CÁCH MẠNG 1989 (kỳ 6)
Tác
giả: Victor Sebestyen
Dịch giả:
Phan Trinh
CHƯƠNG 4
ANH
THỢ ĐIỆN WALESA - CÔNG ĐOÀN ĐOÀN KẾT, 1980-1981
ĐÌNH CÔNG VÌ ANNA - LECH TRỞ LẠI - CHIẾM GIỮ NHÀ
MÁY - LÃNH ĐẠO CÂU GIỜ - GÓI THỎA THUẬN - NGỘ NHẬN VÀ HỖN ĐỘN - LECH WALESA - RỜI QUÊ LÊN PHỐ, CÔNG GIÁO, CHỐNG NGA - “QUÝ TỘC”
TỒI, TAI NẠN, NHẾCH NHÁC - GIA ĐÌNH TRONG BIẾN ĐỘNG - VỠ MỘNG VỚI LÃNH TỤ - LÀN SÓNG ĐÌNH CÔNG 1976, SA THẢI, ĐÀN ÁP - CÔNG AN TRẢ THÙ - ĐẾN VỚI TRÍ THỨC -
LIÊN MINH TRÍ THỨC, CÔNG NHÂN, GIÁO SĨ - KHÔNG MUỐN LẬT ĐỔ, CHỈ CẦN ĐỘC LẬP -
SAU 16/8/1980: BA TUẦN TỔNG ĐÌNH CÔNG - CÔNG ĐOÀN ĐOÀN KẾT CHÍNH THỨC RA ĐỜI -
BREZHNEV LO NGẠI - LÃNH ĐẠO LIÊN XÔ GIÀ YẾU - UỐNG THUỐC VỚI VODKA - CUỐI ĐỜI
PHÙ PHIẾM - CHE ĐẬY BỆNH TẬT - BỘ BA ANDROPOV, GROMYKO, USTINOV - CHỈ THỊ BA
LAN PHẢN CÔNG - MOSCOW MẤT KIÊN NHẪN - TẤN CÔNG QUÂN SỰ? - CUỘC CÁCH MẠNG TINH
THẦN - ÔN HÒA: “ĐỪNG ĐỐT ĐẢNG ỦY, HÃY LẬP ỦY BAN” - ĐÒI HỎI VỪA PHẢI - TIN ĐỒN
“TRAI GÁI” – 1981: LIÊN XÔ CHỜ BA LAN RA TAY
***
Gdansk. Thứ
năm, ngày 14 tháng 8, năm 1980
ĐÌNH CÔNG VÌ ANNA
1.
MẶC
DÙ ANNA WALENTYNOWYCZ được mọi người quý mến và rõ là đã bị xử tệ, nhưng khi
đưa ra lời kêu gọi đình công, những nhà hoạt động tại Gdansk vẫn không biết công nhân sẽ phản ứng
ra sao. Vào những ngày hè, các thành phố lớn ven bờ Biển Baltic thường lặng lẽ,
và lãnh đạo Đảng tại đây dường như nghĩ rằng giai đoạn bất ổn vì đình công vào
mùa xuân hè năm 1980 cũng vừa qua.
Nhưng,
những ngày sau khi Anna bị sa thải, hàng trăm truyền đơn kêu gọi đình công đã
được phân phát trên các chuyến xe điện và xe lửa đưa đón công nhân từ những
chung cư ngoại ô thành phố đến Xưởng Đóng tàu Lenin. Theo dự tính, cuộc đình
công sẽ bắt đầu lúc bình minh ngày 14/8/1980.
2.
6
giờ sáng, khi ca làm việc đầu tiên chính thức bắt đầu, khoảng 100 công nhân bắt
đầu diễu hành băng qua khoảng đất rộng bên trong xưởng đóng tàu.
Một
số mang theo biểu ngữ đòi trả lại việc làm cho Anna, một số khác lớn tiếng kêu
gọi các công nhân khác tham gia. Tuy không nhiều người tham gia nhưng ban lãnh
đạo xưởng đóng tàu bắt đầu lo lắng.
30
phút sau, có 500 công nhân tham gia cuộc biểu tình. Đám đông tiến đến Cổng số
2, một trong những lối ra vào chính của xưởng máy, và sắp sửa diễu hành xuống
phố. Nhưng đám đông bỗng chần chừ vì nhớ rằng cũng trong một cuộc tuần hành vào
trung tâm Gdansk
vào tháng 12/1970, 44 công nhân đã bị
giết chết.
Giám
đốc xưởng đóng tàu, ông Klemens Gniech, lúc này leo lên chiếc cần trục cạnh đó
để nói chuyện với họ. Giám đốc Gniech là một người năng động, cứng rắn, khá
trung dung, ông được nhiều công nhân tôn trọng, thậm chí ưa chuộng. Bằng lời
nói nhẹ nhàng, ông hứa sẽ thảo luận về các yêu sách của công nhân, với điều kiện
mọi người trở lại làm việc.
Đã
có lúc công nhân bên dưới tỏ vẻ thuận chiều. Có người bàn tán ý định trở lại
làm việc.
*
LECH TRỞ LẠI
3.
Đúng
lúc này, một người thấp, đẫy đà, râu mép rậm cũng leo lên cần trục, đứng cạnh
ông Gniech.
Người
đàn ông vỗ vai Gniech, hỏi: “Ông có nhớ tôi không?”, rồi giải thích: “Tôi đã
làm ở đây 10 năm và giờ vẫn thấy mình là công nhân Xưởng Đóng tàu Lenin. Anh em
công nhân ở đây tin tôi, dù tôi đã mất việc bốn năm rồi”. Người đàn ông đó là
Lech Walesa.
Walesa nói tiếp về vụ Anna và nhu cầu cần phải có một
công đoàn độc lập. Và rồi Walesa kêu gọi mọi người tiến hành
“đình công bằng cách chiếm giữ nhà máy” [occupation strike - đình công chiếm giữ].
Lập
tức, một ủy ban đình công được thành lập, với Walesa đứng đầu. Gniech không còn
cách nào khác phải rút lui. Gniech đồng ý sẽ thương lượng, và để chứng tỏ thiện
chí, ông phái chiếc Volga đen bóng loáng của ông
đến nhà đón Anna Walentynowycz đến dự cuộc thương lượng.[i]
*
CHIẾM GIỮ NHÀ MÁY
4.
Hình
thức đình công bằng cách chiếm giữ nhà máy là một trong những vũ khí thành công
nhất được Công đoàn Đoàn kết sử dụng trong những năm sau đó.
Đó
là một chiến thuật được tính toán cẩn thận nhằm bảo vệ công nhân không bị công
an tấn công ngoài đường phố. Chiến thuật này cũng tạo áp lực lên chính quyền,
vì để giành lại một nhà máy với hàng trăm công nhân chiếm giữ bên trong có lẽ
phải dùng đến quân đội – một việc rất tốn kém, có thể gây đổ máu và chỉ những
chế độ bạo ngược nhất mới dám làm.
Đình
công chiếm giữ còn những ưu điểm khác, đó là công nhân sẽ chiếm giữ những máy
móc có giá trị trong nhà máy như những con tin, và như vậy ngăn giới chủ nhân
mướn những công nhân “đi đêm” (bỏ đình công) vào
làm chui. Về tâm lý, giữ vững tinh thần đấu tranh của công nhân là điều rất
quan trọng, và việc này sẽ dễ dàng hơn khi công nhân gắn bó bên nhau làm chung nhiệm
vụ chiếm giữ nhà máy. Hành vi này còn cho công nhân thấy họ có thể thực sự làm
chủ nơi mình làm việc.
5.
Cuộc
đình công lan ra nhanh chóng. Chỉ trong vài giờ, công nhân các nhà máy ở Gdynia, cách đó vài cây số,
cũng đình công đồng hành. Không lâu sau, toàn bộ 50.000 công nhân tại Gdansk đình công đồng
hành.
Chính
quyền lập tức cho cắt tất cả đường liên lạc điện thoại nối liền các đô thị ven
Biển Baltic với thế giới bên ngoài, nhưng đó là một
cố gắng vô ích để hạn chế đình công lan nhanh.
Dĩ
nhiên, truyền hình và đài phát thanh không hề nhắc đến các cuộc đình công,
nhưng mọi người ở Ba Lan đều biết.
*
LÃNH ĐẠO CÂU GIỜ
6.
Trong
lúc Walesa và các lãnh đạo đình công khác hội ý riêng với Gniech trong phòng họp
tại trung tâm y tế và sức khỏe của xưởng đóng tàu, điều kiện sinh hoạt của công
nhân đình công chiếm đóng xưởng máy dần kém đi.
Trong
đêm đầu tiên, hơn 2.500 công nhân phải ngủ trên nệm xốp và trên các băng ghế
trong hội trường chính hoặc trạm xá. Không khí khá ngột ngạt, mọi người chờ đợi
trong căng thẳng và nhiều lo sợ, khác với không khí của một cuộc cách mạng.
Walesa
tuyên bố với Gniech: “Chúng tôi đòi hỏi điều kiện làm
việc tốt hơn, được tăng lương và quyền được đình công”. Không ai nói đến việc
“thách thức Chủ nghĩa cộng sản”. Mức ủng hộ của công nhân dành cho đình công
dao động tùy diễn biến cuộc thương lượng giữa hai bên. Gniech được lãnh đạo Đảng
ở Warsaw và ở địa
phương chỉ đạo phải kéo dài thời gian, rồi đưa ra những nhượng bộ vừa đủ để có
thỏa thuận. Mục tiêu của họ là chia để trị, như vẫn làm suốt chục năm trước. Họ
tìm cách đạt những thỏa thuận riêng với các nhóm công nhân khác nhau để công
nhân không đoàn kết được. Vào tháng 8/1980, chiến thuật này suýt nữa thành
công.[ii]
*
GÓI THỎA THUẬN
7.
Thời
điểm then chốt đến vào ngày đình công thứ ba, ngày 16/8/1980.
Sáng
sớm hôm đó, ủy ban đình công do Walesa đứng đầu chấp nhận gói thỏa thuận do
Gniech đưa ra. Thỏa thuận gồm các khoản: Anna Walentynowycz và Walesa được trở
lại làm việc ở xưởng đóng tàu; tăng lương mỗi công nhân thêm 2.000 zloty một
tháng (khoảng 7%); tăng các khoản trợ cấp cho gia đình công nhân lên gần bằng mức
trợ cấp cho gia đình công an; không được trừng trị hay quấy nhiễu bất cứ ai
tham gia đình công.
Một
điểm khó thương lượng là đòi hỏi xây đài tưởng niệm cho công nhân thiệt mạng
vào tháng 12/1970. Trong buổi thương lượng sáng thứ bảy hôm đó, giữa tình hình
càng lúc càng căng trên cả nước Ba Lan, giới lãnh đạo Đảng lâm vào thế kẹt rất
cần đạt được một thỏa thuận, nên cả yêu sách có tính biểu tượng lớn lao kia
cũng được chấp thuận.
*
NGỘ NHẬN VÀ HỖN ĐỘN
8.
Nhưng,
khi hai bên vừa bắt tay kết thúc thương lượng thì thỏa thuận gần như đã đổ vỡ
giữa những ngộ nhận và hỗn độn, với diễn biến như sau.
Thương
lượng xong, Gniech loan báo trên hệ thống loa phát thanh trong xưởng máy rằng
đình công đã chấm dứt. Walesa vung bàn tay nắm chặt
lên cao, tuyên bố: “Chúng ta đã thắng”. Nhưng lập tức, ông thấy có điều không ổn.
Trong
khi nhiều nhóm công nhân bắt đầu ra cổng để về nhà, một số khác trong đám đông
lại bắt đầu la to những cụm từ gay gắt như “Phản bội!”, “Bán đứng!”.
Đám
đông chao đảo. Họ bị cuốn theo người đại diện của những công nhân ngành nghề
khác tại Gdansk
cùng tham gia đình công. Những người này xem công nhân Xưởng Đóng tàu Lenin –
nơi thuê đông công nhân nhất – như đại diện cho công nhân toàn vùng để đạt được
những thỏa thuận có lợi cho tất cả, chứ không chỉ có lợi cho công nhân đóng
tàu.
Chị
Henryka Krzywonos, một phụ nữ phốp pháp, tóc ngắn, cầm đầu giới tài xế xe điện
tại Gdansk trong nhiều năm, tuy không giỏi ăn nói nhưng vẫn có thể nêu quan điểm
của mình vừa mạch lạc vừa mạnh mẽ. Chị kêu gọi công nhân xưởng đóng tàu “Đừng
bán rẻ quyền lợi của mình, cũng đừng bỏ rơi các đồng chí trong cơn hoạn nạn”.
Chị nói công nhân đóng tàu không được để công nhân các ngành khác bị chế độ
chia rẽ rồi hạ gục từng nhóm một, từng ngành một. Chị nói: “Nếu các bạn bỏ rơi
chúng tôi, chúng tôi sẽ thua. Xe điện làm sao đụng độ xe tăng!” Mọi người vỗ
tay cổ vũ chị nồng nhiệt.
Walesa
đáp lời: “Đúng vậy. Nếu đại đa số chấp thuận, chúng ta sẽ tiếp tục đình công.
Ai muốn tiếp tục?”.
Mọi
người tại chỗ đồng thanh: “Chúng tôi!”.
Walesa
hỏi tiếp: “Ai không muốn tiếp tục?”.
Tất
cả im lặng.
Walesa
kết luận: “Vậy, chúng ta sẽ tiếp tục đình công, đó sẽ là cuộc đình công trong
đoàn kết. Tôi sẽ là người cuối cùng rời xưởng máy”.[iii]
***
LECH WALESA
9.
Lech
Walesa là người lãnh đạo cuộc “cách mạng công nhân” đúng nghĩa đầu tiên trong lịch
sử. Nếu những người Bolshevik vào tháng 10/1917 đã giành được quyền lực nhân
danh giai cấp vô sản, thì phải chờ đến khi có Lech Walesa, một công nhân bình
thường với những khả năng lạ thường, lịch sử mới thấy “quyền lực công nhân”
đúng nghĩa được sử dụng ra sao để chống lại hậu duệ của chính những người
Bolshevik.
Walesa
sinh ngày 29/9/1943, trong một làng nhỏ ở Popowo, khoảng 150 cây số phía tây bắc
thủ đô Warsaw.
Walesa chưa từng gặp cha mình. Sau khi sinh con, người cha, ông Boelek Walesa,
làm nghề thợ mộc, đã bị bắt vào trại tập trung lao động của Đức Quốc xã, và sau
18 tháng ở trại, ông qua đời. Mẹ Walesa, bà Feliksa, tái hôn với em của người
chồng quá cố, một tập tục quen thuộc ở Ba Lan lúc bấy giờ.
Walesa
rất ghét cha kế vì cho rằng ông là người “chỉ biết có tiền”. Walesa và ba anh
em cùng cha không hòa thuận được với ba người con trai của cha kế. Walesa sau
này kể rằng sự bất hòa trong gia đình “là một gánh nặng đè lên cả tuổi thơ tôi”.
10.
Người
mẹ Feliksa rất sùng đạo. Walesa thường nói: “Tôi bú tôn giáo từ vú mẹ tôi”. Từ
khi còn rất trẻ, ông đã ghét sống ở quê nghèo. Ông bà ngoại của Walesa từng mua
150 héc-ta đất, nhưng tất cả đã mất thời Đức chiếm đóng. Walesa lớn lên trong
nghèo khó vùng nông thôn, nhà cửa chỉ là căn chòi mái gỗ dột nát hiếm khi được
sửa chữa, nhà cũng chỉ có hai phòng, cho hai người lớn và bảy đứa trẻ.
Lech
Walesa là con dân tiêu biểu của nước Cộng hòa Nhân dân Ba Lan, vừa đầy ắp hy vọng,
vừa đắng ngắt thất vọng. Quan hệ giữa “dân và nước” chỉ ngọt ngào được lúc đầu,
vì một điểm chung. Đó là khi Walesa cùng đông đảo bạn trẻ Ba Lan muốn rời bỏ đời
sống khốn khó ở nông thôn, Đảng và nhà nước cũng mơ đảo lại trật tự, đưa dân rời
quê lên phố để xây dựng một giai cấp công nhân đô thị, vốn trung thành với Chủ
nghĩa cộng sản hơn nông dân nghèo. Họ đạt được mục tiêu đầu: Ba Lan được công
nghiệp hóa với tốc độc chóng mặt, nhưng mục tiêu sau thì không.
*
RỜI QUÊ LÊN PHỐ,
CÔNG GIÁO, CHỐNG NGA
11.
Walesa
học không tốt khi còn trên ghế nhà trường. Cậu học trò Walesa thông minh sắc sảo
nhưng khó tập trung và không có hứng thú học tập. Khi xong tiểu học, với kết quả
suýt rớt, cậu liền rời Popowo và từ đó về sau không bao giờ trở lại.
Cậu
đến thành phố lớn gần nhất, Lipno, học nghề để dễ tìm việc làm. Ban đầu, cậu học
nghề thợ máy, nhưng sau lại học làm thợ điện. Tại Lipno, cậu tìm được việc tại
POM, một trạm chuyên sửa chữa thiết bị nông nghiệp.
Năm
1964, thanh niên Walesa bắt đầu hai năm quân ngũ, và lên được cấp bậc hạ sĩ. Có
lúc Walesa muốn ở lại quân ngũ nhưng sau lại bỏ ý định.
Rồi
Walesa dọn đến Gdansk – trước được gọi là cảng tự
do Danzig – theo làn sóng di dân thời hậu chiến
khi hàng triệu người Ba Lan rời quê lên phố. Cuộc di dân hậu chiến đã diễn ra
làm hai đợt. Đợt đầu tiên ngay sau 1945, khi Ba Lan thu hồi lãnh thổ bị quân Đức
chiếm đóng, những người Đức sống trong vùng đã bị trục xuất một cách hung bạo,
nhường chỗ cho di dân Ba Lan từ nông thôn đến. Đợt thứ hai trong thập niên
1960, gồm những người như Walesa rời nông thôn lên thành phố trong kế hoạch của
Đảng Cộng sản nhằm biến Ba Lan thành một đất nước xã hội chủ nghĩa công nghiệp
hiện đại.
Năm
1967, Walesa tìm được việc làm tại Xưởng Đóng tàu Lenin, lúc đó đang phát triển
nhanh. Bạn bè công nhân biết đến Walesa như một thanh niên giàu năng lượng,
thích nói và láu lỉnh, nhưng không có lập trường chính trị gì đáng kể. Walesa
chỉ có một số ý tưởng cơ bản về chính trị, những ý tưởng này không thay đổi từ
hồi niên thiếu.
Walesa
là người Công giáo thuần thành, chống Nga một cách bản năng như hầu hết dân Ba
Lan, đồng thời dị ứng với những thông tin tuyên truyền chính thống. Thời gian
này, Walesa theo Chủ nghĩa xã hội, nhưng không vì ý thức hệ. Walesa không
thích, cũng không thể, nói năng huyên thuyên về những giáo điều Mác-Lê, nhưng lại
rất chú ý đến một phần thực dụng của Chủ nghĩa xã hội, đến ý tưởng thành lập một
nhà nước của công nhân. Walesa tin vào vai trò đứng đầu của giai cấp công nhân,
và tiếp tục tin như vậy trong hai thập niên kế tiếp.
*
“QUÝ TỘC” TỒI, TAI NẠN, NHẾCH
NHÁC
12.
Khi
bắt đầu làm việc tại Xưởng Đóng tàu Lenin là
Walesa được gia nhập hàng “quý tộc” trong giai cấp vô
sản Ba Lan. Công nhân tại đây có mức lương cao nhất trong toàn ngành công nghiệp.
Thế nhưng, tuy lương “quý tộc”, điều kiện sinh hoạt lại vô cùng tồi tệ.
Phần
lớn nhà máy và hầm mỏ tại Ba Lan khiến ta nhớ đến tình trạng bi đát của công
nhân nước Anh trong truyện của Charles Dickens hơn là nghĩ đến tới xã hội không
tưởng của Karl Marx.
Theo
lời Walesa, Xưởng Đóng tàu Lenin
“trông
như một nhà máy đầy những người ăn mặc nhếch nhác bẩn thỉu, nhưng lại không thể
vào nhà vệ sinh để rửa ráy hoặc đi đái. Vì để xuống tầng trệt đi vệ sinh, phải
mất ít nhất nửa giờ, nên chúng tôi cứ thế xả ở bất cứ chỗ nào có thể. Bạn không
thể tưởng tượng được những điều kiện như thế làm nhục công nhân ra sao”.[iv]
13.
Tiêu
chuẩn an toàn lao động cũng rất tệ hại. Tai nạn xảy ra thường xuyên. Gần như
người ta không quan tâm gì đến an toàn và tính mạng của công nhân.
Chẳng
bao lâu sau khi Walesa bắt đầu làm tại xưởng đóng tàu thì xảy ra tai nạn nghiêm
trọng liên quan đến chiếc tàu Knonopnicka,
một tàu đánh cá được lắp ráp trong năm 1967. Sự việc tóm
tắt như sau:
Tiến
độ việc lắp ráp tàu đã quá chậm trễ, nên 2.000 công
nhân phải vào cuộc để làm cho xong. Những quy định an toàn – dù trên lý thuyết
luôn hoàn hảo – hoàn toàn bị xếp xó trong giai đoạn cuối cùng. Xăng rò rỉ vào
thân tàu và bắt lửa từ mỏ hàn, gây ra một tiếng nổ kinh hoàng. 22 người thợ điện
đồng nghiệp của Walesa chết cháy.
Walesa
thoát nạn, nhưng tai nạn này đã thay đổi ông sâu sắc. Ông trở nên nghiêm túc
hơn và chú ý nhiều hơn đến chính trị, nhất là về các quyền của công nhân. Lần đầu
tiên trong đời, ông tích cực tham gia hoạt động trong nghiệp đoàn chính thức của
xưởng máy, tham gia ủy ban y tế và an toàn công xưởng.
14.
Điều
kiện sinh sống bên ngoài nhà máy cũng nhếch nhác tương tự. Công nhân trẻ chưa lập
gia đình sống trong các nhà trọ tập thể, ba bốn người ở chung một phòng. Bếp và
nhà tắm nằm cuối hành lang dài để tập thể dùng chung. Đó là những nơi ở xấu xí,
tồi tàn, bẩn thỉu.
Khu
công nhân nam thường xuyên có đánh nhau, nhất là vào những ngày phát lương, là
ngày theo thói quen đã thành nếp ở Ba Lan, công nhân nhận lương xong là tụ tập
nhậu nhẹt, uống vodka tiêu sầu.
Các
khu dân cư bao quanh khu tập thể công nhân thảm hại không kém, tối tăm không
đèn chiếu, đường đất bụi hay lầy lội, đầy vỏ chai vỡ và rác rưởi vương vãi. Dịch
vụ công cộng kém cỏi đến xấu hổ.
***
GIA ĐÌNH TRONG BIẾN
ĐỘNG
15.
Năm
1969, Walesa gặp rồi nhanh chóng kết hôn với một thiếu nữ thon nhỏ, tóc sậm, nhìn
dễ vỡ nhưng cá tính mạnh mẽ và kiên quyết. Đó là cô Miroslawa Golos, mắt nâu,
da nhạt, mới đôi mươi nhưng nhìn trẻ hơn tuổi, làm công cho một cửa hàng hoa gần
xưởng đóng tàu.
Cô
là con một gia đình nông dân nghèo, và giống như Walesa, gia đình cô ở một làng
quê nhỏ tên là Krypy, cách Gdansk
vài cây số. Cô nhiều lần bỏ học vì phải giúp gia đình việc đồng áng và chưa học
xong tiểu học. Nhưng cô thông minh, thực tế, thẳng như đếm.
Cô
là một người Công giáo hết sức ngoan đạo và vì thế cũng ghét Cộng sản như
Walesa, nhưng cô ghét vì lý do tôn giáo, vì Cộng sản vô thần. Ít lâu sau lần gặp
đầu tiên, Walesa muốn cô dùng tên đệm, Danuta (hay Danka), cho gọn.
16.
Walesa
vừa có con đầu lòng khi cuộc bạo loạn vì khan hiếm thực phẩm nổ ra vào tháng
12/1970. Lúc đó, ông đang là đại diện công nhân trong công đoàn chính thức,
nhưng chỉ giữ một vai nhỏ trong các cuộc đình công. Tuy không là một tiếng nói
cấp tiến, nhưng ông quyết tâm không để cho sự hy sinh của những công nhân đóng
tàu Gdansk đã “tử đạo” bị quên lãng.
Những
cuộc chống đối năm đó đã làm cho lãnh tụ Đảng Cộng sản Wladislaw Gomulka, nắm
quyền từ năm 1956, mất chức và làm chấn động chế độ.
Chuyện
của Gomulka là một trong những câu chuyện thú vị nhất về người Mác-xít Đông Âu,
vì khi vừa nắm quyền, vốn là một người cực kỳ thông minh, ông đã dũng cảm đi
con đường độc lập tránh xa Moscow. Nhưng càng về sau ông càng bảo thủ, bảo thủ
hơn cả những ông chủ ở Điện Kremlin. Ông cũng thất bại không giải quyết được những
thảm họa có tính hệ thống và tình trạng gần phá sản của kinh tế Ba Lan.
