Biển Đông – cái biển hay cái ao?
Nguyễn Trung, Hà Nội Vốn hay lan man theo kiểu “trông người lại nghĩ đến ta”, dưới đây xin chia sẻ với bạn đọc một vài suy nghĩ rất riêng của cá nhân tôi về “câu chuyện Biển Đông” của chúng ta, nhân xảy ra sự kiện “Senkaku” giữa Nhật và Trung Quốc hiện nay. I. Bối cảnh Trong nhiều thập kỷ nay, quan hệ Nhật – Trung có lẽ chưa có sự kiện nào căng thẳng đến mức rất cao như vụ thuyền trưởng tàu đánh cá Trung Quốc Zhan Qixiong đầu tháng 9-2010 bị bắt giam do xâm phạm vào vùng biển do Nhật Bản kiểm soát và do đã va chạm vào tàu tuần tra của Nhật Bản. Ngày 25-09-2010 phía Nhật Bản đã phải thả người thuyền trưởng này do áp lực rất mạnh và gần như toàn diện của Trung Quốc. Hiện nay sự kiện căng thẳng này chưa thể nói là đã kết thúc. Trong khi đó riêng từ đầu năm 2009 đến nay phía Trung Quốc đã bắt giam hàng trăm ngư dân Việt Nam ngay trong vùng biển của Việt Nam, băt tù, đòi phạt tiền, tịch thu tàu…; có những vụ tàu Trung Quốc đã vào cách bờ biển Việt Nam 65 hải lý, ghĩa là sâu trong hải phận của Việt Nam. Gần đây nhất, các vụ bắt ngư dân Việt Nam trong vùng biển của Việt Nam vẫn liên tiếp xảy ra trong tháng 10-2010, trong lúc đó Trung Quốc tưng bừng đón Zhan Qixiong trở về Bắc Kinh ngày 27-09-2010 như một anh hùng. Dư luận thế giới rất bất bình về cách ứng xử theo “tiêu chuẩn kép” [1]) như thế của Trung Quốc và đồng thời đặt ra nhiều câu hỏi ngờ vực về thái độ mềm yếu của Việt Nam. Cần nhắc lại, dù là tồn tại tranh chấp vùng đảo Senkaku giữa Nhật và Trung Quốc, song hiệu lực pháp lý quốc tế còn nguyên vẹn cho đến nay của Hội nghị San Francisco và Hiệp nghị Yalta vẫn quy định để cho Nhật tiếp tục quản lý đảo Senkaku mà không trao cho phía Trung Quốc. Thực tế này có nghĩa: Nếu Trung Quốc muốn giải quyết tranh chấp này thì phải thông qua thương lượng, chứ không thể cứ chủ động cho tàu cá của mình thâm nhập vùng đảo này, đâm vào tàu tuần tra của Nhật, rồi gây áp lực chính trị như đã diễn ra. Chẳng lẽ một quốc gia theo đuổi chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc lại thực hiện một phong cách ngoại giao như vậy?[2] Tình hình căng thẳng tới mức còn nhiều điều chưa đoán định được, chính phủ Nhật đang chịu nhiều sức ép bên trong và bên ngoài. Trên thế giới còn nhiều tranh chấp biển đảo chưa có cách giải quyết. Vấn đề là lựa chọn giải pháp hòa bình hay xung đột. Nếu cả hai bên cùng leo thang, tình hình sẽ đi tới đâu?[3] Senkaku hiện nay chắc chắn sẽ không là chuyện chỉ giữa Trung Quốc và Nhật. Cũng phải nhắc lại, trong trả lời Bộ Ngoại giao ta ngày 06-10-2010, phía Trung Quốc nói đại ý: Sở dĩ bắt các ngư dân Việt Nam hồi tháng 09-2010 là do các thuyền đánh cá Việt Nam mang thuốc nổ (mà phía Việt Nam đã chính thức phủ nhận trong phản đối của mình). Trả lời như thế của phía Trung Quốc thích hợp cho môt “sen đầm biển” hơn là cho một quốc gia trong cộng đồng thế giới. Bởi lẽ, thuyền đánh cá Việt Nam bị bắt trong vùng biển của Việt Nam, và giả thử có mang thuốc nổ đi nữa thì ai giao cho Trung Quốc nhiệm vụ “sen đầm biển” như thế trong vùng biển ở khu vực không phải của Trung Quốc? Ngay hiện tại, “tàu Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam để khai thác hải sản trái phép với cường độ ngày càng gia tăng, trong khi tàu cá của ngư dân ta bị bắt và bị các "tàu lạ" to lớn đâm chìm ngày càng nhiều” [4]. Có lẽ không phải ngẫu nhiên chuyện “căng thẳng tột độ” Nhật – Trung chung quanh vụ Senkaku xảy ra ngay sau khi có tuyên bố ngày 23-07-2010 của ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tại hội nghị ARF 17 ở Hà Nội. Nói dân dã, tuyên bố của Hillary Clinton là “giọt nước làm tràn ly”, khiến cho ngọai trưởng Dương Khiết Trì mất bình tĩnh. Sự mất bình tĩnh này có thể đo được qua cách phản ứng của Trung Quốc chung quanh vụ Senkaku hiện nay. Toàn bộ những câu chuyện trình bày trên nằm trong một bối cảnh sâu rộng hơn và nhạy cảm hơn của quan hệ Mỹ - Trung trên bàn cờ quốc tế. Phải chăng đã manh nha trên bàn cờ quốc tế những nét đầu tiên của cục diện tranh chấp “2 siêu cường[5]” trong một thế giới ngày càng nhiều nét của xu thế đa cực rất phức tạp? Tuy nhiên, do phụ thuộc lẫn nhau rất sâu sắc ở phạm vi toàn cầu, nên cuộc “duel” ồn ào vừa qua (tuyên bố của H. Clinton 23-07-2010 và vụ Senkaku 09-2010) cũng vẫn chỉ nằm trong ranh giới ý đồ chiến lược của Mỹ là đẩy mạnh, chứ không phải là phá vỡ thương lượng Mỹ - Trung, do Mỹ đi bước trước, với chủ đích chỉnh lý lại sự mất cân bằng nhất định đang xảy ra không lợi cho Mỹ trong tình hình hiện nay. Xẩy ra “duel” như vậy, quy luật muôn đời vẫn là các nước bên thứ ba nhỏ yếu phải chịu nhiều tác động, có thể sẽ người này được lợi, kẻ kia bị hại… Về Mỹ - Trung: Vì chủ đích người viết ở đây là bàn về Biển Đông, nên bàn sâu về quan hệ Mỹ - Trung xin để vào một dịp khác. Chỉ xin nói khái quát là Trung Quốc đã “lấn” Mỹ quá sự chịu đựng đối với yêu cầu bảo vệ vị thế quốc tế “số 1” của Mỹ trên tất các các phương diện kinh tế, chính trị, an ninh, quân sự - bao gồm cả những vấn đề liên quan đến Bắc Triều Tiên, Iran, Pakistan… Hệ quả trực tiếp của sự “lấn lướt” này là đồng minh của Mỹ lo lắng, khu vực châu Á – nhất là Đông Nam Á – gần như bỏ trống cho Trung Quốc hoành hành. Trong khi đó suy thoái kinh tế toàn cầu (đặc biệt là suy thoái kinh tế Mỹ) chưa có dấu hiệu chấm dứt. Để Trung Quốc tiếp tục lấn nữa là điều Mỹ không thể chấp nhận. Mối lo ngại này đã trở thành sức ép lớn bên trong nước Mỹ đối với chính quyền Obama. Hy vọng ban đầu về hợp tác “G2” (Mỹ - Trung) của chính Obama khi mới trúng cử cũng ngày càng mong manh. Chính xu thế “bị lấn sân” này là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến cho Obama phải thực hiện điều chỉnh chiến lược toàn cầu, đại thể: hạn chế tới mức gần như từ bỏ chính sách “hành động đơn phương”, tăng cường đồng minh, tập hợp thêm bạn (rõ nét nhất là những thay đổi quan trọng trong chính sách của Mỹ đối với Nga và Ấn Độ), đồng thời tăng cường hỗ trợ sự “tự lực” của các nơi trọng yếu (rõ nét nhất là trong hai vấn đề Iraq và Afghanistan), tập hợp thêm bạn.., tất cả để ưu tiên bảo vệ vai trò số 1 của Mỹ và cải thiện vị thế của Mỹ đối với Trung Quốc. Trong những năm gần đây Mỹ chủ động đẩy mạnh quan hệ với Việt Nam trước hết vì những lý do này. Trong bối cảnh hiện nay, cục diện châu Á nói chung – nhất là trong khu vực Biển Đông – phần nào “nóng” lên. Trước hết là hoạt động của các tàu ngư chính Trung Quốc gia tăng, tiếp đến là các cuộc tập trận của hải quân cả hai bên Mỹ và Trung, tiếp theo nữa qua việc Mỹ tăng cường sự có mặt hải quân của mình tại khu vực này. Ở phạm vi nhất định, sự “nóng” lên này còn là câu trả lời đầu tiên và trực tiếp nhất của Mỹ trước việc Trung Quốc ráo riết tăng cường lực lượng hải quân trong những năm gần đây[6] và có quá nhiều biểu hiện “lỏng tay” với Bắc Triều Tiên (nhất là trong vụ đánh đắm tàu Cheonan), bênh vực Iran, vân vân… Gần đây lại xảy ra đấu pháo trực tiếp giữa Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc – một bước leo thang mới của Bắc Triều tiên với nhiều tính toán song phương và đa phương. Tuy nhiên, khung khổ Mỹ đã xác lập cho đến nay[7] là tùy tình hình mà làm “cân bằng” hay làm “nóng lên” quan hệ song phương Mỹ-Trung, đã được phía Mỹ nói lên khá rõ vào các dịp khác nhau trong lập trường 4 điểm: - Mỹ không chấp nhận chia đôi Thái Bình Dương như Trung Quốc đề nghị. - Mỹ không chấp nhận bất kỳ sự uy hiếp nào đối với Đài Loan. - Mỹ kiên trì bảo vệ tự do thông thương hàng hải trên Biển Đông. - Mỹ không can thiệp vào tranh chấp giữa các quốc gia về chủ quyền biển và đảo trên Biển Đông, song đòi hỏi mọi tranh chấp trên Biển Đông phải xử lý hòa bình trong khung khổ diễn đàn đa phương, dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế và không được dùng bạo lực. Đấy chính là nội dung “quyền lợi quốc gia” của Mỹ mà ngoại trưởng Hillary Clinton đã phát biểu tại Hà Nội ngày 23-07-2010. Song, mấy tháng trước đó, Trung Quốc cũng khẳng định yêu sách của họ ở Biển Đông là “lợi ích cốt lõi” của mình – được định nghĩa là có tầm quan trọng như Tân Cương, Tây Tạng, Đài Loan… “Cái lưỡi bò” được Trung quốc nêu ra từ lâu rồi. Tuy nhiên, nâng “cái lưỡi bò” lên thành “lợi ích cốt lõi” như thế là một bước leo thang mới trên chính trường ngoại giao. Trung Quốc hiện đang trong quá trình tiến hành nhiều động thái kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao… để thử thách thần kinh và sức mạnh của mọi đối tác, đối tượng có liên quan (trong đó có Việt Nam). Trên thực tế, Trung Quốc cũng đang ngày càng tự tin hơn trong việc thể hiện, thử nghiệm và kiểm tra xem sức khỏe hiện nay của mình cho phép làm gì? Đi tới đâu?.. Cũng có thể coi đây là thời kỳ mà Trung Quốc “nắn gân cốt” mọi người ở mức quyết liệt hơn và rất thực dụng[8], chỉ xảy ra sau khi Trung Quốc đã đi được khá xa trên con đường “trỗi dậy hòa bình”. Sức mạnh đang lên và đòi hỏi tiếp tục duy trì tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc bước vào thế kỷ 21 tự nó cũng thôi thúc phải làm các “tests” khác nhau như thế. Nhìn chung với tầm vóc hiện nay, nhiều hành động đầy tham vọng của Trung Quốc đang được triển khai theo cách nghĩ “thế giới đang nghiêng về phương Đông”[9], Trung Quốc muốn tranh thủ cơ hội này – trước mắt tập trung vào châu Á. Cần lưu ý: Tuy là chế độ một đảng và chỉ có một mục tiêu chung, nhưng ở Trung Quốc lúc này đang hình thành 2 phái khá rõ rệt: phái diều hâu (chủ yếu trong giới quân sự và các nhóm lợi ích có liên quan) và phái ôn hòa hơn. Riêng trong vụ Senkaku thì tiếng nói phái diều hâu có vẻ mạnh hơn. Một nét khác trong bức tranh toàn cầu: Kinh tế Trung Quốc đang lên dù gây nhiều hậu quả về môi trường, tác động tiêu cực khác đến nhiều quốc gia và kinh tế thế giới (nhất là trong thương mại, hàng lậu và trong vấn đề tỷ giá đồng Yuan…), song vẫn là một trong các nhân tố quan trọng “giảm sốc” những tác động suy thoái cho nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới – trong đó có Mỹ. Cho nên dù có lúc cương, nhu khác nhau, những thỏa hiệp giữa các “vai chính” trên sân khấu thế giới là điều đã xảy ra và chắc chắn còn tiếp tục xảy ra. Cái chưa rõ chỉ là mức độ và hình thức thỏa hiệp này luôn luôn thay đổi, cũng có nghĩa là “các bên thứ ba” luôn luôn ở thế bị động, lợi hay thiệt! Có thể khái quát: Thế giới ngày nay cần, ngán và phần nào sợ Trung Quốc, nhưng Trung Quốc vẫn chưa đủ sức về mọi măt để có thể nắm vị trí có ảnh hưởng lãnh đạo thế giới như Mỹ. Còn cầm đầu thế giới thì chỉ là câu chuyện khoa học xã hội hoang tưởng của bộ óc điên rồ nào đó mà thôi. Thế giới cũng không muốn Trung Quốc giữ một vai trò lãnh đạo như thế. Thế giới vẫn cần vai trò số một của Mỹ. Không loại trừ khả năng: Nếu Trung Quốc “quá trớn”, Trung Quốc sẽ có thể bị nhiều nước ngoảnh mặt đi, mà như thế sẽ không có lợi cho cường quốc đang “đói” đủ mọi thứ này để mau trở thành siêu cường. Cho đến bây giờ, Trung Quốc chủ yếu vẫn phải tìm cách đi với cả thế giới bằng mọi thủ đoạn khác nhau – kể cả cái gọi là “tiêu chuẩn kép”, miễn là có lợi nhất cho Trung Quốc. Nhìn tổng thể trên phương diện phát triển, Trung Quốc vẫn đứng sau Mỹ và nhiều nước phát triển khác một khoảng cách lớn. Ngoài ra, trong thế giới mà Trung Quốc đang muốn vươn lên thành siêu cường, không đơn giản chỉ có quan hệ Mỹ - Trung, mà còn liên quan đến nhiều cường quốc khác, nhiều quốc gia hoặc các nhóm quốc gia khác, nhiều vấn đề khác… Về các nước ASEAN: Là các nước trực tiếp bị Trung Quốc đe dọa hoặc chịu tác động sâu sắc, song do mối quan hệ riêng của từng nước với Trung Quốc khác nhau nên cách ứng xử cũng khác nhau, thuận lợi cho chính sách “bẻ từng que đũa trong bó đũa” của Trung Quốc[10]. Riêng trong vấn đề Biển Đông, có 3 nước là Lào, Campuchia và Myanma trong thâm tâm không muốn tham gia, phần vì ít liên quan hơn đến Biển Đông, phần vì có lợi ích gắn bó với Trung Quốc. Có lúc Campuchia đã phản đối nêu vấn đề Biển Đông thành một số hoạt động chung của ASEAN. Thái Lan muốn tránh né vấn đề Biển Đông, vì vị thế riêng của mình và có quan hệ khá đặc biệt với Trung Quốc. Như vậy, là 4/10 quốc gia thành viên ASEAN trên thực tế “không mặn mà”, nếu được thì chỉ muốn đứng ngoài vấn đề Biển Đông. Trong số 6 quốc gia ASEAN còn lại, Việt Nam là nước bị Trung Quốc chiếm mất quần đảo Hoàng Sa và 7 đảo và bãi đá ở Trường Sa, vùng biển của Việt Nam bị Trung Quốc tranh chấp quyết liệt nhất, gây sức ép lớn nhất về mọi mặt. 4 nước ASEAN khác (Philippnes, Malaisia, Indonesia, Brunei) chủ yếu có tranh chấp với Trung Quốc chung quanh các đảo ở Trường Sa với nhiều mức độ khác nhau. Tình hình này phần nào cũng do chính sách “bẻ từng que đũa” của Trung Quốc. Indonessia kiên trì đường lối đối ngoại riêng của mình, ngoài ra còn tồn tại một số vấn đề lịch sử để lại do chính sách can thiệp của Trung Quốc trước đây. Singapore hiện nay là nước có không gian chính trị rộng nhất cho những hoạt động của mình liên quan đến vấn đề Biển Đông… Giữa Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia có tranh chấp với nhau về chủ quyền một số đảo ở Trường Sa. Bức tranh trên cho thấy cả trong hợp tác kinh tế và hợp tác chính trị, ASEAN còn rất nhiều khó khăn phải vượt qua để có thể trở thành một cộng đồng thống nhất, trong vấn đề Biển Đông lại càng như vậy. Cho đến nay tiếng nói chung đạt được của 10 nước ASEAN về Biển Đông thể hiện rõ nét nhất trong Tuyên bố về ứng xử trên Biển Đông (DOC) ký năm 2002, không phải lúc nào cũng được thực hiện suôn sẻ. Tiếng nói chung này xuất phát chủ yếu từ nguyện vọng giữ gìn hòa bình vùng biển và phải cùng nhau đối phó với sức ép mọi mặt ngày càng gia tăng của Trung Quốc. Những năm gần đây, trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng tăng cường hải quân và ráo riết đòi thực hiện “cái lưỡi bò”, các nước ASEAN buộc phải tìm cách gắn kết với nhau hơn. Sự hậu thuẫn của các nước lớn bên thứ ba cũng trực tiếp thúc đẩy những nỗ lực xích lại với nhau của ASEAN. Gần đây nhất, tự Trung Quốc cũng cảm thấy phản ứng nói trên của cộng đồng khu vực và thế giới có xu hướng tăng lên. Mặt khác yêu sách cái “lưỡi bò” của Trung Quốc rất đuối lý, nên Trung Quốc đã cải tiến nó thành “đường lưỡi bò 9 vạch”. Tháng 5-2009 Trung Quốc đã chính thức trình lên cơ quan của Liên Hiệp Quốc “cái lưỡi bò 9 vạch” này, chiếm khoảng 80% diện tích toàn Biển Đông, lấn chiếm phần lớn hải phận và nhiều đảo của hầu hết các nước ASEAN có liên quan. Toàn bộ thực tế này trực tiếp uy hiếp an ninh của mọi quốc gia liên quan và có thể làm tê liệt thông thương quốc tế trong vùng biển này và của Thái Bình Dương. Mặc dù tùy nước có thái độ “ngại”, “sợ”, và thậm chí có những hoạt động “ăn mảnh” để có lợi hoặc yên thân cho riêng mình, song nét nổi bật mới là nỗi lo chung của các nước ASEAN về Trung Quốc đang tăng lên. Nét mới này thể hiện rõ nhất là những cố gắng gần đây trong cộng đồng ASEAN muốn nâng DOC (Declaration of the Conduct of Parties in the South China Sea) lên thành COC (“Code of Conduct in the South China Sea” to resolve disputes – Quy tắc ứng xử trên Biển Đông). Đồng thời ASEAN cũng chủ động có nhiều sáng kiến mới tăng cường những hoạt động của mình theo hướng này trên các diễn đàn của ASEAN với các bên khác nhau (“ASEAN + 1”, “ASEAN + nhóm”, “ARF”, “ASEM”…). Thực tế này góp phần tăng thêm triển vọng cho việc đi tới COC. Câu chuyện thời sự bây giờ là sẽ phấn đấu được một COC như thế nào. Tuy không nói ra công khai là không muốn COC, Trung Quốc kiên trì lập luận cho rằng DOC là đủ, mọi chuyện còn lại chỉ cần giải quyết trên cơ sở “song phương” trong đàm phán trực tiếp với Trung Quốc. Vì thế con đường đi tới COC vẫn còn nhiều khó khăn. Cuộc gặp cấp cao Mỹ - ASEAN và tuyên bố chung 25-09-2010 với nội dung Mỹ coi ASEAN là đối tác chiến lược[11] và khẳng định nguyên tắc hòa bình trên Biển Đông[12] là một bước tiến mới quan trọng trong quan hệ Mỹ - ASEAN, tăng thêm tính cộng đồng và ý chí độc lập của ASEAN, đồng thời có tác dụng lớn ngăn cản Trung Quốc bành trướng thế lực của mình trong vùng. Phải nói đấy cũng là thắng lợi ngoại giao to lớn của ASEAN, trong đó có đóng góp quan trọng của Việt Nam với tính cách là nước chủ tịch ASEAN năm 2010. Diễn đàn “ADMM +…” phiên đầu tiên ở Việt Nam ngày 11-10-2010 là một thắng lợi ngoại giao quan trọng mới nữa của ASEAN và của hòa bình trong khu vực Biển Đông. Đồng thời sự kiện này cũng làm cho chính bản thân cộng đồng ASEAN tự tin hơn, vị thế của ASEAN cũng được nâng thêm một bước. Văn bản chính thức của tuyên bố chung Mỹ - ASEAN 25-09-2010 phần nói về Trung Quốc và Biển Đông mềm hơn một chút so với dự thảo phía Mỹ đưa ra, song vẫn khẳng định rõ được yêu cầu phải duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực này trên cơ sở luật pháp quốc tế. Thực tế này một mặt cho thấy cả Mỹ và ASEAN phải chấp nhận sự mềm dẻo nhất định, song mặt khác cũng cho thấy ASEAN lúc này muốn giữ thái độ độc lập hơn, không muốn ngả vào tay ai – dù là Mỹ hay Trung Quốc. Có thể kết luận: Trong năm Việt Nam làm chủ tịch ASEAN (2010), đặc biệt là kể từ sau ARF 17 (07-2010), (1) đã xuất hiện thêm nhiều yếu tố mới thuận lợi hơn so với cách đây một vài năm cho hòa bình giải quyết vấn đề Biển Đông, (2) triển vọng về COC rõ nét hơn, (3) nhiều khó khăn nghiêm trọng trong vấn đề Biển Đông vẫn còn ở phía trước. Những nguyên nhân chính làm cho tình hình ĐNÁ được cải thiện như vậy là: (1) những nỗ lực mới của cả cộng đồng ASEAN, đặc biệt là của Việt Nam với tư cách nước chủ tịch ASEAN năm 2010; (2) sự trở lại châu Á của Mỹ; (3) hậu quả những bước đi quá trớn của Trung Quốc trong khu vực này. Những chuyển biến mới hiện nay tại khu vực Biển Đông đang đòi hỏi cộng đồng ASEAN phải nỗ lực hơn nữa để thúc đẩy hoàn thành COC, mở ra những triển vọng mới trong giảm thiểu tranh chấp và đụng độ, khuyến khích các họat động đa phương có lợi cho hòa bình, ổn định và hợp tác trong khu vực. Vai trò chủ động của Việt Nam trong quá trình này góp phần xứng đáng, rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng. Sức ép gia tăng của Trung Quốc, những chuyển biến vừa nêu trên trong khu vực, cục diện thế giới mới – đó là 3 yếu tố quan trọng đòi hỏi đường lối đối ngoại hòa bình của Việt Nam phải sớm chuyển sang giai đoạn năng động, chủ động, tích cực hơn hẳn so với 35 năm qua kể từ 30-04-1975. Xin tạm đặt tên: “đường lối đối ngoại dấn thân”, sẽ bàn tiếp sau. II. Đánh giá tranh chấp giữa Trung Quốc và Việt Nam chung quanh vấn đề Biển Đông Việt Nam là nước có nhiều mâu thuẫn nhất với Trung Quốc trong mọi vấn đề liên quan đến Biển Đông, do ba nguyên nhân chính: (1) Trung Quốc muốn lấn chiếm nhiều biển đảo của Việt Nam – cũng là phần lớn nhất trong Biển Đông; (2) như một chướng ngại vật tự nhiên, Việt Nam nằm ngang con đường xuống phía Nam của Trung Quốc đang muốn vươn lên thành siêu cường; (3) Việt Nam không thể chấp nhận yêu sách lấn chiếm của Trung Quốc. Ba nguyên nhân trực tiếp nói trên làm rõ tính quyết liệt và phức tạp của cuộc tranh chấp này, song lại đặt ra cho nước ta yêu cầu rất phức tạp và ưu tiên số một là phải nỗ lực tìm giải pháp thông qua thương lượng hòa bình để bảo vệ độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia của mình. Giải pháp chiến tranh không thể không đặt ra – nhưng là giải pháp cực chẳng đã, vạn bất đắc dỹ, giải pháp cuối cùng khi bị ép buộc. Do điều kiện địa lý, Việt Nam trở thành chướng ngại vật tự nhiên của Trung Quốc trên con đường chiếm lĩnh Biển Đông để vươn ra Thái Bình Dương. Quan hệ Việt – Trung càng trở nên phức tạp ở điểm quan trọng này. Khó có thể hình dung siêu cường số 1 thế giới Trung Quốc không có Thái bình Dương! Đây là hướng bành trướng quyền lực thuận lợi nhất so với mọi hướng khác mà Trung Quốc hiện có. Khuất phục được Việt Nam thành một nước lệ thuộc, đồng nghĩa với việc Trung Quốc sẽ nắm được ảnh hưởng chi phối sâu sắc đối với các nước trong vùng. Làm được như vậy, vị thế toàn cầu của Trung Quốc sẽ thay đổi lớn. Không làm được như vậy, chiến lược bành trướng xuống hướng này coi như bị tác động nghiêm trọng, tham vọng siêu cường số 1 của Trung Quốc bị thách thức ở phạm vi toàn cầu. Việc Trung Quốc cho đến nay đã chiếm thêm được một số đảo trên Biển Đông và thái độ của 4 nước ASEAN không “mặn mà” trong vấn đề Biển Đông cho thấy Trung Quốc đã đi xa tới đâu. Những nguyên nhân liên quan đến việc Trung Quốc tìm cách vơ vét tài nguyên trên Biển Đông chỉ làm phức tạp thêm tình hình này, chứ không phải là những nguyên quyết định hàng đầu. Mặt khác, bản thân các nước ASEAN và hầu hết các nước lớn trên thế giới – dù là đối thủ hay đối tác của Trung Quốc – trong thâm tâm muốn Việt Nam là một “lá chắn” đối với sự bành trướng quyền lực của Trung Quốc để “nhẹ gánh” cho họ, chí ít là không ai muốn Việt Nam rơi vào “vòng tay” của Trung Quốc. Vì những lẽ này, lần đầu tiên trên thế giới xuất hiện tình hình: Ngoại trừ Trung Quốc, nhiều nước xa gần trên thế giới đang cần có một Việt Nam mạnh, độc lập, tự chủ. Họ tin rằng một Việt Nam như thế mà là bạn của Trung Quốc thì càng tốt, vì họ biết Việt Nam không có lợi ích nào chống họ… Song những nước này không muốn có một Việt Nam èo uột trong vòng tay của Trung Quốc. Cũng xin nói ngay tại đây: Một Việt Nam èo uột như thế cũng sẽ không yên thân được, muốn làm bạn với Trung Quốc cũng không được. Để được yên thân như thế, Việt Nam sẽ phải chuốc vào mình một dạng nô dịch mới tự bên trong và chịu tác động của quyền lực mềm Trung Quốc. Lô-gích này rõ như ban ngày. Lúc này lúc khác Trung Quốc đưa ra lập luận có nguy cơ các nước lớn tập hợp lực lượng bao vây Trung Quốc. Song nói như thế là dành cho các mục đích đối nội của Trung Quốc nhiều hơn và không có ý nghĩa gì lắm cho đối ngoại - vì trên thực tế các nước lớn ngày nay không ấu trĩ như vậy. Đúng hơn là trên thế giới có nhiều nỗ lực muốn đòi Trung Quốc phải có phần gánh vác nghĩa vụ đúng với tầm vóc của mình vào những vấn đề chung của thế giới, song sự đáp ứng còn xa mong muốn. Tuy nhiên, nếu Trung Quốc quá tay, không loại trừ sẽ bị cô lập. Hành động thái quá của Trung Quốc vừa qua nâng tham vọng cái lưỡi bò thành “lợi ích cốt lõi” ngang với Tân cương, Tây Tạng, Đài Loan…đã cho thấy Trung Quốc phải trả giá như thế nào, bây giờ Trung Quốc đang phải điều chỉnh. Điều không bao giờ thay đổi là mọi điều chỉnh chỉ có thể trang điểm, chứ không thể thay đổi khát vọng trở thành siêu cường số một của Trung Quốc. Toàn bộ cục diện vừa trình bầy trên tự nó đặt ra cho Việt Nam phải lựa chọn cho mình một trong 3 kịch bản: 1. Chịu khuất phục Trung Quốc, với nghĩa ngày càng lệ thuộc và đến một lúc nào đó là một nước phụ thuộc.. 