Nhà cai trị ẩn náu: Vương Hỗ Ninh và sự tạo dựng Trung Quốc đương đại
Haig Patapan và Yi Wang
Griffith University, Australia
Nguyễn Quang A dịch
TÓM TẮT
Bài báo cung cấp sự khảo sát toàn diện đầu tiên về đời sống và tư tưởng của Vương Hỗ Ninh, Uỷ viên Bộ Chính trị (BCT), cố vấn cho ba lãnh tụ Trung Quốc, và là người đóng góp quan trọng cho việc trình bày các quan niệm chính trị chính ở Trung Quốc đương đại. Bài báo cũng cố nhìn thấu vào vai trò của trí thức ở Trung Quốc, qua đó nói về chính trị Trung Hoa. Theo bài báo, mặc dù ban đầu lưỡng lự khi tham gia chính trị, Vương thực tế đã trở thành một ‘lãnh tụ ẩn náu’, có ảnh hưởng rất sâu rộng đến bản chất của chính trị Trung Quốc, bằng cách ấy tiết lộ những căng thẳng cơ bản trong chính trị Trung Quốc đương đại, được tạo hình bởi các cuộc tranh luận lớn liên quan đến tính ổn định, sự tăng trưởng kinh tế và tính chính đáng.
Tìm hiểu đặc tính, những khát vọng của các lãnh tụ chóp bu của Trung Quốc và sự thay đổi tế nhị và phức tạp của các liên minh và uy quyền mà đặc trưng cho chính trị ở mức cao nhất này từ lâu đã là tiêu điểm của các nhà nghiên cứu chính trị Trung Quốc. Trong lúc đó, những cố vấn cho các lãnh tụ này ít được chú ý hơn, có lẽ vì sự giấu tên của các cố vấn này và quan niệm rằng họ có ít quyền lực bên trong bộ máy thứ bậc của nhà nước và Đảng. Sự xao lãng như vậy, tuy nhiên, không được biện hộ trong trường hợp của Vương Hỗ Ninh. Vương, cựu học giả Đại học Phúc Đán, năm 1995 đã được mời làm cố vấn cho Chủ tịch Giang Trạch Dân (1993-2003) và kể từ đó đã có một vai trò ngày càng quan trọng trong việc cố vấn cho các lãnh tụ tiếp sau là Hồ Cẩm Đào (2003-2013) và Tập Cận Bình (2013-hiện tại). Ông hiện nay ở trong BCT và được cho là đã có ảnh hưởng quyết định đến việc nêu ra các lý thuyết ‘Ba đại diện’, ‘Quan điểm khoa học về phát triển’ và ‘Giấc mơ Trung Hoa’, một số sáng kiến chính sách chính trị lớn ở Trung Quốc đương đại. Theo bất kể cách đánh giá nào, Vương, vì thế có vai trò quan trọng trong định hình chính trị Trung Quốc đương đại. Thế nhưng có ít nghiên cứu hệ thống về vai trò của ông với tư cách trí thức và cố vấn chính trị. Bài báo này trình bày sự đánh giá toàn diện đầu tiên về Vương, về cuộc đời, trí tuệ và sự nghiệp chính trị của ông, mà phần lớn chỉ sẵn có từ một dải nguồn bị phân đoạn và chỉ bằng tiếng Hoa. Đánh giá này sẽ hữu ích cho những người muốn hiểu Vương là ai và các quan điểm trí tuệ của ông đã là gì trước khi nhậm chức vụ chính thức khi ông ngừng công bố dưới tên của chính mình. Thêm vào đó, hai lý do sau giải thích cho sự khảo sát kỹ hơn về Vương và tư tưởng của ông. Qua thời gian giữ chức và ảnh hưởng của ông, Vương cho phép chúng ta thấy mức độ mà các trí thức có thể được cho là có ảnh hưởng trong chính trị Trung Quốc đương đại. Đồng thời, vai trò chính trị của Vương cung cấp một công cụ có giá trị cho việc tìm hiểu đặc tính của Trung Quốc đương đại, mối quan tâm cốt lõi của nó là gì và nó khát vọng trở thành gì.
Theo bài báo, Vương với tư cách cố vấn chính trị đã có quyền lực chưa từng có trong quyết định các vấn đề chính trị lớn. Ảnh hưởng này lớn đến mức có thể mô tả ông như một ‘nhà cai trị ẩn náu’, người mà lời khuyên và lời chỉ bảo có ảnh hưởng lớn đến chính trị, ảnh hưởng đúng như ảnh hưởng của các lãnh tụ chính trị cao nhất. Hơn nữa ảnh hưởng này không chỉ do bởi tài năng đáng kể của ông. Cũng bởi vì hoàn cảnh duy nhất bao gồm các điều kiện chính trị và kinh tế thay đổi nhanh, các thách thức đối mặt Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), và cuộc tranh cãi về hướng tương lai của Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa mà Vương đi đến sử dụng ảnh hưởng này. Trong chừng mực này, Vương với tư cách nhà cai trị đã trở thành có thể chỉ bởi vì các thách thức cốt yếu mà Trung Quốc phải đối mặt liên quan đến sự ổn định và tính chính đáng của nó và sự không chắc chắn của hướng tương lai nó phải đạt được.
