Bauxite Việt Nam

Phúc Lai

Tác giả hiện sống tại Hà Nội, Việt Nam

17 tháng 5 2022

Máu của ai cũng đều là màu đỏ, nhưng máu của những người lính Nga đổ xuống đất Ukraine của ngày hôm nay là kết quả của một tư tưởng tội ác - tội ác của Putin. Không ai được phép đồng nhất với những giọt máu của Hồng quân đã giải phóng đất Nga, Belarus, Ukraine và một phần châu Âu gần 80 năm trước.

Là người yêu nước Nga, văn hóa Nga, con người Nga, tôi cảm thấy sự suy vi của nước Nga ngay trong tình cảm của người Việt, vốn trước đó cũng "vô điều kiện" và "vô bờ bến" như tôi, là một điều khó tưởng tượng nổi. Vì thế diễn đàn về nước Nga ra đời. Đó cũng là diễn đàn đầu tiên về nước Nga bằng tiếng Việt vào thời điểm đó.

Sau mười mấy năm gần như đi vào quên lãng, lễ chiến thắng năm đó được Nga tổ chức với quy mô rất lớn và trọng thể. Lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ song song với diễu binh ở rất nhiều thành phố trên khắp nước Nga và các hoạt động tri ân cựu chiến binh. Điều đáng nói là trong lễ kỷ niệm, các lực lượng Đồng minh rất được coi trọng. Nữ ca sĩ người Pháp Mireille Mathieu đã hát 'La Vie en Rose' trên Quảng trường Đỏ vào tối hôm đó.

Mỗi năm một lần, kể cả những năm V. Putin hết hai nhiệm kỳ lui về làm thủ tướng tạm nhường ghế tổng thống cho D. Medvedev, nước Nga vẫn tổ chức những lễ chiến thắng thực sự tình cảm. Tôi đã chảy nước mắt khi chứng kiến các cháu thiếu nhi xếp hàng vòng quanh hai người lính già lụ khụ của một trung đoàn nào đó – họ chỉ còn hai người vào năm 2007, đồng thanh hàng trăm lần: "Xin cảm ơn, xin cảm ơn!".

Nếu nghe lại diễn từ của Putin trong suốt thời kỳ nắm quyền sẽ thấy từ năm 2010 trở đi, thái độ của ông ta ngày càng khác. Vai trò của các nước Đồng minh ngày càng giảm. Qua lời của Putin, nước Nga độc chiếm chiến thắng lịch sử của nhân loại.

Những người Việt 'yêu nước Nga vô điều kiện'

Một người bạn của tôi, người sống ở nước Nga mấy chục năm và "am hiểu nước Nga còn hơn người Nga" nói với tôi một câu: với người Nga bây giờ, ngoài những ngày đương nhiên như lễ năm mới (người Nga theo đạo Chính thống nên Giáng sinh không quan trọng bằng năm mới) và sinh nhật bản thân, họ chỉ còn có ngày Lễ Chiến thắng.

Tôi có một người quen cũng không biết nước Nga là gì nhưng yêu Liên Xô vô điều kiện (như tôi và nhiều người Việt Nam khác). Khi đến nước Nga vào tháng Sáu, bạn ấy đăng ảnh lên Facebook và viết "Đến Moscow đúng ngày Quốc khánh Nga" – rất nhiều người Việt Nam tưởng như thế, không phải mình anh ấy. Từ năm 2002, kỳ nghỉ ngày 12 tháng 6 được tổ chức như là "Ngày nước Nga" là ngày tuyên bố chủ quyền của Liên bang Nga khỏi Liên Xô.

Tuy nhiên, với Putin, tất cả những ngày các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ dùng làm Quốc khánh, không khác gì sự ô nhục. Vì ông ta muốn phục hồi Liên Xô, hoặc ít nhất là không gian Xô-Viết cũ trong đó ảnh hưởng của Nga với các lân bang như một đế chế.