2. Đi với Mỹ (cũng có nghĩa đi với cả thế giới phương Tây) để đối phó với Trung Quốc. 3. Tạo ra cho mình vai trò cầu nối – một dạng như Thụy Sỹ, mà cả thế giới đều thấy là có ích, hoan nghênh, tuy Trung Quốc không thích nhưng cũng buộc phải chấp nhận và cũng thấy có ích cho mình. Xin đừng bao giờ quên: Ta lựa chọn kịch bản nào không phải chỉ đơn thuần một chiều phụ thuộc vào ý chí và thiện chí của ta, mà còn phụ thuộc vào bên đối tác hay đối tượng của ta, nhưng – xin nhấn mạnh - trước hết phụ thuộc vào trí tuệ, tầm nhìn và bản lĩnh của ta! Trong quan hệ quốc tế không tồn tại “tình yêu một chiều”[13]. Toàn bộ cục diện trên đặt ra cho Trung Quốc tình huống: - Thượng sách là: nỗ lực tối đa tạo ra một Việt Nam èo uột và bằng mọi cách không cho chế độ èo uột của nó sụp đổ để Trung Quốc tiện dụng. Hiện nay Trung Quốc theo đuổi “thượng sách” này, để chờ thời, để khi có cơ hội sẽ đẩy Việt Nam vào kịch bản “1” là làm cho Việt Nam chịu khuất phục thành một nước lệ thuộc hay phụ thuộc. - Hạ sách là: với tầm nhìn dài hạn, duy trì nguyên trạng một Việt Nam “tranh tối tranh sáng” như hiện nay, tạo cơ hội làm cho Việt Nam èo uột và phân hóa bên trong dần dần, khi có cơ hội sẽ chuyển sang thượng sách. Sẽ có người hỏi: Thế mối quan hệ hữu nghị, hợp tác hiện có giữa Trung Quốc và Việt Nam là không đáng kể, là giả dối hay sao? Trả lời: Là yếu tố rất quan trọng đã tạo dựng được, là thành quả lớn mang tính chiến lược, phải gìn giữ, song chỉ một Việt Nam bản lĩnh mới có thể duy trì và phát huy được yếu tố này. Tự nó hay một chiều, yếu tố này sẽ mất dần ý nghĩa. Xin lưu ý, trong giới học giả trên thế giới có câu hỏi: Phải chăng hiện nay Việt Nam có vẻ như đang ngập ngừng, hầu như không dám tiến hành bước đi cải cách đáng kể nào trước Trung Quốc, và phía Trung Quốc cũng không muốn để điều này xảy ra – vì lý do cần kiềm chế Việt Nam? Đấy là cơ hội cho Trung Quốc? Quan trọng hơn nữa là Trung Quốc càng không muốn để bất kể một cải cách dân chủ nào của Việt Nam có thể ảnh hưởng vào nội tình Trung Quốc, vì dân chủ là vấn đề nhậy cảm mất còn đối với Trung Quốc. Phản ứng của Trung Quốc đối với việc tặng giải thưởng Nobel cho ông Lưu Hiểu Ba càng khiến họ tin như vậy. Đứng trước thực tế này, chẳng lẽ nhân dân ta không tự hỏi mình: Vậy Trung Quốc muốn có một Việt Nam như thế nào? - Một Bắc Triều Tiên mới là hoàn toàn loại trừ. - Một Myanma mới chăng? - Một Thái Lan mới mà Trung Quốc có nhiều ảnh hưởng và quan hệ chăng - mà ai cũng biết cứ vài ba năm lại xảy ra ở đây một cuộc đảo chính. - Hay một Philippines? - Hay là gì nữa? - Chắc chắn không phải là một Singapore lớn!… - Vân vân… Hiển nhiên quyền lực mềm của Trung Quốc không biết nhàn rỗi là gì, nên nhân dân ta không thể dửng dưng với những câu hỏi đại loại như vậy. Các sự việc diễn ra cho thấy: 1. Hiện nay Trung Quốc hiện đang kiên trì hạ sách, vì cho rằng nó hiện thực nhất và Trung Quốc có lực, có thời gian, lúc nào đó thuận tiện sẽ chuyển sang thượng sách. 2. Bằng mọi cách Trung Quốc, trước hết là bằng “diễn biến hòa bình kiểu Trung Quốc”, cố gắng ngăn cản Việt Nam đi vào kịch bản “3”. 3. Trung Quốc đánh giá rằng Việt Nam như hiện nay không muốn, không có khả năng, và không dám lựa chọn kịch bản “2” (đi hẳn với Mỹ…). Báo chí Trung Quốc nói toạc, vừa khuyên dụ vừa dọa dẫm: Việt Nam đừng dại gì, cứ liệu, đừng để cho Mỹ chia rẽ quan hệ Việt – Trung…[14]. Để xem cách nói trực ngôn như thế của báo chí Trung Quốc sẽ đi đến đâu. Muốn hay không, thực tế khách quan nêu trên đặt ra cho nhân dân ta vấn đề sống còn: Trước sự xuất hiện của siêu cường Trung Quốc đang lên, tổ quốc Việt Nam chúng ta sau 35 năm độc lập thống nhất lại đứng trước một tình huống hiểm nghèo mới, là phải đối phó với tình thế “hạ sách > thượng sách” như Trung Quốc đang theo đuổi; đồng thời luôn luôn có thể là nạn nhân trong mối quan hệ lúc tranh chấp, lúc thỏa hiệp, lúc hợp tác giữa một bên là Trung Quốc và một bên là Mỹ. Kể từ sau Cách mạng Tháng Tám, đây là lần thứ tư nước ta đứng trước thách đố lớn như vậy! Một lần nữa nhân dân ta lại phải từ những bài học của chính quốc gia mình trong suốt chiều dài lịch sử - chí ít là từ chiến tranh thế giới thứ II cho đến nay - để rút ra cho đất nước mình sự lựa chọn cho hôm nay[15]. Trên đây là những nét chính của bối cảnh toàn cục đặt ra cho nước ta trong vấn đề Biển Đông, chuyện duy trì và phát huy yếu tố hữu nghị sẽ bàn lúc khác cho hết nhẽ. Cũng với cách suy nghĩ hết nhẽ như vậy, thử đánh giá xem “sức mạnh” mỗi bên trong cuộc tranh chấp này trên Biển Đông như thế nào. Xin nói ngay, muốn bàn hết nhẽ như thế, phải tạm thời đặt sang một bên các vấn đề chủ nghĩa xã hội, ý thức hệ, 16 chữ, hay “4 tốt”, hay là cái gì gì nữa, có “vàng” hay không có “vàng”, vân vân…[16]. III. Câu hỏi lớn Hỏi: Trung Quốc mạnh hay yếu trong tranh chấp với Việt Nam trong vấn đề Biển Đông? Trả lời: Trung Quốc mạnh áp đảo về nhiều mặt so với Việt Nam, nhưng theo đuổi quá nhiều tham vọng không có tính chính đáng, Trung Quốc có nhiều vấn đề đi ngược với trào lưu tiến bộ trên thế giới, nên Trung Quốc yếu về thế. Vì vậy chung cuộc và nhìn tổng thể, Trung Quốc yếu hơn Việt Nam trong những tranh chấp bành trướng nhằm vào xâm phạm chủ quyển biển đảo của Việt Nam trên Biển Đông[17]. Dưới đây xin xới lên một số khía cạnh để xem xét có phải như vậy không. Trước hết, trong ba cuộc kháng chiến chống ngoại xâm Pháp, Mỹ, Trung Quốc (chiến tranh tháng 2-1979), nước ta cả ba lần phải đứng trước câu hỏi tương tự như thế này, và đều có chung một kết luận được cuộc sống khẳng định: Về tổng thể ta có mạnh hơn đối phương thì mới thắng được. Lần này trong chiến lược của Trung Quốc nhằm lấn chiếm biển đảo của nước ta, xin gọi tắt là tranh chấp Biển Đông[18], chúng ta cũng có thể kết luận tương tự như thế, với nhiều nét mới. So sánh theo kiểu dùng các “con số”, hoặc theo kiểu “lấy thịt đè người”, dễ kết luận Trung Quốc mạnh hơn Việt Nam nhiều lần, Việt Nam sẽ thua. Thế nhưng trong thế kỷ trước Pháp, Mỹ và cả Trung Quốc đã thua Việt Nam trong chiến tranh, trong đó có nguyên nhân cả ba đối phương của nước ta ít nhiều chịu ảnh hưởng của tư duy theo kiểu so sánh này. Vây trong tranh chấp Biển Đông, nhìn tổng thể Trung Quốc yếu hơn Việt Nam vì những lẽ gì? Vài nét về bản chất và sức mạnh của Trung Quốc Điều chưa từng có trong lịch sử thế giới về sự phát triển của một quốc gia là: Kể từ khi tiến hành cải cách năm 1976 đến nay – nghĩa là chưa đầy 5 thập kỷ - Trung Quốc đã tạo ra được cho mình nền kinh tế có quy mô lớn thứ 2 thế giới tính theo giá trị GDP. Hiện đang có nhiều dự báo nền kinh tế này sẽ có quy mô lớn số 1 vào khoảng từ giữa thế kỷ này trở đi. Sự kiện một nền kinh tế lớn mạnh khác thường như đang diễn ra ở Trung Quốc cho thấy rõ nét nhất: (a) Toàn cầu hóa và (b) tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ ngày nay có thể tạo ra sự thay đổi nhanh chóng và sâu rộng như thế nào trong tổng thể nền kinh tế thế giới và tác động sâu sắc vào các mối quan hệ giữa các quốc gia trong cộng đồng quốc tế ngày nay. Chính đặc điểm cực kỳ quan trọng nói trên chi phối có ý nghĩa quyết định và thúc đẩy xu thế phát triển của thế giới ngày nay. Cũng chính điều rất quan trọng nói trên đặt ra vấn đề: Nắm bắt được đặc điểm này trở thành đòi hỏi sống còn của mỗi quốc gia. Đặt mọi chuyện thuộc phạm trù đạo đức và mỹ học sang một bên để nhìn nhận sự vật một cách trần tục cho dễ so sánh, phải nói lãnh đạo Trung Quốc là người thành công nhất trên thế giới trong nắm bắt đặc điểm này. Cần khách quan nhận định: Trong 5 thập kỷ vừa qua Trung Quốc là nước thành công bậc nhất trong việc nắm bắt đặc điểm nêu trên của xu thế phát triển của thế giới, tiến hành những biện pháp quyết liệt, nhiều khi rất tàn bạo đối với trong nước và thực dụng một cách triệt để đối với thế giới bên ngoài, mục tiêu biện minh cho biện pháp, tất cả để giành lợi thế cho Trung Quốc, tất cả đã làm cho Trung Quốc trở thành “công xưởng của thế giới” - gần như với bất kỳ giá nào, với nhiều tác động đối với toàn thế giới[19]. Xin lưu ý điều này để thoát khỏi cái lăng kính “ý thức hệ xã hội chủ nghĩa” trong khi nhìn nhận Trung Quốc và thế giới. Nhất là đừng nên coi thành công của Trung Quốc là thành công của chủ nghĩa xã hội. Vì ngộ nhận như thế, chủ nghĩa xã hội đồng nghĩa với một cái gì đó có nhiều cái vô nhân đạo, vô cùng đáng sợ, không thể chấp nhận được! Nói khái quát: Kể từ khi tiến hành cải cách năm 1976, trong vòng gần 5 thập kỷ lãnh đạoTrung Quốc đã đưa đất nước mình đi được chặng đường mà về nhiều mặt các nước tư bản trước kia phải đi mất khoảng 2 thế kỷ. Trung quốc hiện nay là cường quốc kinh tế đứng thứ hai thế giới, có thể trở thành nền kinh tế có tổng lượng GDP vượt Mỹ trong thời gian không xa (khoảng từ cuối thập kỷ thứ ba trở đi). Với tất cả sức mạnh là công xưởng của thế giới, là chủ nợ lớn nhất toàn cầu, cùng với cái “đói siêu cường” đầy nguy hiểm, Trung Quốc đang đặt ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho toàn thế giới – nhất là đối với các nước láng giềng và các nước đang phát triển. Đồng thời Trung Quốc là một cường quốc quân sự có khả năng uy hiếp nhiều nước, nhất là các nước trong khu vực Đông Nam Á. Trong lịch sử cận đại cho đến hiện tại, sự ra đời của tất cả các “đế quốc” – kể từ đế quốc Anh, đều mang một nét chung có tính quy luật là ồn ào, tốn nhiều súng đạn và xương máu nhân loại. “Đế quốc Đức” (Đức Quốc Xã) và “đế quốc Nhật” (nếu tính toàn bộ “phe trục” trong chiến tranh thế giới II thì phải kể thêm cả Ý) là các đế quốc chết yểu trong biển máu của nhân loại. Sau đó, thời đại đế quốc kết thúc, nhường sân khấu thế giới cho thời đại của các cường quốc và các nước đang phát triển – đã trải qua nhiều giai đoạn, giai đoạn gần đây nhất là “chiến tranh lạnh”; hiện nay là giai đoạn “hậu chiến tranh lạnh”. Trong giai đoạn hiện tại này, thế giới có cục diện “một siêu, đa cường”, với một Trung Quốc đang khát vọng trở thành siêu cường mới. Bối cảnh thế giới ngày nay không còn tồn tại sơ đồ lộ trình ra đời ồn ào của một đế quốc để cho cái đói siêu cường Trung Quốc lựa chọn và thỏa mãn khát vọng của nó, song tính chất phức tạp của vấn đề, của cái “đói” này, thì không thay đổi. Toàn bộ những “vũ khí mới” được sản sinh ra trong quá trình toàn cầu hóa kinh tế thế giới hiện nay và “quyền lực mềm” đang được Trung Quốc vận dụng tối đa để làm đầy cái “đói siêu cường” của nó. Rõ ràng lộ trình ra đời của siêu cường Trung Quốc không thể ồn ào như trong thời đại đế quốc, nhưng tính phức tạp của lộ trình này và những hệ quả của nó đối với toàn bộ thế giới còn lại chưa thể lường hết được – trước hết bởi các lẽ: (a) tìm đường đi lên siêu cường là lẽ cạnh tranh sinh tồn tất yếu của Trung Quốc, (b) lộ trình đi lên siêu cường của nó rất đặc sắc Trung Quốc, (c) quá trình này diễn ra trong thời đại thế giới xuất hiện những mối nguy mới cũng chưa lường hết được – tính nguy hiểm của toàn bộ vấn đề “siêu cường Trung Quốc” là ở chỗ này. Phải hiểu cặn kẽ lịch sử và văn hóa Trung Quốc rất “Chiến quốc” (Đông chu Liệt Quốc) và rất “Tam Quốc” (xem “Tam Quốc Chí”) và hiểu những phức tạp mới của thế giới toàn cầu hóa ngày nay mới có thể tiếp cận được vấn đề. Tuy nhiên, thế giới toàn cầu hóa ngày nay cũng tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau ở mức độ chưa từng có, cho phép tạo ra tình huống: Nếu cộng đồng các quốc gia có sự lựa chọn đúng đắn, sẽ có thể kiểm soát bất kể sự phát triển “ồn ào” nào của bất kể siêu cường đang lên nào. Hơn nữa, siêu cường Trung Quốc sẽ bước vào một thế giới không phải là hoang sơ như đầu thế kỷ 20 trở về trước, mà là một thế giới đã có đủ mặt các cường quốc, các nền kinh tế lớn và vai trò ngày càng quan trọng của các nước đang phát triển ở tất cả các châu lục, với một trật tự thế giới chung ngày nay không một cường quốc nào có thể bẻ gẫy được – kể cả siêu cường Mỹ. Việt Nam không thể lựa chọn vị trí địa lý cho mình, nhưng trong thời đại ngày nay, hơn bao giờ hết, Việt Nam cần, phải và hoàn toàn có thể lựa chọn thế giới cho mình: thế giới của dân chủ, hòa bình và tiến bộ. Chủ nghĩa yêu nước của Việt Nam ở thời đại ngày nay chính là phải thực hiện sự lựa chọn này, sự lựa chọn duy nhất. Hơn bao giờ hết, nhân dân ta cần ý thức sâu sắc vận mệnh quốc gia lúc này và nắm lấy thời cơ thế cuộc đem lại cho nước ta: Thế kỷ 19 bắt đầu thời kỳ ta mất nước; thế kỷ 20 nước ta chỉ có chết đói, chống hết chiến tranh xâm lược này đến chiến tranh xâm lược khác và đất nước bị giằng xé tứ phía; thế kỷ 21 lần đầu tiên thế cuộc ngày nay tự nó tạo ra cho Việt Nam khả năng lựa chọn thế giới cho chính mình: Thế giới cần một Việt Nam mạnh! Từng người Việt Nam cần bảo nhau mở to mắt nắm lấy thời cơ này! Gạt hết quá khứ sang một bên, toàn thể cộng đồng dân tộc ta hãy đồng tâm hiệp lực nắm lấy bằng được thời cơ này! Tự mình, dân tộc ta đã để chậm việc này mất 35 năm rồi, không thể chậm trễ hơn được nữa. Vì sự tồn tại và phát triển phồn vinh của Tổ quốc mình, cả nước hãy bắt đầu từ thực hiện dân chủ để thực hiện được đoàn kết hòa hợp dân tộc, đem hết trí tuệ và nhiệt huyết hình thành chí hướng chung của toàn dân tộc trong bối cảnh quốc tế mới, quyết tâm dốc sức xây dựng và bảo vệ một Việt Nam mà thế giới tiến bộ ngày nay đang cần! Tình hình thế giới đã thay đổi, toàn thể dân tộc Việt Nam ta hãy đứng lên quyết tâm lựa chọn thế giới cho chính mình, mở ra trang sử mới cho đất nước! Ngày nay chế độ chính trị của nhà nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa với chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc do ĐCSTQ lãnh đạo có nhiều sắc thái của một nhà nước toàn trị tư bản chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc. Đặc biệt là trong những vấn đề cốt lõi của một chế độ chính trị như phân bổ quyền lực và của cải, phân hóa giầu nghèo, công bằng xã hội, tham nhũng, tính chất toàn trị, các quyền tự do dân chủ của con người.., chế độ chính trị của nhà nước mới này có nhiều vấn đề nghiêm trọng không khác Trung Quốc dưới thời Quốc Dân Đảng trước đây bao nhiêu, chưa nói đến là có quá nhiều sự kiện tàn bạo và đẫm máu hơn nhiều - một số ví dụ: đại cách mạng văn hóa đầy đọa khủng khiếp nhân phẩm và làm chết hàng chục triệu người, thảm sát vụ Thiên An Môn, mất dân chủ và tham nhũng nghiêm trọng; báo chí thế giới đã nói tới hiện tượng Hán hóa và đồng hóa ở Tây Tạng, Tân Cương… Xã hội Trung Hoa ngày nay pha trộn giữa văn minh và lạc hậu, thật khó mà nói được cái nào nhiều hơn cái nào, tuy đã đạt được nhiều tiến bộ lớn rất đáng khâm phục và trân trọng mà nhiều nước đang phát triển khác chưa làm được. Trên thế giới có không ít lời ca ngợi về “sự thần kỳ Trung Quốc”. Là một trong những cái nôi của văn minh nhân loại, lại có vị thế nước có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Trung Quốc có trong tay nhiều khả năng rất to lớn đóng góp vào hòa bình và thúc đẩy tiến bộ chung của nhân loại ngày nay, nếu Trung Quốc chuyển mình phát triển theo hướng này. Trong sự chuyển biến như thế nếu diễn ra, Trung Quốc có thể còn đi xa rất nhiều so với hôm nay. Cái chắc chắn nói được hôm nay là cái toàn trị ở Trung Quốc đang toàn thắng, và còn ở thế thượng phong một thời gian nhất định nào đấy. Dù là một nền kinh tế lớn, năng động đến mức uy hiếp nhiều nước có liên quan xa gần, song về cơ bản, nền kinh tế Trung Quốc hiện nay vẫn là một nền kinh tế yếu, năng suất lao động nói chung còn thấp so với các nước phát triển, đẩy dẫy những khuyết tật, được điều hành bởi một nền chính trị chuyên chính rất nhiều sự kiện tàn bạo, quan liêu tham nhũng nặng nề. Quá trình phát triển này đang tích tụ ngày càng nhiều các vấn đề đối nội nghiêm trọng, nguy cơ phân rã là thường trực. Bản thân Trung Quốc cũng tự thấy sớm muộn sẽ phải cải cách quyết liệt. Thị phần kinh tế Trung Quốc trong thị trường thế giới rất lớn về nhiều mặt, gây ra cho thế giới sự phụ thuộc nhất định. Nhưng “quy mô nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới” của nó cũng có nghĩa là Trung Quốc phụ thuộc rất lớn vào cả thế giới. Nhìn tổng thể toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc, động lực hàng đầu tạo ra sức mạnh của nó là lãnh đạo Trung Quốc (a) theo đuổi quan điểm “mục tiêu biện minh cho biện pháp”, (b) có tầm nhìn sắc sảo, (c) đủ khôn ngoan tận dụng một cách thực dụng đến lạnh lùng (nhiều khi rất tàn bạo) mọi lợi thế của nền kinh tế nước lớn và có số dân đông nhất thế giới. Nhờ 3 yếu tố hết sức quan trọng này, lãnh đạo Trung Quốc đã vận dụng thành công “các lợi thế về quy mô trong kinh tế học” (economics of scale) trong đặc điểm mới của nền kinh tế toàn cầu hóa ngày nay. Và thực sự Trung Quốc đã thành công lớn, đương nhiên với cái giá phải trả không ít máu và nước mắt, tàn phá môi trường. Dưới cái mũ “chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc”, khi cần và bất kể lúc nào, lãnh đạo Trung Quốc sẵn sàng “hy sinh” (đúng ra phải nói là “vứt bỏ”) mọi cái được coi là giáo lý rường cột cho chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc để thực hiện triệt để chủ nghĩa thực dụng, điển hình là chuyện “mèo trắng, mèo đen”, vấn đề “một nước hai chế độ”, vân vân và vân vân... Giới nghiên cứu kinh tế của thế giới - trong đó có các học giả nổi tiếng, WB, IMF, ADB, diễn đàn DAVOS… - cho rằng hiên nay 60% sức tăng trưởng kinh tế hàng năm của Trung Quốc dựa vào bóc lột lao động rẻ trong nước, hy sinh môi trường của chính nước mình, vơ vét nguyên nhiên liệu khắp nơi trên thế giới. Sự phát triển hiện nay của Trung Quốc cũng đang tạo ra một lực lượng trung lưu và trí thức ngày càng mạnh. Lực lượng này sẽ thay đổi xã hội Trung Hoa theo trào lưu tiến bộ chung của nhân loại. Song đây là chuyện lâu dài của tương lai. Liên quan đến vấn đề này. Khỏi phải nói, chung sống hòa bình, giữ mối quan hệ láng giềng hữu nghị và hợp tác luôn luôn là mong mỏi, là lợi ích căn bản và lâu dài của nước ta. Chỗ mạnh nguy hiểm nhất của cường quốc Trung Quốc đang vươn lên siêu cường hiện nay là: Với quan điểm “mục tiêu biện minh cho biện pháp”[20], Trung Quốc có khả năng tùy tình hình giành những thắng lợi tức thời cho một số mục tiêu của mình, hoặc tạo ra tình hình “việc đã rồi” (fait accompli), thực hiện các bước đi mà việc tăng cường quyền lực Trung Quốc đòi hỏi…[21]. Đồng thời cũng với quan điểm thực dụng nhiều khi rất tàn bạo này, lại có lợi thế xoay trở nhanh của một nước lớn khi tình hình đặt ra, Trung Quốc luôn luôn tính những bước đi của nước lớn trên bàn cờ quốc tế, với tầm nhìn dài hạn, có trí tuệ, và thường là với những ý đồ thâm sâu rất “đặc sắc Trung Quốc” như trong Đông Chu liệt quốc và trong Tam quốc chí nhưng đã được hiện đại hóa. Là chủ nợ lớn nhất thế giới với khoảng 2400 tỷ USD dự trữ, Trung Quốc sẵn sàng mua tươi, mua đứt, ngắn hạn, dài hạn ở mọi nơi, mọi thứ - cái vô hình, cái hữu hình – mua tất cả những gì ai muốn bán, thực hiện chính sách kiểm soát tỷ giá rất chặt chẽ để duy trì lợi thế cạnh