Trong thảo luận tiếp sau, tiết đoạn đầu tiên cung cấp một giới thiệu tiểu sử ngắn của Vương, từ đó cố gắng để hiểu vai trò của ông như một học giả và cố vấn bằng việc xét lại các cách tiếp cận lý thuyết khác nhau được chấp nhận ở Trung Quốc và phương Tây liên quan đến vai trò của trí thức trong chính trị. Việc này bao gồm một tổng quan về vai trò của các cố vấn và các trí thức công cộng (public intellectual) trong chính trị Trung Quốc hiện đại. Sau khi đã phát triển khung khổ quan niệm này cho việc hiểu vai trò của Vương với tư cách cả trí thức công cộng lẫn cố vấn chính trị ở Trung Quốc đương đại, phác hoạ chi tiết các xuất bản phẩm của ông mà chủ yếu bằng tiếng Hoa, cũng như sự đóng góp của ông cho chính trị Trung Quốc với tư cách cố vấn cho ba lãnh tụ Trung Quốc. Các nhận xét kết thúc lưu ý hoàn cảnh đương đại độc nhất cung cấp các cơ hội chưa từng có, dù thường thoáng qua, cho các cố vấn để gây ảnh hưởng khác thường trong định hình cảnh quan chính trị, tiết lộ những thách thức và những sự không chắc chắn lớn trong chính trị Trung Quốc đương đại.
Vương Hỗ Ninh là Ai?
Với tổ tiên ông truy nguyên về tỉnh Sơn Đông, tỉnh lấy làm hãnh diện về nơi sinh của Khổng Tử, Vương Hỗ Ninh sinh năm 1955 trong một gia đình cán bộ cách mạng ở Thượng Hải, nơi ông đã sống hầu hết cuộc đời mình trước khi được tuyển vào ban lãnh đạo Bắc Kinh ở tuổi 40.[1] Nơi sinh của ông đã được mã hoá vĩnh cửu vào sự lựa chọn tên của ông ‘Hu-ning’, có nghĩa đen là ‘sự yên bình Thượng Hải’. Nhưng những năm tuổi thơ của ông rất thiếu yên bình.
Với tư cách một sĩ quan quân đội, cha của Hỗ Ninh đã bị dính líu vào chiến dịch của Mao chống lại Nguyên soái Bành Đức Hoài năm 1959 và rồi sau đó bị ngược đãi trong Cách mạng Văn hoá kéo dài một thập niên bắt đầu từ 1966, khi Hỗ Ninh là một đứa trẻ tuổi teen.[2] Là một cậu bé trầm lặng và hướng nội, Vương Hỗ Ninh đã phát triển một thiên hướng đọc sách. Vì các trí thức bị chà đạp và sự theo đuổi học thuật đã không được đồng ý trong Cách mạng Văn hoá, sách rất thiếu, ngoài một danh mục hạn chế các cuốn sách được chính thức phê chuẩn gồm Mao tuyển nhỏ màu đỏ và các sách vỡ lòng về chủ nghĩa Marx. Vương đã tìm được cách để nhận được các sách ngoại khoá, kể cả các cuốn văn học kinh điển nước ngoài bị cấm, từ các thầy giáo của ông tại Trường Yongqiang Thượng Hải, những người đã bị mủi lòng bởi sự khao khát của ông đối với sự hiểu biết.[3]
Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 1972, ông đã trở thành một công nhân học nghề (xuetugong-học đồ công) trong gần ba năm.[4] Là một người trẻ gầy yếu, ông đã phần nào thoát được số phận bị tống ‘lên miền núi và xuống nông thôn’ (shang shan xia xiang-thượng sơn hạ hương), cùng với hầu hết thanh niên thành thị bỏ học thời đó, khi các chiến dịch trong các năm 1960 và 1970 bắt thanh niên đô thị có học phải chịu sự giáo dục lại của nông dân. Thay vào đó, Vương đã ở vùng nông thôn gần Thượng Hải một thời gian và đã tham gia một chương trình huấn luyện tiếng nước ngoài tại Đại học Sư phạm Thượng Hải (sau này được đổi tên là Đại học Sư phạm Đông Trung Quốc), nơi ông học vài năm chuyên về tiếng Pháp.[5] Sau khi hoàn thành chương trình đào tạo này năm 1977, ông đã làm việc một năm tại Cục Tin tức và Xuất bản Thượng Hải trước khi có một điểm ngoặt lớn trong đời ông.[6]
