Thương lượng sự Thay đổi Cơ bản: Hiểu và Mở rộng các Bài học của các cuộc Đàm phán Bàn Tròn Ba Lan (Kỳ 19)
(Negotiating Radical Change: Understanding and Extending the Lessons of the Polish Round Table Talks)
Dịch giả: Nguyễn Quang A
Đàm phán các Chế độ Pháp lý Mới:
Bàn Tròn Ba Lan và Cách mạng được Dàn xếp của Nam Phi
Heinz Klug
Quá trình thay đổi chính trị được thương thuyết mà đã là tiêu điểm của hội thảo của Đại học Michigan “Communism’s Negotiated Collapse: The Polish Round Table, Ten Years Later – sự Sụp đổ được Dàn xếp của Chế độ Cộng sản: Bàn Tròn Ba Lan, Mười Năm Nhìn lại,” dựa trên tiền đề rằng các quá trình này có thể thiết lập các chế độ chính trị mới. Một thỏa thuận được đàm phán để hủy bỏ địa vị đặc biệt của Đảng Cộng sản ở Ba Lan – giống thỏa thuận để thừa nhận các quyền chính trị của tất cả những người Nam Phi – ngụ ý không chỉ một sự thay đổi về những dàn xếp chính trị mà cả một sự thay đổi cơ bản về cấu trúc hợp hiến của chính phủ, về các quy tắc cơ bản của trò chơi chính trị. Từ góc nhìn pháp lý, các sự kiện này tiêu biểu cho một con đường cá biệt cho việc thiết lập một chế độ chính trị và pháp lý mới. Mặc dù cách mạng, sự thất bại quân sự, sự phi thực dân hóa hay các cuộc đảo chính quân sự trong hầu hết thế kỷ thứ hai mươi đã là các điềm báo trước thông thường đối với một sự tái cấu trúc cơ bản của một nhà nước, thế kỷ đã kết thúc với một làn sóng của những thay đổi chính trị gây ra chủ yếu thông qua các quá trình của thương lượng công khai giữa nhà nước và phe đối lập, dẫn đến dân chủ hóa và chuyển giao quyền lực. Rằng những hiện tượng mới này xảy ra ở nhiều nước trên ba lục địa khác nhau ít nhiều đồng thời – bao gồm Chile, Ba Lan và Nam Phi – đã quả thực là độc nhất.
Trong thời gian hội thảo Michigan, Michael Kennedy đã nhận diện một số nét chung cơ bản mà đã đặc trưng cho các quá trình Nam Phi và Ba Lan về chuyển đổi dân chủ, bao gồm: (1) những giới hạn ý thức hệ vốn có lên cải cách nhà nước đơn phương; (2) sự ăn mòn của hệ tư tưởng thống trị, kết đôi với sự huy động quần chúng bởi phe đối lập; (3) sự tồn tại của những đàm luận tôn giáo mạnh mẽ đề xuất tầm nhìn về sự thay thế hòa bình khả dĩ; (4) sự chấp nhận và đi theo một con đường được thừa nhận về mặt quốc tế đến dân chủ hóa; và cuối cùng, (5) việc tạo ra một chính phủ “bị hạn chế về mặt hợp đồng nhưng được lựa chọn một cách dân chủ.”
Đáng chú ý, “những nét chung” này được nhận diện bởi Michael Kennedy đề cập đến cả các điều kiện tiên quyết của các cuộc đàm phán và các kết quả nhưng đã không đề cập đến bản thân quá trình đàm phán. Phải là nhiệm vụ so sánh để nhận diện những sự tương tự và những sự khác biệt bên trong những chuyển đổi được thương lượng này mà sẽ làm nổi bật ý nghĩa của các cuộc Đàm phán Bàn Tròn đã bắt đầu ở Ba Lan. Cả những giới hạn ý thức hệ lên cải cách nhà nước và sự xói mòn của ý thức hệ đó trong bối cảnh của sự phản đối quần chúng có thể được đặc trưng như các điều kiện mà dưới đó những người giữ vai trò chính đã nhận ra rằng họ đã không còn có thể tiếp tục cai trị cũng như chẳng thể vẫn ở trong đối lập với bất kỳ lợi thế nào nữa: họ đã ở vị thế cùng yếu. Sự tồn tại của những đàm luận tôn giáo, trong khi là trung tâm ở Ba Lan, có thể không quan trọng đến thế ở nơi khác. Mặc dù Nam Phi là một nước theo tôn giáo sâu sắc và chủ yếu theo Ki tô giáo, tôn giáo đã không cung cấp một tầm nhìn thay thế khả dĩ; những người giữ vai trò chính ở cả hai bên của sự chia rẽ chính trị đã tin rằng họ đã có Chúa ở phía họ và đã dùng các nguồn kinh thánh để biện minh cho các đòi hỏi và hành động mâu thuẫn của họ. Yếu tố thứ tư nhấn mạnh bầu không khí quốc tế mà đã giúp xác định các lựa chọn thực tế sẵn có cho các bên xung đột, và yếu tố cuối cùng đề cập chỉ đến kết quả trực tiếp của các cuộc đàm phán. Tôi sẽ gợi ý rằng có những sự khác biệt cũng như những sự giống nhau quan trọng trong hai trường hợp này.
Trước khi thử làm việc này, tôi muốn trình bày một mô tả ngắn về quá trình Nam Phi. Sau bốn mươi năm của sự cai trị apartheid – một hệ thống ý thức hệ dựa trên các quan niệm phân biệt chủng tộc về ưu thế của người da trắng và đã được xây dựng trên quyền lực chính trị của thiểu số da trắng của Nam Phi – nhà nước Nam Phi đã thấy mình bị cô lập về mặt quốc tế và đối mặt với những mức độ phản kháng trong nước chưa từng có. Bất chấp một số nỗ lực cải cách, kể cả chấp nhận một chính sách phát triển tách biệt cho những người da trắng và những người da đen, và muộn hơn, sự chấp nhận một hiến pháp ba chủng tộc cho các nhóm thiểu số – người da trắng, người Ấn Độ và người “da màu” – sự tiếp tục loại trừ đa số người Phi châu đã loại trừ bất kỳ giải pháp nào cho cuộc xung đột. Mặc dù một loạt các bước – kể cả các cuộc nói chuyện với Nelson Mandela ở trong tù, việc thả một số từ nhân chính trị chủ chốt và thậm chí sự tiếp xúc bí mật với Hội Nghị Dân tộc Phi (ANC) – đã đi trước các cuộc đàm phán, quá trình trên thực tế đã được bắt đầu bởi việc chính phủ đơn phương bỏ việc cấm các phong trào chính trị da đen, kể cả ANC và Đảng Cộng sản Nam Phi. Ngay cả khi đó, chính phủ và ANC đã vẫn rất xa nhau. Trong việc chấp nhận nhu cầu để đàm phán, chính phủ đã cho rằng điểm cốt yếu của họ là một hệ thống chia sẻ quyền lực được ghi trong hiến pháp dựa trên tộc người với quyền phủ quyết được giữ bởi các nhóm thiểu số, kể cả những người da trắng. Mặt khác, ANC đã tin rằng chính phủ phải chuyển giao ngay lập tức quyền lực cho một “chính phủ lâm thời” để trông coi các cuộc bầu cử cho một hội đồng lập hiến được bầu cử một cách dân chủ, mà sẽ có quyền không bị hạn chế để tạo ra hiến pháp hậu-apartheid của Nam Phi.
Thởi kỳ giữa tháng Hai 1990 và việc tổ chức các cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của Nam Phi trong tháng Tư 1994 giống với kinh nghiệm Bàn Tròn ở Ba Lan. Không giống các bàn tròn Đông Âu, quá trình Nam Phi không thể được xem như một tập hợp đơn nhất của các cuộc gặp giữa chính phủ và phe đối lập. Đúng hơn nó đã gồm – tại mức các cuộc gặp chính thức – ba pha riêng biệt: các cuộc đàm phán về các cuộc đàm phán; các cuộc gặp Codesa mà đã dẫn đến một sự đổ vỡ tạm thời của các cuộc đàm phán; và, cuối cùng, Diễn đàn Thương lượng Đa Đảng mà trong đó các đảng đã thương lượng hiến pháp “tạm thời” và những dàn xếp chuyển tiếp dẫn đến việc tổ chức các cuộc bầu cử đầu tiên. Một khi các cuộc bầu cử được tổ chức và hiến pháp tạm thời có hiệu lực, thì sự chuyển đổi dân chủ bước vào pha tiếp theo – không khác các thời kỳ tiếp sau của sự thay đổi chính trị tiếp tục mà đã đặc trưng cho những kinh nghiệm châu Âu. Sự khác biệt ở Nam Phi sau các cuộc bầu cử, tuy vậy, đã là sâu sắc: sự chuyển quyền lực chính trị từ cũ sang mới chỉ đã tăng tốc, với bất kỳ các cuộc đàm phán nào giữa các đảng trong Hội đồng Lập Hiến và Quốc hội tập trung vào tạo ra Hiến pháp “cuối cùng” năm 1996.
Trong so sánh những kinh nghiệm Nam Phi và Ba Lan, có một số khác biệt quan trọng mà sẽ có ý nghĩa trung tâm lên sự đánh giá của chúng ta về những kinh nghiệm này. Thứ nhất, vai trò của bạo lực và mối quan hệ của nó với quá trình đàm phán là hoàn toàn khác. Thứ hai, mối quan hệ giữa tính liên tục pháp lý và sự thay đổi hiến pháp đã định khung cả bản chất của những đòi hỏi của phe đối lập và lập trường của chính phủ một cách khác hoàn toàn. Thứ ba, cả cơ sở chính thức lẫn phi chính thức cho việc ra quyết định trong các cuộc đàm phán đã khác. Thứ tư, sự hiểu và mô tả đặc trưng của chúng ta về kết quả nêu ra câu hỏi về định thời gian: tại điểm nào chúng ta có thể coi những kết quả của các cuộc đàm phán đã bị thay thế bởi các sự kiện tiếp sau? Cuối cùng, câu hỏi về định thời gian, cả theo nghĩa của các điều kiện cho các cuộc đàm phán – về mặt quốc tế và địa phương – và về mặt quá trình của bản thân các cuộc đàm phán, phân biệt các cơ hội và những ràng buộc lên các bên trong hai trường hợp này.
Không giống kinh nghiệm Ba Lan, mà, bất chấp việc nhà nước áp đặt quân luật và các hành động tàn bạo khác, đã về cơ bản vẫn phi-bạo lực, sự chuyển đổi Nam Phi đã đi cùng với những mức độ bạo lực chưa từng thấy. Thực ra, là công bằng để nói rằng quá trình theo nhiều cánh đã được thúc đẩy và định hình bởi sự leo thang của bạo lực trong thời gian chuyển đổi chính trị và đe dọa bạo lực lớn hơn nếu các cuộc đàm phán thất bại. Bạo lực đã có nhiều hình thức: gần nội chiến ở Kwa-Zulu/Natal giữa ANC và những người ủng hộ Đảng Tự do Inkatha (Freedom Party - IFP); những cố gắng do nhà nước bí mật xúi bẩy để phá vỡ sự tổ chức ANC và giải ngũ những người ủng hộ ANC ở nhiều phần khác của đất nước; một loạt vụ giết và ám sát những người ủng hộ, các nhà tổ chức và các lãnh tụ ANC; và cuối cùng, một sự nổi loạn xấu số bởi những kẻ phát xít mới da trắng những người đã mưu toan trong các tuần trước bầu cử để xúi giục sự ly khai của bantustan* Bophuthatswana như một phần của nỗ lực của họ để dừng sự chuyển đổi. Thế nhưng tác động của bạo lực đã là để xây dựng, theo thời gian, một trung tâm của các nhà hoạt động và các chính trị gia những người đã hiểu rằng con đường tiến lên phía trước duy nhất, và hy vọng duy nhất về giảm mức bạo lực chính trị, đã là tiếp tục sự chuyển đổi dân chủ. Theo nhiều cách, bạo lực, và những phản ứng lại với nó, đã khiến các nhà đàm phán của chính phủ nhận ra rằng mục tiêu của họ về một thời kỳ chuyển đổi không hạn định, hay ít nhất mười lăm năm, đã là không thể biện hộ được – tác động kinh tế và xã hội của bạo lực đã đòi hỏi một sự chuyển tiếp nhanh hơn sang dân chủ hoàn toàn.
Một sự phân biệt quan trọng thứ hai là các giả thiết pháp lý hay hiến pháp mà đã làm nền cho các tập hợp khác nhau của các cuộc đàm phán. Ở Ba Lan, cả chính phủ và phe đối lập đã bước vào các cuộc Đàm phán Bàn Tròn giả sử một quá trình cải cách pháp lý, bắt đầu với việc hợp pháp hóa Đoàn kết và các hệ lụy của nó cho câu hỏi lập hiến chính: địa vị đặc biệt của Đảng Cộng sản bên trong trật tự hiến pháp. Ngược lại, quá trình Nam Phi đã có thể chỉ bắt đầu một khi đã có sự hiểu rằng sự thay đổi hiến pháp cơ bản đã là vấn đề trung tâm. Mặc dù chế độ đã bước vào các cuộc đàm phán với sự tin rằng nó có thể sắp đặt một thời kỳ chia sẻ quyền lực dựa trên sắc tộc, vào thời gian các cuộc đàm phán kết thúc, trật tự hiến pháp “tạm thời” đã được thống nhất bởi các đảng chính đã tạo ra một cách rõ ràng cho một sự cai trị đa số. Mặc dù cả hai quá trình đã dính líu đến một loạt các bước theo hướng dân chủ hoàn toàn, bản chất thuộc địa thực chất của bối cảnh Nam Phi đã làm cho nó hoàn toàn rõ ràng rằng, một khi việc bỏ phiếu được thực hiện bởi đa số người da đen, thì cả hệ thống cũ lẫn các chính trị gia của nó và cơ sở xã hội ủng hộ nó sẽ không bao giờ lại thi hành quyền lực chính trị nữa. Như thế bất chấp sự khăng khăng bởi chế độ cũ ở Nam Phi rằng có sự liên tục pháp lý – tức là, rằng chế độ cũ chính thức ban hành hiến pháp “tạm thời” – không giống Ba Lan, thực tế đã có một sự gián đoạn chính trị ngay lập tức, hoàn toàn, và chung cuộc. Khi Mandela đã đảm đương chức Tổng thống, đã chẳng bao giờ có thể có một chính phủ được bầu, được thiểu số da trắng kiểm soát ở Nam Phi nữa.
Sự khác biệt này được làm rõ hơn bởi sự hiểu bản chất của quá trình ra quyết định được chấp nhận bên trong các cuộc đàm phán Nam Phi và bên trong Chính phủ Thống nhất Dân tộc (Government of National Unity-GNU) “chia sẻ quyền lực” mà đã được long trọng ghi trong Hiến pháp tạm thời. Bất chấp khá nhiều đảng tại Codesa và muộn hơn tại Diễn đàn Thương lượng Đa Đảng, nguyên tắc về “đủ đồng thuận” đã được chính thức chấp nhận như phương tiện bảo đảm sự tiến bộ. Mặc dù khái niệm này đã không được làm rõ hoàn toàn, thực tế nó đã có nghĩa rằng chừng nào chính phủ Đảng Quốc gia và ANC đã thống nhất ở một điểm cá biệt thì đã có đủ đồng thuận. Trong khi việc này đã dẫn đến sự bất bình lớn về phía của IFP, nguyên tắc đã phản ánh có hiệu quả thực tế quyền lực bên trong quá trình. Chính phủ đã tin rằng sự dàn xếp này phải được chính thức cố thủ như cơ sở của sự chia sẻ quyền lực trong nhánh hành pháp của GNU. Tuy vậy, ANC đã khăng khăng rằng các quyết định bên trong nội các sẽ, trong trường hợp không đạt đồng thuận, được đưa ra bởi đa số phiếu. Điều này, kết hợp với sự thực rằng các vị trí bên trong GNU được phân bổ theo tỷ lệ phiếu bầu mỗi đảng đã nhận được trong các cuộc bầu cử, đã có nghĩa rằng các nhà đàm phán đã hiểu rằng mức độ chia sẻ quyền lực được bảo đảm bởi hiến pháp thực ra là khá hạn chế. Đảng Quốc gia cũ sẽ có các ghế trong nội các và như thế tiếp tục kiểm soát một số bộ, nhưng Mandela sẽ tự do để cai trị, và ANC sẽ có khả năng để khẳng định việc thực hiện cương lĩnh riêng của mình. Trong thực tế, việc này đã dẫn đến Đảng Quốc gia rút lui khỏi GNU sớm hơn nhiều trước sự kết thúc được bảo đảm là năm năm và ANC thấy rằng vấn đề thực hiện các chính sách của nó nằm nhiều hơn trong bộ máy công chức, mà các vị trí cũng đã được bảo đảm như một phần của thỏa thuận được thương lượng, và trong sự thiếu của chính nó về năng lực công chức.
Chính yếu tố cuối cùng này, bản chất của chính phủ sau bầu cử, mà cũng phân biệt hai tập hợp này của các cuộc đàm phán. Bất chấp cam kết chính thức về chia sẻ quyền lực ở Nam Phi, thực ra, các cuộc bầu cử 1994 đã thấy sự thay đổi cuối cùng về quyền lực. Trong năm năm tiếp theo, sự chuyển dịch đó đã được củng cố thông qua việc viết hiến pháp cuối cùng và sự biến đổi chậm của hầu hết các định chế trung ương của quyền lực chính trị. Trong khi các di sản của apartheid và thực tế của quyền lực kinh tế và đặc ân là chậm để thay đổi, ở Nam Phi, các cuộc đàm phán quả thực đã dẫn đến một cuộc cách mạng chính trị và hiến pháp. Đáng chú ý, cả sự thực về sự sụp đổ của nhà nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và mức huy động xã hội và chính trị đã đạt được ở Nam Phi bởi phong trào chống- apartheid trong các năm 1980, đã có nghĩa rằng các bối cảnh quốc tế và nội địa mà trong đó các cuộc đàm phán “bàn tròn” Nam Phi đã xảy ra – từ tháng Hai 1990 đến tháng Mười Hai 1993 – đã biến đổi đáng kể rồi và đã hoàn toàn khác các bối cảnh mà trong đó Bàn Tròn Ba Lan đã xảy ra. Mặc dù nhà nước Nam Phi đã áp đặt tình trạng khẩn cấp tàn bạo vào cuối các năm 1980, mức phản kháng chống chế độ và sự huy động xã hội mà đã nổi lên như các điều kiện đã bắt đầu thay đổi trong năm 1989 đã làm cho nó là một bối cảnh hoàn toàn khác bối cảnh của Ba Lan.
Bất chấp những sự khác biệt này, tuy vậy, thật đáng chú ý, căn cứ vào sức mạnh chính trị và quân sự hiển nhiên được giữ lại bởi cả nhà nước Nam Phi và nhà nước Ba Lan, rằng các chế độ cũ không chống nổi một quá trình mà trong đó họ thực tế đã buộc phải ít nhiều từ bỏ độc quyền về quyền lực nhà nước chính thức mà họ đã hưởng một cách chính thức. Về mặt này Bàn Tròn Ba Lan, trong khi đã không hoàn toàn độc nhất (các cuộc đàm phán đã rõ ràng có trên chương trình nghị sự ở Nam Phi vào cuối các năm 1980) đã chuẩn bị cho các nước khác khi họ bắt đầu đi theo con đường tương tự.
Các cuộc Đàm phán Nam Phi
Cuộc cách mạng được thương lượng của Nam Phi đã bắt đầu với việc bỏ cấm các phong trào chính trị. Việc này đã dẫn đến một loạt cuộc gặp gỡ sơ bộ trong đó ANC đã khăng khăng rằng chính phủ thi hành các điều khoản của Tuyên bố Harare, một tuyên bố được quốc tế chấp nhận mà đòi hỏi chế độ apartheid: thả toàn bộ tù nhân chính trị; bỏ việc cấm các tổ chức chính trị; di chuyển nhân viên quân sự khỏi các thị trấn của người da đen; ngừng các cuộc hành hình chính trị; chấm dứt trạng thái khẩn cấp; và hủy bỏ tất cả pháp luật được thiết kế để hạn chế hoạt động chính trị. Trong một loạt “các cuộc đàm phán về các cuộc thương lượng,” bắt đầu với cuộc gặp Groote Schuur trong tháng năm 1990, ANC đã tiến hành các cuộc đàm phán trực tiếp với chính phủ để bảo đảm việc thực hiện các điều kiện tiên quyết Harare. Những thỏa thuận này đã cho phép ANC bắt đầu thiết lập lại một sự hiện diện pháp lý trong nước như một phần của quá trình hướng tới bình thường hóa hoạt động chính trị. Tuy vậy, vào tháng Mười Hai 1990, khi ANC tổ chức hội nghị tham vấn hợp pháp đầu đầu tiên của nó ở Nam Phi trong hơn ba mươi năm, số hội viên hợp pháp tăng nhanh của nó đã phản ứng lại một cách đột ngột với sự gia tăng bạo lực được chỉ huy bởi các lực lượng bí mật và những người ở nhà tập thể do IFP sắp đặt chống lại cộng đồng người da đen. Kêu gọi cầm vũ khí và huấn luyện quân sự, các thành viên và các nhà hoạt động mới này nhắc nhở ban lãnh đạo rằng cuộc chiến đấu vũ trang chống lại apartheid vẫn đã chưa bị đình chỉ một cách chính thức.
Thoạt đầu đã có vẻ rằng ban lãnh đạo ANC sẽ đáp lại áp lực từ các thành viên của mình và đòi hỏi rằng một sự chấm dứt bạo lực được đưa thêm như một điều kiện tiên quyết đối với các cuộc đàm phán. Nhưng không bao lâu đã trở nên rõ ràng từ hình mẫu của bạo lực, đặc biệt là cách, mà theo đó nó tăng cao, trùng với các sáng kiến chính trị của ANC, rằng nếu một sự chấm dứt bạo lực là điều kiện tiên quyết thêm cho các cuộc đàm phán, thì nhà nước sẽ ở vị thế mạnh hơn để kiểm soát sự chuyển đổi. Mặc dù luôn luôn đã phủ nhận, cả ứng xử của các đơn vị cảnh sát và quân đội của chế độ cũ, cũng như những tiết lộ thi thoảng về các dự án bí mật, kể cả việc tài trợ và cung cấp vũ khí cho IFP, đã làm cho nguồn của bạo lực rõ ra. Thay cho việc để cho các tình tiết này sai khiến nhịp độ của các sự kiện, ANC đã quyết định đưa ra sáng kiến và đã thiết lập khung khổ riêng của mình cho chuyển đổi sang nền dân chủ: kêu gọi một hội nghị tất cả các bên; đòi hỏi thành lập chính phủ lâm thời; tổ chức các cuộc bầu cử cho một quốc hội lập hiến để soạn ra một hiến pháp mới; và cuối cùng, bầu một chính phủ dân chủ dưới hiến pháp mới được chấp nhận.
