Bauxite Việt Nam

Trọng Nghĩa

Sau một thời gian im hơi lặng tiếng về việc liệt Biển Đông vào diện lợi ích cốt lõi của đất nước, phải chăng Trung Quốc lại bắt đầu cứng giọng xác định trở lại điều này? Câu hỏi này vừa được nêu lên vào hôm nay 14/7/2011 sau một bài xã luận đăng trên tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Đô đốc Mike Mullen và Tướng Trần Bỉnh Đức, sau cuộc họp báo, ngày 11/7/2011, ở Bắc Kinh. Reuters

Trong bài viết mang tựa đề “Để cải thiện quan hệ, Mỹ phải tôn trọng lợi ích cốt lõi của Trung Quốc”, ấn bản Anh ngữ của tờ Nhân dân Nhật báo trên mạng (People Daily Online) đã đề cập đến chuyến đi thăm Trung Quốc của Đô đốc Mike Mullen, Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, để đáp ứng lại chuyến công du nước Mỹ hồi tháng Năm vừa rồi của Tướng Trung Quốc Trần Bỉnh Đức.

Sau khi hoan nghênh việc quan hệ Mỹ – Trung đang hồi phục “nhờ những nỗ lực chung từ cả hai bên”, tờ báo đã cho rằng cả hai phía cần phải “trân trọng tình hình đạt được một cách khó khăn đó”.

Nhắc lại tuyên bố của Đô đốc Mike Mullen theo đó Trung Quốc đã thực sự trở thành một “cường quốc thế giới”, tờ báo cho rằng điều quan trọng không phải là lời nói suông, mà Hoa Kỳ cần phải xử sự với Trung Quốc như là một cường quốc bằng vai với Mỹ, trong đó có việc tôn trọng “các lợi ích cốt lõi” của Trung Quốc, mà theo tác giả bài báo, đôi khi đã bị Hoa Kỳ có động thái đe dọa.

Điều đáng ghi nhận là trong dẫn chứng về các động thái của Hoa Kỳ bị cho là đe dọa các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, Nhân dân Nhật báo nói trước tiên đến các diễn biến ở Biển Đông: “Vấn đề Biển Đông là tấm gương phản ánh tâm lý và chính sách phức tạp của Hoa Kỳ. Khi tranh chấp Biển Đông leo thang, Hoa Kỳ, nước có sự hiện diện quân sự mạnh nhất trong khu vực, thay vì làm dịu tình hình, thì lại phô trương uy lực và vun bồi các tranh chấp”.

Tờ báo đã liệt kê một loạt các hành động của Mỹ liên quan đến Biển Đông: “Một số cơ quan truyền thông và học giả ở Hoa Kỳ còn công khai kêu gọi quân đội Mỹ can thiệp vào vấn đề Biển Đông. Một bài xã luận trên tờ Washington Post thậm chí còn yêu cầu Lầu Năm Góc hỗ trợ quân sự cho Philippines. Mỹ, Philippines và Việt Nam còn tổ chức các cuộc diễn tập quân sự chung…”.

Ngoài lời chỉ trích Hoa Kỳ can thiệp vào vấn đề Biển Đông, tờ báo cũng nhắc lại việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan, cũng như sức ép từ nhiều Nghị sĩ Mỹ, muốn Wahington bán cho Đài Bắc thêm nhiều chiến đấu cơ loại F 16 C/D.

Theo các nhà quan sát, việc tờ báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc nêu trường hợp Đài Loan thành ví dụ cho thấy là Washington không tôn trọng các lợi ích cốt lõi của Bắc Kinh, điều đó không có gì đáng nói. Từ xưa đến nay, Trung Quốc vẫn xếp ba vấn đề Đài Loan, Tây Tạng và Tân Cương vào phạm trù lợi ích cốt lõi của họ. Duy có vấn đề Biển Đông là đáng lưu tâm.

Vào đầu năm ngoái, nhiều nguồn tin xác định là chính ông Đới Bỉnh Quốc là người đầu tiên đã tiết lộ với Mỹ rằng Biển Đông đã trở thành lợi ích cốt lõi của Trung Quốc. Trước làn sóng phản đối dữ dội của công luận tại các nước có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc trong khu vực, chính quyền Bắc Kinh không dám chính thức khẳng định điều đó, đồng thời các nhà ngoại giao, các “học giả” Trung Quốc trên các diễn đàn quốc tế đều cố sức giảm nhẹ tầm mức của tuyên bố này, thậm chí đổ lỗi cho nước ngoài là đã diễn giải sai lệch.

Thế nhưng, lần này, khi nêu lên các lợi ích cốt lõi của mình, Trung Quốc lại hàm ý xác định Biển Đông thuộc diện đó. Trong bối cảnh trên vùng Biển Đông, Bắc Kinh không ngần ngại có những hành động hung bạo nhắm vào ngư dân và tàu thăm dò dầu khí của Việt Nam và Philippines trong thời gian gần đây, đồng thời nhiều lần nhắc nhở Hoa Kỳ là không nên can dự vào khu vực, bài viết trên tờ báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể được xem là một động thái leo thang trở lại của Bắc Kinh.

T.N.

Nguồn: Viet.rfi.fr