Bauxite Việt Nam

PV Quốc Doanh

Do cơ chế! Cụm từ được dùng để giải thích trong nhiều năm nay, mỗi khi người ta (chủ yếu là bộ máy nhà nước) không làm được việc đáng làm nào đó. Nhưng giật mình chợt thấy: cái cơ chế ấy phá phách thì rất nhanh.

Về văn hóa, cơ chế ấy với khẩu hiệu “bài trừ tàn dư phong kiến, thực dân” đã phá đình chùa, đốt sách, hạn chế thờ cúng tổ tiên (1). Sau đó, hô hào xây dựng “nền văn hóa mới” không rõ hình hài. Đất nước đã 36 năm thống nhất nhưng chưa có lấy một công trình văn hóa xứng với rất nhiều công trình để lại từ thời “thực dân pháp đô hộ”.

Về kinh tế, cơ chế ấy với khẩu hiệu “đánh tư sản mại bản, cải tạo công thương nghiệp tư doanh” phá sạch sẽ nền tảng kinh tế của đất nước. Rồi xây dựng kinh tế hợp tác và quốc doanh nhưng nhanh chóng tan rã, một ít tồn tại đến bây giờ đang gian nan “cổ phần hóa”, trả lại cho tư nhân. Thiệt hại đớn đau nhất là triệt mất tầng lớp doanh nhân, tinh hoa của nền kinh tế. Đầu thế kỷ XX, Việt Nam đã có những doanh nhân cạnh tranh ngang ngửa với Pháp, trăm năm sau lại mơ ước được như trăm năm trước.

Một đất nước nông nghiệp thì nền tảng vật chất của xã hội là đất đai. Toàn bộ khoa học quản lý đất trải hàng nghìn năm, trong nháy mắt bị cơ chế mới phủi bỏ, để xây dựng hệ thống quản lý dựa trên nguyên tắc “sở hữu toàn dân” mơ hồ. Đổ vỡ ở đây gây ra nhiều rối loạn xã hội, bây giờ vật vã trở lại sở hữu tư nhân, cho đất đai có chủ.

Những tàn phá gốc rễ xã hội dẫn tới rối loạn trầm trọng ở mọi lĩnh vực: giáo dục, y tế, nghiên cứu khoa học, thể dục thể thao, văn học nghệ thuật, quốc phòng, an ninh, chính trị, tư tưởng… Cái cơ chế tàn phá rất nhanh nhiều giá trị truyền thống, lại bế tắc trong xây dựng các giá trị mới, thì không có cơ sở tồn tại. Thực tiễn không tìm thấy lý do tồn tại thì tranh cãi lý thuyết chẳng còn ích gì.

Bác Hồ có nói, muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội phải có con người xã hội chủ nghĩa. Câu này có thể hiểu rằng, khi chưa có con người xã hội chủ nghĩa thì chưa thể nói đến xây dựng chủ nghĩa xã hội. Con người, theo thuyết duy vật, được sinh ra từ các điều kiện vật chất cụ thể, từ các cơ sở kinh tế cụ thể. Con người xã hội chủ nghĩa chỉ được sinh ra từ cơ sở kinh tế chủ nghĩa xã hội, giai đoạn phát triển tột cùng của chủ nghĩa tư bản. Kinh tế nước ta chưa đến giai đoạn chủ nghĩa tư bản phát triển, hồi nào theo lý thuyết vẫn có thể đi lên chủ nghĩa xã hội nhờ sự giúp đỡ vô tư của một nước phát triển. Nay không có nước phát triển nào vô tư giúp nước ta nữa.

Cái cơ chế quản lý nước ta bây giờ đâm ra thiếu nguồn sống. Như một cây bị cắt hết những tầng rễ thâm sâu, còn trủi lụi chút gốc nông choèn. Chút gốc ấy, nếu thân mềm có thể ăn, thân gỗ có thể đóng đồ dùng hoặc làm cảnh, không còn sức sống ra hoa kết trái. Muốn ra hoa kết trái, phải đứng trên đất, với những tầng rễ thâm sâu. Cơ chế quản lý đất nước muốn xanh tươi ra hoa kết trái, cũng phải trên cơ sở kế tục toàn bộ giá trị phát triển hàng nghìn năm, những giá trị đã xây dựng nên đất nước này.

Ngày 17/9/2011

Q.D.

Tác giả gửi trực tiếp cho BVN

Chú thích:

(1) Hiện tượng đáng đau tủi gần đây nhất là hầu hết lăng mộ thời Trần ở An Sinh (Đông Triều, Quảng Ninh) đã được chính quyền Nhà nước tùy tiện chia cho người dân để lấy đất làm chỗ ở (vì những chỗ béo bở thì các quan đã chia nhau hết rồi), và đương nhiên ai được chia thì việc đầu tiên là phá hủy lăng mộ các vua Trần để san lấp mặt bằng rồi sau đó xây dựng nhà cửa lên trên, thế là cả một cụm di tích vô giá bằng đá gồm 7 ngôi mộ các vua Trần giữa một vùng đồi rất đẹp bị san bằng. Nhưng không thể trách người dân, vì “dân ngu khu đen” bị dồn đến chỗ mất đất, mất nhà thì đâu có tội. Dầu là di tích lịch sử đi nữa họ cũng phải phá đi để kiếm chỗ cho con cháu có cái mà chui tạm chứ. Vậy thì trách ai đây nếu không là một cơ chế “óc rỗng” từ dưới lên trên, không cần biết đến lịch sử, không thèm hiểu về văn hóa, ấy trăm tội cứ đổ vào đầu cái thằng cơ chế là khỏe nhất - Chú thích của BVN.