Với việc triệu tập Hội nghị cho Nam Phi Dân chủ (Conference for a Democratic South Africa – Codesa) vào ngày 20 tháng Mười Hai năm 1991, đã có vẻ rằng Nam Phi đã bước vào giai đoạn cuối của một quá trình mà sẽ mở rộng các quyền chính trị cho tất cả các công dân. Cảm giác tiến bộ này đã tăng lên bởi một sự hội tụ hiển nhiên về ý kiến vì các bên chủ yếu – ANC và Chính phủ – đã thống nhất về nhiều vấn đề cơ bản, kể cả việc thiết lập một nền dân chủ đa đảng trong Nam Phi thống nhất với một luật được bảo vệ kiên cố về các quyền được xét xử bởi một tòa án hiến pháp đặc biệt. Các cuộc đàm phán thực chất đã bắt đầu với việc nhóm họp của năm nhóm công tác của Codesa trong tháng Hai 1992. Các điều khoản tham chiếu của chúng đã bao gồm: sự tái hợp nhất của bốn bantustan được trao sự độc lập dưới thời apartheid (Transkei, Bophuthatswana, Venda và Ciskei - TBVC); tạo ra một chính phủ chuyển tiếp để dẫn đất nước đến dân chủ; một bộ các nguyên tắc lập hiến; một phương pháp cho việc soạn và chấp nhận một hiến pháp mới; và việc tạo ra một bầu không khí cho hoạt động chính trị tự do.
Chính các nhóm công tác Codesa đã gần giống nhất với định dạng bàn tròn của các cuộc đàm phán. Mỗi nhóm công tác, bao gồm một số đại diện của hai mươi bảy đảng phái chính trị khác nhau tham gia vào Codesa, đã gặp nhau trong thời kỳ hàng tháng giữa Codesa I và sự sụp đổ của Codesa tại cuộc họp toàn thể thứ hai của nó. Mặc dù các thỏa thuận đạt được đã không có địa vị chính thức nào sau sự sụp đổ của các cuộc đàm phán, thực ra, nét đại cương cơ bản của sự chuyển đổi đã được thảo luận tại các cuộc gặp gỡ này. Nhằm làm rõ điều này, tôi sẽ tóm tắt ngắn gọn các vấn đề được thảo luận và các thỏa thuận đã đạt được trong các nhóm công tác khác nhau.
Nhiệm vụ chủ yếu của Nhóm Công tác Một đã là việc tạo ra một bầu không khí cho hoạt động chính trị tự do. Nhóm công tác đã tập trung vào giải quyết địa vị của các tù nhân chính trị và những người đi đày, cải cách pháp luật Khẩn cấp và An ninh, điều tiết truyền thông phát thanh truyền hình và đặc biệt Công ty Phát thanh Truyền hình Nam Phi do nhà nước kiểm soát, và thực thi Hòa ước Hòa Hình Dân tộc. Nó cũng đã thảo luận việc tài trợ các đảng chính trị và kiểm soát các lực lượng an ninh trong thời gian chuyển đổi. Về nguyên tắc, tiến bộ đã đạt được về hầu hết các vấn đề này. Vấn đề thả các tù nhân chính trị và sự về nước của những người bị lưu đầy đã được nhận diện như, “một ưu tiên trong việc hoàn thành quá trình hòa giải,” nhưng đã được quyết định rằng nó có thể chỉ được giải quyết trong các cuộc đàm phán song phương giữa chính phủ và ANC. Dẫu cho nhóm công tác đã thống nhất để đặt sự kiểm soát lên tuyên bố và việc thực hiện các trạng thái khẩn cấp, nó đã đồng ý rằng, “các biện pháp đặc biệt là cần thiết để đối phó với những mối đe dọa sự yên bình và trật tự công trong thời kỳ chuyển đổi.” Sự hiểu của nhóm công tác về vai trò mà tường thuật tin tức đóng trong tạo ra một bầu không khí tham gia chính trị tự do được phản ánh trong thỏa thuận về thiết lập một cơ quan độc lập để điều tiết truyền thông đại chúng. Nhóm Công tác Một đã đồng ý một dải các cơ chế cụ thể để bảo đảm việc thực hiện hiệu quả Hòa ước Hòa Bình Dân tộc, kể cả việc áp đặt các bản án mạnh hơn cho việc sở hữu vũ khí bất hợp pháp hay sự phô trương công khai các vũ khí nguy hiểm. Nhóm Công tác Một cũng đã đồng ý hoãn Bộ luật Cấm Tài trợ Nước ngoài của các Đảng Chính trị cho đến sáu tháng sau cuộc bầu cử không-chủng tộc đầu tiên. Cuối cùng, nhóm công tác đã đồng ý rằng trong thời kỳ chuyển đổi các Lực lượng An ninh phải được đặt dưới sự kiểm soát của một tiểu-hội đồng của [Chính] Quyền Hành chính Chuyển đổi (Transitional Executive Authority – TEA).
Nhóm Công tác Hai đã tìm cách giải quyết vấn đề về biến đổi hiến pháp, mà đã được phân chia ra thành hai vấn đề riêng biệt. Thứ nhất, nó đã tìm cách để thiết lập một bộ các nguyên tắc lập hiến mà sẽ hoàn toàn bắt buộc đối với cơ quan lập hiến được bầu trong tương lai. Thứ hai, nhóm công tác sẽ quyết định về một phương pháp soạn thảo và chấp nhận một hiến pháp mới. Tuy vậy, Nhóm Công tác Hai đã bị giật giữa chính phủ và các đồng minh của nó, những người đã cãi lý biện hộ cho một định nghĩa rộng về “các nguyên tắc lập hiến,” sao cho để bảo đảm rằng phần lớn của một hiến pháp tương lai được thương lượng bên trong Codesa, và ANC và các đồng minh của nó, những người đã cãi lý biện hộ cho một quan niệm hạn chế hơn về các nguyên tắc lập hiến, sao cho để không xâm phạm đến hoạt động lập hiến của một cơ quan lập hiến được bầu. Mặc dù có vẻ đã có sự thỏa thuận về sự bao gồm các nguyên tắc bảo đảm các quyền cá nhân và các quá trình chính trị dân chủ, các nỗ lực để bao gồm các nguyên tắc về thành phần chính phủ và sự phân chia quyền lực bên trong nhà nước đã vẫn còn tranh cãi.
Sự tranh cãi này đã tràn vào cuộc tranh luận về cơ quan lập hiến. ANC đã coi một quốc hội lập hiến được bầu như phương tiện hợp pháp duy nhất để làm một hiến pháp mới. Chính phủ và IFP đã sợ rằng các cuộc bầu cử sẽ gạt vai trò của họ sang bên lề, và đã tìm cách để giải quyết tất cả sự không chắc chắn về một trật tự hiến pháp tương lai tại Codesa.
Đối với chính phủ, điều này sẽ đòi hỏi việc thiết lập một hiến pháp tạm thời và ngưỡng bảy mươi lăm phần trăm cho việc chấp nhận một hiến pháp mới trong một quốc hội lập hiến được bầu. IFP đã phản đối nguyên tắc đối với một cơ quan được bầu và đã khăng khăng rằng chế độ liên bang được bảo đảm về mặt hiến pháp trước bất kỳ cuộc bầu cử nào. Cuối cùng, Nhóm Công tác Hai đã thất bại để đạt thỏa thuận và dồn Codesa vào bế tắc khi chính phủ đã khăng khăng về đa số bảy mươi lăm phần trăm cho việc chấp nhận một hiến pháp mới còn ANC đã đồng ý bảy mươi lăm phần trăm cho bộ luật về các quyền nhưng đã khăng khăng về bảy mươi phần trăm cho việc chấp nhận một hiến pháp mới.
Nhóm Công tác Ba đã đạt đồng thuận lớn hơn về đất nước phải được cai trị như thế nào trong thời gian chuyển đổi sang dân chủ, đồng ý về một quá trình hai pha. Giai đoạn thứ nhất sẽ bao gồm việc thiết lập Chính Quyền Hành Chính Chuyển đổi (TEA) đa đảng để hoạt động cùng chung với các cấu trúc lập pháp và hành pháp hiện tồn giải thoát khỏi cấu trúc ba viện của chúng, trong khi giai đoạn thứ hai đã là thời kỳ giữa bầu cử và sự chấp thuận một hiến pháp dân chủ. Trong thời kỳ này, cơ quan được bầu sẽ kết hợp các chức năng của cơ quan lập pháp bình thường và cơ quan lập hiến. Ngoài ra đã đồng ý rằng một Ủy Ban Bầu cử Độc lập được thiết lập để bảo đảm bầu cử tự do và công bằng.
Nhóm Công tác Bốn đã tập trung vào tương lai của các bantustan “độc lập” TBVC và đã đồng ý nguyên tắc tái hợp nhất. Mặc dù các bên đã đồng ý rằng các chính quyền TBVC phải nằm dưới sự kiểm soát của Hội đồng Điều hành Chuyển đổi (Transitional Executive Council – TEC), sự xung đột vẫn đã còn về liệu sự tái hợp nhất sẽ còn tùy thuộc vào quyết định bởi dân cư của mỗi thực thể TBVC hay không. Mặc dù ANC và các đồng minh của nó từ chối đồng ý bất kỳ thủ tục nào mà sẽ công nhận đòi hỏi của các thực thể TBVC cho tư cách nhà nước, họ đã chấp nhận rằng bỏ phiếu trong một cuộc bầu cử quốc gia có thể được dàn xếp để chứng tỏ sự ủng hộ hay từ chối tái hợp nhất. Cuối cùng, Nhóm Công tác Năm, mà đã để xác định khung thời gian cho việc thi hành các thỏa thuận Codesa, đã vẫn phụ thuộc vào sự tiến bộ trong các nhóm khác.
Chẳng bao lâu đã trở nên rõ ràng, tuy vậy, rằng sự hội tụ trong ngôn ngữ đã che giấu những sự khác biệt sâu sắc và một chiến lược về phía chính phủ để giữ sự kiểm soát quá trình chuyển đổi và, như thế, để phóng chiếu quyền lực của Đảng Quốc gia cai trị và các đồng minh của nó vào tương lai thông qua sự sắp xếp lập hiến gian lận. Mặc dù tuyên bố thành lập của Codesa đã bao gồm một cam kết đối với một Nam Phi thống nhất [nhưng] không bao lâu sau chính phủ đã diễn giải điều này để chỉ có nghĩa là sự duy trì các đường biên giới được quốc tế công nhận năm 1910 của Nam Phi. Chính phủ đã bắt đầu khăng khăng rằng phải có thỏa thuận trước rằng bất kỳ hiến pháp tương lai nào đều dựa trên tiền đề về một hệ thống chính thể liên bang nghiêm ngặt, dựa trên sự phân chia đất nước thành một số vùng hầu như độc lập thù địch với nhau. Căn cứ vào sự bất bình đẳng chủng tộc và kinh tế quá lớn giữa các vùng khác nhau trong nước, ANC và các đồng minh của nó đã thấy đòi hỏi chế độ liên bang như một mưu toan của chế độ cũ để bảo vệ lợi thế kinh tế và xã hội của người da trắng thông qua việc chia thật sự đất nước thành các vùng khác nhau, một số trong các vùng đó vẫn dưới sự kiểm soát da trắng, do sự chia tách địa lý và chủng tộc được áp đặt bởi apartheid. Chính sự khăng khăng này về chế độ liên bang như một điều kiện tiên quyết cho việc tạo ra một quốc hội lập hiến được bầu một cách dân chủ và đòi hỏi rằng hiến pháp mới được chấp nhận bởi bảy mươi lăm phần trăm của cơ quan lập hiến được bầu theo tỷ lệ, cũng như bảy mươi lăm phần trăm của các đại biểu được bầu theo vùng, là cái đã dẫn đến sự thất bại của phiên toàn thể thứ hai của Codesa trong tháng Năm 1992.
Sự sụp đổ của các cuộc đàm phán chính thức vào giữa năm 1992 đã mở đầu một thời kỳ căng thẳng đột ngột và xung đột mà trong đó Nam Phi đã đến gần một cách nguy hiểm tới việc từ bỏ hoàn toàn con đường đàm phán. Phản ứng của ANC và các đồng minh của nó trong Phong trào Lao động và Đảng Cộng sản Nam Phi đã là để huy động những người ủng hộ của họ trong một chiến dịch hành động quần chúng để đòi một quốc hội lập hiến được bầu một cách dân chủ.
Tuy vậy, sáng kiến của ANC đã gặp một loạt các cuộc tấn công bạo lực lên các cộng đồng, đạt đỉnh điểm trong vụ Tàn sát Boipatong, trong đó những người ở nhà tập thể theo- IFP đã được cảnh sát hộ tống trong một cơn thịnh nộ mở rộng và chí tử chống lại dân cư thường dân của một cộng đồng theo-ANC ở nam Johannesburg. Đáp lại, ANC đã tuyên bố một sự hoãn chính thức các cuộc đàm phán đa đảng và đòi chính phủ dừng bạo lực leo thang. ANC đã lưu ý rằng chính phủ vẫn giam giữ hơn ba trăm tù nhân chính trị, vi phạm các thỏa thuận trước đó, và đã không đưa ra nỗ lực nào để cấm mang vũ khí gây chết người bởi các đồng minh của nó, đặc biệt là IFP, mà đã khăng khăng rằng các thành viên của mình có quyền mang các vũ khí “truyền thống,” như gậy, giáo, mác và dao lớn.
Sau hai ngày tổng đình công vào đầu tháng Tám, nhà nước đã có vẻ sẵn sàng mở lại các cuộc đàm phán, đưa ra những nhượng bộ như việc chấp nhận các nhà quan sát quốc tế và một sự mở rộng các cấu trúc Hòa ước Hòa bình được thiết kế để giải quyết bạo lực. Bất chấp những nhượng bộ này, tuy vậy, chính phủ đã vẫn từ chối chấp nhận cơ quan lập hiến được bầu một cách dân chủ. Hơn nữa, khi bằng chứng bắt đầu nổi lên về vai trò của chính phủ trong các vụ ám sát chính trị, chính phủ đã kêu gọi một sự ân xá chung đối với các tội có động cơ chính trị – mà không có sự chứng minh bằng tài liệu về trách nhiệm cụ thể vì các hành động cá biệt.
Bác bỏ phản ứng của chính phủ, ANC đã tự cam kết để tăng cường chiến dịch hành động quần chúng của mình để bảo đảm hoạt động chính trị tự do trong các vùng đó (các bantustan và các thị trấn da trắng cánh hữu) nơi nó cho rằng các chính quyền địa phương đã tiếp tục đàn áp tổ chức ANC. Chiến lược này đã được nghĩ ra để nêu bật sự mâu thuẫn giữa luận điệu của chính phủ rằng apartheid đã được bãi bỏ trong khi nó đã duy trì hệ thống banbustan của apartheid, như thế chối bỏ trách nhiệm vì sự thiếu hoạt động chính trị tự do trong các vùng được kiểm soát bởi các đồng minh của chính phủ. Đáng chú ý, chính cùng sự chia quyền lực này mà sẽ để các cộng đồng địa phương dưới sự kiểm soát của các elite địa phương, không có sự can thiệp của chính quyền quốc gia, mà ANC đã sợ chính phủ đã tìm cách để duy trì mãi mãi thông qua kiến nghị chế độ liên bang của nó.
Nỗi lo sợ này đã được nhấn mạnh bởi cuộc tàn sát những người ANC biểu tình tại Bisho, ở Ciskei, vào ngày 7 tháng Chín 1992. Các lực lượng an ninh Ciskei đã xả súng vào 120.000 người biểu tình tay không, để lại hai mươi tám người chết và gần 200 người bị thương. Cùng ngày, Tổng thống Nhà nước F.W. de Klerk đã tổ chức một cuộc hội nghị về chế độ liên bang và chủ nghĩa địa phương. Được quảng cáo như một diễn đàn mở để thảo luận các lựa chọn lập hiến và bị phê phán như một mưu toan để xây dựng một liên minh chống-ANC, hội nghị đã được cho là để làm sống lại các cuộc đàm phán đa đảng, mà đã sụp đổ tại cuộc họp toàn thể thứ hai của Codesa. Cuộc thảm sát đã phủ bóng lên sáng kiến liên bang của de Klerk, và ANC đã từ chối tham gia lại chính thức vào các cuộc đàm phán đa đảng. Tuy nhiên, ANC đã có vẻ lắt tay vào một quá trình bình thường của các cuộc đàm phán bằng cách đưa ra công khai các kiến nghị cho sự chuyển đổi dân chủ.
Cố gắng để, “tạo ra khả năng của một đột phá tích cực lớn,”[1] Chủ tịch Đảng Cộng sản Nam Phi Joe Slovo đã giữ vai trò lãnh đạo trong các cuộc đàm phán bình thường trong thời kỳ tiếp sau thảm sát Bisho, kiến nghị chấp nhận một “điều khoản hoàng hôn – sunset clause,” mà sẽ chuẩn bị cho sự chia sẻ quyền lực bắt buộc trong một số năm được thỏa thuận sau khi chấp nhận một hiến pháp dân chủ. Khi, vào ngày 18 tháng Mười Một, Ủy ban Công tác Quốc gia (National Working Committee) của ANC đã chính thức chấp nhận chính sách chia sẻ quyền lực với Đảng Quốc gia trong thời gian chuyển đổi, nó đã cho là cần thiết để tối thiểu hóa sự đe dọa từ những người trong Lực lượng Bảo vệ Nam Phi, Cảnh sát Nam Phi, các tổ chức vũ trang khác và ngành dân chính những người đã có năng lực để phá vỡ và làm chậm sự chuyển đổi.[2] Một tuần sau, khi chính sách được chấp nhận bởi Ủy ban Điều hành Quốc gia (National Executive Committee – NEC) của ANC, NEC đã nói nó công nhận, “rằng ngay cả sau việc chấp nhận một hiến pháp mới bởi Quốc hội Lập hiến, sự cân bằng lực lượng và các lợi ích của Nam Phi như một tổng thể có thể đòi hỏi chúng ta xem xét việc thiết lập một chính phủ thống nhất dân tộc.”[3] Bất chấp những nhân nhượng này, ANC đã cho rằng “quan điểm chiến lược” của nó đã cơ bản khác với các kiến nghị chia sẻ quyền lực của chính phủ, mà đã tìm cách để, “cố bảo vệ quyền phủ quyết cho các bên thiểu số trên cơ sở của một sự liên hiệp ép buộc về mặt hiến pháp,” và như thế, “làm nản chí và khát vọng của đa số.”[4]
Việc ám sát nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Nam Phi và ANC, Chris Hani, trong tháng Tư 1993, và sự thổ lộ nỗi đau buồn và giận dữ của quần chúng mà cái chết của ông đã thúc giục, đã kích động quá trình thương lượng, cung cấp một ý niệm lờ mờ về các hệ quả mà đã có thể bắt nguồn từ một sự thất bại để đạt thỏa thuận. Diễu hành qua các thành phố quanh đất nước, hàng trăm ngàn người đưa tang đã bày tỏ sự tức giận và tính chiến đấu mà đã gây ra hàng triệu đồng Rand thiệt hại tài sản và đã công khai đe dọa khả năng của bất kỳ sự hòa giải chủng tộc tương lai nào. Tuy vậy, sau khi đã vừa đồng ý để mở lại các cuộc đàm phán đa đảng tại một hội nghị lập kế hoạch đa đảng vào ngày 5 và 6 tháng Ba, 1993 các bên đã từ chối cho phép những kẻ ám sát cánh hữu để đạt được ý định của chúng để làm tan vỡ quá trình đàm phán vốn đã dễ vỡ rồi và thay vào đó đã kêu gọi, nhân danh Hani, tăng cường các nỗ lực để đạt một sự dàn xếp. Tròng vòng mấy tuần kể từ cái chết của Hani, các cuộc đàm phán chính thức đã được mở lại dưới dạng một Quá trình Đàm phán Đa Đảng tại Trung Tâm Thương Mại Thế giới ở ngoại ô Johannesburg.
Lợi dụng áp lực tăng lên bởi sự ám sát Hani và sự tức giận ngày càng tăng của cộng đồng người da đen, ANC đã sử dụng cơ hội này để đòi việc định ra một ngày bầu cử. Một khi một ngày bầu cử ướm thử đã được thống nhất – ngày 24 tháng Tư 1994 – các nhà đàm phán đã nhận ra rằng điều này đã không thể dễ thay đổi và rằng thời gian cho việc ra quyết định đã ngắn. Nhằm để tạo thuận lợi cho quá trình, cấu trúc của các cuộc đàm phán bây giờ đã được sửa lại. Không giống các cuộc đàm phán Codesa đã thất bại, trong đó các cuộc đàm phán đã được tiến hành giữa các đại diện đảng chính trị trong các Nhóm Công tác khác nhau, quy trình mới đã chuẩn bị đầy đủ cho Hội đồng Đàm phán để thảo luận và quyết định trên các báo cáo từ bảy ủy ban kỹ thuật, mà vai trò của chúng đã là để làm rõ và trình bày các khả năng thay thế khả dĩ và các vấn đề cho các nhà đàm phán chính trị. Ngoài ra, một Ủy Ban Kế hoạch gồm mười thành viên đã có trách nhiệm bảo đảm cho quá trình đi theo đúng đường bằng cách cấu trúc các cuộc tranh luận và giải quyết những lời phàn nàn. Chi phối bởi các học giả và các luật sư, các ủy ban kỹ thuật đã tạo thuận lợi cho sự nổi lên của các khả năng thay thế khả dĩ rõ ràng. Mặc dù một số nhà quan sát và người tham gia đã phê phán sự “chuyên nghiệp hóa” của một quá trình chính trị về thực chất, quá trình, đã tập trung, có thể nói như vậy, vào sản xuất ra các kiến nghị thành văn, đã lấy được đà. Bất chấp sự thực rằng các ủy ban kỹ thuật đã thường được yêu cầu làm lại và xem xét lại các đầu vào “kỹ thuật” của họ, hàng loạt báo cáo mà đã bắt nguồn từ các ủy ban đã dần dần kết tinh lập trường của Hội đồng Đàm phán.
Vào đầu của các cuộc đàm phán IFP đã tự khẳng định mình như một người chơi thứ ba chủ chốt, đòi sự ngang hàng với ANC và Chính phủ Đảng Quốc gia, nhưng chẳng bao lâu sau nó đã rút lui để vận động về sự tự trị khu vực trong một nỗ lực để duy trì mãi mãi lợi thế hiện tồn của nó, như chính quyền của một vùng lãnh thổ tự quản, vào trong thời đại hậu apartheid. Mặc dù nó đã mô tả các kiến nghị của mình như chế độ liên bang, hình thức tự trị khu vực được đề xuất bởi IFP và các đồng minh của nó trong Liên minh Tự do (bao gồm các chính quyền bantustan khác nhau và các đảng thân apartheid của những người da trắng) đã gần hơn về thực chất với một hệ thống liên bang. Về mặt các kiến nghị của IFP, các khu vực khác nhau của Nam Phi sẽ tạo thành các bang tự trị mà các hiến pháp của chúng sẽ áp đảo sự diễn dải của hiến pháp “liên bang.” Nói cách khác, bất kỳ sự áp dụng nào của hiến pháp liên bang cho các vấn đề ở bên trong một khu vực hay cho các xung đột giữa các khu vực sẽ phải nhất quán với các hiến pháp của các khu vực liên quan. Quan niệm này về “chế độ liên bang tự trị” đã bộc lộ trong cả hiến pháp do IFP đề xuất cho KwaZulu/Natal và Hiến pháp do nó đề xuất cho Cộng hòa Liên bang Nam Phi, mà đã đề xuất một chính phủ liên bang có quyền lực hạn chế. Chính phủ liên bang sẽ, theo đề xuất này, có quyền lực hạn chế trong các lĩnh vực cụ thể, còn lập pháp dân tộc sẽ được trao quyền để chấp nhận các nguyên tắc chung về lập pháp trên những chủ đề được xác định, nhằm thiết lập một khung khổ để tạo thuận lợi cho sự thương lượng giữa các bang về các chính sách trong các lĩnh vực này. Cuối cùng, bất kỳ luật pháp nào sẽ phải thông qua bởi cả hai viện của quốc hội, trên thực tế cho thượng viện – gồm bốn đại biểu từ mỗi bang – quyền phủ quyết cuối cùng đối với pháp luật quốc gia.
