Kim Van Chinh

Thực ra, trong tình huống như hồi đầu cuộc chiến, Hải quân Nga còn khống chế Biển Đen nói chung và khu vực cảng Odessa - Sevastopol nói riêng, thì vai trò của Nga là rất lớn trong việc cho phép các tàu của Ukraina và quốc tế ra vào cảng Odessa để xuất nhập khẩu ngữ cốc và các sản phẩm liên quan. 

Nhưng từ khi các soái hạm và tàu chiến Nga bị bắn cháy, hải quân Nga phải co cụm lại về tận Krasnodar, Nga phải bỏ đảo Rắn, không còn khả năng uy hiếp thường trực Odessa, vai trò của Nga trở nên mờ nhạt.

Hiệp định Ngũ cốc đã được gia hạn nhiều lần. Lần này gần như không đếm xỉa gì đến Nga như một điều kiện. Nghĩa là dù Nga đồng ý hay không đồng ý thì hiệp định vẫn được kéo dài và thực hiện không có Nga. 

Nga không còn năng lực đe dọa trực tiếp việc xuất khẩu tại cảng Odessa.

Hơn nữa, Uktraina lúc nào cũng có thể xuất cảng nhờ các cảng của các nước như Rumani trên biển Đen hoặc Ba Lan trên biển Bắc…  

Hồi tháng 5 tôi có ghé Odessa, thấy xe vận tải vẫn tấp nập chở hàng đến và đi từ cảng Odessa như không hề có chiến tranh… Chạy ban ngày luôn. Cảng thì họ không cho phép đến gần nhưng vẫn hoạt động… 

Về động thái Hiệp định ngũ cốc có tin sau: 

Tin Pravda.ua: Zelensky mời Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc tiếp tục công việc của "hành lang ngũ cốc" mà không có Nga.

Ukraine đã chuyển thông điệp đến Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc với đề xuất tiếp tục hoạt động của "hành lang ngũ cốc" trong khuôn khổ Sáng kiến ngũ cốc ở Biển Đen mà không có Nga – quốc gia đã rút khỏi các thỏa thuận vào thứ Hai tuần này.

Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết trong một bài phát biểu vào buổi tối hôm thứ Hai. Ông nhấn mạnh rằng Ukraine không ký kết bất kỳ thỏa thuận nào với Nga và chỉ có một thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc đã được ký kết với Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc.

Thêm chi tiết: Ông thông báo rằng ông đã gửi thư chính thức tới Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres với đề xuất tiếp tục hoạt động của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen hoặc tương đương theo hình thức ba bên.

Hãy chờ xem hoạt động của thỏa thuận ngũ cốc không có Nga.

K.V.C.

Nguồn: FB Kim Van Chinh

***

Đọc thêm: 

Nga tấn công các cảng Ukraine sau khi rút ra khỏi thỏa thuận ngũ cốc

Reuters – 18/07/2023

Tàu bè chở ngũ cốc đi từ cảng Odessa của Ukraine trên bờ Biển Đen

Nga đã tấn công các cảng của Ukraine hôm 18/7, một ngày sau khi rút khỏi thỏa thuận do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn để cho phép Kiev xuất khẩu ngũ cốc, và Moscow cũng tuyên bố có bước tiến trên thực địa trong khu vực mà các quan chức Ukraine cho biết quân Nga đã quay lại thế tấn công.

Nga cho biết họ đã tấn công các kho chứa nhiên liệu ở Odesa và một nhà máy chế tạo xuồng không người lái cũng ở Odessa, nằm trong chiến dịch ‘tấn công trả thù quy mô lớn’ để đáp lại hành động của Ukraine tấn công phá sập cầu đường bộ dẫn đến Bán đảo Crimea bị Nga chiếm đóng.

Ngay sau khi cây cầu bị tấn công hôm 17/7, Moscow đã rút khỏi thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc do Liên Hợp Quốc làm trung gian vốn đã thực thi được một năm, động thái mà Liên Hợp Quốc nói là có nguy cơ gây ra nạn đói tại nhiều nơi trên thế giới.

