Bauxite Việt Nam

Phạm Quang Tuấn

Ông Trương Nhân Tuấn không đáp ứng thỏa đáng được điểm nào trong bài trước của tôi.

1. So sánh khập khiễng để chứng minh rằng Scarborough Reef đủ lớn để được vùng Đặc quyền kinh tế

Ông Trương Nhân Tuấn (TNT) bảo ông không hề nói rằng Scarborough Reef đủ lớn để được vùng Đặc quyền kinh tế. Tuy nhiên, ông đã viết: “Các thí dụ ở trên cho thấy một đảo, đá, có thể không có người sinh sống và nền kinh tế tự túc, đôi khi vẫn có hiệu lực đầy đủ về ZEE và thềm lục địa. Nếu so sánh các đảo HS và TS, thậm chí bãi cạn Scarborough với các đảo trên, đồng thời xét qua các án lệ về chủ quyền và tình trạng pháp lý của các đảo, thì các đảo HS, TS hay bãi cạn Scarborough có thể được xem là ‘lãnh thổ’. Từ đó một nước có thể chiếm hữu, có thể đòi hiệu lực về ZEE và thềm lục địa”.

Viết như vậy là để làm gì nếu không phải là để chứng minh rằng Scarborough Reef đủ lớn để được vùng đặc quyền kinh tế?

2. Đưa sự kiện sai lạc về diện tích các đảo Trường Sa

TNT công nhận ông viết sai nên đáng lẽ không cần phải bàn thêm. Tuy nhiên, TNT đổi “Đá này còn nhỏ hơn bất kỳ đá nào ở Trường Sa” thành “Đá này còn nhỏ hơn bất kỳ đảo nào ở TS” thì vẫn sai, vì vẫn có những đảo nhỏ hơn ở TS như đảo Bình Nguyên (0,57 ha), đảo Sinh Tồn Đông (0,8 ha), đảo Trường Sa Đông (rất nhỏ).

3. Sai lầm về quan điểm của Phi về EEZ của Scarborough Reef

TNT cho rằng việc Quốc hội Phi thông qua đạo luật coi Scarborough Reef là “regime of islands” có nghĩa là Phi cho rằng Scarborough Reef có thể có EEZ, và do đó Bộ Ngoại giao Phi nói sai khi tuyên bố là Scarborough Reef không thể có EEZ. Thật là chuyện động trời nếu một trang mạng chính thức của Bộ Ngoại giao Phi lại ngang nhiên tuyên bố một điều ngược với luật pháp Phi, nhất là khi con mắt thế giới đang đổ dồn vào đó! Thực ra, lý do giản dị là TNT chưa hiểu chữ “regime of islands”. UNCLOS nói về regime of islands rất ngắn, xin trích nguyên văn:

Article 121

Regime of islands

1. An island is a naturally formed area of land, surrounded by water,

which is above water at high tide.

2. Except as provided for in paragraph 3, the territorial sea, the

contiguous zone, the exclusive economic zone and the continental shelf of an

island are determined in accordance with the provisions of this Convention

applicable to other land territory.

3. Rocks which cannot sustain human habitation or economic life of

their own shall have no exclusive economic zone or continental shelf.

Tức là, theo UNCLOS, những đá ở khoản 3 vẫn thuộc Regime of islands nhưng không có EEZ hay thềm lục địa. Như vậy, việc Bộ Ngoại giao Phi tuyên bố Scarborough Reef không có EEZ hay thềm lục địa hoàn toàn không có gì trái ngược với luật về Regime of islands của Phi. Bộ Ngoại giao Phi không nói sai, ông TNT mới là nói sai.

Tôi tự hỏi tại sao TNT lười biếng đọc đến nỗi viết lách, tranh luận về biển đảo mà không đọc nổi dưới 90 chữ về Regime of islands của UNCLOS?

4. Hiểu lầm thuật ngữ “Area” (Vùng) trong UNCLOS

TNT viết: “Không hề có vấn đề ‘hiểu lầm thuật ngữ Area’ trong bài viết của tôi. Chữ ‘Vùng’ tiếng Việt và chữ ‘Area’ tiếng Anh, tôi viết hoa để trong ngoặc kép”. Nếu quả thật là TNT không hiểu lầm, tức là nếu ông biết sự khác biệt giữa “area” không viết hoa (vùng, khu vực) và “Area” viết hoa (chỉ các vùng biển chung của nhân loại), thì tại sao, khi bàn về chữ “area” không viết hoa trong lá thư của các nhân sĩ, ông lại đem chữ “Area” viết hoa ra giải thích? Lá thư của các nhân sĩ có đả động gì tới “Area” viết hoa đâu?