*
VỠ MỘNG VỚI LÃNH TỤ
17.
Khi
Gomulka bị loại, Walesa đã đặt nhiều hy vọng vào một lãnh tụ Cộng sản khác vừa
lên nắm quyền là Edward Gierek. Ông ngưỡng mộ phong cách thẳng thắn, không màu
mè của Giereck, người cũng xuất thân lao động tay chân. Phần lớn lãnh đạo Cộng
sản Ba Lan xuất thân trí thức – một giai cấp mà Walesa, nói chung, không ưa và
thường gán cho họ những nhãn hiệu như “bọn mất nết, hống hách, giả hình”.
Nhưng
rồi Walesa cũng nhanh chóng vỡ mộng với Gierek, bất kể xuất thân vô sản. Gierek
không làm được gì hơn các vị tiền nhiệm để ngăn chặn Ba Lan khỏi tụt hậu. Ông cố
lấy lòng dân bằng cách từng bước cải thiện mức sống và ổn định giá cả, nhưng chỉ
thành công ngắn. Ông thường cay cú nói riêng với các trợ lý rằng: “Ta sẽ cho
chúng thịt và hứa hẹn các kiểu, bấy nhiêu đó cũng đủ để chúng im lặng … tiếp tục
nhét xúc xích vào miệng”.
Nhưng,
giải pháp này cũng chỉ có giá trị trong một thời gian ngắn, sau đó Gierek chỉ
còn cách duy nhất để cải thiện mức sống – bao cấp thực phẩm và tăng lương công
nhân – là vay mượn thật nhiều tiền từ phương Tây.
*
LÀN SÓNG ĐÌNH CÔNG
1976, SA THẢI, ĐÀN ÁP
18.
Tình
trạng này không thể kéo dài. Vào tháng 6/1976, Gierek đối đầu với cuộc khủng hoảng
tài chính mới. Dù rất hiểu cái giá phải trả về chính trị nhưng ông không còn
cách nào khác là phải cho tăng giá nhu yếu phẩm – tăng giá bánh mì và sữa lên
60%, tăng giá thịt 69%, tăng giá đường 100%. Số liệu thống kê chính thức của
nhà nước cũng cho thấy giá sinh hoạt tăng gần 1/5.
Đúng
như dự đoán, làn sóng đình công bắt đầu nổ ra, dọc bờ Biển Baltic, tại thủ đô Warsaw và các nơi khác.
Lúc
này, Walesa đã ở vị trí trung tâm các sự kiện. Ông bắt đầu diễn thuyết thường
xuyên trước những đám đông lớn, và thấy rằng, dù học ít, ông rất có tài ăn nói.
Ông khôn ngoan, dí dỏm, có lúc hơi thô lỗ, có lúc rất máu lửa, và luôn ăn nói
như một công nhân bình thường, như một người đúng nghĩa là của quần chúng. Ông
nói năng tuyệt vời khi ứng khẩu, nhưng khi phải đọc bài viết sẵn ông lại khô cứng.
Ông mạnh mẽ đả kích các nghiệp đoàn quốc doanh rằng họ không đại diện cho công
nhân mà chỉ đại diện nhà nước.
Một
lần thuyết trình nẩy lửa vào mùa hè năm ấy đã khiến ông gặp rắc rối. Ông được gọi
lên phòng giám đốc xưởng đóng tàu. Trước mặt ông là Klemens Gniech, vừa về làm
giám đốc, cùng hai nhân viên mật vụ Ba Lan SB đứng hai bên. Họ yêu cầu Walesa
không được phát biểu trước công chúng nữa. Ông từ chối. An ninh xưởng đóng tàu
đến lôi ông ra khỏi cổng xưởng. Một tháng sau, ông nhận được giấy sa thải chính
thức.[v]
Ở
những nơi khác tại Ba Lan, hoạt động công nghiệp gần như bị đình hoãn. Công
nhân tại đại công xưởng sản xuất máy kéo Ursus, ngoại ô Warsaw, một trong những
nhà máy lớn nhất nước, đã tuần hành đến trục đường hỏa xa liên lục địa và chặn
đứng Tuyến Tốc hành Paris-Moscow.
Tại
Radom, thành phố vùng tây nam Ba Lan, công nhân tại một nhà máy sản xuất vũ khí
đình công. Ngày 25/6/1976, khi công nhân biểu tình trên đường phố đòi được
thương lượng với lãnh đạo nhà máy, công an đã dùng súng bán tự động bắn vào đám
đông. Có 17 người chết và hơn 2.000 người bị bắt.
Đêm
đó, Thủ tướng Piotr Jaroszewicz, với dáng vẻ cực kỳ lo lắng, đã xuất hiện trên
truyền hình và loan báo rằng ông rút lại quyết định tăng giá “để nghiên cứu
thêm và để tham khảo ý kiến công nhân”.
Quyết
định này giúp vãn hồi trật tự và công nhân dần trở lại nhà máy làm việc.
*
CÔNG AN TRẢ THÙ
19.
Nhưng,
công an và mật vụ bắt đầu trả thù công nhân tại Ursus và Radom.
Những
tuần sau đó, hầu hết trong số hàng ngàn người bị bắt vừa kể đã bị đánh đập và
tra tấn trong những trại tù khác nhau, hoặc trong những “trung tâm phục hồi
nhân phẩm” được vội vã dựng lên. Hàng trăm người bị buộc chịu nhục hình, phải
đi giữa hai hàng côn đồ cầm gậy đánh đập họ, được gọi một cách mỉa mai là đi
“đường khỏe”.
Tuy
Walesa thoát nạn, không phải chịu nhục hình, nhưng trong những năm kế tiếp, ông
kể: “Tôi bị công an bắt ít nhất cũng 100 lần”. Ông thường bị bắt để thẩm vấn ngắn.
Có lúc ông bị lệnh giam 48 tiếng cùng các lãnh tụ công nhân khác.
Ông
làm đủ việc lớn nhỏ để kiếm sống bằng nghề thợ điện, nhưng vẫn gặp khó khăn vì
gia đình đông miệng ăn hơn. Sau, ông tìm được chân thợ máy cơ khí tại nhà máy
ZREMB chuyên sản xuất nông cơ. Ông cũng làm thêm ngoài giờ, sửa xe cũ kiếm thêm
thu nhập.
*
ĐẾN VỚI TRÍ THỨC
20.
Walesa
bắt đầu tự học, học lý thuyết chính trị, kinh tế, lịch sử và luật. Dù không
thích giới trí thức, ông rất tin vào việc trao giồi kiến thức. Tuy vẻ ngoài
bình dân, ăn nói bộc trực, nhưng thực ra ông khôn khéo và hiểu biết hơn nhiều
người vẫn tưởng.
Walesa
bắt đầu đến dự các buổi họp mặt do một nhóm trí thức bất đồng tổ chức.
Nhóm
có tên là KOR, hay Ủy ban Bảo vệ Công nhân (Komitet Orbrony Robotnikow). Người
đứng đầu KOR là triết gia xuất sắc Jacek Kuron và sử gia kiêm nhà báo Adam
Michnik. Cả hai từng là đảng viên Đảng Cộng sản nhưng đều đã ở tù vì bị kết tội
xúi giục gây rối.
Thực
ra, chỉ vì dám phê phán Đảng Cộng sản, xuất phát từ lập trường cánh tả lý tưởng,
mà họ bị tù. Kuron chẳng hạn, lập luận rằng đế quốc Xô-viết đang nằm trong tay
một giai cấp quyền lực mới, và việc họ làm không mang lại ích lợi cho ai ngoài
lợi ích của chính họ. Ông thích một cuộc cách mạng có thể tẩy trừ khỏi xã hội bọn
“cán bộ sâu mọt ăn bám” và thành lập một xã hội đúng nghĩa của công nhân. Dĩ
nhiên, bọn cán bộ sâu mọt kia trả thù và thế là Kuron bị ba năm tù.
***
LIÊN MINH TRÍ THỨC,
CÔNG NHÂN, GIÁO SĨ
21.
Mục
tiêu cấp bách nhất của KOR là giúp bảo vệ các công nhân từ Radom và Ursus bị tù sau các cuộc bạo loạn
năm 1976. KOR chính là tổ chức đầu tiên trong khối xã hội chủ nghĩa có chức
năng này. Thành viên hoạt động của KOR – nhanh chóng lên đến 150 người – giúp đỡ
tài chính và pháp lý cho các gia đình công nhân bị giam cầm.
Mục
tiêu và tầm nhìn lâu dài của KOR là tạo ra sự liên kết giữa giới trí thức và
công nhân – Kuron và các bạn ông tin rằng liên minh trí thức và công nhân là
cách duy nhất để có thể thách thức Chủ nghĩa cộng sản.
Đó
là ý tưởng có sức hấp dẫn mãnh liệt với người lãnh tụ công nhân đang định hình
Lech Walesa.
Một
trong những dự án thành công nhất của KOR là việc thành lập những “đại học
bay”. Việc dạy đại học ở nước Ba Lan Cộng sản luôn giáo điều,
cứng nhắc và giảng viên bị theo dõi chặt chẽ. KOR lập ra một bản phân công với
những người tự nguyện ủng hộ, họ là các nhà văn, nhà khoa bảng, nhà tư tưởng,
và họ thay nhau đi khắp nơi trong nước để tổ chức những nhóm thảo luận với công
nhân. Các “bài giảng” cũng được dạy chui tại nhà riêng.
22.
Tổng
Giám mục Karol Wojtyla (vị Giáo hoàng tương lai, lúc này đang là Tổng Giám mục Krakow) và một số nhỏ các linh mục Công giáo khác bắt đầu
kết nối với những người đứng đầu KOR. Wojtyla thường xuyên đi từ Krakow, ăn mặc
như thường dân, đến Warsaw
gặp họ trong căn hộ của nhà văn Bohdan Cywinski. Điều này có ý nghĩa lớn vì trước
đây giới giáo sĩ Công giáo, với truyền thống bảo thủ, và giới trí thức thiên tả,
nhiều người gốc Do Thái, vẫn e ngại lẫn nhau.
Ngày
càng có nhiều người biết về vị Tổng Giám mục ủng hộ KOR. Đến tháng 5/1978, khi
Stanislaw Pyjas, một sinh viên hoạt động cho chi nhánh KOR tại Krakow, chết
trong lúc bị mật vụ tạm giữ, Tổng Giám mục Wojtyla đã cử hành một thánh lễ trọng
thể cầu nguyện cho anh trước đông đảo giáo dân, số giáo dân dự lễ được cho là
lên đến 20.000 người.
*
KHÔNG MUỐN LẬT ĐỔ,
CHỈ CẦN ĐỘC LẬP
23.
KOR
là tổ chức đỡ đầu cho Công đoàn Độc lập [Vùng biển] - tiền thân của Công đoàn Đoàn kết - mà Lech
Walesa và Anna Walentynowycz tham gia từ khi thành lập.
Walesa
tuy được đông đảo công nhân ở Gdansk
biết đến, nhưng lúc đầu không được xem như người lãnh đạo Công đoàn. Ai cũng
nghĩ người lãnh đạo sẽ là ông Andrzej Gwiazda, 45 tuổi, một người kín đáo, kiên
quyết, người đã lên kế hoạch cho cuộc đình công tại xưởng đóng tàu và chuẩn bị
hầu hết mọi việc cho cuộc đình công. Trong hai năm trước đó, ông là phát ngôn
viên chính của phong trào công đoàn độc lập tại Gdansk.
Cả
hai người ghét nhau ra mặt. Họ cũng khác nhau mọi mặt. Gwiazda có ánh mắt sắc
bén, nghiêm khắc, có đam mê cháy bỏng và là người cấp tiến đúng nghĩa. Walesa lại
xuề xòa, dễ gần, ông cũng là một người thực tế, có thể thương lượng được, một
người biết cách thỏa hiệp. Adam Michnik thường nói: “Lech là chính trị gia
100%”.[vi]
Gwiazda,
cũng như người vợ cứng rắn không kém của ông là bà Joanna, đứng ra tổ chức các
cuộc họp của Công đoàn Độc lập, trả lời điện thoại, sao chép văn bản và làm các
việc giấy tờ. Gwiazda viết những thông điệp nóng bỏng kêu gọi mọi người ủng hộ
Anna Walentynowycz và tận tay đưa đến mọi người. Ông hình dung mình sẽ lãnh đạo
cuộc đình công.
Nhưng
tất cả đã thay đổi, vào giây phút Walesa leo qua hàng rào bao quanh Xưởng Đóng
tàu Lenin sáng sớm ngày 14/8/1980 và trở về với bạn bè công nhân. Từ giây phút
đó đến suốt một thập niên sau, ông trở thành lãnh đạo đương nhiên của phong
trào công nhân Ba Lan.
Vượt
qua Gwiazda là chuyện nhỏ. Chuyện lớn và khó hơn nằm ở những gì sẽ đến. Mục
tiêu của Walesa không phải là lật đổ chế độ, mà là tạo áp lực vừa đủ buộc chính
quyền công nhận và cho phép Công đoàn Độc lập được chính thức hoạt động. Walesa
sợ Liên Xô sẽ đưa xe tăng vào can thiệp, như họ từng làm từ sau Thế Chiến II, mỗi
khi thấy một chế độ thân tín bị đe dọa nghiêm trọng. Cũng vì vậy, Walesa và các
bạn phải thận trọng không đưa ra những đòi hỏi quá mức. Họ nhấn mạnh họ không
lãnh đạo một cuộc nổi dậy, mà lãnh đạo một vụ tranh chấp công nghiệp, và họ
cũng không muốn có thêm công nhân Ba Lan nào phải “tử đạo” nữa.[vii]
***
SAU 16/8/1980:
BA TUẦN TỔNG ĐÌNH CÔNG
24.
Trong
ba tuần sau đó [sau ngày 16/8/1980], Ba Lan gần như tê liệt vì tổng đình công.
Xe lửa không chạy, xe tải không di chuyển trên đường phố, những chuyến xe chở
thực phẩm không đến được Warsaw
và các thành phố khác. Lần này, cuộc đình công được tổ chức chặt chẽ, chính quyền
không ly gián được lực lượng công nhân như trước, cũng không đạt được thỏa thuận
riêng nào.
Tổng
Bí thư Gierek, càng tuyệt vọng và lo âu cho vị trí của mình, đã phải gửi các
quan chức hàng đầu đến Gdansk
để điều đình. Việc này cũng vô tình công nhận vai trò của Walesa như lãnh tụ của
công nhân đình công.
Về
phần mình, Walesa chứng tỏ ông là người sắc sảo và có mưu lược trong cách dàn xếp
xung đột. Gạt qua một bên ý kiến chủ quan về giới trí thức, ông cho mời hai trí
thức từ Warsaw
đến làm cố vấn và giúp xem xét chi tiết văn bản thỏa thuận với chính quyền đang
được soạn thảo.
Ông
thường nói nửa đùa nửa thật, chủ yếu cho quần chúng nghe, rằng: “Chúng tôi chỉ
là công nhân, trong khi các nhà thương lượng phía nhà nước đều khôn khéo. Chúng
tôi cần người giúp”. Và người giúp Walesa là Bronislaw Geremek, một học giả
chuyên lịch sử trung cổ có thói quen hút ống píp, và Tadeusz Mazowiecki, biên tập
tạp chí Công giáo Wiez, người có quan
hệ rất tốt với Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II. Họ đến Gdansk và bắt đầu làm cố vấn thân cận cho
Walesa.[viii]
*
CÔNG ĐOÀN ĐOÀN KẾT
CHÍNH THỨC RA ĐỜI
25.
Một
thỏa thuận mang tính lịch sử cuối cùng đã được ký kết vào ngày 31/8/1980 tại Gdansk.
Thỏa
thuận Gdansk cho phép công nhân, và đây là lần đầu tiên một việc như thế diễn
ra trong khối Cộng sản, được quyền có lãnh đạo do công nhân bầu lên, được quyền
thành lập những hội đoàn độc lập, và được quyền đình công.
Đối
với Walesa, đây là nhũng nhượng bộ then chốt của những người Cộng sản. Ông nói:
“Chúng tôi không è cổ ra chỉ để kiếm thêm vài ngàn đồng zloty. Đây mới thực là
những mục tiêu xứng đáng có được”.
Một
tháng sau, chính quyền Ba Lan hợp thức hóa Công đoàn Độc lập mới, lúc bấy giờ
có tên chính thức là Công đoàn Đoàn kết (Sodidarsnoc).
Walesa
giành được một chiến thắng lạ thường và trở thành cái tên quen thuộc được khắp
nơi trên thế giới nhắc đến.
***
BREZHNEV LO NGẠI
26.
Diễn
biến này làm các yếu nhân tại điện Kremlin thất kinh. Dân Ba Lan đang thách thức
huyền thoại thiêng liêng nhất của đế quốc, đó là huyền thoại Liên Xô đại diện
cho giai cấp lao động toàn thế giới.
Họ
kinh ngạc và lo ngại vì khẩu hiệu Công đoàn Đoàn kết đang dùng ít nhiều mượn từ
khẩu hiệu của Marx và Engels, “Công nhân mọi nhà máy, đoàn kết lại!” Họ nổi giận
với những tay chân thân tín họ dựng lên ở Warsaw,
thay vì làm theo lệnh Moscow và thay mặt cho Moscow, những người Cộng sản
tại Ba Lan lại tỏ ra yếu kém và bất lực.
Thực
ra, sóng gió ở Ba Lan không phải chuyện lạ nếu nhìn từ Điện Kremlin. Đã nhiều
năm, Ba Lan là thuộc địa trúc trắc nhất, khó giữ trật tự nhất, dù là trật tự xã
hội chủ nghĩa.
Ba
Lan là thuộc địa lớn nhất, với 40 triệu dân, lại nằm cạnh các nước cộng hòa
Xô-viết mà sự trung thành với Liên Xô còn đáng ngờ. Các thủ lĩnh Đảng ở Moscow lo ngại rằng “căn bệnh
truyền nhiễm” có tên Công đoàn Đoàn kết sẽ lan rộng và trở thành bệnh dịch ở
ngay nội địa Liên bang Xô-viết. Chẳng đâu xa, ngay các nước cộng hòa trực thuộc
Liên Xô, như Lithuania và Latvia, đã bắt đầu có người bất đồng lên tiếng về những
điều được Đảng xem là “tà đạo”, như đòi hỏi thành lập công đoàn độc lập trong
các nước cộng hòa Baltic.
Về
quân sự, Ba Lan cũng được xem như có vị trí quyết định sinh tử về mặt chiến lược,
vì là tuyến đường hậu cần chủ chốt phục vụ cho 200.000 quân Liên Xô đóng tại
Đông Đức.
*
LÃNH ĐẠO LIÊN XÔ
GIÀ YẾU
27.
Nhưng,
các thủ lĩnh Liên Xô lúc bấy giờ lại là những người tuổi già sức yếu, thiếu quyết
tâm và kém trí tưởng tượng nên khó có thể đương đầu với cuộc khủng hoảng họ biết
là đang diễn ra.
Những
người nắm quyền ở Kremlin lúc đó đều đang sấp xỉ 70 hay 80 với sức khỏe yếu. “Sếp
lớn” – giống một “trùm” tội phạm (capo
dei capi, đầu não mọi đầu não) hơn là một Sa hoàng kiểu mới – vẫn là Leonid
Brezhnev, lúc đó đã 76 tuổi. Mọi thủ lĩnh khác đều chiều theo ý ông, cả khi ông
lâm vào tình trạng lú lẫn vì già và chỉ tỉnh táo làm việc được khoảng hơn một
tiếng mỗi ngày. Không có quyết định quan trọng nào mà không phải được ông duyệt
với tư cách là Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô. Vào những năm cuối đời, ông
trở nên một gương mặt tượng trưng cho sự lố bịch, nhưng lại nắm quyền một trong
hai siêu cường thế giới.
Không
phải lúc nào ông cũng thế, vì trong hơn 10 năm, từ khi lên nắm quyền năm 1964
thay thế Nikita Khrushchev, ông là một nhân vật hoạt động sôi nổi, tạo ấn tượng
mạnh và khá đa tài. Tuy không là một trí thức nhưng ông rất hiểu bản chất của
quyền lực chính trị, và không ai biết rõ hơn ông chế độ Xô-viết tồn tại dựa
trên điều gì.
*
UỐNG THUỐC VỚI
VODKA
28.
Brezhnev
từng to như gấu, thể lực
cường tráng. Nhưng từ năm 1974, ông bắt đầu mắc chứng xơ cứng động mạch não,
nhiều lần đột quỵ, ngã nhào khi đi và líu lưỡi khi
nói. Những lúc căng thẳng tột độ, ông có thể ngất xỉu hay mất
trí nhớ.
Bệnh làm ông
thay đổi tính nết. Khi còn
sung sức, ông là người có duyên, dễ gần, vui tính, hài hước. Khi thần kinh suy tàn, ông thành
một lão già cáu kỉnh, rất dễ rơi vào trạng thái bi quan thái quá và có thể đột
ngột khóc không vì lý do gì rõ ràng. Ông cũng bắt đầu mất ngủ thường
xuyên.
Bệnh còn trầm trọng hơn vì Brezhnev phải uống thuốc ngủ
và các loại thuốc an thần có dược chất từ thuốc phiện. Có lúc uống thuốc quá
nhiều ông bị
hôn mê, rồi sau đó là những
ngày dài
uể oải, phờ phạc. Bác sĩ
ngưng cho thuốc, nhưng bọn nịnh thần quanh
ông lại giấu bác sĩ và cứ
đưa thuốc cho ông uống.
Lúc nào cũng vậy, uống thuốc là ông uống với rượu vodka nhãn
hiệu Zubrovka ông thích. Các bác sĩ và nhân viên an ninh có
trách nhiệm khi biết tật xấu này đã tìm
cách làm loãng vodka bằng nước lọc. Nhưng, nhiều lần Brezhnev đã nhìn chằm chằm ly
rượu
mà than: “Ly vodka này có gì đó kỳ kỳ, cậu ạ!”
Bác sĩ trưởng tại điện Kremlin, Yevgeni Chazov, sau này nhận xét rằng tình trạng
sức khỏe suy nhược của Brezhnev đã “góp phần làm cho hàng ngũ lãnh đạo quốc gia
sụp đổ”.[ix]
*
CUỐI ĐỜI PHÙ PHIẾM
29.
Hầu hết thời gian trong ngày Brezhnev phải nằm trên chiếc đi-văng trong phòng riêng, bên cạnh có người thân tín
trông nom. Người chủ chốt trong
số họ là ông bạn lâu năm Konstantin Chernenko, người được Brezhnev chọn đứng đầu danh
sách cán bộ nòng cốt của Đảng Cộng sản.
Khi còn trẻ, Brezhnev thích lái xe ô-tô tốc độ nhanh. Ông
có cả bộ sưu tập khủng các loại BMW, loại xe ông thường lái với tốc độ cao đến
nguy hiểm trên những con đường uốn lượn ven biển quanh biệt thự
của ông tại Crimea. Còn bây giờ, thú vui của ông là ngồi
chơi cờ đô-mi-nô với cận vệ Alexandra Ryabenko.
Càng ngày ông càng vướng vào những điều phù phiếm. Đến
lúc chết, ông có được một bộ sưu tập lớn các loại huy chương và bằng khen, nhiều hơn tổng số
huy chương và bằng khen mà cả Lenin, Stalin lẫn Khrushchev nhận được.
Nhiều cuốn sách được viết riêng về thành tích thời chiến của ông, xem chúng như những đóng góp quan trọng trong việc đánh đổ Hitler. Thực ra, thành tích thời chiến của ông không có gì
đáng kể, và các tác giả “thánh sử” kia đã gượng ép tô hồng chúng một cách ngu xuẩn.
*
CHE ĐẬY BỆNH TẬT
30.
Mặc dù Brezhnev rõ ràng là đang suy sụp nghiêm trọng, sự
thật về sức khỏe của ông đã được giấu kín như bí mật nhà nước, chỉ vài người
tay trong tại Điện Kremlin, vài
người thân trong gia đình và vài cận vệ đã cam kết im lặng mới được biết. Nhiều
việc đã
được thực hiện để giấu kín mức độ suy nhược thật của Brezhnev trước dân chúng Liên Xô, và
cũng để chuẩn bị cho ông tiếp tục xuất hiện trước công chúng.
Trong những ngày lễ lớn của chế độ, như Lễ Lao động 1/5 hay ngày kỷ niệm Cách mạng Bolshevik 7/11, người ta phải dùng những máy
nâng đặc biệt để giúp ông leo lên đứng trên ban-công Lăng Lenin ở Quảng trường Đỏ. Ông muốn công chúng nhìn thấy mình và
cho thế giới bên ngoài biết rằng Liên Xô vẫn nằm
trong tay những người bình an vô sự.
Ông cố gắng để có thể đọc diễn văn thường xuyên, mặc dù
sau này các bác sĩ của ông thú nhận họ không biết ông có đủ sức rời bục diễn
thuyết khi đọc
xong hay không. Những người viết diễn văn cho ông cũng được dặn không được dùng bất cứ chữ nào khiến ông phải líu lưỡi khi phát âm.
