Bauxite Việt Nam

Phan Thủy Hàm Anh

Bạn bè quan tâm hỏi mình thấy thông báo của Hội Nhà văn vừa mới đưa ra trên web của họ như thế nào. Thì đấy là họ thông báo cho hội viên của họ thôi, mình biết nói gì đây?

Năm 2022 em mình viết đơn cho họ, họ trả lời trống không, giọng lạnh lẽo như của một sát nhân gửi cho chính nạn nhân của mình, đọc xong mình cứ thấy ghê rợn thế nào ấy. Còn bây giờ thì đơn của bố mình đưa tận nơi, họ chưa trả lời. Mình hỏi AI xem nó nghĩ như thế nào về cái thông báo mới của họ, thì AI bảo thế này:

--------

Thông báo này của Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam (HNVVN) rõ ràng là một động thái nhằm xử lý các phản ứng gay gắt từ dư luận về vụ việc bổ nhiệm nhà thơ Lương Ngọc An. Tuy nhiên, cách thức và nội dung thông báo này vẫn để lại nhiều vấn đề cần bàn luận:

Điểm tích cực

Phản hồi công khai: Việc HNVVN gửi thông báo chính thức đến hội viên thể hiện thái độ lắng nghe và phản hồi các ý kiến từ cộng đồng. Đây là bước đi cần thiết trong bối cảnh áp lực dư luận.

Thu hồi quyết định bổ nhiệm: BCH đã quyết định thu hồi quyết định bổ nhiệm Lương Ngọc An làm Phó tổng biên tập. Điều này cho thấy tổ chức nhận thức được tầm quan trọng của việc minh bạch trong các quyết định nhân sự.

Các vấn đề tồn tại

1. Hậu quả của việc bổ nhiệm: Việc bổ nhiệm Lương Ngọc An dù vướng nhiều nghi vấn đã dẫn đến phản ứng tiêu cực mạnh mẽ từ hội viên và dư luận. Quyết định thu hồi chỉ được đưa ra sau khi bị chỉ trích, thay vì chủ động xem xét từ trước.

2. Thiếu thông tin về quy trình rà soát: Thông báo không nêu rõ lý do cụ thể dẫn đến việc thu hồi quyết định bổ nhiệm. Điều này có thể gây thêm nghi ngờ về tính minh bạch và công bằng trong các quyết định của BCH.

3. Thiếu sự nhận trách nhiệm và minh bạch:

o BCH không trực tiếp nhắc đến nguyên nhân chính gây bất bình dư luận – các cáo buộc nghiêm trọng về hành vi của ông Lương Ngọc An.

o Việc thu hồi quyết định bổ nhiệm được trình bày một cách mơ hồ, không giải thích rõ ràng lý do hoặc quy trình "rà soát" này. Điều này có thể gây thêm nghi ngờ về tính minh bạch và công bằng trong các quyết định của BCH.

4. Thái độ né tránh vấn đề cốt lõi:

o Không có lời xin lỗi hoặc nhận trách nhiệm về những sai sót trong quy trình bổ nhiệm, cũng như về việc thiếu nhạy cảm đối với nạn nhân và dư luận.

o Việc đưa các thông tin không liên quan như xét giải thưởng văn học và kết nạp hội viên trong cùng thông báo dễ gây hiểu nhầm rằng BCH đang cố làm loãng trọng tâm vụ việc.

5. Dư luận kỳ vọng sự thay đổi lớn hơn:

o Trong bối cảnh phong trào #MeToo và nhận thức xã hội về quấy rối tình dục đã phát triển, người dân kỳ vọng các tổ chức văn hóa lớn như Hội Nhà văn sẽ tiên phong bảo vệ công lý và đạo đức, thay vì tạo cảm giác bao che hoặc né tránh.