TNT viết: Chữ ‘Vùng’ tiếng Việt và chữ ‘Area’ tiếng Anh, tôi viết hoa để trong ngoặc kép”. Thử xem lại ông đã viết ra sao trong bài “Hiểu thế nào về nội dung của bản tuyên bố ủng hộ Phi Luật Tân trong tranh chấp Trung-Phi tại bãi cạn Scarborough?”:

Trong bộ Luật biển 1982, thuật ngữ "area" được định nghĩa như sau:

"Area" means the seabed and ocean floor and subsoil thereof, beyond the limits of national jurisdiction;. Được dịch ra tiếng Việt là: “Vùng” là đáy biển và lòng đất dưới đáy biển nằm bên ngoài giới hạn quyền tài phán quốc gia;

“Vùng - area” ở đây không dính dáng gì đến “ZEE và thềm lục địa”, đơn giản vì nó “nằm bên ngoài giới hạn quyền tài phán quốc gia”.

Trong đoạn trên chữ area hiện ra ba lần. Chỉ một lần nó được viết hoa là vì hiện ra ở đầu câu, TNT bám víu vào đó mà chống chế một cách gượng ép: “tôi viết hoa để trong ngoặc kép”. Nhưng hai lần kia (và nhiều lần trong các đoạn khác) thì ông đâu có viết hoa? Cho thấy chỉ là sự lấp liếm một cách vụng về để che đậy sai sót.

Trong thư vừa rồi TNT lại viết: “Vấn đề ở đây là không hề có qui ước nào cho chữ ‘area – vùng’ để chỉ ‘vùng kinh tế đặc quyền’, như trong bài ông Dương Danh Huy đã viết”. Tuy nhiên thư của các nhân sĩ viết “the Panatag Shoal area” (“area” không viết hoa, tức là theo nghĩa thường ngày) thì đã rõ ràng chứ còn cần theo qui ước nào nữa? Không những thế, tôi đã chỉ ra rằng ngay UNCLOS đã viết “The exclusive economic zone is an area beyond and adjacent to the territorial sea” (Điều 55), mà TNT vẫn khăng khăng là không được dùng chữ area để chỉ vùng kinh tế đặc quyền thì không hiểu ông nghĩ gì?

TNT viết thêm: “the sovereign rights of the Philippines in the Panatag Shoal area - quyền chủ quyền của nước Cộng hòa Philippines trong khu vực Panatag Shoal” trong bản tuyên bố. từ hai thí dụ trên, thuật ngữ ‘quyền chủ quyền’ ở đây được sinh ra từ Panatag Shoal chứ không phải sinh từ đảo Luzon”. Đây là một suy diễn không có cơ sở. Quyền chủ quyền (EEZ, TLĐ) có thể phát sinh từ nhiều chỗ. Chỉ khi nào người ta viết “the sovereign rights of the Philippines generated by the Panatag Shoal” (quyền chủ quyền của nước Cộng hòa Philippines phát sinh từ Panatag Shoal) thì mới có thể suy diễn như vậy. Trang của Bộ Ngoại giao Phi cũng đã khẳng định rằng EEZ và TLĐ ở vùng Panatag Shoal không phải là do Panatag Shoal (mà là do EEZ của Phi, tính từ đường cơ bản – baseline – của Phi quanh đảo Luzon):

Obviously therefore, the rocks of Bajo de Masinloc is also within the 200 NM Exclusive Economic Zone (EEZ) and 200 NM Continental Shelf (CS) of the Philippines.

(Do đó, rõ ràng những đá ở Bajo de Masinloc cũng nằm trong vùng 200 hải lý đặc quyền kinh tế (EEZ) và 200 hải lý thềm lục địa của Philippines.)

Và:

The basis of Philippine sovereignty and jurisdiction over the rock features of Bajo de Masinloc is distinct from that of its sovereign rights over the larger body of water and continental shelf.

(Cơ sở của chủ quyền và quyền tài phán của Philippines trên các đá ở Bajo de Masinloc khác với cơ sở quyền chủ quyền của Phi đối với vùng nước và thềm lục địa lớn hơn [quanh đó].)

