Bauxite Việt Nam

Thường Sơn

Chính thể độc tài ở Việt Nam sẵn sàng qua mặt EU thêm một lần nữa bằng những hứa hẹn ‘sẽ cải thiện nhân quyền’ hoàn toàn đầu môi chót lưỡi. 

Vụ công an Lâm Đồng vừa bắt facebooker Vượng Nguyễn là bằng chứng mới nhất về rất nhiều vi phạm nhân quyền của chính thể độc tài ở Việt Nam.

Tháng 9 năm 2019, giới chóp bu Việt Nam cử “một đoàn đại biểu cấp cao” đi châu Âu tham gia Diễn đàn Kết nối Âu-Á do Ủy ban Châu Âu (EC) tổ chức.

Phái đoàn trên do quan chức Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương dẫn đầu. Đoàn này đã có những cuộc làm việc với Phó Chủ tịch Nghị viện Châu Âu Dimitrios Papadimoulis; Ủy viên Thương mại của EU Cecilia Malmstrom; Chủ tịch Ủy ban Thương Mại Quốc tế của Nghị viện Châu Âu Bernd Lange. Trong đó, Việt Nam “đề nghị hai phía thúc đẩy tiến trình Nghị viện Châu Âu phê chuẩn EVFTA (Hiệp định Thương mại Tự do Châu Âu-Việt Nam) cũng như Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (IPA)”.

Vì sao chóp bu Việt Nam phải thúc giục Châu Âu sớm thông qua EVFTA?

Sự thúc giục trên xuất hiện trong bối cảnh một bức thư ngỏ đề ngày 25 tháng 9 gửi cho Chủ tịch Nghị viện Châu Âu, Chủ tịch Tiểu ban Nhân quyền của Nghị viện Châu Âu cùng các nghị viên Châu Âu kêu gọi hoãn xem xét việc phê chuẩn Hiệp định Mậu dịch Tự do với Việt Nam.

Thư ngỏ trên được ký bởi các tổ chức dân sự xã hội và đảng phái độc lập cả trong và ngoài nước gồm những tổ chức như Phóng Viên Không Biên Giới, Hội Bầu Bí Tương Thân, Đảng Việt Tân…

Nội dung thư nêu rõ EVFTA là một thỏa ước thương mại tự do tham vọng nhất tính đến lúc này; và điều thiết yếu là hiệp định phải cổ súy cho các giá trị nhân quyền của EU thông qua mậu dịch.

Tuy nhiên cho đến nay, những hứa hẹn từ phía Việt Nam trong lĩnh vực này chỉ là lời hứa suông. Sau khi đàm phán dự thảo của Hiệp định vào năm 2016, Chính phủ Hà Nội tiến hành chiến dịch kiên trì đàn áp những người bảo vệ nhân quyền, các nhà báo công dân, và những nhà hoạt động vì môi trường.

Hệ thống luật lệ, tòa án và pháp lý được sử dụng để hình sự hóa việc thực thi một cách ôn hòa các quyền được quốc tế bảo vệ; cũng như khước từ quyền được xét xử công bằng và tiếp cận việc chữa trị bệnh hiệu quả.

Những quyền mà Chính phủ Hà Nội hình sự hóa gồm quyền tự do biểu đạt, quyền tự do hội họp, lập hội, quyền tham gia vào hoạt động công và quyền tham gia các tổ chức cổ xúy cho quyền con người.

Nạn nhân trở thành đối tượng của tình trạng giam giữ tùy tiện và những sự tàn độc khác.

Chính phủ Việt Nam thay vì xây dựng niềm tin cho những cam kết nhân quyền, lại gia tăng đàn áp, và tiếp tục vi phạm các chuẩn mực cùng luật pháp quốc tế mà Hà Nội phê chuẩn.

Luật An ninh mạng đe dọa quyền tự do biểu đạt và quyền riêng tư của người sử dụng mạng toàn cầu. Luật này hình sự hóa việc chia sẻ thông tin về các vấn đề xã hội; cho phép biện pháp kiểm duyệt Internet trái với yêu cầu minh bạch và quyền lợi của những nhà đầu tư Châu Âu vào Việt Nam.

Những tổ chức và đảng phái độc lập gửi thư ngỏ yêu cầu EU chỉ mở rộng quan hệ thương mại với Việt Nam khi Chính phủ Hà Nội đáp ứng được những chuẩn mực nhân quyền đề ra trong thư của 32 nghị viên Châu Âu ngày 17 tháng 9 năm ngoái trong đó có việc loại bỏ những điều khoản trong luật hình sự trực tiếp vi phạm Công ước Quốc tế về các quyền Dân sự và Chính trị. Tiếp đến là phải tuân thủ những nguyên tắc lao động mà Hà Nội đề nghị phê chuẩn, đặc biệt các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế gồm Công ước 87 về quyền tổ chức, Công ước 98 về quyền thương lượng tập thể, và Công ước 105 về xóa bỏ lao động cưỡng bức. Điểm thứ ba là phải thực thi những khuyến nghị do các cơ quan giám sát của Liên Hiệp Quốc đưa ra.

EVFTA được ký vào ngày 30 tháng 6 năm 2019; tuy nhiên Hiệp định này cần phải được nghị viện Liên minh Châu Âu và Quốc hội Việt Nam phê chuẩn mới có hiệu lực thi hành.

Nhưng cho đến ngày 30 Tháng Sáu, 2019 khi đặt bút ký kết hai hiệp định EVFTA và EVIPA tại Hà Nội, chỉ mới một phần rất nhỏ trong toàn bộ nội dung rất rộng và sâu của bản nghị quyết về nhân quyền Việt Nam mang số hiệu 2018/2925 (RSP) do Nghị viện Châu Âu tung ra vào giữa Tháng Mười Một, 2018 được phía Việt Nam đáp ứng.

Những bằng chứng không thể chối cãi về vi phạm nhân quyền, cộng với tình trạng đàn áp bất đồng chính kiến ngày càng “vươn lên một tầm cao mới” của chính thể độc tài ở Việt Nam chắc chắn sẽ là những gì mà nhiều nghị sĩ EU không thể bỏ qua khi cân nhắc bỏ phiếu có thông qua hay không Hiệp định EVFTA. Một cái gật đầu dễ dãi của Nghị viện Châu Âu đối với EVFTA sẽ phủ nhận toàn bộ bản Nghị quyết Nhân quyền Việt Nam của chính cơ quan này yêu sách vào Tháng Mười Một năm 2018, khiến uy tín lẫn hình ảnh của Nghị viện Châu Âu bị giảm sút không ít trong đánh giá của cộng đồng quốc tế.

Vào tháng 2 năm 2019, Hội đồng châu Âu đã từng hoãn việc ký kết EVFTA, mà nguồn cơn thực chất là do vô số vi phạm nhân quyền của chính thể độc tài ở Việt Nam.

Vào lúc này và khi thời điểm Nghị viện Châu Âu xem xét bỏ phiếu EVFTA ngày càng đến gần, chính thể độc tài đó đang tìm cách thúc giục EU sớm thông qua EVFTA, nhưng sẵn sàng qua mặt EU thêm một lần nữa bằng những hứa hẹn ‘sẽ cải thiện nhân quyền’ hoàn toàn đầu môi chót lưỡi.

T.S.

VNTB gửi BVN