BIỂN
ĐÔNG: PARIS LÊN ÁN CHÍNH SÁCH “CHUYỆN ĐÃ RỒI” CỦA
BẮC KINH
Thủ
tướng Shinzo Abe ( giữa) nói chuyện với bộ trưởng Quân
Lực Pháp Florence Parly ( trái ) và Ngoại trưởng Pháp
Jean-Yves Le Drian tại Tokyo ngày 26/01/2018. REUTERS/Frank
Robichon/Pool
Trong
bài phỏng vấn dành cho báo Nikkei trước khi lên đường
sang Tokyo ngày 26/01/2018, bà Florence Parly, Bộ trưởng Bộ
Quân lực Pháp lên án hành động lấn chiếm của Trung
Quốc tại Biển Đông và cho biết Pháp và Nhật sẽ nâng
cấp các cuộc tập trận chung.
Trong
bài phỏng vấn, Bộ trưởng Quân lực Pháp cho biết chính
phủ Pháp đã sẵn sàng «phát
triển các cuộc tập trận chung»
Pháp-Nhật trong vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương, để chứng
tỏ sự hiện diện của quân đội hai nước, đặc biệt
là đối với Trung Quốc. Mục tiêu cụ thể là trong năm
nay là «hải
quân hai nước tổ chức các cuộc tập trận chung, song
phương cũng như đa phương, kể cả tập đổ bộ tại
nhiều nơi trong khu vực».
Theo Nikkei, Pháp-Nhật nhiều lần tập trận chung, nhưng
cuộc tập trận đa phương đầu tiên với quy mô lớn chỉ
mới được tiến hành năm 2017 với hải quân Mỹ và Anh
Quốc. Từ nay, hai nước sẽ hợp tác nhiều hơn.
Bộ
trưởng Florence Parly cho rằng Pháp-Nhật cần biểu lộ
quyết tâm bảo vệ an ninh và quyền tự do hàng hải tại
Biển Đông và sẵn sàng can thiệp chung khi tình thế đòi
hỏi. Lên án chiến lược của Trung Quốc đặt quốc tế
trước «chuyện
đã rồi»,
nữ bộ trưởng Pháp cảnh cáo: Không phải cứ cắm cờ
ở nơi nào đó, thì nơi đó đổi chủ.
Cũng
theo đối sách của Mỹ, Bộ trưởng Quân lực Pháp cho
biết thêm là trong năm nay, hải quân Pháp sẽ đi xuyên
qua biển Đông nhiều lần để thực thi quyền tự do lưu
thông. Trung bình mỗi năm, tàu chiến Pháp qua lại khu vực
Trung Quốc tranh chấp với Đông Nam Á từ ba đến bốn
lần, nhất là gần quần đảo Trường Sa.
T.A.
Nguồn:
http://vi.rfi.fr/chau-a/20180126-bien-dong-paris-len-an-chinh-sach-«-chuyen-da-roi-»-cua-bac-kinh
***
ẤN
ĐỘ TĂNG CƯỜNG HỢP TÁC VỚI ASEAN ĐỂ NGĂN CHẶN ẢNH
HƯỞNG TRUNG QUỐC
Thủ
tướng Ấn Độ Narendra Modi (phải) và phó tổng thống
Venkaiah Naidu (giữa ) với các lãnh đạo ASEAN tại phủ
tổng thống Ấn Độ ngày 26/01/2018. REUTERS/Adnan Abidi
Chính
sách Hành động hướng Đông (Act East Policy), mà thủ
tướng Ấn Độ khởi xướng từ năm 2014, vừa có thêm
một bước tiến cụ thể, với việc Ấn Độ cùng 10
quốc gia thành viên ASEAN họp thượng đỉnh tại thủ đô
New Delhi trong hai ngày qua. Tuy quan hệ kinh tế giữa Ấn Độ
và ASEAN không thấm tháp gì so với quan hệ của Trung Quốc
với khối này, nhưng New Delhi có những thế mạnh riêng.
Bên cạnh việc thống nhất một quan điểm chung về Biển
Đông, Ấn Độ và các nước ASEAN dự kiến triển khai
nhiều hợp tác, đặc biệt phải kể đến các hợp tác
trong lĩnh vực an ninh hàng hải, chống khủng bố và phát
triển hệ thống giao thông đường bộ.
Việc
Ấn Độ mời cùng lúc lãnh đạo 10 quốc gia ASEAN tham dự
Ngày Cộng Hòa Ấn Độ lần thứ 69, 26 tháng Giêng (khác
hẳn với thông lệ một khách mời danh dự hàng năm), vào
đúng dịp hai bên kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ, có
một ý nghĩa biểu tượng cao. Cho dù cái tên Trung Quốc
không hề được nêu ra trong bản Tuyên cáo chung giữa New
Delhi và khối ASEAN, nhưng gần như ai cũng hiểu rằng mục
tiêu ẩn đằng sau nỗ lực gia tăng hợp tác giữa Ấn Độ
và ASEAN là nhằm để đối trọng lại đà lấn tới ngày
càng mạnh mẽ của Trung Quốc tại châu Á, về kinh tế,
quân sự, cũng như chính trị.