Các bác sĩ mang theo trang thiết bị hồi sinh phải bám theo ông mọi nơi mọi
lúc. Chaziv, bác sĩ riêng của Brezhnev, đã bị cuốn theo trò che đậy này một cách miễn cưỡng. Về sau, vị bác sĩ này tiết
lộ rằng: “việc che giấu tình trạng sức khỏe của Tổng Bí thư không chỉ là một
màn kịch lừa bịp, mà còn là
trò độc ác nữa”.[x]
*
BỘ BA ANDROPOV,
GROMYKO, USTINOV
31.
Có
một “bộ ba thủ lĩnh” Đảng, độc quyền điều hành sinh hoạt thường ngày tại Liên Xô lúc bấy giờ, đó
là: Andropov, Gromyko, và Ustinov.
Yuri Andropov là người kế vị
đương nhiên cho
chức Tổng Bí thư, thay Brezhnev. Chưa từng có bất cứ trùm mật vụ KGB nào leo lên được đỉnh cao
quyền lực Liên Xô như Andropov. Nhưng ông trùm gián điệp quỷ quyệt 69 tuổi này đã phải lên kế hoạch cẩn thận
trong nhiều năm trời để có được vị trí hôm nay.
Andropov
là người không còn thời giờ để mất, được chẩn đoán mắc bệnh
thận nặng, ông biết mình không sống được bao lâu nữa. Ông là người đầu tiên được báo cho biết tình hình sức khỏe của Brezhnev,
nhưng lại giữ kín thông tin này cho riêng mình trong
một thời gian dài, và biện minh cho ý đồ của mình bằng cách lập luận với bác sĩ
Chazov rằng: “Vì ổn định của đất nước và của Đảng, vì quyền lợi của nhân dân, chúng ta phải giữ kín việc này. Nếu một cuộc tranh giành quyền lực diễn
ra trong tình trạng hỗn loạn vô chính phủ - trong lúc không có hàng ngũ lãnh đạo mạnh - thì kinh tế sẽ sụp đổ và sau
đó toàn hệ thống sẽ sụp đổ”.[xi]
Andropov có khả năng phân tích tình hình sắc sảo và rất nhạy cảm với nguy cơ “đánh mất” một nước chư hầu nào đó ở
Đông Âu. Ông chính là Đại sứ Xô-viết tại Hungary vào thời điểm năm 1956 và đã giữ
vai trò quan trọng
trong việc đàn áp dã man cuộc Nổi dậy 1956 làm chết
2.500 người Hungary. Năm 1968, ông cũng là người mạnh mẽ lên tiếng ủng hộ việc đàn áp Mùa xuân Praha.
Nhân vật thứ hai trong bộ ba lãnh đạo là Andrei Gromyko,
71 tuổi, đã làm Bộ trưởng Ngoại giao được một phần tư thế kỷ, đại diện cho bộ mặt cứng rắn
không lay chuyển của ngoại giao Xô-viết. Ông thường được các chính quyền nối tiếp nhau ở phương Tây gọi là “Đồng chí Nyet” (Đồng chí “Không”).
Người thứ ba là Thống chế Dmitri Ustinov, 72 tuổi, Bộ trưởng
Quốc phòng, người chủ trương kỷ luật trên hết và có những quan điểm rất bảo thủ.
Ông từng là người hùng được ca tụng trong Thế Chiến II
- ở Liên Xô được gọi là Cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại - nhưng không
nhờ chiến đấu.
Ông được ca tụng vì đã tổ chức rất hiệu quả cuộc di tản các cơ sở công nghiệp quốc phòng Xô-viết
đến Siberia ở
miền đông, việc này góp phần quan trọng giúp Nga chiến thắng trong
Thế Chiến II. Ông vẫn tin nhiệm vụ của mình là nói lên tiếng nói đại diện cho phức hợp công nghiệp và quân sự Liên
Xô. Cũng nên nhắc là vào thời điểm 1980, Liên Xô sản xuất mỗi năm 350 chiến đấu
cơ, 2.600 xe tăng với đại pháo hạng nặng, và 350 hỏa tiễn hạt nhân.
***
CHỈ THỊ BA LAN
PHẢN CÔNG
32.
Lãnh đạo Liên Xô đối mặt với vấn đề then chốt là phải làm
gì với tình hình Ba Lan, và
vấn đề đã phải đưa lên cấp
cao nhất quyết định. Mặc dù Brezhnev chỉ có thể tập trung trí óc một lúc ngắn
và sức lực suy yếu, nhưng những quyết định quan trọng nhất vẫn phải do ông đưa ra.
Các lãnh tụ Liên Xô biết rõ từng giai đoạn của cuộc thỏa
thuận giữa Gierek và Công đoàn Đoàn kết. Họ được quan chức Cộng sản Ba Lan và đại diện Liên Xô ở Ba Lan, Đại sứ Boris Aristov, thông báo đầy đủ vụ việc. Họ không thích những điều
khoản trong Thỏa thuận Gdansk, nhưng bất
đắc dĩ phải chấp nhận. Như Đại sứ Aristov báo cáo, đó là cách duy nhất để Ba
Lan “trở lại bình thường”.
33.
Thỏa thuận Gdansk chưa ráo mực thì các đầu lĩnh Liên Xô đã tìm cách phá hoại nó. Họ xem thỏa thuận
chỉ là một bước lùi chiến thuật.
Andropov
ra lệnh cho thuộc hạ tại trụ sở mật vụ Lubyanka soạn thảo huấn thị gửi các đồng
chí ở Warsaw.
Ba ngày sau khi ký Thỏa thuận Gdansk,
một thông điệp tối mật được gửi đến cho Gierek và hàng ngũ lãnh đạo Ba Lan. Nội
dung văn bản đã được Brezhnev, Andropov, Gromyko duyệt và chỉ có vài người thân
cận khác được biết. Đó là lời trách mắng và cảnh báo rằng Đảng Cộng sản Ba Lan
phải cố gắng đè bẹp Công đoàn Đoàn kết, bất kể đã thỏa thuận gì với họ. Văn bản
viết:
“ [Thỏa thuận Gdansk] là một cái giá quá
đắt về chính trị và kinh tế mà các đồng chí đã phải trả để có được “ổn định”.
Dĩ nhiên, chúng tôi hiểu các đồng chí đã phải chấp nhận quyết định khó khăn này
trong hoàn cảnh thế nào. Nhưng thỏa thuận kia, trên thực tế, đồng nghĩa với việc
hợp pháp hóa hoạt động đối lập chống Chủ nghĩa xã hội … giờ đây, các đồng chí phải
bắt đầu phản công, để giành lại vị trí đã mất đối với giai cấp công nhân và đối
với nhân dân …
“Phải nỗ lực hạn
chế hành động và ảnh hưởng của cái gọi là “công đoàn tự trị” … phải tích cực
đưa những người trung thành với Đảng xâm nhập vào cái gọi là “công đoàn tự trị”
… trong tình hình này, các đồng chí phải khẳng định rõ ràng đâu là giới hạn,
đâu là được phép. Các đồng chí phải nói thật rõ rằng luật pháp cấm những phát
ngôn chống Chủ nghĩa xã hội”. [xii]
*
MOSCOW MẤT KIÊN NHẪN
34.
Nhưng,
Gierek và các đồng chí của ông rất e ngại lại phải bắt đầu một cuộc xung đột mới
với công nhân Ba Lan vì họ nghĩ mình sẽ thua. Ngược lại, họ đã thở phào nhẹ
nhõm khi thấy các cuộc đình công chấm dứt và muốn để cho sự việc trôi qua.
Trong
khi đó, tại Moscow,
các đầu lĩnh ngày càng mất kiên nhẫn. Họ họp tại Điện Kremlin ngày 29/10/1980
giữa khi mọi người đều tin rằng đang có “phản cách mạng” ở Ba Lan, và họ phải đảo
ngược tình hình.
Brezhnev
thấy đây là việc hệ trọng nên đích thân có mặt. Ông phàn nàn: “Walesa đi đó đây
khắp nước, và đi đến đâu ở Ba Lan hắn cũng được quần chúng tôn vinh. Nhưng
chính quyền lại không làm gì để chặn đứng sự xúc phạm này … Lãnh đạo Ba Lan đã
ngậm miệng như hến, cả báo chí cũng vậy. Cả truyền hình cũng không dám làm gì
trước thái độ thù nghịch, chống Chủ nghĩa xã hội này”.
Thành
viên trẻ nhất và mới nhất trong hàng ngũ lãnh đạo Liên Xô, Mikhail Gorbachev, đồng
ý với nhận định của Brezhnev, ông nói: “Chúng ta phải nói chuyện cởi mở và cứng
rắn với các đồng chí Ba Lan. Cho đến nay, họ đã không đi những bước cần thiết.
Họ đang thủ thế nhưng sẽ chẳng giữ được lao lâu nữa, rất có thể họ sẽ bị lật đổ”.
Gromyko
vẫn còn căm tức vì Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II đã được nghênh đón hết sức nồng
nhiệt tại Ba Lan mới năm trước. Ông kết tội các linh mục Ba Lan đã kích động
người dân đi theo đường lối “côn đồ chính trị” và khuyến khích những vụ “gây rối
phản cách mạng”. Ông cũng nói: “Đảng Cộng
sản Ba Lan đã không nỗ lực nhiều trong cuộc đấu tranh này … tình hình tệ đến mức
đã có hàng ngàn nối tiếp hàng ngàn người quỳ gối mà đi trước mặt Giáo hoàng La
Mã”. [xiii]
*
TẤN CÔNG QUÂN SỰ?
35.
Theo
quán tính, các đầu lĩnh Cộng sản tại Moscow nghĩ ngay đến giải pháp quân sự, tức
giải pháp họ đã dùng nhiều lần mỗi khi cảm thấy có mối đe đọa phát sinh trong
lòng các nước khối Xã hội chủ nghĩa.
Lần
này, phản ứng đầu tiên của họ là lệnh cho Bộ Tổng Tham mưu Xô-viết đề ra kế hoạch
tấn công Ba Lan toàn diện. Nhưng, họ lại nhanh chóng loại bỏ can thiệp bằng
quân sự vì khó khăn quá lớn. Họ không muốn làm tệ hại thêm quan hệ với phương
Tây và dư biết người dân Ba Lan sẽ chiến đấu chống lại.
Thay
vào đó, họ tìm cách hù dọa để người dân Ba Lan lầm tưởng Liên Xô sẽ xua xe tăng
qua Ba Lan, với hy vọng là khi thấy bị đe dọa xâm lăng, lãnh đạo Ba Lan sẽ phải
đích thân hành động.
Đây
là thủ đoạn được tính toán công phu. Thoạt tiên, các tướng lãnh cao cấp nhất của
tất cả các nước Khối Warsaw được triệu đến Moscow họp vào ngày 4/12/1980 để hoàn thiện một
kế hoạch tập trận đã được hoạch định từ lâu, có biệt danh “Soyuz”, và cuộc tập
trận sẽ bắt đầu lúc nửa đêm bốn ngày sau đó.
Trong
phiên họp, phái đoàn Liên Xô nói riêng với các tướng lĩnh Ba Lan rằng đây không
phải là một cuộc tập trận, mà là một cuộc đổ quân chiếm đóng Ba Lan thực sự. Họ
cho các đồng chí Ba Lan xem các bản đồ cho thấy vị trí chính xác nơi quân đội
khối Warsaw sẽ
dàn trận, một bản sao cuộc xâm lăng Tiệp Khắc của Liên Xô hơn 10 năm trước đó.
Phía
Liên Xô nói rằng Đông Đức yêu cầu động binh và cam kết sẽ cho ba sư đoàn tham
gia. Theo họ thì viễn cảnh về một đoàn quân Đông Đức tiến vào các đô thị Ba Lan
đã làm cho các tướng lĩnh Ba Lan thực sự lo lắng.
Một
cách kín đáo, phái đoàn Liên Xô đã báo cho Điện Kremlin biết mục tiêu thật của
kế hoạch là gì, và như độc giả sau này được biết, Liên Xô không có ý xâm lăng
Ba Lan thực sự. Thống chế Ustinov đã báo với
Brezhnev, Andropov và các đồng chí khác rằng: “Chúng ta phải tạo áp lực liên tục
lên hàng ngũ lãnh đạo Ba Lan. Chúng ta phải đưa ra các kế hoạch diễn tập quân sự
tại Ba Lan … chúng ta phải mở rộng các cuộc diễn tập này để tạo ấn tượng rằng lực
lượng quân sự của chúng ta sẵn sàng can thiệp”.[xiv]
36.
Trò
dọa nạt này có hiệu quả, trong mức độ nhất định. Đảng Cộng sản Ba Lan bèn lên kế
hoạch thực hiện thiết quân luật. Họ đưa ra một danh sách dài gồm 4.000 thành
viên tích cực của Công đoàn Đoàn kết sẽ bị bắt ngay lập tức, và Lech Walesa là
cái tên đầu tiên.
Tuy
nhiên, dù Ba Lan đã có kế hoạch nhưng vẫn không có chuyện gì xảy ra, và điều
này làm Moscow
điên tiết. Đến tháng 9/1980, các ông trùm ở Điện Kremlin quyết định sa thải Tổng
Bí thư Gierek, để thay thế bằng một lãnh đạo Đảng mới là Stanislaw Kania, và
người đứng đầu chính phủ mới là Tướng Wojciech Jaruzelski, một quân nhân dày dạn
kinh nghiệm, nhân vật mà Moscow tin sẽ cứng cáp hơn.
Nhưng,
những người Cộng sản Ba Lan vẫn tiếp tục cong quẹo.
***
CUỘC CÁCH MẠNG
TINH THẦN
37.
Thời
kỳ một năm và ba tháng [từ 9/1980 đến 12/12/1981] sau khi Công đoàn Đoàn kết được
hợp pháp hóa, đo theo chuẩn Cộng sản Ba Lan, là thời kỳ hỗn độn.
Bề
ngoài, Ba Lan vẫn là một nước Dân chủ Nhân dân, nhưng chỉ cần cạo lớp vỏ ngoài,
sẽ thấy đất nước này thay đổi hoàn toàn.
Đã
có một cuộc cách mạng trong tư tưởng, và qua đó người Ba Lan bắt đầu biết được
những sự thật về lịch sử gần đây của mình. Lần đầu tiên trong gần một nửa thế kỷ,
họ gần như có tự do hội họp và tự do ngôn luận. Một xã hội dân sự song song
hình thành nhanh đến kinh ngạc.
Công
đoàn Đoàn kết đã đạt được một điều, không chỉ duy nhất có ở Đông Âu, mà là một
điều gần như bất khả. Triết gia Jacek Kuron, một trong những người đứng đầu
KOR, nói rằng: “Tôi đã nghĩ điều đó không thể xảy ra. Nó từng là điều không thể,
và đến giờ tôi vẫn nghĩ đó là điều không thể!”
Chủ
nghĩa cộng sản không biến mất, còn xa mới biến mất, nhưng trong nhiều lĩnh vực
của xã hội, sự đàn áp đã bị ăn mòn và đổ vỡ, không còn tác dụng. Chỉ trong vài
tuần, Công đoàn Đoàn kết đã có hơn 8.000.000 thành viên, nhiều gấp đôi số đảng
viên Đảng Cộng sản. Hiện tượng một tổ chức quần chúng rộng lớn, hoặc chỉ đơn
thuần là một tổ chức, tồn tại bên cạnh Đảng nhưng lại nằm ngoài quyền kiểm soát
của Đảng là điều chưa từng có trước đây.[xv]
Các
ấn phẩm samizdat (báo chui) luôn tồn
tại ở Cộng hòa Nhân dân Ba Lan dưới hình thức nào đó, đến nay báo chui “trái
phép” nở rộ như nấm sau mưa và trên thực tế gần như được phép. Nhà cầm quyền
không có động thái nghiêm khắc nào để ngăn chặn, mặc dù họ vẫn kiểm duyệt báo
chí chính thức như vẫn làm từ trước đến giờ.
Dân
Ba Lan thường gọi báo chui samizdat là bibula
(giấy vệ sinh) vì chất lượng giấy rất xấu mà hầu hết báo chui dùng để in. Nay
thì khác, có đến 25 tạp chí và tờ báo chất lượng tốt được các máy in chất lượng
cao in ấn hàng tuần với số phát hành lên đến 50.000 bản mỗi đầu báo.
Nhà
in Độc lập NOWA do Mirech Chojecki điều hành.
Chojecki, một người hùng đúng nghĩa trong cuộc đấu tranh vì tự do ngôn
luận, đã nhanh chóng phát hành các ấn phẩm được sản xuất tức thì, gồm các tác
phẩm kinh điển và tác phẩm của những bậc thầy hiện đại lâu nay bị cấm.
Tác
phẩm Trại súc vật (The Animal Farm) của
George Orwell lần đầu tiên được phát hành tại Ba Lan, cùng lúc với tác phẩm Trí tuệ Ngục tù (The Captive Mind) tác
phẩm phê phán Chủ nghĩa cộng sản mạnh mẽ và rất thuyết phục của nhà trí thức
lưu vong Ba Lan Czeslaw Milosz. Một trong những sự kiện phi thường vào thời
gian này là cuộc trở về Ba Lan từ Bắc Âu của nhà trí thức kiêm nhà thơ Milosz,
sau khi ông được trao giải Nobel Văn học năm 1980.
Những
bộ phim vinh danh người công nhân của đạo diễn Andrzrej Wajda, Người Cẩm thạch (Man of Marble) và Người sắt (Man of Iron), trước chỉ được
chiếu lén cho các nhóm khán giả nhỏ trong nhà riêng, nay được trình chiếu công
khai cho đại chúng.
Nhà
báo Adam Michnik nhận xét rằng: đây là “một cuộc cách mạng nhân phẩm, cuộc biểu
dương quyền hạn của những con người ngay thẳng, một chiến thắng có tác dụng lâu
dài của những sống lưng đứng thẳng”.[xvi]
*
ÔN HÒA: “ĐỪNG ĐỐT
ĐẢNG ỦY, HÃY LẬP ỦY BAN”
38.
Các
nhà tư tưởng của Công đoàn Đoàn kết thời điểm này cũng xác định mục tiêu rõ
ràng hơn.
Kuron
vừa ra khỏi tù và có những quan điểm mới. Ông dần có huynh hướng dân chủ xã hội
theo đường lối phương Tây kết hợp với kinh nghiệm thực tế của Đông Âu. Ông nhấn
mạnh đường lối thay đổi ôn hòa
(peaceful transformation), và đường lối này là nền tảng của mọi thay đổi trong
khối xã hội chủ nghĩa suốt một thập niên kế tiếp.
Điểm
xuất phát của đường lối thay đổi ôn hòa là thực tại không thể chối cãi về Chiến
tranh Lạnh: Đó là sẽ không có chính quyền phương Tây nào muốn bị lôi kéo vào cuộc
xung đột với Liên Xô, khi họ ra tay giúp đỡ một phong trào cách mạng sau Bức
màn Sắt.
Kuron
chủ trương không đối đầu toàn diện với nhà nước Cộng sản. Công nhân và trí thức
không thể thắng trong một cuộc đấu tranh bạo động với một đối thủ luôn sẵn sàng
dùng vũ lực chống lại họ. Một chiến lược có khả năng thành công cao hơn nhiều
là đi đường vòng, tránh xung đột với Đảng chừng nào có thể, và hình thành các
thực thể không chính thức, tồn tại song song với các thực thể của nhà nước toàn
trị. Kuron viết: “Đừng đốt phá Đảng ủy, mà hãy lập ra các ủy ban cho riêng
mình”.
Ông
nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Công đoàn Đoàn kết phải đấu tranh cho một cuộc
“cách mạng kiềm chế”, tức không đưa ra những đòi hỏi cực đoan có thể khiến Liên
Xô phản ứng dữ dội. Công đoàn Đoàn kết không nên nói gì về những khối liên minh
an ninh mà Ba Lan tham gia, hay về chính sách đối ngoại của Ba Lan. Chính quyền
Cộng sản có thể được duy trì như chiếc lá nho hình thức, trong khi trên thực tế
Ba Lan sẽ trở thành một xã hội đa nguyên trên mọi mặt, trừ tên gọi.
Adam
Michnik cũng đồng lòng với Kuron về tầm quan trọng của chiến lược thay đổi ôn
hòa, trong một luận văn nổi tiếng, ông viết: “Nếu cách mạng khởi đầu bằng cách
đốt cháy những nhà ngục Bastille, thì sẽ đến lúc cách mạng xây ngục Bastille mới
cho mình”.[xvii]
*
ĐÒI HỎI VỪA PHẢI
39.
Công
đoàn Đoàn kết bị săm soi kỹ lưỡng như chưa từng có trước đây, và Walesa trên thực
tế đã trở thành lãnh tụ đối lập đầu tiên trong thế giới Cộng sản. Ông cho thấy
mình có rất nhiều khả năng trong vai trò một người thương lượng, nhưng ông cũng
sớm bị chỉ trích vì tính cách khá độc đoán.
Ông
không hoạt động một cách cởi mở rõ ràng hoặc theo lối dân chủ. Ông làm phe cấp
tiến trong Công đoàn Đoàn kết nổi giận vì thường xuyên kêu gọi họ thỏa hiệp với
chính quyền.
Trong
năm 1981, ông ngăn chặn nhiều hơn là kích hoạt các cuộc đình công, ông thường
thuyết phục công nhân đòi hỏi vừa phải vì sợ Công đoàn Đoàn kết sẽ bị Liên Xô
tìm cách đàn áp.
40.
Walesa
có lập trường vừa kể một phần vì sự thận trọng tự nhiên và hợp lý, và một phần
vì đó là điều Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II khuyên Walesa thực hiện khi ông gặp
riêng Walesa vào ngày 14/1/1981, cuộc gặp gỡ đầu tiên mở đầu cho nhiều cuộc gặp
sau này.
Ban
đầu, Giáo hoàng cũng nghi ngại Walesa. Ngài biết một số vị trong hàng giáo phẩm
Ba Lan tỏ ý đề phòng Công đoàn Đoàn kết vì gốc gác xã hội chủ nghĩa của một số
nhân vật lãnh đạo. Các chính khách tại Tòa thánh Vatican – hầu hết là người Ý – cũng
muốn tránh xung đột với Liên Xô.
Nhưng
Giáo hoàng lại rất thích ý tưởng về một lãnh tụ công nhân thuần chất, đặc biệt
khi đó là người luôn nhắc đến Giáo hội bất cứ khi nào có thể.
Sau
cuộc gặp riêng với Lech Walesa, Giáo hoàng đã công khai ủng hộ Walesa và từ đó
về sau không bao giờ nghi ngại nữa.
*
TIN ĐỒN “TRAI
GÁI”
41.
Trước
đó, Giáo hoàng cũng có nghe những tin đồn ngày một nhiều về người thợ điện anh
hùng dám đối đầu chế độ Cộng sản. Tin đồn nhiều nhất là chuyện Walesa “lăng
nhăng trai gái”, như lời một số người bạn và linh mục Ba Lan kể, nhưng những
chuyện này chưa bao giờ được chứng thực.
Anna
Walentynowycz cũng cho rằng Walesa có quan hệ bất chính. Chị nói: “Ai cũng biết
họ mang gái đến cho ông ấy – văn phòng ông có đặt chiếc ghế nệm dài. Bên ngoài,
cận vệ Henryk Mazul ngăn không cho ai vào, bảo rằng ‘cậu không vào được, ông ấy
đang ngủ’. Có lần tôi tìm cách vào được – bên trong có người khác – vì tôi thấy
tóc ông ấy bù xù”. Anna và các trợ lý đã mang chiếc ghế dài khỏi phòng. Chị kể
tiếp: “Tôi mắng ông ấy, bảo ‘Anh là kẻ tội lỗi mà dám mang hình Đức Mẹ trên áo
à?’, ông trả lời ‘Tôi xưng tội mỗi tuần’”. Nhưng cũng nên biết là Anna và
Walesa đã trở nên bất hòa sau khi các cuộc đình công vào tháng 8/1980 nổ ra, và
Anna đã không còn được giao vai trò đại diện cho Công đoàn Đoàn kết tại Gdansk nữa.[xviii]
Những
chuyện đồn đại được thành viên Công đoàn Đoàn kết truyền tai nhau. Cũng có tin
đồn vào thời gian này, cô sinh viên xinh đẹp, tóc đen nhánh tên Bozena Rybicka
không phải chỉ là trợ lý đơn thuần của ông. Lời đồn đoán được châm thêm lửa bởi
một đoạn khác thường trong bài báo của Ewa Berberyusz trên tuần báo Công giáo Tygodnik Powszechny vào tháng 12/1980,
trêu chọc ông là một người lẳng lơ: “Ông ấy thích phụ nữ. Thích một cách thành
khẩn, vốn là đức tính đang biến mất trong tâm lý đàn ông hiện nay, sự thành khẩn
dựa trên tâm trạng hoàn toàn trong sáng, tự tin, không một gợn mặc cảm, cộng với
nét thanh lịch của người thời trước, và niềm tin sắt đá rằng phụ nữ không bao
giờ hại mình được”.
Tất
cả mọi tin đồn kể trên đều không đúng. Walesa luôn chung thủy với Danuta vợ
mình, ngoài ra, đó cũng là thời gian ông đang bị theo dõi hết sức chặt chẽ nên
không để hớ hênh dính líu vào những phiêu lưu tình ái ngoài luồng.[xix]
***
1981: LIÊN XÔ CHỜ
BA LAN RA TAY
42.