Năm 1978, với sự khởi đầu của các cải cách của Đặng sau khi Cách mạng Văn hoá tàn phá kết thúc, Vương là một trong những người đầu tiên tận dụng sự hồi sinh của hệ thống đại học của Trung Quốc bằng việc tham gia vào và tự làm nổi bật mình trong các cuộc thi tuyển đại học rất cạnh tranh (Gaokao-Cao Khảo). Mặc dù chương trình đào tạo của ông tại Đại học Sư phạm Đông Trung Quốc không đủ để ông lấy được bằng cử nhân, thành tích Cao Khảo của ông đã gây ấn tượng sâu sắc đến mức ông đã được chấp nhận trực tiếp vào chương trình thạc sĩ rất cạnh tranh về chính trị quốc tế tại Đại học Phúc Đán ở Thượng Hải.[7] Thầy hướng dẫn chính của ông ở đó là Chen Qiren (Trần Kỳ Nhân), một người nổi danh về các công trình của Marx, đặc biệt về Das Kapital (Tư bản), từ đó có thể giải thích cho tên của luận văn của Vương, ‘Từ Bodin đến Maritain: Về các Lý thuyết Chủ quyền được Phát triển bởi giai cấp Tư sản Tây phương’.[8]
Sau khi hoàn tất bằng thạc sĩ với kết quả xuất sắc, Vương đã được giữ lại làm cán bộ giảng dạy, dạy các cua mà những người khác đã không hứng thú để dạy và phát triển các cua mới để đáp lại sự tăng trưởng nhanh của chương trình giảng dạy trong thời đại cải cách đang đâm chồi. Ông đã công bố rộng, cả trong các tạp chí học thuật và trong các báo và tạp chí được giới elite có học đọc. Các lớp học của ông nổi tiếng và được nhiều người dự. Ông thích mặc quần áo bình thường, thức ăn đơn giản, thoải mái và dễ tiếp cận đối với nhân viên và sinh viên.[9]
Khi học tại Phúc Đán, Vương đã gặp Châu Kỳ, một bạn nghiên cứu chính trị quốc tế, người cũng đã chứng tỏ là một học giả giỏi, được đại học tuyển làm giáo viên sau khi tốt nghiệp, người sau đó trở thành người vợ đầu tiên của ông. Cuộc sống yêu đương của họ được mô tả như cuộc sống của hai con mọt sách, không có sự vui đùa và sự lãng mạn, cả hai vùi đầu vào việc đọc riêng của mình trong nhà tập thể chật hẹp, thi thoảng tranh luận với nhau về các chủ đề cả hai cảm thấy hào hứng. Theo một giai thoại, vào ngày trước đám cưới của họ, Châu Kỳ đã đưa cho Hỗ Ninh một danh mục mua hàng đơn giản vào buổi sáng và bảo ông đi mua một số tạp phẩm, cộng thêm một bó hoa như một sự xa hoa hiếm có để làm ngày cưới tươi lên. Cuối ngày khi cả hai trở về nhà, Vương đã quên nhiệm vụ của mình, thay vào đó đã lập một danh mục các sách ông cần mua, viết nghệch ngoạc đằng sau danh mục mua hàng Châu đã đưa cho ông vào lúc sáng.[10] Nhưng ông đã nhớ bày tỏ lòng biết ơn về sự ủng hộ của vợ ông đối với việc nghiên cứu và viết lách của ông trong một số cuốn sách được xuất bản của ông.
Sự hiến dâng của Vương cho những theo đuổi học thuật của ông và phong cách thực tế của ông, cũng như danh mục tăng lên của các công bố của ông, đã không bị làm ngơ bởi các cấp trên của ông, những người đã tỏ ý muốn tiến cử để ông thăng tiến mau hơn. Ban đầu Vương từ chối các lời mời chào của họ, nói rằng ông vẫn còn trẻ và còn nhiều thứ phải học. Theo lối tương tự, ông đã từ chối lời đề nghị cấp cho ông một căn hộ lớn hơn của trường đại học, nói rằng những người khác cần nó hơn. Dù sao đi nữa, năm 1985, khi ông vừa 30 tuổi, Vương đã được cất nhắc lên phó giáo sư mà không phải qua ngạch giảng viên, và trở thành giáo sư trẻ nhất từ trước đến đó tại Phúc Đán. Đấy là một thành tựu phi thường trong những năm đó, khi giới hàn lâm Trung Quốc đã có thứ bậc cứng nhắc, với thâm niên tuổi tác và kinh nghiệm được coi hầu như một điều kiện tiên quyết cho sự cất nhắc.[11] Trong vòng ba năm, ông trở thành giáo sư thực thụ và trở thành Hiệu trưởng Trường Luật trước khi được ban lãnh đạo Bắc Kinh tuyển dụng.
