Bauxite Việt Nam

Cù Tuấn dịch từ Reuters

THƯỢNG HẢI/BẮC KINH, ngày 28 tháng 11 (Reuters) – Cảnh sát ngày 28/11 đã chặn và khám xét người dân tại các địa điểm biểu tình cuối tuần ở Thượng Hải và Bắc Kinh, sau khi đám đông ở đó và ở các thành phố khác của Trung Quốc biểu tình phản đối các biện pháp nghiêm ngặt chống C.o.v.i.d-19 làm gián đoạn cuộc sống ba năm sau đại dịch.

Từ đường phố của một số thành phố Trung Quốc đến hàng chục khuôn viên trường đại học, những người biểu tình đã thể hiện sự bất tuân dân sự chưa từng có kể từ khi nhà lãnh đạo Tập Cận Bình lên nắm quyền cách đây một thập kỷ. Trong nhiệm kỳ của mình, Tập Cận Bình đã giám sát việc dập tắt bất đồng chính kiến ​​và mở rộng hệ thống giám sát xã hội công nghệ cao khiến cho việc phản đối chính quyền trở nên khó khăn hơn và rủi ro hơn.

Jason Sun, một sinh viên đại học ở Thượng Hải, cho biết: “Điều chúng tôi phản đối là những hạn chế này đối với quyền của mọi người dưới danh nghĩa ngăn chặn virus và những hạn chế đối với tự do cá nhân và sinh kế của mọi người”.

Không có dấu hiệu của các cuộc biểu tình mới vào thứ Hai tại Bắc Kinh hoặc Thượng Hải, nhưng hàng chục cảnh sát đã có mặt tại các khu vực diễn ra các cuộc biểu tình.

Cảnh sát đã yêu cầu mọi người đưa điện thoại của họ để kiểm tra xem họ có mạng riêng ảo (VPN) và ứng dụng Telegram hay không. Ứng dụng này đã được những người biểu tình sử dụng vào cuối tuần, người dân và người dùng mạng xã hội cho biết. VPN là bất hợp pháp đối với hầu hết mọi người ở Trung Quốc, trong khi ứng dụng Telegram bị chặn khỏi Internet của Trung Quốc.

Khi được hỏi về sự tức giận lan rộng đối với chính sách không có C.o.v.i.d của Trung Quốc, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Zhao Lijian nói với các phóng viên: "Những gì bạn đề cập không phản ánh những gì thực sự đã xảy ra. Chúng tôi tin rằng với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, sự hợp tác và hỗ trợ của người dân Trung Quốc, cuộc chiến chống lại C.o.v.i.d-19 của chúng tôi sẽ thành công."

Phản ứng dữ dội

Phản ứng dữ dội đối với các biện pháp hạn chế C.o.v.i.d là một trở ngại đối với những nỗ lực của Trung Quốc trong việc tiêu diệt coronavirus đang lây nhiễm với số lượng kỷ lục sau khi nhiều người dân đã phải hy sinh thu nhập, quyền đi lại và sức khỏe tâm thần để ngăn chặn virus lây lan.

Chính sách Zero C.o.v.i.d đã khiến số người chết chính thức của Trung Quốc chỉ ở mức hàng nghìn người, so với hơn một triệu người ở Mỹ, nhưng phải trả giá bằng việc nhiều triệu người đã bị phong tỏa trong thời gian dài ở nhà, gây ra sự gián đoạn và thiệt hại lớn cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Từ bỏ chính sách này có nghĩa là không chấp nhận chính sách do ông Tập bảo vệ. Các chuyên gia cho biết, nó cũng có nguy cơ khiến các bệnh viện quá tải, dẫn đến bệnh tật và tử vong trên diện rộng ở một quốc gia có hàng trăm triệu người già và mức độ miễn dịch thấp đối với C.o.v.i.d như Trung Quốc.

Các cuộc biểu tình đã làm rúng động thị trường toàn cầu vào ngày 28/11, khiến giá dầu giảm và tác động tiêu cực đến chứng khoán Trung Quốc và đồng nhân dân tệ.

Truyền thông nhà nước không đề cập đến các cuộc biểu tình, thay vào đó kêu gọi người dân trong các bài xã luận rằng hãy tuân thủ các quy tắc phòng chống C.o.v.i.d. Nhiều nhà phân tích cho rằng Trung Quốc khó có thể mở cửa trở lại trước tháng 3 hoặc tháng 4 và cần có một chiến dịch tiêm chủng hiệu quả trước thời điểm đó.