Không có khả năng để nhận được sự ủng hộ cho hình thức cực đoan này của chế độ liên bang, IFP đã gia nhập cùng với các đồng minh của nó vào Nhóm Những người Nam Phi Lo âu (Concerned South Africans Group - Cosag) để khởi xướng Liên minh Tự do, như thế trên thực tế đạt được một cách tập thể cái họ đã không đạt được đơn phương: việc tạo ra khối sức mạnh thứ ba bên trong quá trình đàm phán. Được tạo ra tháng Mười 1993, liên minh này của các đảng da trắng cánh hữu cam kết tiếp tục chế độ apartheid và các đảng và chính quyền bantustan da đen, với những đặc lợi trong các khu vực nằm lọt vào giữa (các vùng khác) được tạo ra bởi chính sách bantustan của apartheid, đã đòi rằng sắc tộc phải được thừa nhận bên trong quá trình đàm phán. Bất chấp một số thời điểm kỳ quặc – chẳng hạn, khi Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB) tân phát xít đã lao vào nơi đàm phán và đã tấn công một thành viên của các đoàn đại biểu IFP – liên minh này đã tìm được cách để đe dọa quá trình bầu cử và đã nhận được một loạt nhượng bộ từ các đảng chính (ANC và chính phủ) mà đã đi theo cách nào đó theo hướng chấp nhận nhu cầu đề cập đến những quan tâm sắc tộc.
Các cuộc đàm phán đã cũng lệ thuộc vào những đòi hỏi và áp lực khác nhau khác. Liên đoàn Phụ nữ của ANC đã tổ chức một cuộc biểu tình ngồi tại các cuộc đàm phán, và, đã được ủng hộ bởi các phụ nữa của tất cả các đảng khác, đã nhận được một đòi hỏi rằng mỗi đoàn đại biểu tại các cuộc đàm phán bao gồm một phụ nữ như một trong hai đại diện hội đồng thương lượng của nó. Đồng thời Liên đoàn Phụ nữ đã tiếp tục gây áp lực cho sự tham gia lớn hơn bên trong ANC, nhận được một đề nghị từ ủy ban công tác quốc gia của ANC rằng một phần ba của tất cả các ứng viên ANC trong các cuộc bầu cử tháng Tư 1994 là phụ nữ.[5] Bình đẳng giới, như một hệ quả, đã được thừa nhận chính thức trong bộ luật tạm thời về các quyền, và hiến pháp tạm thời đã bao gồm các điều khoản cụ thể cho việc thiết lập một Ủy ban về Bình đẳng Giới, “để tư vấn và đưa ra những khuyến nghị cho Quốc hội hay bất kỳ cơ quan lập pháp nào liên quan đến bất kỳ luật hay dự luật nào mà ảnh hưởng đến bình đẳng giới và địa vị của phụ nữ.”[6] Ngoài ra, như một phần của một cố gắng chung để đón trước các cuộc đàm phán, chính phủ de Klerk đã phê chuẩn Hiệp định Quốc tế về Xóa bỏ Mọi Hình thức Phân biệt Đối xử chống lại Phụ nữ trong tháng Giêng 1993, ràng buộc nhà nước Nam Phi với những nghĩa vụ quốc tế cá biệt trong lĩnh vực này. Sự bao hàm thành công này của nguyên tắc bình đẳng giới vào hiến pháp tạm thời đã là sản phẩm của sự tương tác của sự huy động phụ nữ địa phương chống lại sự phân biệt đối xử giới và sự thừa nhận tăng lên của bình đẳng giới như một chuẩn mực được quốc tế chấp nhận của các quyền con người và chủ nghĩa hiến pháp.
Những lợi lộc này đã không là đơn tuyến. Bất chấp những đột phá này trong một xã hội mặt khác có thành kiến giới sâu sắc, và bất chấp sự nhắc đi nhắc lại phổ biến về tầm nhìn của phong trào dân chủ về một Nam Phi “không phân biệt chủng tộc và không phân biệt giới tính,” các phụ nữ tích cực trong quá trình đàm phán đã phải né tránh một thách thức xuất phát từ đòi hỏi để thừa nhận luật bản xứ. Các yêu sách của các lãnh đạo truyền thống cho sự thừa nhận văn hóa bản xứ đã dẫn đến mưu toan để bao gồm các điều khoản trong bộ luật tạm thời về các quyền thừa nhận “luật tục” và điều chỉnh những mâu thuẫn giữa luật bản xứ và “các quyền cơ bản” khác. Mặc dù đã bị bác bỏ, một dự thảo bộ luật về các quyền đã ban cho “bất kỳ tòa án nào áp dụng một hệ thống luật tục” quyền hạn để xác định mức độ mà luật tục làm hại điều khoản bình đẳng và để quyết định khi nào và ở mức độ nào các quy tắc này – ngay cả ở nơi chúng phân biệt chống lại phụ nữ – phải được làm cho phù hợp với đòi hỏi hiến pháp về bình đẳng.[7] Cuối cùng, Hiến pháp tạm thời đã ủng hộ bình đẳng giới, khiến cho luật bản xứ “phải chịu sự điều tiết bởi luật,” bao hàm ý làm cho nó lệ thuộc vào các quyền cơ bản được chứa trong hiến pháp, đặc biệt là sự bình đẳng giới.[8]
Quá trình chuyển đổi chính trị đã chính thức bắt đầu với việc chấp nhận bốn đạo luật trong tháng Mười 1993. Sau khi được phê chuẩn trong Hội đồng Thương lượng và thông qua Quốc hội do người da tắng kiểm soát, các đạo luật này đã đánh dấu cái chết pháp lý của trật tự hiến pháp cũ. Mặc dù việc tháo khung khổ hiến pháp apartheid đã bắt đầu rồi với việc bãi bỏ Hội đồng của Tổng thống và sự sửa đổi pháp luật xác định địa vị của các bantustan, chỉ với việc thông qua Bộ Luật Hội đồng Điều hành Chuyển đổi TEC (Transitional Executive Council) thì quyền lực mới bắt đầu chính thức chuyển khỏi những sự phân bổ được xác định bởi Hiến pháp 1983. Cùng với ba Bộ Luật khác được thông qua đồng thời – Bộ Luật Hội đồng Bầu cử Độc lập, Bộ Luật Hội đồng Media Độc lập và Bộ Luật Cơ quan Phát thanh Truyền hình Độc lập - Bộ Luật Hội đồng Điều hành Chuyển đổi đã tạo cơ sở cho một trật tự trước-hiến pháp hướng tới việc tổ chức một cuộc bầu cử dân chủ.
Mặc dù đòi hỏi của ANC cho một chính phủ lâm thời đã bị Chính phủ Đảng Quốc gia từ chối, thỏa thuận để thiết lập một hội đồng điều hành chuyển đổi là một sự thừa nhận sự thực rằng chính phủ đã không thể giữ sự kiểm soát quá trình chuyển đổi. Chuẩn bị đầy đủ cho sự chia sẻ quyền lực chính thức về các lĩnh vực cụ thể của hoạt động chính phủ và thẩm quyền toàn bộ về các vấn đề ảnh hưởng đến sự chuyển đổi sang một chế độ dân chủ, Bộ Luật Hội đồng Điều hành Chuyển đổi đã cho phép các bên đàm phán tiếp cận đến quá trình cai trị mà không làm cho họ phải chịu trách nhiệm về các chính sách và các chương trình apartheid mà sẽ vượt xa hơn năng lực của họ để thay đổi. Về mặt Bộ Luật, TEC đã được tạo thành bởi tất cả những người tham gia – chính phủ, chính quyền, và các nhóm chính trị – trong quá trình thương lượng đa đảng những người đã muốn được đại diện. Bộ Luật đã hướng dẫn TEC để tạo thuận lợi và thúc đẩy sự chuyển đổi sang dân chủ qua việc đạt được hai mục tiêu chính: sự tạo ra và thúc đẩy một bầu không khí tham gia chính trị tự do và sự tạo ra và thúc đẩy các điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức các cuộc bầu cử tự do và công bằng. Phản ánh sự dính líu quan trọng của phụ nữ trong quá trình đàm phán, Bộ Luật đã hướng dẫn TEC một cách cụ thể để có như một trong những mục tiêu của mình để “bảo đảm sự tham gia đầy đủ của phụ nữ trong các quá trình và các cấu trúc chuyển đổi và bầu cử.”
TEC đã phản ánh, qua bảy tiểu hội đồng của nó, các bộ và các chức năng quan trọng nhất của chính phủ, như thế cho phép nó giám sát và can thiệp một cách chính thức theo mức độ của sự ủy nhiệm của nó trong mọi khía cạnh quan trọng của sự cai trị. Giữa những quyền hạn và trách nhiệm cụ thể của TEC đã là quyền để ra lệnh cho bất kỳ chính phủ hay chính quyền nào dưới quyền phán xét của nó để không tiếp tục với sự làm luật được kiến nghị nếu TEC xác định rằng luật pháp như vậy sẽ có tác động xấu lên các mục tiêu của TEC. Quyền này để đưa ra “các lệnh ngừng” mở rộng ra bất kỳ quyết định hay hành động của bất kỳ chính phủ, chính quyền, đảng chính trị hay tổ chức nào mà đã là một bên của TEC. Mặc dù IFP đã từ chối tham gia TEC, đoạn 21(1) của Bộ Luật đã làm cho Bộ Luật có thể áp dụng được cho mọi lãnh thổ tự quản bất chấp Bộ Luật Hiến pháp các Lãnh thổ Tự quản năm 1971, như thế làm cho KwaZulu chínhh tức chịu sự giám sát của TEC, bất chấp sự từ chối của chính quyền KwaZulu và của IFP đối với TEC.
Ngoài các phương sách chia sẻ quyền lực được thiết kế để đạt được một sân chơi bằng phẳng trong quá trình chính trị dẫn đến các cuộc bầu cử ra, khung khổ pháp lý trước hiến pháp đã tập trung vào hai Bộ luật được thiết kế để quản lý bản thân việc bầu cử. Bộ đầu tiên của hai bộ luật này đã là Bộ Luật Hội đồng Bầu cử Độc lập, mà đã cố gắng loại chính phủ đương nhiệm ra khỏi quá trình bầu cử và thẩm quyền xác minh các cuộc bầu cử, bởi vì đa số người da đen, những người về mặt lịch sử đã bị loại khỏi việc bỏ phiếu, đã sợ rằng các quan chức chính phủ có thể thử can thiệp vào quá trình dân chủ, hoặc rằng việc chính phủ kiểm soát quá trình có thể gây ra sự nghi ngờ về tính chân thực của nó. Thứ hai, Bộ Luật Bầu cử giải quyết việc quản lý bản thân quá trình bầu cử và những chi tiết kỹ thuật chi ly của việc bầu cử, kể cả hình dáng của lá phiếu giấy, sự nhận diện những người bỏ phiếu, các thủ tục tại các địa điểm bỏ phiếu, và công thức chính xác cho việc đếm phiếu và tính sự phân bổ theo tỷ lệ của các ghế lập pháp giữa các đảng. Sự thay đổi quan trọng nhất khỏi luật bầu cử cũ, ngoài việc chấp nhận quyền bầu cử phổ quát ra, đã là sự bỏ hệ thống bầu cử dựa trên cử tri đi để chuyển sang việc chấp nhận sự đại diện theo tỷ lệ. Ủy Ban Bầu cử Độc lập (Independent Electoral Commission - IEC) đã có trách nhiệm để bảo đảm một quá trình bầu cử công bằng và xác minh kết quả như “về căn bản tự do và công bằng.” Được bổ nhiệm bởi Tổng thống Nhà nước theo lời khuyên của TEC, IEC đã bao gồm “những người đàn ông và đàn bà không thiên vị, được kính trọng và có đủ phẩm chất thích hợp” đại diện một bộ phận tiêu biểu của dân cư. Nó đã bao gồm cả năm người không phải người Nam Phi được rút thăm “từ cộng đồng quốc tế,” và đã “độc lập và tách rời” khỏi tất cả những người đang nắm giữ thẩm quyền hay quyền lực chính trị.
Việc Quốc hội chấp nhận một hiến pháp “tạm thời” ngày 22 tháng Mười Hai năm 1993, đã đưa thỏa thuận hiến pháp đã đạt được sau hàng tháng đàm phán vào “sự tồn tại pháp lý.” Mặc dù có dụng ý là một hiến pháp “tạm thời” với tuổi thọ tối đa chỉ năm năm, trên thực tế nó đã bảo đảm cái chết dứt khoát của hệ thống hiến pháp được cấu trúc theo chủng tộc và của chế độ apartheid có xuất xứ từ nó. Về mặt hiến pháp “tạm thời” này quốc hội đã đóng vai trò kép của cơ quan lập pháp và Quốc hội Lập hiến, và đã dược giao nhiệm vụ thông qua một hiến pháp mới trong vòng hai năm. Trong tiến trình của các cuộc đàm phán, đã có những sự thay đổi đáng kể trong lập trường của những người chơi chính và các thỏa hiệp mà đã được trải sỏi với nhau trong hiến pháp tạm thời. Cơ bản nhất, đòi hỏi của ANC cho một nhà nước nhất thể được diễn giải để có nghĩa là chủ quyền quốc gia trên Nam Phi bên trong các đường biên giới 1910, hơn là một chính phủ trung ương với quyền ưu tiên hơn các chính quyền khu vực. Như một kết quả của sự thay đổi này trong chính sách, vấn đề về chế độ liên bang, ban đầu bị ANC từ chối bởi vì một sự e sợ rằng sự cần thiết để sửa lại các di sản của apartheid có thể bị làm thất vọng bởi việc cắt những quyền hạn của chính phủ trung ương dưới một cấu trúc liên bang, đã trở thành đặc điểm trung tâm của cuộc tranh luận hiến pháp. Sự chấp nhận ngôn ngữ của “chủ nghĩa địa phương mạnh mẽ” bởi cả ANC lẫn Chính phủ Đảng Quốc gia đã trùng với sự chấp nhận của Đảng Quốc gia rằng những quyền phủ quyết tuyệt đối của thượng viện sẽ chỉ được giới hạn ở các vấn đề khu vực và rằng các quan niệm của nó về chủ nghĩa cộng tác nhóm (consociationalism)* chính trị sẽ hạn chế ở các cấu trúc chính quyền địa phương. Mặc dù Chính phủ Đảng Quốc gia đã chấp nhận sự bác bỏ các kiến nghị trước của nó về chức vụ thổng thống luân phiên và sự đại diện ngang nhau của các đảng chính trị trong Thượng viện, nhiều điều khoản của hiến pháp 1993, và đặc biệt sự bảo đảm của nó về năm năm Chính phủ Thống nhất Dân tộc, đã thỏa mãn một số mục tiêu ngầm trong các kiến nghị trước đây của chính phủ.
Không giống ANC và Chính phủ Đảng Quốc gia, IFP đã từ chối thỏa hiệp về đòi hỏi chính của nó đối với sự tự trị khu vực và, trong liên minh của nó với các đảng của người da trắng tán thành-apartheid, đã tiếp tục đe dọa để phá vỡ quá trình chuyển đổi. Mặc dù các phái của IFP đã có vẻ sẵn sàng để tranh đua các cuộc bầu cử cho chính phủ khu vực KwaZulu/Natal, lãnh đạo đảng, Tộc trưởng Buthelezi, đã diễn giải thành tích kém của IFP trong các cuộc thăm dò trước bầu cử như nguyên nhân để thúc đẩy một lập trường thậm chí còn tự trị hơn bằng khuyến khích và ủng hộ Vua Goodwill Zwelethini trong đòi hỏi của ông cho việc khôi phục lại nền quân chủ Zulu thế kỷ thứ mười chín với những yêu sách lãnh thổ vượt ra ngoài ranh giới của KwaZulu/Natal ngày nay. Vào thời gian hiến pháp được quốc hội chấp nhận, IFP và các đảng da trắng cánh hữu từ Liên minh Tự do đã bỏ đi khỏi các cuộc đàm phán đa đảng. IFP đã đặc biệt lo lắng về sự thất bại của ANC và chính phủ để thừa nhận bất cứ gì trừ các quyền lập pháp nhất trí cho các khu vực. Để giải quyết những mối lo ngại này, hiến pháp đã được sử đổi trong tháng Ba năm 1994 và các cơ quan lập pháp khu vực đã được ban cho các quyền ưu tiên trên pháp luật quốc gia. Tuy vậy, chỉ sau khi hiến pháp được sửa đổi lần thứ hai vào tháng Tư 1994 để bảo vệ kiên cố địa vị hợp hiến của Vua Zulu King tại KwaZulu/Natal thì IFP đã đồng ý – trong vòng mấy ngày mở cửa các phòng phiếu – để tham gia trong cuộc bầu cử.
Kết luận
Mặc dù các quá trình này của sự thay đổi được thương lượng ở Ba Lan và Nam Phi cung cấp một tấm gương đặc biệt lạ thường cho thế giới về một khả năng thay thế khả dĩ cho xung đột và tan rã xã hội, quan trọng để đặt các quá trình này vào đúng bối cảnh lịch sử cá biệt của chúng. Bất chấp những điểm chung về các cuộc đàm phán và sự dân chủ hóa từng bước một, các sự thực đặc biệt – sự sụp đổ của nhà nước xã hội chủ nghĩa ở Ba Lan và sự phi thực dân hóa hữu hiệu của Nam Phi – đã cung cấp các trường hợp và các kết quả hoàn toàn khác nhau. Bất chấp sự thất bại đột ngột trong các cuộc bầu cử, các thành viên của chế độ cũ và những người thừa kế chính trị của họ tiếp tục đóng vai trò trong hoạt động chính trị Ba Lan, thậm chí hưởng khả năng được bầu một cách dân chủ vào các chức vụ quyền lực trong một số hoàn cảnh. Tại Nam Phi sự chuyển đổi dân chủ, ban các quyền chính trị cho một đa số người Phi mà chiếm đến gần tám mươi phần trăm dân cư, có nghĩa rằng, không khác các tình huống hậu thực dân khác, elite chính trị cũ và cơ sở xã hội riêng biệt của nó trên thực tế bị loại khỏi việc nắm giữ quyền lực chính trị trong tương lai. Ở đây, các cuộc đàm phán đã không thể hạn chế ở việc thiết lập một sự mở cửa dân chủ, mà đã phải bao gồm việc tạo ra các định chế và các quá trình mà cung cấp một cảm giác an toàn cho thiểu số đang mất quyền lực. Theo nghĩa này việc tạo ra một hiến pháp tối cao với một bộ luật về các quyền được bảo vệ kiên cố đã là chính với các cuộc đàm phán Nam Phi như bản thân quá trình dân chủ hóa. Ngược lại, các cuộc đàm phán Ba Lan đã tập trung vào việc tạo ra cơ hội chính trị, ngay cả khi đã biết rằng tương lai của toàn bộ hệ thống kinh tế và xã hội đã bị lâm nguy. Chính bằng việc hiểu vai trò của các cuộc đàm phán “bàn tròn” trong các trường hợp khác hẳn nhau như vậy mà bài học và giá trị của những kinh nghiệm này có thể giúp ích cho những người khác tìm kiếm những cách để khắc phục những xung đột kiên cố.
Tài liệu đọc thêm
Baaklini, Adbo I. and Helen Desfosses, eds. Designs for Democratic Stability: Studies in Viable Constitutionalism. Armonk, NY: M.E. Sharpe, 1997.
Banting, Keith G. and Richard Simeon, eds. Redesigning the State: The Politics of Constitutional Change in Industrial Nations. Toronto: University of Toronto Press, 1985.
Epp, Charles R. The Rights Revolution: Lawyers, Activists, and Supreme Courts in Comparative Perspective. Chicago: University of Chicago, 1998.
Friedman, Steven. The Long Journey: South Africa’s Quest for a Negotiated Settlement. Johannesburg: Ravan Press, 1993.
Lijphart, Arend and Carlos H. Waisman. Institutional Design in New Democracies: Eastern Europe and Latin America. Boulder, CO: Westview Press, 1996.
Sartori, Giovanni. Comparative Constitutional Engineering: An Inquiry into Structures, Incentives and Outcomes. New York: New York University Press, 1994.
Sparks, Alister. Tomorrow is Another Country: The Inside Story of South Africa’s Negotiated Revolution. Johannesburg: Struik Publishers, 1994.
Tate, C. Neal and Torbjorn Vallinder, eds. The Global Expansion of Judicial Power. New York: New York University Press, 1995.
Waldmeir, Patti. Anatomy of a Miracle: The End of Apartheid and the Birth of a New South
Africa. Penguin Books, 1998.
Dịch giả Nguyễn Quang A gửi trực tiếp cho BVN
* banbustan (quê hương của người da đen) là một vùng lãnh thổ dành riêng cho người da đen. Chế độ apartheid đã lập ra 10 tương đối thuần nhất về sắc tộc. Bốn banbustan (TBVC: Trankei, Bophuthatswa, Venda và Ciskei đã nhận được vị thế độc lập) các banbustan khác không độc lập nhưng có quyền tự trị cao.
[1] Star, Oct. 1, 1992, p. 1.
[2] Star, Nov. 19, 1992, p. 1.
[3] Star, Nov. 26, 1992, p. 12.
[4] Ibid.
[5] Saturday Star, Oct. 16, 1993, p. 6, col. 1.
[6] Hiến pháp Nam Phi, 1993, đoạn 119(3).
[7] Xem Đoạn 32(2) của chương được kiến nghị về các quyền cơ bản, Technical Committee on Fundamental Rights During the Transition, Tenth Progress Report, Oct. 1, 1993.
[8] Xem Hiến pháp Nam Phi, 1993, Đoạn 181.
* consociationalism là hình thức chính quyền bảo đảm sự đại diện nhóm, sự cộng tác của các nhóm (thids dụ về chính trị, tôn giáo hay sắc tộc) khác nhau trong chia sẻ quyền lực.
Sáng lập:
Nguyễn Huệ Chi - Phạm Toàn - Nguyễn Thế Hùng
Điều hành:
Nguyễn Huệ Chi [trước] - Phạm Xuân Yêm [nay]
Liên lạc: bauxitevn@gmail.com
boxitvn.online
boxitvn.blogspot.com
FB Bauxite Việt Nam
Bài đăng phổ biến
- Vì sao Hoa Kỳ phải xấu hổ trong kỳ bầu cử này?
- Trí thức ếch
- Nỗi buồn cho V. Putin
- Cái chuồng cọp của Thái Văn Thủy đã hỏng
- Tư duy “chui cầu” khiến Việt Nam tụt hậu 200 năm so với Singapore (*)
- Lãnh đạo nói suông
- Lò ông Trọng tiếp tục đỏ lửa (*)
- Kiến nghị khẩn cấp về cải cách thể chế
- Lính Triều Tiên sang Nga nhờ tiền của Bắc Kinh?
