Bauxite Việt Nam

Nguyễn Đình Cống

Tham nhũng có 2 loại. Tập trung và phân tán.  Loại tập trung là các vụ lớn, có  quy mô hàng trăm, hàng ngàn tỷ, số lượng có thể đếm được. Loại phân tán có quy mô nhỏ, từ vài chục ngàn đến vài chục tỷ, số lượng nhiều vô kể, gây ra tai họa khắp nơi. Đốt lò để chống một số vụ tham nhũng tập trung là cần, nhưng ngăn chặn, bài trừ tham nhũng phân tán còn cần hơn. Trong tham nhũng phân tán thì bọn trộm cướp công khai như kể trên chỉ mới là một phần nhỏ. Phần đáng kể nằm ở các cơ quan công quyền, các tổ chức cung cấp dịch vụ công, các bệnh viện, trường học. Riêng ở một số bệnh viện, tham nhũng phân tán có từ các lao công và hộ lý trở lên, đó là hình thức bắt chẹt bệnh nhân hoặc người nhà để nhận được một sự phục vụ nào đó. Họ phải làm thế để thu hồi vốn đã bỏ ra khi chạy việc . Nghe đâu để chạy một chân hộ lý phải  vài chục triệu. N.Đ.C. Vậy là quan chức cả nước từ lớn đến nhỏ đều tham nhũng tất. Tham nhũng đúng là khuyết tật không sao sửa được của thể chế cộng sản.                                                                              Bauxite Việt Nam

Tôi đến thăm người bạn ở quê, là một cựu chiến binh. Bạn vừa tiễn 2 người khách. Thấy vẻ mặt bạn không vui, tôi hỏi có chuyện  gì. Được biết 2 người vừa rồi đến vận động ủng hộ nạn nhân chất độc da cam (CĐ DC) Tôi nói, ủng hộ nạn nhân CĐ DC là việc làm hợp đạo lý, thế thì không vui vì nỗi gì.

Bạn nói : Nạn nhân gì chúng nó. Ở cái xã này tôi biết rõ từng người, từ cụ già nhất cho đến bọn trẻ choai choai.  Chẳng có ai là nạn nhân CĐDC hết. Thế mà người ta vẫn lập hội. Hội trưởng là Trần Toàn, cựu chiến binh, mạnh khỏe, chỉ hơi bị sướt da chảy máu một chút trong lúc hành quân năm 1967, chẳng đụng một tí gì chất độc da cam, thế mà mấy chục năm nay hàng tháng vẫn nhận  một khoản trợ cấp  bị nhiễm độc  và thương binh, số tiền  lớn hơn lương hưu nhiều cựu giáo chức.

Dừng lại một chốc để pha chè, mời nhau uống nước, hỏi han sức khóe, bạn tiếp:

Không riêng ở xã này, tôi quen biết nhiều vùng trong huyện, trong tỉnh. Tình hình các nơi cũng như thế, nghĩa là một số không nhỏ những người hưởng chế độ thương binh và CĐDC không phải là thương binh, không phải là nạn nhân CĐDC  mà chỉ là bọn trộm cướp công khai, hợp pháp. Biết rõ đó là bọn trộm cướp, thế mà vẫn phải ngậm bồ hòn đóng tiền nuôi chúng nó, thế có căm không. Mà tiền của mình là do lao động cực nhọc mới kiếm được chứ có phải dễ đâu.