Giới
lãnh đạo Liên Xô tiếp tục chờ nhà cầm quyền Ba Lan, tay chân của Liên Xô, tuân
theo thượng lệnh, chấn chỉnh hàng ngũ và đè bẹp Công đoàn Đoàn kết để chứng tỏ
lòng trung thành Cộng sản. Brezhnev gặp tân lãnh tụ Ba Lan Stanislaw Kania ở Moscow vào tháng 3/1981 và
bảo Kania rằng: “Được, chúng tôi sẽ không vào Ba Lan. Nhưng nếu tình hình phức
tạp, nếu chúng tôi thấy anh bị lật đổ, chúng tôi sẽ vào”.[xx]
Một
báo cáo gây lo ngại lớn được gửi đến Andropov sau chuyến công tác Ba Lan của
phái viên Vladimor Kryuchkov và Oleg Kalugin, trưởng ban phản gián nước ngoài
KGB. Họ nói rằng: “mật vụ Ba Lan SB luôn khó hợp tác, không như mật vụ Tiệp Khắc
hay Đông Đức. Phải điều khiển họ một cách thận trọng”. Trong chuyến đi Ba Lan để
trao đổi với SB, tìm hiểu tình hình chung, hai sĩ quan mật vụ vừa kể đã đến
thăm Xưởng Đóng tàu Lenin, và Oleg Kalugin kể lại như sau:
“Khi đến nơi,
giám đốc xưởng máy (Gniech) ra đón và yêu cầu chúng tôi đậu đoàn xe lớn hạng
sang của mình ngoài cổng. Ông bảo hiện đang có rất nhiều biến động trong hàng
ngũ công nhân … nếu thấy đoàn xe của chúng tôi xuất hiện, tình hình sẽ càng bị
kích động hơn.
Chúng tôi làm
theo, không nghĩ ngợi gì. Nhưng thay vì được chào đón nồng nhiệt với những
tràng pháo tay như thường diễn ra trong những cuộc viếng thăm tương tự, chúng
tôi chỉ thấy những ánh mắt nghi kỵ và căm ghét.
Khi kết thúc
chuyến thăm Ba Lan, trong tiệc đãi chúng tôi, qua bài phát biểu của mình tôi có
nhắc thoáng qua về những phần tử bất đồng. Lạ thay, Bộ trưởng An ninh Ba Lan đã
phản ứng như thể tôi đã chạm mạch một vấn đề cực kỳ nhạy cảm, và lên tiếng khẳng
định rằng đó chỉ là một nhóm nhỏ những kẻ gây rối, và rằng tất cả bọn chúng đều
đã nằm trong vòng kiểm soát. Nghe ông ta chống chế như vậy, tôi càng thấy vấn đề
đúng là nghiêm trọng…”[xxi]
43.
Đến
tháng 10/1981, Moscow sa thải Kania, người họ mới đặt làm lãnh đạo Ba Lan chưa
đầy một năm trước.
Kania
cho thấy ông rất e ngại phải đi những bước sắt máu chống lại Công đoàn Đoàn kết.
Ông cũng hớ hênh để mình bị nghe lén khi lên tiếng chỉ trích Liên Xô, những chỉ
trích lạ thường vì đáng lẽ ông phải là một tay trong ngoan ngoãn của Moscow.
Ông
chỉ trích rằng: “Mô hình Xô-viết đã thất bại khi áp dụng vào thực tế. Việc Liên
Xô phải thường xuyên mua ngũ cốc từ phương Tây là một cáo trạng cho thấy lỗi lầm
nghiêm trọng trong cách quản lý của họ … Sức mạnh của chế độ chỉ được khẳng định
bằng quân đội và khả năng đàn áp. Nếu Liên Xô còn có lợi thế chiến lược nào hơn
Mỹ, thì chỉ trong hai đến ba năm, lợi thế ấy sẽ mất đi vì nền kinh tế Xô-viết yếu
kém”.
Văn
bản ghi lại đoạn băng ghi âm này được gửi thẳng đến Andropov, và chỉ trong vài
ngày, Kania bị sa thải.
Người
lên thay ông trong vai lãnh tụ Đảng Cộng sản và người cai trị đất nước Ba Lan
là đồng chí Đại tướng Wojciech Jaruzelski.[xxii]
-----------
Dịch
theo bản gốc tiếng Anh cuốn Revolution
1989 - The Fall of the Soviet Empire (Cách mạng 1989 - Đế quốc Xô-viết sụp
đổ) của Victor Sebestyen, Pantheon Books, New York, 2009. Bản tiếng Việt này
không phục vụ mục đích thương mại.
P.T.
[i]
Timothy Garton Ash, The Polish Revolution
(Jonathan Cape, London, 1983), tr. 135
[ii]
Như trên, tr. 140-42
[iii]
Như trên
[iv]
Tiểu sử Lech Walesa trích từ cuốn hồi ký của Walesa, The Struggle and The Triumph (Arcade Publishing, New York,
1994), và từ cuốn của Robert Boyes, The Naked President (Secker and Warburg,
London, 1994)
[v]
Michael Dobbs, Down With Big Brother
(Bloomsbury, London, 1997) tr. 121-5
[vi]
Adam Michnik, Letter from Freedom
(California University Press, 1999), tr. 213
[vii]
Lech Walesa, The Path to Freedom, 1985-1990: The Decisive Years (Editions
Spotnakia, Warsaw, 1991) tr. 160-72
[viii]
Tác giả phỏng vấn Tadeusz Mazowiecki, Warsaw,
tháng 10/1995
[ix]
Tiểu sử Loenid Brezhnev trích từ cuốn của Dmitri Volkogonov, The Rise and Fall of The Soviet Empire
(Harper Collins, New York, 1998), và của
Michael Dobbs, Down With Big Brother,
(Bloomsbury, London, 1997)
[x]
Don Oberdorfer, The Turn: How the Cold War Came to an End (Jonathan Cape, London,
1992) tr. 135
[xi]
Dmitri Volkogonov, sđd, tr. 351-4
[xii]
Trung tâm Lưu trữ Tài liệu Đương đại, Moscow,
TsKhSD, Bộ Chính trị
[xiii]
Biên bản ngày 3/9/1980, APRF (Russian Presidential Archives, Moscow), và biên bản Bộ Chính trị Đảng Cộng sản
Liên Xô ngày 29/10/1980
[xiv]
Cục Lưu trữ Trung ương Bộ Quốc phòng, Moscow,
TsAMO
[xv]
Garton Ash, The Polish Revolution,
tr. 247-51
[xvi]
Michnik, Letters from Freedom, tr.
146-7
[xvii]
Như trên, tr. 92
[xviii]
Robert Boyes, The Naked President, tr. 197
[xix]
Như trên, tr. 206
[xx]
APRF, f80, Ghi chú của Brezhnev về cuộc gặp với Kania
[xxi]
Phỏng vấn Vladimir Kryuchkov như được trích trong Nigel West, The Third Secret: The CIA, Solidarity and
the KGB’s Plot to Kill the Pope (Harper Collins, 2001), tr. 138
[xxii]
Vasili Mitrokhin và Christopher Andrew, The
Mitrokhin Archive: The KGB in Europe and the West (Allen Lane, London,
1998), tr. 413-15
Dịch
giả gửi BVN
Sáng lập:
Nguyễn Huệ Chi - Phạm Toàn - Nguyễn Thế Hùng
Điều hành:
Nguyễn Huệ Chi [trước] - Phạm Xuân Yêm [nay]
Liên lạc: bauxitevn@gmail.com
boxitvn.online
boxitvn.blogspot.com
FB Bauxite Việt Nam
Bài đăng phổ biến
- Thấy gì từ việc Washington cho phép Ukraina dùng tên lửa tầm xa của Mỹ trên lãnh thổ Nga?
- Tinh giản bộ máy – Một số ý kiến (Kỳ 2)
- Thể chế và con người
- Biden cho phép Ukraine tấn công tên lửa vào bên trong nước Nga
- Những người treo cờ
- Đất lúa Đồng bằng Cửu Long: Từ trù phú đến kiệt quệ
- Giám đốc Đài Tiếng nói Hoa Kỳ VOA tuyên bố ủng hộ nhà báo Phạm Chí Dũng
- Những nghịch lý kinh niên của kinh tế Việt Nam
- Ưu tiên phát triển văn hóa sao lại đòi tăng thuế gấp đôi?
- Những điều có vẻ trớ trêu thời kinh tế thị trường (*)
Bài đã đăng
Được tạo bởi Blogger.
Nhãn
- Giáo Dục
- Sử Liệu
- chính phủ
- Pháp Luật
- Nhân quyền
- !00 năm ĐCSTQ
- “Bên thua cuộc”
- "Bộ tứ" Châu Á - Thái Bình Dương
- "Cuồng Trump" tại Mỹ
- "Dịch hạch"
- "phản động"
- 10 năm Bauxite Việt Nam
- 100 năm Trung Cộng
- 1000 năm
- 14/3
- 2638349
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 tháng Tư 1975
- 30-04-1975
- 30-4-1975
- 30/04/1975
- 30/4
- 30/4/1975
- 30/4/1975. Bên thắng cuộc
- 39 người chết ở Anh
- 40 năm Chiến tranh biên giới
- 5 cửa
- 90 năm
- 90 nnăm sinh Nguyên Ngọc
- 99 năm
- Abigail McGowan
- Adam Smith
- ADIZ
- Afghanistan
- AI
- Ải Nam Quan
- AI và độc tài
- AIC
- Albert Camus
- Alexander Vindman
- Alexandre de Rhodes
- Algerie
- Allegra Mendelson
- Án bỏ túi
- an ninh
- An ninh CS
- An ninh lương thực thực phẩm
- an ninh mạng
- An ninh quốc gia
- an ninh quốc phòng
- An ninh thế giới
- An ninh tiền tệ
- An ninh tư tưởng
- An ninh văn hóa
- án oan
- Án oan sai
- An sinh xã hội
- An toàn thực phẩm
- án tử hình
- Án tử hình của CS
- Án văn tự
- An Viên
- Anchal Vohra
- André Menras
- Andrei Sakharov
- Angela Merkel
- Anh
- Anh hùng
- Anh hùng Lê Mã Lương
- Anh Quốc
- Anthony Zurcher
- Ảo vọng trí thức
- Áp lực thể chế
- Army Games 2022
- ASEAN
- Asia Sentinel
- Asialyst
- AUKUS
- Australian Outlook
- AVG
- Ăn cắp công nghệ
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu phá hoại kinh tế của Trung Quốc
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu cộng biến các nước đang phát triển thành con nợ
- Âm mưu Tàu Cộng Lê Xuân Nghĩa
- Âm mưu Tàu Cộng. Đảng CSTQ
- Âm mưu Trung Cộng
- Âm mưu Trung Quốc
- Âm mưu và mặt thật Tàu Cộng
- Ấn độ
- Ấn Độ Dương
- Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
- Ấn kiếm Bảo Đại
- Ân xá và đặc xá
- Âu châu
- ấu dâm
- B A Hamzah
- Ba Lan
- Ba Lan chống dịch covid-19
- Bà Nà
- Bá quyền nước lớn
- Bá quyền Trung Cộng
- Ba Sàm
- Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh
- Bạch Long Vĩ
- Bách thú Thủ Lệ
- bachkhoadanang.net
- Bãi Ba Đầu
- Bài Hoa
- Bài học Ukraine
- bài Trung
- Bãi Tư Chính
- Bản án sơ thẩm Phạm Đoan Trang
- Bản chất con người
- Bản chất CS
- Bản chất thâm hiểm của Đại Hán
- Bản chất thể chế
- Bản chất Việt Cộng
- Bán chất xám
- Ban Công lý và Hoà Bình GP Vinh
- Bàn cờ thế giới
- Bán đảo Sơn Trà
- bản đồ
- Bản đồ đường lưỡi bò
- Bản lĩnh chính trị
- bán nước
- Bán phá giá
- Bàn tay CA
- Ban Tổ chức trung ương
- Ban tuyên giáo
- Bang giao Mỹ - Việt
- Bangladesh
- Bành Lệ Viện
- bành trướng
- báo cáo
- Bao cấp
- Bao cấp quyền lực
- Báo chí
- Báo chí cách mạng
- Báo chí đảng
- Báo chí độc tài
- Báo chi lề phải
- Báo chí nhà nước
- Báo chí quốc doanh
- Báo chí Sài Gòn trước 1975
- Báo chí thời đổi mới
- Báo chí truyền thông
- Báo chí trước 1945
- Báo chí tự do
- Báo chí Việt Nam
- Báo chí với tù nhân lương tâm
- Báo chí xuất bản tự do
- bạo động
- Bạo hành
- Bạo hành trong lứa tuổi họ trò
- Bảo hiểm
- Bảo hiểm xã hội
- Bảo hiểm y tế học sinh
- Bảo hộ công dân
- Bảo hộ thương mại
- bạo loạn
- Bạo loạn 6/1 tại nhà Quốc hội Mỹ
- Bạo loạn 6/1/2021
- bạo lực
- Bạo lực CS
- Bạo lực cướp đất
- Bạo lực học đường
- Bạo lực và chuyên chính
- Báo Nhân dân
- Báo Sạch
- Báo Tiếng Dân
- Bảo tồn di sản
- Bảo tồn địa danh
- Bảo tồn văn hoá Chăm
- Báo Tuổi Trẻ
- Báo Tuổi trẻ bị đình bản
- Báo Văn nghệ thời Đổi mới
- Bảo vệ đảng
- Bảo vệ môi trường
- Bảo vệ nhân quyền
- Bảo vệ rừng
- Bảo vệ Trẻ em
- Baotiengdan
- Barack Obama
- Bauxite
- Bauxite Tây Nguyên
- Bauxite Việt Nam dịch
- Bắc Cực
- Bắc Hàn
- Bắc Mỹ
- Bắc Triều Tiên
- bắc vân phong
- Bằng cấp
- Bằng câp quan chức
- bằng giả
- Băng nhóm
- Bắt bớ giam cầm
- Bắt cóc
- Bắt cóc Trịnh Xuân Thanh
- Bắt dân
- Bắt giữ tùy tiện
- Bắt người tùy tiện
- Bần cùng hóa
- Bần cùng hóa trong thể chế cộng sản
- Bất bình đẳng
- Bất bình đẳng kinh doanh
- Bất bình đẳng sắc tộc
- bất công
- Bất đồng chính kiến
- Bất động sản
- Bất ổn chính trị
- Bất tuân dân sự
- Bầu cử
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử dân chủ
- Bầu cử Đức
- Bầu cử Hoa Kỳ 2024
- bầu cử Mỹ
- Bầu cử Mỹ 2020
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử Pháp
- Bầu cử Quốc hội
- bầu cử Tổng thống Mỹ
- Bầu cử Tổng thống Pháp
- Bầu cử Úc
- Bầu đại biểu Quốc hội
- Bẫy bốn không
- Bẫy nợ
- Bẫy nợ Trung Quốc
- Bầy sâu
- BBC
- bè phái
- Belarus
- Ben Hall
- Bên thắng cuộc
- Bên thua cuộc
- Bênh Nga
- bệnh thành tích
- Bệnh viện Bạch Mai
- Bệnh xã hội
- Bhutan
- Bhutan - Trung Quốc
- Bí mật thông tin
- Biden
- Biden và chiến lược mới với Tàu Cộng
- Biden và chiến lược toàn cầu
- Biên chế công an
- Biến chủng Covid
- Biến chủng virus
- Biến đổi khí hậu
- biển Đông
- Biển Đông và tham nhũng
- Biển Đông; Quan hệ Việt - Trung
- Biên giới
- Biển Hồ
- biểu tình
- Biểu tình chống TQ
- Bill Clinton
- Binh biến Prigozhin
- Bình đẳng cộng sản
- Bình đẳng dân tộc
- Bình đẳng giới
- bình ổn
- Blog
- Bloomberg
- Bỏ phiếu LHQ
- Bỏ phiếu Liên Hiệp Quốc
- Bỏ phiếu Liên hợp quốc
- Bóc lột
- bóng đá
- Bóng đá và lòng dân
- BOT
- BOT bẩn
- Boudarel
- bộ chính trị
- Bộ Công thương
- Bộ đội chiến đấu với virus Vũ Hán
- Bộ luật hình sự
- Bộ máy
- Bộ máy chính quyền
- Bộ máy chính quyền CS
- Bộ máy chính quyền CS sách nhiễu dân
- bộ máy công an
- Bộ máy CS
- Bộ máy đảng và CA
- Bộ máy hành chính quan liêu
- Bộ máy lãnh đạo CS
- Bộ máy nhà nước
- Bộ máy quan chức
- Bộ máy quyền lực
- Bộ máy thể chế
- Bộ máy thi hành luật
- Bộ máy Tư pháp
- Bộ mặt thạt quan chức cộng sản
- Bộ mặt thật của quan chức cộng sản
- Bộ Quốc phòng và nhiệm vụ quốc phòng
- Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC
- Bộ Thông tin và Truyền thông
- Bộ Tứ
- Bộ Văn hóa
- Bô Xít
- Bộ Y tế
- bồi thường
- Bốn không
- Brexit
- BRI
- BRICS
- BS Fauci
- BS Lý Văn Lượng
- BS Nguyễn Đan Quế
- Bùi Bằng Đoàn
- Bùi Chát
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Như Mai
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thị Nối
- Bùi Tín
- Bùi Văn Thuận
- Bùi Viết Hiểu
- Buôn người
- Buôn thần bán thánh
- buồn vui Chủ nhật
- Bữa ăn trường học
- Bức tranh thế giới
- Bức tường Berlin
- Bước đường cùng của nông dân Việt
- Bưu điện
- ç
- C. Raja Mohan
- CA bắt cóc
- Cà Mau
- Ca sĩ dấn thân
- Ca sĩ Thủy Tiên
- Cạc Ma
- Các nước
- Các tổ chức chân rết của đảng
- Cách ly Covid-19
- Cách ly trong đại dịch bùng phát
- cách mạng
- Cách mạng 4.0
- Cách mạng dân chủ
- Cách mạng Dù Vàng
- Cách mạng tháng Tám
- Cách mạng tháng Tám Con đường dân chủ hóa đất nước
- Cách mạng thàng Tám và bước lùi của lịch sử
- Cái ác
- Cái ác tận căn
- cải cách
- Cải cách chính trị
- Cải cách hành chính
- Cải cách ruộng đất
- Cải cách thể chế
- Cải cách thể chế chính trị
- Cải cách tư pháp
- Cái chết cụ Kình
- Cái chết của quan chức Cộng sản
- Cải lương
- Cải tạo sau 30-4-1975
- cải tổ
- Cái Tôi
- Cai trị kiểu trương tuần
- Cam kết nhân quyền
- Cam Ranh
- Campuchia
- Campuchia và Việt Nam
- Cán bộ
- Cán bộ CS
- Cán bộ đảng
- Canada
- cảng Lạch Huyện
- Cảnh báo đỏ
- Cánh Buồm
- Cảnh giác CS
- Cảnh giác Tàu Cộng
- Cảnh sát biển
- Cảnh sát cơ động
- cánh tay của đảng
- Cánh tay nối dài của đảng
- canh tân
- Cạnh tranh chiến lược
- Cạnh tranh quốc gia
- Cao Bằng
- cáo buộc chống nhà nước
- Cao điểm 772
- Cáo phó
- Cao tốc Bắc - Nam
- Cao tốc Bắc Nam
- Cáp ngầm
- Carl Thayer
- Carlyle A. Thayer
- Cassidy Hudchinson
- Cămpuchia - Trung Quốc
- Căn cứ Ream
- Căn cước dân tộc
- Căn tính người Việt
- Cắt điện
- Cẩm Hà
- Cấm kỵ
- Cầm nhầm thương hiệu
- cấm nhập cảnh
- cấm vận
- Cấm vận Nga
- Cấm xuất cảnh
- Cận huyết chính trị
- Cận huyết khoa học
- Cấn thị Thêu
- Cần Thơ
- Câu chuyện cuối năm
- Câu đối
- Câu đối Tết
- Cây xanh thành phố
- Champa
- Charles Kupchan
- Chạy án
- Cháy chung cư
- Cháy nhà chung cư
- Cháy rừng
- Chạy tội
- Chăm
- Chân dung quan chức
- Chấn hưng văn hoá
- Chấn hưng văn hóa
- Chân lý nước Tàu
- Chân Phương
- Chân rết của đảng
- Chân vạc Mỹ - Nga - Trung
- Chất độc da cam
- Chất lượng Đại biểu Quốc hội
- Châu Á
- Châu Âu
- Châu Âu hậu cộng sản
- Cheonan
- chế độ
- chế độ công an trị
- Chế độ công an trị
- Chế độ cộng sản
- Chế độ Cộng sản TQ
- Chế độ CSVN
- Chế độ dân chủ
- Chế độ độc tài
- Chế độ Việt Nam Cộng hòa
- Chế độ VNCH
- Chênh lệch xã hội
- Chết dưới tay Trung Quốc
- Chỉ số dân chủ
- Chỉ số Thượng tôn Pháp luật
- Chỉ thị 24
- Chi tiêu ngân sách
- Chỉ tiêu tăng trưởng
- Chia buồn
- Chiếc ghế Hội đồng nhân quyền
- Chiến dịch "đốt lò" của Nguyễn Phú Trọng
- Chiến dịch đánh văn nghệ sĩ
- Chiến dịch khinh khí cầu
- Chiến lang
- Chiến lang của Tàu Cộng
- Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Chiến lược bành trướng
- Chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược cường quốc
- Chiến lược đối phó Tàu Cộng của Hoa Kỳ
- Chiến lược đối phó Trung Quốc
- Chiến lược mềm thôn tính các nước của Tàu cộng
- Chiến lược Mỹ tại Đông Nam Á
- Chiến lược ngoại giao
- Chiến lược quốc gia
- Chiến lược Quốc phòng
- Chiến lược Thái Bình Dương
- Chiến lược toàn cầu
- Chiến lược Trung Quốc
- Chiến lược vaccine Biden
- Chiến lược Vành đai và Con đường
- Chiến sự Ukraine
- Chiến sự UUkraine
- Chiến thắng Điện Biên Phủ
- Chiến thuật vùng xám
- chiến tranh
- Chiến tranh biên giới
- Chiến tranh biên giới 1979
- Chiến tranh Biên giới Việt - Trung
- Chiến tranh Do Thái-Hamas
- Chiến tranh hạt nhân
- Chiến tranh không gian
- Chiến tranh kinh tế
- Chiến tranh lai
- Chiến tranh Lạnh
- Chiến tranh lạnh mới
- Chiến tranh mạng
- Chiến tranh mạng Nga - Ukraine
- Chiến tranh Nam Bắc
- chiến tranh nguyên tử
- Chiến tranh sinh học
- Chiến tranh Thế giời 2
- chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại Mỹ Trung
- Chiến tranh Triều Tiên
- Chiến tranh Trung Đông
- Chiến tranh Ukraine
- Chiến tranh và hòa bình
- Chiến tranh Việt Nam 1959 - 1975
- Chiến tranh Việt Nam 1959-1975
- Chiến tranh Việt Nam và Đông Nam Á
- chiến tranh Việt Trung
- Chilê
- Chinalco
- Chinanazi
- Chinazi
- Chính đề Việt Nam
- Chính khách Dân chủ & Độc tài
- Chính khách Việt Nam
- chính phủ
- Chính phủ Tràn Trọng Kim
- Chính phủ Trần Trọng Kim
- Chính Quyền
- Chính quyền Biden
- Chính quyền cho dân vì dân
- Chính quyền Cộng sản
- Chính quyền và người dân
- Chính quyền và tôn giáo
- Chính quyền. Quản trị nhà nước
- chính sách
- Chính sách "bốn không"
- Chính sách 4 không
- Chính sách ba không
- Chính sách bảo hiểm xã hội
- Chính sách cán bộ
- Chính sách chống covid-19
- Chính sách chống đại dịch
- Chính sách chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách của nhà nước trong đại dịch
- Chính sách dân tộc
- Chính sách đối ngại của J. Biden
- Chính sách đối ngoại
- Chính sách đối ngoại của chính quyền Biden
- Chính sách đối ngoại Joe Biden
- Chính sách Joe Biden
- Chính sách ngân hàng
- Chính sách ngoại giao
- Chính sách nhà nước
- Chính sách nhà nước chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách nhà nước trong đại dịch
- Chính sách quản lý kinh tế
- Chính sách thu hút đầu tư nước ngoài
- Chính sách thuế
- Chính sách thuế vàng
- Chính sách thương mại
- Chính sách Việt kiều
- Chính sách xã hội
- Chính sách xoay trục 2.0 của Mỹ
- Chính trị
- Chính trị Đức
- Chính trị Mỹ
- Chính trị phe phái
- Chính trị thế giới
- Chính trị thống soái
- Chính trị Trung Quốc
- Chính trị Việt Nam và thế giới 2024
- Chính trị xã hội
- Chính trị Xã hội VN
- Chính trường
- Chính trường Nga
- Chính trường Trung Quốc
- Cho thuê rừng
- Chọn đường
- Chống covid ở VN
- Chống covid-19 ở VN
- Chống dịch
- Chống dịch Covid 19
- Chống diễn biến tư tưởng
- Chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chống đại dịch virus Vũ Hán ở VN
- Chống lãng phí
- Chống tham nhũng
- Chống tham nhũng & Phe phái trong đảng
- Chống tham ô
- chống Trung Quốc xâm lược
- Chống Trung Quốc xâm lược mềm
- Chống virus Vũ Hán
- Christopher Miller
- Chu Ân Lai
- Chu Hảo
- Chu Hảo Tuyên bố
- Chu Hồng Quý
- Chu Mộng Long
- Chủ nghĩa bành trướng Đại Hán
- Chủ nghĩa bầy đàn
- Chủ nghĩa cá nhân
- Chủ nghĩa cộng sản
- Chủ nghĩa CS
- Chủ nghĩa dân tộc
- Chủ nghĩa Dân túy
- chủ nghĩa Đại Hán
- Chủ nghĩa độc tài
- Chủ nghĩa hiện sinh
- chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác và chủ nghĩa nhân văn
- Chủ nghĩa Mác-Lê
- Chủ nghĩa tân tự do
- Chủ nghĩa thân hữu
- Chủ nghĩa Trump
- Chủ nghĩa Trump và CNCS Trung Quốc
- Chủ nghĩa tư bản
- Chủ nghĩa tư bản thám sát (surveillance capitalism)
- Chủ nghĩa Tư bản Thân hữu
- Chủ nghĩa vô sản quốc tế
- chủ nghĩa xã hội
- Chủ nghĩa xã hội lý thuyết và hiện thực
- Chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc
- Chu Ngọc Anh
- Chủ quyền
- Chủ quyền biển đảo
- Chủ quyền Biển Đông
- Chủ quyền lãnh thổ
- Chu Tất Tiến
- Chú Tễu
- Chủ tịch Hà Nội
- Chu Vĩnh Hải
- Chùa Ba Vàng
- Chùa chiền và Phật giáo Cộng sản
- Chúc mừng năm mới
- Chúc Tết
- Chung vận mệnh
- Chuyến bay giải cứu
- Chuyên chế XHCN
- Chuyên chính
- Chuyên chính trong thể chế Cộng sản
- Chuyên chính vô sản
- Chuyển đổi quyền lực toàn cầu
- Chuyển đổi thể chế
- Chuyên gia
- Chữ Hán
- Chữ Hán - Việt
- Chữ Hán Việt
- Chữ quốc ngữ
- Chức năng của quân đội và công an dưới thể chế đảng trị
- Chức năng quân đội
- Chứng chỉ carbon
- Chứng khoán Mỹ
- Chứng khoán VN
- Chương trình "Thách đố & Cộng hưởng"
- Chương trình Vua Tiếng Việt
- CLB Lê Hiếu Đằng
- Climate Central
- CNCS
- CNXH
- CNXH mang màu sắc TQ
- CNXH màu sắc Trung Quốc
- CNXH trại lính
- coi thường luật pháp
- Con cái quan chức
- Con đường của dân tộc
- Con đường dài hạn của kinh tế Mỹ
- Con đường dân chủ hóa
- Con đường đổi mới
- Con đường làm giàu
- Con đường lây lan Covid-19
- Con đường ngầm của giới doanh nhân Việt
- Con đường phát triển
- Con đường quyền lực
- Con đường Việt Nam
- Con người mới hôm nay
- Con người Nam Bộ
- Con số người chết dịch Coronavirus ở Trung Quốc
- Con số thống kê
- Cookie Dương
- Corona
- Coronavirus
- Council on Foreign Relations
- Coversable Economist
- Covid -19 ở Việt Nam
- Covid 19
- COVID 19 ở VN
- COVID-19
- Covid-19 ở Việt Nam
- COVID-19 ở VN
- Cộng sản cướp đất
- Công an
- Công an CS
- công an đánh dân
- công an tra tấn
- Công an trị
- Công an trị.
