Bauxite Việt Nam

Nguyễn Văn Khải

Trong tuần trước rất nhiều người mang chai nhựa, xô, thùng đến nhà tôi không chỉ để xin nước phòng, chữa bệnh tay chân miệng, sởi, thủy đậu, á sừng, hôi mồm, nước ăn chân… mà còn lấy nước để sinh hoạt, ăn uống - do đường ống dẫn nước sông Đà cho bẩy mươi nghìn nghìn hộ dân vừa vỡ lần thứ tám, vừa được vá thì lại vỡ ở đoạn khác - lần thứ chín. Khi xây dựng nhà, tôi đã xây hai bể nước ngầm có thể tích rất lớn để làm mát nhà vào mùa hè và ấm nhà vào mùa đông, đồng thời dự trữ nước nếu bị mất nước dài ngày. Đầu xuân năm 2013 hệ thống cấp nước tư nhân cho một số gia đình ở trong hẻm 175/5/167/165 phố Định Công phải thay bằng nước sông Đà của một công ty nhà nước. Việc thay thế này khiến mọi gia đình phải dùng thêm máy bơm, tiền điện tăng mỗi tháng rất đáng kể và chín lần chịu khổ vì thiếu nước không báo trước ít nhất là một ngày. Riêng hai lần cuối thời gian mất nước quá dài, các thùng chứa đều cạn kiệt nên mọi người phải đến xin nước của nhà tôi, nhất là các hộ có các cháu từ xa về thi đại học, cao đẳng có người nhà đi theo.

Theo báo Việt Q:

Vinaconex phải chịu trách nhiệm về chất lượng đường ống dẫn nước Sông Đà

Cục Giám định Nhà nước về chất lượng các công trình xây dựng cho rằng, nguyên nhân liên tục có các sự cố liên quan đến đường ống dẫn nước Sông Đà về Hà Nội xoay quanh chất lượng đường ống không đồng đều, qua việc lấy mẫu thí nghiệm cũng như là đánh giá bằng cảm quan cho thấy bám dính của các lớp cấu tạo ống chưa tốt, về lâu dài dễ gây bong rộp, tách lớp ống, đây là nguyên nhân sâu xa về mặt chất lượng đường ống.

Nguyên nhân thứ hai là trong quá trình vận chuyển, thi công, lắp đặt đã gây ra một số tác động bất lợi tới đường ống, làm giảm khả năng bám dính giữa các lớp vật liệu cấu tạo ống, lâu dài ảnh hưởng đến khả năng chịu lực của ống trong khai thác sử dụng (ví dụ ống bị xô lệch trong quá trình lắp đặt; gia tăng tải trọng tác động lên ống do thiếu một số tấm bê tông dàn tải tại hầm chui dân sinh; một số dị vật lẫn trong lớp cát đệm xung quanh ống có thể tác động bất lợi vào thành ống)...

Còn theo báo Đất Việt:

Đường ống sông Đà: Công nghệ TQ nhưng quản lý kiểu Mỹ

Chiều 15/7, tại cuộc họp giao ban báo chí do Thành ủy Hà Nội tổ chức, nói về việc đường ống nước sông Đà liên tục bị vỡ, ông Vũ Quý Hà, Tổng giám đốc Vinaconex

"Máy móc là của Trung Quốc nhưng chúng tôi quản lý theo tiêu chuẩn của Mỹ", ông Hà nói. Theo đó, chất lượng ống chưa đồng đều. Quá trình vận chuyển, lắp đặt cũng gây tác động bất lợi tới khả năng chịu lực, ảnh hưởng đến chất lượng ống.

Ngoài ra, việc thi công xây dựng, vận hành Đại lộ Thăng Long cũng tác động lên chất lượng ống; vật liệu composite cốt sợi thủy tinh có thể bị suy giảm một số chỉ tiêu cơ lý theo thời gian.

