ. Cả hai phía VN và Mỹ đều muốn chắc chắn rằng sự tuyên bố chủ quyền ngày một tham lam của TQ ở biển Đông sẽ không được bỏ qua, tuy vậy hai quốc gia này cũng không có ý định đối đầu quân sự với TQ.

Tình hữu nghị Mỹ-Việt thu hút sự chú ý của dư luận thế giới nhờ bài phát biểu với nhiều lời chỉ trích của bà Hillary Clinton ở HN gần đây, đã được vun đắp trong một thời gian dài. Tuy công khai thì dùng những lời hoa mỹ vể chuyện đánh bại đế quốc Mỹ, nhưng trên thực tế thì ngay từ những ngày binh lính Mỹ rút khỏi Sài Gòn năm 1975, cộng sản VN đã háo hức muốn bình thường hóa quan hệ với Mỹ. Mặc dù vậy, VN cũng biết rất rõ rằng TQ không ủng hộ sự lớn mạnh của VN và một nước Mỹ bị kiềm chế nhưng vẫn hùng mạnh có ý nghĩa quan trọng trong việc cân bằng quyền lực ở châu Á.