Bauxite Việt Nam

ABC News

Omar al-Shri đã sống sót qua những màn tra tấn dã man và thậm chí là nạn đói trong ba năm bị giam giữ dưới chế độ Assad. Hiện nay, anh sống tại Thụy Điển và tham gia chương trình từ Stockholm.

Omar al-Shri, chào mừng đến với chương trình và cảm ơn anh đã dành thời gian. Anh có thể chia sẻ cảm xúc của mình khi mà gia đình Assad và chế độ này không còn nắm quyền tại Syria nữa được không?

Gia đình này đã nắm quyền suốt 50 năm. Họ tra tấn, bỏ đói, giết hại và buộc hàng triệu người Syria phải rời bỏ quê hương. Không có điều gì có thể mang lại niềm vui lớn hơn cho người Syria ngoài việc chứng kiến sự sụp đổ của gia đình này. Không chỉ Tổng thống mà toàn bộ gia đình ông ta đều tham gia vào việc hành hạ người dân Syria.

Năm 2011, chúng tôi xuống đường để yêu cầu tự do, một cách ôn hòa với những bông hoa trên tay. Nhưng chúng tôi phải đối mặt với súng và máy bay ném bom, gieo rắc cái chết. Chúng tôi vẫn kiên định giữ hòa bình, tin rằng thế giới dân chủ sẽ giúp đỡ chúng tôi. Nhưng thế giới đã bỏ mặc chúng tôi. Chúng tôi chịu đựng trong im lặng, mơ ước một mình, hy vọng một mình, và chết trong cô đơn. Không ai làm gì để giúp chúng tôi.

Hôm nay, chúng tôi ăn mừng và chia sẻ niềm vui này với thế giới, để cho thấy rằng chúng tôi cũng quan tâm đến việc trở thành một phần của thế giới, có tự do và dân chủ. Tôi rất hạnh phúc khi thấy các tù nhân được giải thoát và trở về với gia đình sau 13 năm, thậm chí có người sau 43 năm bị giam cầm vì lý do chính trị. Đây là một ngày rất vui.

Anh được mô tả là một trong số ít người sống sót qua “Lò sát sinh” tại nhà tù Saidnaya. Vì sao anh bị bắt giữ và anh đã trải qua những gì?

Khi tôi 15 tuổi, những cuộc biểu tình đầu tiên nổ ra ở quê tôi, và tôi tham gia không phải vì hiểu ý nghĩa của biểu tình hay tự do và dân chủ. Tôi thậm chí còn không hiểu từ “dân chủ” nghĩa là gì. Tôi tham gia vì mọi người đều tham gia, thậm chí cả cô gái tôi yêu cũng có mặt ở đó, nên tôi phải tham gia.

Sau cuộc biểu tình đó, tôi bị bắt rồi được thả ra, sau đó lại bị bắt. Lần cuối cùng họ bắt tôi, tôi đang ở nhà với các anh em họ, không làm gì cả. Chúng tôi bị tấn công, bị bắt và đưa vào nhà tù. Dưới sự tra tấn, họ buộc chúng tôi phải đưa ra lời khai giả. Những hình thức tra tấn bao gồm nhổ móng tay, treo ngược từ trần nhà. Họ bắt bạn phải nhận tội giết sĩ quan, sở hữu vũ khí, hoặc làm gián điệp cho Israel và Mỹ.

Có thông tin về các tù nhân bị giam giữ trong những căn hầm bí mật tại Saidnaya. Điều này có đúng không?

Saidnaya có hai tòa nhà, một màu trắng và một màu đỏ. Tòa màu đỏ có ba tầng trên mặt đất và có các tầng dưới mặt đất. Bản thân tôi đã bị giam dưới mặt đất trong 10 ngày đầu tiên. Dưới tầng hầm, điều kiện còn tồi tệ hơn trên mặt đất. Bạn không thể thấy gì, vì bị bịt mắt hoặc buộc phải nhắm mắt. Nếu không, bạn sẽ bị tra tấn đến chết.

Anh đã gặp những tù nhân khác ở đó chứ? Họ là ai?

Phần lớn tù nhân là những người có học thức cao ở đất nước chúng tôi, như bác sĩ, kỹ sư, luật sư, giáo viên. Họ bị giam vì biết quá nhiều về sự tham nhũng của chính quyền. Tôi chỉ là một cậu bé, cố gắng nói chuyện với bất kỳ ai có thể. Chúng tôi không được phép nói chuyện, thậm chí khi bị tra tấn cũng không được kêu la.

Tôi chưa từng gặp những con người tuyệt vời như những người tôi đã gặp trong tù. Nhưng hầu hết họ đã chết trong thời gian tôi ở đó. Tôi may mắn sống sót vì mọi người quan tâm đến tôi như một cậu bé nhỏ cần được giúp đỡ.

Điều kiện trong tù vô cùng tồi tệ, và chúng ta cần giúp đỡ để chấm dứt những hành vi này.

Hãy tưởng tượng một người lính canh bước vào phòng giam của bạn với 35 tù nhân và nói rằng bạn phải chọn một người trong số các bạn sẽ bị hành quyết vào ngày mai. Chính chúng tôi, những tù nhân, phải lựa chọn ai sẽ là người bị xử tử.

Đó chỉ là một ví dụ đơn giản về cuộc sống dưới chế độ Assad. Vì vậy, khi chế độ sụp đổ, cả đất nước đã ăn mừng. Tất nhiên, Bashar al-Assad đã chạy trốn sang Nga, và Nga đã cho ông ta tị nạn.

Anh có hy vọng rằng một ngày nào đó ông ta sẽ phải đối mặt với công lý không?