Các mảnh vỡ rơi xuống và sức công phá từ các vụ nổ đã làm hư hại một số ngôi nhà và cơ sở hạ tầng không xác định tại Odesa, một trong những hải cảng chính của Ukraine, theo Bộ chỉ huy quân sự miền nam Ukraine. Chính quyền địa phương ở Mykolaiv, một hải cảng khác, báo cáo xảy ra một đám cháy nghiêm trọng.

Các cuộc tấn công của Nga vào các cảng của Ukraine đưa ra ‘thêm bằng chứng cho thấy quân khủng bố nhà nước muốn làm hại cuộc sống của 400 triệu người ở nhiều quốc gia khác nhau vốn phụ thuộc vào xuất khẩu lương thực của Ukraine’, ông Andriy Yermak, Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine cho biết.

Không quân Ukraine cho biết sáu hỏa tiễn Kalibr và 31 trong số 36 máy bay không người lái đã bị bắn hạ. Về phần mình, Moscow cho biết họ đã chặn đứng một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine vào bán đảo Crimea mà không có thiệt hại lớn trên mặt đất, và mở lại một làn duy nhất cho xe cộ lưu thông qua cầu Crimea.

Sáu tuần kể từ khi Ukraine phát động phản công ở phía đông và phía nam, Nga đang tiến hành một cuộc tấn công trên bộ ở phía đông bắc.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết quân của họ đã tiến được 2 km trong vùng xung quanh Kupiansk, một đầu mối đường sắt tiền tuyến vốn bị Ukraine chiếm lại trong một cuộc tấn công vào năm ngoái. Kiev thừa nhận tình hình ‘phức tạp’ ở khu vực.

Ukraine và Nga đều nằm trong số các nước xuất khẩu ngũ cốc và thực phẩm lớn nhất thế giới. Nếu ngũ cốc Ukraine một lần nữa không đến được thị trường, giá cả có thể tăng vọt trên toàn thế giới, tác động nặng nhất đến các nước nghèo nhất.

“Quyết định hôm nay của Liên bang Nga sẽ giáng đòn mạnh vào những người cần cứu đói ở khắp mọi nơi”, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres phát biểu hôm 18/7.

Moscow đã bỏ ngoài tai lời kêu gọi của Ukraine là cho phép nối lại các chuyến hàng mà không có sự tham gia của Nga, và Điện Kremlin công khai nói rằng các tàu bè tiến vào mà không có sự đảm bảo của họ sẽ gặp nguy hiểm.

“Chúng ta đang nói về khu vực gần vùng chiến sự”, phát ngôn nhân Điện Kremlin Dmitry Peskov nói. “Nếu không có đảm bảo an ninh thích hợp, sẽ có một số rủi ro nhất định. Vì vậy, nếu điều gì đó được thỏa thuận chính thức mà không có sự tham gia của Nga, những rủi ro này nên được tính đến”.

Nga cho biết họ có thể quay trở lại thỏa thuận ngũ cốc, nhưng chỉ khi các yêu cầu của họ được đáp ứng là nới lỏng các quy tắc cho xuất khẩu thực phẩm và phân bón của họ. Các nước phương Tây xem đó là nỗ lực tận dụng đòn bẩy lương thực để làm suy yếu các biện pháp trừng phạt tài chính, vốn cho phép Nga xuất khẩu lương thực.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã kêu gọi tiếp tục thực thi thỏa thuận ngũ cốc mà không có Nga, tìm kiếm sự ủng hộ của Thổ Nhĩ Kỳ để vô hiệu sự phong tỏa của Nga. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, người bảo trợ thỏa thuận, nói ông nghĩ Moscow có thể được thuyết phục quay lại thỏa thuận.

Nguồn: VOA Tiếng Việt