Sự nổi lên nhanh của Vương trong giới học thuật càng được nổi tiếng do sự liên quan thành công của ông trong một loạt cuộc thi vô địch tranh luận quốc tế được phát sóng trên truyền hình quốc gia Trung Quốc. Lần đầu tiên là năm 1988, ông dẫn đội Phúc Đán đến chiến thắng trong cuộc thi tranh luận tiếng Hoa giữa các đại học Á châu, ông đóng một vai trò cốt yếu như huấn luyện viên cho các sinh viên thi đấu. Rồi trong cuộc Thi Vô địch Tranh luận giữa Đại học Quốc tế của năm 1993, gom một số đại học tốt nhất của vùng châu Á-Thái Bình Dương lại với nhau, ông đã là cố vấn cho đội Phúc Đán. Đội đã đạt danh hiệu vô địch với một thành tích gây choáng váng trong cuộc đại chung kết được tổ chức ở Singapore, một sự kiện được hàng triệu khán giả theo dõi ở trong nước, truyền sự tự hào dân tộc lớn lao khắp cả nước.[12]
Vào lúc đó Vương đã công bố hơn một tá sách và nhiều bài báo về các chủ đề đa dạng trải từ khoa học chính trị dòng chính đến các vấn đề quan tâm hiện thời trong thời đại cải cách.[13] Danh tiếng tăng lên của ông đã thu hút sự chú ý nghiêm túc của lãnh đạo cấp cao của chính quyền thành phố Thượng Hải, kể cả Tăng Khánh Hồng và Ngô Bang Quốc, những người thân cận với Chủ tịch Giang Trạch Dân, và là các nhà lãnh đạo quốc gia tương lai. Có một giai thoại là, Tăng, bạn tâm giao của Giang, người sau đó trở thành Phó-Chủ tịch Trung Quốc, đã đích thân tìm Vương sau khi tham dự một buổi lễ chính thức tại Phúc Đán và đã tán chuyện hai giờ với ông. Wang Daohan (Uông Đạo Hàm), một nhà lãnh đạo kỳ cựu được kính trọng với một mối quan tâm say mê đến sự phát triển lý luận của các khoa học xã hội ở Thượng Hải, đã đánh giá cao các đóng góp của Vương trong việc hồi sinh khoa học chính trị ở Trung Quốc.[14] Pan Weiming, người đứng đầu tuyên truyền của Thượng Hải lúc đó và một người tốt nghiệp triết học ở Đại học Bắc Kinh, cũng đã thích thú đọc các công trình của ông.[15] Những người này đã nhiệt tình tiến cử Vương đến Chủ tịch Giang Trạch Dân, người đã xây dựng cơ sở quyền lực của mình ở Thượng Hải (trước khi được Đặng chọn để làm lãnh đạo chóp bu của đất nước vào năm 1989), và vẫn luôn duy trì mối quan hệ mật thiết với những người trong chính quyền thành phố, những người được gọi là ‘Toán Thượng Hải’. Năm 1995 sau khi Giang đã củng cố vị trí của mình trong ban lãnh đạo trung ương, với sự thúc giục lặp đi lặp lại của các bạn của ông kể cả Tăng Khánh Hồng và Ngô Bang Quốc, Giang đã gọi Vương về Bắc Kinh, dù ban đầu còn lưỡng lự, và một chương mới trong cuộc đời và sự nghiệp của Vương bắt đầu.
Mặc dù cho đến lúc đó Giang chưa bao giờ gặp Vương, ông đã nghe nhiều và đọc các công trình của Vương. Người ta kể rằng khi họ gặp nhau lần đầu, Giang đã nói đùa với Vương, ‘nếu anh vẫn không đến Bắc Kinh, những người này (ám chỉ đến các thành viên của “Toán Thượng Hải”, như Tăng và Ngô) sẽ bất hoà với tôi’ (如果你再不进京,这一帮人可要跟我闹翻了). Giang đã trích dẫn các đoạn từ các sách của Vương, làm cho Vương ngạc nhiên thích thú.[16] Báo chí Trung Quốc cho rằng Giang đã bị ấn tượng bởi cuốn Phân tích Chính trị So sánh (1987) của Vương đến mức ông đã trích dẫn các đoạn từ Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ khi nói chuyện với nhân viên và sinh viên tại Đại học Cornell. Khi Tổng thống Bill Clinton thăm Trung Quốc (năm 1998), Giang đã nhắc đến tên Vương Hỗ Ninh trong bữa tiệc tối, hết lời ca ngợi khả năng học thuật của Vương, và Clinton đã phản công bằng sự phô trương các thành tựu của Samuel Huntington.[17]
