Bauxite Việt Nam

Bài và ảnh: Nguyễn Xuân Diện

Ngày 11 tháng 9 năm 2010, theo lời mời của Gia tộc họ Phạm Vũ, chúng tôi về làng Đôn Thư, xã Kim Thư, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (cũ) để dự Lễ tưởng niệm Tam nguyên Thám hoa Vũ Phạm Hàm. Lễ tưởng niệm do Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, UBND xã Kim Thư và Hội đồng gia tộc họ Phạm Vũ tổ chức.

Đây là lần thứ hai tôi đến làng Đôn Thư, một làng quê được vua ban tấm biển "Mỹ tục khả phong". Tôi biết Thanh Oai là nơi có nhiều di tích Chúa Trịnh và đây là nơi quê ngoại của nhiều vị chúa Trịnh.

Nơi tiến hành lễ tưởng niệm Thám hoa Vũ Phạm Hàm ngay tại ngõ này.

Cổng dẫn vào Thế Miếu họ Trịnh

Thế Miếu họ Trịnh do Nhà tư sản dân tộc Trịnh Đình Kính (ông vua thủy tinh) - hậu duệ thứ chín của Chúa Trịnh Căn - xây dựng hồi đầu thế kỷ XX.

"Sau khi cách mạng thành công, ngôi miếu thờ này được gia đình ông Trịnh Đình Kính cho Ủy ban hành chính huyện Thanh Oai mượn làm trụ sở. Năm 1989, UBND xã Kim Thư đã ra quyết định số 02QĐ/UB do chủ tịch xã Nguyễn Công Bạ ký trả lại ngôi miếu thờ. Nhưng cho đến bây giờ chính quyền địa phương vẫn chưa thực hiện quyết định ấy. Và họ đang phá dần đi một di sản kiến trúc. Ngôi miếu thờ Trịnh gia thuộc quyền sở hữu gia đình ông Trịnh Đình Kính. Ngành văn hóa đã mấy lần định xếp hạng ngôi miếu thờ Trịnh gia thành di tích văn hóa để bảo vệ di tích. Nhưng họ không thể nào lập được bởi sự lập lờ của chính quyền địa phương. Ngày giỗ, ngày tết, con cháu Trịnh gia về thắp hương tổ tiên mình cũng bị ngăn cản. Bây giờ sân đình đã bị phá, nhà ngang cũng bị phá, và những gì sẽ bị phá tiếp theo ???"

Khi UBND xã Kim Thư có trụ sở mới, khu thế miếu lại được giao cho Nhà trẻ của xã. Giờ xã có nhà trẻ khang trang. Thế Miếu không được bàn giao trả lại cho gia tộc họ Trịnh, trở nên hoang tàn như thế này. Phải chăng chính quyền xã Kim Thư huyện Thanh Oai là một chính quyền ăn cướp?

Hoành phi Trịnh Gia Thế Miếu chăng đầy mạng nhện, là nơi mà những cánh dơi ra vào mỗi khi chiều chập choạng đổ bóng hoàng hôn.

Nghê đá cụt đầu.

Hành lang thành nơi để đồ đạc, sân lan cỏ mọc, điêu tàn

TS Nguyễn Xuân Diện và Thạc sĩ Nguyễn Đức Toàn, đều là những tay hiếu cổ xót xa trước cảnh điêu tàn.

GS Đinh Khắc Thuân đưa tay lần từng thớ gỗ lưu lại chút vàng son quá khứ và những nét chạm kỳ khu.

Chụp một tấm hình kỷ niệm trong niềm thương cảm.

Mai đây, những thứ này sẽ biến mất.

Những bức chạm kỳ khu, giờ long tróc

Cả những cuốn thư lớn, chạm khắc những bài văn chữ Hán Nôm

Nét vàng son cố ánh lên như lời kêu cứu

này là bức hoành phi Quang Hưng Tiền Liệt, mà lũ cháu con nỡ để điêu tàn.

Những bức cửa

này là bức hoành ĐỊNH QUỐC NGUYÊN HUÂN

Nét vàng son dĩ vãng

Cả năm gian nhà Thế miếu trống trải qua tháng qua năm
,
Như một ngôi nhà hoang vắng

Bức hoành SÓC LĨNH CHUNG LINH, nói về nguồn gốc phát tích các chúa Trịnh

Bức cửa võng

Tấm bia gắn trên tường ghi đủ các vị trong thế phả Chúa Trịnh

Cận cảnh Tứ Linh

Cận cảnh tứ linh (2)

Bia và cửa võng

TRỊNH GIA THẾ MIẾU

Đây mảnh sân Thế miếu họ Trịnh

Một miếu nhỏ trước khi dẫn vào sân lớn

Được biết, dòng họ Trịnh đã gửi đi cả một gánh đơn từ để xin lại ngôi thế miếu để thờ cúng tổ tiên, nhưng đáp lại vẫn chỉ là sự im lặng của chính quyền các cấp.

Ngày 28 tháng 9 tới, Hội đồng họ Trịnh toàn quốc cùng với Hội Khoa học Lịch sử VN và Viện Khoa học Xã hội Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học: Thăng Long thời Lê Trịnh. Thiết nghĩ, các nhà khoa học hãy lên tiếng để đòi lại cơ ngơi này cho họ Trịnh. Thôi thì, ông Đỗ Hoài Nam (Chủ tịch Viện KHXH VN) thì không nói làm gì, nhưng các ông Phan Huy Lê, Dương Trung Quốc quyền nghiêng thiên hạ cũng nên cất lên tiếng nói giúp họ Trịnh một phen này!

Các vị hậu duệ của chúa Trịnh trước khi kể đến công lao người xưa, xin hãy mau tu sửa miếu đền! Hãy dọn dẹp cỏ hoang, lên đèn thắp hương, lễ bạc lòng thành dâng lên tiên liệt!

Quá đắng lòng trước cảnh tan hoang tiêu điều của Thế Miếu họ Trịnh, mặc dù vãn sinh chỉ là một người họ Nguyễn!

N. X. D.

Nguồn: Nguyenxuandien Blog