tranh của mình, nếu cần thì “viện trợ” lớn để triển khai quyền lực mềm... Hầu như không có một trường hợp ngoại lệ nào trong toàn bộ thế giới các nước đang phát triển: Hàng hóa, công trình và viện trợ hàng tỷ USD của Trung Quốc đi tới đâu, tham nhũng, lũng đoạn chính trị, tàn phá môi trường, công nghệ lạc hậu, tổn thất cho tiến bộ xã hội… tràn lan đến đấy. “Chủ nghĩa thực dân mới” kiểu Trung Quốc chứng tỏ thành công nhanh hơn nhiều so với các tác giả chính của nó là các nước đế quốc phương Tây trong những thế kỷ trước… Trên báo giấy và báo mạng của thế giới có rất nhiều bài viết về đề tài này, báo chí Trung Quốc đang ra sức cải chính. Đáng chú ý: Tháng 6-2010 thủ tướng Úc Kevin Rudd đột ngột bị Quốc hội phế truất, báo chí Úc đưa ra lý do: ông ta quá thân Trung Quốc, có con rể người gốc Hoa, một số thành viên trong nội các của ông ta có những biểu hiện nhận quà cáp của Trung Quốc, có một số hợp đồng kinh tế gây tranh cãi… Mở rộng khu vực đồng Yuan trong thương mại thế giới đang là một vũ khí mới không ít nguy hiểm cho nhiều quốc gia, nhất là cho những nền kinh tế nhỏ yếu[22]. Tất cả để tạo cơ hội, để chờ thời cho những việc tính kế lâu dài, gây cho mọi đối tượng hay đối tác của Trung Quốc không ít khó khăn hoặc nhiều khi nguy hiểm chết người. Thời kỳ phát triển năng động hiện nay của Trung Quốc tuy còn có thể kéo dài một vài thập kỷ nữa, song tích tụ ngày càng nhiều hiểm họa lớn về nội trị cũng như về kinh tế, môi trường. Chưa ai nói được Trung Quốc trong những thập kỷ tới sẽ phải trả giá như thế nào cho những hiểm họa bên trong này do chính tự Trung Quốc gây ra cho mình trong quá trình phát triển của mình. Tham vọng lớn quá phi lý, mặt trái của sự phát triển quá “nóng” trong lòng Trung Quốc, nguy cơ phân hóa xã hội, nguy cơ đất nước phân rã.., tất cả những nguyên nhân này tất yếu tạo ra ngay trong lòng hệ thống kinh tế - chính trị - xã hội Trung Quốc gót chân Achilles của nước quốc gia đang trên con đường phát triển thành siêu cường này - đó chính là vấn đề dân chủ. Kinh tế Trung Quốc phát triển càng mất cân đối càng tham nhũng và nóng, càng mất dân chủ. Người Trung Quốc cũng tự nhận rằng kẻ thù lớn nhất của Trung Quốc là chính Trung Quốc[23]. Trong khi đó “sự phát triển nóng, có nhiều nét tàn bạo” của Trung Quốc khiến cho mối lo ngại của thế giới về nó đang tăng lên. Vì những lẽ này, trên một số phương diện nhất định, Trung Quốc đang trở thành vấn đề của cả thế giới. Trung Quốc hôm nay so với Trung Quốc trước cải cách 1976 có thể nói đã đạt được bước tiến phát triển mọi mặt. Tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ trong thế giới toàn cầu hóa sẽ tiếp tục làm nên nhiều bất ngờ mới nữa, tốt và xấu. So sánh Đài Loan hôm nay với cái đảo của dân làng chài năm 1949 cũng có thể rút ra kết luận như vậy, có không ít ấn tượng đặc biệt, không thể không chú ý. Nhưng nếu làm một cuộc “tổng giải phẫu” để đánh giá một quốc gia theo những tiêu chí của những quan điểm tiên tiến trong văn minh nhân loại, sẽ có thể là những cuộc tranh luận không dứt. Song dù thế nào đi nữa, có một thực tế hiển nhiên là: Ngày nay văn minh nhân loại về nhiều mặt đã vượt xa văn hóa Trung Quốc. Chính điều này là nguyên nhân quyết định khiến Trung Quốc hiện tại chưa hay không thể hội đủ điều kiện để giành cho mình vai trò siêu cường lãnh đạo thế giới ngày nay, kể cả một khi Trung Quốc có nền kinh tế quy mô đo theo GDP đứng số 1 thế giới. Đấy là chưa nói đến sự đang lên của một số nền kinh tế lớn khác đang đặt ra nhiều vấn đề mới khác. Vì vậy, những dự báo Trung Quốc sẽ trở thành siêu cường với vị thế như của Mỹ, sẽ thay thế vị trí số 1 của siêu cường Mỹ trên thế giới… chỉ là sản phẩm hoang tưởng của nỗi sợ Trung Quốc, ít nhất là trong thế kỷ này, ngoại trừ trường hợp Trung Quốc chuyển mình theo hướng phát triển dân chủ. (1) Tham vọng của Trung Quốc quá lớn và phi lý, (2) sự phụ thuộc của Trung Quốc vào cả thế giới, (3) nỗi lo đang tăng lên của cả thế giới về Trung Quốc “nóng”, (4) những yếu kém nội trị ngày càng tích tụ trong lòng Trung Quốc[24] - đấy chính là bốn nguyên nhân chủ yếu khiến Trung Quốc phải rất thận trọng – đến mức cả về đối nội cũng như đối ngoại lãnh đạo Trung Quốc bây giờ hầu như không dùng nữa khẩu hiệu “trỗi dậy hòa bình”. Gần đây nhất, sự “mềm giọng” ít nhiều của bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc tại hội nghị “ADMM+…” tại Hà Nội 13-10-2010 về vấn đề Biển Đông cũng chứng tỏ như vậy. Tuy nhiên, là Việt Nam thì không bao giờ được quên 4 lần Trung Quốc lợi dụng thời cơ đánh đòn bất ngờ: 1956, 1974, 1979 và 1988. Tất cả những điều vừa trình bầy phản ánh rõ nét những mặt yếu cơ bản của Trung Quốc. Trung Quốc khuyến khích chủ nghĩa dân tộc trong nước mình để hậu thuẫn cho tranh chấp Biển Đông – nhất là trong vấn đề đẩy mạnh tăng cường lực lượng hải quân của mình và hậu thuẫn hoạt động quân sự nào đó khi cần thiết – kể cả những hành động gây áp lực quân sự hay đột kích lấn chiếm mới… nếu tình thế nào đó cho phép. Ý đồ lâu dài và mối quan tâm hàng đầu trong chiến lược của Trung Quốc là tạo ra một Việt Nam èo uột, với tính toán: đạt mục tiêu này sẽ đạt tất cả. Trung Quốc chú ý tác động vào nội bộ Việt Nam theo hướng kiềm chế những đòi hỏi dân chủ ở Việt Nam, tránh đi những bước quá trớn làm tổn thương nghiêm trọng hay làm trỗi dậy tinh thần dân tộc của Việt Nam mà lo rằng phía Việt Nam có thể không kiểm soát nổi. Trung Quốc theo đuổi các chính sách dùng “quyền lực mềm” để uy hiếp, phân hóa, diễn biến nội bộ Việt Nam. Với những tính toán lâu dài[25], Trung Quốc chủ trương tránh, hoặc thậm chí ngăn cản tình huống để cho một Việt Nam èo uột sụp đổ, nghĩ rằng mình có lực và thời gian trong tay để làm việc này. Thực tiễn mọi hoạt động của Trung Quốc diễn ra trên Biển Đông kể từ khi Trung Quốc chiếm quần đảo Hoàng Sa 1974 đến nay, cùng với những diễn biến của biết bao nhiêu sự việc khác kể từ trước và sau khi có “16 chữ” và “4 tốt” nói lên rõ ràng chính sách của Trung Quốc đối với nước ta trong vấn đề Biển Đông. Song cũng chính thực tiễn các sự việc nói trên cho thấy: Ngoài việc khai thác những tình huống nào đó để lấn chiếm dần trên Biển Đông (1974, 1988…), trong cục diện thế giới ngày nay Trung Quốc khó có điều kiện thực hiện tham vọng của mình theo kiểu ăn sống nuốt tươi được. Thực tế vừa nêu trên của Trung Quốc, tham vọng bị lên án, cùng với mối lo của thế giới về Trung Quốc gia tăng, tất cả khách quan tạo ra tình hình: Ngoại trừ Trung Quốc, hầu hết các nước lớn và nhiều nước khác đều muốn có một Việt Nam mạnh, đều không hoan nghênh và có thể phản ứng chống lại những bước đi quá trớn của Trung Quốc. Tổng thể khách quan tình hình này tạo nên thế yếu của Trung Quốc trong các ý đồ xâm chiếm biển đảo của Việt Nam ở Biển Đông. Điều không thể bỏ qua là bàn cờ thế giới ngày nay có những thay đổi hẳn về thế: sự chuyển hướng chiến lược của Mỹ, quan hệ Mỹ - Nga và quan hệ Mỹ - Ấn có những cải thiện mang tính bước ngoặt, gần đây nhất là Nga và NATO trở thành đối tác chiến lược của nhau và đang để ngỏ vấn đề Nga gia nhập NATO. Những bước phát triển này củng cố trật tự thế giới hiện nay, đồng thời cũng phản ảnh đòi hỏi chung phải tăng cường hợp tác để đối phó với những thách thức mới truyền thống và phi truyền thống. Những diễn biến mới này và cuộc đấu pháo giữa hai quốc gia trên bán đảo Triều Tiên (23-11-2010) liệu có mối liên quan xa gần nào với nhau không? Bởi vì trong khi hành động của Bắc Triều Tiên bị lên án thì Trung Quốc là nước duy nhất trong Hội đồng Bảo an giữ im lặng trước sự kiện này. (Nga và Trung Quốc vừa mới đây nhất thỏa thuận dùng đồng tiền của nhau trong thương mại song phương, song hai nước còn nhiều vấn đề tồn tại với nhau). Có thể nói tình hình thế giới hiện nay tạo ra thời cơ rất thuận lợi cho Việt Nam với tất cả tinh thần độc lập tự chủ của mình vươn lên trở thành một quốc gia cầu nối có lợi cho hòa bình, hợp tác và phát triển mà tất cả các bên hữu quan đều cần tới. Xu thế chung của hầu hết các đối tác quan trọng của ta hiện nay cũng muốn có một Việt Nam bản lĩnh như vậy. Là đối tác tin cậy của cả thế giới, Việt Nam mới có thể là đối tác được tôn trọng của Trung Quốc. Về quan hệ Việt – Trung, cần nói thêm: Riêng trên phương diện quân sự, qua 3 cuộc chiến tranh chống xâm lược ở thế kỷ trước, Việt Nam đã trải nghiệm thực tế là vấn đề lực lượng quân sự tổng số của đối phương và vấn đề lực lượng tại chỗ của ta là hai vấn đề khác nhau, không thể đơn thuần dùng số lượng đo đếm mạnh/yếu của nhau. Ngày nay trên lĩnh vực quân sự, thế giới còn có rất nhiều chuyện khác nữa. Tuy nhiên cần nhấn mạnh: Về phía Việt Nam, chiến tranh luôn luôn và duy nhất chỉ là tình huống Việt Nam bị ép buộc. IV. Sự lựa chọn cần thiết của Việt Nam Kịch bản thứ 3 là kịch bản Trung Quốc không muốn Việt Nam lựa chọn và bằng mọi cách muốn ngăn cản sự lựa chọn này. Đấy lại chính là kịch bản Việt Nam phải lựa chọn trong cục diện thế giới ngày nay: Tạo ra cho mình vai trò cầu nối – một dạng như Thụy Sỹ[26], mà cả thế giới đều thấy là có ích, hoan nghênh, đều cần đến, và Trung Quốc cũng buộc phải chấp nhận, cũng có lợi cho chính Trung Quốc. Muốn duy trì được và tiếp tục phát triển mối quan hệ hữu ghị - hợp tác hiện có của ta với Trung Quốc, chỉ có kịch bản này. Đây chính là kịch bản dấn thân. Đường lối đối ngoại của Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các quốc gia trên thế giới như đã được đề ra lâu nay chỉ có thể trở thành hiện thực trên cơ sở Việt Nam lựa chọn kịch bản thứ 3 này. Nghĩa là Việt Nam phải có khả năng đi cùng với xu thế phát triển của cả thế giới, cùng với cả thế giới phấn đấu cho trào lưu của hòa bình, tiến bộ, dân chủ, văn minh; cùng phấn đấu như thế để tự phát triển và để có khả năng hợp tác được, hợp tác có thực chất với mọi đối tác; và chỉ “đi” như thế mới có thể trở thành bạn của tất cả các quốc gia trên thế giới. Không là bạn có thực chất như vậy của cả thế giới thì dù có quỳ xuống cũng không thể làm bạn với Trung Quốc. Không làm được như vậy, mọi chuyện mới chỉ dừng lại ở cầu xin, ở thiện chí. Cần nhấn mạnh: Đấy chính là đường lối đối ngoại dấn thân, dựa trên cơ sở tạo ra cho mình khả năng dấn thân – phấn đấu vì lợi ích chính đáng của chính mình, và đồng thời phấn đấu vì các lợi ích của cộng đồng thế giới (nghĩa là phải tham gia gánh vác việc chung, không được ích kỷ, hay ỷ lại, không được ăn không – no free lunch!). Trong quan hệ quốc tế, những phạm trù như “hợp tác chay”, “bạn chay”, “tình hữu nghị cho không” (gratuite)… đều trống rỗng... Song trong quan hệ quốc tế có rất nhiều cái giá khác nhau phải trả cho sự “cầu xin”, “nhờ vả”, “khờ dại”, “sự tin cậy”, “dựa dẫm”, “gởi gắm”, “tình yêu một chiều”, “ý thức hệ”… mà chính nước ta đã trải nghiệm không ít. “Đi” như thế, trước hết mình phải là chính mình, là của mình, phải có cái đầu và đôi chân cho phép mình đứng vững được trên vị thế độc lập tự chủ của mình, không là công cụ cho ai, không là tốt đen hay tốt trắng của bất kỳ ai, song thực sự có ích cho mọi người và ai cũng cần mình. Trên thao trường đối ngoại mênh mông của thế giới ngày nay, đôi chân của sự khôn lỏi bao giờ cũng quá ngắn ngủi, và vì thế hoàn toàn không thích hợp với nước ta về mọi mặt. Dù chỉ là một nước cỡ trung bình và còn nghèo, Việt Nam chẳng có, hay không thể có cái lợi lâu dài trong việc bắt chước nước lớn áp dụng cái thuật ngoại giao “tiểu sảo”. Về lâu dài, nhân dân mình vẫn phải noi gương cha ông mình “lấy đại nghĩa thắng hung tàn”, phải có bản lĩnh và thực lực để “lấy đại nghĩa thắng hung tàn”, phải thúc giục nhau làm cho đất nước sớm giầu mạnh lên để ngày càng làm được tốt hơn “lấy đại nghĩa thắng hung tàn”. Tâm lý “bài Hoa”, chủ nghĩa dân tộc "sô-vanh", hay bất kỳ phản ứng cảm tính nào khác là sai lầm, chỉ làm mất đi sự tỉnh táo cần thiết và chỉ có thể gây thêm nguy hại mới cho đất nước ta. Mặt khác, không bao giờ được quên: Nuôi dưỡng tinh thần hữu nghị và hợp tác láng giềng tốt với Trung Quốc đòi hỏi rất nhiều nỗ lực lớn và sự kiên trì dũng cảm. Lịch sử quan hệ hai nước Việt-Trung ghi lại nhiều trang lẫm liệt: Ngay sau khi đưa được khách không mời mà đến ra khỏi nhà mình, Việt Nam đã phải nghĩ đến cầu hòa. Không ai có thể phủ nhận nhân dân ta có nguyện vọng sâu xa và truyền thống quý báu trong xây dựng mối quan hệ đời đời này với Trung Quốc. Bản lĩnh ấy ngày nay càng quan trọng hơn bất cứ giai đoạn nào khác. Nền ngoại giao dấn thân cùng với tất cả những điều vừa trình bày trên không mới, nhưng vẫn hoàn toàn mới – bởi vì sau 35 năm độc lập thống nhất cho đến nay nước ta vẫn chưa tạo được cho mình nền ngoại giao như thế, vẫn đang thiếu một nền tảng quốc gia cho một nền ngoại giao như thế. Nhìn chung, ngoại giao Việt Nam trong 35 năm qua có nhiều nét là nền ngoại giao bị động và xử lý tình huống; không ít hoạt động ngoại giao không phải lúc nào cũng giữ được vị thế và thể diện quốc gia; lúc này lúc khác chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia bị xâm phạm; bởi vì về phía ta: cho đến nay lãnh đạo nước ta vẫn thiếu một nhãn quan thế giới cần phải có, và nước ta vẫn chưa tạo ra được cho mình một nền nội trị lành mạnh làm nền tảng quốc gia cho phép thực hiện một nền ngoại giao dấn thân như thế. Thực tế này giải thích những yếu kém tồn tại hay những thành công đạt được còn nhiều măt rất hạn chế trong đối ngoại của nước ta 35 năm qua. Ngoại giao dấn thân như phải có như thế chính là một nền ngoại giao mạnh của một quốc gia có nền nội trị lành mạnh và đầy sức sống. Và cũng chỉ một nền ngoại giao dấn thân như thế mới bảo vệ được đất nước ta và luôn luôn tạo ra cho nước ta sức phát triển mới. Đây chính là câu hỏi “tồn tại hay không tồn taị?” do cục diện quốc tế mới và do “cái công xưởng thế giới” ngay sát nách áp đặt cho nước ta hôm nay. Nói là áp đặt, vì nước ta không tránh né được, có muốn cũng không quẫy ra được – vì chúng ta không có quyền lựa chọn vị trí địa lý cho Tổ quốc mình! Trả lời thành công câu hỏi này là cơ sở để giải quyết thành công một cách chính đáng trong xử lý những tranh chấp trên Biển Đông, trước hết là những tranh chấp với Trung Quốc. Vấn đề không phải là nước ta còn nghèo nên khó thực hiện được một nền ngoại giao dấn thân, mà là cả nước – và trước hết là đội ngũ lãnh đạo đất nước – còn thiếu một ý chí chính trị cần thiết để xây dựng cho đất nước một nền nội trị lành mạnh đầy sức sống làm nền tảng quốc gia cho một nền ngoại giao dấn thân như thế. Cần thẳng thắn biết mình biết người, tự đánh giá mình như vậy, để quyết tâm lựa chọn kịch bản phải lựa chọn. Đúng ra, vì nghèo, lại càng phải tự trọng, càng phải nỗ lực tìm đường dấn thân. Ý chí này, nền ngoại giao này là điều kiện tiên quyết cho giải quyết mọi vấn đề đối ngoại của nước ta, trong đó có vấn đề Biển Đông. Đã đến lúc từ người lãnh đạo cao nhất đến người dân thường nước ta phải tự hỏi mình: Trong thời bình, lòng tự trọng của chúng ta đang xuống thấp? Chẳng lẽ chỉ trong chiến tranh chống xâm lược ta mới ý thức được đầy đủ về ta?.. Xin đừng lúc nào quên: Biển Đông chỉ là một mặt trận nóng, thậm chí có lúc có thể rất nóng. Nhưng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, mặt trận chính quyết định giành thắng lợi ở mọi mặt trận khác, là nhân dân ta phải xây dựng bằng được nền nội trị lành mạnh làm nền tảng quốc gia cho mọi quốc sách phát triển kinh tế, xã hội, ngoại giao và quốc phòng. Đây mới là vấn đề, là mặt trận quyết định vận mệnh của Tổ quốc. Thiết nghĩ từng người Việt Nam chúng ta không một phút được phép lơ là nhiệm vụ sống còn này, cần thấy rõ cục diện thế giới vừa thách thức, vừa đem lại cho nước ta cơ hội lớn để thực hiện nhiệm vụ này. Giả định rằng nhóm cuồng vọng lấn chiếm của Trung Quốc chủ trương dùng vũ lực đánh chiếm đảo mới hay phong tỏa Biển Đông, cố gây ra chuyện đã rồi (fait accompli) như đã làm 1988, trong tình hình đó chắc chắn Việt Nam, cộng đồng ASEAN và cộng đồng thế giới sẽ không khoanh tay ngồi yên như năm 1988. Năm 2010 không phải là năm 1988. Đến năm 2010, nghĩa là hơn hai thập kỷ rồi, sức mạnh Trung Quốc nhân lên gấp ba rồi, mà vẫn chưa lặp lại kịch bản 1988, có thể một phần vì nhóm cuồng vọng lấn chiếm Trung Quốc cũng thấy rằng làm tổn thương chủ nghĩa yêu nước của Việt Nam đến mức mất còn như vậy, chính kịch bản 1 của Trung Quốc, duy trì một Việt Nam èo uột với lộ trình hạ sách > thượng sách sẽ đổ vỡ thảm hại, mà như thế sẽ là Trung Quốc tự mình kéo dân chủ đến sát nách mình, cái mà Trung Quốc ngán nhất. Tư duy và văn hóa Xuân Thu Chiến Quốc thừa khôn ngoan hiểu rõ điều này, vì thế thượng sách gặm nhấm dần dần để duy trì một Việt Nam èo uột vẫn đang được ưu tiên “kiên trì”. Trung Quốc cũng có chuyện kể rằng: Biến đối tượng thành con nghiện thì dễ hơn và sẽ có thể sai khiến nó suốt đời; nhưng tát nó, làm cho nó phát khùng, nó sẽ nổi đóa đánh lại! Còn người Việt Nam ta ai không hiểu xuất xứ của tư duy: Không đánh mà thắng mới là thượng sách? Tuy nhiên, chắc chắn sự “kiên trì” này cũng rất giới hạn và đầy bất định, có thể tính bằng năm, hoặc khi có biến động đột xuất truyền thống hay phi truyền thống trong khu vực hay trên thế giới, hoặc khi Trung Quốc vượt Mỹ, hoặc khi “các đại gia” vì những lý do nào đó phải thỏa hiệp với nhau nhất thời hay tạm thời và đem lợi ích các nước nhỏ ra mua bán - một kịch bản mà Việt Nam đến nay vẫn còn đem các thương tích đầy mình, vân vân... Thực tế ngày càng làm rõ, dĩ bất biến ứng vạn biến cho mọi tình huống là hơn bao giờ hết: Xây dựng nội trị lành mạnh là mặt trận chính yếu hàng đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc của nhân dân ta. Đấy sẽ là bức trường thành bất khả xâm phạm bảo vệ tổ quốc và là nền tảng xây dựng đất nước phồn vinh. Nói khác đi, xây dựng một nền nội trị lành mạnh và đầy sức sống như thế là một nhiệm vụ trọng yếu, một đòi hỏi không thể ăn bớt, không thể thực hiện ẩu hay làm hình thức. Cốt lõi của nguồn sức mạnh này là dân chủ. Cải cách chính trị để xây dựng bằng được một thể chế dân chủ với đúng nghĩa của nó nhìn từ góc độ đối nội hay đối ngoại đều thấy đây là vấn đề sống còn của đất nước, phải thực hiện ngay từ bây giờ và phải tiến hành thường xuyên đời này sang đời khác. Nắm quyền lãnh đạo đất nước, Đảng không có cách gì tránh né nhiệm vụ sống còn này, ngoại trừ chịu khuất phục và từng bước rơi vào kịch bản 1 mà Trung Quốc đã sẵn sàng cả lộ trình. Đương nhiên, nhân dân ta không bao giờ chấp nhận kịch bản và lộ trình này, - mà để xảy ra một tình huống như thế, làm sao có thể mong chờ nhân dân bảo vệ Đảng và chế độ chính trị? Thế giới tiến bộ cũng mong muốn Việt Nam thực hiện một nền ngoại giao dấn thân như thế. Không phải ngẫu nhiên các nước như Mỹ, Nhật, Nga, Pháp, Đức, Ấn Độ, Hàn Quốc và nhiều nước khác… muốn, và có thể nói là họ thực lòng muốn và chấp nhận Việt Nam là đối tác chiến lược, trong lúc thâm tâm họ chắc chắn không yêu thích gì chủ nghĩa xã hội hay định hướng xã hội chủ nghĩa của Việt Nam. Thực tế này nói lên nhiều điều. Tự mình, suốt những năm qua, Việt Nam cũng chủ động có nhiều nỗ lực theo hướng tạo ra mối quan hệ đối tác chiến lược như thế. Song trong mọi tiếp xúc cấp cao với những đối tác này, năm này qua năm khác phía ta luôn luôn phải thừa nhận “hợp tác đạt được chưa xứng với tiềm năng của hai bên” – không phải chỉ vì ta còn nghèo và lạc đâu, mà còn vì nhiều thứ khác nữa về phía ta. Phải thẳng thắn thừa nhận: Coi nhau là đối tác chiến lược mà như thế, thì mới chỉ đạt được ở mức “ngoại giao” thôi (…giúp Việt Nam học ngoại ngữ, giúp Việt Nam kỹ thuật y tế cứu hộ trên biển, thăm viếng các tàu của nhau…), còn xa mới đi tới được mức “chiến lược”, và vị trí thực của ta trong chính sách đối ngoại của những đối tác chiến lược này hiện nay đang thấp hơn ta mong đợi. Vì vậy nước ta còn phải có rất nhiều nỗ lực quyết liệt, để phát triển một nền nội trị lành mạnh của mình làm nền tảng quốc gia cho một nền ngoại giao dấn thân. Ví dụ, thiếu một nền nội trị lành mạnh làm nền tảng quốc gia cho đường lối đối ngoại dấn thân như thế, tuyên bố của ta về ý chí bảo vệ độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia sẽ được Trung Quốc tôn trọng bao nhiêu? Một ví dụ nữa, lời khuyên của lãnh đạo ta với Myanma nên “tiếp tục nỗ lực hơn nữa để tổ chức tổng tuyển cử công bằng và tự do trong năm 2010, vì lợi ích của nhân dân Myanmar, góp phần vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực…” có thể có ý nghĩa thiết thực như thế nào? (tìm xem – ANTĐ 03-04-2010), vân vân... Cục diện thế giới khách quan tạo ra đòi hỏi phải có một Việt Nam mạnh, trào lưu tiến bộ trên thế giới cũng mong muốn như vậy. Vì mình, và cũng vì mong muốn như vậy của trào lưu tiến bộ thế giới trong bối cảnh quốc tế ngày nay, Việt Nam không có quyền chối bỏ mọi nỗ lực phải làm để có mọi điều kiện