- Công an và nhóm lợi ích
- Công an và văn hóa nhân văn
- Công an Việt Nam trong chế độ độc tài
- Công an Việt Nam và sự lộng hành
- Công chức
- Công chức nhà nước
- Công dân và thần dân
- công đoàn
- Công đoàn CS
- Công đoàn độc lập
- Cộng đồng
- Cộng đồng người Việt
- Cộng đồng người Việt ở nước ngoài
- Công đồng người Việt tị nạn
- Cộng đồng Pháp ngữ Thế giới
- Công giáo
- Công giáo hôm nay
- Công giáo và Cộng sản
- Công giáo và CS
- Công hàm Phạm Văn Đồng
- Cộng hòa MAGA Mỹ
- Công lý
- Công lý cộng sản
- Công nghệ
- Công nghệ AI
- Công nghệ chip
- Công nghệ giáo dục
- Công nghệ hóa và vấn đề quyền con người
- Công nghệ thông tin
- Công nghệ trí tuệ nhân tạo
- Công nghê VN trong đại dịch
- Công nghệ vũ khí
- Công nghệ vũ trụ Nga
- Công nghệ xe ô tô
- Công nghiệp hóa
- công nhân
- Công pháp quốc tế
- Công quyền
- Cộng sản
- Cộng sản & mê tín
- Cộng sản đối thoại với dân
- Cộng sản phản tỉnh
- Cộng sản sụp đổ
- Cộng sản tha hóa
- Cộng sản Trung Quốc
- Cộng sản Trung Quốc và sự áp chế dân chúng
- Cộng sản và chủ quyền đất nước
- Cộng sản và đảng viên phản tỉnh
- Cộng sản và lòng yêu nước
- Cộng sản và Luật sư
- Cộng sản và trí thức
- Cộng sản và tự do ngôn luận
- Cộng sản và vấn đề bán nước
- Cộng sản và Xã hội dân sự
- Cộng sản vàvấn nạn cải thiện đời sống nhân dân
- Cộng sản Việt Nam và luật pháp quốc tế
- Cộng sản yêu nước
- Công ty làm giả cho ngành giáo dục
- Công ước 87 của ILO
- Công ước Liên hợp quốc 1982
- Công ước quốc tế
- Cơ chế
- Cơ chế đặc thù
- Cơ chế và tham nhũng
- Cơ chế xã hội
- Cơ hội và thách thức
- Cơ quan quyền lực nhà nước
- Cờ tổ quốc
- Cờ vàng ba sọc
- cởi truồng
- CPJ
- CPTPP
- Crimea
- Crưm
- CS
- CS ám sát
- CS chống đại dịch virus Vũ Hán
- CS lo cho dân
- CS lo cho dân trong đại dịch
- CS suy vong
- CS thề nguyền
- CS Trung Quốc
- CS và phẩm cách dân tộc
- CS Việt Nam
- CS Việt Nam tổ chức chống dại dịch virus Vũ Hán
- CS xử trọng án
- CT24
- Cù Huy Hà Vũ
- Cụ Lê Đình Kình
- Cù Tuấn
- Cuba
- Cuba thức tỉnh
- Cuba tỉnh giấc
- Cục diện thế giới
- Cùng chung ý thức hệ
- Cúng dường
- cung đình
- Cung ứng Bắc-Nam
- Cùng ý thức hệ
- Cuộc chiến chống Khơme Đỏ
- Cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo
- Cuộc chiến giữ đất
- cuộc chiến Israel – Hamas
- Cuộc chiến Nga-Ukraine
- Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
- Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung
- Cuốc chiến trang thương mại Mỹ Trung
- Cuộc chiến Ukraine
- Cuộc sống Ukraine thời chiến
- Cuộc xâm lược mềm của Đại Hán
- Cuồng chống Trump
- Cuồng Trump
- Cửa khẩu ùn tắc
- Cửa quyền
- Cực tả và cực hữu
- Cưỡng chế
- Cưỡng chế đất đai
- Cường quốc
- cướp bóc
- Cướp đất
- cướp đất của dân
- Cướp đất của dân
- Cướp đoạt nội tạng
- Cướp nội tạng
- cựu binh
- Cựu chiến binh
- Cứu đói
- Cứu trợ
- Cứu trợ trong đại dịch
- Cứu trợ bão lũ
- Cyrille Bret
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Daech
- Dan Bilefsky
- Danh dự CS
- Danh dự nhà khoa học
- Danh hiệu
- Danh hiệu nghệ sĩ
- Danh nhân
- Danh nhân văn hóa
- Daniel R. DePetris
- Datviet
- Dàu khí
- David Brown
- David Frum
- Davos
- Dạy học trực tuyến
- Dạy thêm học thêm
- Dạy văn
- Dân chủ
- Dân chủ & Độc tài
- Dân chủ Cộng hòa
- Dân chủ CS
- Dân chủ của đảng
- dân chủ giả hiệu
- Dân chủ hoá
- Dân chủ hóa
- Dân chủ Hoa Kỳ
- Dân chủ hoá Việt Nam
- Dân chủ kiểu cộng sản
- Dân chủ Mỹ
- Dân chủ ở Việt Nam
- Dân chủ và Độc tài
- Dân giúp nhau chống đại dịch
- Dân khí
- dân nghèo
- Dân oan
- Dân oan Dương Nội
- dân quyền
- Dân sinh
- Dân số
- Dân số học
- dấn thân
- Dấn thân vì covid-19
- dân tộc
- Dân tộc dân chủ
- Dân tộc Uighur
- Dân tộc Việt
- Dân Trần
- Dân trí
- dân túy
- Dân tự cứu trong đại dịch
- Dân và chính quyền
- Dân vận
- Dân Việt ở Campuchia
- Dân Việt trước đại dịch
- Dân Việt và nước Mỹ
- Dấu ấn một năm
- Dầu mỏ
- Demon
- Derek Grossman
- Di chúc Hồ Chí Minh
- Di cư sang nước khác
- Di dân
- Di dân Việt Nam
- Di sản
- di sản cuộc chiến
- Di sản thiên nhiên
- Di sản văn hóa
- Di tản về quê trong đại dịch
- di tích
- Dịch Covid-19
- dịch thuật
- Dịch virus Vũ Hán
- Dịch vụ
- Dịch vụ công
- Diendan
- diendantheky.net
- Diễm Thi
- Diễn biến hoà bình
- Diễn biến hòa bình
- Diễn văn
- Diệt chủng
- Diệt chủng Tân Cương
- Dìm giá
- Dinh dưỡng cho trẻ
- Dinh Độc Lập
- Dioxin
- Dipesh Gadher
- DNA
- Doanh nghiệp
- Doanh nghiệp BĐS
- Doanh nghiệp mùa covid-19
- doanh nghiệp nhà nước
- Doanh nghiệp TQ và đút lót
- Doanh nhân
- Donald Trump
- Dòng chảy các con sông
- Dòng chảy Mekong
- Dòng chảy sông Mekong
- Dộc tài Trung Cộng với bầu cử tự do
- Dối trá Putin Đảo ngược lịch sử Nga Sách giáo khoa Nga
- Dối trá Putin Truyền thông Nga
- Du lịch
- du lịch 0 đồng
- Du lịch tâm linh
- Du lịch trong đại dịch
- Du lịch Việt Nam
- Dũng Hoàng
- dùng tiền TQ trên đất VN
- Duterte
- Duy Ngô Nhĩ
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án
- Dự án 2025
- Dự án 88
- Dự án Đại Sự Ký Biển Đông
- Dự án đầu tư nước ngoài
- Dự án đường cao tốc Bắc Nam
- Dự án hồ Pa Két
- Dự án kinh tế
- Dự án nhà máy thép
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án từ Trung quốc
- Dự án Vành đai và Con đường
- Dự án xây cất
- Dư âm quan hệ XHCN
- Dự báo
- Dự báo kinh tế
- Dữ liệu
- Dữ liệu cá nhân
- Dữ liệu công dân
- Dữ liệu gen
- Dư luận viên
- Dư luận viên của Đảng
- Dự luật đặc khu kinh tế
- Dự ngôn
- Dư Thị Thành
- Dương Danh Dy
- Dương Lệ Chi
- Dương Ngô
- Dương Nội
- Dương Quốc Chính
- Dương Thu Hương
- Dương Trung Quốc
- Dương Tường
- Dương Văn Minh
- Đa dạng sinh học
- Đa đảng
- Đả hổ diệt ruồi
- Đà Lạt
- Đà Nẵng
- Đa nguyên
- Đài Loan
- đại án
- Đại án Đồng Tâm
- Đại án Thủ Thiêm
- đại biểu hội đồng nhân dân
- Đại biểu quốc hội
- Đại dịch Corona
- Đại dịch Coronavirus
- Đại dịch Covid-19
- Đại dịch Covid-19 và Việt Nam
- Đại dịch Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc và người nghèo
- Đại dịch virus Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán và Việt Nam
- Đại gia đình các dân tộc Việt Nam
- Đại Hán
- Đại học
- Đại học Fulbright
- Đại hội 13
- Đại hội Đảng
- Đại hội Đảng XIII
- Đại hội ĐCSVN XIII
- Đại hội XIII
- Đại hội XIII & các mục tiêu
- Đại Kỷ Nguyên
- Đài Loan
- Đài Loan và Biển Đông
- đại lộ Đông-Tây
- Đàm phán biên giới
- đàn áp
- Đàn áp báo chí
- Đàn áp biểu tình
- Đàn áp CS
- Đàn áp dân chống BOT bẩn
- Đàn áp dân chủ
- Đàn áp dân quyền
- Đàn áp người biểu tình
- đàn áp người hoạt động nhân quyền
- Đàn áp nhà báo tự do
- Đàn áp nhân quyền
- Đàn áp tôn giáo
- Đàn áp xã hội dân sự
- Đàn áp XHDS
- đàn bầu
- đảng cầm quyền
- Đảng Cộng hòa Mỹ
- Đảng Cộng sản
- Đảng Cộng sản Trung Quốc
- Đảng Cộng sản và vấn đề cán bộ
- Đảng Cộng sản Việt Nam
- Đảng CS
- Đảng CS Trung Quốc
- Đảng CS Việt Nam
- Đảng CSTQ
- Đảng CSVN
- Đảng CSVN và mục tiêu giành độc lập
- Đảng hóa
- Đảng lãnh đạo
- Đảng phái
- Đảng quản lý đại dịch
- Đảng sợ dân
- Đảng trị
- Đảng và Dân
- Đảng và Sử gia
- Đảng và Trí thức
- Đảng với dân
- Đánh giá nhân vật lịch sử
- Đảo chính
- Đảo chính Myanmar
- Đảo chính quân sự
- Đảo chính quân sự Miến Điện
- Đào Doãn
- Đạo đức
- Đạo đức cộng sản
- Đạo đức ngành y
- Đạo đức nghề giáo
- Đạo đức nhà giáo
- Đạo đức suy đồi
- Đạo đức xã hội
- Đạo luật Magnitsky
- Đạo lý thể thao
- Đạo lý và pháp lý
- Đạo pháp
- Đạo Phật và vận nước
- Đào tạo cán bộ cộng sản
- Đào tạo quan chức
- Đạo văn
- Đào Vũ
- đặc khu
- Đặc khu kinh tế
- Đặc quyền
- đặc xá
- Đặng Đình Bách
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Quốc Bảo
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Tiến
- Đặng Tiểu Bình
- Đặng Văn Hiến
- Đặng Văn Việt
- Đặng Việt Dũng
- Đặt tên đường
- đâm chìm tàu cá
- Đập thuỷ điện
- Đập thủy điện Mekong. Đập thủy điện Lan Thương
- Đập thủy điện sông Cửu Long
- Đất đai
- Đất đai và tôn giáo
- đất hiếm
- Đấu đá nộ bộ
- Đấu đá nội bộ
- Đấu thầu
- Đấu tố trên mạng
- Đấu tranh
- Đấu tranh cho dân chủ
- Đấu tranh dân chủ
- Đấu tranh văn hóa
- đầu tư
- Đầu tư công
- Đầu tư công nghệ
- Đầu tư của nước ngoài
- Đầu tư Dự án Hải cảng Khu kinh tế
- Đầu tư nước ngoài
- Đầu tư Trung Quốc & Nguy cơ xâm lược mềm
- ĐCS & Dân chủ hóa
- ĐCS và trí thức
- ĐCSTQ
- ĐCSVN
- ĐCSVN chống tham nhũng
- ĐCSVN và việc làm trong sạch đảng viên
- ĐCSVN với Trung Cộng
- Đê bao
- Đế chế bất động sản TQ
- Đê điều và sông ngòi Hà Nội
- Đệ nhất phu nhân Olena Zelenska
- Địa chính trị
- Địa danh
- Địa-chính trị Việt Nam
- Địch - ta
- Điềm gở
- Điện
- Điện ảnh
- Điện ảnh Việt Nam
- Điện ảnh Việt Nam tại Pháp
- Điện Biên Phủ
- Điện gió
- Điện hạt nhân
- Điện khí LNG
- Điện lực
- điện lực Việt Nam
- Điện mặt trời
- Điện năng
- Điện năng Trung Quốc
- Điện rác
- Điện than
- Điện thoại thông minh
- Điện Việt Nam
- Điện VN
- Điều 4 Hiến pháp
- Điều lệ Đảng
- Điều tra án & siêu tham nhũng
- Đinh Quang Anh Thái
- Đình bản báo
- Định chế quốc gia
- Đình chỉ báo Tuổi trẻ
- đình công
- Định cư tị nạn Hoa Kỳ
- Đinh Hoàng Thắng
- Định hướng xã hội chủ nghĩa
- Định hướng XHCN
- Đinh Kim Phúc
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Tùng Lâm
- Đình Tuyển
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn kết
- Đoan Trang
- Đoàn Văn Vươn
- Đoàn viên
- Đọc sách thời đại loạn thông tin
- Đón thời cơ
- Đóng cửa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hữu Ca
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Mười
- Đỗ Ngọc Bích
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Nguyễn Mai Khôi
- Đô thị
- Đỗ Thi
- Đỗ Thủy Hương
- Đỗ Việt Khoa
- độc tài
- độc đảng
- Độc lập dân tộc
- Độc lập tự do
- Độc lập và lệ thuộc
- độc quyền
- độc tài
- Độc tài báo chí
- Độc tài cộng sản
- Độc tài Cộng sản Trung Quốc
- Độc tài cộng sản và khoa học kỹ thuật
- Độc tài CS
- Độc tài Trung Cộng
- Độc tài tư bản và độc tài cộng sản
- Độc tài và dân chủ
- Độc tài và kỳ thị
- Độc tài và phát triển
- Đối đầu Dân chủ - Độc tài
- Đổi mới
- Đổi mới chính trị
- Đổi mới dân chủ
- Đổi mới lần hai
- Đổi mới thể chế
- Đổi mới tư duy
- Đổi mới và phá phách
- Đổi mới và thoái trào
- Đổi mới văn học
- Đối ngoại
- đội ngũ
- Đội ngũ y tế trong đại dịch
- Đội quân chân rết
- Đối tác chiến lược
- Đối tác chiến lược Việt - Mỹ
- đối thoại
- đối thoại giữa nhà cầm quyền và người hoạt động nhân quyền
- Đối thoại Shangri-La
- Đồng bằng sông Cửu Long
- Đông Đức giải thể
- Đông Đức và Tây Đức
- đồng hoa
- đồng hóa
- Đồng hóa sắc tộc
- Đông Nam Á
- Đông Ngàn
- Đồng Rup
- Đồng Sĩ Nguyên
- Đồng Tâm
- Đốt lò
- Đột phá
- Đốt rừng
- Đời sống
- đơn từ
- Đu dây
- Đưa bộ đội vào chống dịch
- Đức
- Đức - Ukraine
- Đức Giáo hoàng
- Đức tin
- Đường cao tốc Bắc Nam
- Đường lối
- Đường lối đảng
- Đường lối đảng trong lãnh đạo
- Đường lối thoát hiểm
- Đường lối XHCN
- Đường lười bò
- Đường lưỡi bò
- Đường sắt
- Đường sắt cao tốc
- Đường sắt cao tốc Bắc Nam
- Đường sắt cao tốc Việt Nam
- Đường sắt Cát Linh
- Đường sắt Cát Linh - Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh – Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh-Hà Đông
- Đường sắt đô thị
- Đường sắt liên vận VN - Trung Quốc
- Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông
- Đường về nô lệ
- Đưường lối thiên tả
- East Asia Forum
- Economist
- Edward L. Knudsen
- Elon Musk
- Erdoğan
- Erdogan & Thổ Nhĩ Kỳ
- Eric Ang
- Eric Cortellessa
- Eric Henry
- EU
- EU - Ukraine
- EV-FTA
- Evergrande
- EVFTA
- EVFTA và thể chế
- EVIPA
- EVN
- ExsonMobil
- ExxonMobil
- Facebook điều trần
- Facebook và Luật AN mạng
- Facebook và luật an ninh mạng
- Fake news
- Fan Tong Huang Lao Ban
- FBI khám xét Mar-a-Lago
- FDI
- Financial Times
- Florian Harms
- FOIP
- Foreign Affairs
- Foreign Policy
- Formosa
- Francesco Guarascio
- Francisco de Pina
- Frank Fenner
- FSB
- Fulbright Việt Nam
- Fulcrum
- G-20
- G20
- G7
- Gạc Ma
- Ganh tị
- gạo
- Gắn bó ý thức hệ
- GDP
- GDP và tăng trưởng
- geoint.asia
- George Soros
- Gesine Dornblüth
- Ghét Tàu yêu Mỹ
- giả dạng thương binh
- Giá đất
- Giá đất dự án
- Gia đình Cấn Thị Thêu
- Già hoá dân số
- Gia nhập EU
- Giá xăng phi mã
- Giải ảo siêu cường Trung Quốc
- Giai cấp lãnh đạo
- Giải cứu bất động sản
- Giải giới hạt nhân Triều Tiên
- Giải ngân ODA
- Giải Nobel
- Giải Nobel Kinh tế
- Giải Nobel kinh tế 2024
- Giải Nobel văn học
- giải pháp
- Giải phóng
- Giải thưởng HCM
- Giải thưởng Phan Chu Trinh
- Giải thưởng quốc tế Paul K. Feyerabend
- Giải thưởng Sakharov
- Giải thưởng VinFuture
- Giải trừ hạt nhân
- Giải trừ vũ khí hạt nhân Bắc Hàn
- Giam cầm kiểu CS
- Giám đốc thẩm
- Giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải
- Giám mục Nguyễn Thái Hợp
- Giám mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp
- Giảm phát thải
- Giãn cách dịch virus Vũ Hán
- gián điệp
- Gián điệp mạng
- giàn khoan TQ
- gian lận
- Gian lận thi cử
- Gian lận thương mại
- Giáng Sinh
- Giáo
- Giáo dục
- Giáo Dục
- Giáo dục CS
- Giáo dục đại học
- Giáo dục khai phóng
- Giáo dục tâm linh
- Giáo dục và chính trị
- Giáo dục Việt Nam
- Giáo dục Việt Nam trong tương quan Hàn quốc
- Giáo hoàng
- Giáo hội Phật giáo
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất
- Giáo hội Phật giáo VNTN
- Giao Thông
- Giao thông đường sắt
- Giao thông Trung Quốc
- Giao thông vận tải
- Giáo viên
- Giàu nghèo
- giấc mộng siêu cường
- Giấc mộng Trung Hoa
- Giấc mộng Trung Quốc
- Giấc mơ cộng sản
- Giấc mơ khoa học
- Giấy phép con
- Giấy tờ công văn
- Gideon Rachman
- giết chóc
- giết người
- Giolanh
- Giống và khác giữa Triều Tiên và Việt Nam
- Giới cầm quyền
- Giúp người di tản
- Golf
- Góp ý
- Gốc rễ hư hỏng của quan chức Cộng sản
- Gregory Poling
- Gương mặt nguyên thủ
- Gương mặt trí thức Việt
- Gương Nhật Bản
- H. Kissinger
- H.C.
