Bauxite Việt Nam

Hoàng Sang – Duy Tuấn – Trường Giang

Tỉnh lộ 229, nối Ql4A với xã biên giới Tân Minh. Tại điểm đầu và cuối của tuyến đường này đều có sự xuất hiện của dự án trồng rừng InnovGreen. Đáng nói hơn, một là khu vực phòng thủ, một nơi là biên giới, có chốt quân sự. Không hiểu UBND tỉnh Lạng Sơn thẩm định dự án theo quy trình nào? Ảnh: Duy Tuấn

“Khu vực mà InnovGreen vào đều nằm trong chu vi khu vực quân sự của xã. Công ty phát triển rừng với thời hạn từ 50 năm chúng tôi nghĩ rằng, sự phát triển của xã nhà, người dân, liệu sau 50 năm sau sẽ như thế nào? Chúng tôi lo lắng nên đề nghị chấm dứt ngay việc cho thuê, giao lại cho người dân”, ông Trần Văn Bào - PCT xã Tân Minh (Tràng Định, Lạng Sơn) bày tỏ.

Theo ông Bào, việc công ty InnovGreen (IG) tiến hành thuê đất, trồng rừng bạch đàn ở những khu vực quan trọng về quân sự đang dấy lên lo ngại trong lòng người dân nơi đây.

Điều mà vị Phó chủ tịch xã này băn khăn, trăn trở nhất: Số diện tích mà phía Công ty IG được giao để trồng rừng trong thời hạn 50 năm toàn là những khu vực xung yếu, nhạy cảm về quốc phòng. Có những điểm cao - chẳng hạn như điểm 558, từng là nơi xẩy ra những trận chiến nảy lửa trong quá khứ cũng được nằm trong số diện tích doanh nghiệp này thuê.

Ông Bào đưa ra một câu hỏi nhãn tiền: "Dù học không nhiều, tôi vẫn thấy không nên giao cho một công ty nước ngoài ở những địa điểm như thế này. Các vị lãnh đạo, chắc chắn trình độ học vấn hơn tôi. Vậy thì tại sao lại không suy nghĩ đến vấn đề này?".

Cách đường biên giới 700m?

- Xã chúng tôi là xã miền núi, điều kiện tự nhiên tương đối khó khăn, lại có đường biên giới giáp với Trung Quốc. Diện tích tự nhiên khoảng 5,8 ngàn 8 ha, dân số 1.437 khẩu, chủ yếu là dân tộc Tày và Nùng. Cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào nông lâm nghiệp.

Theo như số liệu đăng kí, thì số diện tích phía công ty IG được tỉnh đồng ý để tiến hành trồng cây bạch đàn tại địa bàn xã vào khoảng trên 200 ha. Hiện tại phía Công ty tiến hành trồng được khoảng trên 40 ha.

Điểm cao quân sự 558 tại biên giới Việt - Trung. Con đường đất đỏ dưới chân núi chính
là do Cty IG làm. Không những thế, trên sườn núi 558 còn xuất hiện nhiều hố để trồng cây. Theo ông Bào, đó là những hố được Cty IG cuốc nhưng chưa trồng cây.

Thưa ông, người dân được hưởng lợi gì từ dự án này? Phía Công ty IG có tạo điều kiện làm việc cho người dân bản đại nơi đây không?

- Họ cũng đã đặt vấn đề với địa phương để tạo công ăn việc làm cho người dân. Tuy nhiên, số tiền họ trả cho bà con chưa thỏa đáng, hơn nữa là khi thời điểm công ty có nhu cầu thì dân đang bận về mùa vụ nên số người dân đến làm cho công ty để hưởng lợi rất ít.

Cách đây khoảng mấy tháng, phía IG có đưa mấy chục người từ nơi khác đến để trồng rừng nhưng không có giấy tờ. Lực lượng biên phòng và xã đã tiến hành kiểm tra và trục xuất họ ra khỏi địa phương. Số người đó toàn dân tộc thiểu số ở trên tận Hà Giang xuống.