Vậy đó, ngay cả cái "Ngày nước Nga" cũng không là gì so với Lễ Chiến thắng. Bây giờ, ngày Lễ Chiến thắng là niềm tự hào duy nhất của người Nga khi mà họ không đóng góp gì cho văn minh nhân loại trong suốt "Kỷ nguyên Putin". Nước Nga ngày càng phụ thuộc vào sản xuất nước ngoài, từ radio bỏ túi đến bật lửa gas, từ con chip máy tính đến phụ tùng ô tô… Tất cả … Thậm chí khoảng năm 2010, chính tôi giúp một người Trung Quốc mua lại một xưởng sản xuất búp bê gỗ Matrioshka ở Nga để sản xuất và xuất khẩu đi khắp thế giới.

Lễ chiến thắng đã trở thành công cụ của Putin để thổi bùng lòng tự hào của người dân Nga. Khi hiện tại chẳng có gì đáng tự hào, họ đành gặm nhấm quá khứ, tự huyễn hoặc rằng ta cũng đã từng làm nên một kỳ tích. Nhưng để có kỳ tích đó, nhân loại đã mất đi hàng chục triệu sinh mạng. Riêng các dân tộc Xô-Viết, đã mất đi 27 triệu người, trong đó có rất nhiều người chết vì sai lầm của lãnh đạo Xô-Viết, chỉ huy Xô-Viết và cả chiến thuật quân sự Xô-Viết chuyên đánh nhau bằng sức người.

Sự việc càng trở nên nghiêm trọng hơn từ sau năm 2014, khi nước Nga của Putin cướp trắng trợn bán đảo Crimea của Ukraine. Trong Lễ Chiến thắng năm đó, tôi lại thấy người Nga tự hào vì "chiến thắng vĩ đại" này. Thậm chí rất nhiều người Việt Nam cũng hô khẩu hiệu coi đó là một chiến công lẫy lừng. Không sao, vì chính tôi cũng đã từng như thế. Nhưng từ năm đó, mỗi lần nghe Putin đọc diễn văn ở Lễ Chiến thắng, tôi lại thấy lạnh gáy.

Mỗi năm, người ta lại có thể đánh dấu sự thù địch tăng lên của Nga - Putin dành cho người hàng xóm Ukraine. Gọi cả đất nước, cả dân tộc là phát-xít, kết cục chỉ có thể là chiến tranh. Những ai đã ở cả Nga lẫn Ukraine rồi, đều sẽ thấy có những giai đoạn, hai xã hội có tính tương đồng rất cao và chủ nghĩa cực hữu, "tân phát-xít" là vấn đề rất nổi cộm, nghiêm trọng. Ngay xã hội Nga cũng không hề thanh bình với các phong trào đầu trọc, rồi sự tồn tại của đảng "Quả táo" phát-xít đúng nghĩa. Nhưng qua những cái loa của Putin, chúng ta tưởng như họ đang chính nghĩa, còn hàng xóm của họ cả một đất nước đang bị phát-xít hóa.

Tất cả những diễn biến này, không có cách giải thích nào khác là con đường Putin vạch sẵn: chiến tranh để hủy diệt một nước Ukraine tự do.

Đánh tráo khái niệm

Ngày 24/2/2022, Putin phát động cuộc chiến tranh xâm lược nước láng giềng Ukraine, mà ông ta và bộ sậu gọi là "Chiến dịch quân sự đặc biệt".

Thực chất, đây là một cuộc chiến tranh với ý nghĩa đầy đủ nhất của từ đó. Nhanh chóng, cuộc chiến tranh của Putin đi vào ngõ cụt, nhưng người ta thấy khắp nơi hình ảnh xe tăng Nga lao vào những xóm làng Ukraine với lá cờ đỏ của Hồng quân Liên Xô, như một lực lượng giải phóng. Thực tế thì những gì người lính Nga đã làm ở trên đất nước Ukraine mới thể hiện rõ họ là lực lượng phát-xít, còn người Ukraine thì phải bảo vệ Tổ Quốc của mình.