- Hà Dương Tường
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Đình Sơn
- Hà Giang
- Hà Lệ Chi
- Hà Nội
- hà Phan
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thị Nhung
- Hà Tĩnh
- Hà Văn Thịnh
- Hải Âu
- Hải chiến Hoàng Sa
- Hải Chung
- Hài hòa xã hội
- Hải Phòng
- Hải quân
- Hải quân Hoa Kỳ
- Hạm đội Biển Đen
- Hamas
- Hạn hán
- Hán hóa
- Han Kang
- hạn mặn
- Hàn quốc
- Hàng giả
- Hàng không
- Hàng không Việt Nam
- Hàng không VN
- Hàng rong
- Hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam
- Hàng VN sản xuất
- hành chính
- Hành chính công
- Hành dân
- Hành hung
- Hành pháp
- Hành pháp CS
- Hành xử
- Hanna Dohmen
- Hạo Nhiên
- Happymon Jacob
- Hạt giống đỏ
- hấm điểm công dân Nguyễn Anh Tuấn
- Hậu bầu cử Mỹ 2020
- hậu học văn
- Helmut K. Anheier
- Henry Kissinger
- Henry Foy
- Henry Kissinger
- Henry Kisssinger
- Hệ giá trị
- Hệ lụy Đồng Tâm
- hiểm hoạ
- Hiến pháp
- Hiến pháp Việt Nam
- Hiện tại và quá khứ
- Hiện tượng của năm
- Hiện tượng Phương Hằng
- Hiệp định EVFTA
- Hiệp định thương mại
- Hiệp định TPP
- Hiệp địnnh CPTPP
- Hiệp ước AUKUS
- Hiệp ước EVFTA
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược Ukraine
- Hiệp ước quốc tế hòa bình
- Hiếu Chân
- Hiệu Minh
- Hiệu ứng lý thuyết CNXH
- HIMARS bay của Ukraine
- Hình sự hóa
- Hitler
- Hòa bình
- hòa giải
- Hoà giải Dân tộc
- Hòa giải Dân tộc
- Hòa giải hòa hợp
- Hoà hợp dân tộc
- Hòa hợp dân tộc
- Hoà hợp hoà giải
- Hoà hợp hòa giải
- Hòa hợp hòa giải
- Hoa Kỳ
- Hoa Kỳ và ASEAN
- Hoa Kỳ và Thái Bình Dương
- Hoa Kỳ và thế giới
- Hoạ mất nước
- Hoài nghi khoa học
- Hoàng Bình
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Bảo
- Hoàng Công Lương
- Hoàng Dũng
- Hoàng Hải Vân
- Hoàng Hưng
- Hoàng Ngọc Giao
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quốc Dũng
- Hoàng Sa
- Hoàng Sa và Trường Sa
- Hoàng Tấn
- Hoàng Thị Minh Hồng
- Hoàng Trường
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Tụy
- Hoàng Việt Hải
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoạt động của Việt kiều Úc
- Học hỏi và bắt chước
- Học ngoại ngữ
- Học phí
- học tập cải tạo
- Học thêm
- Học thuyết Biden
- Học thuyết Mác - Lê nin
- Honecker
- Hong Kong
- HongKong
- Hồ Cẩm Đào
- Hồ Chí Minh
- Hồ Duy Hải
- Hồ Hữu Hòa
- Hộ khẩu
- Hộ nghèo
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Quang Cua
- Hồ Quốc Tuấn
- Hồ Sĩ Trúc
- Hồ sơ Pandora
- Hồ thủy lợi Ka Pét
- Hỗ trợ đầu tư
- Hỗ trợ xã hội
- Hội An
- Hội Anh Em Dân Chủ
- Hội chứng Stockholm
- Hội chứng tượng đài
- Hội chứng Việt Nam
- Hội đoàn Cộng sản
- Hội đồng Bảo an LHQ
- Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
- Hội đồng Lý luận
- Hội đồng nhân quyền
- Hội đồng nhân quyền LHQ
- Hội họp
- hồi ký
- Hồi ký Phạm Duy
- Hối lộ
- Hội nghị An ninh München (Munich)
- Hội nghị An ninh Munich
- Hội nghị COP26
- Hội nghị TU đảng
- Hội nghị TW ĐCSVN
- Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam
- Hội Nhà văn TP HCM
- Hội Nhà văn Việt Nam
- Hội Nhà văn VN
- Hội nhập
- Hồi tỵ
- Hồng Kông
- Hồng và chuyên
- Hợp nhất Tổng bí thư và Chủ tịch nước
- Hợp tác
- Hợp tác năng lượng
- Hợp tác quân sự Trung - Nga
- HRW
- Hu Ran
- Huawei
- Hubert Testard
- Hùm xám đường số 4
- Hun Sen
- Hùng Phạm
- Hunsen
- Hunsen & Campuchia
- Hút cát làm sụt lở ruộng vườn nhà cửa xuống sông
- Huxley
- hủy bỏ
- Huy Cận
- Huy động tiền dân
- Huy Đức
- Huy Nguyễn
- Huyền Châm
- Huyền Trân
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Sa
- Huỳnh Thục Vy
- Hứa Y Định
- Hữu nghị Cộng sản
- Hữu nghị Việt - Trung
- Hữu Thỉnh
- ICOR
- IDS
- iển Đông
- IJAVN
- IJVN
- Inra Sara
- Internet
- Ionesco
- IPA
- IPEF
- Iran
- Isarel
- Israel
- Israel - Hamas - Palestin
- Italia và Tàu Cộng
- J. Biden
- Jacob Feldgoise
- Jakub Grygiel
- James B. Steinberg
- James Borton
- James Palmer
- James Waterhouse
- Jaroslav Lukiv
- Jason Matheny
- Jennifer Kavanagh
- Jennifer Marsden
- Jens Stoltenberg
- Jeo Biden
- Jesse Peterson
- Joe Biden
- Joe Biden 100 ngày "trăng mật"
- Joe Biden 100 ngày Nhà Trắng
- Joe Brock
- John McCain
- John Steinbeck
- Joseph C. Saraceno
- Joshua Kurlantzick
- Jr.
- Julian G. Waller
- Junin 2
- Kalynh Ngô
- Kathryn Armstrong
- Katsuji Nakazawa
- Kazakhstan
- Kẻ thù truyền kiếp
- Kelly A. Grieco
- Kênh Techo Funan
- Kênh đào Funan Techo
- Kênh đào Phù Nam Techo
- Kênh đào Suez
- Kênh Phù Nam
- Kênh Phù Nam Techo
- Kênh Techo Funan
- Kêu gọi
- Kêu gọi dân góp tiền mua vaccine chống virus Vũ Hán
- khai dân trí
- Khai thác
- Khai thác cát
- Khai thác dầu khí ở Biển Đông
- Khánh Ly
- Khát vọng thoát Trung của người Việt
- Khắc phục án tử
- Khen thưởng
- Khí hậu
- Khí hóa lỏng
- khiếu kiện
- Khiếu kiện đất đai
- Kho vũ khí hạt nhân của Tàu Cộng
- Khoa học
- Khoa học công nghệ
- Khoa học công nghệ Ukraine
- Khoa học kỹ thuật
- Khoa học vũ trụ
- Khoa Trần
- Khoan sức dân
- Khô hạn
- Khối G 7
- Khởi nghĩa Yên Bái
- Khu công nghiệp - dịch vụ
- Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Khủng bố
- Khủng hoảng
- Khủng hoảng giáo dục
- Khủng hoảng hệ thống XHCN
- khủng hoảng kinh tế
- Khủng hoảng tâm lý
- khủng hoảng thể chế
- Khủng hoảng Ukraine
- Khủng hoảng xã hội
- Khuyến nghị
- Kịch bản thú tội
- Kiểm duyệt
- Kiểm duyệt và chống kiểm duyệt
- Kiểm soát kinh tế
- Kiểm soát quyền lực
- Kiểm soát thông tin
- Kiểm soát tiền tệ
- Kiểm soát truyền thông
- Kiểm soát vũ khí trí tuệ nhân tạo
- Kiểm soát xã hội
- Kiện chính quyền VN
- Kiến nghị
- Kiến nghị chống dịch
- Kiện người tiêu dùng
- Kiện Trung Quốc
- Kiện tụng
- Kiều hối
- Kiêu ngạo cộng sản
- Kiêu ngạo hay ngu xuẩn
- Kim Dung
- Kim Jong Un
- Kim Jong-un
- Kim Van Chinh
- Kim Văn Chinh
- Kình chống
- Kinh doanh
- Kinh doanh bất động sản
- Kinh doanh nội tạng
- Kinh doanh thi thể
- Kinh doanh tôn giáo
- Kinh phí chống dịch
- Kinh Tế
- Kinh tế - Xã hội - Môi trường
- Kinh tế cạn kiệt
- Kinh tế chính trị
- Kinh tế chính trị xã hội
- Kinh tế Mỹ
- Kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh
- Kinh tế Nga
- Kinh tế ngầm
- Kinh tế nhà nước
- Kinh tế số
- Kinh tế thế giới
- Kinh tế thị trường
- Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa
- Kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Kinh tế toàn cầu
- Kinh tế tri thức
- Kinh tế trong đại dịch
- Kinh tế Trung Quốc
- Kinh tế trung ương và kinh tế địa phương
- Kinh tế tư nhân
- Kinh tế và Chính trị
- Kinh tế vĩ mô
- Kinh tế Việt Nam
- Kinh tế xã hội
- Kit test covid-19
- Kit test Việt Á
- Kit xét nghiệm Covid-19
- Kristen Hopewell
- Kursk
- Kỷ luật Đảng
- Kỳ thị
- kỳ thị chủng tộc
- Kỳ thị Mỹ
- Kỳ thị trí thức
- Kyal Sin
- Lạc Á
- lạc hậu
- Lách luật
- Làm chủ
- Làm giá
- lạm phát
- Làm từ thiện
- Lãng phí
- Lãng phí chi tiêu công
- Lạng Sơn
- Làng ung thư
- Làng xã
- lãnh đạo
- Lãnh đạo cộng sản
- Lãnh đạo Đảng
- Lãnh đạo tứ trụ
- Lãnh đạo vì dân
- Lãnh tụ
- Lào
- Lào - Trung Quốc
- Lao động
- Lao động chui Trung Quốc
- Lao động nghèo
- Lao động nhập cư
- Lao động Việt
- Lao động xuất khẩu
- Lao động xuất ngoại
- Lâm tặc
- Lấn sân
- Lấp bãi đá thành đảo
- lập hội
- Lập pháp
- Lập trường Việt Nam
- Lấy dân làm gốc
- Lenin
- Leonie Roderick
- Lê Đức Thọ
- Lê Anh Hùng
- Lê Bá Nhật Thắng
- Lê Công Định
- Lê Công Phụng
- Lê Duẩn
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Kình
- Lê Đình Lượng
- Lê Đức Anh
- Lê Đức Thọ
- Lê Hiếu Đằng
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Mã Lương
- Lê Mạnh Cường
- Lê Ngọc Luân
- Lê Nguyễn
- Lễ phóng sinh
- Lê Phú Khải
- Lê Quốc
- Lê Quốc Quân
- Lê Quốc Trinh
- Lễ tang Nguyễn Trọng Vĩnh
- Lê Thanh Hải
- Lê Thân
- Lê Thị Dung
- Lê Thị Thanh Loan
- Lê Thị Thu Hà
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Trọng Hùng
- Lê Vạn Hoa
- Lê Văn Cương
- Lê Văn Luân
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuân Nghĩa
- Lên tiếng
- Lệnh không nổ súng trước quân xâm lược Trung Quốc
- Lênin
- LHQ
- LHQ bỏ phiếu trưng cầu lên án Nga
- Lịch sử
- Lịch sử Triều Tiên
- Lịch sử Việt Nam
- Liêm chính học thuật
- Liêm khiết
- Liêm sỉ
- Liên Hiệp Quốc
- Liên Hiệp Quốc bỏ phiếu
- Liên Hợp Quốc
- Liên kết
- Liên kết quốc tế
- Liên kết vùng
- Liên minh
- Liên minh AUKUS
- Liên minh bộ Tứ chống Tàu Cộng
- Liên minh Châu Âu
- Liên minh chống Chinazi
- Liên minh chống Trung Cộng
- Liên minh Nga-Trung
- Liên minh quân sự
- Liên minh quân sự Nga - Trung
- Liên minh quốc tế
- Liên Xô
- Liên Xô sụp đổ
- Liên Xô xâm lược Afghanistan
- Lính đánh thuê Wagner
- Linh mục Đặng Hữu Nam
- Linh nghiệm
- Lính thợ Việt Nam tại Pháp trong các cuộc Thế chiến
- LivenGuide
- Loài người sơ sinh
- Lọc hóa dầu
- Logistics
- lòng dân
- Lòng nhân ái của lớp người dưới đáy
- Lòng tin
- Lòng yêu nước
- Lỗ hổng pháp luật Việt Nam
- Lỗ hổng trong Pháp Luật Việt Nam
- Lộc Hưng
- Lộc vàng
- Lối sống
- Lời hứa
- lợi ích
- Lợi ích dân tộc
- Lợi ích nhóm
- Lợi ích phe nhóm
- Lợi ích quốc gia
- Lời kêu gọi
- Lời Vĩnh biệt
- Lũ lujt miền Trung
- lũ lụt
- Lũ lụt miền Trung
- Luatkhoa
- Luatkhoa.com
- Luận tội tổng thống
- Luật
- Luật An ninh mạng
- Luật báo chí
- Luật biển
- luật biểu tình
- Luật CS
- Luật dẫn độ
- Luật dẫn độ Hồng Kông
- Luật Đặc khu
- luật đất đai
- Luật đất đai mới
- Luật đất đai sửa đổi
- Luật điều ước quốc tế
- Luật Hải cảnh
- Luật Hộ tịch
- Luật hồi tỵ
- Luật lao động
- Luật lập hội
- Luật lệ thời Covid-19
- Luật Magnisky
- Luật pháp
- Luật pháp cộng sản
- Luật pháp CS
- Luật pháp Việt Nam
- Luật quản lý dữ liệu
- Luật quốc phòng Mỹ
- Luật Quy hoạch
- Luật quyền riêng tư
- Luật rừng
- Luật sư
- Luật sư và Tòa án CS
- Luật sư Việt Nam
- Luật thú y
- Luật tử hình
- Luật Việt Nam
- Luật VN
- Lư hương Trần Hưng Đạo
- Lư hương tượng Đức thánh Trần
- Lừa đảo qua mạng
- Lực cơ bản
- Lực lượng 47
- Lương Công nhân
- Lưỡng đầu chế
- lương hưu
- Lương thực
- Lương thực toàn cầu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu hành đồng Nguyên Trung Quốc
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Trọng Văn
- Lưu vong
- Lý Đông A
- Lý Khắc Cường
- Lý lịch
- Lý Nhuệ
- Lý Quang Diệu
- Lý Sơn
- Lý thuyết kinh tế chính trị xã hội
- Lý thuyết văn học
- Lý thuyết xây dựng CNXH của đảng
- Lý tưởng
- Lý tưởng cộng sản
- Lý tưởng tự do bình đẳng
- Lý tưởng xã hội
- Lý tưởng XHCN
- Mã Lai
- Ma túy
- Mạc Văn Trang
- Macron
- MAGA
- Mahathir Mohamad
- Mai Bá Kiếm
- Mai Nguyễn
- Mai Phi Long
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Triệu Quang
- Malaysia
- mạng xã hội
- Mạng xã hội và báo chính thống
- Mạnh Kim
- Mạnh Vãn Chu
- Mao Trạch Đông
- Mao Trạch Đông và ĐCSTQ
- Marc von Lüpke
- Marina Ovsyannikova
- Mark Voroshilov
- Marx hết vai trò trong các nước tư bản đỏ
- Mathieu Droin
- Máu tham CS
- máy bay rớt
- Mặc cảm sợ Tàu
- mặt thật Cộng sản
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt quan
- Mặt thật cộng sản
- Mặt thật CS
- Mặt thật của CSVN
- Mặt thật của những kẻ thèm khát EVFTA
- Mặt thật quan chức
- Mặt thật Tàu Cộng
- Mắt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Quốc
- Mặt thật và mặt trơ trẽn của Tàu Cộng
- Mặt thật xã hội
- Mặt thật XHCN
- Mặt trận Tổ quốc
- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
- Mặt Trận TQVN
- Mặt trẽn Tàu Cộng
- Mầm non
- Mậu Thân Huế 1968
- Mẹ Nấm
- Me Too
- Medvedev
- Mekong
- Mẹo Cộng sản
- metoo
- Metro
- Michael C. Horowitz
- Michael Tatarski
- Mick Ryan
- Miến Điện
- miền Tây Nam Bộ
- miễn thị thực
- Mike Pompeo
- Mikhail Gorbachev
- Minh Anh
- Minh Kha
- Minh Thùy
- Minh Triều
- Mỏ Cá Voi Xanh
- Mobifone
- Món nợ khổng lồ từ ODA
- Moritz Küpper
- Mô hình kinh tế chính trị
- Mồ mả lăng tẩm
- Môi sinh
- Môi trường
- Môi trường biển Việt Nam
- Môi trường đồng bằng sông Cửu Long
- Môi trường giáo dục
- Môi trường kinh doanh
- Môi trường sinh thái
- Môi trường sống
- Môi trường Thủ đô
- Môi trường và phát triển
- Môi trường và sức khỏe
- Môn văn
- Mộng bá chủ của Trung Cộng
- Mông Cổ
- Một vành đai một con đường
- Một vành đai một con đường đang dần lộ tẩy
- mua dâm
- Mùa nước nổi
- Mua quan bán chức
- Mua quan bán tước
- Mục Đồng
- Mục tiêu cộng sản
- Mừng thọ
- Mưu đồ bành trướng của Trung Cộng
- Mưu Tàu Cộng
- Mỹ
- Mỹ - Đài - Trung
- Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Mỹ - Tàu Cộng
- Mỹ - Trung
- Mỹ - Trung - Myanmar
- Mỹ cấm vận Iran
- Mỹ Hằng
- Mỹ thách thức Tàu Cộng
- Mỹ và chính sách nhân quyền
- Mỹ và cuộc chiến Trung Đông
- Mỹ và đồng minh
- Mỹ và thế giới hậu Trump
- Mỹ và Trung Quốc và thế giới
- Mỹ và Việt Nam hậu Trump
- Mỹ-Trung
- Mỹ-Việt
- Myanmar
- Mykhailo Albertovich Fedorov
- Nam Lộc
- Nam Trân
- Nạn buôn bán người
- nạn buôn người
- Nạn nhân chiến tranh
- Nạn ô nhiễm môi trường
- Nạn thất nghiệp
- Nancy Pelosi
- Nataliya Zhynkina
- Nataliya Zhynkina Đại biện lâm thời Ukraine tại VN
- National Geographic Society
- Nato
- NATO - Ukraine
- Navalny
- Năng lượng
- năng lượng điện
- Năng lượng sạch
- Năng lượng tái tạo
- Năng lượng xanh
- nâng cao dân trí
- Nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ
- nâng điểm
- Nền dân chủ Hoa Kỳ
- Nền dân chủ Mỹ
- Nền kinh tế Gig
- Nền kinh tế thị trường
- Nền kinh tế XHCN
- Nga
- Nga - NATO
- Nga - phương Tây
- Nga - Trung và chiến lược thế giới
- Nga - Ukraine
- Nga động viên bắt lính
- Nga sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga trưng cầu sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga xâm lược
- Nga xâm lược Ukraina
- Nga xâm lược Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine Phúc Lai GB
- Nga Xô Viết
- Ngại giao
- Ngành CA
- Ngành bán dẫn
- Ngày 30-4
- Ngày 30-4-1975
- Ngày 30/4
- Ngày 30/4/75
- NGày Độc lập
- Ngày nhà giáo
- Ngày nhân quyền
- ngày nói dối
- Ngày nước Thế giới
- Ngày nước Việt Nam
- Ngày phụ nữ
- Ngày Phụ nữ quốc tế
- Ngày Quốc khánh và lòng dân
- Ngày thương binh liệt sĩ
- Ngăn sông cấm chợ
- Ngân hàng
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
- Ngân hàng trong đại dịch
- ngân hàng VN
- ngân sách
- Ngân sách cho Giáo dục
- Ngân sách nhà nước CS
- Ngân sách quốc gia
- Ngập lụt
- ngập úng
- Nghèo
- Nghệ sĩ thứ thiệt
- Nghệ sĩ và thể chế
- Nghệ sĩ và tự do
- Nghệ thuật
- Nghị định 15/2020/NĐ-CP
- Nghị định 71
- Nghị định và lòng dân
- Nghị lực vượt đại dịch
- Nghị quyết Đảng
- Nghĩa trang Biên Hòa
- Nghịch lý
- Nghịch lý phe đảng
- Nghiencuuquocte
- Nghiên cứu khoa học
- Nghiên cứu Quốc tế
- Nghiên cứu vũ trụ
- Nghiệp đoàn
- nghiệp đoàn độc lập
- NGO
- Ngoại Giao
- Ngoại giao "bẫy nợ"
- Ngoại giao "chiến lang"
- Ngoại giao ASEAN
- Ngoại giao bẫy nợ
- Ngoại giao cây tre
- Ngoại giao chiến lang
- Ngoại giao CS
- Ngoại giao Nga
- Ngoại giao Trung Quốc
- Ngoại giao và nhân quyền
- ngoại lai
- Ngoại ngữ
- Ngón nghề mật vụ
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Di Lân
- Ngô Đình Diệm
- Ngô Huy Cương
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nhân Dụng
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Tố Nhiên
- Ngô Vĩnh Long
- Ngôi vị và thể chế
- Ngôn ngữ
- Ngôn ngữ dân tộc
- Ngôn ngữ và pháp luật
- Ngôn từ CS
- ngu dân
- Ngủ gật tronng phiên họp Liên hợp quốc
- Nguoi-viet.com
- Nguoidothi
- Nguoiquansat
- Nguồn gốc dân tộc Việt
- Nguồn gốc hực của virus Vũ Hán
- Nguồn gốc virus Vũ Hán
- Nguồn nhân lực
- Nguồn nước sông Cửu Long
- Nguỵ biện
- ngụy biện
- Ngụy biện cộng sản
- Nguy cơ
- Nguy cơ Trung Quốc
- Ngụy Hữu Tâm
- Ngụy Kinh Sinh
- nguỵ quân nguỵ quyền
- Nguyen Khan
- Nguyễn Đức Kiên
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Bắc Son
- Nguyễn Biên Cương
- Nguyễn Cảnh Thụy
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chí Vịnh
- Nguyễn Chiến Thắng
- Nguyễn Chiến Thắng Putin
- Nguyễn Du
- Nguyễn Duy Trinh
- Nguyễn Duy Vinh
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đầu
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Chung
- Nguyễn Đức Minh
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thành
- Nguyễn H. V. Hưng
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Long
- Nguyễn Hoà Bình
- Nguyễn Hòa Bình
- Nguyễn Hoàng Duyên
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Huy Cường
- Nguyễn Huy Hoàn
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hữu
- Nguyễn Hữu Cầu
- Nguyễn Hữu Đang
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Khắc Giang
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Viện
- Nguyễn Khoa Thái Anh
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lương Thịnh
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Hoàng
- Nguyễn Minh Quang
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Ân
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
- nguyễn phú trọng
- Nguyễn Phú Trọng đu dây
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang A & Viện IDS
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quí Đức
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Tấn Dũng
- Nguyễn Thái Học
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Phương
- Nguyễn Thế Thảo
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Kim Ngân
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Thanh Nhàn
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thiện Nhân
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiếp
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thuý Hạnh
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thượng Long
- Nguyễn Tiến
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyên Tống
- Nguyễn Trãi
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trọng Vĩnh
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Trực
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Trường Tộ
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Văn Bình
- Nguyễn Văn Bông
- Nguyễn Văn Dân
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn văn Đông
- Nguyễn Văn Hoá
- Nguyễn Văn Thanh
- Nguyễn Văn Thể
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Tuấn Giáo dục Chức danh khoa học
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyện vọng hòa bình của họ nhà Kim
- Nguyễn X. Bich
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Phúc
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn-Khoa Thái Anh
- ngư dân
- Ngữ văn
- Ngừng cáp visa cho Việt Nam
- Người Việt
- Người Bảo vệ Nhân quyền
- Người Buôn Gió
- Người Cộng sản