- Tôi ước tính theo đường chim bay chỉ khoảng 700m.

Sau nhiều năm triển khai, người dân tại các xã có dự án của InnovGreen đều chưa nhận
được những lợi ích mà doanh nghiệp này hứa. Họ đã bắt đầu hoài nghi, lo lắng.

Thưa ông, được biết số diện tích mà phía IG được UBND tỉnh đồng ý cho phép trồng cây tại xã Tân Minh nằm vào các vị rất quan trọng về quân sự. Ông nhận xét gì không?

- Vì có đường biên giới với phía Trung Quốc nên từ trước đến nay, công tác đảm bảo về an ninh, quốc phòng luôn được xã quán triệt. Trước đây còn xẩy ra tình trạng người dân bản địa Trung Quốc xâm lấn diện tích đất canh tác, kể cả là về cột mốc. Cứ đêm đêm, họ lại cho người tiến hành trồng cây trên lãnh thổ Việt Nam. Họ trồng xong thì chúng tôi lại cho người dân ra nhổ.

Khi chúng tôi biết thông tin rằng phía IG đã được UBND tỉnh đồng ý cho phép trồng rừng tại địa phương thì gần như không ai phản đối gì cả. Bởi lúc đấy, việc một công ty nước ngoài tiến hành thuê đất trồng rừng là quá mới mẻ. Mãi tới sau này, tôi mới thật sự không yên tâm vì dự án này. Không riêng gì cá nhân tôi mà cả người dân nơi đây cũng thấy nghi ngờ về dự án này.

InnovGreen ở khu vực biên giới, tại xã Tân Minh. Ảnh: Duy Tuấn

Lý do mà ông cảm thấy nghi ngờ về dự án này?

- Thứ nhất, xã chúng tôi là xã biên giới nên một công ty nước ngoài tiến hành thuê đất trồng rừng trên địa bàn, trên những địa điểm giáp biên giới làm chúng tôi phải đặt một câu hỏi. Thứ 2, ngay cả những khu vực quân sự điểm cao 558, là vị trí đặc biệt quan trọng, phía công ty cũng tiến hành thuê đất để trồng rừng.  Thứ 3, giao đất cho công ty nước ngoài thì con cháu, người dân chúng tôi lấy gì để sinh sống. Sau 50 năm nữa, liệu có ai hình dung được số phận của những vùng đất này hay không?

Sau khi được đi tham quan ở Quảng Ninh, cũng là một tỉnh biên giới tôi thấy công ty này thường chọn những vị trí gần biên giới để thuê, rồi ở xã Hùng Việt Cty này mở đường xoắn ốc trên đỉnh núi Khau Tét, ở xã tôi thì lại là giáp biên, có điểm cao 558.

Khi công ty tiến hành mở nhiều con đường vào khu vực trồng rừng, phía xã có phản ứng như thế nào?

- Họ tự động đưa máy móc vào làm. Để mở được con đường này, họ đã phá bỏ một diện tích rừng lớn. Diện tích rừng bị phá để làm đường đều là rừng tự nhiên.

Hình ảnh được phóng viên ghi lại tại đường InnovGreen làm ở xã Tân Minh. Theo số liệu đáng tin cậy, Cty này đã phá bỏ khoảng 12.000m2 rừng tự nhiên. Ảnh: Hoàng Sang

Tại một số điểm, số gỗ bị chặt hạ có đường kính khoảng 40 cm. Tuy nhiên, vì xã chúng tôi không có thẩm quyền để kiểm tra nên không thể yêu cầu họ dừng việc mở đường này được. Mặc dù, có những địa điểm mở đường nằm sát ngay đường biên giới. Phía dưới điểm cao 558, Công ty cũng mở đường chạy qua.