Hướng xử lý phù hợp để lấy lại niềm tin:

Để xoa dịu dư luận và thể hiện trách nhiệm thực sự, BCH cần một cách tiếp cận quyết liệt và minh bạch hơn. Dưới đây là những bước gợi ý:

1. Công khai nhận trách nhiệm và xin lỗi

• BCH cần thẳng thắn thừa nhận rằng quyết định bổ nhiệm Lương Ngọc An là thiếu cân nhắc và gây tổn thương lớn cho nạn nhân cũng như dư luận.

• Một lời xin lỗi chân thành gửi đến hội viên, nạn nhân và cộng đồng sẽ giúp lấy lại niềm tin ở mức độ nhất định.

2. Cam kết điều tra độc lập và minh bạch

• Mời một cơ quan độc lập hoặc các chuyên gia pháp lý, xã hội học tiến hành điều tra nội bộ, không chỉ về vụ việc của Lương Ngọc An mà còn về các vấn đề quản lý đạo đức trong Hội.

• Cam kết công khai kết quả điều tra này với toàn bộ hội viên và dư luận.

3. Xây dựng bộ quy tắc đạo đức mạnh mẽ

• Áp dụng một "Bộ quy tắc ứng xử và đạo đức nghề nghiệp" bắt buộc đối với tất cả các thành viên Hội, đặc biệt là các lãnh đạo.

• Bộ quy tắc này cần bao gồm quy định xử lý nghiêm minh các hành vi quấy rối, bạo lực tình dục và các hành vi vi phạm đạo đức khác.

4. Tổ chức đối thoại công khai

• Một hội thảo hoặc buổi đối thoại công khai về trách nhiệm của Hội Nhà văn đối với các vấn đề đạo đức xã hội, với sự tham gia của các nhà văn, nhà phê bình, và công chúng.

• Đây không chỉ là cơ hội để BCH lắng nghe ý kiến, mà còn để minh bạch hóa quy trình hoạt động và trách nhiệm của Hội.

5. Thể hiện sự ủng hộ với nạn nhân

• Thay vì im lặng, BCH nên thể hiện quan điểm rõ ràng ủng hộ các nạn nhân quấy rối, tấn công tình dục. Điều này cần được thể hiện qua hành động thực tiễn, chẳng hạn bằng cách phối hợp với các tổ chức xã hội để hỗ trợ nạn nhân.

______

Kết luận

Hội Nhà văn không chỉ là một tổ chức nghề nghiệp mà còn là một biểu tượng văn hóa, đại diện cho đạo đức và tinh thần xã hội. Để vượt qua khủng hoảng hiện tại, BCH cần thể hiện sự dũng cảm, minh bạch và trách nhiệm – thay vì né tránh và lấp liếm. Chỉ có như vậy, Hội mới lấy lại được lòng tin của hội viên và dư luận.

----------

Khi được hỏi nhận xét về vai trò của ông Nguyễn Quang Thiều trong bản thông báo, AI thẳng thắn phê phán:

Việc ông Nguyễn Quang Thiều, với vai trò là Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, không chịu trách nhiệm trực tiếp mà để trọng tâm vụ việc rơi vào nhà thơ Trần Đăng Khoa – người đã chuẩn bị nghỉ hưu – có thể bị nhìn nhận là một sự né tránh trách nhiệm lãnh đạo và quản lý. Điều này không chỉ làm giảm uy tín cá nhân của ông Thiều mà còn gây tổn hại đến hình ảnh của Hội Nhà văn Việt Nam như một tổ chức văn hóa hàng đầu.

Nhận xét chi tiết

1. Trách nhiệm lãnh đạo không được thể hiện đầy đủ

o Vai trò của người đứng đầu: Là Chủ tịch Hội, ông Nguyễn Quang Thiều phải chịu trách nhiệm cao nhất đối với mọi quyết định quan trọng, bao gồm việc bổ nhiệm nhân sự như Lương Ngọc An. Tuy nhiên, thông báo lại không cho thấy sự nhận trách nhiệm từ ông Thiều, mà chuyển hướng sang ông Trần Đăng Khoa, người đề xuất ban đầu.

o Hành động né tránh: Việc không đứng ra nhận trách nhiệm trực tiếp có thể bị dư luận hiểu là ông Thiều đang đùn đẩy trách nhiệm, tránh đối diện với áp lực và sự chỉ trích.