- Người cộng sản Việt Nam trước và nay
- Người CS thức tỉnh
- Người Đông Nam Á tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Hoa
- Người lính VNCH
- Người mẹ
- Người Trung Quốc
- Người Việt
- Người Việt "cuồng Trump" và "chống Trump"
- Người Việt anh hùng
- Người Việt bỏ nước
- Người Việt bốn phương
- Người Việt cũ và người Việt mới
- người Việt hải ngoại
- Người Việt hải ngoại
- Người Việt ở nước ngoài
- Người Việt ở Ukraine
- Người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Việt và bầu cử Mỹ
- Người Việt và khuynh hướng chống Trung Cộng
- Người VN đấu tranh cho dân chủ
- Ngyên Ngọc
- Ngyễn Phú Trọng
- Nhà báo
- Nhà báo đảng
- nhà máy alumin nhân cơ
- nhà máy nhiệt điện
- nhà nước
- Nhà nước CS
- Nhà nước độc tài
- Nhà nước Hồi giáo
- Nhà nước kiến tạo
- Nhà nước Liên bang Trung Quốc Mới
- Nhà nước ly khai
- Nhà nước quản lý đại dịch
- Nhà nước theo quan điểm Lenin
- nhà nước Việt Nam
- Nhà nước Việt Nam và hội nhập quốc tế
- Nhà nước Việt Nam và việc chi tiêu ODA
- Nhà nước XHCN
- nhà ở và môi trường
- Nhà thầu Trung Cộng
- Nhà thờ Bùi Chu
- Nhà tù
- Nhà tù CS
- Nhà văn
- Nhà văn Liên Xô phản kháng
- Nhà xuất bản Tự do
- nhạc vàng
- Nhân ái
- Nhân cách
- Nhân cách lãnh đạo
- Nhân cách quan chức cộng sản
- Nhân cơ
- nhân dân
- Nhân dân thức tỉnh
- Nhân đạo
- Nhân loại
- Nhân lực đồng bằng sông Cửu Long
- Nhân lực quốc gia
- Nhân quyền
- Nhân quyền Việt Nam
- Nhân sự Cộng sản
- Nhân sự của Đảng
- Nhân sự Đại hội Đảng
- Nhân sự đảng
- Nhân sự thể chế
- Nhân sự trong guồng máy đảng hiện nay
- Nhân tài
- Nhân tài Việt Nam
- Nhận thức
- Nhận tội
- Nhân văn
- Nhân văn Giai phẩm
- Nhập khẩu vàng
- Nhập vaccine Tàu
- Nhật - Việt
- Nhật Bản
- Nhật Bản - Việt Nam
- Nhật ký Đặng Thùy Trâm
- Nhật ký trong tù
- Nhật ký Yêu nước
- Nhất thể hoá
- Nhất thể hóa
- Nhậtt Bản trong khu vực
- Nhiệm kỳ Biden
- Nhiệm kỳ Donald Trump
- Nhiệt điện
- nhiệt điện ô nhiễm
- Nhiệt điện than
- Nhiệt điện Vĩnh Tân
- Nhìn lại 2021
- Nhìn lại năm 2021
- Nho giáo
- Nhóm Cánh Buồm
- Nhóm lợi ích
- Nhóm lợi ích thân hữu
- Nhu cầu tự do dân chủ
- Những bức ảnh biết nói
- Những cái chết bí ẩn của lãnh đạo Việt Nam
- Những cái chết khó hiểu trong quân đội
- Những gương mặt thân Tàu
- Nhượng đất cho Trung Quốc
- niềm tin
- Nikkei Asia
- Nina Hòa Bình Lê
- Nịnh hót và thể chế
- Nobel Hòa bình
- Nọc Nạn
- Noel
- Nói hay làm
- Nongnghiep.vn
- Notre Dame de Paris
- NoUFC
- Novaland
- Nỗi buồn chiến tranh
- Nội các Trump 2.0
- Nỗi sợ của Người Việt
- Nội tình Bắc Kinh
- Nội tình đảng CSVN
- Nội tình Trung Quốc
- nội xâm
- nông dân
- Nông dân và bần cùng hóa
- Nông dân và doanh nghiệp
- Nông dân Việt Nam
- Nông dân Việt Nam và sự bần cùng hóa
- Nông dân VN và sự bần cùng hóa
- Nông Đức Mạnh
- nông nghiệp
- Nông nghiệp Việt Nam
- Nông ngjiệp
- Nông sản
- Nông sản xuất khẩu
- Nông thôn
- Nông thôn mới
- nợ
- Nợ nần
- Nợ nước ngoài
- Nợ Trung Quốc
- nợ xấu
- Nợ xấu
- Nước biển dâng
- Nước Đức
- nước lạ
- nước mắm truyền thống
- Nước Mỹ
- Nước Mỹ hậu Trump
- Nước Mỹ thời Biden
- Nước Mỹ trong đại dịch
- Nước Nga
- Nước Nga độc tài
- Nước Nga động loạn
- Nước Nga hậu Xô Viết
- Nước Pháp
- nước sạch
- Obama
- ODA
- Oleksandre Syrsky
- Olympic mùa đông Bắc Kinh
- Oriana Skylar Mastro
- Orwell
- Ô nhiễm
- Ô nhiễm chì
- Ô nhiễm không khí
- Ô nhiễm môi trường
- ổn định
- ổn định xã hội
- Palestin
- Palestine
- Paris
- Park Chung Hee
- Paul Adams
- Paul Doumer
- PCI
- Peter Schroeder
- Peter Zinoman
- phá hoại môi trường
- Phá hoại rừng
- phá rừng
- Phá rừng thông xây sân golf
- Phạm Bình Minh
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Duy
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Đỗ Chí
- Phạm Kim Dung
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Nhật Vũ
- Phạm Nhật Vượng
- Phạm Như Hồ
- Phạm Phan Long
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Quế Dương
- Phạm Quý Ngọ
- Phạm Quý Thọ
- Phạm Quyết Thắng
- Phạm Thái Lâm
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Toàn
- Phạm Trung Kiên
- Phạm Văn Nhận
- Phạm Văn Trội
- Phạm Viết Đào
- Phạm Xuân Nguyên
- Phản biện
- Phản biện của báo chí
- Phản biện xã hội
- Phan Châu Trinh
- Phan Châu Trinh
- Phan Chu Trinh
- Phan Đình Diệu
- Phản đối
- Phản đối chiến tranh
- Phan Ngọc
- phản quốc
- Phán quyết Biển Đông
- Phán quyết của Tòa án Quốc tế
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thuý Hà
- Phan Thúy Hà
- Phản ứng của Việt Nam
- phantichkinhte123.com
- Pháp chế Cộng sản
- Pháp chế CS
- Pháp đầu tư xây dựng ở Việt Nam
- Pháp lệnh
- Pháp Luân Công
- Pháp Luật
- Pháp luật chiến tranh
- Pháp luật Việt Nam
- Pháp lý
- Pháp quyền
- Pháp quyền XHCN
- Phạt giao thông
- Phát minh
- Phát ngôn
- Phát ngôn người cầm cân nẩy mực
- phát ngôn quan chức
- Phát ngôn và đầu óc của quan chức đảng
- Phạt nồng độ cồn
- phát triển
- Phát triển bền vững
- Phát triển công nghệ
- Phát triển đất nước
- Phát triển đường sắt VN
- Phát triển kinh tế
- Phát triển nhân tài
- Phát triển nông thôn
- Phát triển vùng ĐBSCL
- Phát xít
- phẩm chất cộng sản
- phẩm chất dân tộc
- Phẩm chất người cầm quyền
- Phân bổ vaccine chống virus Vũ Hán
- Phân hóa đối với Myanmar
- Phân hóa xã hội
- Phân phối Vaccine chống Covid-19
- Phân quyền
- Phân tâm học
- Phân ưu
- Phấp luật Việt Nam
- Phật giáo
- Phật giáo dưới chế độ cộng sản
- Phật giáo dưới thời CS
- Phật giáo nhà nước
- Phật giáo nhập cuộc
- Phật giáo quốc doanh
- Phật giáo Trung Quốc
- Phật giáo và kinh tế thị trường
- Phật giáo và Nhóm lợi ích
- Phật giáo và tư bản đỏ
- Phật giáo Việt Nam
- Phật tử
- Phe Cộng hòa MAGA Hoa Kỳ
- Phe nhóm
- Phe nhóm thân Tàu
- Phe phái
- Phe phái & công cuột "đốt lò"
- Phe thân Tàu
- Phép màu Trung Quốc
- Phê bình văn học
- Phi Nhung
- Phi Vân
- Phiên tòa Phạm Đoan Trang
- Phiên tòa Phạm Thị Đoan Trang
- Phiếu tín nhiệm của Quốc hội
- Phiếu trắng
- Philippines
- Phim ảnh
- Phim Tàu
- Phim Xích lô
- Phó Đức An
- Phò Trump
- Phòng cháy chữa cháy
- Phòng chống Covid-19
- Phòng chống dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch virus Vĩ Hán
- Phòng chống đại dịch virus Vũ Hán
- Phòng chống virus Vũ Hán
- Phòng ngự Biển Đông
- Phóng sinh
- Phòng thí nghiệm virus ở Vũ Hán
- phong thủy
- Phong thủy Thăng Long
- Phong tỏa Covid-19
- Phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa hay không phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa trong đại dịch
- Phong trào Áo Vàng
- Phong trào cờ đỏ
- phong trào dân chủ
- Phong trào dân chủ châu Á
- Phong trào đấu tranh dân chủ
- Phongtraoduytan.com
- Phổ biến kiến thức
- phố cổ
- Phồn vinh giả tạo
- Phồn vinh Mỹ
- Phụ huynh
- Phú Mỹ Hưng
- Phụ nữ
- Phụ nữ Ukraine trong chiến tranh
- phú quốc
- Phúc Lai GB
- Phục vụ chính trị
- Phùng Liên Đoàn
- Phùng Quang Thanh
- Phuong Nguyen
- Phương Thảo
- Phương Thu
- Poroschenko
- Pottery Barn
- Prigozhin
- Prigozhin đảo chính
- Putin
- Putin - Kim Jong Un
- Putin thăm Việt Nam
- Quách Duy
- QUAD
- Quan chức Hà Nội
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Việt
- quan chức
- Quan chức cao cấp
- Quan chức cấp cao
- Quan chức cộng sản
- Quan chức cộng sản hưu trí trước nhu cầu thức tỉnh
- Quan chức cộng sản thời nay
- Quan chức Cộng sản vào lò
- Quan chức CS
- Quan chức CS và từ chức
- Quan chức đảng
- Quan chức đảng từ trần
- Quan chức giáo dục
- Quan chức Hà Nội
- Quan chức kỹ trị
- Quan chức nói
- Quan chức nói và làm
- Quan chức quản lý đại dịch
- Quan chức tham nhũng
- Quan chức trong chống đại dịch virus Vũ Hán
- Quan chức tư pháp
- Quan chức tứ trụ
- Quan chức văn hóa
- Quan chức Việt Nam
- Quan chứcCS
- Quan điểm trung lập
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ ASEAN - Mỹ
- Quan hệ ASEAN - TQ
- Quan hệ ASEAN - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Tàu Cộng
- Quan hệ Campuchia - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Việt Nam
- Quan hệ Châu Âu - Trung Cộng
- Quan hệ chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Hoa Kỳ-Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Mỹ - Trung
- Quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Trung
- Quan hệ Cuba và thế giới
- Quan hệ Czech - Việt Nam
- Quan hệ Dân chủ - Cộng hòa
- Quan hệ đối ngoại toàn cầu
- Quan hệ Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Đức - Việt
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ - Trung Quốc
- Quan hệ EU - Tàu Cộng
- Quan hệ EU - Trung Quốc
- Quan hệ Giang - Tập
- Quan hệ hai đảng
- Quan hệ Hoa Kỳ - Đài Loan
- Quan hệ Hoa Kỳ - Philippines
- Quan hệ Israel - Iran
- Quan hệ Israel - Palestin - Hamas
- Quan hệ Israel - Palestine
- Quan hệ kinh tế Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Lào - Trung
- Quan hệ Lithuania - Đài Loan
- Quan hệ Lithuania - Trung Quốc
- quan hệ môi răng
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Âu - Trung
- Quan hệ Mỹ - Campuchia - Trung
- Quan hệ Mỹ - Châu Âu
- Quan hệ Mỹ - Đài - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - ĐNA
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - EU - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - Israel
- Quan hệ Mỹ - Nga
- Quan hệ Mỹ - Nhật
- Quan hệ Mỹ - Nhật - Trung
- Quan hê Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung - Đài
- Quan hệ Mỹ - Trung - Nga
- Quan hệ Mỹ - Úc
- Quan hệ Mỹ - Ukraine
- Quan hệ Mỹ - Việt
- Quan hệ Mỹ - Việt - Trung
- Quan hệ Mỹ - Việt Nam - ASEAN
- Quan hệ Mỹ – Trung
- Quan hệ Mỹ & đồng minh - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ Trung
- Quan hệ Mỹ-Trung
- Quan hệ NATO - Ukraine
- Quan hệ Nga - Ấn - Mỹ - phương Tây
- Quan hệ Nga - Ấn - Phương Tây
- Quan hệ Nga - EU - Ukraine
- Quan hệ Nga - NATO
- Quan hệ Nga - Triều Putin Kim Jong Un
- Quan hệ Nga - Trung
- Quan hệ Nga - Trung - Mỹ
- Quan hệ Nga - Trung Quốc
- Quan hệ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nga - Việt
- Quan hệ Nga - Việt - UKraine
- Quan hệ Nga-Bắc Triều Tiên
- Quan hệ Nga-thế giới
- Quan hệ ngoại thương Trung Quốc - thế giới
- Quan hệ ngôn ngữ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nhật - Đài
- Quan hệ Nhật - Trung
- Quan hệ Nhật - Việt
- Quan hệ Nhật Bản - ASEAN
- Quan hệ Nhật Đài chống TQ
- Quan hệ Pháp - Úc
- Quan hệ phương Tây - Trung Quốc
- Quan hệ Putin - Tập Cận Bình
- Quan hệ quân sự Việt - Trung
- Quan hệ quốc
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ quốc tế về kinh tế
- Quan hệ Tập - Putin
- Quan hệ Triều Tiên- Trung Quốc
- Quan hệ Trump - châu Âu
- Quan hệ Trump - NATO
- Quan hệ Trung - ASEAN
- Quan hệ Trung - Bangladesh
- Quan hệ Trung - Đài
- Quan hệ Trung - Đức
- Quan hệ Trung - Indo
- Quan hệ Trung - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nga
- Quan hệ Trung - Nga - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nhật
- Quan hệ Trung - Úc
- Quan hệ Trung - Việt
- Quan hệ Trung Quốc - "Bộ tứ"
- Quan hệ Trung Quốc - ASEAN
- Quan hệ Trung Quốc - các nước Đông Bắc Á
- Quan hệ Trung Quốc - Đài Loan
- Quan hệ Trung Quốc - EU
- Quan hệ Trung Quốc - Hong Kong
- Quan hệ Trung Quốc - Mông Cổ
- Quan hệ Trung Quốc - Nga
- Quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản
- Quan hệ Trung Quốc - Thế giới tự do
- Quan hệ Trung Quốc - Trung Á
- Quan hệ Trung Quốc - Việt Nam
- Quan hệ Trung Quốc và cường quốc Á Úc
- Quan hệ truyền thống trong công xã nông thôn
- Quan hệ Úc - Trung
- Quan hệ Úc - Việt Nam
- Quan hệ Việt - Campuchia
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ Việt - EU
- Quan hệ Việt - Lào
- Quan hệ Việt - Lào - Campuchia
- Quan hệ Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Mỹ - Nga -Tàu
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung Nâng cấp quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Nga
- Quan hệ Việt - Nga - Ukraine
- Quan hệ Việt - Nhật
- Quan hệ Việt - Pháp
- Quan hệ Việt - Thái
- Quan hệ Việt - Trung
- Quan hệ Việt - Trung - Mỹ
- Quan hệ Việt - Ukraine
- Quan hệ Việt -Trung
- Quan hệ Việt – Mỹ
- quan hệ Việt Đức
- Quan hệ Việt Mỹ
- Quan hệ Việt Nam - Asean
- Quan hệ Việt Nam - Campuchia
- Quan hệ Việt Nam - Cuba
- Quan hệ Việt Nam - EU
- Quan hệ Việt Nam - Hàn quốc
- Quan hệ Việt Nam - Indonesia
- Quan hệ Việt Nam - Thái Lan
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc - Philippines
- Quan hệ Việt Nam - Ukraine
- Quan hệ Việt Nam -Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam-Campuchia-Trung Quốc
- Quan hệ Việt-Mỹ
- Quan hệ Việt-Trung
- Quan hệ Việt–Mỹ
- Quan hệ VN - TQ
- Quan hệ xã hội
- Quan liêu
- quản lý
- Quản lý AI
- Quản lý kinh tế
- Quản lý công nghệ
- Quản lý dân cư
- Quản lý di sản
- Quản lý dữ liệu
- Quản lý dữ liệu cá nhân
- Quản lý đất đai
- Quản lý đô thị
- Quản lý giao thông
- Quản lý hàng không
- Quản lý hành chính
- Quản lý kinh tê
- Quản lý kinh tế
- Quản lý lao động
- Quản lý mạng xã hội VN
- Quản lý năng lượng
- Quản lý nguồn nước
- Quản lý nhà nước
- Quản lý nhà nước trong đại dịch
- Quản lý nhà nước trong đại dịch virus Vũ Hán
- Quản lý nhà nước về kinh tế
- Quản lý rừng tự nhiên
- Quản lý tài nguyên
- Quản lý tài nguyên khoáng sản thế giới
- Quản lý tài nguyên nước
- Quản lý thông tin
- Quản lý tiền công đức
- Quản lý tiền tệ
- Quản lý tôn giáo
- Quản lý truyền thông
- Quản lý và giám sát tài sản cá nhân
- Quản lý văn hoá
- Quản lý văn hóa
- Quản lý vốn công
- Quản lý xã hội
- Quản lý xã hội chống đại dịch
- Quản lý xã hội trong đại dịch
- Quản lý xã hội với đại dịch
- Quan niệm sống
- Quan Thế Dân
- Quan trí
- Quản trị công
- Quản trị đất nước
- Quản trị đất nước trong đại dịch
- Quản trị nhà nước
- Quản trị quốc gia
- Quản trị rừng
- Quản trị xã hội
- Quan và dân
- Quảng cáo
- Quang Phạm
- Quang Thành
- Quân Đội
- Quân đội Nga
- Quân đội Trung Quốc
- Quân đội VN
- Quân đội VNCH
- Quân phiệt
- quân sự
- Quê hương
- Quốc gia
- Quốc hoa
- Quốc Hội
- Quốc hội châu Âu
- Quốc hội Hoa Kỳ
- Quốc hội Việt Nam
- Quốc khánh
- Quốc khánh trong nỗi sợ
- Quốc khánh trong nỗi sợ lòng dân
- Quốc khánh Trung Cộng
- Quốc kỳ
- Quốc phòng
- Quốc phòng Việt Nam
- Quốc tang
- Quốc Tế
- Quốc thể
- Quốc xã
- Quỹ 50K
- Quỹ đất Hà Nội
- quy định 214
- quy hoạch
- Quy hoạch cán bộ
- Quy hoạch đô thị
- Quy hoạch nhân sự
- Quy hoạch Thủ đô
- Quy hoạch thủy lợi
- Quy luật thị trường
- Quỹ nhân đạo
- Quyền biểu tình
- Quyền con người
- Quyền công dân
- quyền hạn
- Quyền lập hội
- Quyền lợi
- Quyền lực
- Quyền lực đảng
- Quyền lực Đảng CSVN
- Quyền lực mềm
- Quyền lực nhà nước
- Quyền lực và tha hóa
- Quyền phát triển
- Quyền riêng tư
- Quyền sở hữu
- Quyền thu thập thông tin
- Quyền trẻ em
- Quyền tự do dân chủ
- Quyền tự do đi lại
- Quyền tự do ngôn luận
- Quyền tự do thông tin
- Raul Pedrozo
- Raymond Powell
- Renaud Foucart
- Reuters
- RFA
- RFI
- Richard Javad Heydarian
- RISE
- RLI
- Rọ mõm
- Robert A. Manning
- Rodrigo Duterte
- Roger Brent
- rosetta
- RSF
- Ruchir Sharma
- Rửa tiền
- Rừng
- Rừng phòng hộ
- Rừng quốc gia
- Ryan Hass
- Sách
- Sách giáo khoa
- Sách giáo khoa Ngữ văn
- Sách Hán Nôm
- Sách trắng Quốc phòng
- Sài Gòn
- Sài Gòn chống dịch covid-19
- Sài Gòn giữa đại dịch
- Sài Gòn trong đại dịch
- Sài Gòn và Hà Nội chống đại dịch virus Vũ Hán
- sai lầm
- saigonnhonews
- Salushnyi
- Samsung
- Sản xuất chất bán dẫn
- Sản xuất chip
- Sáng kiến Vành đai và Con đường
- Sáp nhập tiền tệ
- Sarah Gilbert
- Sarkozy
- Sáu Dân
- Sáu Tường
- Sắc tộc
- Sầm Đức Xương
- Sân bay Long Thành
- Sân bay Tân Sơn Nhất
- Scott Andrew Fritzen
- SEARAC
- Sergej J. Netschajew
- SGK
- Shangri-la
- Shimon Peres
- Shinzo Abe
- Siêu cử tri
- Silicon
- Singapore
- Sính bằng cấp
- Sinh nhật
- Solzhenitsyn
- sòng bạc
- Song Chi
- Song Phan
- Số hóa
- sổ hộ khẩu
- Số liệu thống kê
- Số phận Chinazi
- Số phận người bất đồng chính kiến
- Số phận nông dân
- Sống chung với dịch virus Vũ Hán
- Sống chung với Covid-19
- sông Hồng
- Sông Mekong
- Sông Mékong
- Sông Mê Kông
- Sống nhân văn
- Sở hữu đất đai
- Sở hữu đất đai & Thu hồi đất đai
- Sở hữu đất đai và Thu hồi đất đai
- Sở hữu toàn dân
- Sở hữu toàn dân và tình trạng và cướp đất
- Sở hữu trí tuệ
- Sợ Tàu
- Spac
- sri lanka
- Stalin
- Stanford
- Stasi
- Stephen Nagy
- Sun Group
- SUNDAY TIMES
- Sùng bái cá nhân
- Suy giảm tài nguyên
- Suy nghĩ
- Suy thoái kinh tế
- Suy tôn lãnh đạo
- suy tư
- Sử dụng chì
- Sự kiện 2021
- Sự kiện chính trị 2021
- Sử Liệu
- Sự nóng lên toàn cầu
- Sư sãi
- Sư sãi thời kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Sư thật sư giả
- Sư thật và sư giả
- Sức mạnh quân sự Mỹ
- Sức sống dân tộc
- Sức sống Ukraine
- Sức sống XHDS
- Syrskyi
- T-online
- T. Greg McKelvey
- Tạ Duy Anh
- Tạ Kiều Trang
- Tạ Phong Tần
- Tạ Tỵ
- Tả và hữu trong nền chính trị dân chủ
- Tác động của chính sách
- tái cấu trúc
- Tài chính
- Tài chính ngân hàng
- Tai họa
- Tài năng
- Tài nguyên
- Tài nguyên môi trường
- Tài nguyên nước
- Tam duy
- Tam Đảo
- Tam quyền phân lập
- Tàn dư phe XHCN hiện nay
- tản mạn
- Tản mạn chính trị
- Tản mạn thời thế
- tàn phá
- Tang lễ Nguyễn Trọng Vĩnh
- Tạp chí Bách Khoa
- Tạp chí Diễn đàn
- Tasnim Nazeer
- Tàu cá Trung Quốc
- Tàu cá VN bị tấn công
- Tàu Cộng
- Tàu sân bay Âu Mỹ đến Biển Đông
- Tăng giá điện
- Tăng lương
- tăng thuế
- tăng trưởng
- Tâm linh
- Tâm lý chiến lang
- Tâm lý dân tộc
- Tâm lý nhà độc tài
- Tâm lý thời đại
- Tâm lý xã hội
- Tầm nhìn của Đảng Cộng sản
- Tâm thư mạo danh
- Tâm trạng xã hội
- Tấn công mạng
- Tân Cương
- Tần Cương
- Tân Đại sứ Mỹ
- Tân Hiệp Phát
- Tân Hoàng Minh
- Tân Rai
- Tầng lớp tinh hoa
- Tập Cận Bình
- Tập Cận Bình - Lý khắc Cường
- Tập Cận Bình Chiến lược Vành đai và con đường
- Tập Cận Bình tham vọng và thực tế
- Tập đoàn tham nhũng
- Tập đoàn xe Grab biểu tình
- Tập hợp xã hội
- Tập quyền
- Tập quyền tham nhũng
- tập thể
- Tập trận RIMPAC
- Tẩy chay Trung Quốc
- Tây Nguyên
- Tây sơn
- Tây tạng
- Tedros Adhanom Ghebreyesus
- Test kit Việt Á
- Tệ nạn
- tên lạ
- Tết
- Tết Trồng cây
- Tha hóa xã hội
- Thả thơ Rằm tháng Giêng
- Thạch Quỳ
- Thái Lan
- Thái Anh Văn
- Thái Bá Tân
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Lan
- Thái tử đảng
- Tham
- Tham nhũng
- Thảm họa Cộng sản
- Thảm họa môi trường
- Tham nhũng
- Tham nhũng chính sách
- Tham nhũng đấu thầu
- Tham nhũng giáo dục
- Tham nhũng nhiệm kỳ
