Động đất Sông Tranh 2: EVN vội kết luận rất nguy hiểm!*
VTC News phỏng vấn GS.TS Nguyễn Thế Hùng
(* Bài đã được GS TS Nguyễn Thế Hùng chỉnh sửa một số chỗ VTC News dùng từ không chính xác. BVN)
(VTC News) – Chuyên gia thủy lợi nói việc EVN vội vàng kết luận đập thủy điện Sông Tranh 2 vẫn an toàn sau các trận động đất liên tiếp gần đây là rất nguy hiểm.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, vấn đề cần được xem xét ở góc độ tổng thể của toàn bộ dự án.
Về vấn đề này, VTC News đã có cuộc phỏng vấn với GS.TS Nguyễn Thế Hùng, Phó chủ tịch Hội Cơ học Thủy khí Việt Nam, Trưởng Bộ môn Cơ sở kỹ thuật thủy lợi, Khoa Xây dựng Thủy lợi - Thủy điện, trường ĐH Bách Khoa Đà Nẵng.
- Sau khi liên tiếp các trận động đất xảy ra từ ngày 3/9 đến nay, EVN một lần nữa khẳng định đập thủy điện Sông Tranh 2 vẫn an toàn, cường độ các trận động đất đều thấp hơn khả năng kháng chấn thiết kế của thân đập. Vậy người dân và chính quyền địa phương đã có thể yên tâm chưa, thưa ông?
Theo tôi, không thể yên tâm được. Và hiện tại, người dân cùng chính quyền địa phương không yên tâm là đúng.
Người dân chỉ yên tâm khi có một cơ quan độc lập gồm các nhà khoa học độc lập, làm việc độc lập đánh giá tất cả các hoạt động của công trình này từ khâu khảo sát, thiết kế, thi công, vận hành cho đến các hiện tượng xảy ra trong thời gian vừa qua thì người dân mới có thể yên tâm được.
- Ông nhận định thế nào về hiện tượng sạt bờ vai thủy điện Sông Tranh 2 và sụt đất bên dưới chân đập vừa xảy ra mà EVN đang gia cố khắc phục?
Chúng ta vẫn có thể thiết kế đập an toàn trong vùng động đất. Tuy nhiên, để làm được điều đó cần rất nhiều kinh phí và phải xem xét, đánh giá, tính toán đầy đủ các yếu tố liên quan.
Không chỉ vậy, công tác thi công có thực hiện đầy đủ các tính toán đó hay không mới là vấn đề. Trước đây, khi đi cùng đoàn Đại biểu Quốc hội Việt Nam khảo sát thân đập cho thấy công trình đã rệu rạo lắm rồi.
Cái đập chắc chắn là nhờ gốc đập, đáy đập và nền đập; nhưng các bộ phận này, qua sự cố trước đây, nay vẫn còn chưa xử lý được. Và nếu vấn đề này không được khắc phục triệt để thì đây là vấn đề rất nghiêm trọng, nhất là khi xuất hiện động đất kích thích do tích nước.
Dưới áp lực cột nước, nó có thể làm xói đáy đập. Và khi ấy, thân đập có cứng mấy cũng không thể giải quyết được vấn đề an toàn.
Vấn đề ở đây là cần xem xét tổng thể của công trình từ kết cấu thân đập, đáy đập, nền đập cho đến tất cả các hạng mục liên quan. Như bác sỹ vậy, cần chẩn đoán con bệnh chính xác từ các triệu chứng, chứ chưa chẩn đoán hết mà kết luận thì rất nguy hiểm.
Còn hiện tượng sạt lở bờ vai, theo tôi, đây là một hiện tượng rất nguy hiểm và chưa thể nói trước được điều gì.
Cái đập chắc chắn, nhưng gốc đập, đáy đập và nền đập yếu. Và nếu vấn đề này không được khắc phục triệt để thì đây là vấn đề rất nghiêm trọng, nhất là khi xuất hiện động đất kích thích do tích nước.
GS.TS Nguyễn Thế Hùng
- Được biết, động đất kích thích do tích nước chỉ xuất hiện rung chấn trong phạm vi hẹp. Nhưng ở Sông Tranh 2, rung chấn đã lan rộng đến các huyện lân cận, cách xa cả trăm km. Vậy bản chất của các trận động đất tại đây là gì?
Trước tiên, đây là khu vực nằm trên đới đứt gãy và đã có những hiện tượng động đất. Nên khi có thêm nhân tố tác động, tình hình sẽ càng xấu hơn, động đất sẽ mạnh hơn và càng nguy hiểm hơn.
Như một cơ thể đã yếu, khi có thêm những yêu tố môi trường bất lợi nó sẽ làm cơ thể càng yếu đi. Thậm chí có thể tử vong.
Còn động đất nơi đây là động đất kích thích do tác động của công trình và tích nước gây ra. Tích nước càng cao, thì động đất càng mạnh. Và tôi vẫn giữ quan điểm "không nên tích nước đến mực nước dâng bình thường theo thiết kế", vì việc này rất nguy hiểm.
- Nếu sự cố xấu xảy ra, ai sẽ là người chịu trách nhiệm?
Luật pháp đã quy định, người nào quản lý, vận hành công trình là những người chịu trách nhiệm nếu công trình xảy ra sự cố.
Thậm chí những người ngăn cản việc kiểm tra, đánh giá chất lượng, sự an toàn công trình hoặc gây cản trở trong việc kiểm tra, khảo sát, đánh giá độc lập và không công khai vấn đề này thì những người đó là những người chịu trách nhiệm.
- Cảm ơn ông!
Nguồn: vtc.vn