Bauxite Việt Nam

“Theo TS Thành, nếu hy sinh để nhận những nguồn vốn dễ dàng từ Trung Quốc thì các quốc gia sẽ lãnh hậu quả lớn. Theo ông, những hậu quả về môi trường như biển ô nhiễm chưa được giải quyết, người ta chỉ biết đến việc làm sạch biển, bồi thường… nhưng chưa tính đến sinh kế lâu dài của người dân sống nhờ biển.

Một đặc điểm khác của vốn vay từ Trung Quốc là “tiền đi tới đâu thì người đi tới đó”. Có những dự án Trung Quốc mang theo hàng chục ngàn lao động. Điều này xảy ra sẽ tạo áp lực xã hội và kể cả xung đột văn hóa đối với người bản địa. Những hậu quả về con lai và chính trị vì thế cũng lớn theo.  

Dẫn ra những ví dụ đầu tư về năng lượng ở Nam Mỹ của Trung Quốc, TS Thành khẳng định những nơi có dự án của Trung Quốc môi trường đều gặp vấn đề” – Chân Luận.

Theo chúng tôi, một điều mà TS Thành không nói, không nói nhưng kinh nghiệm ở Việt Nam từ rất nhiều năm nay ai cũng hiểu ngầm với nhau. Đó là: vay vốn Trung Quốc để thực hiện những dự án do Trung Quốc đầu tư thì chưa một dự án nào thành công, chưa một dự án nào có lãi. Ngược lại, lỗ triền miên. Lãi chỉ duy nhất đổ vào túi một người là bên đứng ra ký kết để vay – tất nhiên là các quan chức cao cấp trong bộ máy. Nhưng lỗ khủng khiếp mỗi năm một lớn thì đè lên đầu dân, bóp nghẹt đời sống của dân và phá hoại toàn bộ sự yên bình của đất nước, từ môi trường, xã hội đến văn hóa, an ninh. Vì vậy có thể nói, vay vốn Trung Quốc là rước lấy ách nô lệ người Tàu về cho dân tộc; nó đến dần dần, từng bước, đến một lúc trở thành hòn đá tảng chẹt lên cổ toàn dân tộc. Tội ấy, phải quy về cho những kẻ đã tự nguyện coi Trung Quốc là Anh, là Thầy. Không cần chỉ thẳng ra là tên tội đồ nào – vì không phải chỉ một vài cá nhân mà là cả một tổ chức – nhưng cả dân tộc này đều dư biết.

Bauxite Việt Nam

Vốn Trung Quốc và vấn nạn tham nhũng

“Trung Quốc biết các quốc gia đang phát triển muốn gì và cần gì. Tham nhũng ở các quốc gia đang phát triển rất mạnh nên những dự án phát triển của Trung Quốc có thể khiến tham nhũng tràn lan hơn. Dự án vì thế hiệu quả thấp, vốn vay bị sử dụng lãng phí” - TS Thành nhận định.

Theo TS Thành, một lập luận hay được đưa ra để biện minh cho vấn đề này là tham nhũng ở quốc gia nào cũng có và các dự án ODA từ bất cứ quốc gia nào cũng phát sinh hối lộ, tham nhũng. Thế nhưng “chúng ta biết có những nhà thầu Trung Quốc từng tuyên bố chúng tôi có thể trả hoa hồng 50% mà dự án vẫn hiệu quả” - TS Thành nói.

Thực tế ngay cả những dự án ODA của Nhật Bản cũng xảy ra tham nhũng. Nhật Bản xử lý rất nghiêm các cá nhân, tổ chức hối lộ ở nước ngoài. Điều này có tác dụng với cả những nhà cung cấp vốn của họ cũng như những quốc gia nhận vay tài chính từ Nhật Bản. 

“Nhật Bản đưa ra những chứng cứ hối lộ, tham nhũng rõ ràng và tuyên bố nếu không xử lý nghiêm sẽ cắt ODA” - TS Thành dẫn chứng.

Động thái này của Nhật Bản rất khác biệt so với cuộc chiến chống tham nhũng ở Trung Quốc. Ở Trung Quốc, "chưa có ai là con ông cháu cha bị xét xử và những người đưa hối lộ ở nước ngoài cũng không bị xét xử” - TS Thành nói.