Các nhà phân tích tại Gavekal Dragonomics viết trong một ghi chú: “Các cuộc biểu tình không đe dọa trật tự chính trị hiện tại, nhưng chúng có nghĩa là chính sách C.o.v.i.d hỗn hợp hiện tại không còn bền vững về mặt chính trị”.

"Câu hỏi bây giờ là việc mở cửa lại sẽ như thế nào. Câu trả lời là: chậm chạp, tăng dần và nhiều lộn xộn."

Hàng rào xanh

Vào cuối ngày Chủ nhật, những người biểu tình đã đụng độ với cảnh sát tại trung tâm thương mại của Thượng Hải, nơi có 25 triệu người bị phong tỏa tại nhà vào tháng 4 và tháng 5, khi lực lượng an ninh đưa đi một lượng lớn người bằng xe buýt.

Hôm thứ Hai 28/11, chính quyền đã chặn một số đường phố trung tâm Thượng Hải bằng hàng rào kim loại màu xanh để ngăn người dân tụ tập. Các cửa hàng và quán cà phê trong khu vực đã được yêu cầu đóng cửa, một nhân viên nói với Reuters.

Chính sách C.o.v.i.d của Trung Quốc là một lý do gây bất ổn lớn cho các nhà đầu tư. Các cuộc biểu tình xung quanh việc này đang được theo dõi để tìm bất kỳ dấu hiệu bất ổn chính trị nào, điều mà nhiều người trong số các nhà đầu tư đã không tính đến ở một nước Trung Quốc độc tài, với việc ông Tập gần đây đã tiếp tục nhiệm kỳ lãnh đạo thứ ba.

Martin Petch, phó chủ tịch của Moody's Investors Service, cho biết cơ quan xếp hạng này dự kiến ​​các cuộc biểu tình "sẽ tiêu tan tương đối nhanh chóng và không dẫn đến bạo lực chính trị nghiêm trọng".

"Tuy nhiên, chúng có khả năng gây ra hậu quả tiêu cực nếu chúng được duy trì lâu và tạo ra phản ứng mạnh mẽ hơn của chính quyền."

Vụ cháy Urumqi

Chất xúc tác cho các cuộc biểu tình là vụ cháy chung cư vào tuần trước ở thành phố Urumqi phía tây khiến 10 người thiệt mạng. Nhiều người suy đoán rằng các biện pháp hạn chế C.o.v.i.d trong thành phố này, vốn đã bị phong tỏa trong 100 ngày, đã cản trở hoạt động cứu hộ và chạy trốn. Các quan chức thành phố đã phủ nhận việc này.

Đám đông ở Urumqi đã xuống đường vào thứ Sáu 25/11. Cuối tuần qua, những người biểu tình ở các thành phố bao gồm Vũ Hán và Lan Châu đã lật đổ các cơ sở xét nghiệm C.o.v.i.d, trong khi sinh viên tập trung biểu tình tại các khuôn viên trên khắp Trung Quốc.

Các cuộc biểu tình cũng đã được tổ chức tại ít nhất một chục thành phố trên khắp thế giới để bày tỏ tình đoàn kết với người dân Trung Quốc.

Thảo luận về các cuộc biểu tình, cũng như hình ảnh và cảnh quay, đã châm ngòi cho trò chơi mèo vờn chuột giữa người dùng mạng xã hội và cơ quan kiểm duyệt tại Trung Quốc.

Tại Bắc Kinh, những đám đông người dân ôn hòa đã tập trung vào quá nửa đêm Chủ nhật 27/11 trên một đường vành đai của thành phố, một số người cầm những tờ giấy trắng biểu tượng cho sự phản đối.

Vào Chủ nhật tại Thượng Hải, một số người biểu tình đã hô vang ngắn gọn các khẩu hiệu chống ông Tập, điều gần như chưa từng thấy ở Trung Quốc, nơi mà vị lãnh đạo này có một mức độ quyền lực chưa từng thấy kể từ thời Mao Trạch Đông.

Trong khi hầu hết dân chúng đang sôi sục tức giận với các quy tắc phòng chống C.o.v.i.d, một số người bày tỏ sự phản đối việc người dân xuống đường.

"Những hành động này sẽ gây rối trật tự công cộng", cư dân Adam Yan, 26 tuổi, nói. "Tốt nhất là mọi người nên tin vào chính phủ."

Nguồn: FB Cù Tuấn