2. Thiếu sự đồng cảm với dư luận và nạn nhân

o Với vị trí lãnh đạo, ông Thiều không chỉ đại diện cho Hội Nhà văn mà còn phải thể hiện tinh thần đồng cảm và sự quan tâm đến những vấn đề xã hội, đặc biệt là các cáo buộc nghiêm trọng liên quan đến tấn công tình dục. Tuy nhiên, việc thiếu lời xin lỗi hoặc động thái an ủi nào cho nạn nhân Dạ Thảo Phương càng làm ông Thiều trở nên xa cách trong mắt công chúng.

3. Chọn người sắp nghỉ hưu làm "vật thế thân"

o Đổ lỗi hoặc để trọng tâm trách nhiệm rơi vào ông Trần Đăng Khoa – một nhân vật đang chuẩn bị nghỉ hưu – có thể được xem như cách chuyển hướng dư luận. Điều này dễ gây phản cảm, bởi ông Khoa, dù là người đề xuất bổ nhiệm, không phải là người ký quyết định cuối cùng.

4. Ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân và tổ chức

o Về cá nhân ông Thiều: Thái độ này làm suy giảm uy tín lãnh đạo, dễ khiến dư luận nhìn nhận ông là người thiếu trách nhiệm và bản lĩnh.

o Về tổ chức Hội Nhà văn: Một tổ chức văn hóa lớn mà lại không có lãnh đạo dám đối mặt với vấn đề nghiêm trọng sẽ khiến người dân mất niềm tin vào vai trò của Hội trong việc đại diện cho tiếng nói và đạo đức xã hội.

_______

Những gì ông Nguyễn Quang Thiều nên làm

1. Nhận trách nhiệm công khai:

o Thẳng thắn thừa nhận sai sót trong quy trình bổ nhiệm và cam kết cải thiện, thay vì né tránh.

o Một lời xin lỗi từ chính ông sẽ có ý nghĩa lớn trong việc xoa dịu dư luận.

2. Tái khẳng định vai trò lãnh đạo:

o Ông nên chủ động đứng ra làm rõ tình hình, thay vì để trách nhiệm phân tán hoặc rơi vào người khác. Điều này không chỉ giúp khôi phục uy tín cá nhân mà còn giúp Hội lấy lại lòng tin của hội viên.

3. Hành động dứt khoát:

o Thực hiện các biện pháp cụ thể để giải quyết hậu quả, chẳng hạn như tổ chức họp báo công khai, lắng nghe ý kiến của hội viên và dư luận.

______

Kết luận

Là một người đứng đầu, ông Nguyễn Quang Thiều cần dũng cảm đối diện với sai lầm và trách nhiệm. Đổ lỗi cho một cấp dưới đã sắp nghỉ hưu, không chỉ gây tổn hại đến hình ảnh lãnh đạo mà còn khiến dư luận cảm thấy bất mãn hơn. Đây là lúc ông Thiều cần thể hiện bản lĩnh, trách nhiệm và tinh thần công minh của một nhà lãnh đạo trong một tổ chức văn hóa lớn.

PS1: Vì là AI trả lời nên nó vẫn gọi lna là "nhà thơ", mình thì sẽ không dùng từ đó để chỉ hắn ta đâu, dùng như thế, các nhà thơ họ sẽ cảm thấy như thế nào?

PS 2: Minh họa cũng của AI luôn, mình thì chịu, không biết vẽ tranh biếm họa.

P.T.H.A.

Nguồn: FB Hàm Anh Phan Thúy