Vương đã bắt đầu ở Bắc Kinh bằng việc làm trưởng nhóm chính trị trong Ban Nghiên cứu Chính sách Trung ương. Đó là cơ quan then chốt của Uỷ Ban Trung Ương ĐCSTQ, chịu trách nhiệm đưa ra các kiến nghị chính sách, phát triển hệ tư tưởng của Đảng, soạn các văn kiện Đảng và các bài phát biểu của các lãnh tụ. Trong vòng ba năm, ông được cất nhắc lên làm Phó Ban của Ban Nghiên cứu. Năm 2002, tại Đại hội Đảng thứ 16, là giai đoạn quá độ từ triều Giang sang thời đại Hồ Cẩm Đào, Vương đã trở thành một Uỷ viên Uỷ ban Trung ương, cơ quan gom trên 200 thành viên chóp bu của Đảng lại với nhau. Ông cũng được cử làm Trưởng Ban Nghiên cứu, tương đương với chức của một bộ trưởng trong chính phủ nhưng có vị trí trung tâm hơn trong hệ thống thứ bậc chính trị. Trong thời lãnh đạo của Hồ Cẩm Đào, ngôi sao may mắn của Vương tiếp tục lên và, tại Đại hội Đảng thứ 17 năm 2007, ông đã lách một bước gần hơn đến chốn linh thiêng của quyền lực bằng việc trở thành một thành viên của Ban Bí thư Trung ương đầy ảnh hưởng của Đảng trong khi vẫn giữ chức Trưởng Ban của ông ở Ban Nghiên cứu.[18]
Năm 2012, tại Đại hội Đảng thứ 18 đánh dấu sự chuyển giao quyền lực từ Hồ Cẩm Đào sang Tập Cận Bình, Vương đã thành công trong việc bước vào Bộ Chính trị. Như thế ông đã biến đổi về địa vị, từ một trong 204 Uỷ viên Trung ương, thành một trong 25 thành viên của BCT, lõi của ban lãnh đạo Trung Quốc.[19] Sự thay đổi của các lãnh tụ chóp bu đã không gây ra tác động xấu đến vận may của Vương như nó đã gây ra cho nhiều người khác, mà thực sự đã nâng cao địa vị của ông. Bất cứ nơi nào Chủ tịch Tập Cận Bình đi, cả ở trong nước lẫn nước ngoài, Vương là một phần của đoàn tuỳ tùng, như ông đã từng như vậy trong hai chính quyền trước dưới thời Giang và Hồ, như đã được đề cập rộng rãi trong báo chí quốc gia Trung Quốc.[20] Tập đã biến Vương thành một thành viên cốt yếu của giới nội bộ của ông, như Cố vấn An ninh Quốc gia de facto và như một thành viên then chốt của Nhóm Lãnh đạo để làm sâu sắc các cuộc Cải cách, mà đích thân Tập làm chủ tịch.[21]
Sự lên và tiếp tục lên của Vương Hỗ Ninh qua ba chính quyền khác nhau đã được báo chí hoan hô như một thành tựu xuất sắc chưa từng có của một học giả trở thành quan chức. Đáng để làm bài học ở đây là sự so sánh ông với các nhân vật có ảnh hưởng khác, như Mã Khải (1946-nay) và Trịnh Tất Kiên (1932-nay), từ đó nêu bật bản chất khác thường của hoàn cảnh của Vương. Mã Khải, một người tốt nghiệp kinh tế học của Đại học Nhân dân, đã bắt đầu sự nghiệp của mình như một quan chức kinh tế vào năm 1982, đầu tiên trong chính quyền thành phố Bắc Kinh và sau đó trong chính phủ trung ương sau 1993. Ông đã lên qua các bậc, phục vụ hầu như chỉ trong các lĩnh vực kinh tế và tài chính qua ba chế độ hay chính quyền. Ông được biết đến như một trong ‘bốn đại quan’ kinh tế và tài chính của thời đại Hồ (Chủ tịch Hồ Cẩm Đào)-Ôn (Thủ tướng Ôn Gia Bảo), trước khi trở thành một phó-thủ tướng dưới Thủ tướng Lý Khắc Cường trong thời đại Tập. Tuy vậy, không giống Vương, Mã đã không có một sự nghiệp hàn lâm, cũng đã chẳng có một uy tín hàn lâm được xác lập nào trước khi gia nhập quan trường. Trịnh Tất Kiên gần giống Vương hơn, sau khi học và dạy tại Đại học Nhân dân trong những năm đầu thập niên 1950, ông tiếp tục làm việc trong chính phủ trung ương và các tổ chức Đảng, bao gồm Hội đồng Nhà nước, Ban Bí thư của Uỷ ban Trung ương ĐCSTQ và Trường Đảng Trung ương, lên đỉnh như một quan chức cấp bộ trưởng chịu trách nhiệm về công việc tuyên truyền/quảng bá của Đảng trong thời Đặng và Giang. Ông đã lùi bước vào các vai trò bậc thứ hai sau khi Giang chuyển quyền cho Hồ Cẩm Đào. Trịnh đã cũng làm việc như một cố vấn cho Tổng Bí thư Hồ Diệu Bang trong các năm 1980 và đã được biết đến như đã có vai trò quan trọng trong biên tập và sưu tập một số công trình muộn hơn của Mao và các bài nói chuyện của Đặng. Trong một số khía cạnh, vai trò của Trịnh gợi lại vai trò của Vương Hỗ Ninh, nhưng sự nghiệp của Trịnh bị đánh dấu và bị làm mẻ bởi những sự thăng trầm chính trị của một thời đại sớm hơn, với sự thụt lùi và khúc ngoặt gây ra bởi Cách mạng Văn hoá và các ràng buộc đặc trưng cho các thời đại Mao và Đặng. Không giống Vương, sự nghiệp chính trị của Trịnh đã không suôn sẻ, và ảnh hưởng của ông đã giới hạn ở công trình ý thức hệ hay lý luận của Đảng, trong khi quỹ đạo của Vương đã mở rộng đều đặn từ các lĩnh vực lý luận sang các lĩnh vực khác của ban lãnh đạo chóp bu, kể cả lập kế hoạch chiến lược và an ninh quốc gia dưới thời Tập Cận Bình.