tự thân cho phép thực hiện một nền ngoại giao dấn thân như thế. Đất nước càng giầu mạnh trên một nền nội trị lành mạnh như thế, càng thuận lợi cho thực hiện một nền ngoại giao dấn thân; Hàn quốc đã cho nước ta một ví dụ tốt. Là nước đi sau, Việt Nam có thể tận dụng biết bao nhiêu kinh nghiệm đáng giá của cả thế giới cho sự nghiệp phấn đấu này của mình. Cần thiết phải cảnh báo: Mặc dù nước ta có những nỗ lực rất lớn, đã có những nhân nhượng quá mức cho phép, mặc dù quan hệ hai nước Việt – Trung đã được bình thường hóa từ Hội nghị Thành Đô năm 1990, mặc dù đã hoàn tất việc cắm mốc biên giới giữa hai nước trên đất liền và làm xong việc phân chia Vịnh Bắc Bộ, mặc dù quan hệ kinh tế và những mối quan hệ hữu nghị hợp tác khác giữa hai nước đang phát triển, mặc dù có “16 chữ” và “4 tốt”, vân vân.., song không thể bỏ qua thực tế là kể từ hội nghị Thành Đô 1990 chính sách đối ngoại của Trung Quốc đối với nước ta vẫn là tiếp tục xu thế lấn tới. Tính đến nay Trung Quốc đã thực hiện được sự can thiệp hay thâm nhập đáng lo ngại vào tình hình nội bộ nước ta, tạo ra cho nước ta nhiều mối nguy tiềm tàng. Chỉ cần điểm lại các sự kiện như chiếm thêm 7 đảo ở Trường Sa năm 1988, các hoạt động ngày càng thường xuyên và nhiều lên nhằm uy hiếp nước ta trên biển, xâm phạm rất sâu vào bên trong lãnh hải nước ta, tình trạng nhập siêu, tình trạng hàng nhập lậu và vấn đề biên mậu, vấn đề bauxite Tây Nguyên, vấn đề cho thuê rừng, các hoạt động can thiệp vào nội bộ nước ta, chỉ cần vẽ lên bản đổ nước ta những nơi Trung Quốc đã trúng thầu các dự án kinh tế quan trọng (hạng mục công trình quốc gia, mà nhìn chung là đắt, chất lượng thấp, công nghệ lạc hậu, tiến độ xây dựng chậm…) tại những địa bàn nhậy cảm để bổ sung thêm cho cái nhìn tổng thể,… vân vân và vân.., có thể dễ dàng hình dung mức độ nguy hiểm nghiêm trọng như thế nào. “Hòa hiếu và giữ đại cục” theo kiểu như thế, ta chỉ khuyến khích Trung Quốc siêu cường vừa xoa vừa tiếp tục lấn tới. Trong khi đó vì ta giữ hòa hiếu và đại cục như thế nên cái Trung Quốc núi liền núi sông liền sông teo dần. Không thể không đặt ra câu hỏi vì ta chủ trương “giữ đại cục” như thế, Trung Quốc siêu cường đã đi xa tới đâu trong kịch bản và lộ trình của họ đối với Việt Nam, sắp tới sẽ muốn đi tới đâu? Tổng thống Chile nói tai nạn và việc cứu nạn được thợ mỏ mắc kẹt trong lòng đất đã đoàn kết nhân dân Chile lại với nhau hơn bao giờ hết. Lãnh đạo nước ta có thể nói với nhân dân ta như vậy được không liên quan đến vấn đề ngư dân ta bị bắt, đến Hoàng Sa, Trường Sa?.. Nguyên nhân sâu xa của tình hình nguy hiểm nêu trên chủ yếu bắt đầu từ những sai lầm và yếu kém của lãnh đạo ta, chứ không phải chủ yếu vì sự chênh lệch quá lớn không lợi cho ta trong so sánh lực lượng của ta với Trung Quốc[27]. Lật các trang báo mạng và báo giấy hàng ngày của Trung Quốc, có thể kết luận: Lãnh đạo và báo chí Trung Quốc nắm rất rõ thực tế này và không cần giữ bí mật việc họ tiếp tục thúc đẩy xu thế vừa xoa vừa lấn tiếp này. Họ nói thẳng là họ đi guốc trong bụng ta! Báo chí Trung Quốc công khai và ồn ào cổ vũ cho xu thế này. Thậm chí trên báo chí đã có ý kiến cho rằng “xử lý” Việt Nam lúc này là thuận lợi nhất và không cần phải làm công tác tư tưởng cho nhân dân Trung Quốc như hồi tháng 2-1979 – ta hỏi lại, được giải thích đây chỉ là ý kiến của một kẻ điên rồ, xin các bạn đừng hiểu nhầm... Đương nhiên, đất nước 1,3 tỷ người thì cũng có thể có 1,3 tỷ ý kiến, trong đó có thể có 1 ý kiến điên rồ.., nhưng câu chuyện phức tạp ở chỗ ai là kẻ có ý kiến điên rồ đó. Nếu muốn coi tình hình và xu thế như thế vừa kể trên là bí mật quốc gia, thì đấy chỉ là bí mật quốc gia đối với nhân dân ta mà thôi; bởi vì phía Trung Quốc tự cho là đi guốc trong bụng ta và tự đánh giá họ đang có cơ hội lớn nhất cơ mà! Mặt khác, nhân dân ta đủ trưởng thành về chính trị không để cho kẻ “đục nước béo cò” nào có thể lợi dụng việc nhân dân ta đấu tranh bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia chính đáng vào việc kích động gây chia rẽ trong quan hệ Việt – Trung, hoặc vào việc chia rẽ nội bộ nước ta. Trước khi bàn về những giải pháp cụ thể cho tranh chấp ở Biển Đông, việc đầu tiên là phải thay đổi lại quan điểm cơ bản về đối ngoại theo hướng thực hiện một nền ngoại giao dấn thân trên nền tảng một nền nội trị lành mạnh của quốc gia như đã trình bầy trên[28]. Không đặt lại vấn đề một cách cơ bản như vậy, mọi khôn ngoan “vụ việc” không thay đổi hay đảo ngược được tình thế cơ bản, thậm chí không hiếm trường hợp chỉ chuẩn bị thêm những tổn thất lớn hơn cho đất nước ta mà thôi. Trên cơ sở theo đuổi đường lối ngoại giao dấn thân, hoàn toàn có khả năng gìn giữ hòa bình trên Biển Đông, tạo điều kiện mở đường tìm kiếm những giải pháp hòa bình cho những vấn đề tranh chấp. Ngay trước mắt, cần có ý chí tập hợp hậu thuẫn của nhân dân nước mình và hậu thuẫn của dư luận thế giới cho mỗi bước đi ngoại giao của mình, thực hiện công khai minh bạch để huy động được sự hậu thuẫn không thể thiếu này, lý lẽ sòng phẳng, lời nói điềm đạm như đinh đóng cột[29]. Ý chí và cách làm này là bắt buộc, vì giả thử ta có nhũn nhặn đến mấy, im hơi lặng tiếng đến mấy, để giữ đại cục cho yên thân cũng không yên thân được đâu – đơn giản là vì Biển Đông ta gọi là biển, Trung Quốc gọi là cái ao nhà, hôm trước cam kết với ta hữu nghị, nhưng ngay hôm sau lại bắt ngư dân ta trong biển ta rồi. Rõ ràng cây muốn lặng, nhưng gió chẳng đừng,... Không thể chờ đợi và sẽ không có chuyện Trung Quốc rút yêu sách “đường lưỡi bò 9 vạch”, nhưng ngoại giao dấn thân và công khai minh bạch có thể huy động được dư luận trong nước và thế giới ngăn cản sự lấn tới của Trung Quốc, và trên cơ sở đó tiếp tục giữ được hòa bình trên Biển Đông, mở đường cho những triển vọng mới sau này. Đây còn là hướng đi cụ thể thúc đẩy quá trình hoàn thành COC, nhất thiết cần xúc tiến. Có đặt lại một cách căn bản vấn đề đường lối đối ngoại trên nền tảng quốc gia như vậy để xây dựng một nền ngoại giao dấn thân, việc đi tìm các giải pháp cho các vấn đề ở Biển Đông mới có ý nghĩa. Có thể nói ngay, trên cơ sở một nền ngoại giao dấn thân giành được sự hậu thuẫn của trong nước và của cộng đồng thế giới như thế, nước ta có không ít điều kiện để đề xuất những giải pháp phong phú cho đàm phán hòa bình song phương và đa phương nhiều vấn đề trên Biển Đông, dù rằng có nhiều vấn đề liên quan đến Biển Đông phải cần nhiều thời gian và rất nhiều nỗ lực đa phương. Cũng xin nói ngay với bất kỳ quốc gia thành viên nào trên diễn đàn bàn về Biển Đông, dù là nước lớn hay nước nhỏ, “ngoại giao đi đêm” chẳng những lạc hậu với thế giới ngày nay mà chỉ có tác dụng đầu độc thêm bầu không khí Biển Đông. Có thể kết luận nước ta hội đủ các điều kiện bảo vệ chủ quyền các vùng biển đảo của mình và gìn giữ hòa bình ở Biển Đông, trở thành đối tác cầu nối của mọi quốc gia trong cộng đồng thế giới, ngoại phi chúng ta nhận thức không đúng về thế giới và tự làm yếu mình. Dân tộc ta không thể chọn vị trí địa lý cho Tổ quốc mình, nhưng dân tộc ta hoàn toàn có quyền và có khả năng lựa chọn thế giới. Suốt cả thế kỷ XX cho đến nay thế giới chứng kiến: Sự thành/bại của một quốc gia suy cho cùng và trước hết vẫn là là sự thành/bại của nó trong lựa chọn thế giới. Chắc chắn nhân dân ta sẽ có sự lựa chọn của mình. Tây Hồ, tháng 10-2010, cập nhật tháng 11-2010 Nguyễn Trung Tài liệu tham khảo Dan Blumenthal, 2009, "The Erosion of U.S. Power in Asia", Far Eastern Economic Review 1 tháng 5 Hillary Clinton, 2010, Remarks at the ASEAN-U.S. Ministerial Meeting, US State Department 22 tháng 7 Jerome R. Corsi, 2009, America for Sale, New York: Thresholds Dương Danh Dy, 2010, Cựu đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Trương Thanh đã viết những gì trong bài viết của mình, boxitvn 30 tháng 9 Trần Quang Cơ, Hồi ký và suy ngẫm. Trì Hạo Điền, 2010, Chính sách hoà bình và phát triển của Trung Quốc 20 năm qua đã đi đến đầu cuối, Hoangsa.org Niall Ferguson, 2009, "This was the decade the world tilted to the East", Financial Times, 28 tháng 12 Martin L. Gross, 2009, National Suicide – How Washington is destroying the American Dream from A to Z, N.Y.: Berkley Trade H. A. Hynes, 1998, China: the Emerging Superpower, Candian Department of Defense La Khắc Hoà, 2010, 10 nước tạo thành nguy cơ lớn nhất với Trung Quốc, Văn Hoá Nghệ An 25 tháng 9. Martin Jacques, 2009, “When China Rules the World: The End of the Western World and the Birth of a New Global Order” , New York: Penguin. Jesse Lee, 2009, A Dialogue with China, The White House, 27 tháng 7 Edward Luce, 2009, “Obama urged to fix policy vacuum”, Financial Times, 9 tháng 11. Scot Marciel, 2009, Maritime Issues and Sovereignty Disputes in East Asia, Testimony before US Congress, 15 tháng 7. Barack Obama, 2009, Remarks by the President at the U.S./China Strategic and economic dialogue, The White House, 27 tháng 7 Robert Service, 2007, Comrades! A History of World Communism, Cambridge, MA.: Harvard University Press Hoàn cầu Thời Báo, 2010, "Không thể để cho Mỹ xúc xiểm chia rẽ mối quan hệ Trung-Việt", 21 tháng 10. Greg Torode, 2010a, "Vietnam revives guerilla tactics, South China Morning Post, 4 tháng 10 Greg Torode, 2010b, "US, neighbours push China on sea rights", South China Morning Post, 13 tháng 10 Nguyễn Trung, 2006, Dòng Đời, NXB Văn Nghệ, TPHCM. Nguyễn Trung, 2010, “Nỗi lo chệch hướng”, viet-studies 4 tháng 10. Nguyễn Trung, 2010a, “Trách nhiệm lịch sử”, Thời Đại Mới, số 19. Nguyễn Trung, 2010b, “Việt Nam trong thế giới thập kỷ thứ hai thế kỷ 21”, Thời Đại Mới, số 18. Nguyễn Trung, 2010c, Biển Đông: Hòa bình song phương? Đa phương? Quốc tế hóa?, Tuần Việt Nam 28 tháng 7 Nguyễn Trung, 2010d, Đoàn kết mới khắc chế được tham vọng của nước lớn, Tuần Việt Nam 3 tháng 8 Jim Webb, 2009, Opening Remarks of Senator Jim Webb at the Senate Foreign Relations Committee Hearing on Maritime & Sovereignty Disputes in Asia, US. Senate, 15 tháng 9 VOA, 2009, ASEAN Meetings End With Promises of Closer Integration, 23 tháng 7 Yoichi Yubanashi, 2010, "Japan-China relations stand at ground zero" , Asahi Shimbun, 9 tháng10 Chú thích [1] Xem, chẳng hạn, Torode (2010a,b) [2] Có thể sẽ có câu hỏi, ví dụ: Mỹ đã tiến hành cả một cuộc chiến tranh lớn đánh Iraq thì sao? Xin trả lời: tính chính đáng của mỗi cuộc chiến tranh nào đó có hay không, nhìn nhận dưới góc độ luật pháp quốc tế như thế nào? vv… xin bàn vào một dịp khác. Sống trong cộng đồng thế giới có luật pháp ngày nay không thể xử sự theo cách nghĩ, đại thể: Thế giới còn nhiều sự việc vi phạm luật pháp quốc tế, nên cũng có thể tự cho phép mình vi phạm – môt sự biện hộ như vậy sẽ chỉ thuận lợi cho cái hoang dã còn tồn tại trên thế giới. [3] Xem Fubanashi (2010): “There are still some uncertainties because the emotions of the people are still boiling over. However, if China continues to act as it has, we Japanese will be prepared to engage in a long, long struggle with China” Để ý: bù lại cho việc Nhật chủ động “xuống thang” (tha bổng truyền trưởng đánh cá Trung Quốc Zhan Qixiong), Nhật và Mỹ hiện nay tăng cường đưa tàu chiến ra tuần tiễu chung quanh Senkaku, kết quả là các tàu ngư chính (còn gọi là các tàu hải giám) của Trung Quốc đã lùi xa khỏi vùng này – phản ánh thái độ mềm nắn rắn buông của Trung Quốc. [4] Theo số liệu tạm thời thống kê được không chính thức qua điểm lại các báo chí (nghĩa là chỉ có giá trị tham khảo), 63 tàu cá với 725 thuỷ thủ đã bị bắt giữ kể từ năm 2005 tại các khu vực biển của Việt Nam mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, còn thiếu các số liệu ngư dân bị chết... Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong sưu tầm và xác lập số liệu chính xác. [5] Trung Quốc tuy đã trở thành nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, nhưng vẫn chưa là siêu cường. [6] Về điều chỉnh chiến lược này, rất nên đọc các bài và sách như sau về quan hệ Mỹ - Trung: (1) Luce (2009) (2) Blumenthal (2009), và nhiều bài báo khác đánh giá sự phát triển hiện nay của hải quân Trung Quốc; (3) Scot Marciel (2009), Robert Scher (2009), và phát biểu của thượng nghị sỹ Jim Webb (2009) (4) Clinton(2010) (5) Obama (2009), Lee (2009) (6) H.A. Hynes (1998), v.v. [7] Nghĩa là sẽ có thể thay đổi trong tương lai nếu tình thế thay đổi. [8] Tìm xem VTC News 12-10-2010. [9] Ferguson (2009)[10] Nguyễn Trung (2010c, d) [11] (Điểm 3): “. ..Chúng tôi ghi nhận những yếu tố gắn kết tốt hơn giữa ASEAN và Mỹ. Chúng tôi nhất trí thúc đẩy hơn nữa quan hệ đối tác hiện nay để cung cấp khuôn khổ cho sự phát triển tiếp tục trong quan hệ ASEAN - Mỹ và mở rộng đóng góp đáng kể sự hợp tác vì hoà bình, ổn định và thịnh vượng ở Đông Nam Á cũng như khu vực Đông Á. Chúng tôi hoan nghênh ý tưởng nâng cao quan hệ đối tác của chúng tôi tới một tầm chiến lược và sẽ coi đây là lĩnh vực tập trung ưu tiên của ASEAN - Mỹ. Nhóm Danh nhân sẽ gánh vác việc này nhằm phát triển cụ thể và thiết thực các khuyến nghị hoàn tất vào năm 2011. Chúng tôi cũng hướng tới việc thông qua Kế hoạch Hành động 2011 - 2015…” [12] (Điểm 18): “…Chúng tôi tái khẳng định tầm quan trọng của ổn định và hòa bình khu vực, an ninh hàng hải, không cản trở thương mại và tự do hàng hải theo những quy định liên quan được nhất trí của luật pháp quốc tế, gồm Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) và những điều luật hàng hải quốc tế khác, đồng thời giải quyết hoà bình các tranh chấp…” [13] Nguyễn Trung [2010b] [14] Xem Hoàn Cầu Thời Báo (2010): “…Việt Nam phải cảnh giác, đừng để mình biến thành quân cờ trong chính sách chiến lược ngăn chặn và phòng ngừa Trung Quốc trỗi dậy của Mỹ. Giải quyết vấn đề lãnh thổ Trung Việt đã có được tiền lệ về biên giới đường bộ giữa hai nước và Vịnh Bắc bộ, những kinh nghiệm ấy hoàn toàn không tương hợp với việc đưa lực lượng của Mĩ vào. Trung Quốc sẽ không cho phép Mỹ tùy tiện nêu “ lợi ích quốc gia ” của mình trên biển Nam Hải, hi vọng là Việt Nam cũng chớ có dao động trước sự mơ hồ lẫn lộn của Phương Tây…” [15] Nguyễn Trung [2010a] đặt vấn đề: Phải chăng ngoại giao nước ta sau 30-04-1975 vấp phải 4 sai lầm lớn là: (1) đất nước rất sớm rơi vào cái bẫy của “vấn đề Campuchia”, (2) để cho Trung Quốc trở thành thế lực đối kháng thù địch đến mức ghi vào Hiến pháp, rồi sau đó lại phải tìm đường liên minh ý thức hệ với Trung quốc ở hội nghị Thành Đô năm 1990, với kết quả hôm nay không đúng như mong đợi, (3) kháng chiến kết thúc 20 năm mới bình thường hóa được quan hệ với Mỹ (1994-95), và (4) sau kháng chiến 35 năm vị thế quốc tế của Việt Nam và ảnh hưởng của nó đối với thế giới bên ngoài không đáp ứng thỏa đáng đòi hỏi của xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Hệ quả là những sai lầm này là (a) ngoại giao không đủ sức tránh cho quốc gia những đòn hiểm độc của bên ngoài, và (b) không tạo ra được bối cảnh bên ngoài thuận lợi cho quốc gia sau khi vừa mới bước ra khỏi chiến tranh tàn khốc kéo dài… vân vân… [16] Trong thực tế những khái niệm, khẩu hiệu nêu trên như đang dùng, trên thực tế đã bị phía Trung Quốc lạm dụng, lợi dụng; phía Việt Nam cũng tự kiềm chế quá mức cần thiết mà yêu cầu ngoại giao đòi hỏi – nghĩa là nịnh và sợ Trung Quốc, trên thực tế là tự làm yếu mình. [17] Một cuộc điều tra của Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS), một tổ chức tư vấn ở Oasinhtơn, cho thấy rằng hầu hết giới lãnh đạo ở châu Á nói rằng trong 10 năm tới, Mỹ sẽ là cội nguồn lớn nhất cho hòa bình trong khu vực, trong khi Trung Quốc sẽ là mối đe dọa lớn nhất. Vì lý do đó, các quốc gia Đông Nam Á gần đây đã hoan nghênh sự hiện diện mạnh hơn về quốc phòng của Mỹ. - “Newsweek” ngày 4/10/2010 [18] Thuật ngữ “tranh chấp Biển Đông” dùng trong bài này xin được hiểu cụ thể là như vậy. [19] Một ví dụ: Ngay tại nhiều nước phát triển, hàng loạt sản phẩm biến mất và được thay thế bởi hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, với không ít hệ quả kinh tế - xã hội tốt và xấu… [20] Trong ngôn từ, điển hình cho lối tư duy này có lẽ là bài nói của thượng tướng Trì Đạo Hiền (2010) [21] Vài ví dụ: chuyện “mèo trắng – mèo đen”, thẳng tay đàn áp trong các vụ Thiên An Môn, Tân Cương, Tây Tạng.., trước đó nữa là đại cách mạng văn hóa, sẵn sàng hy sinh miền Tây cả một thời gian dài để phát triển miền duyên hải, chiếm Hoàng Sa của Việt Nam 1956 và 1974, chiếm thêm 7 đảo ở Trường Sa của Việt Nam 1988, chiến tranh biên giới chống Việt Nam 2-1979 gây sức ép và lấn át biên giới Việt – Trung, chính sách ngoại giao “tiêu chuẩn kép”, chính sách duy trì tỷ giá thấp đồng Yuan, các sách báo trên thế giới viết về “chủ nghĩa thực dân mới của Trung Quốc ở Châu Phi”; sự can thiệp ráo riết bằng mọi cách của quyền lực mềm vào các nước, đặc biệt là các nước ráp ranh trong đó có nước ta; một số nước đã lên tiếng cảnh báo hiện tượng người Trung Quốc di dân ồ ạt, vân vân… [22] Hàng chục năm nay kinh tế nước ta ra sức khắc phục nạn “đô-la hóa” không xong, hiện nay đồng tiền VNĐ và xuất nhập khẩu của ta đang gặp khó khăn mới là đồng USD mất giá. Hiện nay, toàn bộ xuất siêu của nước ta vào thị trường phương Tây không đủ bù cho nhập siêu của ta từ Trung Quốc; trong những năm gần đây hầu hết những công trình lớn tại những địa bàn quan trọng đều do Trung Quốc thắng thấu dưới dạng chìa khóa trao tay (EPC), đắt, công nghệ lạc hậu, tiến độ thực hiện chậm, gây ra nhiều khó khăn mới cho nước ta trong kinh tế... Rồi còn nạn cho thuê rừng, bauxite Tây Nguyên, sự đổ bể của Vinashin… Trong tình hình nước ta như thế, lại thêm những biến động của thị trường tiền tệ thế giới, thử hình dung nếu xuất hiện thêm sự lũng đoạn của đồng Yuan đối với nền kinh tế nước ta, mọi chuyện sẽ ra sao?! Tự thân tình hình bắt buộc nước ta phải tìm ra cho mình một hướng phát triển mới. [23] Xem La Khắc Hoà (2010) [24] Đặc biệt trong 3 vấn đề: (a) môi trường, (b) nguy cơ phân rã; (c) vấn đề dân chủ. [25] Một trong những ví mẫu mực điển hình cho tầm nhìn dài hạn, với ý đồ lâu dài, thâm sâu và đầy tính thực dụng trong đường lối chính sách của lãnh đạo Trung Quốc là vấn đề Hongkong và Macao. Năm 1949 việc giải phóng 2 khu tô nhượng này hoàn toàn là “chuyện vặt”, quân đội muốn xử lý ngay, nhưng lãnh đạo Trung Quốc hạ lệnh không được đụng tới. 50 năm sau, khi tô nhượng hết thời hạn, Trung Quốc đã mạnh lên rất nhiều, song lãnh đạo Trung Quốc vẫn kiên trì chính sách “một nước 2 chế độ”. Kết quả của đường lối chính sách này ngày nay mọi người đều rõ. [26] Xem Nguyễn Trung (2006), quyển một, tập I, trang 366. [27] Xin lẩy ra một ví dụ: Trong hồi ký của mình, nguyên đại sứ Trung Quốc Trương Thanh viết về hội nghị Thành Đô 1990: “… Giang Trạch Dân biểu thị… hai bên chúng ta nên quán triệt lý luận Đặng Tiểu Bình “kết thúc quá khứ, mở ra tương lai”. […] Tổng Bí thư ĐCS Việt Nam Nguyễn Văn Linh đã nói: “… Đáng tiếc là Lê Duẩn người lãnh đạo tiền nhiệm đã thi hành chính sách sai lầm khiến người ta khó lý giải, khiến quan hệ Trung Việt bị phá hoại nghiêm trọng, nhân dân Việt Nam vô cùng đau lòng. Bây giờ chúng tôi quyết tâm sửa chữa chính sách sai lầm trước đây, khôi phục tình hữu nghị truyền thống giữa hai nước, hai đảng; cùng đi con đường xã hội chủ nghĩa tốt đẹp”. […] “Chúng tôi tiếp nhận văn kiện khung, kết thúc cuộc xung đột Việt Nam-Campuchia…”. [Dương Danh Dy 2010)- Thử ngẫm nghĩ về đoạn trích này, liên hệ với bài viết của nguyên Thứ trưởng ngoại giao Trần Quang Cơ về hội nghị Thành Đô 1990. Nếu Trương Quốc Thanh viết như vậy, báo chí Trung Quốc nói họ đi guốc trong bụng ta có lẽ không phải là đại ngôn. [28] Xin nói ngay, trong những năm qua nước ta không ít hoạt động ngoại giao đóng góp được phần đáng kể vào nhiều vấn đề của khu vực và thế giới, đó chính là ý chí bảo vệ chân lý, bảo vệ cái tiến bộ, là hoạt động ngoại giao dấn thân. Ngoại giao dấn thân như vậy không mới mẻ gì, không hề có nghĩa phải đem của cải đi cho thiên hạ, không cần phải chờ kinh tế giầu lên mới làm được, cũng không phải chỉ có nước lớn mới làm được ngoại giao dấn thân. [29] Có nhiều nhà ngoại giao và nhà báo đã nói thẳng với ta, đại ý: Bạn là người mất cắp, chúng tôi nhìn thấy kẻ cắp, nhưng bạn không dám la làng, chúng tôi làm sao lên tiếng bênh bạn được! Một năm qua Biển Đông xảy ra bao nhiêu chuyện, lãnh đạo bạn lại nói không có vấn đề gì mới! V.v. Nguồn: Tapchithoidai |
Sáng lập:
Nguyễn Huệ Chi - Phạm Toàn - Nguyễn Thế Hùng
Điều hành:
Nguyễn Huệ Chi [trước] - Phạm Xuân Yêm [nay]
Liên lạc: bauxitevn@gmail.com
boxitvn.online
boxitvn.blogspot.com
FB Bauxite Việt Nam
Bài đăng phổ biến
- TBT Tô Lâm khuyên Cuba bỏ Chủ nghĩa Cộng sản
- Vì sao Hoa Kỳ phải xấu hổ trong kỳ bầu cử này?
- Kiến nghị khẩn cấp về cải cách thể chế
- Tổng Bí thư Tô Lâm sẽ xử lý bộ máy Nhà nước “3 trong 1” quá cồng kềnh như thế nào?