Sự thật khủng khiếp là Putin đã đánh tráo tất cả các khái niệm. Người lính Hồng quân Liên Xô không phải là người lính Nga bây giờ, nhưng ông ta đã gắn họ vào nhau, và đổi vai bắt những người lính Ukraine phải đóng vai phát-xít. Ngược lại những người Ukraine đang phải bảo vệ quê hương mới là những người đang chống phát-xít trong thế kỷ 21. Điều đáng nói là những lập luận rất dễ lừa người nhẹ dạ, nhất là với những người vốn quen với lý thuyết: phương Tây là diều hâu, là lái súng, là sen đầm quốc tế…

Tất nhiên, những gì các nước như Anh, Mỹ, Đức… đang giúp Ukraine ở thời điểm hiện ở thời điểm hiện tại tại không thể làm thay đổi vai trò của họ trong những cuộc chiến đã xảy ra trong quá khứ. Vốn là người chống chiến tranh tôi cũng không coi chúng là chính nghĩa bao giờ… Nhưng vì sự không rạch ròi của quá khứ với hiện tại, những người ủng hộ Putin sẽ dễ dàng gắn những lần các nước phương Tây can dự vào chiến tranh ở vùng Vịnh, ở Nam Tư, ở Afghanistan… để đảo ngược vị trí của cuộc chiến tranh Nga - Ukraine lần này. Cuộc sống không đơn giản như thế, nó luôn luôn có sự phức tạp, nhất là khi mọi quân bài, mọi người chơi cờ đã đổi vai, và đó cũng là sự nguy hiểm cái xảo trá của Putin.

Với tất cả những gì Putin đã làm trong hơn một thập kỷ qua, đỉnh cao là cuộc chiến tranh lần này, không phải ai khác, chính ông ta là người có tội với thanh danh người lính Hồng quân, với máu xương của họ đã đổ xuống ướt đẫm tuyết trắng Moscow, Stalingrad đến từng viên gạch thành Kyiv, đổ xuống bên bờ sông Oder và cuối cùng là từng viên đá của thành phố Berlin.

Dân Kyiv vui mừng khi nghe tin Ukraine về nhất trong cuộc thi Eurovision

Su-35S và Tu-95 của Nga trong ngày duyệt binh. Ảnh: REUTERS

Người ta cứ hỏi nhau tại sao với những hậu quả trên chiến trường như thế, Putin vẫn cố tổ chức lễ duyệt binh ngày chiến thắng. Bây giờ thì đã rõ - từ mười mấy năm qua, nó đã trở thành liều thuốc phiện cho dân chúng. Vẫn còn rất nhiều người Nga tin vào sứ mệnh giải phóng của họ, như bà nhạc sĩ già Pakhmutova vẫn khóc thương cho người dân Ukraine đang phải "rên xiết dưới ách phát-xít".

Ngày Lễ Chiến thắng năm 2022, một Putin yếu ớt trên lễ đài đã bắt đầu khó ăn nói với người dân khi không còn bao lâu nữa người ta sẽ rõ về tất cả những thất bại của quân Nga trên chiến trường, người ta sẽ hiểu tại sao cả thế giới văn minh quay ra chống… "những người đi tiêu diệt phát-xít".

Máu của ai cũng đều là màu đỏ, nhưng máu của những người lính Nga đổ xuống đất Ukraine của ngày hôm nay là kết quả của một tư tưởng tội ác - tội ác của Putin. Không ai được phép đồng nhất với những giọt máu của Hồng quân đã giải phóng đất Nga, Belarus, Ukraine và một phần châu Âu gần 80 năm trước.

P.L.

---

Bài đã đăng trên Facebook cá nhân của tác giả, người từng học và sống tại Moscow.

Nguồn: bbc.com/vietnamese