- Thêm thành viên sáng lập BRICS từ chối thẳng thừng Sáng kiến vành đai và Con đường của Trung Quốc
Bài đã đăng
Nhãn
- Giáo Dục
- Sử Liệu
- chính phủ
- Pháp Luật
- Nhân quyền
- !00 năm ĐCSTQ
- “Bên thua cuộc”
- "Bộ tứ" Châu Á - Thái Bình Dương
- "Cuồng Trump" tại Mỹ
- "Dịch hạch"
- "phản động"
- 10 năm Bauxite Việt Nam
- 100 năm Trung Cộng
- 1000 năm
- 14/3
- 2638349
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 tháng Tư 1975
- 30-04-1975
- 30-4-1975
- 30/04/1975
- 30/4
- 30/4/1975
- 30/4/1975. Bên thắng cuộc
- 39 người chết ở Anh
- 40 năm Chiến tranh biên giới
- 5 cửa
- 90 năm
- 90 nnăm sinh Nguyên Ngọc
- 99 năm
- Abigail McGowan
- Adam Smith
- ADIZ
- Afghanistan
- AI
- Ải Nam Quan
- AI và độc tài
- AIC
- Albert Camus
- Alexander Vindman
- Alexandre de Rhodes
- Algerie
- Allegra Mendelson
- Án bỏ túi
- an ninh
- An ninh CS
- An ninh lương thực thực phẩm
- an ninh mạng
- An ninh quốc gia
- an ninh quốc phòng
- An ninh thế giới
- An ninh tiền tệ
- An ninh tư tưởng
- An ninh văn hóa
- án oan
- Án oan sai
- An sinh xã hội
- An toàn thực phẩm
- án tử hình
- Án tử hình của CS
- Án văn tự
- An Viên
- Anchal Vohra
- André Menras
- Andrei Sakharov
- Angela Merkel
- Anh
- Anh hùng
- Anh hùng Lê Mã Lương
- Anh Quốc
- Anthony Zurcher
- Ảo vọng trí thức
- Áp lực thể chế
- Army Games 2022
- ASEAN
- Asia Sentinel
- Asialyst
- AUKUS
- Australian Outlook
- AVG
- Ăn cắp công nghệ
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu phá hoại kinh tế của Trung Quốc
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu cộng biến các nước đang phát triển thành con nợ
- Âm mưu Tàu Cộng Lê Xuân Nghĩa
- Âm mưu Tàu Cộng. Đảng CSTQ
- Âm mưu Trung Cộng
- Âm mưu Trung Quốc
- Âm mưu và mặt thật Tàu Cộng
- Ấn độ
- Ấn Độ Dương
- Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
- Ấn kiếm Bảo Đại
- Ân xá và đặc xá
- Âu châu
- ấu dâm
- B A Hamzah
- Ba Lan
- Ba Lan chống dịch covid-19
- Bà Nà
- Bá quyền nước lớn
- Bá quyền Trung Cộng
- Ba Sàm
- Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh
- Bạch Long Vĩ
- Bách thú Thủ Lệ
- bachkhoadanang.net
- Bãi Ba Đầu
- Bài Hoa
- Bài học Ukraine
- bài Trung
- Bãi Tư Chính
- Bản án sơ thẩm Phạm Đoan Trang
- Bản chất con người
- Bản chất CS
- Bản chất thâm hiểm của Đại Hán
- Bản chất thể chế
- Bản chất Việt Cộng
- Bán chất xám
- Ban Công lý và Hoà Bình GP Vinh
- Bàn cờ thế giới
- Bán đảo Sơn Trà
- bản đồ
- Bản đồ đường lưỡi bò
- Bản lĩnh chính trị
- bán nước
- Bán phá giá
- Bàn tay CA
- Ban Tổ chức trung ương
- Ban tuyên giáo
- Bang giao Mỹ - Việt
- Bangladesh
- Bành Lệ Viện
- bành trướng
- báo cáo
- Bao cấp
- Bao cấp quyền lực
- Báo chí
- Báo chí cách mạng
- Báo chí đảng
- Báo chí độc tài
- Báo chi lề phải
- Báo chí nhà nước
- Báo chí quốc doanh
- Báo chí Sài Gòn trước 1975
- Báo chí thời đổi mới
- Báo chí truyền thông
- Báo chí trước 1945
- Báo chí tự do
- Báo chí Việt Nam
- Báo chí với tù nhân lương tâm
- Báo chí xuất bản tự do
- bạo động
- Bạo hành
- Bạo hành trong lứa tuổi họ trò
- Bảo hiểm
- Bảo hiểm xã hội
- Bảo hiểm y tế học sinh
- Bảo hộ công dân
- Bảo hộ thương mại
- bạo loạn
- Bạo loạn 6/1 tại nhà Quốc hội Mỹ
- Bạo loạn 6/1/2021
- bạo lực
- Bạo lực CS
- Bạo lực cướp đất
- Bạo lực học đường
- Bạo lực và chuyên chính
- Báo Nhân dân
- Báo Sạch
- Báo Tiếng Dân
- Bảo tồn di sản
- Bảo tồn địa danh
- Bảo tồn văn hoá Chăm
- Báo Tuổi Trẻ
- Báo Tuổi trẻ bị đình bản
- Báo Văn nghệ thời Đổi mới
- Bảo vệ đảng
- Bảo vệ môi trường
- Bảo vệ nhân quyền
- Bảo vệ rừng
- Bảo vệ Trẻ em
- Baotiengdan
- Barack Obama
- Bauxite
- Bauxite Tây Nguyên
- Bắc Cực
- Bắc Hàn
- Bắc Mỹ
- Bắc Triều Tiên
- bắc vân phong
- Bằng cấp
- Bằng câp quan chức
- bằng giả
- Băng nhóm
- Bắt bớ giam cầm
- Bắt cóc
- Bắt cóc Trịnh Xuân Thanh
- Bắt dân
- Bắt giữ tùy tiện
- Bắt người tùy tiện
- Bần cùng hóa
- Bần cùng hóa trong thể chế cộng sản
- Bất bình đẳng
- Bất bình đẳng kinh doanh
- Bất bình đẳng sắc tộc
- bất công
- Bất đồng chính kiến
- Bất động sản
- Bất ổn chính trị
- Bất tuân dân sự
- Bầu cử
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử dân chủ
- Bầu cử Đức
- Bầu cử Hoa Kỳ 2024
- bầu cử Mỹ
- Bầu cử Mỹ 2020
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử Pháp
- Bầu cử Quốc hội
- bầu cử Tổng thống Mỹ
- Bầu cử Tổng thống Pháp
- Bầu cử Úc
- Bầu đại biểu Quốc hội
- Bẫy bốn không
- Bẫy nợ
- Bẫy nợ Trung Quốc
- Bầy sâu
- BBC
- bè phái
- Belarus
- Ben Hall
- Bên thắng cuộc
- Bên thua cuộc
- Bênh Nga
- bệnh thành tích
- Bệnh viện Bạch Mai
- Bệnh xã hội
- Bhutan
- Bhutan - Trung Quốc
- Bí mật thông tin
- Biden
- Biden và chiến lược mới với Tàu Cộng
- Biden và chiến lược toàn cầu
- Biên chế công an
- Biến chủng Covid
- Biến chủng virus
- Biến đổi khí hậu
- biển Đông
- Biển Đông và tham nhũng
- Biển Đông; Quan hệ Việt - Trung
- Biên giới
- Biển Hồ
- biểu tình
- Biểu tình chống TQ
- Bill Clinton
- Binh biến Prigozhin
- Bình đẳng cộng sản
- Bình đẳng dân tộc
- Bình đẳng giới
- bình ổn
- Blog
- Bỏ phiếu LHQ
- Bỏ phiếu Liên Hiệp Quốc
- Bỏ phiếu Liên hợp quốc
- Bóc lột
- bóng đá
- Bóng đá và lòng dân
- BOT
- BOT bẩn
- Boudarel
- bộ chính trị
- Bộ Công thương
- Bộ đội chiến đấu với virus Vũ Hán
- Bộ luật hình sự
- Bộ máy
- Bộ máy chính quyền
- Bộ máy chính quyền CS
- Bộ máy chính quyền CS sách nhiễu dân
- bộ máy công an
- Bộ máy CS
- Bộ máy đảng và CA
- Bộ máy hành chính quan liêu
- Bộ máy lãnh đạo CS
- Bộ máy nhà nước
- Bộ máy quan chức
- Bộ máy quyền lực
- Bộ máy thể chế
- Bộ máy thi hành luật
- Bộ máy Tư pháp
- Bộ mặt thạt quan chức cộng sản
- Bộ mặt thật của quan chức cộng sản
- Bộ Quốc phòng và nhiệm vụ quốc phòng
- Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC
- Bộ Thông tin và Truyền thông
- Bộ Tứ
- Bộ Văn hóa
- Bô Xít
- Bộ Y tế
- bồi thường
- Bốn không
- Brexit
- BRI
- BRICS
- BS Fauci
- BS Lý Văn Lượng
- BS Nguyễn Đan Quế
- Bùi Bằng Đoàn
- Bùi Chát
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Như Mai
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thị Nối
- Bùi Tín
- Bùi Văn Thuận
- Bùi Viết Hiểu
- Buôn người
- Buôn thần bán thánh
- buồn vui Chủ nhật
- Bức tranh thế giới
- Bức tường Berlin
- Bước đường cùng của nông dân Việt
- Bưu điện
- ç
- C. Raja Mohan
- CA bắt cóc
- Cà Mau
- Ca sĩ dấn thân
- Ca sĩ Thủy Tiên
- Cạc Ma
- Các nước
- Các tổ chức chân rết của đảng
- Cách ly Covid-19
- Cách ly trong đại dịch bùng phát
- cách mạng
- Cách mạng 4.0
- Cách mạng dân chủ
- Cách mạng Dù Vàng
- Cách mạng tháng Tám
- Cách mạng tháng Tám Con đường dân chủ hóa đất nước
- Cách mạng thàng Tám và bước lùi của lịch sử
- Cái ác
- Cái ác tận căn
- cải cách
- Cải cách chính trị
- Cải cách hành chính
- Cải cách ruộng đất
- Cải cách thể chế
- Cải cách thể chế chính trị
- Cải cách tư pháp
- Cái chết cụ Kình
- Cái chết của quan chức Cộng sản
- Cải lương
- Cải tạo sau 30-4-1975
- cải tổ
- Cái Tôi
- Cai trị kiểu trương tuần
- Cam kết nhân quyền
- Cam Ranh
- Campuchia
- Campuchia và Việt Nam
- Cán bộ
- Cán bộ CS
- Cán bộ đảng
- Canada
- cảng Lạch Huyện
- Cảnh báo đỏ
- Cánh Buồm
- Cảnh giác CS
- Cảnh giác Tàu Cộng
- Cảnh sát biển
- Cảnh sát cơ động
- cánh tay của đảng
- Cánh tay nối dài của đảng
- canh tân
- Cạnh tranh chiến lược
- Cạnh tranh quốc gia
- Cao Bằng
- cáo buộc chống nhà nước
- Cao điểm 772
- Cáo phó
- Cao tốc Bắc - Nam
- Cao tốc Bắc Nam
- Cáp ngầm
- Carl Thayer
- Carlyle A. Thayer
- Cassidy Hudchinson
- Cămpuchia - Trung Quốc
- Căn cứ Ream
- Căn cước dân tộc
- Căn tính người Việt
- Cắt điện
- Cẩm Hà
- Cấm kỵ
- Cầm nhầm thương hiệu
- cấm nhập cảnh
- cấm vận
- Cấm vận Nga
- Cấm xuất cảnh
- Cận huyết chính trị
- Cận huyết khoa học
- Cấn thị Thêu
- Cần Thơ
- Câu chuyện cuối năm
- Câu đối
- Câu đối Tết
- Cây xanh thành phố
- Champa
- Charles Kupchan
- Chạy án
- Cháy chung cư
- Cháy nhà chung cư
- Cháy rừng
- Chạy tội
- Chăm
- Chân dung quan chức
- Chấn hưng văn hoá
- Chấn hưng văn hóa
- Chân lý nước Tàu
- Chân Phương
- Chân rết của đảng
- Chân vạc Mỹ - Nga - Trung
- Chất độc da cam
- Chất lượng Đại biểu Quốc hội
- Châu Á
- Châu Âu
- Châu Âu hậu cộng sản
- Cheonan
- chế độ
- chế độ công an trị
- Chế độ công an trị
- Chế độ cộng sản
- Chế độ Cộng sản TQ
- Chế độ CSVN
- Chế độ dân chủ
- Chế độ độc tài
- Chế độ Việt Nam Cộng hòa
- Chế độ VNCH
- Chênh lệch xã hội
- Chết dưới tay Trung Quốc
- Chỉ số dân chủ
- Chỉ số Thượng tôn Pháp luật
- Chỉ thị 24
- Chi tiêu ngân sách
- Chỉ tiêu tăng trưởng
- Chia buồn
- Chiếc ghế Hội đồng nhân quyền
- Chiến dịch "đốt lò" của Nguyễn Phú Trọng
- Chiến dịch đánh văn nghệ sĩ
- Chiến dịch khinh khí cầu
- Chiến lang
- Chiến lang của Tàu Cộng
- Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Chiến lược bành trướng
- Chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược cường quốc
- Chiến lược đối phó Tàu Cộng của Hoa Kỳ
- Chiến lược đối phó Trung Quốc
- Chiến lược mềm thôn tính các nước của Tàu cộng
- Chiến lược Mỹ tại Đông Nam Á
- Chiến lược ngoại giao
- Chiến lược quốc gia
- Chiến lược Quốc phòng
- Chiến lược Thái Bình Dương
- Chiến lược toàn cầu
- Chiến lược Trung Quốc
- Chiến lược vaccine Biden
- Chiến lược Vành đai và Con đường
- Chiến sự Ukraine
- Chiến sự UUkraine
- Chiến thắng Điện Biên Phủ
- Chiến thuật vùng xám
- chiến tranh
- Chiến tranh biên giới
- Chiến tranh biên giới 1979
- Chiến tranh Biên giới Việt - Trung
- Chiến tranh Do Thái-Hamas
- Chiến tranh hạt nhân
- Chiến tranh không gian
- Chiến tranh kinh tế
- Chiến tranh lai
- Chiến tranh Lạnh
- Chiến tranh lạnh mới
- Chiến tranh mạng
- Chiến tranh mạng Nga - Ukraine
- Chiến tranh Nam Bắc
- chiến tranh nguyên tử
- Chiến tranh sinh học
- Chiến tranh Thế giời 2
- chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại Mỹ Trung
- Chiến tranh Triều Tiên
- Chiến tranh Trung Đông
- Chiến tranh Ukraine
- Chiến tranh và hòa bình
- Chiến tranh Việt Nam 1959 - 1975
- Chiến tranh Việt Nam 1959-1975
- Chiến tranh Việt Nam và Đông Nam Á
- chiến tranh Việt Trung
- Chinalco
- Chinanazi
- Chinazi
- Chính đề Việt Nam
- Chính khách Dân chủ & Độc tài
- Chính khách Việt Nam
- chính phủ
- Chính phủ Tràn Trọng Kim
- Chính phủ Trần Trọng Kim
- Chính Quyền
- Chính quyền Biden
- Chính quyền cho dân vì dân
- Chính quyền Cộng sản
- Chính quyền và người dân
- Chính quyền và tôn giáo
- Chính quyền. Quản trị nhà nước
- chính sách
- Chính sách "bốn không"
- Chính sách 4 không
- Chính sách ba không
- Chính sách bảo hiểm xã hội
- Chính sách cán bộ
- Chính sách chống covid-19
- Chính sách chống đại dịch
- Chính sách chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách của nhà nước trong đại dịch
- Chính sách dân tộc
- Chính sách đối ngại của J. Biden
- Chính sách đối ngoại
- Chính sách đối ngoại của chính quyền Biden
- Chính sách đối ngoại Joe Biden
- Chính sách Joe Biden
- Chính sách ngân hàng
- Chính sách ngoại giao
- Chính sách nhà nước
- Chính sách nhà nước chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách nhà nước trong đại dịch
- Chính sách quản lý kinh tế
- Chính sách thu hút đầu tư nước ngoài
- Chính sách thuế
- Chính sách thuế vàng
- Chính sách thương mại
- Chính sách Việt kiều
- Chính sách xã hội
- Chính sách xoay trục 2.0 của Mỹ
- Chính trị
- Chính trị Đức
- Chính trị Mỹ
- Chính trị phe phái
- Chính trị thế giới
- Chính trị thống soái
- Chính trị Trung Quốc
- Chính trị Việt Nam và thế giới 2024
- Chính trị xã hội
- Chính trị Xã hội VN
- Chính trường
- Chính trường Nga
- Chính trường Trung Quốc
- Cho thuê rừng
- Chọn đường
- Chống covid ở VN
- Chống covid-19 ở VN
- Chống dịch
- Chống dịch Covid 19
- Chống diễn biến tư tưởng
- Chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chống đại dịch virus Vũ Hán ở VN
- Chống tham nhũng
- Chống tham nhũng & Phe phái trong đảng
- Chống tham ô
- chống Trung Quốc xâm lược
- Chống Trung Quốc xâm lược mềm
- Chống virus Vũ Hán
- Christopher Miller
- Chu Ân Lai
- Chu Hảo
- Chu Hảo Tuyên bố
- Chu Hồng Quý
- Chu Mộng Long
- Chủ nghĩa bành trướng Đại Hán
- Chủ nghĩa bầy đàn
- Chủ nghĩa cá nhân
- Chủ nghĩa cộng sản
- Chủ nghĩa CS
- Chủ nghĩa dân tộc
- Chủ nghĩa Dân túy
- chủ nghĩa Đại Hán
- Chủ nghĩa độc tài
- Chủ nghĩa hiện sinh
- chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác và chủ nghĩa nhân văn
- Chủ nghĩa Mác-Lê
- Chủ nghĩa tân tự do
- Chủ nghĩa thân hữu
- Chủ nghĩa Trump
- Chủ nghĩa Trump và CNCS Trung Quốc
- Chủ nghĩa tư bản
- Chủ nghĩa tư bản thám sát (surveillance capitalism)
- Chủ nghĩa Tư bản Thân hữu
- Chủ nghĩa vô sản quốc tế
- chủ nghĩa xã hội
- Chủ nghĩa xã hội lý thuyết và hiện thực
- Chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc
- Chu Ngọc Anh
- Chủ quyền
- Chủ quyền biển đảo
- Chủ quyền Biển Đông
- Chủ quyền lãnh thổ
- Chú Tễu
- Chủ tịch Hà Nội
- Chu Vĩnh Hải
- Chùa Ba Vàng
- Chùa chiền và Phật giáo Cộng sản
- Chúc mừng năm mới
- Chúc Tết
- Chung vận mệnh
- Chuyến bay giải cứu
- Chuyên chế XHCN
- Chuyên chính
- Chuyên chính trong thể chế Cộng sản
- Chuyên chính vô sản
- Chuyển đổi quyền lực toàn cầu
- Chuyển đổi thể chế
- Chuyên gia
- Chữ Hán
- Chữ Hán - Việt
- Chữ Hán Việt
- Chữ quốc ngữ
- Chức năng của quân đội và công an dưới thể chế đảng trị
- Chức năng quân đội
- Chứng chỉ carbon
- Chứng khoán Mỹ
- Chứng khoán VN
- Chương trình "Thách đố & Cộng hưởng"
- Chương trình Vua Tiếng Việt
- CLB Lê Hiếu Đằng
- Climate Central
- CNCS
- CNXH
- CNXH mang màu sắc TQ
- CNXH màu sắc Trung Quốc
- CNXH trại lính
- coi thường luật pháp
- Con cái quan chức
- Con đường của dân tộc
- Con đường dài hạn của kinh tế Mỹ
- Con đường dân chủ hóa
- Con đường đổi mới
- Con đường làm giàu
- Con đường lây lan Covid-19
- Con đường ngầm của giới doanh nhân Việt
- Con đường phát triển
- Con đường quyền lực
- Con đường Việt Nam
- Con người mới hôm nay
- Con người Nam Bộ
- Con số người chết dịch Coronavirus ở Trung Quốc
- Con số thống kê
- Cookie Dương
- Corona
- Coronavirus
- Council on Foreign Relations
- Coversable Economist
- Covid -19 ở Việt Nam
- Covid 19
- COVID 19 ở VN
- COVID-19
- Covid-19 ở Việt Nam
- COVID-19 ở VN
- Cộng sản cướp đất
- Công an
- Công an CS
- công an đánh dân
- công an tra tấn
- Công an trị
- Công an trị.