- Lò ông Trọng tiếp tục đỏ lửa (*)
- Lãnh đạo nói suông
- Nút thắt 'thể chế'
- Sự trở lại của Trump: Lựa chọn của nước Mỹ và tác động toàn cầu
- Sức bền của nền dân chủ: Nhìn bầu cử Hoa Kỳ và hy vọng ở Việt Nam
- Thế giới nghĩ gì về Trump, Ukraine và sự thống trị của Trung Quốc
Bài đã đăng
Nhãn
- Giáo Dục
- Sử Liệu
- chính phủ
- Pháp Luật
- Nhân quyền
- !00 năm ĐCSTQ
- “Bên thua cuộc”
- "Bộ tứ" Châu Á - Thái Bình Dương
- "Cuồng Trump" tại Mỹ
- "Dịch hạch"
- "phản động"
- 10 năm Bauxite Việt Nam
- 100 năm Trung Cộng
- 1000 năm
- 14/3
- 2638349
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 tháng Tư 1975
- 30-04-1975
- 30-4-1975
- 30/04/1975
- 30/4
- 30/4/1975
- 30/4/1975. Bên thắng cuộc
- 39 người chết ở Anh
- 40 năm Chiến tranh biên giới
- 5 cửa
- 90 năm
- 90 nnăm sinh Nguyên Ngọc
- 99 năm
- Abigail McGowan
- Adam Smith
- ADIZ
- Afghanistan
- AI
- Ải Nam Quan
- AI và độc tài
- AIC
- Albert Camus
- Alexander Vindman
- Alexandre de Rhodes
- Algerie
- Allegra Mendelson
- Án bỏ túi
- an ninh
- An ninh CS
- An ninh lương thực thực phẩm
- an ninh mạng
- An ninh quốc gia
- an ninh quốc phòng
- An ninh thế giới
- An ninh tiền tệ
- An ninh tư tưởng
- An ninh văn hóa
- án oan
- Án oan sai
- An sinh xã hội
- An toàn thực phẩm
- án tử hình
- Án tử hình của CS
- Án văn tự
- An Viên
- Anchal Vohra
- André Menras
- Andrei Sakharov
- Angela Merkel
- Anh
- Anh hùng
- Anh hùng Lê Mã Lương
- Anh Quốc
- Anthony Zurcher
- Ảo vọng trí thức
- Áp lực thể chế
- Army Games 2022
- ASEAN
- Asia Sentinel
- Asialyst
- AUKUS
- Australian Outlook
- AVG
- Ăn cắp công nghệ
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu phá hoại kinh tế của Trung Quốc
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu cộng biến các nước đang phát triển thành con nợ
- Âm mưu Tàu Cộng Lê Xuân Nghĩa
- Âm mưu Tàu Cộng. Đảng CSTQ
- Âm mưu Trung Cộng
- Âm mưu Trung Quốc
- Âm mưu và mặt thật Tàu Cộng
- Ấn độ
- Ấn Độ Dương
- Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
- Ấn kiếm Bảo Đại
- Ân xá và đặc xá
- Âu châu
- ấu dâm
- B A Hamzah
- Ba Lan
- Ba Lan chống dịch covid-19
- Bà Nà
- Bá quyền nước lớn
- Bá quyền Trung Cộng
- Ba Sàm
- Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh
- Bạch Long Vĩ
- Bách thú Thủ Lệ
- bachkhoadanang.net
- Bãi Ba Đầu
- Bài Hoa
- Bài học Ukraine
- bài Trung
- Bãi Tư Chính
- Bản án sơ thẩm Phạm Đoan Trang
- Bản chất con người
- Bản chất CS
- Bản chất thâm hiểm của Đại Hán
- Bản chất thể chế
- Bản chất Việt Cộng
- Bán chất xám
- Ban Công lý và Hoà Bình GP Vinh
- Bàn cờ thế giới
- Bán đảo Sơn Trà
- bản đồ
- Bản đồ đường lưỡi bò
- Bản lĩnh chính trị
- bán nước
- Bán phá giá
- Bàn tay CA
- Ban Tổ chức trung ương
- Ban tuyên giáo
- Bang giao Mỹ - Việt
- Bangladesh
- Bành Lệ Viện
- bành trướng
- báo cáo
- Bao cấp
- Bao cấp quyền lực
- Báo chí
- Báo chí cách mạng
- Báo chí đảng
- Báo chí độc tài
- Báo chi lề phải
- Báo chí nhà nước
- Báo chí quốc doanh
- Báo chí Sài Gòn trước 1975
- Báo chí thời đổi mới
- Báo chí truyền thông
- Báo chí trước 1945
- Báo chí tự do
- Báo chí Việt Nam
- Báo chí với tù nhân lương tâm
- Báo chí xuất bản tự do
- bạo động
- Bạo hành
- Bạo hành trong lứa tuổi họ trò
- Bảo hiểm
- Bảo hiểm xã hội
- Bảo hiểm y tế học sinh
- Bảo hộ công dân
- Bảo hộ thương mại
- bạo loạn
- Bạo loạn 6/1 tại nhà Quốc hội Mỹ
- Bạo loạn 6/1/2021
- bạo lực
- Bạo lực CS
- Bạo lực cướp đất
- Bạo lực học đường
- Bạo lực và chuyên chính
- Báo Nhân dân
- Báo Sạch
- Báo Tiếng Dân
- Bảo tồn di sản
- Bảo tồn địa danh
- Bảo tồn văn hoá Chăm
- Báo Tuổi Trẻ
- Báo Tuổi trẻ bị đình bản
- Báo Văn nghệ thời Đổi mới
- Bảo vệ đảng
- Bảo vệ môi trường
- Bảo vệ nhân quyền
- Bảo vệ rừng
- Bảo vệ Trẻ em
- Baotiengdan
- Barack Obama
- Bauxite
- Bauxite Tây Nguyên
- Bắc Cực
- Bắc Hàn
- Bắc Mỹ
- Bắc Triều Tiên
- bắc vân phong
- Bằng cấp
- Bằng câp quan chức
- bằng giả
- Băng nhóm
- Bắt bớ giam cầm
- Bắt cóc
- Bắt cóc Trịnh Xuân Thanh
- Bắt dân
- Bắt giữ tùy tiện
- Bắt người tùy tiện
- Bần cùng hóa
- Bần cùng hóa trong thể chế cộng sản
- Bất bình đẳng
- Bất bình đẳng kinh doanh
- Bất bình đẳng sắc tộc
- bất công
- Bất đồng chính kiến
- Bất động sản
- Bất ổn chính trị
- Bất tuân dân sự
- Bầu cử
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử dân chủ
- Bầu cử Đức
- Bầu cử Hoa Kỳ 2024
- bầu cử Mỹ
- Bầu cử Mỹ 2020
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử Pháp
- Bầu cử Quốc hội
- bầu cử Tổng thống Mỹ
- Bầu cử Tổng thống Pháp
- Bầu cử Úc
- Bầu đại biểu Quốc hội
- Bẫy bốn không
- Bẫy nợ
- Bẫy nợ Trung Quốc
- Bầy sâu
- BBC
- bè phái
- Belarus
- Ben Hall
- Bên thắng cuộc
- Bên thua cuộc
- Bênh Nga
- bệnh thành tích
- Bệnh viện Bạch Mai
- Bệnh xã hội
- Bhutan
- Bhutan - Trung Quốc
- Bí mật thông tin
- Biden
- Biden và chiến lược mới với Tàu Cộng
- Biden và chiến lược toàn cầu
- Biên chế công an
- Biến chủng Covid
- Biến chủng virus
- Biến đổi khí hậu
- biển Đông
- Biển Đông và tham nhũng
- Biển Đông; Quan hệ Việt - Trung
- Biên giới
- Biển Hồ
- biểu tình
- Biểu tình chống TQ
- Bill Clinton
- Binh biến Prigozhin
- Bình đẳng cộng sản
- Bình đẳng dân tộc
- Bình đẳng giới
- bình ổn
- Blog
- Bỏ phiếu LHQ
- Bỏ phiếu Liên Hiệp Quốc
- Bỏ phiếu Liên hợp quốc
- Bóc lột
- bóng đá
- Bóng đá và lòng dân
- BOT
- BOT bẩn
- Boudarel
- bộ chính trị
- Bộ Công thương
- Bộ đội chiến đấu với virus Vũ Hán
- Bộ luật hình sự
- Bộ máy
- Bộ máy chính quyền
- Bộ máy chính quyền CS
- Bộ máy chính quyền CS sách nhiễu dân
- bộ máy công an
- Bộ máy CS
- Bộ máy đảng và CA
- Bộ máy hành chính quan liêu
- Bộ máy lãnh đạo CS
- Bộ máy nhà nước
- Bộ máy quan chức
- Bộ máy quyền lực
- Bộ máy thể chế
- Bộ máy thi hành luật
- Bộ máy Tư pháp
- Bộ mặt thạt quan chức cộng sản
- Bộ mặt thật của quan chức cộng sản
- Bộ Quốc phòng và nhiệm vụ quốc phòng
- Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC
- Bộ Thông tin và Truyền thông
- Bộ Tứ
- Bộ Văn hóa
- Bô Xít
- Bộ Y tế
- bồi thường
- Bốn không
- Brexit
- BRI
- BRICS
- BS Fauci
- BS Lý Văn Lượng
- BS Nguyễn Đan Quế
- Bùi Bằng Đoàn
- Bùi Chát
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Như Mai
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thị Nối
- Bùi Tín
- Bùi Văn Thuận
- Bùi Viết Hiểu
- Buôn người
- Buôn thần bán thánh
- buồn vui Chủ nhật
- Bức tranh thế giới
- Bức tường Berlin
- Bước đường cùng của nông dân Việt
- Bưu điện
- ç
- C. Raja Mohan
- CA bắt cóc
- Cà Mau
- Ca sĩ dấn thân
- Ca sĩ Thủy Tiên
- Cạc Ma
- Các nước
- Các tổ chức chân rết của đảng
- Cách ly Covid-19
- Cách ly trong đại dịch bùng phát
- cách mạng
- Cách mạng 4.0
- Cách mạng dân chủ
- Cách mạng Dù Vàng
- Cách mạng tháng Tám
- Cách mạng tháng Tám Con đường dân chủ hóa đất nước
- Cách mạng thàng Tám và bước lùi của lịch sử
- Cái ác
- Cái ác tận căn
- cải cách
- Cải cách chính trị
- Cải cách hành chính
- Cải cách ruộng đất
- Cải cách thể chế
- Cải cách thể chế chính trị
- Cải cách tư pháp
- Cái chết cụ Kình
- Cái chết của quan chức Cộng sản
- Cải lương
- Cải tạo sau 30-4-1975
- cải tổ
- Cái Tôi
- Cai trị kiểu trương tuần
- Cam kết nhân quyền
- Cam Ranh
- Campuchia
- Campuchia và Việt Nam
- Cán bộ
- Cán bộ CS
- Cán bộ đảng
- Canada
- cảng Lạch Huyện
- Cảnh báo đỏ
- Cánh Buồm
- Cảnh giác CS
- Cảnh giác Tàu Cộng
- Cảnh sát biển
- Cảnh sát cơ động
- cánh tay của đảng
- Cánh tay nối dài của đảng
- canh tân
- Cạnh tranh chiến lược
- Cạnh tranh quốc gia
- Cao Bằng
- cáo buộc chống nhà nước
- Cao điểm 772
- Cáo phó
- Cao tốc Bắc - Nam
- Cao tốc Bắc Nam
- Cáp ngầm
- Carl Thayer
- Carlyle A. Thayer
- Cassidy Hudchinson
- Cămpuchia - Trung Quốc
- Căn cứ Ream
- Căn cước dân tộc
- Căn tính người Việt
- Cắt điện
- Cẩm Hà
- Cấm kỵ
- Cầm nhầm thương hiệu
- cấm nhập cảnh
- cấm vận
- Cấm vận Nga
- Cấm xuất cảnh
- Cận huyết chính trị
- Cận huyết khoa học
- Cấn thị Thêu
- Cần Thơ
- Câu chuyện cuối năm
- Câu đối
- Câu đối Tết
- Cây xanh thành phố
- Champa
- Charles Kupchan
- Chạy án
- Cháy chung cư
- Cháy nhà chung cư
- Cháy rừng
- Chạy tội
- Chăm
- Chân dung quan chức
- Chấn hưng văn hoá
- Chấn hưng văn hóa
- Chân lý nước Tàu
- Chân Phương
- Chân rết của đảng
- Chân vạc Mỹ - Nga - Trung
- Chất độc da cam
- Chất lượng Đại biểu Quốc hội
- Châu Á
- Châu Âu
- Châu Âu hậu cộng sản
- Cheonan
- chế độ
- chế độ công an trị
- Chế độ công an trị
- Chế độ cộng sản
- Chế độ Cộng sản TQ
- Chế độ CSVN
- Chế độ dân chủ
- Chế độ độc tài
- Chế độ Việt Nam Cộng hòa
- Chế độ VNCH
- Chênh lệch xã hội
- Chết dưới tay Trung Quốc
- Chỉ số dân chủ
- Chỉ số Thượng tôn Pháp luật
- Chỉ thị 24
- Chi tiêu ngân sách
- Chỉ tiêu tăng trưởng
- Chia buồn
- Chiếc ghế Hội đồng nhân quyền
- Chiến dịch "đốt lò" của Nguyễn Phú Trọng
- Chiến dịch đánh văn nghệ sĩ
- Chiến dịch khinh khí cầu
- Chiến lang
- Chiến lang của Tàu Cộng
- Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Chiến lược bành trướng
- Chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược cường quốc
- Chiến lược đối phó Tàu Cộng của Hoa Kỳ
- Chiến lược đối phó Trung Quốc
- Chiến lược mềm thôn tính các nước của Tàu cộng
- Chiến lược Mỹ tại Đông Nam Á
- Chiến lược ngoại giao
- Chiến lược quốc gia
- Chiến lược Quốc phòng
- Chiến lược Thái Bình Dương
- Chiến lược toàn cầu
- Chiến lược Trung Quốc
- Chiến lược vaccine Biden
- Chiến lược Vành đai và Con đường
- Chiến sự Ukraine
- Chiến sự UUkraine
- Chiến thắng Điện Biên Phủ
- Chiến thuật vùng xám
- chiến tranh
- Chiến tranh biên giới
- Chiến tranh biên giới 1979
- Chiến tranh Biên giới Việt - Trung
- Chiến tranh Do Thái-Hamas
- Chiến tranh hạt nhân
- Chiến tranh không gian
- Chiến tranh kinh tế
- Chiến tranh lai
- Chiến tranh Lạnh
- Chiến tranh lạnh mới
- Chiến tranh mạng
- Chiến tranh mạng Nga - Ukraine
- Chiến tranh Nam Bắc
- chiến tranh nguyên tử
- Chiến tranh sinh học
- Chiến tranh Thế giời 2
- chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại Mỹ Trung
- Chiến tranh Triều Tiên
- Chiến tranh Trung Đông
- Chiến tranh Ukraine
- Chiến tranh và hòa bình
- Chiến tranh Việt Nam 1959 - 1975
- Chiến tranh Việt Nam 1959-1975
- Chiến tranh Việt Nam và Đông Nam Á
- chiến tranh Việt Trung
- Chinalco
- Chinanazi
- Chinazi
- Chính đề Việt Nam
- Chính khách Dân chủ & Độc tài
- Chính khách Việt Nam
- chính phủ
- Chính phủ Tràn Trọng Kim
- Chính phủ Trần Trọng Kim
- Chính Quyền
- Chính quyền Biden
- Chính quyền cho dân vì dân
- Chính quyền Cộng sản
- Chính quyền và người dân
- Chính quyền và tôn giáo
- Chính quyền. Quản trị nhà nước
- chính sách
- Chính sách "bốn không"
- Chính sách 4 không
- Chính sách ba không
- Chính sách bảo hiểm xã hội
- Chính sách cán bộ
- Chính sách chống covid-19
- Chính sách chống đại dịch
- Chính sách chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách của nhà nước trong đại dịch
- Chính sách dân tộc
- Chính sách đối ngại của J. Biden
- Chính sách đối ngoại
- Chính sách đối ngoại của chính quyền Biden
- Chính sách đối ngoại Joe Biden
- Chính sách Joe Biden
- Chính sách ngân hàng
- Chính sách ngoại giao
- Chính sách nhà nước
- Chính sách nhà nước chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách nhà nước trong đại dịch
- Chính sách quản lý kinh tế
- Chính sách thu hút đầu tư nước ngoài
- Chính sách thuế
- Chính sách thuế vàng
- Chính sách thương mại
- Chính sách Việt kiều
- Chính sách xã hội
- Chính sách xoay trục 2.0 của Mỹ
- Chính trị
- Chính trị Đức
- Chính trị Mỹ
- Chính trị phe phái
- Chính trị thế giới
- Chính trị thống soái
- Chính trị Trung Quốc
- Chính trị Việt Nam và thế giới 2024
- Chính trị xã hội
- Chính trị Xã hội VN
- Chính trường
- Chính trường Nga
- Chính trường Trung Quốc
- Cho thuê rừng
- Chọn đường
- Chống covid ở VN
- Chống covid-19 ở VN
- Chống dịch
- Chống dịch Covid 19
- Chống diễn biến tư tưởng
- Chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chống đại dịch virus Vũ Hán ở VN
- Chống tham nhũng
- Chống tham nhũng & Phe phái trong đảng
- Chống tham ô
- chống Trung Quốc xâm lược
- Chống Trung Quốc xâm lược mềm
- Chống virus Vũ Hán
- Christopher Miller
- Chu Ân Lai
- Chu Hảo
- Chu Hảo Tuyên bố
- Chu Hồng Quý
- Chu Mộng Long
- Chủ nghĩa bành trướng Đại Hán
- Chủ nghĩa bầy đàn
- Chủ nghĩa cá nhân
- Chủ nghĩa cộng sản
- Chủ nghĩa CS
- Chủ nghĩa dân tộc
- Chủ nghĩa Dân túy
- chủ nghĩa Đại Hán
- Chủ nghĩa độc tài
- Chủ nghĩa hiện sinh
- chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác và chủ nghĩa nhân văn
- Chủ nghĩa Mác-Lê
- Chủ nghĩa tân tự do
- Chủ nghĩa thân hữu
- Chủ nghĩa Trump
- Chủ nghĩa Trump và CNCS Trung Quốc
- Chủ nghĩa tư bản
- Chủ nghĩa tư bản thám sát (surveillance capitalism)
- Chủ nghĩa Tư bản Thân hữu
- Chủ nghĩa vô sản quốc tế
- chủ nghĩa xã hội
- Chủ nghĩa xã hội lý thuyết và hiện thực
- Chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc
- Chu Ngọc Anh
- Chủ quyền
- Chủ quyền biển đảo
- Chủ quyền Biển Đông
- Chủ quyền lãnh thổ
- Chú Tễu
- Chủ tịch Hà Nội
- Chu Vĩnh Hải
- Chùa Ba Vàng
- Chùa chiền và Phật giáo Cộng sản
- Chúc mừng năm mới
- Chúc Tết
- Chung vận mệnh
- Chuyến bay giải cứu
- Chuyên chế XHCN
- Chuyên chính
- Chuyên chính trong thể chế Cộng sản
- Chuyên chính vô sản
- Chuyển đổi quyền lực toàn cầu
- Chuyển đổi thể chế
- Chuyên gia
- Chữ Hán
- Chữ Hán - Việt
- Chữ Hán Việt
- Chữ quốc ngữ
- Chức năng của quân đội và công an dưới thể chế đảng trị
- Chức năng quân đội
- Chứng chỉ carbon
- Chứng khoán Mỹ
- Chứng khoán VN
- Chương trình "Thách đố & Cộng hưởng"
- Chương trình Vua Tiếng Việt
- CLB Lê Hiếu Đằng
- Climate Central
- CNCS
- CNXH
- CNXH mang màu sắc TQ
- CNXH màu sắc Trung Quốc
- CNXH trại lính
- coi thường luật pháp
- Con cái quan chức
- Con đường của dân tộc
- Con đường dài hạn của kinh tế Mỹ
- Con đường dân chủ hóa
- Con đường đổi mới
- Con đường làm giàu
- Con đường lây lan Covid-19
- Con đường ngầm của giới doanh nhân Việt
- Con đường phát triển
- Con đường quyền lực
- Con đường Việt Nam
- Con người mới hôm nay
- Con người Nam Bộ
- Con số người chết dịch Coronavirus ở Trung Quốc
- Con số thống kê
- Cookie Dương
- Corona
- Coronavirus
- Council on Foreign Relations
- Coversable Economist
- Covid -19 ở Việt Nam
- Covid 19
- COVID 19 ở VN
- COVID-19
- Covid-19 ở Việt Nam
- COVID-19 ở VN
- Cộng sản cướp đất
- Công an
- Công an CS
- công an đánh dân
- công an tra tấn
- Công an trị
- Công an trị.
- Công an và nhóm lợi ích
- Công an và văn hóa nhân văn
- Công an Việt Nam trong chế độ độc tài
- Công an Việt Nam và sự lộng hành
- Công chức
- Công chức nhà nước
- Công dân và thần dân
- công đoàn
- Công đoàn CS
- Công đoàn độc lập
- Cộng đồng
- Cộng đồng người Việt
- Cộng đồng người Việt ở nước ngoài
- Công đồng người Việt tị nạn
- Cộng đồng Pháp ngữ Thế giới
- Công giáo
- Công giáo hôm nay
- Công giáo và Cộng sản
- Công giáo và CS
- Công hàm Phạm Văn Đồng
- Cộng hòa MAGA Mỹ
- Công lý
- Công lý cộng sản
- Công nghệ
- Công nghệ AI
- Công nghệ chip
- Công nghệ giáo dục
- Công nghệ hóa và vấn đề quyền con người
- Công nghệ thông tin
- Công nghệ trí tuệ nhân tạo
- Công nghê VN trong đại dịch
- Công nghệ vũ khí
- Công nghệ vũ trụ Nga
- Công nghệ xe ô tô
- Công nghiệp hóa
- công nhân
- Công pháp quốc tế
- Công quyền
- Cộng sản
- Cộng sản & mê tín
- Cộng sản đối thoại với dân
- Cộng sản phản tỉnh
- Cộng sản sụp đổ
- Cộng sản tha hóa
- Cộng sản Trung Quốc
- Cộng sản Trung Quốc và sự áp chế dân chúng
- Cộng sản và chủ quyền đất nước
- Cộng sản và đảng viên phản tỉnh
- Cộng sản và lòng yêu nước
- Cộng sản và Luật sư
- Cộng sản và trí thức
- Cộng sản và tự do ngôn luận
- Cộng sản và vấn đề bán nước
- Cộng sản và Xã hội dân sự
- Cộng sản vàvấn nạn cải thiện đời sống nhân dân
- Cộng sản Việt Nam và luật pháp quốc tế
- Cộng sản yêu nước
- Công ty làm giả cho ngành giáo dục
- Công ước 87 của ILO
- Công ước Liên hợp quốc 1982
- Công ước quốc tế
- Cơ chế
- Cơ chế đặc thù
- Cơ chế và tham nhũng
- Cơ chế xã hội
- Cơ hội và thách thức
- Cơ quan quyền lực nhà nước
- Cờ tổ quốc
- Cờ vàng ba sọc
- cởi truồng
- CPJ
- CPTPP
- Crimea
- Crưm
- CS
- CS ám sát
- CS chống đại dịch virus Vũ Hán
- CS lo cho dân
- CS lo cho dân trong đại dịch
- CS suy vong
- CS thề nguyền
- CS Trung Quốc
- CS và phẩm cách dân tộc
- CS Việt Nam
- CS Việt Nam tổ chức chống dại dịch virus Vũ Hán
- CS xử trọng án
- CT24
- Cù Huy Hà Vũ
- Cụ Lê Đình Kình
- Cù Tuấn
- Cuba
- Cuba thức tỉnh
- Cuba tỉnh giấc
- Cục diện thế giới
- Cùng chung ý thức hệ
- Cúng dường
- cung đình
- Cung ứng Bắc-Nam
- Cùng ý thức hệ
- Cuộc chiến chống Khơme Đỏ
- Cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo
- Cuộc chiến giữ đất
- cuộc chiến Israel – Hamas
- Cuộc chiến Nga-Ukraine
- Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
- Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung
- Cuốc chiến trang thương mại Mỹ Trung
- Cuộc chiến Ukraine
- Cuộc sống Ukraine thời chiến
- Cuộc xâm lược mềm của Đại Hán
- Cuồng chống Trump
- Cuồng Trump
- Cửa khẩu ùn tắc
- Cửa quyền
- Cực tả và cực hữu
- Cưỡng chế
- Cưỡng chế đất đai
- Cường quốc
- cướp bóc
- Cướp đất
- cướp đất của dân
- Cướp đất của dân
- Cướp đoạt nội tạng
- Cướp nội tạng
- cựu binh
- Cựu chiến binh
- Cứu đói
- Cứu trợ
- Cứu trợ trong đại dịch
- Cứu trợ bão lũ
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Daech
- Danh dự CS
- Danh dự nhà khoa học
- Danh hiệu
- Danh hiệu nghệ sĩ
- Danh nhân
- Danh nhân văn hóa
- Daniel R. DePetris
- Datviet
- Dàu khí
- David Brown
- David Frum
- Davos
- Dạy học trực tuyến
- Dạy thêm học thêm
- Dạy văn
- Dân chủ
- Dân chủ & Độc tài
- Dân chủ Cộng hòa
- Dân chủ CS
- Dân chủ của đảng
- dân chủ giả hiệu
- Dân chủ hoá
- Dân chủ hóa
- Dân chủ Hoa Kỳ
- Dân chủ hoá Việt Nam
- Dân chủ kiểu cộng sản
- Dân chủ Mỹ
- Dân chủ ở Việt Nam
- Dân chủ và Độc tài
- Dân giúp nhau chống đại dịch
- Dân khí
- dân nghèo
- Dân oan
- Dân oan Dương Nội
- dân quyền
- Dân sinh
- Dân số
- Dân số học
- dấn thân
- Dấn thân vì covid-19
- dân tộc
- Dân tộc dân chủ
- Dân tộc Uighur
- Dân tộc Việt
- Dân Trần
- Dân trí
- dân túy
- Dân tự cứu trong đại dịch
- Dân và chính quyền
- Dân vận
- Dân Việt ở Campuchia
- Dân Việt trước đại dịch
- Dân Việt và nước Mỹ
- Dấu ấn một năm
- Dầu mỏ
- Demon
- Derek Grossman
- Di chúc Hồ Chí Minh
- Di cư sang nước khác
- Di dân
- Di dân Việt Nam
- Di sản
- di sản cuộc chiến
- Di sản thiên nhiên
- Di sản văn hóa
- Di tản về quê trong đại dịch
- di tích
- Dịch Covid-19
- dịch thuật
- Dịch virus Vũ Hán
- Dịch vụ
- Dịch vụ công
- Diendan
- diendantheky.net
- Diễm Thi
- Diễn biến hoà bình
- Diễn biến hòa bình
- Diễn văn
- Diệt chủng
- Diệt chủng Tân Cương
- Dìm giá
- Dinh Độc Lập
- Dioxin
- DNA
- Doanh nghiệp
- Doanh nghiệp BĐS
- Doanh nghiệp mùa covid-19
- doanh nghiệp nhà nước
- Doanh nghiệp TQ và đút lót
- Doanh nhân
- Donald Trump
- Dòng chảy các con sông
- Dòng chảy Mekong
- Dòng chảy sông Mekong
- Dộc tài Trung Cộng với bầu cử tự do
- Dối trá Putin Đảo ngược lịch sử Nga Sách giáo khoa Nga
- Dối trá Putin Truyền thông Nga
- Du lịch
- du lịch 0 đồng
- Du lịch tâm linh
- Du lịch trong đại dịch
- Du lịch Việt Nam
- Dũng Hoàng
- dùng tiền TQ trên đất VN
- Duterte
- Duy Ngô Nhĩ
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án
- Dự án 2025
- Dự án 88
- Dự án Đại Sự Ký Biển Đông
- Dự án đầu tư nước ngoài
- Dự án đường cao tốc Bắc Nam
- Dự án hồ Pa Két
- Dự án kinh tế
- Dự án nhà máy thép
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án từ Trung quốc
- Dự án Vành đai và Con đường
- Dự án xây cất
- Dư âm quan hệ XHCN
- Dự báo
- Dự báo kinh tế
- Dữ liệu
- Dữ liệu cá nhân
- Dữ liệu công dân
- Dữ liệu gen
- Dư luận viên
- Dư luận viên của Đảng
- Dự luật đặc khu kinh tế
- Dự ngôn
- Dư Thị Thành
- Dương Danh Dy
- Dương Lệ Chi
- Dương Ngô
- Dương Nội
- Dương Quốc Chính
- Dương Thu Hương
- Dương Trung Quốc
- Dương Tường
- Dương Văn Minh
- Đa dạng sinh học
- Đa đảng
- Đả hổ diệt ruồi
- Đà Lạt
- Đà Nẵng
- Đa nguyên
- Đài Loan
- đại án
- Đại án Đồng Tâm
- Đại án Thủ Thiêm
- đại biểu hội đồng nhân dân
- Đại biểu quốc hội
- Đại dịch Corona
- Đại dịch Coronavirus
- Đại dịch Covid-19
- Đại dịch Covid-19 và Việt Nam
- Đại dịch Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc và người nghèo
- Đại dịch virus Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán và Việt Nam
- Đại gia đình các dân tộc Việt Nam
- Đại Hán
- Đại học
- Đại học Fulbright
- Đại hội 13
- Đại hội Đảng
- Đại hội Đảng XIII
- Đại hội ĐCSVN XIII
- Đại hội XIII
- Đại hội XIII & các mục tiêu
- Đại Kỷ Nguyên
- Đài Loan
- Đài Loan và Biển Đông
- đại lộ Đông-Tây
- Đàm phán biên giới
- đàn áp
- Đàn áp báo chí
- Đàn áp biểu tình
- Đàn áp CS
- Đàn áp dân chống BOT bẩn
- Đàn áp dân chủ
- Đàn áp dân quyền
- Đàn áp người biểu tình
- đàn áp người hoạt động nhân quyền
- Đàn áp nhà báo tự do
- Đàn áp nhân quyền
- Đàn áp tôn giáo
- Đàn áp xã hội dân sự
- Đàn áp XHDS
- đàn bầu
- đảng cầm quyền
- Đảng Cộng hòa Mỹ
- Đảng Cộng sản
- Đảng Cộng sản Trung Quốc
- Đảng Cộng sản và vấn đề cán bộ
- Đảng Cộng sản Việt Nam
- Đảng CS
- Đảng CS Trung Quốc
- Đảng CS Việt Nam
- Đảng CSTQ
- Đảng CSVN
- Đảng CSVN và mục tiêu giành độc lập
- Đảng hóa
- Đảng lãnh đạo
- Đảng phái
- Đảng quản lý đại dịch
- Đảng sợ dân
- Đảng trị
- Đảng và Dân
- Đảng và Sử gia
- Đảng và Trí thức
- Đảng với dân
- Đánh giá nhân vật lịch sử
- Đảo chính
- Đảo chính Myanmar
- Đảo chính quân sự
- Đảo chính quân sự Miến Điện
- Đào Doãn
- Đạo đức
- Đạo đức cộng sản
- Đạo đức ngành y
- Đạo đức nghề giáo
- Đạo đức suy đồi
- Đạo đức xã hội
- Đạo luật Magnitsky
- Đạo lý thể thao
- Đạo lý và pháp lý
- Đạo pháp
- Đạo Phật và vận nước
- Đào tạo cán bộ cộng sản
- Đào tạo quan chức
- Đạo văn
- Đào Vũ
- đặc khu
- Đặc khu kinh tế
- Đặc quyền
- đặc xá
- Đặng Đình Bách
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Quốc Bảo
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Tiến
- Đặng Tiểu Bình
- Đặng Văn Hiến
- Đặng Văn Việt
- Đặng Việt Dũng
- Đặt tên đường
- đâm chìm tàu cá
- Đập thuỷ điện
- Đập thủy điện Mekong. Đập thủy điện Lan Thương
- Đập thủy điện sông Cửu Long
- Đất đai
- Đất đai và tôn giáo
- đất hiếm
- Đấu đá nộ bộ
- Đấu đá nội bộ
- Đấu thầu
- Đấu tố trên mạng
- Đấu tranh
- Đấu tranh cho dân chủ
- Đấu tranh dân chủ
- Đấu tranh văn hóa
- đầu tư
- Đầu tư công nghệ
- Đầu tư của nước ngoài
- Đầu tư Dự án Hải cảng Khu kinh tế
- Đầu tư nước ngoài
- Đầu tư Trung Quốc & Nguy cơ xâm lược mềm
- ĐCS & Dân chủ hóa
- ĐCS và trí thức
- ĐCSTQ
- ĐCSVN
- ĐCSVN chống tham nhũng
- ĐCSVN và việc làm trong sạch đảng viên
- ĐCSVN với Trung Cộng
- Đê bao
- Đế chế bất động sản TQ
- Đê điều và sông ngòi Hà Nội
- Đệ nhất phu nhân Olena Zelenska
- Địa chính trị
- Địa danh
- Địa-chính trị Việt Nam
- Địch - ta
- Điềm gở
- Điện
- Điện ảnh
- Điện ảnh Việt Nam
- Điện ảnh Việt Nam tại Pháp
- Điện Biên Phủ
- Điện gió
- Điện hạt nhân
- Điện khí LNG
- Điện lực
- điện lực Việt Nam
- Điện mặt trời
- Điện năng
- Điện năng Trung Quốc
- Điện rác
- Điện than
- Điện thoại thông minh
- Điện Việt Nam
- Điện VN
- Điều 4 Hiến pháp
- Điều lệ Đảng
- Điều tra án & siêu tham nhũng
- Đinh Quang Anh Thái
- Đình bản báo
- Định chế quốc gia
- Đình chỉ báo Tuổi trẻ
- đình công
- Định cư tị nạn Hoa Kỳ
- Đinh Hoàng Thắng
- Định hướng xã hội chủ nghĩa
- Định hướng XHCN
- Đinh Kim Phúc
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Tùng Lâm
- Đình Tuyển
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn kết
- Đoan Trang
- Đoàn Văn Vươn
- Đoàn viên
- Đọc sách thời đại loạn thông tin
- Đón thời cơ
- Đóng cửa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hữu Ca
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Mười
- Đỗ Ngọc Bích
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Nguyễn Mai Khôi
- Đô thị
- Đỗ Thi
- Đỗ Thủy Hương
- Đỗ Việt Khoa
- độc tài
- độc đảng
- Độc lập dân tộc
- Độc lập tự do
- Độc lập và lệ thuộc
- độc quyền
- độc tài
- Độc tài báo chí
- Độc tài cộng sản
- Độc tài Cộng sản Trung Quốc
- Độc tài cộng sản và khoa học kỹ thuật
- Độc tài CS
- Độc tài Trung Cộng
- Độc tài tư bản và độc tài cộng sản
- Độc tài và dân chủ
- Độc tài và kỳ thị
- Độc tài và phát triển
- Đối đầu Dân chủ - Độc tài
- Đổi mới
- Đổi mới chính trị
- Đổi mới dân chủ
- Đổi mới lần hai
- Đổi mới thể chế
- Đổi mới tư duy
- Đổi mới và phá phách
- Đổi mới và thoái trào
- Đổi mới văn học
- Đối ngoại
- đội ngũ
- Đội ngũ y tế trong đại dịch
- Đội quân chân rết
- Đối tác chiến lược
- Đối tác chiến lược Việt - Mỹ
- đối thoại
- đối thoại giữa nhà cầm quyền và người hoạt động nhân quyền
- Đối thoại Shangri-La
- Đồng bằng sông Cửu Long
- Đông Đức giải thể
- Đông Đức và Tây Đức
- đồng hoa
- đồng hóa
- Đồng hóa sắc tộc
- Đông Nam Á
- Đông Ngàn
- Đồng Rup
- Đồng Sĩ Nguyên
- Đồng Tâm
- Đốt lò
- Đột phá
- Đốt rừng
- Đời sống
- đơn từ
- Đu dây
- Đưa bộ đội vào chống dịch
- Đức
- Đức - Ukraine
- Đức Giáo hoàng
- Đức tin
- Đường cao tốc Bắc Nam
- Đường lối
- Đường lối đảng
- Đường lối đảng trong lãnh đạo
- Đường lối thoát hiểm
- Đường lối XHCN
- Đường lười bò
- Đường lưỡi bò
- Đường sắt
- Đường sắt cao tốc
- Đường sắt cao tốc Bắc Nam
- Đường sắt cao tốc Việt Nam
- Đường sắt Cát Linh
- Đường sắt Cát Linh - Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh – Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh-Hà Đông
- Đường sắt đô thị
- Đường sắt liên vận VN - Trung Quốc
- Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông
- Đường về nô lệ
- Đưường lối thiên tả
- East Asia Forum
- Economist
- Edward L. Knudsen
- Elon Musk
- Erdoğan
- Erdogan & Thổ Nhĩ Kỳ
- Eric Ang
- Eric Henry
- EU
- EU - Ukraine
- EV-FTA
- Evergrande
- EVFTA
- EVFTA và thể chế
- EVIPA
- EVN
- ExsonMobil
- ExxonMobil
- Facebook điều trần
- Facebook và Luật AN mạng
- Facebook và luật an ninh mạng
- Fake news
- Fan Tong Huang Lao Ban
- FBI khám xét Mar-a-Lago
- FDI
- Financial Times
- Florian Harms
- FOIP
- Foreign Affairs
- Foreign Policy
- Formosa
- Francesco Guarascio
- Francisco de Pina
- Frank Fenner
- FSB
- Fulbright Việt Nam
- Fulcrum
- G-20
- G20
- G7
- Gạc Ma
- Ganh tị
- gạo
- Gắn bó ý thức hệ
- GDP
- GDP và tăng trưởng
- geoint.asia
- George Soros
- Gesine Dornblüth
- Ghét Tàu yêu Mỹ
- giả dạng thương binh
- Giá đất
- Giá đất dự án
- Gia đình Cấn Thị Thêu
- Già hoá dân số
- Gia nhập EU
- Giá xăng phi mã
- Giải ảo siêu cường Trung Quốc
- Giai cấp lãnh đạo
- Giải cứu bất động sản
- Giải giới hạt nhân Triều Tiên
- Giải ngân ODA
- Giải Nobel
- Giải Nobel Kinh tế
- Giải Nobel kinh tế 2024
- Giải Nobel văn học
- giải pháp
- Giải phóng
- Giải thưởng HCM
- Giải thưởng Phan Chu Trinh
- Giải thưởng quốc tế Paul K. Feyerabend
- Giải thưởng Sakharov
- Giải thưởng VinFuture
- Giải trừ hạt nhân
- Giải trừ vũ khí hạt nhân Bắc Hàn
- Giam cầm kiểu CS
- Giám đốc thẩm
- Giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải
- Giám mục Nguyễn Thái Hợp
- Giám mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp
- Giảm phát thải
- Giãn cách dịch virus Vũ Hán
- gián điệp
- Gián điệp mạng
- giàn khoan TQ
- gian lận
- Gian lận thi cử
- Gian lận thương mại
- Giáng Sinh
- Giáo
- Giáo dục
- Giáo Dục
- Giáo dục CS
- Giáo dục đại học
- Giáo dục khai phóng
- Giáo dục tâm linh
- Giáo dục và chính trị
- Giáo dục Việt Nam
- Giáo dục Việt Nam trong tương quan Hàn quốc
- Giáo hoàng
- Giáo hội Phật giáo
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất
- Giáo hội Phật giáo VNTN
- Giao Thông
- Giao thông đường sắt
- Giao thông Trung Quốc
- Giao thông vận tải
- Giáo viên
- Giàu nghèo
- giấc mộng siêu cường
- Giấc mộng Trung Hoa
- Giấc mộng Trung Quốc
- Giấc mơ cộng sản
- Giấc mơ khoa học
- Giấy phép con
- Giấy tờ công văn
- Gideon Rachman
- giết chóc
- giết người
- Giolanh
- Giống và khác giữa Triều Tiên và Việt Nam
- Giới cầm quyền
- Giúp người di tản
- Golf
- Góp ý
- Gốc rễ hư hỏng của quan chức Cộng sản
- Gregory Poling
- Gương mặt nguyên thủ
- Gương mặt trí thức Việt
- Gương Nhật Bản
- H. Kissinger
- H.C.
