Bauxite Việt Nam

Trà Phương

Ở Việt Nam, các bộ có 5-7 thứ trưởng mà lúc nào cũng "đầu tắt mặt tối". Cơ chế bộ chủ quản ở Việt Nam còn nặng, cán bộ thích chủ quản hơn là xây dựng thể chế. Đây là thực tế được chuyên gia kinh tế đưa ra tại hội thảo "Kinh tế Việt Nam: Động lực tăng trưởng và giải pháp thúc đẩy" do Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam tổ chức ngày 15-11-2017 ở Hà Nội.

PGS-TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng tăng trưởng GDP hằng năm của Việt Nam có vẻ tốt nhưng tăng trưởng dài hạn có vấn đề. "GDP tăng trưởng không tồi nhưng cơ cấu ít thay đổi, nền kinh tế chậm trưởng thành, doanh nghiệp Việt chậm lớn, khó lớn. Vậy vì sao GDP tăng trưởng cao (6,5%/năm) mà nền kinh tế vẫn chậm lớn?" - TS Thiên đặt vấn đề.

Bên cạnh đó, theo các chuyên gia kinh tế, họp hành nhiều, bộ máy biên chế cồng kềnh, thủ tục nhiêu khê chính là điểm nghẽn của tăng trưởng. Dẫn chứng về điều này, PGS-TS Trần Đình Thiên cho biết thực trạng họp lu bù là phổ biến và là "bệnh nan y" hiện nay. Một phường ở quận 1 (TP HCM) có 3 lãnh đạo, bình quân mỗi lãnh đạo họp 2 cuộc/ngày, có ngày cả ba lãnh đạo cùng đi họp ở quận. Nhận giấy mời họp của cấp trên thì không thể không đi nhưng đi hết thì ở phường không còn lãnh đạo trực, giải quyết công việc. Nếu cử chuyên viên đi họp thay thì quận phê bình. "Họp nhiều thì không thể hiện được vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu. Cũng vì tình trạng sợ trách nhiệm, đùn đẩy công việc dẫn đến tiến độ chậm, làm phát sinh thêm họp hành. Họp nhiều gắn với cơ chế ra quyết định và chịu trách nhiệm không gắn với trách nhiệm cá nhân" - PGS-TS Thiên dẫn chứng.

PGS-TS Trần Đình Thiên còn cho rằng bộ máy hành chính cồng kềnh còn được thể hiện ở mỗi bộ của Việt Nam có 5-7 thứ trưởng mà lúc nào cũng "đầu tắt mặt tối". Ở các nước phát triển thậm chí không có thứ trưởng mà công việc vẫn chạy trơn tru. Trong đó, các bộ của các nước không can thiệp sâu vào hoạt động sản xuất kinh doanh mà chỉ tập trung xây dựng cơ chế, chính sách. Cơ chế bộ chủ quản ở Việt Nam còn nặng, cán bộ thích chủ quản hơn là xây dựng thể chế. Ngoài ra, ở các nước, thủ trưởng mỗi cấp có quyền, có trách nhiệm rõ ràng, có quyền quyết định và chịu trách nhiệm về quyết định. Còn ở Việt Nam, ai cũng kêu không có thực quyền, thiếu thể chế giao quyền và chịu trách nhiệm rõ ràng, do đó phổ biến tình trạng cấp dưới hất lên trên. Thủ trưởng không kham nổi nên phải có nhiều cấp phó "đỡ hộ". "Việc phân công trong lãnh đạo bộ ở Việt Nam thường chia cắt, lập các "vương quốc" gồm một số tổng cục, cục, vụ, do một phó đứng đầu, không phân công theo lĩnh vực quản lí nhà nước. Thiếu "phối hợp ngang" giữa các vụ, cục và giữa các bộ làm cho bộ máy càng cồng kềnh và kém hiệu quả. Cách làm việc tập thể, quyền hạn và trách nhiệm người đứng đầu không rõ ràng nên nhiều ban bệ rắc rối, họp hành triền miên. Mà đã họp là theo "cấp", cán bộ đi họp phải đúng "đẳng cấp" - ông Thiên nhấn mạnh. Do đó, ông đề xuất cần tổ chức bộ máy theo chức năng, đề cao chế độ chịu trách nhiệm cá nhân và nguyên tắc "hợp đồng". Bỏ cơ chế tuyển biên chế dựa vào chứng nhận bằng cấp. Bộ chủ quản chuyển thành bộ thiết kế chính sách - xây dựng thể chế. Tập trung dọn dẹp các cơ chế, điều kiện kinh doanh trói buộc doanh nghiệp.

T.P

Nguồn: https://baomoi.com/vi-sao-co-5-7-thu-truong-ma-van-dau-tat-mat-toi/c/23957712.epi