- Công an và nhóm lợi ích
- Công an và văn hóa nhân văn
- Công an Việt Nam trong chế độ độc tài
- Công an Việt Nam và sự lộng hành
- Công chức
- Công chức nhà nước
- Công dân và thần dân
- công đoàn
- Công đoàn CS
- Công đoàn độc lập
- Cộng đồng
- Cộng đồng người Việt
- Cộng đồng người Việt ở nước ngoài
- Công đồng người Việt tị nạn
- Cộng đồng Pháp ngữ Thế giới
- Công giáo
- Công giáo hôm nay
- Công giáo và Cộng sản
- Công giáo và CS
- Công hàm Phạm Văn Đồng
- Cộng hòa MAGA Mỹ
- Công lý
- Công lý cộng sản
- Công nghệ
- Công nghệ AI
- Công nghệ chip
- Công nghệ giáo dục
- Công nghệ hóa và vấn đề quyền con người
- Công nghệ thông tin
- Công nghệ trí tuệ nhân tạo
- Công nghê VN trong đại dịch
- Công nghệ vũ khí
- Công nghệ vũ trụ Nga
- Công nghệ xe ô tô
- Công nghiệp hóa
- công nhân
- Công pháp quốc tế
- Công quyền
- Cộng sản
- Cộng sản & mê tín
- Cộng sản đối thoại với dân
- Cộng sản phản tỉnh
- Cộng sản sụp đổ
- Cộng sản tha hóa
- Cộng sản Trung Quốc
- Cộng sản Trung Quốc và sự áp chế dân chúng
- Cộng sản và chủ quyền đất nước
- Cộng sản và đảng viên phản tỉnh
- Cộng sản và lòng yêu nước
- Cộng sản và Luật sư
- Cộng sản và trí thức
- Cộng sản và tự do ngôn luận
- Cộng sản và vấn đề bán nước
- Cộng sản và Xã hội dân sự
- Cộng sản vàvấn nạn cải thiện đời sống nhân dân
- Cộng sản Việt Nam và luật pháp quốc tế
- Cộng sản yêu nước
- Công ty làm giả cho ngành giáo dục
- Công ước 87 của ILO
- Công ước Liên hợp quốc 1982
- Công ước quốc tế
- Cơ chế
- Cơ chế đặc thù
- Cơ chế và tham nhũng
- Cơ chế xã hội
- Cơ hội và thách thức
- Cơ quan quyền lực nhà nước
- Cờ tổ quốc
- Cờ vàng ba sọc
- cởi truồng
- CPJ
- CPTPP
- Crimea
- Crưm
- CS
- CS ám sát
- CS chống đại dịch virus Vũ Hán
- CS lo cho dân
- CS lo cho dân trong đại dịch
- CS suy vong
- CS thề nguyền
- CS Trung Quốc
- CS và phẩm cách dân tộc
- CS Việt Nam
- CS Việt Nam tổ chức chống dại dịch virus Vũ Hán
- CS xử trọng án
- CT24
- Cù Huy Hà Vũ
- Cụ Lê Đình Kình
- Cù Tuấn
- Cuba
- Cuba thức tỉnh
- Cuba tỉnh giấc
- Cục diện thế giới
- Cùng chung ý thức hệ
- Cúng dường
- cung đình
- Cung ứng Bắc-Nam
- Cùng ý thức hệ
- Cuộc chiến chống Khơme Đỏ
- Cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo
- Cuộc chiến giữ đất
- cuộc chiến Israel – Hamas
- Cuộc chiến Nga-Ukraine
- Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
- Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung
- Cuốc chiến trang thương mại Mỹ Trung
- Cuộc chiến Ukraine
- Cuộc sống Ukraine thời chiến
- Cuộc xâm lược mềm của Đại Hán
- Cuồng chống Trump
- Cuồng Trump
- Cửa khẩu ùn tắc
- Cửa quyền
- Cực tả và cực hữu
- Cưỡng chế
- Cưỡng chế đất đai
- Cường quốc
- cướp bóc
- Cướp đất
- cướp đất của dân
- Cướp đất của dân
- Cướp đoạt nội tạng
- Cướp nội tạng
- cựu binh
- Cựu chiến binh
- Cứu đói
- Cứu trợ
- Cứu trợ trong đại dịch
- Cứu trợ bão lũ
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Daech
- Danh dự CS
- Danh dự nhà khoa học
- Danh hiệu
- Danh hiệu nghệ sĩ
- Danh nhân
- Danh nhân văn hóa
- Daniel R. DePetris
- Datviet
- Dàu khí
- David Brown
- David Frum
- Davos
- Dạy học trực tuyến
- Dạy thêm học thêm
- Dạy văn
- Dân chủ
- Dân chủ & Độc tài
- Dân chủ Cộng hòa
- Dân chủ CS
- Dân chủ của đảng
- dân chủ giả hiệu
- Dân chủ hoá
- Dân chủ hóa
- Dân chủ Hoa Kỳ
- Dân chủ hoá Việt Nam
- Dân chủ kiểu cộng sản
- Dân chủ Mỹ
- Dân chủ ở Việt Nam
- Dân chủ và Độc tài
- Dân giúp nhau chống đại dịch
- Dân khí
- dân nghèo
- Dân oan
- Dân oan Dương Nội
- dân quyền
- Dân sinh
- Dân số
- Dân số học
- dấn thân
- Dấn thân vì covid-19
- dân tộc
- Dân tộc dân chủ
- Dân tộc Uighur
- Dân tộc Việt
- Dân Trần
- Dân trí
- dân túy
- Dân tự cứu trong đại dịch
- Dân và chính quyền
- Dân vận
- Dân Việt ở Campuchia
- Dân Việt trước đại dịch
- Dân Việt và nước Mỹ
- Dấu ấn một năm
- Dầu mỏ
- Demon
- Derek Grossman
- Di chúc Hồ Chí Minh
- Di cư sang nước khác
- Di dân
- Di dân Việt Nam
- Di sản
- di sản cuộc chiến
- Di sản thiên nhiên
- Di sản văn hóa
- Di tản về quê trong đại dịch
- di tích
- Dịch Covid-19
- dịch thuật
- Dịch virus Vũ Hán
- Dịch vụ
- Dịch vụ công
- Diendan
- diendantheky.net
- Diễm Thi
- Diễn biến hoà bình
- Diễn biến hòa bình
- Diễn văn
- Diệt chủng
- Diệt chủng Tân Cương
- Dìm giá
- Dinh Độc Lập
- Dioxin
- DNA
- Doanh nghiệp
- Doanh nghiệp BĐS
- Doanh nghiệp mùa covid-19
- doanh nghiệp nhà nước
- Doanh nghiệp TQ và đút lót
- Doanh nhân
- Donald Trump
- Dòng chảy các con sông
- Dòng chảy Mekong
- Dòng chảy sông Mekong
- Dộc tài Trung Cộng với bầu cử tự do
- Dối trá Putin Đảo ngược lịch sử Nga Sách giáo khoa Nga
- Dối trá Putin Truyền thông Nga
- Du lịch
- du lịch 0 đồng
- Du lịch tâm linh
- Du lịch trong đại dịch
- Du lịch Việt Nam
- Dũng Hoàng
- dùng tiền TQ trên đất VN
- Duterte
- Duy Ngô Nhĩ
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án
- Dự án 2025
- Dự án 88
- Dự án Đại Sự Ký Biển Đông
- Dự án đầu tư nước ngoài
- Dự án đường cao tốc Bắc Nam
- Dự án hồ Pa Két
- Dự án kinh tế
- Dự án nhà máy thép
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án từ Trung quốc
- Dự án Vành đai và Con đường
- Dự án xây cất
- Dư âm quan hệ XHCN
- Dự báo
- Dự báo kinh tế
- Dữ liệu
- Dữ liệu cá nhân
- Dữ liệu công dân
- Dữ liệu gen
- Dư luận viên
- Dư luận viên của Đảng
- Dự luật đặc khu kinh tế
- Dự ngôn
- Dư Thị Thành
- Dương Danh Dy
- Dương Lệ Chi
- Dương Ngô
- Dương Nội
- Dương Quốc Chính
- Dương Thu Hương
- Dương Trung Quốc
- Dương Tường
- Dương Văn Minh
- Đa dạng sinh học
- Đa đảng
- Đả hổ diệt ruồi
- Đà Lạt
- Đà Nẵng
- Đa nguyên
- Đài Loan
- đại án
- Đại án Đồng Tâm
- Đại án Thủ Thiêm
- đại biểu hội đồng nhân dân
- Đại biểu quốc hội
- Đại dịch Corona
- Đại dịch Coronavirus
- Đại dịch Covid-19
- Đại dịch Covid-19 và Việt Nam
- Đại dịch Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc và người nghèo
- Đại dịch virus Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán và Việt Nam
- Đại gia đình các dân tộc Việt Nam
- Đại Hán
- Đại học
- Đại học Fulbright
- Đại hội 13
- Đại hội Đảng
- Đại hội Đảng XIII
- Đại hội ĐCSVN XIII
- Đại hội XIII
- Đại hội XIII & các mục tiêu
- Đại Kỷ Nguyên
- Đài Loan
- Đài Loan và Biển Đông
- đại lộ Đông-Tây
- Đàm phán biên giới
- đàn áp
- Đàn áp báo chí
- Đàn áp biểu tình
- Đàn áp CS
- Đàn áp dân chống BOT bẩn
- Đàn áp dân chủ
- Đàn áp dân quyền
- Đàn áp người biểu tình
- đàn áp người hoạt động nhân quyền
- Đàn áp nhà báo tự do
- Đàn áp nhân quyền
- Đàn áp tôn giáo
- Đàn áp xã hội dân sự
- Đàn áp XHDS
- đàn bầu
- đảng cầm quyền
- Đảng Cộng hòa Mỹ
- Đảng Cộng sản
- Đảng Cộng sản Trung Quốc
- Đảng Cộng sản và vấn đề cán bộ
- Đảng Cộng sản Việt Nam
- Đảng CS
- Đảng CS Trung Quốc
- Đảng CS Việt Nam
- Đảng CSTQ
- Đảng CSVN
- Đảng CSVN và mục tiêu giành độc lập
- Đảng hóa
- Đảng lãnh đạo
- Đảng phái
- Đảng quản lý đại dịch
- Đảng sợ dân
- Đảng trị
- Đảng và Dân
- Đảng và Sử gia
- Đảng và Trí thức
- Đảng với dân
- Đánh giá nhân vật lịch sử
- Đảo chính
- Đảo chính Myanmar
- Đảo chính quân sự
- Đảo chính quân sự Miến Điện
- Đào Doãn
- Đạo đức
- Đạo đức cộng sản
- Đạo đức ngành y
- Đạo đức nghề giáo
- Đạo đức suy đồi
- Đạo đức xã hội
- Đạo luật Magnitsky
- Đạo lý thể thao
- Đạo lý và pháp lý
- Đạo pháp
- Đạo Phật và vận nước
- Đào tạo cán bộ cộng sản
- Đào tạo quan chức
- Đạo văn
- Đào Vũ
- đặc khu
- Đặc khu kinh tế
- Đặc quyền
- đặc xá
- Đặng Đình Bách
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Quốc Bảo
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Tiến
- Đặng Tiểu Bình
- Đặng Văn Hiến
- Đặng Văn Việt
- Đặng Việt Dũng
- Đặt tên đường
- đâm chìm tàu cá
- Đập thuỷ điện
- Đập thủy điện Mekong. Đập thủy điện Lan Thương
- Đập thủy điện sông Cửu Long
- Đất đai
- Đất đai và tôn giáo
- đất hiếm
- Đấu đá nộ bộ
- Đấu đá nội bộ
- Đấu thầu
- Đấu tố trên mạng
- Đấu tranh
- Đấu tranh cho dân chủ
- Đấu tranh dân chủ
- Đấu tranh văn hóa
- đầu tư
- Đầu tư công nghệ
- Đầu tư của nước ngoài
- Đầu tư Dự án Hải cảng Khu kinh tế
- Đầu tư nước ngoài
- Đầu tư Trung Quốc & Nguy cơ xâm lược mềm
- ĐCS & Dân chủ hóa
- ĐCS và trí thức
- ĐCSTQ
- ĐCSVN
- ĐCSVN chống tham nhũng
- ĐCSVN và việc làm trong sạch đảng viên
- ĐCSVN với Trung Cộng
- Đê bao
- Đế chế bất động sản TQ
- Đê điều và sông ngòi Hà Nội
- Đệ nhất phu nhân Olena Zelenska
- Địa chính trị
- Địa danh
- Địa-chính trị Việt Nam
- Địch - ta
- Điềm gở
- Điện
- Điện ảnh
- Điện ảnh Việt Nam
- Điện ảnh Việt Nam tại Pháp
- Điện Biên Phủ
- Điện gió
- Điện hạt nhân
- Điện khí LNG
- Điện lực
- điện lực Việt Nam
- Điện mặt trời
- Điện năng
- Điện năng Trung Quốc
- Điện rác
- Điện than
- Điện thoại thông minh
- Điện Việt Nam
- Điện VN
- Điều 4 Hiến pháp
- Điều lệ Đảng
- Điều tra án & siêu tham nhũng
- Đinh Quang Anh Thái
- Đình bản báo
- Định chế quốc gia
- Đình chỉ báo Tuổi trẻ
- đình công
- Định cư tị nạn Hoa Kỳ
- Đinh Hoàng Thắng
- Định hướng xã hội chủ nghĩa
- Định hướng XHCN
- Đinh Kim Phúc
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Tùng Lâm
- Đình Tuyển
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn kết
- Đoan Trang
- Đoàn Văn Vươn
- Đoàn viên
- Đọc sách thời đại loạn thông tin
- Đón thời cơ
- Đóng cửa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hữu Ca
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Mười
- Đỗ Ngọc Bích
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Nguyễn Mai Khôi
- Đô thị
- Đỗ Thi
- Đỗ Thủy Hương
- Đỗ Việt Khoa
- độc tài
- độc đảng
- Độc lập dân tộc
- Độc lập tự do
- Độc lập và lệ thuộc
- độc quyền
- độc tài
- Độc tài báo chí
- Độc tài cộng sản
- Độc tài Cộng sản Trung Quốc
- Độc tài cộng sản và khoa học kỹ thuật
- Độc tài CS
- Độc tài Trung Cộng
- Độc tài tư bản và độc tài cộng sản
- Độc tài và dân chủ
- Độc tài và kỳ thị
- Độc tài và phát triển
- Đối đầu Dân chủ - Độc tài
- Đổi mới
- Đổi mới chính trị
- Đổi mới dân chủ
- Đổi mới lần hai
- Đổi mới thể chế
- Đổi mới tư duy
- Đổi mới và phá phách
- Đổi mới và thoái trào
- Đổi mới văn học
- Đối ngoại
- đội ngũ
- Đội ngũ y tế trong đại dịch
- Đội quân chân rết
- Đối tác chiến lược
- Đối tác chiến lược Việt - Mỹ
- đối thoại
- đối thoại giữa nhà cầm quyền và người hoạt động nhân quyền
- Đối thoại Shangri-La
- Đồng bằng sông Cửu Long
- Đông Đức giải thể
- Đông Đức và Tây Đức
- đồng hoa
- đồng hóa
- Đồng hóa sắc tộc
- Đông Nam Á
- Đông Ngàn
- Đồng Rup
- Đồng Sĩ Nguyên
- Đồng Tâm
- Đốt lò
- Đột phá
- Đốt rừng
- Đời sống
- đơn từ
- Đu dây
- Đưa bộ đội vào chống dịch
- Đức
- Đức - Ukraine
- Đức Giáo hoàng
- Đức tin
- Đường cao tốc Bắc Nam
- Đường lối
- Đường lối đảng
- Đường lối đảng trong lãnh đạo
- Đường lối thoát hiểm
- Đường lối XHCN
- Đường lười bò
- Đường lưỡi bò
- Đường sắt
- Đường sắt cao tốc
- Đường sắt cao tốc Bắc Nam
- Đường sắt cao tốc Việt Nam
- Đường sắt Cát Linh
- Đường sắt Cát Linh - Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh – Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh-Hà Đông
- Đường sắt đô thị
- Đường sắt liên vận VN - Trung Quốc
- Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông
- Đường về nô lệ
- Đưường lối thiên tả
- East Asia Forum
- Economist
- Edward L. Knudsen
- Elon Musk
- Erdoğan
- Erdogan & Thổ Nhĩ Kỳ
- Eric Ang
- Eric Henry
- EU
- EU - Ukraine
- EV-FTA
- Evergrande
- EVFTA
- EVFTA và thể chế
- EVIPA
- EVN
- ExsonMobil
- ExxonMobil
- Facebook điều trần
- Facebook và Luật AN mạng
- Facebook và luật an ninh mạng
- Fake news
- Fan Tong Huang Lao Ban
- FBI khám xét Mar-a-Lago
- FDI
- Financial Times
- Florian Harms
- FOIP
- Foreign Affairs
- Foreign Policy
- Formosa
- Francesco Guarascio
- Francisco de Pina
- Frank Fenner
- FSB
- Fulbright Việt Nam
- Fulcrum
- G-20
- G20
- G7
- Gạc Ma
- Ganh tị
- gạo
- Gắn bó ý thức hệ
- GDP
- GDP và tăng trưởng
- geoint.asia
- George Soros
- Gesine Dornblüth
- Ghét Tàu yêu Mỹ
- giả dạng thương binh
- Giá đất
- Giá đất dự án
- Gia đình Cấn Thị Thêu
- Già hoá dân số
- Gia nhập EU
- Giá xăng phi mã
- Giải ảo siêu cường Trung Quốc
- Giai cấp lãnh đạo
- Giải cứu bất động sản
- Giải giới hạt nhân Triều Tiên
- Giải ngân ODA
- Giải Nobel
- Giải Nobel Kinh tế
- Giải Nobel kinh tế 2024
- Giải Nobel văn học
- giải pháp
- Giải phóng
- Giải thưởng HCM
- Giải thưởng Phan Chu Trinh
- Giải thưởng quốc tế Paul K. Feyerabend
- Giải thưởng Sakharov
- Giải thưởng VinFuture
- Giải trừ hạt nhân
- Giải trừ vũ khí hạt nhân Bắc Hàn
- Giam cầm kiểu CS
- Giám đốc thẩm
- Giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải
- Giám mục Nguyễn Thái Hợp
- Giám mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp
- Giảm phát thải
- Giãn cách dịch virus Vũ Hán
- gián điệp
- Gián điệp mạng
- giàn khoan TQ
- gian lận
- Gian lận thi cử
- Gian lận thương mại
- Giáng Sinh
- Giáo
- Giáo dục
- Giáo Dục
- Giáo dục CS
- Giáo dục đại học
- Giáo dục khai phóng
- Giáo dục tâm linh
- Giáo dục và chính trị
- Giáo dục Việt Nam
- Giáo dục Việt Nam trong tương quan Hàn quốc
- Giáo hoàng
- Giáo hội Phật giáo
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất
- Giáo hội Phật giáo VNTN
- Giao Thông
- Giao thông đường sắt
- Giao thông Trung Quốc
- Giao thông vận tải
- Giáo viên
- Giàu nghèo
- giấc mộng siêu cường
- Giấc mộng Trung Hoa
- Giấc mộng Trung Quốc
- Giấc mơ cộng sản
- Giấc mơ khoa học
- Giấy phép con
- Giấy tờ công văn
- Gideon Rachman
- giết chóc
- giết người
- Giolanh
- Giống và khác giữa Triều Tiên và Việt Nam
- Giới cầm quyền
- Giúp người di tản
- Golf
- Góp ý
- Gốc rễ hư hỏng của quan chức Cộng sản
- Gregory Poling
- Gương mặt nguyên thủ
- Gương mặt trí thức Việt
- Gương Nhật Bản
- H. Kissinger
- H.C.
- Hà Dương Tường
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Đình Sơn
- Hà Giang
- Hà Lệ Chi
- Hà Nội
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thị Nhung
- Hà Tĩnh
- Hà Văn Thịnh
- Hải Âu
- Hải chiến Hoàng Sa
- Hải Chung
- Hài hòa xã hội
- Hải Phòng
- Hải quân
- Hải quân Hoa Kỳ
- Hạm đội Biển Đen
- Hamas
- Hạn hán
- Hán hóa
- Han Kang
- hạn mặn
- Hàn quốc
- Hàng giả
- Hàng không
- Hàng không Việt Nam
- Hàng không VN
- Hàng rong
- Hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam
- Hàng VN sản xuất
- hành chính
- Hành chính công
- Hành dân
- Hành hung
- Hành pháp
- Hành pháp CS
- Hành xử
- Hanna Dohmen
- Hạo Nhiên
- Happymon Jacob
- Hạt giống đỏ
- hấm điểm công dân Nguyễn Anh Tuấn
- Hậu bầu cử Mỹ 2020
- hậu học văn
- Helmut K. Anheier
- Henry Kissinger
- Henry Foy
- Henry Kissinger
- Henry Kisssinger
- Hệ giá trị
- Hệ lụy Đồng Tâm
- hiểm hoạ
- Hiến pháp
- Hiến pháp Việt Nam
- Hiện tại và quá khứ
- Hiện tượng của năm
- Hiện tượng Phương Hằng
- Hiệp định EVFTA
- Hiệp định thương mại
- Hiệp định TPP
- Hiệp địnnh CPTPP
- Hiệp ước AUKUS
- Hiệp ước EVFTA
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược Ukraine
- Hiệp ước quốc tế hòa bình
- Hiếu Chân
- Hiệu ứng lý thuyết CNXH
- HIMARS bay của Ukraine
- Hình sự hóa
- Hitler
- Hòa bình
- hòa giải
- Hoà giải Dân tộc
- Hòa giải Dân tộc
- Hòa giải hòa hợp
- Hoà hợp dân tộc
- Hòa hợp dân tộc
- Hoà hợp hoà giải
- Hoà hợp hòa giải
- Hòa hợp hòa giải
- Hoa Kỳ
- Hoa Kỳ và ASEAN
- Hoa Kỳ và Thái Bình Dương
- Hoa Kỳ và thế giới
- Hoạ mất nước
- Hoài nghi khoa học
- Hoàng Bình
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Bảo
- Hoàng Công Lương
- Hoàng Dũng
- Hoàng Hải Vân
- Hoàng Hưng
- Hoàng Ngọc Giao
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quốc Dũng
- Hoàng Sa
- Hoàng Sa và Trường Sa
- Hoàng Tấn
- Hoàng Thị Minh Hồng
- Hoàng Trường
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Tụy
- Hoàng Việt Hải
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoạt động của Việt kiều Úc
- Học hỏi và bắt chước
- Học ngoại ngữ
- Học phí
- học tập cải tạo
- Học thêm
- Học thuyết Biden
- Học thuyết Mác - Lê nin
- Honecker
- Hong Kong
- HongKong
- Hồ Cẩm Đào
- Hồ Chí Minh
- Hồ Duy Hải
- Hồ Hữu Hòa
- Hộ khẩu
- Hộ nghèo
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Quốc Tuấn
- Hồ Sĩ Trúc
- Hồ sơ Pandora
- Hồ thủy lợi Ka Pét
- Hỗ trợ đầu tư
- Hỗ trợ xã hội
- Hội An
- Hội Anh Em Dân Chủ
- Hội chứng Stockholm
- Hội chứng tượng đài
- Hội chứng Việt Nam
- Hội đoàn Cộng sản
- Hội đồng Bảo an LHQ
- Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
- Hội đồng Lý luận
- Hội đồng nhân quyền
- Hội đồng nhân quyền LHQ
- Hội họp
- hồi ký
- Hồi ký Phạm Duy
- Hối lộ
- Hội nghị An ninh München (Munich)
- Hội nghị An ninh Munich
- Hội nghị COP26
- Hội nghị TU đảng
- Hội nghị TW ĐCSVN
- Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam
- Hội Nhà văn TP HCM
- Hội Nhà văn Việt Nam
- Hội Nhà văn VN
- Hội nhập
- Hồi tỵ
- Hồng Kông
- Hồng và chuyên
- Hợp nhất Tổng bí thư và Chủ tịch nước
- Hợp tác
- Hợp tác năng lượng
- Hợp tác quân sự Trung - Nga
- HRW
- Hu Ran
- Huawei
- Hubert Testard
- Hùm xám đường số 4
- Hun Sen
- Hùng Phạm
- Hunsen
- Hunsen & Campuchia
- Hút cát làm sụt lở ruộng vườn nhà cửa xuống sông
- Huxley
- hủy bỏ
- Huy Cận
- Huy động tiền dân
- Huy Đức
- Huy Nguyễn
- Huyền Trân
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Sa
- Huỳnh Thục Vy
- Hữu nghị Cộng sản
- Hữu nghị Việt - Trung
- Hữu Thỉnh
- ICOR
- IDS
- iển Đông
- IJVN
- Inra Sara
- Internet
- Ionesco
- IPA
- IPEF
- Iran
- Isarel
- Israel
- Israel - Hamas - Palestin
- Italia và Tàu Cộng
- J. Biden
- Jacob Feldgoise
- Jakub Grygiel
- James Borton
- James Waterhouse
- Jaroslav Lukiv
- Jason Matheny
- Jennifer Kavanagh
- Jeo Biden
- Jesse Peterson
- Joe Biden
- Joe Biden 100 ngày "trăng mật"
- Joe Biden 100 ngày Nhà Trắng
- Joe Brock
- John McCain
- John Steinbeck
- Joseph C. Saraceno
- Joshua Kurlantzick
- Jr.