- Hà Dương Tường
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Đình Sơn
- Hà Giang
- Hà Lệ Chi
- Hà Nội
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thị Nhung
- Hà Tĩnh
- Hà Văn Thịnh
- Hải Âu
- Hải chiến Hoàng Sa
- Hải Chung
- Hài hòa xã hội
- Hải Phòng
- Hải quân
- Hải quân Hoa Kỳ
- Hạm đội Biển Đen
- Hamas
- Hạn hán
- Hán hóa
- Han Kang
- hạn mặn
- Hàn quốc
- Hàng giả
- Hàng không
- Hàng không Việt Nam
- Hàng không VN
- Hàng rong
- Hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam
- Hàng VN sản xuất
- hành chính
- Hành chính công
- Hành dân
- Hành hung
- Hành pháp
- Hành pháp CS
- Hành xử
- Hanna Dohmen
- Hạo Nhiên
- Happymon Jacob
- Hạt giống đỏ
- hấm điểm công dân Nguyễn Anh Tuấn
- Hậu bầu cử Mỹ 2020
- hậu học văn
- Helmut K. Anheier
- Henry Kissinger
- Henry Foy
- Henry Kissinger
- Henry Kisssinger
- Hệ giá trị
- Hệ lụy Đồng Tâm
- hiểm hoạ
- Hiến pháp
- Hiến pháp Việt Nam
- Hiện tại và quá khứ
- Hiện tượng của năm
- Hiện tượng Phương Hằng
- Hiệp định EVFTA
- Hiệp định thương mại
- Hiệp định TPP
- Hiệp địnnh CPTPP
- Hiệp ước AUKUS
- Hiệp ước EVFTA
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược Ukraine
- Hiệp ước quốc tế hòa bình
- Hiếu Chân
- Hiệu ứng lý thuyết CNXH
- HIMARS bay của Ukraine
- Hình sự hóa
- Hitler
- Hòa bình
- hòa giải
- Hoà giải Dân tộc
- Hòa giải Dân tộc
- Hòa giải hòa hợp
- Hoà hợp dân tộc
- Hòa hợp dân tộc
- Hoà hợp hoà giải
- Hoà hợp hòa giải
- Hòa hợp hòa giải
- Hoa Kỳ
- Hoa Kỳ và ASEAN
- Hoa Kỳ và Thái Bình Dương
- Hoa Kỳ và thế giới
- Hoạ mất nước
- Hoài nghi khoa học
- Hoàng Bình
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Bảo
- Hoàng Công Lương
- Hoàng Dũng
- Hoàng Hải Vân
- Hoàng Hưng
- Hoàng Ngọc Giao
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quốc Dũng
- Hoàng Sa
- Hoàng Sa và Trường Sa
- Hoàng Tấn
- Hoàng Thị Minh Hồng
- Hoàng Trường
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Tụy
- Hoàng Việt Hải
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoạt động của Việt kiều Úc
- Học hỏi và bắt chước
- Học ngoại ngữ
- Học phí
- học tập cải tạo
- Học thêm
- Học thuyết Biden
- Học thuyết Mác - Lê nin
- Honecker
- Hong Kong
- HongKong
- Hồ Cẩm Đào
- Hồ Chí Minh
- Hồ Duy Hải
- Hồ Hữu Hòa
- Hộ khẩu
- Hộ nghèo
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Quốc Tuấn
- Hồ Sĩ Trúc
- Hồ sơ Pandora
- Hồ thủy lợi Ka Pét
- Hỗ trợ đầu tư
- Hỗ trợ xã hội
- Hội An
- Hội Anh Em Dân Chủ
- Hội chứng Stockholm
- Hội chứng tượng đài
- Hội chứng Việt Nam
- Hội đoàn Cộng sản
- Hội đồng Bảo an LHQ
- Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
- Hội đồng Lý luận
- Hội đồng nhân quyền
- Hội đồng nhân quyền LHQ
- Hội họp
- hồi ký
- Hồi ký Phạm Duy
- Hối lộ
- Hội nghị An ninh München (Munich)
- Hội nghị An ninh Munich
- Hội nghị COP26
- Hội nghị TU đảng
- Hội nghị TW ĐCSVN
- Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam
- Hội Nhà văn TP HCM
- Hội Nhà văn Việt Nam
- Hội Nhà văn VN
- Hội nhập
- Hồi tỵ
- Hồng Kông
- Hồng và chuyên
- Hợp nhất Tổng bí thư và Chủ tịch nước
- Hợp tác
- Hợp tác năng lượng
- Hợp tác quân sự Trung - Nga
- HRW
- Hu Ran
- Huawei
- Hubert Testard
- Hùm xám đường số 4
- Hun Sen
- Hùng Phạm
- Hunsen
- Hunsen & Campuchia
- Hút cát làm sụt lở ruộng vườn nhà cửa xuống sông
- Huxley
- hủy bỏ
- Huy Cận
- Huy động tiền dân
- Huy Đức
- Huy Nguyễn
- Huyền Trân
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Sa
- Huỳnh Thục Vy
- Hữu nghị Cộng sản
- Hữu nghị Việt - Trung
- Hữu Thỉnh
- ICOR
- IDS
- iển Đông
- IJVN
- Inra Sara
- Internet
- Ionesco
- IPA
- IPEF
- Iran
- Isarel
- Israel
- Israel - Hamas - Palestin
- Italia và Tàu Cộng
- J. Biden
- Jacob Feldgoise
- Jakub Grygiel
- James B. Steinberg
- James Borton
- James Waterhouse
- Jaroslav Lukiv
- Jason Matheny
- Jennifer Kavanagh
- Jeo Biden
- Jesse Peterson
- Joe Biden
- Joe Biden 100 ngày "trăng mật"
- Joe Biden 100 ngày Nhà Trắng
- Joe Brock
- John McCain
- John Steinbeck
- Joseph C. Saraceno
- Joshua Kurlantzick
- Jr.
- Julian G. Waller
- Junin 2
- Kalynh Ngô
- Katsuji Nakazawa
- Kazakhstan
- Kẻ thù truyền kiếp
- Kelly A. Grieco
- Kênh Techo Funan
- Kênh đào Funan Techo
- Kênh đào Phù Nam Techo
- Kênh đào Suez
- Kênh Phù Nam
- Kênh Phù Nam Techo
- Kênh Techo Funan
- Kêu gọi
- Kêu gọi dân góp tiền mua vaccine chống virus Vũ Hán
- khai dân trí
- Khai thác
- Khai thác cát
- Khai thác dầu khí ở Biển Đông
- Khánh Ly
- Khát vọng thoát Trung của người Việt
- Khắc phục án tử
- Khen thưởng
- Khí hậu
- Khí hóa lỏng
- khiếu kiện
- Khiếu kiện đất đai
- Kho vũ khí hạt nhân của Tàu Cộng
- Khoa học
- Khoa học công nghệ
- Khoa học công nghệ Ukraine
- Khoa học kỹ thuật
- Khoa học vũ trụ
- Khoa Trần
- Khoan sức dân
- Khô hạn
- Khối G 7
- Khởi nghĩa Yên Bái
- Khu công nghiệp - dịch vụ
- Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Khủng bố
- Khủng hoảng
- Khủng hoảng giáo dục
- Khủng hoảng hệ thống XHCN
- khủng hoảng kinh tế
- Khủng hoảng tâm lý
- khủng hoảng thể chế
- Khủng hoảng Ukraine
- Khủng hoảng xã hội
- Khuyến nghị
- Kịch bản thú tội
- Kiểm duyệt
- Kiểm duyệt và chống kiểm duyệt
- Kiểm soát kinh tế
- Kiểm soát quyền lực
- Kiểm soát thông tin
- Kiểm soát tiền tệ
- Kiểm soát truyền thông
- Kiểm soát vũ khí trí tuệ nhân tạo
- Kiểm soát xã hội
- Kiện chính quyền VN
- Kiến nghị
- Kiến nghị chống dịch
- Kiện người tiêu dùng
- Kiện Trung Quốc
- Kiện tụng
- Kiều hối
- Kiêu ngạo cộng sản
- Kiêu ngạo hay ngu xuẩn
- Kim Dung
- Kim Jong Un
- Kim Jong-un
- Kim Van Chinh
- Kim Văn Chinh
- Kình chống
- Kinh doanh
- Kinh doanh bất động sản
- Kinh doanh nội tạng
- Kinh doanh thi thể
- Kinh doanh tôn giáo
- Kinh phí chống dịch
- Kinh Tế
- Kinh tế - Xã hội - Môi trường
- Kinh tế cạn kiệt
- Kinh tế chính trị
- Kinh tế chính trị xã hội
- Kinh tế Mỹ
- Kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh
- Kinh tế Nga
- Kinh tế ngầm
- Kinh tế nhà nước
- Kinh tế số
- Kinh tế thế giới
- Kinh tế thị trường
- Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa
- Kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Kinh tế toàn cầu
- Kinh tế tri thức
- Kinh tế trong đại dịch
- Kinh tế Trung Quốc
- Kinh tế trung ương và kinh tế địa phương
- Kinh tế tư nhân
- Kinh tế và Chính trị
- Kinh tế vĩ mô
- Kinh tế Việt Nam
- Kinh tế xã hội
- Kit test covid-19
- Kit test Việt Á
- Kit xét nghiệm Covid-19
- Kristen Hopewell
- Kursk
- Kỷ luật Đảng
- Kỳ thị
- kỳ thị chủng tộc
- Kỳ thị Mỹ
- Kỳ thị trí thức
- Kyal Sin
- Lạc Á
- lạc hậu
- Lách luật
- Làm chủ
- Làm giá
- lạm phát
- Làm từ thiện
- Lãng phí
- Lãng phí chi tiêu công
- Lạng Sơn
- Làng ung thư
- Làng xã
- lãnh đạo
- Lãnh đạo cộng sản
- Lãnh đạo Đảng
- Lãnh đạo tứ trụ
- Lãnh đạo vì dân
- Lãnh tụ
- Lào
- Lào - Trung Quốc
- Lao động
- Lao động chui Trung Quốc
- Lao động nghèo
- Lao động nhập cư
- Lao động Việt
- Lao động xuất khẩu
- Lao động xuất ngoại
- Lâm tặc
- Lấn sân
- Lấp bãi đá thành đảo
- lập hội
- Lập pháp
- Lập trường Việt Nam
- Lấy dân làm gốc
- Lenin
- Lê Đức Thọ
- Lê Anh Hùng
- Lê Bá Nhật Thắng
- Lê Công Định
- Lê Công Phụng
- Lê Duẩn
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Kình
- Lê Đình Lượng
- Lê Đức Anh
- Lê Đức Thọ
- Lê Hiếu Đằng
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Mã Lương
- Lê Ngọc Luân
- Lê Nguyễn
- Lễ phóng sinh
- Lê Phú Khải
- Lê Quốc
- Lê Quốc Quân
- Lê Quốc Trinh
- Lễ tang Nguyễn Trọng Vĩnh
- Lê Thanh Hải
- Lê Thân
- Lê Thị Dung
- Lê Thị Thanh Loan
- Lê Thị Thu Hà
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Trọng Hùng
- Lê Vạn Hoa
- Lê Văn Cương
- Lê Văn Luân
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuân Nghĩa
- Lên tiếng
- Lệnh không nổ súng trước quân xâm lược Trung Quốc
- Lênin
- LHQ
- LHQ bỏ phiếu trưng cầu lên án Nga
- Lịch sử
- Lịch sử Triều Tiên
- Lịch sử Việt Nam
- Liêm chính học thuật
- Liêm khiết
- Liêm sỉ
- Liên Hiệp Quốc
- Liên Hiệp Quốc bỏ phiếu
- Liên Hợp Quốc
- Liên kết
- Liên kết quốc tế
- Liên kết vùng
- Liên minh
- Liên minh AUKUS
- Liên minh bộ Tứ chống Tàu Cộng
- Liên minh Châu Âu
- Liên minh chống Chinazi
- Liên minh chống Trung Cộng
- Liên minh Nga-Trung
- Liên minh quân sự
- Liên minh quân sự Nga - Trung
- Liên minh quốc tế
- Liên Xô
- Liên Xô sụp đổ
- Liên Xô xâm lược Afghanistan
- Lính đánh thuê Wagner
- Linh mục Đặng Hữu Nam
- Linh nghiệm
- Lính thợ Việt Nam tại Pháp trong các cuộc Thế chiến
- LivenGuide
- Loài người sơ sinh
- Lọc hóa dầu
- Logistics
- lòng dân
- Lòng nhân ái của lớp người dưới đáy
- Lòng tin
- Lòng yêu nước
- Lỗ hổng pháp luật Việt Nam
- Lỗ hổng trong Pháp Luật Việt Nam
- Lộc Hưng
- Lộc vàng
- Lối sống
- Lời hứa
- lợi ích
- Lợi ích dân tộc
- Lợi ích nhóm
- Lợi ích phe nhóm
- Lợi ích quốc gia
- Lời kêu gọi
- Lời Vĩnh biệt
- Lũ lujt miền Trung
- lũ lụt
- Lũ lụt miền Trung
- Luatkhoa
- Luận tội tổng thống
- Luật
- Luật An ninh mạng
- Luật báo chí
- Luật biển
- luật biểu tình
- Luật CS
- Luật dẫn độ
- Luật dẫn độ Hồng Kông
- Luật Đặc khu
- luật đất đai
- Luật đất đai mới
- Luật đất đai sửa đổi
- Luật điều ước quốc tế
- Luật Hải cảnh
- Luật Hộ tịch
- Luật hồi tỵ
- Luật lao động
- Luật lập hội
- Luật lệ thời Covid-19
- Luật Magnisky
- Luật pháp
- Luật pháp cộng sản
- Luật pháp CS
- Luật pháp Việt Nam
- Luật quản lý dữ liệu
- Luật quốc phòng Mỹ
- Luật Quy hoạch
- Luật quyền riêng tư
- Luật rừng
- Luật sư
- Luật sư và Tòa án CS
- Luật sư Việt Nam
- Luật thú y
- Luật tử hình
- Luật Việt Nam
- Luật VN
- Lư hương Trần Hưng Đạo
- Lư hương tượng Đức thánh Trần
- Lừa đảo qua mạng
- Lực cơ bản
- Lực lượng 47
- Lương Công nhân
- Lưỡng đầu chế
- lương hưu
- Lương thực
- Lương thực toàn cầu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu hành đồng Nguyên Trung Quốc
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Trọng Văn
- Lưu vong
- Lý Đông A
- Lý Khắc Cường
- Lý lịch
- Lý Nhuệ
- Lý Quang Diệu
- Lý Sơn
- Lý thuyết kinh tế chính trị xã hội
- Lý thuyết văn học
- Lý thuyết xây dựng CNXH của đảng
- Lý tưởng
- Lý tưởng cộng sản
- Lý tưởng tự do bình đẳng
- Lý tưởng xã hội
- Lý tưởng XHCN
- Mã Lai
- Ma túy
- Mạc Văn Trang
- Macron
- MAGA
- Mahathir Mohamad
- Mai Bá Kiếm
- Mai Nguyễn
- Mai Phi Long
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Triệu Quang
- Malaysia
- mạng xã hội
- Mạng xã hội và báo chính thống
- Mạnh Kim
- Mạnh Vãn Chu
- Mao Trạch Đông
- Mao Trạch Đông và ĐCSTQ
- Marc von Lüpke
- Marina Ovsyannikova
- Mark Voroshilov
- Marx hết vai trò trong các nước tư bản đỏ
- Mathieu Droin
- Máu tham CS
- máy bay rớt
- Mặc cảm sợ Tàu
- mặt thật Cộng sản
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt quan
- Mặt thật cộng sản
- Mặt thật CS
- Mặt thật của CSVN
- Mặt thật của những kẻ thèm khát EVFTA
- Mặt thật quan chức
- Mặt thật Tàu Cộng
- Mắt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Quốc
- Mặt thật và mặt trơ trẽn của Tàu Cộng
- Mặt thật xã hội
- Mặt thật XHCN
- Mặt trận Tổ quốc
- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
- Mặt Trận TQVN
- Mặt trẽn Tàu Cộng
- Mầm non
- Mậu Thân Huế 1968
- Mẹ Nấm
- Me Too
- Medvedev
- Mekong
- Mẹo Cộng sản
- metoo
- Metro
- Michael C. Horowitz
- Michael Tatarski
- Mick Ryan
- Miến Điện
- miền Tây Nam Bộ
- miễn thị thực
- Mike Pompeo
- Mikhail Gorbachev
- Minh Anh
- Minh Kha
- Minh Thùy
- Minh Triều
- Mỏ Cá Voi Xanh
- Mobifone
- Món nợ khổng lồ từ ODA
- Moritz Küpper
- Mô hình kinh tế chính trị
- Mồ mả lăng tẩm
- Môi sinh
- Môi trường
- Môi trường biển Việt Nam
- Môi trường đồng bằng sông Cửu Long
- Môi trường giáo dục
- Môi trường kinh doanh
- Môi trường sinh thái
- Môi trường sống
- Môi trường Thủ đô
- Môi trường và phát triển
- Môi trường và sức khỏe
- Môn văn
- Mộng bá chủ của Trung Cộng
- Mông Cổ
- Một vành đai một con đường
- Một vành đai một con đường đang dần lộ tẩy
- mua dâm
- Mùa nước nổi
- Mua quan bán chức
- Mua quan bán tước
- Mục Đồng
- Mục tiêu cộng sản
- Mừng thọ
- Mưu đồ bành trướng của Trung Cộng
- Mưu Tàu Cộng
- Mỹ
- Mỹ - Đài - Trung
- Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Mỹ - Tàu Cộng
- Mỹ - Trung
- Mỹ - Trung - Myanmar
- Mỹ cấm vận Iran
- Mỹ Hằng
- Mỹ thách thức Tàu Cộng
- Mỹ và chính sách nhân quyền
- Mỹ và cuộc chiến Trung Đông
- Mỹ và đồng minh
- Mỹ và thế giới hậu Trump
- Mỹ và Trung Quốc và thế giới
- Mỹ và Việt Nam hậu Trump
- Mỹ-Trung
- Mỹ-Việt
- Myanmar
- Mykhailo Albertovich Fedorov
- Nam Lộc
- Nam Trân
- Nạn buôn bán người
- nạn buôn người
- Nạn nhân chiến tranh
- Nạn ô nhiễm môi trường
- Nạn thất nghiệp
- Nancy Pelosi
- Nataliya Zhynkina
- Nataliya Zhynkina Đại biện lâm thời Ukraine tại VN
- National Geographic Society
- Nato
- NATO - Ukraine
- Navalny
- Năng lượng
- năng lượng điện
- Năng lượng sạch
- Năng lượng tái tạo
- Năng lượng xanh
- nâng cao dân trí
- Nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ
- nâng điểm
- Nền dân chủ Hoa Kỳ
- Nền dân chủ Mỹ
- Nền kinh tế Gig
- Nền kinh tế thị trường
- Nền kinh tế XHCN
- Nga
- Nga - NATO
- Nga - phương Tây
- Nga - Trung và chiến lược thế giới
- Nga - Ukraine
- Nga động viên bắt lính
- Nga sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga trưng cầu sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga xâm lược
- Nga xâm lược Ukraina
- Nga xâm lược Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine Phúc Lai GB
- Nga Xô Viết
- Ngại giao
- Ngành CA
- Ngành bán dẫn
- Ngày 30-4
- Ngày 30-4-1975
- Ngày 30/4
- Ngày 30/4/75
- NGày Độc lập
- Ngày nhà giáo
- Ngày nhân quyền
- ngày nói dối
- Ngày nước Thế giới
- Ngày nước Việt Nam
- Ngày phụ nữ
- Ngày Phụ nữ quốc tế
- Ngày Quốc khánh và lòng dân
- Ngày thương binh liệt sĩ
- Ngăn sông cấm chợ
- Ngân hàng
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
- Ngân hàng trong đại dịch
- ngân hàng VN
- ngân sách
- Ngân sách nhà nước CS
- Ngân sách quốc gia
- Ngập lụt
- ngập úng
- Nghèo
- Nghệ sĩ thứ thiệt
- Nghệ sĩ và thể chế
- Nghệ sĩ và tự do
- Nghệ thuật
- Nghị định 15/2020/NĐ-CP
- Nghị định 71
- Nghị định và lòng dân
- Nghị lực vượt đại dịch
- Nghị quyết Đảng
- Nghĩa trang Biên Hòa
- Nghịch lý
- Nghịch lý phe đảng
- Nghiencuuquocte
- Nghiên cứu khoa học
- Nghiên cứu Quốc tế
- Nghiên cứu vũ trụ
- Nghiệp đoàn
- nghiệp đoàn độc lập
- NGO
- Ngoại Giao
- Ngoại giao "bẫy nợ"
- Ngoại giao "chiến lang"
- Ngoại giao ASEAN
- Ngoại giao bẫy nợ
- Ngoại giao cây tre
- Ngoại giao chiến lang
- Ngoại giao CS
- Ngoại giao Nga
- Ngoại giao Trung Quốc
- Ngoại giao và nhân quyền
- ngoại lai
- Ngoại ngữ
- Ngón nghề mật vụ
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Di Lân
- Ngô Đình Diệm
- Ngô Huy Cương
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nhân Dụng
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Tố Nhiên
- Ngô Vĩnh Long
- Ngôi vị và thể chế
- Ngôn ngữ
- Ngôn ngữ dân tộc
- Ngôn ngữ và pháp luật
- Ngôn từ CS
- ngu dân
- Ngủ gật tronng phiên họp Liên hợp quốc
- Nguoi-viet.com
- Nguoidothi
- Nguoiquansat
- Nguồn gốc dân tộc Việt
- Nguồn gốc hực của virus Vũ Hán
- Nguồn gốc virus Vũ Hán
- Nguồn nhân lực
- Nguồn nước sông Cửu Long
- Nguỵ biện
- ngụy biện
- Ngụy biện cộng sản
- Nguy cơ
- Nguy cơ Trung Quốc
- Ngụy Hữu Tâm
- Ngụy Kinh Sinh
- nguỵ quân nguỵ quyền
- Nguyen Khan
- Nguyễn Đức Kiên
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Bắc Son
- Nguyễn Biên Cương
- Nguyễn Cảnh Thụy
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chí Vịnh
- Nguyễn Chiến Thắng
- Nguyễn Chiến Thắng Putin
- Nguyễn Du
- Nguyễn Duy Trinh
- Nguyễn Duy Vinh
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đầu
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Chung
- Nguyễn Đức Minh
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thành
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Long
- Nguyễn Hoà Bình
- Nguyễn Hòa Bình
- Nguyễn Hoàng Duyên
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Huy Cường
- Nguyễn Huy Hoàn
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hữu
- Nguyễn Hữu Cầu
- Nguyễn Hữu Đang
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Khắc Giang
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Viện
- Nguyễn Khoa Thái Anh
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lương Thịnh
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Quang
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Ân
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
- nguyễn phú trọng
- Nguyễn Phú Trọng đu dây
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang A & Viện IDS
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quí Đức
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Tấn Dũng
- Nguyễn Thái Học
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Phương
- Nguyễn Thế Thảo
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Kim Ngân
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Thanh Nhàn
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thiện Nhân
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiếp
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thuý Hạnh
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thượng Long
- Nguyễn Tiến
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyên Tống
- Nguyễn Trãi
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trọng Vĩnh
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Trực
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Trường Tộ
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Văn Bình
- Nguyễn Văn Bông
- Nguyễn Văn Dân
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn văn Đông
- Nguyễn Văn Hoá
- Nguyễn Văn Thanh
- Nguyễn Văn Thể
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Tuấn Giáo dục Chức danh khoa học
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyện vọng hòa bình của họ nhà Kim
- Nguyễn X. Bich
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Phúc
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn-Khoa Thái Anh
- ngư dân
- Ngữ văn
- Ngừng cáp visa cho Việt Nam
- Người Việt
- Người Bảo vệ Nhân quyền
- Người Buôn Gió
- Người Cộng sản
