Bauxite Việt Nam

Lê Anh Hùng

Cực nóng” rồi, cần xử lý ngay! Vụ giàn khoan HD-981 đã chọc, đã đâm cho cái nhọt bọc “xâm lược êm như ru” của Trung quốc đối với Việt Nam bị vỡ bục ra, thành một “điểm nóng” khổng lồ, khiến cho chúng ta dù muốn làm “thủ đô của hòa bình” mãi cũng chẳng được. Một hệ quả không thể tránh được khi hai nước “anh em” đã buộc phải đứng trước mối quan hệ “xâm lược và bị xâm lược” thì cả một hệ thống cán bộ lãnh đạo từ địa phương đến trung ương đều cần được rà soát lại một cách thật cẩn trọng dưới nhãn quan của tình hình mới. Ở mặt trận nhân sự này thì trường hợp một Phó Thủ tướng phụ trách nhiều lĩnh vực cơ bản lại là người có nguồn gốc rất “Tàu” như ông Hoàng Trung Hải tất nhiên cũng là một điểm nóng cần được xem xét, mà những điều dị nghị không phải là không có cơ sở.

Về địa bàn chiến lược thì Vũng Áng-Hà Tĩnh, cái địa danh đang nổi cộm, gắn với dự án xây dựng một khu gang thép liên kết với một cảng nước sâu, cũng đang nổi lên thành một điểm nóng rất xung yếu, có thể trở thành “một tiểu quốc của Đại Hán” và cắt đôi đất nước Việt Nam một khi chiến sự xảy ra. Dự án Formosa ấy đang đề nghị được trở thành một “đặc khu”với những đặc quyền vô tiền khoáng hậu, nghe nói sẽ xây cả “miếu thờ” (?) , có trời mà biết những gì trong đó khi công nhân Trung quốc sẽ vào ồ ạt mà các cấp chính quyền Việt Nam thì không được phép bén mảng? Nay phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải lại dính chặt với dự án Vũng Áng giữa lúc những giàn khoan đang triển khai ngoài Biển Đông, thì khác nào ba điểm nóng đáng lo ngại ấy đang chập lại làm một, thành điểm cực nóng, hỏi lòng người Việt Nam nào lại không như đốt như thiêu? Bài viết sau đây của nhà báo Lê Anh Hùng là một nỗi lòng thiêu đốt ấy. Với lẽ công bằng, chúng tôi chưa thể kết luận gì về bản thân Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, chỉ yêu cầu đảng và nhà nước Việt Nam phải rà soát và chịu trách nhiệm trước nhân dân về vấn đề nhân sự này, cũng như về toàn bộ dự án Vũng Áng. Song, vì sinh mệnh của đất nước trước tình hình đang bị đe dọa, không được phép một phút sơ hở, trước mắt chúng tôi nêu yêu cầu phải tách ngay vai trò của PTT Hoàng Trung Hải ra khỏi dự án Kinh tế Vũng Áng, đồng thời kiểm soát chặt chẽ đề án xây dựng khu Công nghiệp quan trọng này. Nếu quả thực ông PTT không có điều gì khuất tất thì chắc ông cũng muốn được tách biệt ra như vậy để tránh một tiếng nhơ có thể lưu đến muôn đời. Trái lại, nếu sự việc cứ tiếp tục trong màn khói vừa che đậy, vừa cố tình, thì nhân dân cũng phải có thái độ tích cực hơn, không thể ngồi trơ nhìn đất nước lâm nguy mà cứ yên tâm khoán vận mệnh của giống nòi cho người khác. Bauxite Việt Nam

Không chỉ canh phòng nghiêm ngặt ở xung quanh khu vực dự án, mà mỗi cụm công trình còn có hàng rào bằng tôn và cổng ra vào được bảo vệ nghiêm ngặt.

Trong khi dư luận trong và ngoài nước xôn xao và phản ứng mạnh mẽ trước sự kiện Cty Formosa Hà Tĩnh gửi công văn cho Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải với đề xuất thành lập đặc khu kinh tế gang thép Formosa ở Vũng Áng (Hà Tĩnh) thì những phản ứng của chính phủ lại cho thấy một thái độ thiếu cầu thị và đặc biệt là cố tình “chạy tội” cho PTT Hoàng Trung Hải, người không chỉ “dâng” Vũng Áng cùng cảng Sơn Dương cho Trung Quốc mà còn dành cho Formosa Hà Tĩnh rất nhiều ưu đãi “vô tiền khoáng hậu”.

Thái độ né tránh, quanh co

Trước sự phản đối gay gắt của dư luận trên cả báo chí “lề đảng” lẫn báo chí “lề dân”, trong cuộc trao đổi với báo Thanh Niên ngày 27/6/2014, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Bùi Quang Vinh cho biết là đề xuất của Formosa Hà Tĩnh đã được gửi lên Bộ, Bộ thấy không ổn và đã báo cáo PTT Hoàng Trung Hải và PTT cũng đã có kết luận không đồng ý.

