Bauxite Việt Nam

Trương Châu Hữu Danh

Mười bốn năm trước, khi tôi mới vô nghề báo thì tòa soạn phân công đi làm một vụ cưỡng chế.

Anh nông dân nọ đi làm công nhân, hai vợ chồng “ra riêng” được cha mẹ cho 1.000m2 đất lúa. Anh xin lên thổ cư 300m2 cất nhà làm sân. Còn lại 700m2, hai vợ chồng anh chiều đi làm về đào lên đắp đâu 50 – 60 cái mô trồng xoài. Đến khi xoài có trái, thì trong xóm có người thưa ra xã “thằng này nó phá chính sách an ninh lương thực” (!?).

Rồi xã báo về huyện. Huyện cho cưỡng chế, đem máy đào Kobe xuống phá tan hoang vườn xoài đang cho trái chiến.

Anh mếu máo: “Có 700m2 thì làm sao trồng lúa”. Nhưng luật là luật. Cuối cùng anh phải bỏ hoang đất.

Câu chuyện ép dân trồng lúa, là để bảo đảm an ninh lương thực, xa hơn, là để có cái mà tự hào, ít ra nước tao cũng vô địch xuất khẩu gạo. Sau này, là vô địch cá tra (dĩ nhiên, vì có nước nào nuôi đâu!).

Mỗi năm VN xuất 6 – 7 triệu tấn gạo, giá cực bèo, chưa đến 0,4 đô la một kg. Tổng thu không tới 3 tỷ đô la. Và người làm lúa thì gần như 100% giấy đỏ nằm ngân hàng. Chưa tới mùa đã bán lúa non. Nghèo khổ, thất học, bệnh tật do hít phân thuốc. Chất lượng sống của nông dân trồng lúa vô cùng tệ hại. Nếu mỗi gia đình có 0,5ha đất lúa, thì thu lãi mỗi năm chưa đến 20 triệu đồng. Để cho người như Thuấn mua thẻ hội viên chơi golf thì gia đình nông dân phải trồng lúa 150 năm – với điều kiện không ăn gì!

Giá gạo bèo bọt như thế, nhưng chính phủ phải chi rất khủng khiếp cho đê điều, thủy lợi, rồi hỗ trợ lãi suất tạm trữ, rồi hỗ trợ người trồng lúa 500.000 đồng/ha… Đó là chưa kể tài nguyên đất và nước đang ngày càng bị bào mòn, thủy sản cạn kiệt do nguồn nước nhiễm phân bón thuốc trừ sâu Trung Quốc…

Cái giá xuất khẩu chưa tới 0,4 đô la một ký, có bao nhiêu là tiền của chính phủ chưa tính vào giá thành hạt lúa. Nếu tính đúng tính đủ, thì cái giá này không thể có lời.

Hạn mặn bủa vây, chính phủ phải chi tiền để tiếp nước cho người ở miền Tây sông nước có nước để uống. Tôi tự hỏi, chúng ta đang an ninh lương thực cho ai? Nước uống còn không đủ thì sao cứ phải nhất quyết trồng lúa nước để xuất khẩu?

Hơn lúc nào hết, Bộ trưởng Nông nghiệp cần phải rời phòng máy lạnh, đứng cạnh nông dân và hãy nhìn cao hơn cây lúa.

Nguồn: https://baotiengdan.com/2020/03/11/bo-truong-hay-nhin-cao-hon-cay-lua/