- Người cộng sản Việt Nam trước và nay
- Người CS thức tỉnh
- Người Đông Nam Á tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Hoa
- Người lính VNCH
- Người mẹ
- Người Trung Quốc
- Người Việt
- Người Việt "cuồng Trump" và "chống Trump"
- Người Việt anh hùng
- Người Việt bỏ nước
- Người Việt bốn phương
- Người Việt cũ và người Việt mới
- người Việt hải ngoại
- Người Việt hải ngoại
- Người Việt ở nước ngoài
- Người Việt ở Ukraine
- Người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Việt và bầu cử Mỹ
- Người Việt và khuynh hướng chống Trung Cộng
- Người VN đấu tranh cho dân chủ
- Ngyên Ngọc
- Ngyễn Phú Trọng
- Nhà báo
- Nhà báo đảng
- nhà máy alumin nhân cơ
- nhà máy nhiệt điện
- nhà nước
- Nhà nước CS
- Nhà nước độc tài
- Nhà nước Hồi giáo
- Nhà nước kiến tạo
- Nhà nước Liên bang Trung Quốc Mới
- Nhà nước ly khai
- Nhà nước quản lý đại dịch
- Nhà nước theo quan điểm Lenin
- nhà nước Việt Nam
- Nhà nước Việt Nam và hội nhập quốc tế
- Nhà nước Việt Nam và việc chi tiêu ODA
- Nhà nước XHCN
- nhà ở và môi trường
- Nhà thầu Trung Cộng
- Nhà thờ Bùi Chu
- Nhà tù
- Nhà tù CS
- Nhà văn
- Nhà văn Liên Xô phản kháng
- Nhà xuất bản Tự do
- nhạc vàng
- Nhân ái
- Nhân cách
- Nhân cách lãnh đạo
- Nhân cách quan chức cộng sản
- Nhân cơ
- nhân dân
- Nhân dân thức tỉnh
- Nhân đạo
- Nhân loại
- Nhân lực đồng bằng sông Cửu Long
- Nhân lực quốc gia
- Nhân quyền
- Nhân quyền Việt Nam
- Nhân sự Cộng sản
- Nhân sự của Đảng
- Nhân sự Đại hội Đảng
- Nhân sự đảng
- Nhân sự thể chế
- Nhân sự trong guồng máy đảng hiện nay
- Nhân tài
- Nhân tài Việt Nam
- Nhận thức
- Nhận tội
- Nhân văn
- Nhân văn Giai phẩm
- Nhập khẩu vàng
- Nhập vaccine Tàu
- Nhật - Việt
- Nhật Bản
- Nhật Bản - Việt Nam
- Nhật ký Đặng Thùy Trâm
- Nhật ký trong tù
- Nhật ký Yêu nước
- Nhất thể hoá
- Nhất thể hóa
- Nhậtt Bản trong khu vực
- Nhiệm kỳ Donald Trump
- Nhiệt điện
- nhiệt điện ô nhiễm
- Nhiệt điện than
- Nhiệt điện Vĩnh Tân
- Nhìn lại 2021
- Nhìn lại năm 2021
- Nho giáo
- Nhóm Cánh Buồm
- Nhóm lợi ích
- Nhóm lợi ích thân hữu
- Nhu cầu tự do dân chủ
- Những bức ảnh biết nói
- Những cái chết bí ẩn của lãnh đạo Việt Nam
- Những cái chết khó hiểu trong quân đội
- Những gương mặt thân Tàu
- Nhượng đất cho Trung Quốc
- niềm tin
- Nikkei Asia
- Nina Hòa Bình Lê
- Nịnh hót và thể chế
- Nobel Hòa bình
- Nọc Nạn
- Noel
- Nói hay làm
- Nongnghiep.vn
- Notre Dame de Paris
- NoUFC
- Novaland
- Nỗi buồn chiến tranh
- Nỗi sợ của Người Việt
- Nội tình Bắc Kinh
- Nội tình đảng CSVN
- Nội tình Trung Quốc
- nội xâm
- nông dân
- Nông dân và bần cùng hóa
- Nông dân và doanh nghiệp
- Nông dân Việt Nam
- Nông dân Việt Nam và sự bần cùng hóa
- Nông dân VN và sự bần cùng hóa
- Nông Đức Mạnh
- nông nghiệp
- Nông nghiệp Việt Nam
- Nông ngjiệp
- Nông sản
- Nông sản xuất khẩu
- Nông thôn
- Nông thôn mới
- nợ
- Nợ nần
- Nợ nước ngoài
- Nợ Trung Quốc
- nợ xấu
- Nợ xấu
- Nước biển dâng
- Nước Đức
- nước lạ
- nước mắm truyền thống
- Nước Mỹ
- Nước Mỹ hậu Trump
- Nước Mỹ thời Biden
- Nước Mỹ trong đại dịch
- Nước Nga
- Nước Nga độc tài
- Nước Nga động loạn
- Nước Nga hậu Xô Viết
- Nước Pháp
- nước sạch
- Obama
- ODA
- Oleksandre Syrsky
- Olympic mùa đông Bắc Kinh
- Oriana Skylar Mastro
- Orwell
- Ô nhiễm
- Ô nhiễm chì
- Ô nhiễm không khí
- Ô nhiễm môi trường
- ổn định
- ổn định xã hội
- Palestin
- Palestine
- Paris
- Park Chung Hee
- Paul Doumer
- PCI
- Peter Schroeder
- Peter Zinoman
- phá hoại môi trường
- Phá hoại rừng
- phá rừng
- Phá rừng thông xây sân golf
- Phạm Bình Minh
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Duy
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Đỗ Chí
- Phạm Kim Dung
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Nhật Vũ
- Phạm Nhật Vượng
- Phạm Như Hồ
- Phạm Phan Long
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Quế Dương
- Phạm Quý Ngọ
- Phạm Quý Thọ
- Phạm Quyết Thắng
- Phạm Thái Lâm
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Toàn
- Phạm Trung Kiên
- Phạm Văn Nhận
- Phạm Văn Trội
- Phạm Viết Đào
- Phạm Xuân Nguyên
- Phản biện
- Phản biện của báo chí
- Phản biện xã hội
- Phan Châu Trinh
- Phan Châu Trinh
- Phan Chu Trinh
- Phan Đình Diệu
- Phản đối
- Phản đối chiến tranh
- Phan Ngọc
- phản quốc
- Phán quyết Biển Đông
- Phán quyết của Tòa án Quốc tế
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thuý Hà
- Phan Thúy Hà
- Phản ứng của Việt Nam
- phantichkinhte123.com
- Pháp chế Cộng sản
- Pháp chế CS
- Pháp đầu tư xây dựng ở Việt Nam
- Pháp lệnh
- Pháp Luân Công
- Pháp Luật
- Pháp luật chiến tranh
- Pháp luật Việt Nam
- Pháp lý
- Pháp quyền
- Pháp quyền XHCN
- Phạt giao thông
- Phát minh
- Phát ngôn
- Phát ngôn người cầm cân nẩy mực
- phát ngôn quan chức
- Phát ngôn và đầu óc của quan chức đảng
- Phạt nồng độ cồn
- phát triển
- Phát triển bền vững
- Phát triển công nghệ
- Phát triển đất nước
- Phát triển đường sắt VN
- Phát triển kinh tế
- Phát triển nhân tài
- Phát triển nông thôn
- Phát triển vùng ĐBSCL
- Phát xít
- phẩm chất cộng sản
- phẩm chất dân tộc
- Phẩm chất người cầm quyền
- Phân bổ vaccine chống virus Vũ Hán
- Phân hóa đối với Myanmar
- Phân hóa xã hội
- Phân phối Vaccine chống Covid-19
- Phân quyền
- Phân tâm học
- Phân ưu
- Phấp luật Việt Nam
- Phật giáo
- Phật giáo dưới chế độ cộng sản
- Phật giáo dưới thời CS
- Phật giáo nhà nước
- Phật giáo nhập cuộc
- Phật giáo quốc doanh
- Phật giáo Trung Quốc
- Phật giáo và kinh tế thị trường
- Phật giáo và Nhóm lợi ích
- Phật giáo và tư bản đỏ
- Phật giáo Việt Nam
- Phật tử
- Phe Cộng hòa MAGA Hoa Kỳ
- Phe nhóm
- Phe nhóm thân Tàu
- Phe phái
- Phe phái & công cuột "đốt lò"
- Phe thân Tàu
- Phép màu Trung Quốc
- Phê bình văn học
- Phi Nhung
- Phiên tòa Phạm Đoan Trang
- Phiên tòa Phạm Thị Đoan Trang
- Phiếu tín nhiệm của Quốc hội
- Phiếu trắng
- Philippines
- Phim ảnh
- Phim Tàu
- Phim Xích lô
- Phó Đức An
- Phò Trump
- Phòng cháy chữa cháy
- Phòng chống Covid-19
- Phòng chống dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch virus Vĩ Hán
- Phòng chống đại dịch virus Vũ Hán
- Phòng chống virus Vũ Hán
- Phòng ngự Biển Đông
- Phóng sinh
- Phòng thí nghiệm virus ở Vũ Hán
- phong thủy
- Phong thủy Thăng Long
- Phong tỏa Covid-19
- Phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa hay không phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa trong đại dịch
- Phong trào Áo Vàng
- Phong trào cờ đỏ
- phong trào dân chủ
- Phong trào dân chủ châu Á
- Phong trào đấu tranh dân chủ
- Phongtraoduytan.com
- Phổ biến kiến thức
- phố cổ
- Phồn vinh giả tạo
- Phồn vinh Mỹ
- Phụ huynh
- Phú Mỹ Hưng
- Phụ nữ
- Phụ nữ Ukraine trong chiến tranh
- phú quốc
- Phúc Lai GB
- Phục vụ chính trị
- Phùng Liên Đoàn
- Phùng Quang Thanh
- Phuong Nguyen
- Phương Thảo
- Poroschenko
- Pottery Barn
- Prigozhin
- Prigozhin đảo chính
- Putin
- Putin - Kim Jong Un
- Putin thăm Việt Nam
- Quách Duy
- QUAD
- Quan chức Hà Nội
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Việt
- quan chức
- Quan chức cao cấp
- Quan chức cấp cao
- Quan chức cộng sản
- Quan chức cộng sản hưu trí trước nhu cầu thức tỉnh
- Quan chức cộng sản thời nay
- Quan chức Cộng sản vào lò
- Quan chức CS
- Quan chức CS và từ chức
- Quan chức đảng
- Quan chức đảng từ trần
- Quan chức giáo dục
- Quan chức Hà Nội
- Quan chức kỹ trị
- Quan chức nói
- Quan chức nói và làm
- Quan chức quản lý đại dịch
- Quan chức tham nhũng
- Quan chức trong chống đại dịch virus Vũ Hán
- Quan chức tư pháp
- Quan chức tứ trụ
- Quan chức văn hóa
- Quan chức Việt Nam
- Quan chứcCS
- Quan điểm trung lập
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ ASEAN - Mỹ
- Quan hệ ASEAN - TQ
- Quan hệ ASEAN - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Tàu Cộng
- Quan hệ Campuchia - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Việt Nam
- Quan hệ Châu Âu - Trung Cộng
- Quan hệ chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Hoa Kỳ-Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Mỹ - Trung
- Quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Trung
- Quan hệ Cuba và thế giới
- Quan hệ Czech - Việt Nam
- Quan hệ Dân chủ - Cộng hòa
- Quan hệ đối ngoại toàn cầu
- Quan hệ Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Đức - Việt
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ - Trung Quốc
- Quan hệ EU - Tàu Cộng
- Quan hệ EU - Trung Quốc
- Quan hệ Giang - Tập
- Quan hệ hai đảng
- Quan hệ Hoa Kỳ - Đài Loan
- Quan hệ Hoa Kỳ - Philippines
- Quan hệ Israel - Iran
- Quan hệ Israel - Palestin - Hamas
- Quan hệ Israel - Palestine
- Quan hệ kinh tế Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Lào - Trung
- Quan hệ Lithuania - Đài Loan
- Quan hệ Lithuania - Trung Quốc
- quan hệ môi răng
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Âu - Trung
- Quan hệ Mỹ - Campuchia - Trung
- Quan hệ Mỹ - Châu Âu
- Quan hệ Mỹ - Đài - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - ĐNA
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - EU - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - Israel
- Quan hệ Mỹ - Nga
- Quan hệ Mỹ - Nhật
- Quan hệ Mỹ - Nhật - Trung
- Quan hê Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung - Đài
- Quan hệ Mỹ - Trung - Nga
- Quan hệ Mỹ - Úc
- Quan hệ Mỹ - Ukraine
- Quan hệ Mỹ - Việt
- Quan hệ Mỹ - Việt - Trung
- Quan hệ Mỹ - Việt Nam - ASEAN
- Quan hệ Mỹ – Trung
- Quan hệ Mỹ & đồng minh - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ Trung
- Quan hệ Mỹ-Trung
- Quan hệ NATO - Ukraine
- Quan hệ Nga - Ấn - Mỹ - phương Tây
- Quan hệ Nga - Ấn - Phương Tây
- Quan hệ Nga - EU - Ukraine
- Quan hệ Nga - NATO
- Quan hệ Nga - Triều Putin Kim Jong Un
- Quan hệ Nga - Trung
- Quan hệ Nga - Trung - Mỹ
- Quan hệ Nga - Trung Quốc
- Quan hệ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nga - Việt
- Quan hệ Nga - Việt - UKraine
- Quan hệ Nga-Bắc Triều Tiên
- Quan hệ Nga-thế giới
- Quan hệ ngoại thương Trung Quốc - thế giới
- Quan hệ ngôn ngữ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nhật - Đài
- Quan hệ Nhật - Trung
- Quan hệ Nhật - Việt
- Quan hệ Nhật Bản - ASEAN
- Quan hệ Nhật Đài chống TQ
- Quan hệ Pháp - Úc
- Quan hệ phương Tây - Trung Quốc
- Quan hệ Putin - Tập Cận Bình
- Quan hệ quân sự Việt - Trung
- Quan hệ quốc
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ quốc tế về kinh tế
- Quan hệ Tập - Putin
- Quan hệ Triều Tiên- Trung Quốc
- Quan hệ Trung - ASEAN
- Quan hệ Trung - Bangladesh
- Quan hệ Trung - Đài
- Quan hệ Trung - Đức
- Quan hệ Trung - Indo
- Quan hệ Trung - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nga
- Quan hệ Trung - Nga - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nhật
- Quan hệ Trung - Úc
- Quan hệ Trung - Việt
- Quan hệ Trung Quốc - "Bộ tứ"
- Quan hệ Trung Quốc - ASEAN
- Quan hệ Trung Quốc - các nước Đông Bắc Á
- Quan hệ Trung Quốc - Đài Loan
- Quan hệ Trung Quốc - EU
- Quan hệ Trung Quốc - Hong Kong
- Quan hệ Trung Quốc - Mông Cổ
- Quan hệ Trung Quốc - Nga
- Quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản
- Quan hệ Trung Quốc - Thế giới tự do
- Quan hệ Trung Quốc - Trung Á
- Quan hệ Trung Quốc - Việt Nam
- Quan hệ Trung Quốc và cường quốc Á Úc
- Quan hệ truyền thống trong công xã nông thôn
- Quan hệ Úc - Trung
- Quan hệ Úc - Việt Nam
- Quan hệ Việt - Campuchia
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ Việt - EU
- Quan hệ Việt - Lào
- Quan hệ Việt - Lào - Campuchia
- Quan hệ Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Mỹ - Nga -Tàu
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung Nâng cấp quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Nga
- Quan hệ Việt - Nga - Ukraine
- Quan hệ Việt - Nhật
- Quan hệ Việt - Pháp
- Quan hệ Việt - Thái
- Quan hệ Việt - Trung
- Quan hệ Việt - Trung - Mỹ
- Quan hệ Việt - Ukraine
- Quan hệ Việt -Trung
- Quan hệ Việt – Mỹ
- quan hệ Việt Đức
- Quan hệ Việt Mỹ
- Quan hệ Việt Nam - Asean
- Quan hệ Việt Nam - Campuchia
- Quan hệ Việt Nam - Cuba
- Quan hệ Việt Nam - EU
- Quan hệ Việt Nam - Hàn quốc
- Quan hệ Việt Nam - Indonesia
- Quan hệ Việt Nam - Thái Lan
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc - Philippines
- Quan hệ Việt Nam - Ukraine
- Quan hệ Việt Nam -Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam-Campuchia-Trung Quốc
- Quan hệ Việt-Mỹ
- Quan hệ Việt-Trung
- Quan hệ Việt–Mỹ
- Quan hệ VN - TQ
- Quan hệ xã hội
- Quan liêu
- quản lý
- Quản lý AI
- Quản lý kinh tế
- Quản lý công nghệ
- Quản lý dân cư
- Quản lý di sản
- Quản lý dữ liệu
- Quản lý dữ liệu cá nhân
- Quản lý đất đai
- Quản lý đô thị
- Quản lý giao thông
- Quản lý hàng không
- Quản lý hành chính
- Quản lý kinh tê
- Quản lý kinh tế
- Quản lý lao động
- Quản lý mạng xã hội VN
- Quản lý năng lượng
- Quản lý nguồn nước
- Quản lý nhà nước
- Quản lý nhà nước trong đại dịch
- Quản lý nhà nước trong đại dịch virus Vũ Hán
- Quản lý nhà nước về kinh tế
- Quản lý rừng tự nhiên
- Quản lý tài nguyên
- Quản lý tài nguyên khoáng sản thế giới
- Quản lý tài nguyên nước
- Quản lý thông tin
- Quản lý tiền công đức
- Quản lý tiền tệ
- Quản lý tôn giáo
- Quản lý truyền thông
- Quản lý và giám sát tài sản cá nhân
- Quản lý văn hoá
- Quản lý văn hóa
- Quản lý vốn công
- Quản lý xã hội
- Quản lý xã hội chống đại dịch
- Quản lý xã hội trong đại dịch
- Quản lý xã hội với đại dịch
- Quan niệm sống
- Quan Thế Dân
- Quan trí
- Quản trị công
- Quản trị đất nước
- Quản trị đất nước trong đại dịch
- Quản trị nhà nước
- Quản trị quốc gia
- Quản trị rừng
- Quản trị xã hội
- Quan và dân
- Quảng cáo
- Quang Phạm
- Quang Thành
- Quân Đội
- Quân đội Nga
- Quân đội Trung Quốc
- Quân đội VN
- Quân đội VNCH
- Quân phiệt
- quân sự
- Quê hương
- Quốc gia
- Quốc hoa
- Quốc Hội
- Quốc hội châu Âu
- Quốc hội Hoa Kỳ
- Quốc hội Việt Nam
- Quốc khánh
- Quốc khánh trong nỗi sợ
- Quốc khánh trong nỗi sợ lòng dân
- Quốc khánh Trung Cộng
- Quốc kỳ
- Quốc phòng
- Quốc phòng Việt Nam
- Quốc tang
- Quốc Tế
- Quốc xã
- Quỹ 50K
- Quỹ đất Hà Nội
- quy định 214
- quy hoạch
- Quy hoạch cán bộ
- Quy hoạch đô thị
- Quy hoạch nhân sự
- Quy hoạch Thủ đô
- Quy hoạch thủy lợi
- Quy luật thị trường
- Quỹ nhân đạo
- Quyền biểu tình
- Quyền con người
- Quyền công dân
- quyền hạn
- Quyền lập hội
- Quyền lợi
- Quyền lực
- Quyền lực đảng
- Quyền lực Đảng CSVN
- Quyền lực mềm
- Quyền lực nhà nước
- Quyền lực và tha hóa
- Quyền phát triển
- Quyền riêng tư
- Quyền sở hữu
- Quyền thu thập thông tin
- Quyền trẻ em
- Quyền tự do dân chủ
- Quyền tự do đi lại
- Quyền tự do ngôn luận
- Quyền tự do thông tin
- Raul Pedrozo
- Renaud Foucart
- RFA
- RFI
- RISE
- RLI
- Rọ mõm
- Robert A. Manning
- Rodrigo Duterte
- Roger Brent
- rosetta
- RSF
- Ruchir Sharma
- Rửa tiền
- Rừng
- Rừng phòng hộ
- Rừng quốc gia
- Ryan Hass
- Sách
- Sách giáo khoa
- Sách giáo khoa Ngữ văn
- Sách Hán Nôm
- Sách trắng Quốc phòng
- Sài Gòn
- Sài Gòn chống dịch covid-19
- Sài Gòn giữa đại dịch
- Sài Gòn trong đại dịch
- Sài Gòn và Hà Nội chống đại dịch virus Vũ Hán
- sai lầm
- saigonnhonews
- Salushnyi
- Samsung
- Sản xuất chất bán dẫn
- Sản xuất chip
- Sáng kiến Vành đai và Con đường
- Sáp nhập tiền tệ
- Sarah Gilbert
- Sarkozy
- Sáu Dân
- Sáu Tường
- Sắc tộc
- Sầm Đức Xương
- Sân bay Long Thành
- Sân bay Tân Sơn Nhất
- Scott Andrew Fritzen
- SEARAC
- Sergej J. Netschajew
- SGK
- Shangri-la
- Shimon Peres
- Shinzo Abe
- Siêu cử tri
- Silicon
- Singapore
- Sính bằng cấp
- Sinh nhật
- Solzhenitsyn
- sòng bạc
- Song Chi
- Song Phan
- Số hóa
- sổ hộ khẩu
- Số liệu thống kê
- Số phận Chinazi
- Số phận người bất đồng chính kiến
- Số phận nông dân
- Sống chung với dịch virus Vũ Hán
- Sống chung với Covid-19
- sông Hồng
- Sông Mekong
- Sông Mékong
- Sông Mê Kông
- Sống nhân văn
- Sở hữu đất đai
- Sở hữu đất đai & Thu hồi đất đai
- Sở hữu đất đai và Thu hồi đất đai
- Sở hữu toàn dân
- Sở hữu toàn dân và tình trạng và cướp đất
- Sở hữu trí tuệ
- Sợ Tàu
- Spac
- sri lanka
- Stalin
- Stanford
- Stasi
- Stephen Nagy
- Sun Group
- Sùng bái cá nhân
- Suy giảm tài nguyên
- Suy nghĩ
- Suy thoái kinh tế
- Suy tôn lãnh đạo
- suy tư
- Sử dụng chì
- Sự kiện 2021
- Sự kiện chính trị 2021
- Sử Liệu
- Sự nóng lên toàn cầu
- Sư sãi
- Sư sãi thời kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Sư thật sư giả
- Sư thật và sư giả
- Sức mạnh quân sự Mỹ
- Sức sống dân tộc
- Sức sống Ukraine
- Sức sống XHDS
- Syrskyi
- T-online
- T. Greg McKelvey
- Tạ Duy Anh
- Tạ Kiều Trang
- Tạ Phong Tần
- Tạ Tỵ
- Tả và hữu trong nền chính trị dân chủ
- Tác động của chính sách
- tái cấu trúc
- Tài chính
- Tài chính ngân hàng
- Tai họa
- Tài năng
- Tài nguyên
- Tài nguyên môi trường
- Tài nguyên nước
- Tam duy
- Tam Đảo
- Tam quyền phân lập
- Tàn dư phe XHCN hiện nay
- tản mạn
- Tản mạn chính trị
- Tản mạn thời thế
- tàn phá
- Tang lễ Nguyễn Trọng Vĩnh
- Tạp chí Bách Khoa
- Tạp chí Diễn đàn
- Tasnim Nazeer
- Tàu cá Trung Quốc
- Tàu cá VN bị tấn công
- Tàu Cộng
- Tàu sân bay Âu Mỹ đến Biển Đông
- Tăng giá điện
- Tăng lương
- tăng thuế
- tăng trưởng
- Tâm linh
- Tâm lý chiến lang
- Tâm lý dân tộc
- Tâm lý nhà độc tài
- Tâm lý thời đại
- Tâm lý xã hội
- Tầm nhìn của Đảng Cộng sản
- Tâm thư mạo danh
- Tâm trạng xã hội
- Tấn công mạng
- Tân Cương
- Tần Cương
- Tân Đại sứ Mỹ
- Tân Hiệp Phát
- Tân Hoàng Minh
- Tân Rai
- Tầng lớp tinh hoa
- Tập Cận Bình
- Tập Cận Bình - Lý khắc Cường
- Tập Cận Bình Chiến lược Vành đai và con đường
- Tập Cận Bình tham vọng và thực tế
- Tập đoàn tham nhũng
- Tập đoàn xe Grab biểu tình
- Tập hợp xã hội
- Tập quyền
- Tập quyền tham nhũng
- tập thể
- Tập trận RIMPAC
- Tẩy chay Trung Quốc
- Tây Nguyên
- Tây sơn
- Tây tạng
- Tedros Adhanom Ghebreyesus
- Test kit Việt Á
- Tệ nạn
- tên lạ
- Tết
- Tết Trồng cây
- Tha hóa xã hội
- Thả thơ Rằm tháng Giêng
- Thạch Quỳ
- Thái Lan
- Thái Anh Văn
- Thái Bá Tân
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Lan
- Thái tử đảng
- Tham
- Tham nhũng
- Thảm họa Cộng sản
- Thảm họa môi trường
- Tham nhũng
- Tham nhũng chính sách
- Tham nhũng đấu thầu