- Tham nhũng ở Việt Nam
- Tham nhũng quyền lực
- Tham nhũng y tế
- Tham nhũng’
- Thảm sát Bucha
- Thảm sát Gạc Ma
- Tham vọng bá chủ
- Tham vọng quyền lực
- Tham vọng Trung Quốc
- Thành Được
- Thanh Hà
- thanh lọc
- Thành ngữ tục ngữ
- Thanh niên
- Thanh Thảo
- Thành thật
- thành tích dổm
- Thanh toán Nhân dân tệ
- Thanh tra
- thanh trừng
- thanh trừng quân đội Trung Quốc
- Thanh Tùng
- Thành ủy Hà Nội
- Thành viên Liên hợp quốc
- thanhnien
- thao túng chính trị
- Thao túng tiền tệ
- Thăm nuôi tù cải tạo
- Thặng dư thương mại
- Thăng Long
- Thân phận nông dân
- Thân phận dân tộc Việt Nam dưới thời Cộng sản
- Thân phận dân Việt
- Thân phận người Việt
- Thất nghiệp
- thầy giáo
- The Diplomat
- Thẻ đảng
- The Economist
- Thẻ vàng/đỏ thuỷ sản
- theleader.vn
- Thesaigontimes
- thể chế
- Thể chế cận huyết
- Thể chế chính trị
- Thể chế chính trị ở Việt Nam
- Thể chế chính trị Việt Nam
- Thể chế Cộng sản
- Thể chế cộng sản bế tắc
- Thể chế CS
- Thể chế dân chủ
- Thể chế dân chủ và lá phiếu
- Thể chế đảng CS
- Thể chế độc tài
- Thế chế trong buổi mạt vận
- Thể chế và công lý
- Thể chế và đồng tiền
- Thể chế và kinh tế
- Thể chế và lòng dân
- Thể chế và lối thoát
- Thể chế và pháp luật
- Thể chế và phát triển
- Thể chế Việt Nam
- Thế chiến thứ Ba
- Thể dục thể thao
- Thế giới
- Thế giới 2021
- Thế giới 2022
- Thế giới 2023
- Thế giới cảnh giác Trung Cộng
- Thế giới chống Trung Quốc
- Thế giới tẩy chay Tàu Cộng
- Thế giới tẩy chay Trung Quốc
- Thế gới quan tâm tù nhân lương tâm ở Việt Nam
- Thế hệ theo đảng
- thế hệ trẻ
- Thế lực chống lưng
- Thế lực thù địch
- Thề nguyền ở QH
- Thể thao
- Thế vận hội Bắc Kinh
- Thềm lục địa
- thi đua
- Thi tốt nghiệp phổ thông
- Thị trường
- thị trường chứng khoán
- Thị trường kinh tế
- Thị trường tài chính
- Thị Vải
- Thích Chân Quang
- Thích Minh Tuệ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nhất Hạnh và Nguyễn Ngọc Lan
- Thích Quảng Độ
- Thích Trí Quang
- Thích Trúc Thái Minh
- Thích Tuệ Sĩ
- Thích Tuệ Sỹ
- Thiên An Môn
- Thiện nguyện tài phiệt
- thiên nhiên
- Thiên tai
- thiết chế xã hội
- Thiểu số thức tỉnh
- Thiều Thị Tân
- Thiệu Thiện Ba
- thiếu văn hóa
- Thỉnh nguyện và tiếp nhận
- Thoả thuận ngũ cốc
- thoả ước Thành Đô
- thòa ước Thành Đô
- Thoái Đảng
- Thoái hóa đoàn thể cánh tay của CS
- Thoát Cộng
- Thoát Trung
- thoibao.de
- Thomas Franke
- Thomas Lim
- Thổ Nhĩ Kỳ
- Thông điệp
- Thống nhất đất nước
- Thống nhất và khác biệt
- Thông tin
- Thông tin "dỏm"
- Thông tin giả
- Thông tin vaccine
- Thông tư 19
- Thơ
- thơ ca
- Thơ và hiện thực
- Thơ văn Lý - Trần
- Thời cơ
- Thời đại
- Thời Pháp thuộc
- Thủ đoạn Tàu Cộng
- Thủ đô
- Thủ đô Hà Nội
- Thù hận và viễn kiến
- thu hồi đất
- Thu Quỳnh
- Thu thập DNA
- Thủ Thiêm
- Thủ tục hành chính
- Thủ tướng
- Thục Quyên
- Thục-Quyên
- thuế
- Thuế carbon
- Thuế môi trường
- Thuế quan
- Thuế suất văn hóa
- Thuế tài sản
- Thuế tối thiểu toàn cầu
- thùng nhân
- Thuốc giả
- Thuỷ điện
- thủy điện
- Thủy điện Lan Thương
- Thủy điện Lancang (TQ)
- Thủy điện Luang Prabang
- Thủy điện Mekong
- Thủy điện Mékong
- Thủy điện miền Trung
- Thủy điện miền Trung xả lũ
- Thủy điện thượng nguồn Mékong
- Thủy điện Trung Quốc trên sông Lan Thương
- Thủy điện và môi trường
- Thủy hải sản
- Thụy Linh
- Thuỷ lợi
- Thủy lợi
- Thụy My
- Thuỵ My RFI
- Thúy Nga Paris By Night
- Thủy Tiên
- thuyền nhân
- Thuyết âm mưu
- Thuyết âm mưu virus Vũ Hán
- Thư
- thư bạn đọc
- Thư bày tỏ quan điểm chính trị
- Thư giãn
- Thư giãn Chủ nhật
- Thư giãn CN
- thư giãn cuối tuần
- thư gửi bạn đọc
- Thư ngỏ
- Thư tín
- Thực chất quan hệ Trung - Việt
- Thực dụng Mỹ
- Thực hành dân chủ
- Thức tỉnh ý thức dân chủ trong dân chúng
- thực trạng đất nước
- Thương chiến Mỹ - Trung
- Thương chiến Nỹ - Trung
- Thượng đỉnh Dân chủ
- Thượng đỉnh Trump - Kim
- Thương hiệu
- Thương mại điện tử
- thương mại quốc tế
- Thương mại toàn cầu
- Thương mại Việt - Mỹ
- Thương mại Việt - Trung
- Thương mại Việt Mỹ
- Thưởng thức nghệ thuật
- Tia Sáng
- Tiêm chủng
- tiềm lực
- Tiêm vaccine chống Virus Vũ Hán
- Tiến hóa
- Tiên học lễ hậu học văn
- Tiên hộc lễ
- Tiền lương
- tiến sĩ
- Tiền TQ
- Tiếng dân
- Tiếng nói của Tuổi trẻ
- Tiếng nói của xã hội dân sự
- Tiếng nói phản chiến ở Nga
- Tiếng nói trí thức Việt Kiều góp phần xây dựng đất nước
- Tiếng nói vì dân
- Tiếng thơ tự do
- Tiếng Việt
- Tiết kiệm
- Tiêu hủy tranh
- Tiểu thuyết "1984"
- Tiểu thuyết Chốn Vắng
- tiêu tiền TQ trên đất VN
- Time
- Timothy Snyder
- Timothy Taylor
- Tín chỉ carbon
- tin giả
- Tín ngưỡng
- Tín ngưỡng và mê tín
- Tin tặc
- tin tặc tấn công
- Tin tức
- Tình báo
- Tính chính danh của nhà nước cộng sản
- tính đảng
- Tinh giản bộ máy
- Tình hữu nghị vô sản
- Tình người
- Tình người Cộng sản
- Tinh thần công dân
- Tinh thần quý tộc
- Tình yêu Tổ quốc
- Titan
- TKV
- TM111
- Toà án
- tòa án
- Tòa án CS
- Toà án Hình sự Quốc tế
- Tòa án Quốc tế
- Toà án Việt Nam
- Tòa trọng tài Quốc tế
- toàn cầu hóa
- Toán học
- tố
- Tố Cáo
- Tổ chức nhà nước
- Tổ chức nhân sự
- Tổ chức quần chúng của đảng
- Tổ chức tín dụng
- Tổ chức xã hội dân sự
- Tô Hải
- Tô Huy Rứa
- Tô Lâm
- Tổ quốc
- Tổ quốc và thể chế
- Tô Thuỳ Yên
- Tô Thức
- Tố tụng
- Tô Văn Lai
- Tô Văn Trường
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội ác chiến tranh
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội phạm công nghệ cao
- Tội phạm tham nhũng
- Tôi phạm VN tại Czech
- tôn giáo
- Tôn giáo và chính quyền
- Tôn giáo và dân tộc
- Tôn Quốc Tường
- Tổng cục 2
- Tổng kết một năm
- Tổng liên đoàn lao động Việt Nam
- Tổng tấn công Mậu Thân 1968
- TP Hồ Chí Minh
- TP Mariupol của UKraine
- TQ bị tẩy chay
- TQ che dấu dịch bệnh
- TQ mua gỗ Thái Bình Dương
- Trà My
- Trả nợ nước ngoài
- tra tấn
- Tra tấn và nhục hình
- Trách nhiệm công dân
- Trách nhiệm Nhà nước
- Trách nhiệm quan chức
- trách nhiệm Trung Quốc
- Trách nhiệm xã hội
- Trái đất
- Trại súc vật
- Trang Bauxite Việt Nam
- Tranh ăn
- tranh chấp ruộng đất
- Tranh cử Tổng thốn Mỹ
- Tranh luận
- Trao đổi ý kiến
- Trào lộng
- tráo trở Tàu Cộng
- Trần Anh Hùng
- Trấn áp bất đồng
- Trấn áp công luận
- Trần Doãn Nho
- Trần Duy Long
- Trần Đại Quang
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Thiên
- Trần Đình Triển
- Trần Độ
- Trần Đức Thạch
- Trần Gia Huấn
- Trần Hoài Dương
- Trần Hoài Thư
- Trần Hồng Hà
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Khải Thanh Thủy
- Trần Kiên
- Trần Minh Tuấn
- Trần Mộng Tú
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Ninh
- Trần Nhơn
- Trần Nhương
- Trần Quyết Thắng
- Trần Thế Kỷ
- Trần Thị Nga
- Trần Thị Trường
- Trần Thủ Độ
- Trần Trọng Kim
- Trần Trung Đạo
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Phương
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Vũ Hải
- Trần Xuân Bách
- Trật tự thế giới trong Toàn cầu hóa
- Trẻ em
- Trí thức
- Trí thức bất đồng
- Trí thức bên thua cuộc
- Trí thức bỏ đảng
- Trí thức dấn thân
- Trí thức độc lập
- Trí thức gốc Việt
- Trí thức hải ngoại
- Trí thức miền Nam
- Trí thức miền Nam sau 1975
- Trí thức người Việt quốc gia
- Trí thức theo đảng
- Trí thức tinh hoa
- Trí thức trong thể chế CS
- Trí thức trong xã hội cộng sản
- Trí thức và hiện tình đất nước
- Trí thức và thể chế
- Trí thức và thời cuộc
- Trí thức và văn hóa
- Trí thức Việt Nam
- Trí thức yêu nước
- Trí tuệ nhân tạo
- Trí tuệ nhân tạo trong công nghệ truyền thông
- Triển lãm tranh gò đồng Phạm Xuân Trường
- Triển lãm tranh khắc đồng của PXT
- Triển lãm tranh khắc đồng PXT
- Triển vọng Sài Gòn sau đại dịch
- Triều Tiên
- Trịnh Bá Khiêm
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bá Tư
- Trình Bội Minh
- Trịnh Khải Nguyên-Chương
- Trịnh Thị Thảo
- Trịnh Vĩnh Bình
- Trịnh Xuân Thanh
- trò hề bầu cử
- Trọng dụng người tài
- Trọng Thanh
- Trọng Thành
- trốn chạy cộng sản
- Trồng cần sa xứ người
- Trồng rừng
- Trợ giá
- Trơ trẽn Tàu Cộng
- Trúc Linh
- Trục ma quỷ mới
- Trúc Phương
- Trúc Thích Thái Minh
- Trump và Biden
- Trumpism
- Trung - Mỹ
- Trung Cộng
- Trung Cộng & mưu mô bành trướng
- Trung Cộng phát triển thần kỳ
- Trung Đông
- Trung Hoa mộng
- Trung lập
- Trung Quốc
- Trung Quốc - Campuchia
- Trung Quốc - Hoa Kỳ
- Trung Quốc bành trướng
- Trung Quốc cướp đảo
- Trung Quốc đuổi theo Mỹ
- Trung quốc thao túng
- Trung Quốc và dự án Vành đai và Con đường
- Trung Quốc và Đông Nam Á
- Trung Quốc và phần còn lại của thế giới
- Trung Quốc xâm chiếm Gạc Ma
- Trung Quốc xâm nhập biên giới
- Trung Quốc xâm nhập trái phép
- trung với Đảng
- Truy nguồn virus Vũ Hán
- Truyện chưởng
- truyền hình
- Truyện Kiều
- truyền thông
- Truyền thông bẩn
- Truyền thông cộng sản
- Truyền thông CS
- Truyền thông định hướng
- truyền thông mạng
- Truyền thông nhà nước
- Truyền thông ở Việt Nam
- Truyền thông quốc gia và sự trục lợi
- Truyền thông số
- Truyền thông về cứu trợ bão lụt
- Truyên truyền CS
- Trực cảm chính nghĩa
- Trưng cầu dân ý
- Trưng cầu dân ý sáp nhập lãnh thổ Ukraine vào Nga
- Trừng phạt kinh tế
- Trương Duy Nhất
- Trường hợp Thụy Điển
- Trương Mỹ Lan
- Trường Sa
- Trương Tấn Sang
- Trương Thị Mai
- Trương Tuần
- Trương Văn Dũng
- Trường viết văn Nguyễn Du
- Trương Vĩnh Ký
- TS Nguyễn Văn Tuấn
- TT Biden
- Tu hành
- Tù ngục và tự do
- Tù nhân lương tâm
- tù nhân chính trị
- tù nhân lương tâm
- Tù nhân lương tâm dưới chế độ Cộng sản
- Tù nhân tâm thần
- Tù nhân trong đại dịch
- Tu thật tu giả
- Tu thật và tu giả
- Tuấn Khanh
- Tuệ Sỹ
- Tuổi trẻ
- Tuổi trẻ thức tỉnh
- Tuổi trẻ Việt Nam
- Tuyên bố
- Tuyên bố chung Hoa Kỳ - Phillippines
- Tuyến cáp biển
- Tuyên giáo
- Tuyên ngôn cộng sản
- Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền
- Tuyên truyền
- Tuyên truyền Cộng sản
- Tuyên truyền xã hội chủ nghĩa
- Tuyệt chủng
- Tuyệt thực
- Tự do ngôn luận
- Tự tử
- tư bản đỏ
- Tư bản thân hữu
- Tự bào chữa
- Tư cách lãnh đạo
- từ chức
- Từ chức và cách chức
- Tự do
- Tự do báo chí
- Tự do cá nhân
- Tự do chính kiến
- Tự do dân chủ
- Tự do học thuật
- Tự do lập hội
- tự do ngôn luận
- Tự do sáng tác
- Tự do sáng tạo
- tự do thông tin
- Tự do tín ngưỡng
- tự do tôn giáo
- Tự do tư tưởng
- Tự do và giới hạn
- Tự do và nô lệ
- Tự do và phản biện
- Tự do yêu nước
- Tư duy CS
- Tư duy quan chức
- Tử Đinh Hương
- Tự giải cứu bằng xe máy và đi bộ
- Tự hào
- Tư liệu
- Tự lực văn đoàn
- Tư pháp
- Tư pháp CS
- Tự sát ở đồn công an
- Từ thiện
- Từ Thức
- tự tôn dân tộc
- Tứ trụ
- Tứ trụ phát ngôn
- Tử tù
- Tử tù Đặng Văn Hién
- Tử tù Hồ Duy Hải
- Tử tù Lê Văn Mạnh
- Tự tử
- Tư tưởng cộng sản
- Tư tưởng Phan Châu Trinh
- Tự ứng cử
- Tử vong vì covid-19
- Tường An
- Tường biên giới
- Tượng đài
- Tượng đài Trần Hưng đạo
- Tượng Đức thánh Trần Hưng Đạo
- Tương lai dân tộc
- Tướng lĩnh CS
- Tưởng niệm
- Tương quan chiến lược Mỹ - Trung
- Tương quan so sánh Ukraine - Việt Nam
- Tượng Trần Hưng Đạo
- Tỵ nạn giáo dục
- Tỷ phú Charles ‘Chuck’ Feeney
- Úc
- Úc Châu
- Úc-Trung Quốc
- Ukraine
- Ukraine - EU
- Ukraine - Hoa Kỳ
- Ukraine - NATO
- Ukraine chống Nga xâm lược
- Ukraine chống tham nhũng
- Ukraine chống xâm lược
- Ukraine chống xâm lược Nga
- Ukraine và Biển Đông
- Umeda Kunio
- UNCLOS
- Ủng hộ Putin
- Ủng hộ Ukraine
- Ủng hộ Ukraine chống Putin cướp nước diệt chủng
- UNWGAD
- usvietnam.uoregon.edu
- Ủy ban Âu châu
- Uỷ ban Bảo vệ Ký giả
- Ứng cử vào Hội đồng Bao an LHQ
- Ứng xử
- Ước vọng năm mới
- Vaccine chống coronavirus
- Vaccine chống Covid-19
- Vaccine chống Covid-19 của Trung Cộng
- Vaccine chống covid-19 của Trung Quốc
- Vaccine chống Covid-19 của Việt Nam
- Vaccine chống Virus Vũ Hán
- Vaccine chống virus Vũ Hán của VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán đến VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán ở VN
- Vaccine chống Vrus Vũ Hán
- Vaccine Tàu Cộng
- Vaccine Trung Cộng
- Vaccine Trung Quốc
- Vaccine Trung Quốc chống virus Vũ Hán
- Vaccine Trung Quốc ở Việt Nam
- Vaccine Việt Nam
- Vai trò cá nhân trong lịch sử
- Vai trò của Mỹ với thế giới
- Vai trò của Mỹ hậu Trump
- Vai trò Hoa Kỳ ở Châu Á Thái Bình Dương
- Vai trò người đứng đầu nhà nước trong đại dịch
- Vai trò nhà nước đối phó đại dịch covid-19
- Vai trò trí thức trong thể chế
- Vãn hóa
- Van Nguyen
- Vạn Thịnh Phát
- Vàng trong nền kinh tế
- Vành đai và Con đường
- Vào đời
- VASFCESR
- văn chương "cách mạng"
- Văn chương miền Nam Việt Nam
- Văn chương và quyền lực
- Văn đoàn độc lập
- Văn Giang
- văn hoá
- Văn hóa
- Văn hóa bạo lực
- Văn hóa công chức
- Văn hóa cộng sản
- Văn hoá của quan chức Việt Nam
- Văn hoá đọc
- Văn hóa Hán
- Văn hóa lối sống
- Văn hóa miền Nam
- Văn hóa Phật giáo
- Văn hóa quan chức
- Văn hóa súng
- Văn hoá suy mạt
- Văn hoá tâm linh
- Văn hóa tên đường
- Văn hóa ứng xử
- Văn hoá và chính trị
- Văn hoá xã hội
- Văn hóa xã hội
- Văn học
- Văn học đương đại Trung Quốc
- Văn học hải ngoại
- Văn học miền Nam 1954-1975
- Văn học nghệ thuật
- Văn học nghệ thuật bao cấp
- Văn học nghệ thuật Chủ nhật
- Văn học nghệ thuật XHCN
- Văn học nữ giới
- Văn học phản tỉnh
- Văn học thời đổi mới
- Văn học và hiện thực
- văn học Việt Nam
- Văn kiện Đảng
- văn minh sông Hồng
- Văn nghệ
- Văn nghệ phục vụ chính trị
- Văn nghệ sĩ miền Bắc
- Văn nghệ sĩ miền Nam trước 1975
- Văn nghệ XHCN
- Văn Việt
- Vận chuyển hàng hoá quốc tế
- Vấn đề nhập cư
- vân đồn
- Vận mệnh Đảng Cộng sản Việt Nam
- Vận mệnh tương đồng
- Vấn nạn giáo dục khó gỡ
- Vấn nạn TPHCM
- Vấn nạn tượng đài
- Vận nước
- Vân Phạm
- Vật lý học
- Vedan
- Venezuela
- Về nước đầu tư
- VFA
- vì dân
- Vị trí của Hoa Kỳ trong thế giới tự do dân chủ hiện nay
- Vị trí Hoa Kỳ
- Vị trí xã hội
- Vị Xuyên
- Vietbao
- Vietnam Weekly
- viettel
- Viettimes
- Việc làm
- Viên chức
- Viên Đăng Huy
- Viện Khổng Tử
- Viện NA
- Viện trợ An ninh Chính thức OSA
- Viện trợ Ukraine
- Viếng tang
- Việt - Mỹ
- Việt - Mỹ dưới thời Biden
- Việt - Trung
- Việt - Trung - Đài
- Việt - Trung: Môi hở răng lạnh
- Việt Á
- Việt Cộng và Trung Cộng
- Việt Khang
- Việt kiều
- Việt Kiều về xây dựng đất nước
- Việt Minh
- Việt Nam
- Việt Nam - EU
- Việt Nam - Hoa Kỳ
- Việt Nam - Liên Xô
- Việt Nam - Ukraine
- Việt Nam - Vatican
- Việt Nam 2018
- Việt Nam 2019
- Việt Nam 2023
- Việt Nam bắt cóc người tại Đức
- Việt Nam chống dịch covid-19
- Việt Nam Cộng hòa
- Việt Nam Đổi mới sáng tạo
- Việt Nam là bãi rác của thế giới
- Việt Nam năm Quý Mão
- Việt Nam Quốc dân đảng
- Việt Nam thời báo
- Việt Nam trên bàn cờ thế giới hiện tại
- Việt Nam trong ASEAN
- Việt Nam trong Liên Hợp Quốc
- Việt Nam trong quan hệ chiến lược của Mỹ và Anh
- Việt Nam trong thế đối đầu Trung - Mỹ
- Việt Nam và 3 cường quốc
- Việt Nam và AUKUS
- Việt Nam và Virus Covid-19
- Việt Nam xã hội hóa mua vaccine
- Việt Phương
- Viết sử
- Viktor Orban
- Vin group
- Vinashin
- Vinfast
- Vingroup
- Virus Vũ Hán
- virus nhân tạo
- Virus Tàu Cộng
- Virus Trung Quốc
- Virus Trung Quốc và CS Việt Nam
- Virus Trung Quốc và người nghèo
- Virus Trung Quốc và Việt Nam
- Virus Vũ Hán
- Virus Vũ Hán và ĐCSTQ
- Virus Vũ Hán và Việt Nam
- VN cấm lãnh đạo tổ chức nhân quyền nhập cảnh
- VN chống dịch Virus Vũ Hán
- VN chống Virus Vũ Hán
- VN trong quan hệ đại cường
- VN và ASEAN giữa đại dịch và Biển Đông
- VN-Ukraine
- VNexpress
- VNTB
- Võ An Đôn
- Võ Duy Nghi
- Võ Hồng Phúc
- Võ Kim Cự
- Võ Nguyên Giáp
- Võ Thị Hải Minh
- Võ Tòng Xuân
- Võ Văn Kiệt
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thưởng
- Võ Xuân Sơn
- VOA
- Volodymyr Zelenskiy
- Volodymyr Zelenskyi
- Vô danh
- Vốn hỗ trợ doanh nghiệp
- vỡ nợ
- Vỡ nợ nước ngoài
- Vỡ trận Covid
- Vụ án "xét lại chống đảng"
- Vụ án Chất độc Da cam
- Vụ án Chuyến bay giải cứu
- Vụ án cô Lê Thi Dung
- Vụ án Đồng Tâm
- Vụ án Hàn Đức Long
- Vụ án Hồ Duy Hải
- Vụ án Lê Thị Dung
- Vụ án Lưu Bình Nhưỡng
- Vụ án Năm Cam
- Vụ án Nguyễn Văn Chưởng
- Vụ án Vạn Thịnh Phát
- Vụ án xét lại chống đảng
- Vụ AVG
- Vũ Cao Đàm
- Vu cáo học thuật
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đức Đam
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Huy Hoàng
- vũ khí
- vũ khí hạt nhân
- Vũ khí sinh học
- Vũ Khoan
- Vu khống chữ nghĩa
- Vụ kiện chất độc da cam
- Vụ kiện chất độc da cam tại Pháp
- Vụ kiện Formosa
- Vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông của Philippines lên Tòa án quốc tế
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Ngọc Bảo
- Vũ Ngọc Chi
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Quốc Thúc
- Vũ Thành An
- Vụ Thiền Am
- Vũ Thư Hiên
- Vụ Trịnh Xuân Thanh
- Vũ Tường
- Vụ Việt Á
- Vua cờ Kasparov
- Vua Lê Chúa Trịnh
- Vũng Áng
- Vùng cấm bay
- Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)
- Vùng EEZ
- Vùng miền
- Vườn quốc gia Cát Tiên
- Vườn rau Lộc Hưng
- Vương Trí Nhàn
- Vượt biên
- Vượt biên tìm đường sống
- Vượt biên trái phép
- Vượt biên trái phép sang VN
- Wall Street Journal
- Walter Russell Mead
- Wang Jisi
- War On The Rocks
- WHO
- Will Nguyễn
- William Pesek
- William Winberg
- WJP
- World Bank
- World cup
- WTO
- Xã hội dân sự
- Xã Hội
- Xã hội chủ nghĩa
- Xã hội công dân
- Xã hội cộng sản
- Xã hội dân chủ
- xã hội dân sự
- Xã hội dân sự đang lớn mạnh
- Xã hội đen
- Xã hội Mỹ
- Xã hội tha hóa
- Xã hội toàn trị
- Xã hội Trung Quốc
- Xã hội tự do
- Xả lũ
- Xăng dầu
- Xâm lược kinh tế
- Xâm lược mềm
- Xâm lược mềm của Tàu Cộng
- Xâm phạm quyền riêng tư
- Xây dựng Chủ nghĩa xã hội
- Xây cầu
- xây dựng
- Xây dựng luật
- Xe tự lái
- Xét nghiệm covid-19
- Xét nghiệm đại trà
- XHCN
- XHDS
- Xoay trục sang châu Á
- Xô viết
- Xu hướng thoát Trung
- Xuân Duy
- Xuất bản sách
- Xuất khẩu
- Xuất khẩu chính ngạch sang TQ
- Xuất khẩu cửa khẩu phía Bắc
- Xuất khẩu gạo
- Xuất khẩu lao động
- Xuất khẩu nông sản sang TQ
- xung đột
- Xung đột ở dải Gaza
- Xung đột Trung Đông
- Xung đột Ukraine
- Xử án
- Xử lý môi trường
- Xưng hô
- Ý dân
- Y đức
- Ý kiến
- Y tế
- Y tế chống đại dịch virus Vũ Hán
- Y tế Nhà tù
- Y tế Việt Nam
- Ý thức hệ
- Ý thức pháp luật
- Yeltsin
- Yến Năng
- Yêu cầu Tập Cận Bình từ chức
- yêu nước
- Yêu sách
- Yêu sách 8 điểm năm 2019
- Yêu Trump và ghét Trump
- Zachary Abuza
- Zack Cooper
- Zaluzhnyi
- Zelenska
- Zelenskiy
- Zelenskyi
- Zero-Covid
- Zhao Jianwei
- ���Giáo Dục�
- ���Pháp Luật�
- ���Sử Liệu