Mặc dù biết về sự chú ý và sự xem xét kỹ của công chúng, Vương đã tìm cách để tránh nó càng nhiều càng tốt. Ngoài ra, ông đã tránh các tiếp xúc với những người quen cũ. Thí dụ, khi ông tháp tùng Chủ tịch Tập trong chuyến viếng thăm chính thức Hoa Kỳ vào tháng Chín 2015, tờ New York Times đã tường thuật rằng những người đã biết Vương kể từ khi ông ở Hoa Kỳ với tư cách một học giả khách mời từ tháng Tám 1988 đến tháng Hai 1989, bây giờ không thể tiếp cận được với ông, vì ông đã từ chối các lời mời trò chuyện. Các quan chức Mỹ cũng thấy khó để nói chuyện với ông một cách thoải mái bên lề các diễn đàn quốc tế.[22]
Các nhà tư tưởng và các nhà lãnh đạo ở Trung Quốc
Làm sao để hiểu được vai trò của Vương Hỗ Ninh bắt đầu như một học giả rồi sau đó là cố vấn cho các lãnh tụ chóp bu ở Trung Quốc? Việc này tiết lộ những gì về bản chất của chính trị Trung Quốc đương đại? Vai trò của các nhà tư tưởng ở Trung Quốc đã là một câu hỏi quan trọng và lâu đời.[23] Cách tiếp cận chung đã là để phân biệt giữa các trí thức ‘quan phương-establishment’ - những người hoạt động như các khách hàng của các nhà cai trị, và các trí thức ‘phi-quan phương’ những người cho thấy những cam kết toàn diện hơn.[24] Những sự phân biệt đương thời này cần được hiểu trong bối cảnh lớn hơn của tư tưởng và truyền thống Trung Hoa, và nó khớp thế nào với các khái niệm và cách tiếp cận Tây phương, đặc biệt từ các năm 1890 trở đi. Về mặt lịch sử, vai trò của ‘shi-sĩ’ hay các học giả phụ thuộc rất nhiều vào các truyền thống trí tuệ mà đã cho biết các hành động của họ.[25] Truyền thống Khổng giáo - chiếm ưu thế sau khi Nhà Hán (206 trước Công nguyên-220 sau Công nguyên) thiết lập bộ máy quan liêu Khổng giáo, đã có một mối quan hệ phức tạp với quyền lực chính trị.[26] Các nhà hiền triết Khổng giáo thường tránh xa đời sống chính trị, đóng góp cho cộng đồng bằng cách làm cho cách cư xử và các hành động của họ trở thành các tấm gương ưu tú đáng noi theo. Nhưng ở nơi họ đã cam kết cho sự phụng sự công, họ hoặc có thể làm như các công dân riêng cung cấp lời khuyên độc lập, hay như ‘giới trí giả-literati’, những người được học về các kinh điển - sẽ tích cực phục vụ hoàng đế như các quan lại, và đối với một vài người được chọn, sẽ là các cố vấn của các hoàng đế.[27]
Khái niệm ‘trí thức công cộng-public intellectual’ (gonggong zhishifenzi công cộng trí thức phần tử) đầu tiên đã được đưa vào diễn ngôn Trung Hoa khi Trung Quốc quay sang phương Tây, trong những ngày cuối cùng của Nhà Thanh khi sự xâm lược Tây phương và đế quốc đã nhắc các nhà tư tưởng xem Khổng giáo như nguyên nhân của sự yếu kém và sự làm nhục của Trung Quốc. Cải cách một Trăm Ngày (1898), sự sụp đổ của nhà Thanh (1911), giai đoạn Cộng hoà, đặc biệt Phong trào Ngũ Tứ-mùng Bốn tháng Năm (1919) và Tân Văn-Văn hoá Mới (1916-1920) đã là các nỗ lực để quay sang phương Tây nhằm lấy lại sức mạnh chính trị và quân sự. Sự bất ổn định của nội chiến giữa Đảng Cộng sản và Đảng Dân tộc Chủ nghĩa, với chiến thắng cuối cùng của Mao và ĐCSTQ, đã có nghĩa rằng tư tưởng Khổng giáo của giới trí giả bây giờ đã đối mặt với một cách tiếp cận mới, Tây phương.
Ở phương Tây, mức độ mà các nhà tư tưởng và các ý tưởng của họ có thể có ảnh hưởng chính trị là một câu hỏi quan trọng và lâu dài. Có thể so sánh được với nhà hiền triết Khổng giáo, đã có tấm gương của triết gia người đã tránh xa chính trị hoàn toàn, khả năng kích động của ‘vua-triết gia’, và vai trò thực tiễn hơn của các nhà tư tưởng như các cố vấn đưa ra lời khuyên cho những người nắm quyền lực. Chính trong thời hiện đại ban đầu, tuy vậy, với sự nổi lên của các trí thức (philosophes) Khai sáng mà vai trò mới của ‘các trí thức công cộng,’ như người ngoài cuộc hoặc người bất đồng chính kiến phê phán chính phủ, đã được cho là nổi bật. Những quan niệm khác nhau này về ‘các trí thức công cộng’ đã bị làm cho phức tạp thêm nữa bởi việc đưa cách tiếp cận lịch sử vào chính trị bởi Hegel và rồi thì chủ nghĩa duy vật lịch sử của Marx.[28] Vai trò mới của ‘giới trí thức-intelligentsia’ đã cho thấy năng lực hành động nhập nhằng của các nhà tư tưởng trong biện chứng của lịch sử và sự không chắc chắn liên quan đến các lợi ích giai cấp của họ mà đã có vẻ trệch khỏi các lợi ích của quần chúng hay các đảng tiên phong.
Trong việc quay sang phương Tây, và vì thế sự bác bỏ truyền thống literati vì các lý do triết học và dân tộc chủ nghĩa, các nhà lãnh đạo và các nhà tư tưởng Trung Quốc đã theo hai quan niệm Tây phương khác nhau về các trí thức. Quan niệm thứ nhất, đặc biệt trong thời kỳ khai sáng (Tân Văn) là quan niệm về ‘trí thức công cộng’ hay nhà bất đồng chính kiến - người đã gợi lại về literati phê phán, độc lập với quyền lực chính trị mà vẫn khuyên can nó. Quan niệm thứ hai, đặc biệt sau 1949, ‘giới trí thức’ đã như ‘người phát ngôn ý thức hệ’ hay ‘học giả-cán bộ’ của Đảng mới dựa trên chủ nghĩa Marx-chủ nghĩa Lenin-Tư tưởng Mao Trạch Đông.
