Bauxite Việt Nam

Thái An (Theo Wall Street Journal)

Chỉ vẻn vẹn trong vòng một tuần, các tàu và máy bay Trung Quốc đã có những vụ đụng chạm với phía Nhật Bản, Hàn Quốc và Philippines.

'Theo sát tình hình'

Hôm thứ tư, Nhật Bản đã điều máy bay đuổi hai máy bay quân sự Trung Quốc ở cách quần đảo tranh chấp giữa hai nước tại biển Hoa Đông chỉ 55km. Quần đảo này Nhật gọi là Senkaku còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.

Người phát ngôn chính phủ Nhật Bản Yukio Edano cho hay, Nhật sẽ không chính thức lên tiếng phản đối khi các máy bay Trung Quốc không tiến vào không phận nước này, nhưng ông cũng thể hiện quan ngại về sức mạnh quân sự đang ngày một gia tăng của Trung Quốc. Ông Yukio nhấn mạnh, Nhật sẽ theo sát tình hình. Hiện Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa đưa ra bình luận gì.

Tháng 9 năm ngoái, quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á đã xuống mức thấp nhất trong nhiều năm sau vụ va chạm giữa một tàu cá Trung Quốc với hai tàu tuần tra Nhật Bản ở gần quần đảo tranh chấp.

Trong tháng 12, Nhật Bản - nước bị Trung Quốc soán ngôi á quân kinh tế thế giới 2010 - đã ban hành các chỉ dẫn về cải tổ chính sách quốc phòng. Theo đó, chính sách mới tập trung hướng tới nguy cơ nổi lên từ Trung Quốc.

Nguy cơ chạy đua vũ trang

Quan điểm dùng sức mạnh trong các vấn đề lãnh thổ của Trung Quốc cũng báo động nhiều nước khác trong khu vực.

Hôm thứ tư, Philippines đã triển khai hai máy bay chiến đấu (trong đó có một máy bay ném bom) để bảo vệ tàu thăm dò dầu khí của mình, sau khi tàu này đánh tín hiệu báo cáo việc bị hai tàu tuần tra Trung Quốc quấy nhiễu ở một khu vực tranh chấp tại Biển Đông.

Chính phủ Philippines hôm thứ sáu đã yêu cầu Trung Quốc giải thích về vụ việc này.

Theo hãng AP, người phát ngôn Đại sứ quán Trung Quốc Ethan Sun đã tái khẳng định việc nước này tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, nhưng nói rằng, Bắc Kinh tuân thủ cam kết duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực, cũng như giải quyết các tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình.

Hôm thứ sáu, lực lượng Phòng vệ bờ biển Hàn Quốc đã bắt giữ hai tàu cá cùng thủy thủ đoàn của Trung Quốc sau khi phát hiện những người này đánh cá trái phép tại vùng Đặc quyền kinh tế của Hàn Quốc, cách tây nam đảo Keokrulbiyeol ở vùng biển phía tây hơn 100km.

Một cảnh sát phía Hàn Quốc đã bị thương do các ngư dân Trung Quốc dùng vũ khí, một ngư dân Trung Quốc bị bắn vào chân. Bộ Ngoại giao Trung Quốc hiện chưa có phản ứng gì.

Trung Quốc đã thông báo kế hoạch ngân sách quốc phòng vào hôm thứ sáu. Theo đó, nước này sẽ tăng 13% chi tiêu quốc phòng trong năm nay. Tuyên bố này đã khiến nhiều nước láng giềng trong khu vực quan ngại. Theo giới phân tích, các quốc gia trong khu vực đã và sẽ tăng cường trang bị quân sự đối phó với sự lớn mạnh của Trung Quốc, đe dọa đẩy châu Á vào cuộc chạy đua vũ trang mới.

Gia tăng ảnh hưởng

Theo người phát ngôn Quốc hội Trung Quốc Lí Triệu Tinh, nước này dự kiến chi khoảng 601,1 tỉ nhân dân tệ (91,4 tỉ USD) cho quốc phòng trong năm 2011, tăng so với mức 533,4 tỉ nhân dân tệ năm ngoái.

Các chuyên gia quốc phòng nước ngoài cho rằng, chi tiêu thực tế cho quốc phòng của Trung Quốc cao hơn nhiều con số công bố. Theo ông Lí, ngân sách mới sẽ được sử dụng cho việc “phát triển vũ khí phù hợp”, huấn luyện và tài nguyên nhân lực. Đồng thời, ông Lí Triệu Tinh cũng khẳng định mức chi tiêu quốc phòng vẫn còn tương đối thấp trong tỉ lệ GDP và với ngân sách tổng thể. Ông này cũng bác bỏ quan ngại về nguy cơ với các nước láng giềng.

Ông Lí Triệu Tinh nhấn mạnh, chi tiêu quốc phòng chỉ chiếm 6% ngân sách quốc gia Trung Quốc - thấp hơn vài năm gần đây và thấp hơn nhiều so với Mỹ. "Chi tiêu quốc phòng Trung Quốc tương đối thấp trong thế giới”, ông Lí nói. “Chi tiêu ấy sẽ được sử dụng để đảm bảo độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và các nỗ lực của Trung Quốc sẽ không là mối đe dọa với bất kỳ quốc gia nào”.

Bonnie Glaser, nhà nghiên cứu cấp cao về chính sách an ninh Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế cho hay, mức chi tiêu mới đánh dấu việc Bắc Kinh đã trở lại với sự gia tăng hai con số vài năm gần đây trong ngân sách quốc phòng. “Nói chung, quân đội Trung Quốc đang gia tăng vị trí”, bà nói. "Chúng ta đã thấy khá nhiều bằng chứng về sự gia tăng ảnh hưởng của quân đội Trung Quốc trong hệ thống. Vì vậy, tôi sẽ ngạc nhiên nếu con số chi tiêu quốc phòng năm nay của họ chỉ tăng một con số”.

Theo Leslie Hull-Ryde, một người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Mỹ, chi tiêu gia tăng của Trung Quốc giúp Bắc Kinh xây dựng một “lực lượng hiện đại có khả năng thực hiện các hoạt động quân sự ở phạm vi lớn hơn”. Hull-Ryde nhấn mạnh rằng, Lầu Năm Góc không nên tin vào tỉ lệ 13% là đã thể hiện đầy đủ chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc, đồng thời khuyến cáo, Mỹ cần tiếp tục yêu cầu Trung Quốc “minh bạch hơn về khả năng, mục đích và tài nguyên dành cho các sứ mệnh quân sự”.

Trong vài tháng gần đây, các quan chức quốc phòng Mỹ, trong đó có Bộ trưởng Robert Gates đã khẳng định rằng, phần lớn đầu tư của Mỹ vào các trang thiết bị quân sự mới là để đối phỏ với việc đầu tư của Trung Quốc vào các loại vũ khí mới, kiểu như tên lửa chống hạm.

Quan chức và các học giả Trung Quốc đã cố gắng dịu giọng trong các tuyên bố để xóa bỏ những quan ngại về việc nước này ngày một quả quyết hơn trong các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ, hay Trung Quốc muốn thách thức ưu thế quân sự Mỹ ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Trong tháng 1, Trung Quốc đã làm rúng động khu vực với tuyên bố bay thử loại máy bay tàng hình mới. Tuyên bố này đến sớm hơn dự kiến của Lầu Năm Góc. Trung Quốc cũng đang phát triển loại tên lửa đạn đạo chống hạm, có thể đe dọa các tàu hải quân Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương - nơi Mỹ vốn chiếm ưu thế.

T. A.

Nguồn: Vietnamnet.vn