Bauxite Việt Nam

Foster Klug

AP 24/9/2010

Tổng thống Mỹ Barack Obama và các nhà lãnh đạo Đông Nam Á đã gửi cho Trung Quốc một thông điệp cương quyết hôm thứ Sáu (24/9) về các tranh chấp lãnh thổ giữa Bắc Kinh và các nước láng giềng, thông điệp kêu gọi sự tự do đi lại trong vùng biển mà Trung Quốc tuyên bố là của mình.

Việc Tổng thống Obama cam kết đóng một vai trò mạnh mẽ trong các vấn đề ở khu vực đã được lãnh đạo các nước trong khu vực đang có mức tăng trưởng nhanh này ủng hộ, hoan nghênh.

Cuộc gặp giữa Obama và 10 thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á diễn ra khi Trung Quốc – một siêu cường khác của khu vực – và các “hàng xóm” của mình đang tranh cãi gay gắt về các tuyên bố ranh giới lãnh thổ trên biển.

Theo thông tin từ Nhà Trắng, lãnh đạo các nước đã nhất trí tại cuộc họp về “tầm quan trọng của giải pháp hòa bình trong các tranh chấp, sự tự do thông thương hàng hải, ổn định khu vực và tôn trọng luật pháp quốc tế ở Biển Đông".

Trung Quốc cũng đã có bất đồng lớn với Nhật Bản trong vấn đề biển Hoa Đông, mặc dù căng thẳng giữa những “người hàng xóm” này đã dịu đi sau khi Nhật Bản trả tự do cho viên thuyền trưởng tàu đánh cá của Trung Quốc, người trước đó đã tham gia vào một vụ va chạm trên biển gần các hòn đảo tranh chấp với lực lượng tuần dương Nhật Bản. Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan kêu gọi các bên liên quan bình tĩnh.

Các nhà lãnh đạo Đông Nam Á đã hoan nghênh sự hiện diện của Washington trong khu vực. Tại cuộc họp, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (Việt Nam) phát biểu trước lãnh đạo các quốc gia rằng quan hệ Hoa Kỳ-ASEAN là yếu tố sống còn cho "an ninh, hòa bình và phát triển ở khu vực".

Tổng thống Obama đề cập đến việc tăng cường quan hệ và hợp tác hơn bao giờ hết giữa ASEAN và Hoa Kỳ: "Là một quốc gia ở Thái Bình Dương, Hoa Kỳ có một bổn phận rất lớn đối với nhân dân và tương lai của châu Á", Obama nói. "Chúng tôi cần hợp tác với các quốc gia châu Á để đáp ứng những thách thức của nền kinh tế đang phát triển của chúng ta, ngăn ngừa sự gia tăng đổi khí hậu. Hoa Kỳ dự định đóng một vai trò lãnh đạo ở châu Á".

Điều đó có thể dẫn đến xung đột với Trung Quốc – một đối thủ hạng nặng từ bấy lâu nay ở khu vực.

Bắc Kinh đã rất giận dữ sau khi Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã tuyên bố trong diễn đàn an ninh khu vực, được tổ chức tại Việt Nam hồi tháng Bảy, rằng giải pháp hòa bình cho các tranh chấp về hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa là một mối quan tâm ở tầm quốc gia của người Mỹ. Bắc Kinh cho rằng Washington đã can thiệp vào vấn đề “nội bộ” của châu Á.

Hoa Kỳ lo ngại các tranh chấp có thể làm tổn thương đến việc thông thương của một trong những đường biển bận rộn nhất thế giới.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên cả Biển Đông, nhưng Việt Nam, Đài Loan, Malaysia, Brunei và Philippines cũng tuyên bố đó là lãnh thổ của mình. Bên cạnh giá trị cao về nghề cá, Biển Đông cũng được cho là nơi có trữ lượng dầu và khí đốt khổng lồ. Những hòn đảo đang tranh chấp lại nằm ở tuyến đường biển sầm uất nhất, là một “ống dẫn dầu” quan trọng cũng như các nguồn tài nguyên khác bảo đảm tiếp tục thúc đẩy cho nền kinh tế vốn đang lớn mạnh nhanh chóng của Trung Quốc.

Vào thứ Năm (23/9), Tổng thống Philippines Benigno Aquino III đã hoan nghênh một vai trò mạnh hơn của Hoa Kỳ trong khu vực. Ông nói rằng ASEAN sẽ kết thành khối thống nhất trong trường hợp Trung Quốc sử dụng sức ép của một siêu cường trong các tranh chấp lãnh thổ tại khu vực.

Ông Aquino có ý ám chỉ đến Trung Quốc trong phát biểu: "Hy vọng rằng chúng ta không còn nghe thấy cụm từ biển Nam Trung Hoa như thể nó là biển của họ".

Tổng thống Obama cũng nói về vấn đề phát triển thương mại giữa Hoa Kỳ và ASEAN: "Khu vực này là mái nhà của một số đối tác kinh doanh lớn nhất và là thị trường xuất khẩu lớn của chúng tôi, nợi hỗ trợ hàng triệu việc làm của người Mỹ", Obama nói. "Xuất khẩu của Mỹ sang các nước ASEAN đang phát triển nhanh gấp đôi, do đó, Đông Nam Á sẽ là yếu tố quan trọng để Mỹ đạt được mục tiêu tăng gấp đôi xuất khẩu của mình".

Nguồn: Washingtonexaminer

Quốc Ngọc dịch

Người dịch gửi trực tiếp cho BVN