Chắc ông thắc mắc, tại sao tôi lại gọi bọn chúng là trộm cướp hợp pháp,  và không có nạn nhân thì lấy đâu ra người để lập hội. Chạy, chạy tuốt. Chạy một suất nạn nhân, trọn gói là 30 triệu. Chạy được rồi thì hàng tháng được trợ cấp 1,8 triệu, như vậy chưa đến năm rưỡi đã hòa vốn, còn lại được hưởng đến hết đời. Quá lãi, dại gì mà không chạy. Nhưng chạy được rồi sẽ mang tiếng là bọn trộm cướp. Mi lừa được ai chứ lừa sao được dân xung quanh biết rõ cả 4 đời nhà mi. Nhưng đó là bọn trộm cướp vặt. Đường dây tổ chức cho chúng nó mới thuộc vào băng đảng trộm cướp lớn hơn. Ở huyện  và tỉnh chúng nó kiếm được hàng chục, hàng trăm tỷ chia nhau. Nhưng đó là thằng cướp lớn lấy được của thằng trộm cướp nhỏ.  Còn bọn trộm cướp nhỏ, công khai, tuy  mỗi tháng mỗi đứa ngang nhiên bòn rút từ công quỹ 1,8 triệu, nhưng toàn quốc có đến hàng chục vạn tên thì số tiền công quỹ mất vào tay chúng nó không hề nhỏ. Mà không phải chỉ chạy nạn nhân CĐDC. Người ta chạy cả thương binh, thanh niên xung phong, lão thành CM, cán bộ tiền khởi nghĩa. Không biết ông Trọng đốt lò chống được bọn tham nhũng gộc ở những đâu, còn hàng triệu bọn tham nhũng  dưới dạng trộm cướp từ hang cùng ngõ hẻm đến các thành thị  phồn vinh thì chẳng thấy ai đụng đến.

Tôi bình luận, thật ra tất cả bọn chúng  đều trộm cướp từ công quỹ. Bọn đường dây nhận tiền từ bọn lẻ tẻ,  trộm cướp được từ công quỹ rồi chia lại một phần cho chúng nó, dười hình thức ứng trước. Tôi hỏi: thế ai có đủ 30 triệu cũng chạy được tiêu chuẩn CĐDC à.

Không, không phải ai cũng chạy được, 30 triệu là điều kiện đủ, còn phải có  điều kiên cần là hồ sơ quân nhân hoặc phục vụ chiến trường B.

Tôi sực nhớ tới câu chuyện đã lâu, được nghe từ thằng em họ, cựu chiến binh, đang kiếm sống bằng nghề đẩy xe ba gác. Nó kể: Một hôm anh Toàn bảo rằng tuy em không hề bị CĐDC, nhưng có đủ điều kiện để chạy, nếu kiếm được 30 triệu anh sẽ chạy giúp cho một suất, hưởng suốt đời. Lúc ấy em nghĩ thế là gian dối nên không chấp nhận. Vợ em biết chuyện cứ trách em sao không chạy, gì chứ 30 triệu thì cô ta có thể vay mượn được, rồi trả dần. Bây giờ nghĩ lại em thấy mình cũng hơi cố chấp, nhưng mà thanh thản.

Tham nhũng có 2 loại. Tập trung và phân tán.  Loại tập trung là các vụ lớn, có  quy mô hàng trăm, hàng ngàn tỷ, số lượng có thể đếm được. Loại phân tán có quy mô nhỏ, từ vài chục ngàn đến vài chục tỷ, số lượng nhiều vô kể, gây ra tai họa khắp nơi. Đốt lò để chống một số vụ tham nhũng tập trung là cần, nhưng ngăn chặn, bài trừ tham nhũng phân tán còn cần hơn. Trong tham nhũng phân tán thì bọn trộm cướp công khai như kể trên chỉ mới là một phần nhỏ. Phần đáng kể nằm ở các cơ quan công quyền, các tổ chức cung cấp dịch vụ công, các bệnh viện, trường học. Riêng ở một số bệnh viện, tham nhũng phân tán có từ các lao công và hộ lý trở lên, đó là hình thức bắt chẹt bệnh nhân hoặc người nhà để nhận được một sự phục vụ nào đó. Họ phải làm thế để thu hồi vốn đã bỏ ra khi chạy việc . Nghe đâu để chạy một chân hộ lý phải  vài chục triệu.

Ông TBT hô hào việc chống chạy chức chạy quyền, chạy các tiêu chuẩn và chế độ, nhưng hình như chỉ hô hào cho có chuyện, chưa thấy ai để tâm nghiên cứu và tìm biện pháp thi hành. Nhân dân đành phải tiếp tục è cổ ra làm việc để nuôi bọn trộm cướp.

N.Đ.C.

Tác giả gửi BVN