- Julian G. Waller
- Junin 2
- Katsuji Nakazawa
- Kazakhstan
- Kẻ thù truyền kiếp
- Kelly A. Grieco
- Kênh Techo Funan
- Kênh đào Funan Techo
- Kênh đào Phù Nam Techo
- Kênh đào Suez
- Kênh Phù Nam
- Kênh Phù Nam Techo
- Kênh Techo Funan
- Kêu gọi
- Kêu gọi dân góp tiền mua vaccine chống virus Vũ Hán
- khai dân trí
- Khai thác
- Khai thác cát
- Khai thác dầu khí ở Biển Đông
- Khánh Ly
- Khát vọng thoát Trung của người Việt
- Khắc phục án tử
- Khen thưởng
- Khí hậu
- Khí hóa lỏng
- khiếu kiện
- Khiếu kiện đất đai
- Kho vũ khí hạt nhân của Tàu Cộng
- Khoa học
- Khoa học công nghệ
- Khoa học công nghệ Ukraine
- Khoa học kỹ thuật
- Khoa học vũ trụ
- Khoa Trần
- Khoan sức dân
- Khô hạn
- Khối G 7
- Khởi nghĩa Yên Bái
- Khu công nghiệp - dịch vụ
- Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Khủng bố
- Khủng hoảng
- Khủng hoảng giáo dục
- Khủng hoảng hệ thống XHCN
- khủng hoảng kinh tế
- Khủng hoảng tâm lý
- khủng hoảng thể chế
- Khủng hoảng Ukraine
- Khủng hoảng xã hội
- Khuyến nghị
- Kịch bản thú tội
- Kiểm duyệt
- Kiểm duyệt và chống kiểm duyệt
- Kiểm soát kinh tế
- Kiểm soát quyền lực
- Kiểm soát thông tin
- Kiểm soát tiền tệ
- Kiểm soát truyền thông
- Kiểm soát vũ khí trí tuệ nhân tạo
- Kiểm soát xã hội
- Kiện chính quyền VN
- Kiến nghị
- Kiến nghị chống dịch
- Kiện người tiêu dùng
- Kiện Trung Quốc
- Kiện tụng
- Kiều hối
- Kiêu ngạo cộng sản
- Kiêu ngạo hay ngu xuẩn
- Kim Dung
- Kim Jong Un
- Kim Jong-un
- Kim Van Chinh
- Kim Văn Chinh
- Kình chống
- Kinh doanh
- Kinh doanh bất động sản
- Kinh doanh nội tạng
- Kinh doanh thi thể
- Kinh doanh tôn giáo
- Kinh phí chống dịch
- Kinh Tế
- Kinh tế - Xã hội - Môi trường
- Kinh tế cạn kiệt
- Kinh tế chính trị
- Kinh tế chính trị xã hội
- Kinh tế Mỹ
- Kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh
- Kinh tế Nga
- Kinh tế ngầm
- Kinh tế nhà nước
- Kinh tế số
- Kinh tế thế giới
- Kinh tế thị trường
- Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa
- Kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Kinh tế toàn cầu
- Kinh tế tri thức
- Kinh tế trong đại dịch
- Kinh tế Trung Quốc
- Kinh tế trung ương và kinh tế địa phương
- Kinh tế tư nhân
- Kinh tế và Chính trị
- Kinh tế vĩ mô
- Kinh tế Việt Nam
- Kinh tế xã hội
- Kit test covid-19
- Kit test Việt Á
- Kit xét nghiệm Covid-19
- Kristen Hopewell
- Kursk
- Kỷ luật Đảng
- Kỳ thị
- kỳ thị chủng tộc
- Kỳ thị Mỹ
- Kỳ thị trí thức
- Kyal Sin
- Lạc Á
- lạc hậu
- Lách luật
- Làm chủ
- Làm giá
- lạm phát
- Làm từ thiện
- Lãng phí
- Lãng phí chi tiêu công
- Lạng Sơn
- Làng ung thư
- Làng xã
- lãnh đạo
- Lãnh đạo cộng sản
- Lãnh đạo Đảng
- Lãnh đạo tứ trụ
- Lãnh đạo vì dân
- Lãnh tụ
- Lào
- Lào - Trung Quốc
- Lao động
- Lao động chui Trung Quốc
- Lao động nghèo
- Lao động nhập cư
- Lao động Việt
- Lao động xuất khẩu
- Lao động xuất ngoại
- Lâm tặc
- Lấn sân
- Lấp bãi đá thành đảo
- lập hội
- Lập pháp
- Lập trường Việt Nam
- Lấy dân làm gốc
- Lenin
- Lê Đức Thọ
- Lê Anh Hùng
- Lê Bá Nhật Thắng
- Lê Công Định
- Lê Công Phụng
- Lê Duẩn
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Kình
- Lê Đình Lượng
- Lê Đức Anh
- Lê Đức Thọ
- Lê Hiếu Đằng
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Mã Lương
- Lê Ngọc Luân
- Lê Nguyễn
- Lễ phóng sinh
- Lê Phú Khải
- Lê Quốc
- Lê Quốc Quân
- Lê Quốc Trinh
- Lễ tang Nguyễn Trọng Vĩnh
- Lê Thanh Hải
- Lê Thân
- Lê Thị Dung
- Lê Thị Thanh Loan
- Lê Thị Thu Hà
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Trọng Hùng
- Lê Vạn Hoa
- Lê Văn Cương
- Lê Văn Luân
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuân Nghĩa
- Lên tiếng
- Lệnh không nổ súng trước quân xâm lược Trung Quốc
- Lênin
- LHQ
- LHQ bỏ phiếu trưng cầu lên án Nga
- Lịch sử
- Lịch sử Triều Tiên
- Lịch sử Việt Nam
- Liêm chính học thuật
- Liêm khiết
- Liêm sỉ
- Liên Hiệp Quốc
- Liên Hiệp Quốc bỏ phiếu
- Liên Hợp Quốc
- Liên kết
- Liên kết quốc tế
- Liên kết vùng
- Liên minh
- Liên minh AUKUS
- Liên minh bộ Tứ chống Tàu Cộng
- Liên minh Châu Âu
- Liên minh chống Chinazi
- Liên minh chống Trung Cộng
- Liên minh Nga-Trung
- Liên minh quân sự
- Liên minh quân sự Nga - Trung
- Liên minh quốc tế
- Liên Xô
- Liên Xô sụp đổ
- Liên Xô xâm lược Afghanistan
- Lính đánh thuê Wagner
- Linh mục Đặng Hữu Nam
- Linh nghiệm
- Lính thợ Việt Nam tại Pháp trong các cuộc Thế chiến
- LivenGuide
- Loài người sơ sinh
- Lọc hóa dầu
- Logistics
- lòng dân
- Lòng nhân ái của lớp người dưới đáy
- Lòng tin
- Lòng yêu nước
- Lỗ hổng pháp luật Việt Nam
- Lỗ hổng trong Pháp Luật Việt Nam
- Lộc Hưng
- Lộc vàng
- Lối sống
- Lời hứa
- lợi ích
- Lợi ích dân tộc
- Lợi ích nhóm
- Lợi ích phe nhóm
- Lợi ích quốc gia
- Lời kêu gọi
- Lời Vĩnh biệt
- Lũ lujt miền Trung
- lũ lụt
- Lũ lụt miền Trung
- Luatkhoa
- Luận tội tổng thống
- Luật
- Luật An ninh mạng
- Luật báo chí
- Luật biển
- luật biểu tình
- Luật CS
- Luật dẫn độ
- Luật dẫn độ Hồng Kông
- Luật Đặc khu
- luật đất đai
- Luật đất đai mới
- Luật đất đai sửa đổi
- Luật điều ước quốc tế
- Luật Hải cảnh
- Luật Hộ tịch
- Luật hồi tỵ
- Luật lao động
- Luật lập hội
- Luật lệ thời Covid-19
- Luật Magnisky
- Luật pháp
- Luật pháp cộng sản
- Luật pháp CS
- Luật pháp Việt Nam
- Luật quốc phòng Mỹ
- Luật Quy hoạch
- Luật quyền riêng tư
- Luật rừng
- Luật sư
- Luật sư và Tòa án CS
- Luật sư Việt Nam
- Luật thú y
- Luật tử hình
- Luật Việt Nam
- Luật VN
- Lư hương Trần Hưng Đạo
- Lư hương tượng Đức thánh Trần
- Lừa đảo qua mạng
- Lực cơ bản
- Lực lượng 47
- Lương Công nhân
- Lưỡng đầu chế
- lương hưu
- Lương thực
- Lương thực toàn cầu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu hành đồng Nguyên Trung Quốc
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Trọng Văn
- Lưu vong
- Lý Đông A
- Lý Khắc Cường
- Lý lịch
- Lý Nhuệ
- Lý Quang Diệu
- Lý Sơn
- Lý thuyết kinh tế chính trị xã hội
- Lý thuyết văn học
- Lý thuyết xây dựng CNXH của đảng
- Lý tưởng
- Lý tưởng cộng sản
- Lý tưởng tự do bình đẳng
- Lý tưởng xã hội
- Lý tưởng XHCN
- Mã Lai
- Ma túy
- Mạc Văn Trang
- Macron
- MAGA
- Mahathir Mohamad
- Mai Bá Kiếm
- Mai Nguyễn
- Mai Phi Long
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Triệu Quang
- Malaysia
- mạng xã hội
- Mạng xã hội và báo chính thống
- Mạnh Kim
- Mạnh Vãn Chu
- Mao Trạch Đông
- Mao Trạch Đông và ĐCSTQ
- Marc von Lüpke
- Marina Ovsyannikova
- Mark Voroshilov
- Marx hết vai trò trong các nước tư bản đỏ
- Mathieu Droin
- Máu tham CS
- máy bay rớt
- Mặc cảm sợ Tàu
- mặt thật Cộng sản
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt quan
- Mặt thật cộng sản
- Mặt thật CS
- Mặt thật của CSVN
- Mặt thật của những kẻ thèm khát EVFTA
- Mặt thật quan chức
- Mặt thật Tàu Cộng
- Mắt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Quốc
- Mặt thật và mặt trơ trẽn của Tàu Cộng
- Mặt thật xã hội
- Mặt thật XHCN
- Mặt trận Tổ quốc
- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
- Mặt Trận TQVN
- Mặt trẽn Tàu Cộng
- Mầm non
- Mậu Thân Huế 1968
- Mẹ Nấm
- Me Too
- Medvedev
- Mekong
- Mẹo Cộng sản
- metoo
- Metro
- Michael C. Horowitz
- Michael Tatarski
- Mick Ryan
- Miến Điện
- miền Tây Nam Bộ
- miễn thị thực
- Mike Pompeo
- Mikhail Gorbachev
- Minh Kha
- Minh Thùy
- Minh Triều
- Mỏ Cá Voi Xanh
- Mobifone
- Món nợ khổng lồ từ ODA
- Moritz Küpper
- Mô hình kinh tế chính trị
- Mồ mả lăng tẩm
- Môi sinh
- Môi trường
- Môi trường biển Việt Nam
- Môi trường đồng bằng sông Cửu Long
- Môi trường giáo dục
- Môi trường kinh doanh
- Môi trường sinh thái
- Môi trường sống
- Môi trường Thủ đô
- Môi trường và phát triển
- Môi trường và sức khỏe
- Môn văn
- Mộng bá chủ của Trung Cộng
- Mông Cổ
- Một vành đai một con đường
- Một vành đai một con đường đang dần lộ tẩy
- mua dâm
- Mùa nước nổi
- Mua quan bán chức
- Mua quan bán tước
- Mục Đồng
- Mục tiêu cộng sản
- Mừng thọ
- Mưu đồ bành trướng của Trung Cộng
- Mưu Tàu Cộng
- Mỹ
- Mỹ - Đài - Trung
- Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Mỹ - Tàu Cộng
- Mỹ - Trung
- Mỹ - Trung - Myanmar
- Mỹ cấm vận Iran
- Mỹ Hằng
- Mỹ thách thức Tàu Cộng
- Mỹ và chính sách nhân quyền
- Mỹ và cuộc chiến Trung Đông
- Mỹ và đồng minh
- Mỹ và thế giới hậu Trump
- Mỹ và Trung Quốc và thế giới
- Mỹ và Việt Nam hậu Trump
- Mỹ-Trung
- Mỹ-Việt
- Myanmar
- Mykhailo Albertovich Fedorov
- Nam Lộc
- Nam Trân
- Nạn buôn bán người
- nạn buôn người
- Nạn nhân chiến tranh
- Nạn ô nhiễm môi trường
- Nạn thất nghiệp
- Nancy Pelosi
- Nataliya Zhynkina
- Nataliya Zhynkina Đại biện lâm thời Ukraine tại VN
- National Geographic Society
- Nato
- NATO - Ukraine
- Navalny
- Năng lượng
- năng lượng điện
- Năng lượng sạch
- Năng lượng tái tạo
- Năng lượng xanh
- nâng cao dân trí
- Nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ
- nâng điểm
- Nền dân chủ Hoa Kỳ
- Nền dân chủ Mỹ
- Nền kinh tế Gig
- Nền kinh tế thị trường
- Nền kinh tế XHCN
- Nga
- Nga - NATO
- Nga - phương Tây
- Nga - Trung và chiến lược thế giới
- Nga - Ukraine
- Nga động viên bắt lính
- Nga sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga trưng cầu sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga xâm lược
- Nga xâm lược Ukraina
- Nga xâm lược Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine Phúc Lai GB
- Nga Xô Viết
- Ngại giao
- Ngành CA
- Ngành bán dẫn
- Ngày 30-4
- Ngày 30-4-1975
- Ngày 30/4
- Ngày 30/4/75
- NGày Độc lập
- Ngày nhà giáo
- Ngày nhân quyền
- ngày nói dối
- Ngày nước Thế giới
- Ngày nước Việt Nam
- Ngày phụ nữ
- Ngày Phụ nữ quốc tế
- Ngày Quốc khánh và lòng dân
- Ngày thương binh liệt sĩ
- Ngăn sông cấm chợ
- Ngân hàng
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
- Ngân hàng trong đại dịch
- ngân hàng VN
- ngân sách
- Ngân sách nhà nước CS
- Ngân sách quốc gia
- Ngập lụt
- ngập úng
- Nghèo
- Nghệ sĩ thứ thiệt
- Nghệ sĩ và thể chế
- Nghệ sĩ và tự do
- Nghệ thuật
- Nghị định 15/2020/NĐ-CP
- Nghị định 71
- Nghị định và lòng dân
- Nghị lực vượt đại dịch
- Nghị quyết Đảng
- Nghĩa trang Biên Hòa
- Nghịch lý
- Nghịch lý phe đảng
- Nghiencuuquocte
- Nghiên cứu khoa học
- Nghiên cứu Quốc tế
- Nghiên cứu vũ trụ
- Nghiệp đoàn
- nghiệp đoàn độc lập
- NGO
- Ngoại Giao
- Ngoại giao "bẫy nợ"
- Ngoại giao "chiến lang"
- Ngoại giao ASEAN
- Ngoại giao bẫy nợ
- Ngoại giao cây tre
- Ngoại giao chiến lang
- Ngoại giao CS
- Ngoại giao Nga
- Ngoại giao Trung Quốc
- Ngoại giao và nhân quyền
- ngoại lai
- Ngoại ngữ
- Ngón nghề mật vụ
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Di Lân
- Ngô Đình Diệm
- Ngô Huy Cương
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nhân Dụng
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Tố Nhiên
- Ngô Vĩnh Long
- Ngôi vị và thể chế
- Ngôn ngữ
- Ngôn ngữ dân tộc
- Ngôn ngữ và pháp luật
- Ngôn từ CS
- ngu dân
- Ngủ gật tronng phiên họp Liên hợp quốc
- Nguoi-viet.com
- Nguoidothi
- Nguoiquansat
- Nguồn gốc dân tộc Việt
- Nguồn gốc hực của virus Vũ Hán
- Nguồn gốc virus Vũ Hán
- Nguồn nhân lực
- Nguồn nước sông Cửu Long
- Nguỵ biện
- ngụy biện
- Ngụy biện cộng sản
- Nguy cơ
- Nguy cơ Trung Quốc
- Ngụy Hữu Tâm
- Ngụy Kinh Sinh
- nguỵ quân nguỵ quyền
- Nguyen Khan
- Nguyễn Đức Kiên
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Bắc Son
- Nguyễn Biên Cương
- Nguyễn Cảnh Thụy
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chí Vịnh
- Nguyễn Chiến Thắng
- Nguyễn Chiến Thắng Putin
- Nguyễn Du
- Nguyễn Duy Trinh
- Nguyễn Duy Vinh
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đầu
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Chung
- Nguyễn Đức Minh
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thành
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Long
- Nguyễn Hoà Bình
- Nguyễn Hòa Bình
- Nguyễn Hoàng Duyên
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Huy Cường
- Nguyễn Huy Hoàn
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hữu
- Nguyễn Hữu Cầu
- Nguyễn Hữu Đang
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Khắc Giang
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Viện
- Nguyễn Khoa Thái Anh
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lương Thịnh
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Quang
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Ân
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
- nguyễn phú trọng
- Nguyễn Phú Trọng đu dây
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang A & Viện IDS
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quí Đức
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Tấn Dũng
- Nguyễn Thái Học
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Phương
- Nguyễn Thế Thảo
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Kim Ngân
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Thanh Nhàn
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thiện Nhân
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiếp
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thuý Hạnh
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thượng Long
- Nguyễn Tiến
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyên Tống
- Nguyễn Trãi
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trọng Vĩnh
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Trực
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Trường Tộ
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Văn Bình
- Nguyễn Văn Bông
- Nguyễn Văn Dân
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn văn Đông
- Nguyễn Văn Hoá
- Nguyễn Văn Thanh
- Nguyễn Văn Thể
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Tuấn Giáo dục Chức danh khoa học
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyện vọng hòa bình của họ nhà Kim
- Nguyễn X. Bich
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Phúc
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn-Khoa Thái Anh
- ngư dân
- Ngữ văn
- Ngừng cáp visa cho Việt Nam
- Người Việt
- Người Bảo vệ Nhân quyền
- Người Buôn Gió
- Người Cộng sản
- Người cộng sản Việt Nam trước và nay
- Người CS thức tỉnh
- Người Đông Nam Á tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Hoa
- Người lính VNCH
- Người mẹ
- Người Trung Quốc
- Người Việt
- Người Việt "cuồng Trump" và "chống Trump"
- Người Việt anh hùng
- Người Việt bỏ nước
- Người Việt bốn phương
- Người Việt cũ và người Việt mới
- người Việt hải ngoại
- Người Việt hải ngoại
- Người Việt ở nước ngoài
- Người Việt ở Ukraine
- Người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Việt và bầu cử Mỹ
- Người Việt và khuynh hướng chống Trung Cộng
- Người VN đấu tranh cho dân chủ
- Ngyên Ngọc
- Ngyễn Phú Trọng
- Nhà báo
- Nhà báo đảng
- nhà máy alumin nhân cơ
- nhà máy nhiệt điện
- nhà nước
- Nhà nước CS
- Nhà nước độc tài
- Nhà nước Hồi giáo
- Nhà nước kiến tạo
- Nhà nước Liên bang Trung Quốc Mới
- Nhà nước ly khai
- Nhà nước quản lý đại dịch
- Nhà nước theo quan điểm Lenin
- nhà nước Việt Nam
- Nhà nước Việt Nam và hội nhập quốc tế
- Nhà nước Việt Nam và việc chi tiêu ODA
- Nhà nước XHCN
- nhà ở và môi trường
- Nhà thầu Trung Cộng
- Nhà thờ Bùi Chu
- Nhà tù
- Nhà tù CS
- Nhà văn
- Nhà văn Liên Xô phản kháng
- Nhà xuất bản Tự do
- nhạc vàng
- Nhân ái
- Nhân cách
- Nhân cách lãnh đạo
- Nhân cách quan chức cộng sản
- Nhân cơ
- nhân dân
- Nhân dân thức tỉnh
- Nhân đạo
- Nhân loại
- Nhân lực đồng bằng sông Cửu Long
- Nhân lực quốc gia
- Nhân quyền
- Nhân quyền Việt Nam
- Nhân sự Cộng sản
- Nhân sự của Đảng
- Nhân sự Đại hội Đảng
- Nhân sự đảng
- Nhân sự thể chế
- Nhân sự trong guồng máy đảng hiện nay
- Nhân tài
- Nhân tài Việt Nam
- Nhận thức
- Nhận tội
- Nhân văn
- Nhân văn Giai phẩm
- Nhập khẩu vàng
- Nhập vaccine Tàu
- Nhật - Việt
- Nhật Bản
- Nhật Bản - Việt Nam
- Nhật ký Đặng Thùy Trâm
- Nhật ký trong tù
- Nhật ký Yêu nước
- Nhất thể hoá
- Nhất thể hóa
- Nhậtt Bản trong khu vực
- Nhiệm kỳ Donald Trump
- Nhiệt điện
- nhiệt điện ô nhiễm
- Nhiệt điện than
- Nhiệt điện Vĩnh Tân
- Nhìn lại 2021
- Nhìn lại năm 2021
- Nho giáo
- Nhóm Cánh Buồm
- Nhóm lợi ích
- Nhóm lợi ích thân hữu
- Nhu cầu tự do dân chủ
- Những bức ảnh biết nói
- Những cái chết bí ẩn của lãnh đạo Việt Nam
- Những cái chết khó hiểu trong quân đội
- Những gương mặt thân Tàu
- Nhượng đất cho Trung Quốc
- niềm tin
- Nikkei Asia
- Nina Hòa Bình Lê
- Nịnh hót và thể chế
- Nobel Hòa bình
- Nọc Nạn
- Noel
- Nói hay làm
- Nongnghiep.vn
- Notre Dame de Paris
- NoUFC
- Novaland
- Nỗi buồn chiến tranh
- Nỗi sợ của Người Việt
- Nội tình Bắc Kinh
- Nội tình đảng CSVN
- Nội tình Trung Quốc
- nội xâm
- nông dân
- Nông dân và bần cùng hóa
- Nông dân và doanh nghiệp
- Nông dân Việt Nam
- Nông dân Việt Nam và sự bần cùng hóa