Tờ
Financial Times hôm 24/01 có bài «Ấn
Độ tranh thủ các nước Đông Nam Á để ngăn chặn Trung
Quốc» dẫn
nhận định của một chuyên gia về chính trị châu Á
Dhruva Jaishankar, thuộc viện nghiên cứu Brookings India, có
trụ sở tại New Delhi. Theo ông, «New
Delhi không muốn có một châu Á nằm dưới sự thống trị
của Bắc Kinh», mà
«một trong những địa bàn quyết định»
tương lai của châu Á chính là khu vực Đông Nam Á. Theo
Financial Times, «quyết
tâm của Ấn Độ đã thu hút các nước ASEAN».
Theo
chuyên gia Alyssa Ayres, thuộc cơ quan tư vấn độc lập Hoa
Kỳ Council on Foreign Relations, được Financial Times trích
lời, trong lĩnh vực an ninh hàng hải, đặc biệt tại
Biển Đông, có được sự ủng hộ của Ấn Độ là điều
rất quan trọng đối với nhiều quốc gia Đông Nam Á,
trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng bồi đắp đảo nhân
tạo, xây dựng cơ sở quân sự, bố trí nhiều vũ khí
tối tân tại các đảo tranh chấp, bất chấp phán quyết
của tòa án quốc tế, bất chấp kêu gọi của các nước
trong vùng và cộng đồng quốc tế.
Tuyên
bố chung Delhi giữa ASEAN và Ấn Độ, thông qua ngày hôm
qua, một lần nữa khẳng định Ấn Độ đứng về phía
«trật
tự quốc tế dựa trên luật pháp».
Nhà nghiên cứu cơ quan tư vấn Mỹ Council on Foreign
Relations nhấn mạnh là, với Ấn Độ, các nước ASEAN như
Việt Nam và Philippines, đã tìm được một đồng minh
«khổng
lồ»,
và nhờ thế có thể vững tin hơn trong việc bảo vệ
quyền lợi của mình trước Trung Quốc.
So
với Trung Quốc, quan hệ kinh tế Ấn Độ - ASEAN có quy mô
nhỏ hơn nhiều. Trao đổi thương mại giữa Ấn Độ và
các nước ASEAN năm 2015 tương đương khoảng 75 tỉ đô
la, thấp hơn cả tổng trao đổi mậu dịch giữa ASEAN với
Đài Loan và vùng lãnh thổ Hồng Kông của Trung Quốc.
Trao đổi thương mại Trung Quốc - ASEAN dự kiến sẽ còn
tăng lên tới 1.000 tỉ đô la ở ngưỡng cửa 2020.
Nhà
cựu ngoại giao Ấn Độ Vishnu Prakas thừa nhận Ấn Độ
không có được các nguồn lực kinh tế như Trung Quốc,
và cũng không có ý định ganh đua với Trung Quốc, với
tư cách đối thủ đồng cân, đồng hạng trong lĩnh vực
này. Thế nhưng Ấn Độ đã và đang tiếp tục hợp tác
về an ninh trên biển với nhiều nước Đông Nam Á chủ
chốt, các hợp tác
«mang tính biểu tượng»,
vốn đã trở thành truyền thống như đào tạo phi công
chiến đấu, hay thủy thủ tàu ngầm. New Delhi cũng vừa
đạt một thỏa thuận về hải quân với Singapore, dự
trù tăng cường hợp tác về kỹ thuật và hải quân Ấn
Độ sẽ tham gia tuần tiễu tại khu vực phía đông eo
biển Malacca. Các hợp tác an ninh hàng hải và chống khủng
bố tiếp tục được tái khẳng định trong Tuyên bố
chung Delhi.
Về
hợp tác phát triển hệ thống giao thông đường bộ,
Tuyên bố chung Delhi cũng chính thức khẳng định sẽ mở
rộng dự án hợp tác đường sắt cao tốc ba quốc gia Ấn
Độ-Miến Điện-Thái Lan, sang ba nước còn lại của lục
địa Đông Nam Á là Lào, Cam Bốt và Việt Nam.
Trong
bối cảnh cục diện địa chính trị châu Á đang biến
động mạnh, với chính sách chưa rõ ràng của Hoa Kỳ tại
khu vực này, «Chính
sách Hành động hướng Đông»,
tích cực siết chặt quan hệ với ASEAN của Ấn Độ rất
được trông đợi như là một bảo đảm cho thế cân
bằng địa chiến lược khu vực, đang đe dọa bị đảo
lộn với đà lấn tới của Trung Quốc. Tuy nhiên, một số
chuyên gia cũng cảnh báo là New Delhi cần nỗ lực thực
sự mới có thể biến các mục tiêu tốt đẹp thành hành
động cụ thể.
T.T.