Con đường đến với công lý giờ đây gần hơn bao giờ hết, ngay cả khi ông ta đang ở Nga. Tôi nghĩ rằng vào một thời điểm nào đó, chúng ta sẽ có thể bắt giữ ông ta và đưa ông ta ra xét xử. Một người như thế này cần phải răn đe để làm gương. Nếu mỗi kẻ độc tài có thể phạm tội trong suốt 25 năm mà không bị truy tố, thì ai cũng có thể trở thành độc tài. Vì vậy, rất quan trọng để chúng ta nỗ lực không ngừng, đảm bảo rằng cả ông ta, gia đình ông ta, và những người đứng đầu cơ quan tình báo chịu trách nhiệm cho tất cả các hành vi tra tấn và thảm sát sẽ bị truy tố. Chúng ta cần gây sức ép, bất kỳ áp lực nào có thể, để đạt được điều đó.

Anh cảm thấy thế nào về sự kiện hôm nay và Liên minh lực lượng nổi dậy đang nắm quyền kiểm soát, đặc biệt là nhóm Hay’at Tahrir al-Sham (HTS)?

Tôi cảm thấy không có điều gì quan trọng hơn bây giờ ngoài việc lật đổ chế độ Assad. Chế độ đã sụp đổ, bước tiếp theo là gì thì chưa ai biết. Nhưng bước tiếp theo phải là người dân Syria đảm bảo rằng họ tiếp tục tham gia vào chính trị, để không có nhóm nào tự tuyên bố nắm quyền. Chúng ta cần có một cuộc bầu cử.

Chúng tôi đã chiến đấu suốt 14 năm để có một cuộc bầu cử, nơi chúng tôi có thể bỏ phiếu cho điều chúng tôi thực sự mong muốn, chứ không phải điều chúng tôi bị ép phải chọn. Vì vậy, bất kể nhóm nào thắng trong cuộc chiến này, điều mà người Syria hướng tới là một cuộc bầu cử. Đó là điều chúng tôi muốn, và chúng tôi sẽ chiến đấu để đạt được nó.

Chúng tôi muốn nhắc nhở thế giới rằng thế giới đã im lặng suốt 14 năm, không làm gì cả, để chúng tôi chết trong im lặng. Các nhóm nổi dậy này, dù thế giới coi họ là cực đoan hay không, đã cứu mạng hàng triệu người trong khi thế giới không làm gì cả. Họ thực sự đã làm được nhiều hơn so với 100 nền dân chủ cộng lại.

Anh có kỳ vọng cộng đồng quốc tế sẽ đóng góp vào một quá trình chuyển giao quyền lực hòa bình không?

Thực tế là họ không làm gì không có nghĩa rằng chúng ta nên im lặng và không bao giờ nhắc nhở họ. Con người vĩ đại vì chúng ta luôn có hy vọng, chúng ta không bao giờ từ bỏ. Tôi nghĩ rằng vào một thời điểm nào đó, chúng ta sẽ tiếp cận được những nhà ngoại giao sẵn sàng khuyến khích quốc gia của họ hành động.

Bây giờ, khả năng làm điều gì đó ở Syria cao hơn trước rất nhiều, bởi vì trước đây chúng ta có một kẻ độc tài không cho phép bất kỳ quốc gia nào can thiệp. Nhưng giờ đây, chúng ta có thể mang thế giới đến với Syria, đưa truyền thông vào Syria để nhìn thấy những gì đã xảy ra trong 50 năm qua. Vì vậy, cơ hội giờ đây lớn hơn rất nhiều.

Về nhóm HTS là nhóm Hồi giáo Sunni, anh nghĩ những người Syria từ các giáo phái khác, như người Shiite và Alawite mà gia đình Assad thuộc về, có điều gì đáng lo ngại không?

Hãy lấy ví dụ từ quê tôi. Quê tôi nằm ở bờ biển, gọi là Baniyas, nơi mà phần lớn người Alawite sinh sống. Đây là nhóm mà chế độ đã sử dụng nhiều nhất để giết hại những người dân còn lại. Tuy nhiên, ngày hôm qua, tôi đã gọi cho chị tôi, người đã ẩn náu ở đó 10 năm, và chị kể rằng người Alawite đã đến trên những chiếc xe buýt lớn, họ cầm micro và xin lỗi mọi người. Sau đó, mọi người bắt đầu ôm nhau.

Sau 14 năm thảm sát, mọi người sẵn sàng tha thứ, không phải vì họ muốn, mà vì họ cần tiếp tục sống. Người Syria sẽ không để bất kỳ ai nắm quyền trừ khi đó là người mà họ tự mình chọn. Tôi nghĩ rằng Syria có rất nhiều tiềm năng và hy vọng. Chỉ cần người dân Syria làm việc chăm chỉ để đạt được dân chủ, chúng ta sẽ có được điều đó.

Cuối cùng, anh có mong đợi một ngày nào đó sẽ trở về Syria không?

Tôi yêu quê nhà của mình. Tôi nhớ bà, nhớ chị gái mà tôi chưa từng gặp các con của chị. Tôi yêu biển và rất nhớ nó. Vì vậy, tôi rất háo hức cho ngày được trở về ngôi nhà tôi lớn lên, dù nó đã bị thiêu rụi. Chúng tôi sẽ xây dựng lại nó.

Tuy nhiên, tôi cũng không thể phủ nhận rằng mình có một cuộc sống tuyệt vời ở Thụy Điển mà tôi không thể dễ dàng từ bỏ. Tôi phải cân nhắc mọi thứ vì tôi đã sống một nửa cuộc đời mình ở đây.

Cảm ơn Omar Al-Shri, chúc anh mọi điều tốt lành và cảm ơn vì đã trò chuyện với chúng tôi.

Nguồn: FB Chau Doan