5/ Lẫn lộn giữa “Chủ quyền” và “Quyền chủ quyền”

TNT bảo ông không lẫn lộn giữa “Chủ quyền” và “Quyền chủ quyền”, nhưng trong khi thư của các nhân sĩ nói rằng họ ủng hộ “quyền chủ quyền” thì TNT lại bảo – thậm chí dẫn trong ngoặc kép – rằng họ ủng hộ “chủ quyền”!

TNT viết thêm: “Thuật ngữ ‘sovereign rights – quyền chủ quyền’ ở đây được sinh ra từ việc Phi có chủ quyền ở Panatag Shoal. Chỉ khi có chủ quyền ở một vùng lãnh thổ (giáp biển) thì mới có thể có lãnh hải, vùng ZEE, thềm lục địa.” Điều này lại sai nữa, vì dù Phi không có chủ quyền ở Panatag Shoal, họ vẫn có quyền chủ quyền, tức là quyền khai thác EEZ và thềm lục địa, ở khu vực (chung quanh) Panatag Shoal, vì Panatag Shoal nằm gọn trong EEZ của đảo Luzon của Phi. Điều này nói rõ trong tuyên bố của Bộ Ngoại giao Phi, đã trích ở trên.

6. Trích dẫn sai lạc

TNT bảo rằng ông không hề có việc trích dẫn sai lạc, nhưng trong khi thư của các nhân sĩ viết “hoàn toàn ủng hộ quyền chủ quyền và các hành động bảo vệ quyền chủ quyền” của Phi mà ông dẫn trong ngoặc kép là “ủng hộ hoàn toàn các hành vi bảo vệ chủ quyền của Phi” thì ta phải nghĩ sao? Trong học thuật có những quy ước về dẫn chứng mà chúng ta không thể không tôn trọng, huống chi sự khác biệt giữa “chủ quyền” và “quyền chủ quyền” rất quan trọng ở đây.

7. Hiểu sai nghĩa từ “support”

Ông TNT vẫn khăng khăng rằng ông không hiểu sai, và “dầu thế nào thì ý nghĩa của ‘support – supporter – soutenir’ không hề là ủng hộ ‘miệng’.” Như vậy là ông chưa bao giờ nghe nói tới “moral support”? Đề nghị ông TNT xem ở đây: http://en.wikipedia.org/wiki/Moral_support, hoặc đi học một lớp Anh ngữ. Không hiểu ông vụng về chống chế như vậy để mong lừa dối được ai, vì độc giả hầu hết đủ trình độ Anh hay Pháp ngữ để hiểu những từ này, và hầu hết đều là “supporter” (Anh) – “supporteur” (Pháp) của một đội thể thao nào đó!

8. Vài điểm khác

TNT phàn nàn tại sao tôi lại bàn về bài “Tranh chấp Trung-Phi tại bãi cạn Scarborough” của ông viết trước khi có lá thư của các nhân sĩ. Xin ông xem lại tựa bài của tôi: “Những sai sót trong các bài về Scarborough Reef của ông Trương Nhân Tuấn”. Với tiêu đề đó thì tôi bàn về bài trên của TNT có gì là sai? Tuy không nói về lá thư, nhưng bài đó viết để chỉ trích những hành động của trí thức Việt Nam đã “lao nhao” ủng hộ Phi trong tranh chấp Scarborough Reef, tức là những hành động hoàn toàn phù hợp với lá thư.

Cuối cùng, TNT viết: “Và tôi cũng không hiểu vì sao ông PQ Tuấn và Dương Danh Huy cố gắng gán cho các đảo HS và TS của VN một giá trị của hòn đá (chỉ có lãnh hải 12 hải lý) trong khi các nước khác, Phi, TQ… đều cho các đảo này có hiệu lực “đảo” (tức có lãnh hải, thềm lục địa và ZEE)?”.

Thật ngạc nhiên khi tự dưng TNT đem chuyện HS, TS vào đây trong khi đang bàn về bãi Scarborough. Việc các đảo HS - TS có EEZ hay không, nếu có thì có bao nhiêu, đảo nào có, lợi hại cho Việt Nam ra sao, v.v. là những vấn đề vô cùng rắc rối, không thể bàn trong vài chữ ở đây được. Tôi e rằng TNT đang cố gắng đánh lạc đề!

P.Q.T.

Tác giả gửi trực tiếp cho BVN