Trước hết chúng ta cần phải thấy rằng việc sử dụng máy móc Trung Quốc hay của Ba Lan, của Đức… để sản xuất ra sản phẩm được quản lý theo tiêu chuẩn của Mỹ thì chẳng có gì là mâu thuẫn cả. Ngày 2/8/2003 vào hồi 10h48’ Ths. Lưu Nguyễn Trà Giang mới 24 tuổi đã phát biểu trực tiếp trên đài truyền hình Tp. Hồ Chí Minh:” Chúng tôi đã mua công nghệ của Úc, Ấn Độ để bảo quản bưởi Năm Roi xuất khẩu nhưng không thành công, không ngờ nhận miễn phí cách bảo quản bưởi bằng nước ozon dương( tức anolyt) tạo từ máy của Việt Nam sản xuất lại xuất khẩu được ba container bưởi Năm Roi vào Mỹ”. Tức là bằng máy móc Việt Nam, quy trình công nghệ của Việt Nam chúng ta có thể tạo ra những sản phẩm đạt tiêu chuẩn của Mỹ. Cũng hôm đó và nhiều hôm sau anh Tô Văn Hòa thông báo qua nhiều phương tiện thông tin đại chúng: “Nhờ đọc báo Tiền Phong, anh đã mời được thầy Khải ozon vào Bình Thuận giúp dân đưa thanh long vượt biển sang Hà Lan”. Vậy đường ống vỡ hẳn rằng không phải vì dùng máy móc Trung Quốc mà không có sản phẩm đạt tiêu chuẩn của Mỹ. Anh Mai Hữu Vinh - giám đốc công ty Thành Vinh đã từng nhận năm mươi triệu để làm ống cho một công ty ở Mai Động. Sau đó cùng họ sang Trung Quốc mua máy móc, vật liệu về để công ty này làm ống nước, còn công ty khác làm ống máng dẫn rác từ tầng cao xuống khu để rác. Đã hơn chục năm rồi ống để ngoài trời trải bao mưa nắng, bề dày vỏ không đồng đều nhưng ống vẫn chẳng bị bong thành nhiều lớp vì hỗn hợp bị lão hóa hay giãn nở nhiệt ở các vị trí là khác nhau. Và các ống dẫn nước ở các nơi được lắp do các công ty có anh Vinh làm cố vấn cũng chưa hề bị vỡ lần nào. Chúng ta có thể thấy nó qua bức ảnh tôi vừa chụp sáng nay:

Nói ngắn gọn và dân dã thì cái mà đại diện Bộ Xây Dựng cũng như Tổng Giám đốc Vinaconex nói là “không đồng đều” thì là không đồng đều cái gì? Ta biết composite tạo nên ống được tạo bởi một số bột vô cơ( gọi là bột đá), keo và sợi thủy tinh. Trong quá trình làm, người ta phải phết bột đá và keo lên các tấm lưới thủy tinh. Vậy sự không đồng đều ở đây là độ dày ở các vị trí khác nhau? Hay là tỷ lệ keo và bột đá ở các vị trí khác nhau? Hay là lưới thủy tinh đặt không đồng đều? Kỹ thuật cuốn ống như thế nào? Có gì sai sót? Không thể nói rằng việc kiểm định ở cấp bộ lại có kết quả quá sơ sài như đại diện Bộ Xây dựng đã công bố. Hơn nữa Vinaconex nhận máy móc của Trung Quôc về để tạo ra các ống dẫn nước bằng composite. Quy trình công nghệ này của ai? Vật liệu của ai? Chúng được bảo quản trước khi đưa vào sản xuất như thế nào? Ai giám sát quá trình sản xuất? Ai kiểm tra chất lượng và kiểm tra như thế nào? Nhất là công trình này lại được giải thưởng khoa học công nghệ thì hội đồng xét duyệt là ai? Tiếc rằng hôm họp báo lại chỉ có các phóng viên và một phía toàn quân xanh nên tiền thuế của dân lại phải chi ra một nghìn tỷ để làm đường ống mới.

Bộ Xây dựng phải trả lời từ góc nhìn khoa học đối với chất lượng kém của ống dẫn nước sông Đà. Chẳng nhẽ người của Bộ Xây dựng, người của Vinaconex không biết gì về composite mà lại đi nhập máy móc của Trung Quốc, mua nguyên vật liệu để làm ống dẫn nước sông Đà với lưu lượng rất lớn cho bẩy mươi nghìn hộ dân. Tôi và rất nhiều người sẽ kiên trì chờ đợi câu trả lời của Bộ Xây dựng. Từ năm 1995 Viện Khoa học Việt Nam đã tạo ra nhiều loại sản phẩm composite ứng dụng trong quốc phòng, giao thông, y tế, biogas, sinh hoạt… Tôi còn giữ ảnh chụp từ năm 1995 có Thủ tướng Võ Văn Kiệt, Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu, Tiến sĩ Khang và Thiếu tướng tư lệnh trưởng bộ đội biên phòng cầm tấm composite. Hiện nay rất nhiều vật dụng bằng composite đã được sử dụng kể cả làm vỏ máy bay - mà tôi đã thử chế tạo từ năm 1996 cho nên không chỉ có quan chức cao cấp có học vị tiến sĩ, học hàm giáo sư của Bộ xây dựng biết về composite đâu. Sau khi Bộ Xây dựng trả lời nghiêm túc khoa học, chúng tôi sẽ góp ý nhiều hơn.

N.V.K.

Tác giả gửi BVN