Zhishifenzi và ‘Giới Trí thức’ ở Trung Quốc hiện đại
Để hiểu vai trò của Vương Hỗ Ninh trong chính trị đương đại, không chỉ cần hiểu các vai trò và các loại khác nhau của các trí thức như được chi tiết hoá ở trên, mà cũng phải tính đến sự đối xử đặc thù của các trí thức ở Trung Quốc trong các thời đại Mao và sau Mao. ‘Giới trí thức’, hay zhishifenzi (trí thức phần tử), thực tế đã là sự trình bày mới của phép phân đôi người ngoài cuộc-người trong cuộc được nhắc tới ở trên. Khi theo các phạm trù này, các trí thức Trung Quốc đã đi theo các lập trường ý thức hệ mới, nhưng khi làm vậy họ đã mất phẩm giá hay uy quyền của ‘literati’ Khổng giáo, làm cho vai trò mới của họ bấp bênh.[29] Đối với Mao (1949-1975) đã có một tính nước đôi cốt lõi liên quan đến tầm quan trọng chính trị của các nhà tư tưởng hay ‘giới trí thức’. Như ‘những người lao động trí óc’, những người truyền bá và bảo vệ ý thức hệ và các giá trị chính thống, họ đã được xem là những người lao động hữu ích cho sự nghiệp cách mạng. Thế nhưng khi họ bắt đầu phê phán ông, Mao đã xem họ là những người thiếu hiểu biết về các lợi ích của giai cấp vô sản hoặc tệ nhất như ‘kẻ thứ chín thối tha’ (chou laojiu-xú lão cửu), cần được giáo dục, và vì thế phải chịu ô nhục, phát vãng, giam cầm và thậm chí chết. Cách dùng làm công cụ và sửa chữa giới trí thức đã dẫn đến một chu kỳ nới lỏng (fang-phóng) và kiềm chế (shou-thu), rõ rệt trong chiến dịch Trăm Hoa Đua Nở năm 1957 (‘hãy để trăm hoa đua nở; trăm trường phái tư tưởng tranh luận’) cổ võ sự phê phán các sự lạm dụng quan liêu, đã mau chóng tiếp theo bởi chiến dịch Chống Phái Hữu (1957), Đại Nhảy Vọt (1958-1960), và Cách mạng Văn hoá (1966-1976) nơi tất cả trí thức đã bị đổ lỗi vì các sai lầm của ban lãnh đạo và hàng ngàn người đã bị thanh trừng, tự kiểm điểm hoặc đã bị tống xuống miền quê để học từ giai cấp vô sản.[30] Chủ nghĩa Mao đã tạo ra sự yêu-ghét các trí thức Trung Quốc yêu nước và dân tộc chủ nghĩa-nguy hiểm để là người ngoài cuộc phê phán; thế nhưng cũng bấp bênh ngang thế để phục vụ từ bên trong, nơi đã không chắc chắn rằng chủ nghĩa yêu nước sẽ được công nhận.[31]
Các cải cách sau Mao của Đặng Tiểu Bình (1977-1989) đã có vẻ hứa hẹn, nếu không phải là một sự khôi phục lại của shi (sĩ) Khổng giáo, thì chí ít là một sự thừa nhận tầm quan trọng của các trí thức. Mục tiêu mới của chương trình ‘Bốn hiện đại hoá’ đã gợi ý một sự phục hồi ‘những người lao động trí óc’, đặc biệt các nhà khoa học và các trí thức kỹ trị, và một lời mời cho các nhà tư tưởng chính trị để đóng góp cho một Trung Quốc mới và thịnh vượng hơn.[32] Các năm 1980, vì thế, đã trở thành một Khai Sáng Mới với sự nổi lên của các tổ chức bên ngoài Đảng.[33] Thế nhưng khi các sáng kiến này đã có vẻ thách thức nghiêm trọng đến quyền lực của Đảng, Đặng đã quay lại với vốn tiết mục Maoist. Sự sụp đổ tiếp sau của Liên Xô năm 1991, được quy cho các cố gắng dân chủ hoá thất bại, đã thuyết phục các học giả đó và các trí thức đã bênh vực một Trung Quốc mạnh và thịnh vượng, ủng hộ sự ổn định, và xem vai trò của họ là giúp đỡ để phát triển nền kinh tế. Như thế chiến dịch của Đặng để ‘đánh giá lại’ chủ nghĩa Mao đã có các hệ luỵ sâu rộng cho vai trò của các trí thức ở Trung Quốc đương đại. Các nguồn lực kinh tế và chính trị đang được tháo gỡ đã bắt đầu tạo ra các cơ hội thương mại và xã hội chưa từng có. Sự tăng lên của giáo dục phổ thông và đại học (mà đã lót đường cho sự lên theo sau của Vương), sự tiếp cận lớn hơn đến các thị trường quốc tế và thông tin, của cải cá nhân và cơ hội tăng lên và những tiến bộ về công nghệ, đã cung cấp quyền tự do trí tuệ lớn hơn.[34]
Mặc dù các cải cách của Đặng đã mở đầu sự tự do hoá lớn hơn, chúng cũng đã dẫn, theo Wu, ‘đến “ba khủng hoảng niềm tin” sâu sắc (三信危機): một khủng hoảng về niềm tin vào chủ nghĩa xã hội, một khủng hoảng về niềm tin vào Chủ nghĩa Marx và một khủng hoảng về sự tin cậy vào Đảng’.[35] Như một hệ quả, các lãnh tụ tiếp sau, Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào và Tập Cận Bình, tất cả đều đã chấp nhận một cách nhìn nhất quán hướng tới triết học và các khoa học xã hội, nâng cao tầm quan trọng chiến lược của chúng trong quá trình của hiện đại hoá Trung Quốc xã hội chủ nghĩa. Triết học và các khoa học xã hội được xem như ‘các vũ khí lý luận’ để phục vụ chủ nghĩa xã hội, sự ổn định của chế độ và trật tự chính trị.[36] Do đó, sự lãnh đạo trong các lĩnh vực này được coi như sự hiện thân của sự lãnh đạo văn hoá của ĐCSTQ. Vì thế một nguồn tài chính đáng kể đã được cấp cho các dự án giải quyết các nhu cầu chính trị hiện thời trong việc xây dựng Trung Quốc xã hội chủ nghĩa.