Thiết tưởng không cần phải nhắc lại rằng, công văn của Formosa Hà Tĩnh gửi cho PTT Hoàng Trung Hải (gửi Thủ tướng nhưng dự án Formosa Hà Tĩnh thuộc lĩnh vực quản lý của PTT “phụ trách kinh tế” Hoàng Trung Hải) nên theo đúng quy trình thì ngài PTT sẽ trực tiếp giải quyết hoặc chỉ đạo các bộ ngành hay địa phương “tham mưu”. Đó là những gì đã xảy ra với công văn số 1405069/CV-FHS ngày 21/5/2014 của Formosa gửi Thủ tướng Chính phủ (chỉ 2 ngày sau, Văn phòng Chính phủ đã có công văn đóng dấu hoả tốc số 3730/VPCP-KTTH với nội dung truyền đạt “ý kiến chỉ đạo” của PTT Hoàng Trung Hải).

Việc ông Bùi Quang Vinh phát biểu như trên rõ ràng là “ngược quy trình” và lộ rõ ý đồ “chạy tội” cho ngài PTT Hoàng Trung Hải. Người ta hẳn sẽ không bất ngờ trước thái độ của ông Bộ trưởng KH-ĐT nếu biết rằng “bộ ba Lào Cai” Bùi Quang Vinh – Nguyễn Hữu Vạn – Nguyễn Văn Vịnh đã bị tố cáo là tay chân đắc lực của ngài PTT này và góp phần quan trọng vào việc biến Lào Cai thành “tử huyệt” của Việt Nam trên toàn tuyến biên giới phía bắc.

Tiếp theo, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Nguyễn Văn Nên phát biểu trong cuộc họp báo thường kỳ của chính phủ ngày 1/7: “Báo chí thời gian qua có nói họ xin vùng kinh tế đặc khu gì đó, phải nên chỉnh lại cho chính xác hơn là họ xin cơ chế đặc thù cho dự án của họ với một thiện chí tốt”.

Trong công văn số 1405069/CV-FHS ngày 21/5/2014 nói trên, Formosa đã ghi rõ là đề nghị “thành lập khu kinh tế đặc thù riêng cho dự án FSH”; còn trong công văn số 1406022/CV-FHS ngày 10/6/2014 gửi PTT Hoàng Trung Hải, Formosa lại đưa ra đề xuất “thành lập đặc khu kinh tế gang thép Vũng Áng nhằm xây dựng cảng nước sâu Sơn Dương và đầu tư các ngành công nghiệp liên quan như gang thép, điện...”. Chính vì vậy mà dư luận có quyền đặt câu hỏi là đằng sau hiện tượng “mù chữ” đột xuất của ông Chủ nhiệm VPCP là gì?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên còn cho biết trong cuộc họp báo rằng: “Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã trực tiếp chỉ đạo các bộ, ngành chức năng và địa phương giải quyết những vấn đề thuộc thẩm quyền của mình, vượt quá thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng”. Câu nói này dường như lại muốn nhằm mục đích “chạy tội” đ/c PTT Hoàng Trung Hải. Xin thưa với ông Bộ trưởng khả kính rằng, với dự án này thì chẳng có gì đáng gọi là “vượt quá  thẩm quyền” của ông PTT “phụ trách kinh tế” Hoàng Trung Hải cả: một mình ông ta đã quyết từ chủ trương đầu tư cho đến những ưu đãi “vô tiền khoáng hậu” dành cho dự án đầy mờ ám này, mờ ám như chính nguồn gốc Tàu của ông ta vậy. (Công văn số 323/TTg-QHQT ngày 4/3/2013 “đồng ý chủ trương cho Tập đoàn công nghiệp nặng Formosa - Đài Loan lập Dự án đầu tư nhà máy liên hợp luyện thép và cảng nước sâu Sơn Dương tại Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh” và Công văn số 869/TTg-QHQT ngày 6/6/2008 “đồng ý việc Tập đoàn công nghiệp nặng Formosa thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương tại Khu Kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh” đều do ông Phó Thủ tướng này ký).

Ai là chủ nhân của Formosa Hà Tĩnh?

Trong bài “Đặc khu kinh tế - Quỷ kế nhãn tiền?”, tác giả Trung Ngôn viết: “Những người khảo sát xác định vị trí dự án của cả hai bên thật thông minh, hiểu biết đã đặt cho nó vào đúng một vị trí ‘nhạy cảm’ như một ‘tử huyệt’ án ngữ một khu vực phòng thủ lợi hại vào bậc nhất trải dài từ Nghệ Tĩnh tới Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế, xưa kia gọi là vùng Thuận Hóa mà Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm đã chỉ ra cho Chúa Nguyễn là: ‘Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân’. Chính vì thế nên dù dự án này có chủ là nhà đầu tư Nga hay Mỹ cũng vậy thôi. Nó nhất định phải về tay người Hoa Lục như một định mệnh, không thể khác, vì một bên cần kiếm nhiều tiền, còn một bên thì coi đây là món hàng vô giá, đắt mấy cũng phải mua cho bằng được”.