- Nông dân VN và sự bần cùng hóa
- Nông Đức Mạnh
- nông nghiệp
- Nông nghiệp Việt Nam
- Nông ngjiệp
- Nông sản
- Nông sản xuất khẩu
- Nông thôn
- Nông thôn mới
- nợ
- Nợ nần
- Nợ nước ngoài
- Nợ Trung Quốc
- nợ xấu
- Nợ xấu
- Nước biển dâng
- Nước Đức
- nước lạ
- nước mắm truyền thống
- Nước Mỹ
- Nước Mỹ hậu Trump
- Nước Mỹ thời Biden
- Nước Mỹ trong đại dịch
- Nước Nga
- Nước Nga độc tài
- Nước Nga động loạn
- Nước Nga hậu Xô Viết
- Nước Pháp
- nước sạch
- Obama
- ODA
- Oleksandre Syrsky
- Olympic mùa đông Bắc Kinh
- Oriana Skylar Mastro
- Orwell
- Ô nhiễm
- Ô nhiễm chì
- Ô nhiễm không khí
- Ô nhiễm môi trường
- ổn định
- ổn định xã hội
- Palestin
- Palestine
- Paris
- Park Chung Hee
- Paul Doumer
- PCI
- Peter Schroeder
- Peter Zinoman
- phá hoại môi trường
- Phá hoại rừng
- phá rừng
- Phá rừng thông xây sân golf
- Phạm Bình Minh
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Duy
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Đỗ Chí
- Phạm Kim Dung
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Nhật Vũ
- Phạm Nhật Vượng
- Phạm Như Hồ
- Phạm Phan Long
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Quế Dương
- Phạm Quý Ngọ
- Phạm Quý Thọ
- Phạm Quyết Thắng
- Phạm Thái Lâm
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Toàn
- Phạm Trung Kiên
- Phạm Văn Nhận
- Phạm Văn Trội
- Phạm Viết Đào
- Phạm Xuân Nguyên
- Phản biện
- Phản biện của báo chí
- Phản biện xã hội
- Phan Châu Trinh
- Phan Châu Trinh
- Phan Chu Trinh
- Phan Đình Diệu
- Phản đối
- Phản đối chiến tranh
- Phan Ngọc
- phản quốc
- Phán quyết Biển Đông
- Phán quyết của Tòa án Quốc tế
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thuý Hà
- Phan Thúy Hà
- Phản ứng của Việt Nam
- phantichkinhte123.com
- Pháp chế Cộng sản
- Pháp chế CS
- Pháp đầu tư xây dựng ở Việt Nam
- Pháp lệnh
- Pháp Luân Công
- Pháp Luật
- Pháp luật chiến tranh
- Pháp luật Việt Nam
- Pháp lý
- Pháp quyền
- Pháp quyền XHCN
- Phạt giao thông
- Phát minh
- Phát ngôn
- Phát ngôn người cầm cân nẩy mực
- phát ngôn quan chức
- Phát ngôn và đầu óc của quan chức đảng
- Phạt nồng độ cồn
- phát triển
- Phát triển bền vững
- Phát triển công nghệ
- Phát triển đất nước
- Phát triển đường sắt VN
- Phát triển kinh tế
- Phát triển nhân tài
- Phát triển nông thôn
- Phát triển vùng ĐBSCL
- Phát xít
- phẩm chất cộng sản
- phẩm chất dân tộc
- Phẩm chất người cầm quyền
- Phân bổ vaccine chống virus Vũ Hán
- Phân hóa đối với Myanmar
- Phân hóa xã hội
- Phân phối Vaccine chống Covid-19
- Phân quyền
- Phân tâm học
- Phân ưu
- Phấp luật Việt Nam
- Phật giáo
- Phật giáo dưới chế độ cộng sản
- Phật giáo dưới thời CS
- Phật giáo nhà nước
- Phật giáo nhập cuộc
- Phật giáo quốc doanh
- Phật giáo Trung Quốc
- Phật giáo và kinh tế thị trường
- Phật giáo và Nhóm lợi ích
- Phật giáo và tư bản đỏ
- Phật giáo Việt Nam
- Phật tử
- Phe Cộng hòa MAGA Hoa Kỳ
- Phe nhóm
- Phe nhóm thân Tàu
- Phe phái
- Phe phái & công cuột "đốt lò"
- Phe thân Tàu
- Phép màu Trung Quốc
- Phê bình văn học
- Phi Nhung
- Phiên tòa Phạm Đoan Trang
- Phiên tòa Phạm Thị Đoan Trang
- Phiếu tín nhiệm của Quốc hội
- Phiếu trắng
- Philippines
- Phim ảnh
- Phim Tàu
- Phim Xích lô
- Phó Đức An
- Phò Trump
- Phòng cháy chữa cháy
- Phòng chống Covid-19
- Phòng chống dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch virus Vĩ Hán
- Phòng chống đại dịch virus Vũ Hán
- Phòng chống virus Vũ Hán
- Phòng ngự Biển Đông
- Phóng sinh
- Phòng thí nghiệm virus ở Vũ Hán
- phong thủy
- Phong thủy Thăng Long
- Phong tỏa Covid-19
- Phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa hay không phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa trong đại dịch
- Phong trào Áo Vàng
- Phong trào cờ đỏ
- phong trào dân chủ
- Phong trào dân chủ châu Á
- Phong trào đấu tranh dân chủ
- Phongtraoduytan.com
- Phổ biến kiến thức
- phố cổ
- Phồn vinh giả tạo
- Phồn vinh Mỹ
- Phụ huynh
- Phú Mỹ Hưng
- Phụ nữ
- Phụ nữ Ukraine trong chiến tranh
- phú quốc
- Phúc Lai GB
- Phục vụ chính trị
- Phùng Liên Đoàn
- Phùng Quang Thanh
- Phuong Nguyen
- Phương Thảo
- Poroschenko
- Pottery Barn
- Prigozhin
- Prigozhin đảo chính
- Putin
- Putin - Kim Jong Un
- Putin thăm Việt Nam
- Quách Duy
- QUAD
- Quan chức Hà Nội
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Việt
- quan chức
- Quan chức cao cấp
- Quan chức cấp cao
- Quan chức cộng sản
- Quan chức cộng sản hưu trí trước nhu cầu thức tỉnh
- Quan chức cộng sản thời nay
- Quan chức Cộng sản vào lò
- Quan chức CS
- Quan chức CS và từ chức
- Quan chức đảng
- Quan chức đảng từ trần
- Quan chức giáo dục
- Quan chức Hà Nội
- Quan chức kỹ trị
- Quan chức nói
- Quan chức nói và làm
- Quan chức quản lý đại dịch
- Quan chức tham nhũng
- Quan chức trong chống đại dịch virus Vũ Hán
- Quan chức tư pháp
- Quan chức tứ trụ
- Quan chức văn hóa
- Quan chức Việt Nam
- Quan chứcCS
- Quan điểm trung lập
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ ASEAN - Mỹ
- Quan hệ ASEAN - TQ
- Quan hệ ASEAN - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Tàu Cộng
- Quan hệ Campuchia - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Việt Nam
- Quan hệ Châu Âu - Trung Cộng
- Quan hệ chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Hoa Kỳ-Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Mỹ - Trung
- Quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Trung
- Quan hệ Cuba và thế giới
- Quan hệ Czech - Việt Nam
- Quan hệ Dân chủ - Cộng hòa
- Quan hệ đối ngoại toàn cầu
- Quan hệ Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Đức - Việt
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ - Trung Quốc
- Quan hệ EU - Tàu Cộng
- Quan hệ EU - Trung Quốc
- Quan hệ Giang - Tập
- Quan hệ hai đảng
- Quan hệ Hoa Kỳ - Đài Loan
- Quan hệ Hoa Kỳ - Philippines
- Quan hệ Israel - Iran
- Quan hệ Israel - Palestin - Hamas
- Quan hệ Israel - Palestine
- Quan hệ kinh tế Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Lào - Trung
- Quan hệ Lithuania - Đài Loan
- Quan hệ Lithuania - Trung Quốc
- quan hệ môi răng
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Âu - Trung
- Quan hệ Mỹ - Campuchia - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - ĐNA
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - EU - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - Israel
- Quan hệ Mỹ - Nga
- Quan hệ Mỹ - Nhật
- Quan hệ Mỹ - Nhật - Trung
- Quan hê Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung - Đài
- Quan hệ Mỹ - Trung - Nga
- Quan hệ Mỹ - Úc
- Quan hệ Mỹ - Ukraine
- Quan hệ Mỹ - Việt
- Quan hệ Mỹ - Việt - Trung
- Quan hệ Mỹ - Việt Nam - ASEAN
- Quan hệ Mỹ – Trung
- Quan hệ Mỹ & đồng minh - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ Trung
- Quan hệ Mỹ-Trung
- Quan hệ NATO - Ukraine
- Quan hệ Nga - Ấn - Mỹ - phương Tây
- Quan hệ Nga - Ấn - Phương Tây
- Quan hệ Nga - EU - Ukraine
- Quan hệ Nga - NATO
- Quan hệ Nga - Triều Putin Kim Jong Un
- Quan hệ Nga - Trung
- Quan hệ Nga - Trung - Mỹ
- Quan hệ Nga - Trung Quốc
- Quan hệ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nga - Việt
- Quan hệ Nga - Việt - UKraine
- Quan hệ Nga-Bắc Triều Tiên
- Quan hệ Nga-thế giới
- Quan hệ ngoại thương Trung Quốc - thế giới
- Quan hệ ngôn ngữ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nhật - Đài
- Quan hệ Nhật - Trung
- Quan hệ Nhật - Việt
- Quan hệ Nhật Bản - ASEAN
- Quan hệ Nhật Đài chống TQ
- Quan hệ Pháp - Úc
- Quan hệ phương Tây - Trung Quốc
- Quan hệ Putin - Tập Cận Bình
- Quan hệ quân sự Việt - Trung
- Quan hệ quốc
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ quốc tế về kinh tế
- Quan hệ Tập - Putin
- Quan hệ Triều Tiên- Trung Quốc
- Quan hệ Trung - ASEAN
- Quan hệ Trung - Bangladesh
- Quan hệ Trung - Đài
- Quan hệ Trung - Đức
- Quan hệ Trung - Indo
- Quan hệ Trung - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nga
- Quan hệ Trung - Nga - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nhật
- Quan hệ Trung - Úc
- Quan hệ Trung - Việt
- Quan hệ Trung Quốc - "Bộ tứ"
- Quan hệ Trung Quốc - ASEAN
- Quan hệ Trung Quốc - các nước Đông Bắc Á
- Quan hệ Trung Quốc - Đài Loan
- Quan hệ Trung Quốc - EU
- Quan hệ Trung Quốc - Hong Kong
- Quan hệ Trung Quốc - Mông Cổ
- Quan hệ Trung Quốc - Nga
- Quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản
- Quan hệ Trung Quốc - Thế giới tự do
- Quan hệ Trung Quốc - Trung Á
- Quan hệ Trung Quốc - Việt Nam
- Quan hệ Trung Quốc và cường quốc Á Úc
- Quan hệ truyền thống trong công xã nông thôn
- Quan hệ Úc - Trung
- Quan hệ Úc - Việt Nam
- Quan hệ Việt - Campuchia
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ Việt - EU
- Quan hệ Việt - Lào
- Quan hệ Việt - Lào - Campuchia
- Quan hệ Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Mỹ - Nga -Tàu
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung Nâng cấp quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Nga
- Quan hệ Việt - Nga - Ukraine
- Quan hệ Việt - Nhật
- Quan hệ Việt - Pháp
- Quan hệ Việt - Thái
- Quan hệ Việt - Trung
- Quan hệ Việt - Trung - Mỹ
- Quan hệ Việt - Ukraine
- Quan hệ Việt -Trung
- Quan hệ Việt – Mỹ
- quan hệ Việt Đức
- Quan hệ Việt Mỹ
- Quan hệ Việt Nam - Asean
- Quan hệ Việt Nam - Campuchia
- Quan hệ Việt Nam - Cuba
- Quan hệ Việt Nam - EU
- Quan hệ Việt Nam - Hàn quốc
- Quan hệ Việt Nam - Indonesia
- Quan hệ Việt Nam - Thái Lan
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc - Philippines
- Quan hệ Việt Nam - Ukraine
- Quan hệ Việt Nam -Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam-Campuchia-Trung Quốc
- Quan hệ Việt-Mỹ
- Quan hệ Việt-Trung
- Quan hệ Việt–Mỹ
- Quan hệ VN - TQ
- Quan hệ xã hội
- Quan liêu
- quản lý
- Quản lý AI
- Quản lý kinh tế
- Quản lý công nghệ
- Quản lý dân cư
- Quản lý di sản
- Quản lý dữ liệu
- Quản lý dữ liệu cá nhân
- Quản lý đất đai
- Quản lý đô thị
- Quản lý giao thông
- Quản lý hàng không
- Quản lý hành chính
- Quản lý kinh tê
- Quản lý kinh tế
- Quản lý lao động
- Quản lý mạng xã hội VN
- Quản lý năng lượng
- Quản lý nguồn nước
- Quản lý nhà nước
- Quản lý nhà nước trong đại dịch
- Quản lý nhà nước trong đại dịch virus Vũ Hán
- Quản lý nhà nước về kinh tế
- Quản lý rừng tự nhiên
- Quản lý tài nguyên
- Quản lý tài nguyên khoáng sản thế giới
- Quản lý tài nguyên nước
- Quản lý thông tin
- Quản lý tiền công đức
- Quản lý tiền tệ
- Quản lý tôn giáo
- Quản lý truyền thông
- Quản lý và giám sát tài sản cá nhân
- Quản lý văn hoá
- Quản lý văn hóa
- Quản lý vốn công
- Quản lý xã hội
- Quản lý xã hội chống đại dịch
- Quản lý xã hội trong đại dịch
- Quản lý xã hội với đại dịch
- Quan niệm sống
- Quan trí
- Quản trị công
- Quản trị đất nước
- Quản trị đất nước trong đại dịch
- Quản trị nhà nước
- Quản trị quốc gia
- Quản trị rừng
- Quản trị xã hội
- Quan và dân
- Quảng cáo
- Quang Phạm
- Quang Thành
- Quân Đội
- Quân đội Nga
- Quân đội Trung Quốc
- Quân đội VN
- Quân đội VNCH
- Quân phiệt
- quân sự
- Quê hương
- Quốc gia
- Quốc hoa
- Quốc Hội
- Quốc hội châu Âu
- Quốc hội Hoa Kỳ
- Quốc hội Việt Nam
- Quốc khánh
- Quốc khánh trong nỗi sợ
- Quốc khánh trong nỗi sợ lòng dân
- Quốc khánh Trung Cộng
- Quốc kỳ
- Quốc phòng
- Quốc phòng Việt Nam
- Quốc tang
- Quốc Tế
- Quốc xã
- Quỹ 50K
- Quỹ đất Hà Nội
- quy định 214
- quy hoạch
- Quy hoạch cán bộ
- Quy hoạch đô thị
- Quy hoạch nhân sự
- Quy hoạch Thủ đô
- Quy hoạch thủy lợi
- Quy luật thị trường
- Quỹ nhân đạo
- Quyền biểu tình
- Quyền con người
- Quyền công dân
- quyền hạn
- Quyền lập hội
- Quyền lợi
- Quyền lực
- Quyền lực đảng
- Quyền lực Đảng CSVN
- Quyền lực mềm
- Quyền lực nhà nước
- Quyền lực và tha hóa
- Quyền phát triển
- Quyền riêng tư
- Quyền sở hữu
- Quyền thu thập thông tin
- Quyền trẻ em
- Quyền tự do dân chủ
- Quyền tự do đi lại
- Quyền tự do ngôn luận
- Quyền tự do thông tin
- Raul Pedrozo
- Renaud Foucart
- RFA
- RFI
- RISE
- RLI
- Rọ mõm
- Robert A. Manning
- Rodrigo Duterte
- Roger Brent
- rosetta
- RSF
- Ruchir Sharma
- Rửa tiền
- Rừng
- Rừng phòng hộ
- Rừng quốc gia
- Ryan Hass
- Sách
- Sách giáo khoa
- Sách giáo khoa Ngữ văn
- Sách Hán Nôm
- Sách trắng Quốc phòng
- Sài Gòn
- Sài Gòn chống dịch covid-19
- Sài Gòn giữa đại dịch
- Sài Gòn trong đại dịch
- Sài Gòn và Hà Nội chống đại dịch virus Vũ Hán
- sai lầm
- saigonnhonews
- Salushnyi
- Samsung
- Sản xuất chất bán dẫn
- Sản xuất chip
- Sáng kiến Vành đai và Con đường
- Sáp nhập tiền tệ
- Sarah Gilbert
- Sarkozy
- Sáu Dân
- Sáu Tường
- Sắc tộc
- Sầm Đức Xương
- Sân bay Long Thành
- Sân bay Tân Sơn Nhất
- Scott Andrew Fritzen
- SEARAC
- Sergej J. Netschajew
- SGK
- Shangri-la
- Shimon Peres
- Shinzo Abe
- Siêu cử tri
- Silicon
- Singapore
- Sính bằng cấp
- Sinh nhật
- Solzhenitsyn
- sòng bạc
- Song Chi
- Song Phan
- Số hóa
- sổ hộ khẩu
- Số liệu thống kê
- Số phận Chinazi
- Số phận người bất đồng chính kiến
- Số phận nông dân
- Sống chung với dịch virus Vũ Hán
- Sống chung với Covid-19
- sông Hồng
- Sông Mekong
- Sông Mékong
- Sông Mê Kông
- Sống nhân văn
- Sở hữu đất đai
- Sở hữu đất đai & Thu hồi đất đai
- Sở hữu đất đai và Thu hồi đất đai
- Sở hữu toàn dân
- Sở hữu toàn dân và tình trạng và cướp đất
- Sở hữu trí tuệ
- Sợ Tàu
- Spac
- sri lanka
- Stalin
- Stanford
- Stasi
- Stephen Nagy
- Sun Group
- Sùng bái cá nhân
- Suy giảm tài nguyên
- Suy nghĩ
- Suy thoái kinh tế
- Suy tôn lãnh đạo
- suy tư
- Sử dụng chì
- Sự kiện 2021
- Sự kiện chính trị 2021
- Sử Liệu
- Sự nóng lên toàn cầu
- Sư sãi
- Sư sãi thời kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Sư thật sư giả
- Sư thật và sư giả
- Sức mạnh quân sự Mỹ
- Sức sống dân tộc
- Sức sống Ukraine
- Sức sống XHDS
- Syrskyi
- T-online
- T. Greg McKelvey
- Tạ Duy Anh
- Tạ Kiều Trang
- Tạ Phong Tần
- Tạ Tỵ
- Tả và hữu trong nền chính trị dân chủ
- Tác động của chính sách
- tái cấu trúc
- Tài chính
- Tài chính ngân hàng
- Tai họa
- Tài năng
- Tài nguyên
- Tài nguyên môi trường
- Tài nguyên nước
- Tam duy
- Tam Đảo
- Tam quyền phân lập
- Tàn dư phe XHCN hiện nay
- tản mạn
- Tản mạn chính trị
- Tản mạn thời thế
- tàn phá
- Tang lễ Nguyễn Trọng Vĩnh
- Tạp chí Bách Khoa
- Tạp chí Diễn đàn
- Tasnim Nazeer
- Tàu cá Trung Quốc
- Tàu cá VN bị tấn công
- Tàu Cộng
- Tàu sân bay Âu Mỹ đến Biển Đông
- Tăng giá điện
- Tăng lương
- tăng thuế
- tăng trưởng
- Tâm linh
- Tâm lý chiến lang
- Tâm lý dân tộc
- Tâm lý nhà độc tài
- Tâm lý thời đại
- Tâm lý xã hội
- Tầm nhìn của Đảng Cộng sản
- Tâm thư mạo danh
- Tâm trạng xã hội
- Tấn công mạng
- Tân Cương
- Tần Cương
- Tân Đại sứ Mỹ
- Tân Hiệp Phát
- Tân Hoàng Minh
- Tân Rai
- Tầng lớp tinh hoa
- Tập Cận Bình
- Tập Cận Bình - Lý khắc Cường
- Tập Cận Bình Chiến lược Vành đai và con đường
- Tập Cận Bình tham vọng và thực tế
- Tập đoàn tham nhũng
- Tập đoàn xe Grab biểu tình
- Tập hợp xã hội
- Tập quyền
- Tập quyền tham nhũng
- tập thể
- Tập trận RIMPAC
- Tẩy chay Trung Quốc
- Tây Nguyên
- Tây sơn
- Tây tạng
- Tedros Adhanom Ghebreyesus
- Test kit Việt Á
- Tệ nạn
- tên lạ
- Tết
- Tết Trồng cây
- Tha hóa xã hội
- Thả thơ Rằm tháng Giêng
- Thạch Quỳ
- Thái Lan
- Thái Anh Văn
- Thái Bá Tân
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Lan
- Thái tử đảng
- Tham
- Tham nhũng
- Thảm họa Cộng sản
- Thảm họa môi trường
- Tham nhũng
- Tham nhũng chính sách
- Tham nhũng đấu thầu
- Tham nhũng giáo dục
- Tham nhũng nhiệm kỳ
- Tham nhũng ở Việt Nam
- Tham nhũng quyền lực
- Tham nhũng y tế
- Tham nhũng’
- Thảm sát Bucha
- Thảm sát Gạc Ma
- Tham vọng bá chủ
- Tham vọng quyền lực
- Tham vọng Trung Quốc
- Thành Được
- Thanh Hà
- thanh lọc
- Thành ngữ tục ngữ
- Thanh niên
- Thanh Thảo
- Thành thật
- thành tích dổm
- Thanh toán Nhân dân tệ
- Thanh tra
- thanh trừng
- thanh trừng quân đội Trung Quốc
- Thanh Tùng
- Thành ủy Hà Nội
- Thành viên Liên hợp quốc
- thanhnien
- thao túng chính trị
- Thao túng tiền tệ
- Thăm nuôi tù cải tạo
- Thặng dư thương mại
- Thăng Long
- Thân phận nông dân
- Thân phận dân tộc Việt Nam dưới thời Cộng sản
- Thân phận dân Việt
- Thân phận người Việt
- Thất nghiệp
- thầy giáo
- The Diplomat
- Thẻ đảng
- Thẻ vàng/đỏ thuỷ sản
- Thesaigontimes
- thể chế
- Thể chế cận huyết
- Thể chế chính trị
- Thể chế chính trị ở Việt Nam
- Thể chế chính trị Việt Nam
- Thể chế Cộng sản
- Thể chế cộng sản bế tắc
- Thể chế CS
- Thể chế dân chủ
- Thể chế dân chủ và lá phiếu
- Thể chế đảng CS
- Thể chế độc tài
- Thế chế trong buổi mạt vận
- Thể chế và công lý
- Thể chế và đồng tiền
- Thể chế và kinh tế
- Thể chế và lòng dân
- Thể chế và lối thoát
- Thể chế và pháp luật
- Thể chế và phát triển
- Thể chế Việt Nam
- Thế chiến thứ Ba
- Thể dục thể thao
- Thế giới
- Thế giới 2021
- Thế giới 2022