- Tham nhũng giáo dục
- Tham nhũng nhiệm kỳ
- Tham nhũng ở Việt Nam
- Tham nhũng quyền lực
- Tham nhũng y tế
- Tham nhũng’
- Thảm sát Bucha
- Thảm sát Gạc Ma
- Tham vọng bá chủ
- Tham vọng quyền lực
- Tham vọng Trung Quốc
- Thành Được
- Thanh Hà
- thanh lọc
- Thành ngữ tục ngữ
- Thanh niên
- Thanh Thảo
- Thành thật
- thành tích dổm
- Thanh toán Nhân dân tệ
- Thanh tra
- thanh trừng
- thanh trừng quân đội Trung Quốc
- Thanh Tùng
- Thành ủy Hà Nội
- Thành viên Liên hợp quốc
- thanhnien
- thao túng chính trị
- Thao túng tiền tệ
- Thăm nuôi tù cải tạo
- Thặng dư thương mại
- Thăng Long
- Thân phận nông dân
- Thân phận dân tộc Việt Nam dưới thời Cộng sản
- Thân phận dân Việt
- Thân phận người Việt
- Thất nghiệp
- thầy giáo
- The Diplomat
- Thẻ đảng
- Thẻ vàng/đỏ thuỷ sản
- Thesaigontimes
- thể chế
- Thể chế cận huyết
- Thể chế chính trị
- Thể chế chính trị ở Việt Nam
- Thể chế chính trị Việt Nam
- Thể chế Cộng sản
- Thể chế cộng sản bế tắc
- Thể chế CS
- Thể chế dân chủ
- Thể chế dân chủ và lá phiếu
- Thể chế đảng CS
- Thể chế độc tài
- Thế chế trong buổi mạt vận
- Thể chế và công lý
- Thể chế và đồng tiền
- Thể chế và kinh tế
- Thể chế và lòng dân
- Thể chế và lối thoát
- Thể chế và pháp luật
- Thể chế và phát triển
- Thể chế Việt Nam
- Thế chiến thứ Ba
- Thể dục thể thao
- Thế giới
- Thế giới 2021
- Thế giới 2022
- Thế giới 2023
- Thế giới cảnh giác Trung Cộng
- Thế giới chống Trung Quốc
- Thế giới tẩy chay Tàu Cộng
- Thế giới tẩy chay Trung Quốc
- Thế gới quan tâm tù nhân lương tâm ở Việt Nam
- Thế hệ theo đảng
- thế hệ trẻ
- Thế lực chống lưng
- Thế lực thù địch
- Thề nguyền ở QH
- Thể thao
- Thế vận hội Bắc Kinh
- Thềm lục địa
- thi đua
- Thi tốt nghiệp phổ thông
- Thị trường
- thị trường chứng khoán
- Thị trường kinh tế
- Thị trường tài chính
- Thị Vải
- Thích Chân Quang
- Thích Minh Tuệ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nhất Hạnh và Nguyễn Ngọc Lan
- Thích Quảng Độ
- Thích Trí Quang
- Thích Trúc Thái Minh
- Thích Tuệ Sĩ
- Thích Tuệ Sỹ
- Thiên An Môn
- Thiện nguyện tài phiệt
- thiên nhiên
- Thiên tai
- thiết chế xã hội
- Thiểu số thức tỉnh
- Thiều Thị Tân
- Thiệu Thiện Ba
- thiếu văn hóa
- Thỉnh nguyện và tiếp nhận
- Thoả thuận ngũ cốc
- thoả ước Thành Đô
- thòa ước Thành Đô
- Thoái Đảng
- Thoái hóa đoàn thể cánh tay của CS
- Thoát Cộng
- Thoát Trung
- thoibao.de
- Thomas Franke
- Thomas Lim
- Thổ Nhĩ Kỳ
- Thông điệp
- Thống nhất đất nước
- Thống nhất và khác biệt
- Thông tin
- Thông tin "dỏm"
- Thông tin giả
- Thông tin vaccine
- Thông tư 19
- Thơ
- thơ ca
- Thơ và hiện thực
- Thơ văn Lý - Trần
- Thời cơ
- Thời đại
- Thời Pháp thuộc
- Thủ đoạn Tàu Cộng
- Thủ đô
- Thủ đô Hà Nội
- Thù hận và viễn kiến
- thu hồi đất
- Thu thập DNA
- Thủ Thiêm
- Thủ tục hành chính
- Thủ tướng
- Thục Quyên
- Thục-Quyên
- thuế
- Thuế carbon
- Thuế môi trường
- Thuế quan
- Thuế tài sản
- Thuế tối thiểu toàn cầu
- thùng nhân
- Thuốc giả
- Thuỷ điện
- thủy điện
- Thủy điện Lan Thương
- Thủy điện Lancang (TQ)
- Thủy điện Luang Prabang
- Thủy điện Mekong
- Thủy điện Mékong
- Thủy điện miền Trung
- Thủy điện miền Trung xả lũ
- Thủy điện thượng nguồn Mékong
- Thủy điện Trung Quốc trên sông Lan Thương
- Thủy điện và môi trường
- Thủy hải sản
- Thụy Linh
- Thuỷ lợi
- Thủy lợi
- Thụy My
- Thuỵ My RFI
- Thúy Nga Paris By Night
- Thủy Tiên
- thuyền nhân
- Thuyết âm mưu
- Thuyết âm mưu virus Vũ Hán
- Thư
- thư bạn đọc
- Thư bày tỏ quan điểm chính trị
- Thư giãn
- Thư giãn Chủ nhật
- Thư giãn CN
- thư giãn cuối tuần
- thư gửi bạn đọc
- Thư ngỏ
- Thư tín
- Thực chất quan hệ Trung - Việt
- Thực dụng Mỹ
- Thực hành dân chủ
- Thức tỉnh ý thức dân chủ trong dân chúng
- thực trạng đất nước
- Thương chiến Mỹ - Trung
- Thương chiến Nỹ - Trung
- Thượng đỉnh Dân chủ
- Thượng đỉnh Trump - Kim
- Thương hiệu
- Thương mại điện tử
- thương mại quốc tế
- Thương mại toàn cầu
- Thương mại Việt - Mỹ
- Thương mại Việt - Trung
- Thương mại Việt Mỹ
- Thưởng thức nghệ thuật
- Tiêm chủng
- tiềm lực
- Tiêm vaccine chống Virus Vũ Hán
- Tiến hóa
- Tiên học lễ hậu học văn
- Tiên hộc lễ
- Tiền lương
- tiến sĩ
- Tiền TQ
- Tiếng dân
- Tiếng nói của Tuổi trẻ
- Tiếng nói của xã hội dân sự
- Tiếng nói phản chiến ở Nga
- Tiếng nói trí thức Việt Kiều góp phần xây dựng đất nước
- Tiếng nói vì dân
- Tiếng thơ tự do
- Tiếng Việt
- Tiết kiệm
- Tiêu hủy tranh
- Tiểu thuyết "1984"
- Tiểu thuyết Chốn Vắng
- tiêu tiền TQ trên đất VN
- Timothy Snyder
- Timothy Taylor
- Tín chỉ carbon
- tin giả
- Tín ngưỡng
- Tín ngưỡng và mê tín
- Tin tặc
- tin tặc tấn công
- Tin tức
- Tình báo
- Tính chính danh của nhà nước cộng sản
- tính đảng
- Tình hữu nghị vô sản
- Tình người
- Tình người Cộng sản
- Tinh thần công dân
- Tinh thần quý tộc
- Tình yêu Tổ quốc
- Titan
- TKV
- TM111
- Toà án
- tòa án
- Tòa án CS
- Toà án Hình sự Quốc tế
- Tòa án Quốc tế
- Toà án Việt Nam
- Tòa trọng tài Quốc tế
- toàn cầu hóa
- Toán học
- tố
- Tố Cáo
- Tổ chức nhà nước
- Tổ chức nhân sự
- Tổ chức quần chúng của đảng
- Tổ chức tín dụng
- Tổ chức xã hội dân sự
- Tô Hải
- Tô Huy Rứa
- Tô Lâm
- Tổ quốc
- Tổ quốc và thể chế
- Tô Thuỳ Yên
- Tô Thức
- Tố tụng
- Tô Văn Lai
- Tô Văn Trường
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội ác chiến tranh
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội phạm công nghệ cao
- Tội phạm tham nhũng
- Tôi phạm VN tại Czech
- tôn giáo
- Tôn giáo và chính quyền
- Tôn giáo và dân tộc
- Tôn Quốc Tường
- Tổng cục 2
- Tổng kết một năm
- Tổng liên đoàn lao động Việt Nam
- Tổng tấn công Mậu Thân 1968
- TP Hồ Chí Minh
- TP Mariupol của UKraine
- TQ bị tẩy chay
- TQ che dấu dịch bệnh
- TQ mua gỗ Thái Bình Dương
- Trà My
- Trả nợ nước ngoài
- tra tấn
- Tra tấn và nhục hình
- Trách nhiệm công dân
- Trách nhiệm Nhà nước
- Trách nhiệm quan chức
- trách nhiệm Trung Quốc
- Trách nhiệm xã hội
- Trái đất
- Trại súc vật
- Trang Bauxite Việt Nam
- Tranh ăn
- tranh chấp ruộng đất
- Tranh cử Tổng thốn Mỹ
- Tranh luận
- Trao đổi ý kiến
- Trào lộng
- tráo trở Tàu Cộng
- Trần Anh Hùng
- Trấn áp bất đồng
- Trấn áp công luận
- Trần Doãn Nho
- Trần Duy Long
- Trần Đại Quang
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Triển
- Trần Độ
- Trần Đức Thạch
- Trần Hoài Dương
- Trần Hoài Thư
- Trần Hồng Hà
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Khải Thanh Thủy
- Trần Kiên
- Trần Minh Tuấn
- Trần Mộng Tú
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Ninh
- Trần Nhơn
- Trần Nhương
- Trần Quyết Thắng
- Trần Thế Kỷ
- Trần Thị Nga
- Trần Thị Trường
- Trần Thủ Độ
- Trần Trọng Kim
- Trần Trung Đạo
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Phương
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Vũ Hải
- Trần Xuân Bách
- Trật tự thế giới trong Toàn cầu hóa
- Trẻ em
- Trí thức
- Trí thức bất đồng
- Trí thức bên thua cuộc
- Trí thức bỏ đảng
- Trí thức dấn thân
- Trí thức độc lập
- Trí thức gốc Việt
- Trí thức hải ngoại
- Trí thức miền Nam
- Trí thức miền Nam sau 1975
- Trí thức người Việt quốc gia
- Trí thức theo đảng
- Trí thức tinh hoa
- Trí thức trong thể chế CS
- Trí thức trong xã hội cộng sản
- Trí thức và hiện tình đất nước
- Trí thức và thể chế
- Trí thức và thời cuộc
- Trí thức và văn hóa
- Trí thức Việt Nam
- Trí thức yêu nước
- Trí tuệ nhân tạo
- Trí tuệ nhân tạo trong công nghệ truyền thông
- Triển lãm tranh gò đồng Phạm Xuân Trường
- Triển lãm tranh khắc đồng của PXT
- Triển lãm tranh khắc đồng PXT
- Triển vọng Sài Gòn sau đại dịch
- Triều Tiên
- Trịnh Bá Khiêm
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bá Tư
- Trình Bội Minh
- Trịnh Khải Nguyên-Chương
- Trịnh Thị Thảo
- Trịnh Vĩnh Bình
- Trịnh Xuân Thanh
- trò hề bầu cử
- Trọng dụng người tài
- Trọng Thanh
- Trọng Thành
- trốn chạy cộng sản
- Trồng cần sa xứ người
- Trồng rừng
- Trợ giá
- Trơ trẽn Tàu Cộng
- Trúc Linh
- Trục ma quỷ mới
- Trúc Phương
- Trúc Thích Thái Minh
- Trumpism
- Trung - Mỹ
- Trung Cộng
- Trung Cộng & mưu mô bành trướng
- Trung Cộng phát triển thần kỳ
- Trung Đông
- Trung Hoa mộng
- Trung lập
- Trung Quốc
- Trung Quốc - Campuchia
- Trung Quốc - Hoa Kỳ
- Trung Quốc bành trướng
- Trung Quốc cướp đảo
- Trung Quốc đuổi theo Mỹ
- Trung quốc thao túng
- Trung Quốc và dự án Vành đai và Con đường
- Trung Quốc và Đông Nam Á
- Trung Quốc và phần còn lại của thế giới
- Trung Quốc xâm chiếm Gạc Ma
- Trung Quốc xâm nhập biên giới
- Trung Quốc xâm nhập trái phép
- trung với Đảng
- Truy nguồn virus Vũ Hán
- Truyện chưởng
- truyền hình
- Truyện Kiều
- truyền thông
- Truyền thông bẩn
- Truyền thông cộng sản
- Truyền thông CS
- Truyền thông định hướng
- truyền thông mạng
- Truyền thông nhà nước
- Truyền thông ở Việt Nam
- Truyền thông quốc gia và sự trục lợi
- Truyền thông số
- Truyền thông về cứu trợ bão lụt
- Truyên truyền CS
- Trực cảm chính nghĩa
- Trưng cầu dân ý
- Trưng cầu dân ý sáp nhập lãnh thổ Ukraine vào Nga
- Trừng phạt kinh tế
- Trương Duy Nhất
- Trường hợp Thụy Điển
- Trương Mỹ Lan
- Trường Sa
- Trương Tấn Sang
- Trương Thị Mai
- Trương Tuần
- Trương Văn Dũng
- Trường viết văn Nguyễn Du
- Trương Vĩnh Ký
- TS Nguyễn Văn Tuấn
- TT Biden
- Tu hành
- Tù ngục và tự do
- Tù nhân lương tâm
- tù nhân chính trị
- tù nhân lương tâm
- Tù nhân lương tâm dưới chế độ Cộng sản
- Tù nhân tâm thần
- Tù nhân trong đại dịch
- Tu thật tu giả
- Tu thật và tu giả
- Tuấn Khanh
- Tuệ Sỹ
- Tuổi trẻ
- Tuổi trẻ thức tỉnh
- Tuổi trẻ Việt Nam
- Tuyên bố
- Tuyên bố chung Hoa Kỳ - Phillippines
- Tuyến cáp biển
- Tuyên giáo
- Tuyên ngôn cộng sản
- Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền
- Tuyên truyền
- Tuyên truyền Cộng sản
- Tuyên truyền xã hội chủ nghĩa
- Tuyệt chủng
- Tuyệt thực
- Tự do ngôn luận
- Tự tử
- tư bản đỏ
- Tư bản thân hữu
- Tự bào chữa
- Tư cách lãnh đạo
- từ chức
- Từ chức và cách chức
- Tự do
- Tự do báo chí
- Tự do cá nhân
- Tự do chính kiến
- Tự do dân chủ
- Tự do học thuật
- Tự do lập hội
- tự do ngôn luận
- Tự do sáng tác
- Tự do sáng tạo
- tự do thông tin
- Tự do tín ngưỡng
- tự do tôn giáo
- Tự do tư tưởng
- Tự do và giới hạn
- Tự do và nô lệ
- Tự do và phản biện
- Tự do yêu nước
- Tư duy CS
- Tư duy quan chức
- Tử Đinh Hương
- Tự giải cứu bằng xe máy và đi bộ
- Tự hào
- Tư liệu
- Tự lực văn đoàn
- Tư pháp
- Tư pháp CS
- Tự sát ở đồn công an
- Từ thiện
- Từ Thức
- tự tôn dân tộc
- Tứ trụ
- Tứ trụ phát ngôn
- Tử tù
- Tử tù Đặng Văn Hién
- Tử tù Hồ Duy Hải
- Tử tù Lê Văn Mạnh
- Tự tử
- Tư tưởng cộng sản
- Tư tưởng Phan Châu Trinh
- Tự ứng cử
- Tử vong vì covid-19
- Tường An
- Tường biên giới
- Tượng đài
- Tượng đài Trần Hưng đạo
- Tượng Đức thánh Trần Hưng Đạo
- Tương lai dân tộc
- Tướng lĩnh CS
- Tưởng niệm
- Tương quan chiến lược Mỹ - Trung
- Tương quan so sánh Ukraine - Việt Nam
- Tượng Trần Hưng Đạo
- Tỵ nạn giáo dục
- Tỷ phú Charles ‘Chuck’ Feeney
- Úc
- Úc Châu
- Úc-Trung Quốc
- Ukraine
- Ukraine - EU
- Ukraine - Hoa Kỳ
- Ukraine - NATO
- Ukraine chống Nga xâm lược
- Ukraine chống tham nhũng
- Ukraine chống xâm lược
- Ukraine chống xâm lược Nga
- Ukraine và Biển Đông
- Umeda Kunio
- UNCLOS
- Ủng hộ Putin
- Ủng hộ Ukraine
- Ủng hộ Ukraine chống Putin cướp nước diệt chủng
- usvietnam.uoregon.edu
- Ủy ban Âu châu
- Ứng cử vào Hội đồng Bao an LHQ
- Ứng xử
- Ước vọng năm mới
- Vaccine chống coronavirus
- Vaccine chống Covid-19
- Vaccine chống Covid-19 của Trung Cộng
- Vaccine chống covid-19 của Trung Quốc
- Vaccine chống Covid-19 của Việt Nam
- Vaccine chống Virus Vũ Hán
- Vaccine chống virus Vũ Hán của VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán đến VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán ở VN
- Vaccine chống Vrus Vũ Hán
- Vaccine Tàu Cộng
- Vaccine Trung Cộng
- Vaccine Trung Quốc
- Vaccine Trung Quốc chống virus Vũ Hán
- Vaccine Trung Quốc ở Việt Nam
- Vaccine Việt Nam
- Vai trò cá nhân trong lịch sử
- Vai trò của Mỹ với thế giới
- Vai trò của Mỹ hậu Trump
- Vai trò Hoa Kỳ ở Châu Á Thái Bình Dương
- Vai trò người đứng đầu nhà nước trong đại dịch
- Vai trò nhà nước đối phó đại dịch covid-19
- Vai trò trí thức trong thể chế
- Vãn hóa
- Van Nguyen
- Vạn Thịnh Phát
- Vàng trong nền kinh tế
- Vành đai và Con đường
- Vào đời
- VASFCESR
- văn chương "cách mạng"
- Văn chương miền Nam Việt Nam
- Văn chương và quyền lực
- Văn đoàn độc lập
- Văn Giang
- văn hoá
- Văn hóa
- Văn hóa bạo lực
- Văn hóa công chức
- Văn hóa cộng sản
- Văn hoá của quan chức Việt Nam
- Văn hoá đọc
- Văn hóa Hán
- Văn hóa lối sống
- Văn hóa miền Nam
- Văn hóa Phật giáo
- Văn hóa quan chức
- Văn hóa súng
- Văn hoá suy mạt
- Văn hoá tâm linh
- Văn hóa tên đường
- Văn hóa ứng xử
- Văn hoá và chính trị
- Văn hoá xã hội
- Văn hóa xã hội
- Văn học
- Văn học đương đại Trung Quốc
- Văn học hải ngoại
- Văn học miền Nam 1954-1975
- Văn học nghệ thuật
- Văn học nghệ thuật bao cấp
- Văn học nghệ thuật Chủ nhật
- Văn học nghệ thuật XHCN
- Văn học nữ giới
- Văn học phản tỉnh
- Văn học thời đổi mới
- Văn học và hiện thực
- văn học Việt Nam
- Văn kiện Đảng
- văn minh sông Hồng
- Văn nghệ
- Văn nghệ phục vụ chính trị
- Văn nghệ sĩ miền Bắc
- Văn nghệ sĩ miền Nam trước 1975
- Văn nghệ XHCN
- Văn Việt
- Vận chuyển hàng hoá quốc tế
- Vấn đề nhập cư
- vân đồn
- Vận mệnh Đảng Cộng sản Việt Nam
- Vận mệnh tương đồng
- Vấn nạn giáo dục khó gỡ
- Vấn nạn TPHCM
- Vấn nạn tượng đài
- Vận nước
- Vân Phạm
- Vật lý học
- Vedan
- Venezuela
- Về nước đầu tư
- VFA
- vì dân
- Vị trí của Hoa Kỳ trong thế giới tự do dân chủ hiện nay
- Vị trí Hoa Kỳ
- Vị trí xã hội
- Vị Xuyên
- Vietbao
- Vietnam Weekly
- viettel
- Việc làm
- Viên chức
- Viên Đăng Huy
- Viện Khổng Tử
- Viện NA
- Viện trợ An ninh Chính thức OSA
- Viện trợ Ukraine
- Viếng tang
- Việt - Mỹ
- Việt - Mỹ dưới thời Biden
- Việt - Trung
- Việt - Trung - Đài
- Việt - Trung: Môi hở răng lạnh
- Việt Á
- Việt Cộng và Trung Cộng
- Việt Khang
- Việt kiều
- Việt Kiều về xây dựng đất nước
- Việt Minh
- Việt Nam
- Việt Nam - EU
- Việt Nam - Hoa Kỳ
- Việt Nam - Liên Xô
- Việt Nam - Ukraine
- Việt Nam - Vatican
- Việt Nam 2018
- Việt Nam 2019
- Việt Nam 2023
- Việt Nam bắt cóc người tại Đức
- Việt Nam chống dịch covid-19
- Việt Nam Cộng hòa
- Việt Nam Đổi mới sáng tạo
- Việt Nam là bãi rác của thế giới
- Việt Nam năm Quý Mão
- Việt Nam Quốc dân đảng
- Việt Nam thời báo
- Việt Nam trên bàn cờ thế giới hiện tại
- Việt Nam trong ASEAN
- Việt Nam trong Liên Hợp Quốc
- Việt Nam trong quan hệ chiến lược của Mỹ và Anh
- Việt Nam trong thế đối đầu Trung - Mỹ
- Việt Nam và 3 cường quốc
- Việt Nam và AUKUS
- Việt Nam và Virus Covid-19
- Việt Nam xã hội hóa mua vaccine
- Việt Phương
- Viết sử
- Viktor Orban
- Vin group
- Vinashin
- Vinfast
- Vingroup
- Virus Vũ Hán
- virus nhân tạo
- Virus Tàu Cộng
- Virus Trung Quốc
- Virus Trung Quốc và CS Việt Nam
- Virus Trung Quốc và người nghèo
- Virus Trung Quốc và Việt Nam
- Virus Vũ Hán
- Virus Vũ Hán và ĐCSTQ
- Virus Vũ Hán và Việt Nam
- VN cấm lãnh đạo tổ chức nhân quyền nhập cảnh
- VN chống dịch Virus Vũ Hán
- VN chống Virus Vũ Hán
- VN trong quan hệ đại cường
- VN và ASEAN giữa đại dịch và Biển Đông
- VN-Ukraine
- VNexpress
- VNTB
- Võ An Đôn
- Võ Duy Nghi
- Võ Hồng Phúc
- Võ Kim Cự
- Võ Nguyên Giáp
- Võ Tòng Xuân
- Võ Văn Kiệt
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thưởng
- Võ Xuân Sơn
- VOA
- Volodymyr Zelenskiy
- Volodymyr Zelenskyi
- Vô danh
- Vốn hỗ trợ doanh nghiệp
- vỡ nợ
- Vỡ nợ nước ngoài
- Vỡ trận Covid
- Vụ án "xét lại chống đảng"
- Vụ án Chất độc Da cam
- Vụ án Chuyến bay giải cứu
- Vụ án cô Lê Thi Dung
- Vụ án Đồng Tâm
- Vụ án Hàn Đức Long
- Vụ án Hồ Duy Hải
- Vụ án Lê Thị Dung
- Vụ án Lưu Bình Nhưỡng
- Vụ án Năm Cam
- Vụ án Nguyễn Văn Chưởng
- Vụ án Vạn Thịnh Phát
- Vụ án xét lại chống đảng
- Vụ AVG
- Vũ Cao Đàm
- Vu cáo học thuật
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đức Đam
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Huy Hoàng
- vũ khí
- vũ khí hạt nhân
- Vũ khí sinh học
- Vũ Khoan
- Vu khống chữ nghĩa
- Vụ kiện chất độc da cam
- Vụ kiện chất độc da cam tại Pháp
- Vụ kiện Formosa
- Vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông của Philippines lên Tòa án quốc tế
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Ngọc Bảo
- Vũ Ngọc Chi
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Quốc Thúc
- Vũ Thành An
- Vụ Thiền Am
- Vũ Thư Hiên
- Vụ Trịnh Xuân Thanh
- Vũ Tường
- Vụ Việt Á
- Vua cờ Kasparov
- Vua Lê Chúa Trịnh
- Vũng Áng
- Vùng cấm bay
- Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)
- Vùng EEZ
- Vùng miền
- Vườn quốc gia Cát Tiên
- Vườn rau Lộc Hưng
- Vương Trí Nhàn
- Vượt biên
- Vượt biên tìm đường sống
- Vượt biên trái phép
- Vượt biên trái phép sang VN
- Wang Jisi
- War On The Rocks
- WHO
- Will Nguyễn
- William Pesek
- William Winberg
- WJP
- World Bank
- World cup
- WTO
- Xã hội dân sự
- Xã Hội
- Xã hội chủ nghĩa
- Xã hội công dân
- Xã hội cộng sản
- Xã hội dân chủ
- xã hội dân sự
- Xã hội dân sự đang lớn mạnh
- Xã hội đen
- Xã hội Mỹ
- Xã hội tha hóa
- Xã hội toàn trị
- Xã hội Trung Quốc
- Xã hội tự do
- Xả lũ
- Xăng dầu
- Xâm lược kinh tế
- Xâm lược mềm
- Xâm lược mềm của Tàu Cộng
- Xâm phạm quyền riêng tư
- Xây dựng Chủ nghĩa xã hội
- Xây cầu
- xây dựng
- Xây dựng luật
- Xe tự lái
- Xét nghiệm covid-19
- Xét nghiệm đại trà
- XHCN
- XHDS
- Xoay trục sang châu Á
- Xô viết
- Xu hướng thoát Trung
- Xuân Duy
- Xuất bản sách
- Xuất khẩu
- Xuất khẩu chính ngạch sang TQ
- Xuất khẩu cửa khẩu phía Bắc
- Xuất khẩu gạo
- Xuất khẩu lao động
- Xuất khẩu nông sản sang TQ
- xung đột
- Xung đột ở dải Gaza
- Xung đột Trung Đông
- Xung đột Ukraine
- Xử án
- Xử lý môi trường
- Xưng hô
- Ý dân
- Y đức
- Ý kiến
- Y tế
- Y tế chống đại dịch virus Vũ Hán
- Y tế Nhà tù
- Y tế Việt Nam
- Ý thức hệ
- Ý thức pháp luật
- Yeltsin
- Yến Năng
- Yêu cầu Tập Cận Bình từ chức
- yêu nước
- Yêu sách
- Yêu sách 8 điểm năm 2019
- Yêu Trump và ghét Trump
- Zack Cooper
- Zaluzhnyi
- Zelenska
- Zelenskiy
- Zelenskyi
- Zero-Covid
- Zhao Jianwei
- ���Giáo Dục�
- ���Pháp Luật�
- ���Sử Liệu