Theo báo Taipei Times ngày 28/9/2013 thì tập đoàn Đài Loan Formosa Plastics Group (FPG) chỉ còn nắm 59% cổ phần của Formosa Hatinh Steel thông qua 4 công ty con là Formosa Plastics Corp, Nan Ya Plastics Corp, Formosa Chemicals & Fibre Corp và Formosa Petrochemical Corp, vì mỗi công ty con này đã giảm sở hữu cổ phần từ 21,25% xuống 14,75%.

Việc chuyển nhượng cổ phần này đã, đang và sẽ diễn ra mờ ám vì theo tờ báo mạng chuyên ngành Steel First thì một quan chức của Formosa Hà Tĩnh đã cho họ biết rằng: “Mọi cán bộ công nhân viên của Formosa Hà Tĩnh đều bị cấm đưa ra bất kỳ bình luận nào với công chúng về việc chuyển nhượng cổ phần”.

Formosa Hà Tĩnh đã trở thành đặc khu hay chưa?

Báo Tiền Phong ngày 17/6/2013 đăng bài “Đài Loan đang làm gì tại siêu dự án Formosa?”, trong đó viết:

Sau khi Formosa đã tiến hành lễ khởi công xây dựng nhà máy gang thép Formosa Hà Tĩnh (tháng 12/2012) - một dự án thành phần quan trọng trong khu liên hợp có diện tích trên 3.300 ha, từ đó đến nay, khu vực này được cho là “nội bất xuất ngoại bất nhập”.

Người dân bình thường không thể vào trong khu vực dự án vì chủ đầu tư thuê bảo vệ canh tứ phía. Nhiều người dân được hỏi cho biết, dù ở ngay bên cạnh dự án nhưng việc chủ dự án làm gì bên trong thì không hay biết.

Không chỉ người bình thường mà ngay cả phóng viên báo chí chính thống của nhà nước muốn thâm nhập thực tế để viết bài cũng không được.

Báo Tuổi Trẻ ngày 29/6/2014 đăng bài “Formosa Hà Tĩnh ‘được voi đòi tiên’”, trong đó viết:

Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã cho phép Formosa Hà Tĩnh hoàn tất các thủ tục theo quy định để thực hiện đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân và hộ gia đình công nhân thuê hoặc mua. Nhiều đề xuất khác của Formosa Hà Tĩnh cũng được giải quyết. Cụ thể, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội kịp thời áp dụng cơ chế, tiêu chuẩn đặc thù, linh hoạt để giải quyết nhanh gọn, đáp ứng nhu cầu bổ sung lao động người nước ngoài và trong nước của dự án Formosa Hà Tĩnh. Tỉnh Hà Tĩnh được yêu cầu đơn giản hóa thủ tục như miễn hợp pháp hóa lãnh sự bằng dịch chứng thực (hoặc công chứng) trong thủ tục cấp phép lao động nhằm “đáp ứng yêu cầu về lao động xây lắp” của các nhà thầu dự án Formosa Hà Tĩnh.

Chưa hết, theo báo Pháp Luật ngày 1/7/2014 thì tại hợp đồng thuê đất ngày 6/2/2009 còn quy định: “Đảm bảo không thu hồi đất vì mục đích cộng đồng và phát triển kinh tế hay các mục đích khác; đối với thu hồi đất vì lý do quốc phòng, an ninh, hai bên tiến hành thảo luận đi đến thống nhất bồi thường dứt điểm trước khi thực hiện”. Như vậy, dự án này còn nằm ngoài sự chi phối của Điều 38 Luật Đất đai 2003 (quy định về việc nhà nước thu hồi đất).

Trong khi sự kiện Formosa Hà Tĩnh đề nghị PTT Hoàng Trung Hải cho thành lập đặc khu kinh tế trực thuộc VPCP vẫn còn nóng hổi thì ngày 1.7 vừa qua, UBND tỉnh Hà Tĩnh lại đồng ý cho Formosa Hà Tĩnh triển khai xây dựng miếu thờ trong khu đất dự án của mình.

Một biệt khu bao la, rộng bằng 1,2 lần diện tích Macao, được canh phòng cẩn mật cả trong lẫn ngoài, được hưởng những ưu đãi đặc thù mà không một dự án nào ở Việt Nam dám mơ tới, được nằm ngoài phạm vi điều chỉnh của Luật Đất đai, được xây dựng miếu thờ riêng [i]… Rõ ràng, Formosa Hà Tĩnh không chỉ là một đặc khu bất khả xâm phạm mà còn đang trên đường trở thành một “tiểu quốc” của Đại Hán trên đất Việt Nam.

Các bài viết được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.

[i] Một người đã bình luận dưới một bài đăng trên trang Facebook của tác giả về miếu thờ này như sau: “Nó lập miếu thờ Hoàng Trung Hải vì đã có công [giúp Trung Quốc] đánh Việt Nam không tốn một viên đạn nào mà vẫn chiếm được nhiều đất đai địa thế đẹp và biển đảo

L.A.H.

Lê Anh Hùng là một blogger tự do trẻ trong nước tranh đấu cho tự do, dân chủ và nhân quyền cho Việt Nam.

Nguồn: voatiengviet.com