- Thế giới 2023
- Thế giới cảnh giác Trung Cộng
- Thế giới chống Trung Quốc
- Thế giới tẩy chay Tàu Cộng
- Thế giới tẩy chay Trung Quốc
- Thế gới quan tâm tù nhân lương tâm ở Việt Nam
- Thế hệ theo đảng
- thế hệ trẻ
- Thế lực chống lưng
- Thế lực thù địch
- Thề nguyền ở QH
- Thể thao
- Thế vận hội Bắc Kinh
- Thềm lục địa
- thi đua
- Thi tốt nghiệp phổ thông
- Thị trường
- thị trường chứng khoán
- Thị trường kinh tế
- Thị trường tài chính
- Thị Vải
- Thích Chân Quang
- Thích Minh Tuệ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nhất Hạnh và Nguyễn Ngọc Lan
- Thích Quảng Độ
- Thích Trí Quang
- Thích Trúc Thái Minh
- Thích Tuệ Sĩ
- Thích Tuệ Sỹ
- Thiên An Môn
- Thiện nguyện tài phiệt
- thiên nhiên
- Thiên tai
- thiết chế xã hội
- Thiểu số thức tỉnh
- Thiều Thị Tân
- Thiệu Thiện Ba
- thiếu văn hóa
- Thỉnh nguyện và tiếp nhận
- Thoả thuận ngũ cốc
- thoả ước Thành Đô
- thòa ước Thành Đô
- Thoái Đảng
- Thoái hóa đoàn thể cánh tay của CS
- Thoát Cộng
- Thoát Trung
- thoibao.de
- Thomas Franke
- Thomas Lim
- Thổ Nhĩ Kỳ
- Thông điệp
- Thống nhất đất nước
- Thống nhất và khác biệt
- Thông tin
- Thông tin "dỏm"
- Thông tin giả
- Thông tin vaccine
- Thông tư 19
- Thơ
- thơ ca
- Thơ và hiện thực
- Thơ văn Lý - Trần
- Thời cơ
- Thời đại
- Thời Pháp thuộc
- Thủ đoạn Tàu Cộng
- Thủ đô
- Thủ đô Hà Nội
- Thù hận và viễn kiến
- thu hồi đất
- Thu thập DNA
- Thủ Thiêm
- Thủ tục hành chính
- Thủ tướng
- Thục Quyên
- Thục-Quyên
- thuế
- Thuế carbon
- Thuế môi trường
- Thuế quan
- Thuế tài sản
- Thuế tối thiểu toàn cầu
- thùng nhân
- Thuốc giả
- Thuỷ điện
- thủy điện
- Thủy điện Lan Thương
- Thủy điện Lancang (TQ)
- Thủy điện Luang Prabang
- Thủy điện Mekong
- Thủy điện Mékong
- Thủy điện miền Trung
- Thủy điện miền Trung xả lũ
- Thủy điện thượng nguồn Mékong
- Thủy điện Trung Quốc trên sông Lan Thương
- Thủy điện và môi trường
- Thủy hải sản
- Thụy Linh
- Thuỷ lợi
- Thủy lợi
- Thụy My
- Thuỵ My RFI
- Thúy Nga Paris By Night
- Thủy Tiên
- thuyền nhân
- Thuyết âm mưu
- Thuyết âm mưu virus Vũ Hán
- Thư
- thư bạn đọc
- Thư bày tỏ quan điểm chính trị
- Thư giãn
- Thư giãn Chủ nhật
- Thư giãn CN
- thư giãn cuối tuần
- thư gửi bạn đọc
- Thư ngỏ
- Thư tín
- Thực chất quan hệ Trung - Việt
- Thực dụng Mỹ
- Thực hành dân chủ
- Thức tỉnh ý thức dân chủ trong dân chúng
- thực trạng đất nước
- Thương chiến Mỹ - Trung
- Thương chiến Nỹ - Trung
- Thượng đỉnh Dân chủ
- Thượng đỉnh Trump - Kim
- Thương hiệu
- Thương mại điện tử
- thương mại quốc tế
- Thương mại toàn cầu
- Thương mại Việt - Mỹ
- Thương mại Việt - Trung
- Thương mại Việt Mỹ
- Thưởng thức nghệ thuật
- Tiêm chủng
- tiềm lực
- Tiêm vaccine chống Virus Vũ Hán
- Tiến hóa
- Tiên học lễ hậu học văn
- Tiên hộc lễ
- Tiền lương
- tiến sĩ
- Tiền TQ
- Tiếng dân
- Tiếng nói của Tuổi trẻ
- Tiếng nói của xã hội dân sự
- Tiếng nói phản chiến ở Nga
- Tiếng nói trí thức Việt Kiều góp phần xây dựng đất nước
- Tiếng nói vì dân
- Tiếng thơ tự do
- Tiếng Việt
- Tiết kiệm
- Tiêu hủy tranh
- Tiểu thuyết "1984"
- Tiểu thuyết Chốn Vắng
- tiêu tiền TQ trên đất VN
- Timothy Snyder
- Timothy Taylor
- Tín chỉ carbon
- tin giả
- Tín ngưỡng
- Tín ngưỡng và mê tín
- Tin tặc
- tin tặc tấn công
- Tin tức
- Tình báo
- Tính chính danh của nhà nước cộng sản
- tính đảng
- Tình hữu nghị vô sản
- Tình người
- Tình người Cộng sản
- Tinh thần công dân
- Tinh thần quý tộc
- Tình yêu Tổ quốc
- Titan
- TKV
- TM111
- Toà án
- tòa án
- Tòa án CS
- Toà án Hình sự Quốc tế
- Tòa án Quốc tế
- Toà án Việt Nam
- Tòa trọng tài Quốc tế
- toàn cầu hóa
- Toán học
- tố
- Tố Cáo
- Tổ chức nhà nước
- Tổ chức nhân sự
- Tổ chức quần chúng của đảng
- Tổ chức tín dụng
- Tổ chức xã hội dân sự
- Tô Hải
- Tô Huy Rứa
- Tô Lâm
- Tổ quốc
- Tổ quốc và thể chế
- Tô Thuỳ Yên
- Tô Thức
- Tố tụng
- Tô Văn Lai
- Tô Văn Trường
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội ác chiến tranh
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội phạm công nghệ cao
- Tội phạm tham nhũng
- Tôi phạm VN tại Czech
- tôn giáo
- Tôn giáo và chính quyền
- Tôn giáo và dân tộc
- Tôn Quốc Tường
- Tổng cục 2
- Tổng kết một năm
- Tổng liên đoàn lao động Việt Nam
- Tổng tấn công Mậu Thân 1968
- TP Hồ Chí Minh
- TP Mariupol của UKraine
- TQ bị tẩy chay
- TQ che dấu dịch bệnh
- TQ mua gỗ Thái Bình Dương
- Trà My
- Trả nợ nước ngoài
- tra tấn
- Tra tấn và nhục hình
- Trách nhiệm công dân
- Trách nhiệm Nhà nước
- Trách nhiệm quan chức
- trách nhiệm Trung Quốc
- Trách nhiệm xã hội
- Trái đất
- Trại súc vật
- Trang Bauxite Việt Nam
- Tranh ăn
- tranh chấp ruộng đất
- Tranh cử Tổng thốn Mỹ
- Tranh luận
- Trao đổi ý kiến
- Trào lộng
- tráo trở Tàu Cộng
- Trần Anh Hùng
- Trấn áp bất đồng
- Trấn áp công luận
- Trần Doãn Nho
- Trần Duy Long
- Trần Đại Quang
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Triển
- Trần Độ
- Trần Đức Thạch
- Trần Hoài Dương
- Trần Hoài Thư
- Trần Hồng Hà
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Khải Thanh Thủy
- Trần Kiên
- Trần Minh Tuấn
- Trần Mộng Tú
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Ninh
- Trần Nhơn
- Trần Nhương
- Trần Quyết Thắng
- Trần Thị Nga
- Trần Thị Trường
- Trần Thủ Độ
- Trần Trọng Kim
- Trần Trung Đạo
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Phương
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Vũ Hải
- Trần Xuân Bách
- Trật tự thế giới trong Toàn cầu hóa
- Trẻ em
- Trí thức
- Trí thức bất đồng
- Trí thức bên thua cuộc
- Trí thức bỏ đảng
- Trí thức dấn thân
- Trí thức độc lập
- Trí thức gốc Việt
- Trí thức hải ngoại
- Trí thức miền Nam
- Trí thức miền Nam sau 1975
- Trí thức người Việt quốc gia
- Trí thức theo đảng
- Trí thức tinh hoa
- Trí thức trong thể chế CS
- Trí thức trong xã hội cộng sản
- Trí thức và hiện tình đất nước
- Trí thức và thể chế
- Trí thức và thời cuộc
- Trí thức và văn hóa
- Trí thức Việt Nam
- Trí thức yêu nước
- Trí tuệ nhân tạo
- Trí tuệ nhân tạo trong công nghệ truyền thông
- Triển lãm tranh gò đồng Phạm Xuân Trường
- Triển lãm tranh khắc đồng của PXT
- Triển lãm tranh khắc đồng PXT
- Triển vọng Sài Gòn sau đại dịch
- Triều Tiên
- Trịnh Bá Khiêm
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bá Tư
- Trình Bội Minh
- Trịnh Khải Nguyên-Chương
- Trịnh Thị Thảo
- Trịnh Vĩnh Bình
- Trịnh Xuân Thanh
- trò hề bầu cử
- Trọng dụng người tài
- Trọng Thanh
- Trọng Thành
- trốn chạy cộng sản
- Trồng cần sa xứ người
- Trồng rừng
- Trợ giá
- Trơ trẽn Tàu Cộng
- Trúc Linh
- Trục ma quỷ mới
- Trúc Phương
- Trúc Thích Thái Minh
- Trumpism
- Trung - Mỹ
- Trung Cộng
- Trung Cộng & mưu mô bành trướng
- Trung Cộng phát triển thần kỳ
- Trung Đông
- Trung Hoa mộng
- Trung lập
- Trung Quốc
- Trung Quốc - Campuchia
- Trung Quốc - Hoa Kỳ
- Trung Quốc bành trướng
- Trung Quốc cướp đảo
- Trung Quốc đuổi theo Mỹ
- Trung quốc thao túng
- Trung Quốc và dự án Vành đai và Con đường
- Trung Quốc và Đông Nam Á
- Trung Quốc và phần còn lại của thế giới
- Trung Quốc xâm chiếm Gạc Ma
- Trung Quốc xâm nhập biên giới
- Trung Quốc xâm nhập trái phép
- trung với Đảng
- Truy nguồn virus Vũ Hán
- Truyện chưởng
- truyền hình
- Truyện Kiều
- truyền thông
- Truyền thông bẩn
- Truyền thông cộng sản
- Truyền thông CS
- Truyền thông định hướng
- truyền thông mạng
- Truyền thông nhà nước
- Truyền thông ở Việt Nam
- Truyền thông quốc gia và sự trục lợi
- Truyền thông số
- Truyền thông về cứu trợ bão lụt
- Truyên truyền CS
- Trực cảm chính nghĩa
- Trưng cầu dân ý
- Trưng cầu dân ý sáp nhập lãnh thổ Ukraine vào Nga
- Trừng phạt kinh tế
- Trương Duy Nhất
- Trường hợp Thụy Điển
- Trương Mỹ Lan
- Trường Sa
- Trương Tấn Sang
- Trương Thị Mai
- Trương Tuần
- Trương Văn Dũng
- Trường viết văn Nguyễn Du
- Trương Vĩnh Ký
- TS Nguyễn Văn Tuấn
- TT Biden
- Tu hành
- Tù ngục và tự do
- Tù nhân lương tâm
- tù nhân chính trị
- tù nhân lương tâm
- Tù nhân lương tâm dưới chế độ Cộng sản
- Tù nhân tâm thần
- Tù nhân trong đại dịch
- Tu thật tu giả
- Tu thật và tu giả
- Tuấn Khanh
- Tuệ Sỹ
- Tuổi trẻ
- Tuổi trẻ thức tỉnh
- Tuổi trẻ Việt Nam
- Tuyên bố
- Tuyên bố chung Hoa Kỳ - Phillippines
- Tuyến cáp biển
- Tuyên giáo
- Tuyên ngôn cộng sản
- Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền
- Tuyên truyền
- Tuyên truyền Cộng sản
- Tuyên truyền xã hội chủ nghĩa
- Tuyệt chủng
- Tuyệt thực
- Tự do ngôn luận
- Tự tử
- tư bản đỏ
- Tư bản thân hữu
- Tự bào chữa
- Tư cách lãnh đạo
- từ chức
- Từ chức và cách chức
- Tự do
- Tự do báo chí
- Tự do cá nhân
- Tự do chính kiến
- Tự do dân chủ
- Tự do học thuật
- Tự do lập hội
- tự do ngôn luận
- Tự do sáng tác
- Tự do sáng tạo
- tự do thông tin
- Tự do tín ngưỡng
- tự do tôn giáo
- Tự do tư tưởng
- Tự do và giới hạn
- Tự do và nô lệ
- Tự do và phản biện
- Tự do yêu nước
- Tư duy CS
- Tư duy quan chức
- Tử Đinh Hương
- Tự giải cứu bằng xe máy và đi bộ
- Tự hào
- Tư liệu
- Tự lực văn đoàn
- Tư pháp
- Tư pháp CS
- Tự sát ở đồn công an
- Từ thiện
- Từ Thức
- tự tôn dân tộc
- Tứ trụ
- Tứ trụ phát ngôn
- Tử tù
- Tử tù Đặng Văn Hién
- Tử tù Hồ Duy Hải
- Tử tù Lê Văn Mạnh
- Tự tử
- Tư tưởng cộng sản
- Tư tưởng Phan Châu Trinh
- Tự ứng cử
- Tử vong vì covid-19
- Tường An
- Tường biên giới
- Tượng đài
- Tượng đài Trần Hưng đạo
- Tượng Đức thánh Trần Hưng Đạo
- Tương lai dân tộc
- Tướng lĩnh CS
- Tưởng niệm
- Tương quan chiến lược Mỹ - Trung
- Tương quan so sánh Ukraine - Việt Nam
- Tượng Trần Hưng Đạo
- Tỵ nạn giáo dục
- Tỷ phú Charles ‘Chuck’ Feeney
- Úc
- Úc Châu
- Úc-Trung Quốc
- Ukraine
- Ukraine - EU
- Ukraine - Hoa Kỳ
- Ukraine - NATO
- Ukraine chống Nga xâm lược
- Ukraine chống tham nhũng
- Ukraine chống xâm lược
- Ukraine chống xâm lược Nga
- Ukraine và Biển Đông
- Umeda Kunio
- UNCLOS
- Ủng hộ Putin
- Ủng hộ Ukraine
- Ủng hộ Ukraine chống Putin cướp nước diệt chủng
- usvietnam.uoregon.edu
- Ủy ban Âu châu
- Ứng cử vào Hội đồng Bao an LHQ
- Ứng xử
- Ước vọng năm mới
- Vaccine chống coronavirus
- Vaccine chống Covid-19
- Vaccine chống Covid-19 của Trung Cộng
- Vaccine chống covid-19 của Trung Quốc
- Vaccine chống Covid-19 của Việt Nam
- Vaccine chống Virus Vũ Hán
- Vaccine chống virus Vũ Hán của VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán đến VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán ở VN
- Vaccine chống Vrus Vũ Hán
- Vaccine Tàu Cộng
- Vaccine Trung Cộng
- Vaccine Trung Quốc
- Vaccine Trung Quốc chống virus Vũ Hán
- Vaccine Trung Quốc ở Việt Nam
- Vaccine Việt Nam
- Vai trò cá nhân trong lịch sử
- Vai trò của Mỹ hậu Trump
- Vai trò Hoa Kỳ ở Châu Á Thái Bình Dương
- Vai trò người đứng đầu nhà nước trong đại dịch
- Vai trò nhà nước đối phó đại dịch covid-19
- Vai trò trí thức trong thể chế
- Vãn hóa
- Van Nguyen
- Vạn Thịnh Phát
- Vàng trong nền kinh tế
- Vành đai và Con đường
- Vào đời
- VASFCESR
- văn chương "cách mạng"
- Văn chương miền Nam Việt Nam
- Văn chương và quyền lực
- Văn đoàn độc lập
- Văn Giang
- văn hoá
- Văn hóa
- Văn hóa bạo lực
- Văn hóa công chức
- Văn hóa cộng sản
- Văn hoá của quan chức Việt Nam
- Văn hoá đọc
- Văn hóa Hán
- Văn hóa lối sống
- Văn hóa miền Nam
- Văn hóa Phật giáo
- Văn hóa quan chức
- Văn hóa súng
- Văn hoá suy mạt
- Văn hoá tâm linh
- Văn hóa tên đường
- Văn hóa ứng xử
- Văn hoá và chính trị
- Văn hoá xã hội
- Văn hóa xã hội
- Văn học
- Văn học đương đại Trung Quốc
- Văn học hải ngoại
- Văn học miền Nam 1954-1975
- Văn học nghệ thuật
- Văn học nghệ thuật bao cấp
- Văn học nghệ thuật Chủ nhật
- Văn học nghệ thuật XHCN
- Văn học nữ giới
- Văn học phản tỉnh
- Văn học thời đổi mới
- Văn học và hiện thực
- văn học Việt Nam
- Văn kiện Đảng
- văn minh sông Hồng
- Văn nghệ
- Văn nghệ phục vụ chính trị
- Văn nghệ sĩ miền Bắc
- Văn nghệ sĩ miền Nam trước 1975
- Văn nghệ XHCN
- Văn Việt
- Vận chuyển hàng hoá quốc tế
- Vấn đề nhập cư
- vân đồn
- Vận mệnh Đảng Cộng sản Việt Nam
- Vận mệnh tương đồng
- Vấn nạn giáo dục khó gỡ
- Vấn nạn TPHCM
- Vấn nạn tượng đài
- Vận nước
- Vân Phạm
- Vật lý học
- Vedan
- Venezuela
- Về nước đầu tư
- VFA
- vì dân
- Vị trí của Hoa Kỳ trong thế giới tự do dân chủ hiện nay
- Vị trí Hoa Kỳ
- Vị trí xã hội
- Vị Xuyên
- Vietnam Weekly
- viettel
- Việc làm
- Viên chức
- Viên Đăng Huy
- Viện Khổng Tử
- Viện NA
- Viện trợ An ninh Chính thức OSA
- Viện trợ Ukraine
- Viếng tang
- Việt - Mỹ
- Việt - Mỹ dưới thời Biden
- Việt - Trung
- Việt - Trung - Đài
- Việt - Trung: Môi hở răng lạnh
- Việt Á
- Việt Cộng và Trung Cộng
- Việt Khang
- Việt kiều
- Việt Kiều về xây dựng đất nước
- Việt Minh
- Việt Nam
- Việt Nam - EU
- Việt Nam - Hoa Kỳ
- Việt Nam - Liên Xô
- Việt Nam - Ukraine
- Việt Nam - Vatican
- Việt Nam 2018
- Việt Nam 2019
- Việt Nam 2023
- Việt Nam bắt cóc người tại Đức
- Việt Nam chống dịch covid-19
- Việt Nam Cộng hòa
- Việt Nam Đổi mới sáng tạo
- Việt Nam là bãi rác của thế giới
- Việt Nam năm Quý Mão
- Việt Nam Quốc dân đảng
- Việt Nam thời báo
- Việt Nam trên bàn cờ thế giới hiện tại
- Việt Nam trong ASEAN
- Việt Nam trong Liên Hợp Quốc
- Việt Nam trong quan hệ chiến lược của Mỹ và Anh
- Việt Nam trong thế đối đầu Trung - Mỹ
- Việt Nam và 3 cường quốc
- Việt Nam và AUKUS
- Việt Nam và Virus Covid-19
- Việt Nam xã hội hóa mua vaccine
- Việt Phương
- Viết sử
- Viktor Orban
- Vin group
- Vinashin
- Vinfast
- Vingroup
- Virus Vũ Hán
- virus nhân tạo
- Virus Tàu Cộng
- Virus Trung Quốc
- Virus Trung Quốc và CS Việt Nam
- Virus Trung Quốc và người nghèo
- Virus Trung Quốc và Việt Nam
- Virus Vũ Hán
- Virus Vũ Hán và ĐCSTQ
- Virus Vũ Hán và Việt Nam
- VN cấm lãnh đạo tổ chức nhân quyền nhập cảnh
- VN chống dịch Virus Vũ Hán
- VN chống Virus Vũ Hán
- VN trong quan hệ đại cường
- VN và ASEAN giữa đại dịch và Biển Đông
- VN-Ukraine
- VNexpress
- VNTB
- Võ An Đôn
- Võ Duy Nghi
- Võ Hồng Phúc
- Võ Kim Cự
- Võ Nguyên Giáp
- Võ Tòng Xuân
- Võ Văn Kiệt
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thưởng
- Võ Xuân Sơn
- VOA
- Volodymyr Zelenskiy
- Volodymyr Zelenskyi
- Vô danh
- Vốn hỗ trợ doanh nghiệp
- vỡ nợ
- Vỡ nợ nước ngoài
- Vỡ trận Covid
- Vụ án "xét lại chống đảng"
- Vụ án Chất độc Da cam
- Vụ án Chuyến bay giải cứu
- Vụ án cô Lê Thi Dung
- Vụ án Đồng Tâm
- Vụ án Hàn Đức Long
- Vụ án Hồ Duy Hải
- Vụ án Lê Thị Dung
- Vụ án Lưu Bình Nhưỡng
- Vụ án Năm Cam
- Vụ án Nguyễn Văn Chưởng
- Vụ án Vạn Thịnh Phát
- Vụ án xét lại chống đảng
- Vụ AVG
- Vũ Cao Đàm
- Vu cáo học thuật
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đức Đam
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Huy Hoàng
- vũ khí
- vũ khí hạt nhân
- Vũ khí sinh học
- Vũ Khoan
- Vu khống chữ nghĩa
- Vụ kiện chất độc da cam
- Vụ kiện chất độc da cam tại Pháp
- Vụ kiện Formosa
- Vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông của Philippines lên Tòa án quốc tế
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Ngọc Bảo
- Vũ Ngọc Chi
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Quốc Thúc
- Vũ Thành An
- Vụ Thiền Am
- Vũ Thư Hiên
- Vụ Trịnh Xuân Thanh
- Vũ Tường
- Vụ Việt Á
- Vua cờ Kasparov
- Vua Lê Chúa Trịnh
- Vũng Áng
- Vùng cấm bay
- Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)
- Vùng EEZ
- Vùng miền
- Vườn quốc gia Cát Tiên
- Vườn rau Lộc Hưng
- Vương Trí Nhàn
- Vượt biên
- Vượt biên tìm đường sống
- Vượt biên trái phép
- Vượt biên trái phép sang VN
- Wang Jisi
- War On The Rocks
- WHO
- Will Nguyễn
- William Pesek
- William Winberg
- WJP
- World Bank
- World cup
- WTO
- Xã hội dân sự
- Xã Hội
- Xã hội chủ nghĩa
- Xã hội công dân
- Xã hội cộng sản
- Xã hội dân chủ
- xã hội dân sự
- Xã hội dân sự đang lớn mạnh
- Xã hội đen
- Xã hội Mỹ
- Xã hội tha hóa
- Xã hội toàn trị
- Xã hội Trung Quốc
- Xã hội tự do
- Xả lũ
- Xăng dầu
- Xâm lược kinh tế
- Xâm lược mềm
- Xâm lược mềm của Tàu Cộng
- Xâm phạm quyền riêng tư
- Xây dựng Chủ nghĩa xã hội
- Xây cầu
- xây dựng
- Xây dựng luật
- Xe tự lái
- Xét nghiệm covid-19
- Xét nghiệm đại trà
- XHCN
- XHDS
- Xoay trục sang châu Á
- Xô viết
- Xu hướng thoát Trung
- Xuân Duy
- Xuất bản sách
- Xuất khẩu
- Xuất khẩu chính ngạch sang TQ
- Xuất khẩu cửa khẩu phía Bắc
- Xuất khẩu gạo
- Xuất khẩu lao động
- Xuất khẩu nông sản sang TQ
- xung đột
- Xung đột ở dải Gaza
- Xung đột Trung Đông
- Xung đột Ukraine
- Xử án
- Xử lý môi trường
- Xưng hô
- Ý dân
- Y đức
- Ý kiến
- Y tế
- Y tế chống đại dịch virus Vũ Hán
- Y tế Nhà tù
- Y tế Việt Nam
- Ý thức hệ
- Ý thức pháp luật
- Yeltsin
- Yến Năng
- Yêu cầu Tập Cận Bình từ chức
- yêu nước
- Yêu sách
- Yêu sách 8 điểm năm 2019
- Yêu Trump và ghét Trump
- Zack Cooper
- Zaluzhnyi
- Zelenska
- Zelenskiy
- Zelenskyi
- Zero-Covid
- Zhao Jianwei
- ���Giáo Dục�
- ���Pháp Luật�
- ���Sử Liệu