- Đã là doanh nghiệp thì lợi nhuận luôn được đặt lên hàng đầu. Có mấy trăm ha rừng mà họ đầu tư mở đường như vậy, lại ngay cả những địa điểm nhạy cảm về quân sự thì nên đặt dấu hỏi. Tại sao phía Cty IG không chọn những địa điểm trồng rừng thuận tiện hơn. Tôi sợ nếu xảy ra tình huống xấu thì mình trở tay không kịp.

Ngay dưới cánh tay PCT xã Tân Minh là rừng bạch đàn của Cty IG trồng. Xa hơn, chính là đường tuần tra biên giới của Việt Nam. Dư luận đang trông chờ vào lời giải thích thỏa đáng từ Cty IG và các ngành chức năng ở địa phương (ở đây là Lạng Sơn) và Trung ương.

Còn nữa, nếu họ được tỉnh cho thuê đất, cấp sổ đỏ chính chủ trong 50 năm để trồng rừng, thì họ làm gì trên khu vực đó mình cũng không thể biết được. Việc mình tiến hành kiểm tra cũng rất khó. Nếu kiểm tra, họ trả lời: "Đấy là đất của tôi, có sổ đỏ, phạm vi của tôi, tôi có quyền", thì chúng tôi cũng đành chịu thua.
Nếu được quyền quyết định,ông có đồng ý cho phép công ty này vào trồng rừng ở khu vực xã nhà hay không?

- Theo ý kiến chủ quan của bản thân thì không nên cho công ty này vào làm gì. Về số đất mà họ đã trồng, tôi đề nghị nhà nước can thiệp kịp thời để giao lại cho người dân chăm sóc, bảo vệ, sử dụng. Chúng tôi lo lắng nên đề nghị chấm dứt ngay việc cho thuê.

Tôi sẽ làm một văn bản kiến nghị huyện và tỉnh chấm dứt việc cho công ty này thuê đất và giao lại toàn bộ khu vực họ đã trồng rừng, giao lại dân để dân tự phát triển được, cho vay vốn, các chương trình kinh tế khác để phục vụ lợi ích cộng đồng.

Nhìn vào bản đồ, định vị những điểm mà Cty IG có mặt tại các tỉnh đông bắc (Lạng Sơn -
Quảng Ninh), một điều dễ nhận thấy, các dự án của DN này hầu hết nằm ở khu vực
biên giới, cận biên và đan chéo dọc các tuyến đường huyết mạch. Ảnh: Duy Tuấn

Thưa ông, là một PCT xã biên giới, ông còn nhận ra rằng không nên để công ty IG  tiến hành thuê đất, trồng rừng ở những khu vực nhạy cảm về chính trị, quân sự. Vậy theo ông, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn với tầm nhìn vĩ mô hơn có nhận ra điều này không? Liệu tầm nhìn của lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn có hạn chế hay không?

- Khẳng định tầm nhìn của các vị hạn chế là có cơ sở. Là xã giáp biên giới, nên việc bảm đảm an ninh, quốc phòng là nhiệm vụ nặng nề và rất quan trọng đối với chúng tôi. Vậy tại sao tỉnh lại giao toàn bộ khu vực đất vùng biên này cho một công ty nước ngoài thuê, liệu tỉnh có nhận biết được cái được và cái mất của dự án này không? Phải dừng ngay dự án này vì nó toàn nằm trong khu vực quân sự quan trọng của xã, huyện. Còn nữa, nếu thuê đất 50 năm thì con cháu sẽ không có đất mà khai thác, nhất là đời sau này. Tuy rằng tầm nhìn của chúng tôi hạn chế hơn, nhưng, chúng tôi vẫn nhận ra rằng dự án cho công ty nước ngoài thuê đất trồng rừng vào những khu vực nhạy cảm là không đúng. Vậy thì vì sao, lãnh đạo UBND tỉnh, những người có tầm nhìn, sáng suốt hơn lại ký quyết định cho công ty nước ngoài vào thuê đất ở những khu vực nhạy cảm về quân sự như vậy?
Xin cảm ơn ông!

H. S. – D. T. – T. G.

Nguồn: Vietnamnet