Bauxite Việt Nam

Mạc Văn Trang

20-2-2025

Nền kinh tế VN cho đến nay vẫn phụ thuộc lớn vào nước ngoài, nên tăng trưởng GDP ở VN là tăng trưởng ảo, vì nó được tính cả tổng kim ngạch xuất khẩu của khối FDI (là khối các DN có vốn đầu tư nước ngoài). Hầu hết phần lớn vốn và lợi nhuận sau khi xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài thì các DN nước ngoài đầu tư trong nước họ nắm giữ, chỉ trích một vài % rất nhỏ để trả cho VN tiền thuê đất, thuê mặt bằng nhà máy và trả tiền lương (giá rẻ) cho công nhân VN. Bởi vậy, tuy tăng trưởng GDP cao nhưng cuộc sống của người dân vẫn thấp.

Anh Tran

Mình hỏi một chuyên gia kinh tế: Tại sao GDP của Việt Nam thường tăng trưởng cao 6-7%, mà tiền đi đâu, khiến người dân phải trả chi phí cho Y tế, Giáo dục quá cao… dân vẫn khổ? Bà ấy không trả lời!

Đành hỏi thằng ChatGPT. Nó trả lời:

Có một số lý do chính giải thích tại sao GDP của Việt Nam tăng trưởng khá cao (thường từ 5% đến 7% mỗi năm) nhưng mức sống của người dân vẫn còn thấp:

1. GDP cao nhưng GDP bình quân đầu người còn thấp

Việt Nam có dân số lớn (hơn 100 triệu người), nên dù GDP tăng trưởng tốt, khi chia bình quân đầu người thì vẫn còn thấp so với nhiều nước phát triển. Ví dụ, GDP bình quân đầu người của Việt Nam năm 2023 khoảng 4.300 USD, trong khi Thái Lan hơn 7.000 USD, Malaysia hơn 13.000 USD.

2. Tăng trưởng chưa đồng đều, khoảng cách giàu nghèo lớn

GDP tăng nhưng phần lớn lợi ích kinh tế vẫn tập trung ở một số nhóm người và khu vực nhất định (chẳng hạn như các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM). Trong khi đó, khu vực nông thôn và các tỉnh miền núi còn nghèo, thu nhập thấp, dẫn đến chênh lệch giàu nghèo ngày càng rõ rệt.

3. Cơ cấu kinh tế phụ thuộc vào lao động giá rẻ

Việt Nam chủ yếu phát triển theo mô hình công nghiệp thâm dụng lao động, tức là dựa vào lao động giá rẻ để thu hút đầu tư nước ngoài. Do đó, dù có tăng trưởng nhưng mức lương của công nhân vẫn không cao, khiến đời sống khó cải thiện đáng kể.

4. Chi phí sinh hoạt tăng nhanh hơn thu nhập

Ở các thành phố lớn, giá cả hàng hóa, nhà ở, dịch vụ y tế, giáo dục tăng nhanh, nhưng mức lương trung bình không theo kịp. Điều này khiến nhiều người lao động dù có việc làm vẫn cảm thấy mức sống không được cải thiện đáng kể.

5. Hiệu quả đầu tư công và tham nhũng

Một phần lớn GDP đến từ đầu tư công, nhưng nếu hiệu quả đầu tư không cao, thất thoát do tham nhũng, lãng phí thì dù GDP tăng, người dân cũng không được hưởng lợi nhiều.

6. Chi phí an sinh xã hội còn cao

Người dân vẫn phải tự chi trả nhiều khoản như y tế, giáo dục, nhà ở…, trong khi ở các nước phát triển, chính phủ hỗ trợ nhiều hơn. Điều này làm giảm mức sống thực tế của người dân.

Tóm lại, dù GDP Việt Nam tăng trưởng tốt, nhưng do phân bổ chưa đồng đều, mô hình kinh tế dựa vào lao động giá rẻ và chi phí sống tăng nhanh nên mức sống vẫn chưa cải thiện mạnh. Để nâng cao chất lượng sống, cần tập trung vào tăng năng suất lao động, cải thiện phân phối thu nhập, và đầu tư vào giáo dục, y tế, hạ tầng một cách hiệu quả hơn.

***

Cảm ơn cháu “Chat GPT” nhé!

M.V.T.

Nguồn: FB Mạc Van Trang