Bauxite Việt Nam

 

Tô Văn Trường

Anh bạn Phạm Quang Khải nhắn tin cho tôi: “TS Nguyễn Thành Sơn ở Vinacomin nhiều lần dặn Khải khi nào anh Trường ra Hà Nội bố trí để gặp mặt, trò chuyện vì chỉ được biết nhau đã lâu qua mạng …”. Xin cám ơn Internet đã cho tôi hàng nghìn bạn đọc, bạn hữu chia sẻ những vấn đề cùng quan tâm.

Ngày hôm qua, TS Nguyễn Thành Sơn, Giám đốc Ban quản lý các dự án than đồng bằng sông Hồng (Vinacomin), gửi GS Nguyễn Huệ Chi và tôi bài viết: “Suy nghĩ về cách tiếp cận của Bộ Công Thương trong các dự án bauxite”. Là người trong ngành, am hiểu sâu sắc cả về lý luận và thực tế, ý kiến tâm huyết của TS Nguyễn Thành Sơn rất thuyết phục.

Năm ngoái, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang mời TS Nguyễn Thành Sơn đến để lắng nghe báo cáo về dự án bauxite Tây Nguyên. Trong nhóm chuyên gia tư vấn cũng phải thảo luận về nội dung cần báo cáo, nhưng nghe xong rồi… cũng chẳng thấy có tiến triển gì hơn!

Dự án bauxite cho cái “bánh vẽ” tù mù triển vọng 30 năm sau… lúc đó những người “chủ trương lớn” và cố đấm thực hiện dự án này đã “đi xa”, chỉ con cháu chúng ta phải đắng cay è cổ ra mà trả nợ cho sự mông muội, bảo thủ của thế hệ cha ông!

Có người đặt câu hỏi, vì sao không bắt những người cổ súy cho dự án này, nếu thấy lời thì hãy “cổ phần hóa” cùng đóng góp đầu tư thay cho việc sử dụng tiền thuế của dân? Thực tế, những người trong cuộc, thay nhau ra đi. Ngay Chủ tịch TKV đương nhiệm chỉ còn 3 tháng nữa là “hạ cánh” an toàn, còn Tổng Giám đốc thì có thể được “luân chuyển cán bộ” sau khi dự lớp cán bộ nguồn của Đại hội Đảng khóa 12!

Vấn đề đã rõ như ban ngày, đâu cần thêm thông tin để làm quyết định. Vấn đề là ai quyết định? Không lẽ Quốc hội chỉ vì “Đảng cử dân bầu” nên vẫn né tránh không bàn đến các “chủ trương lớn” và quan tâm đến nguyện vọng của cử tri. Quốc hội phải vào cuộc, vì Hiến pháp xưa nay đã xác nhận là cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước. 500 cái đầu, chắc chắn trí tuệ sẽ phong phú, đa chiều hơn. Thực tế chứng minh Quốc hội khóa 12 đã dũng cảm bác bỏ dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam là bài học quý giá biết lắng nghe tiếng lòng của dân.

Xem lại các trang báo mạng, báo giấy thời sôi động can ngăn dự án "Trời gầm" này thì sẽ thấy nhân dân ta thông minh và tâm huyết biết chừng nào. Gần đây, Chính phủ biết lắng nghe các ý kiến phản biện, đối chiếu với thực tế đã hủy bỏ dự án cảng bauxite Kê Gà. Bây giờ, dừng dự án Nhân Cơ tuy muộn, dù sao còn hơn không vì chỉ cần thí điểm dự án Tân Rai là quá đủ! Bài học đổ vỡ đắt giá về Vinashin, Vinalines, v.v. còn đó. Rất có thể dự án bauxite Tây Nguyên trở thành nấm mồ của một anh cả đỏ khác, là Tập đoàn Than Khoáng sản Việt Nam.

T. V. T.

Tác giả gửi trực tiếp cho BVN.