Vương là trí thức công cộng?
Chính trong ngữ cảnh của toàn bộ quan bộ quan niệm khác nhau về trí thức của Trung Hoa và của phương Tây, cùng với lịch sử Trung Quốc đặc thù, bài báo này quay sang đề cập đến vai trò của Vương trong chính trị Trung Quốc đương đại.[37] Sự nghiệp ban đầu của Vương tại Đại học Phúc Đán, đặc biệt các công bố rộng rãi của ông, gợi ý rằng theo nghĩa nào đó ông đã là một trí thức công cộng, một người ngoài cuộc mà đã được cho là phê phán Đảng. Cách tốt nhất để trả lời câu hỏi này là bằng việc đánh giá các công bố của ông để thấy mức độ mà ông có thể được mô tả như một học giả phê phán.
Việc đọc kỹ lưỡng các công trình đã công bố của Vương với tư cách một học giả và tri thức công cộng ở Phúc Đán tiết lộ một số chủ đề triết học và chính trị quan trọng.[38] Sau khi vào Đại học Phúc Đán thanh thế, Vương không chỉ đã có một dải rộng các sách để đọc mà cũng còn có sự tiếp cận tốt hơn đến các giáo sư được đọc nhiều. Ban đầu ông đã dự định nghiên cứu chính trị Pháp, rồi quay sang kinh tế học và lịch sử của tư tưởng chính trị Tây phương, và cuối cùng đã tập trung vào khoa học chính trị, một môn được hồi sinh mới đây ở Trung Quốc. Như đã nhắc tới ở trước, đề tài luận văn thạc sĩ của Vương là khái niệm về chủ quyền (sovereignty). Trong khi luận văn của ông không có sẵn công khai, có lẽ có thể tìm thấy vài manh mối đối với nội dung của nó từ cuốn sách đầu tiên do mình ông là tác giả Chủ quyền Nhà nước/Quốc gia (Guojia Zhuquan).[39] Cuốn sách bắt đầu bằng việc làm rõ tầm quan trọng của chủ quyền như một khái niệm then chốt trong khoa học chính trị và đi tiếp để lần vết nguồn gốc và sự tiến hoá của khái niệm trong tư tưởng Tây phương, đối sánh nó với quan niệm Trung Hoa về zhuquan, mà đã có trước khái niệm Tây phương.[40] Cuốn sách sau đó lần vết căn nguyên và sự hình thành của chủ quyền qua các kỷ nguyên khác nhau, giải thích khía cạnh kép của nó trong quyền tối cao (supremacy) trong nước và sự độc lập bên ngoài. Theo một viễn cảnh Marxist, cuốn sách trình bày kỹ lưỡng về bản chất dựa vào giai cấp của chủ quyền, như quyền lực tối cao được giai cấp thống trị của một xã hội cho trước sử dụng.[41] Phần lớn cuốn sách được dành để giải thích các khía cạnh đối nội và đối ngoại của chủ quyền thông qua một tổng quan chi tiết tài liệu lý luận về chủ đề, trích dẫn các tác giả từ Socrates đến Augustine và Machiavelli, và từ Bodin đến Hegel và Austin.[42] Cuốn sách kết thúc bằng việc thảo luận tỉ mỉ tầm quan trọng của chủ quyền đối với nhiều vấn đề đương thời, kể cả sự độc lập dân tộc, Thế giới thứ Ba, trật tự quốc tế, và gần nhà hơn, Năm Nguyên tắc của Cùng Chung sống Hoà bình, trích dẫn Marx, Engels và Lenin về tầm quan trọng của sự bình đẳng quốc gia và sự tự quyết dân tộc cho việc bảo vệ hoà bình quốc tế.[43] Chủ quyền Nhà nước/Quốc gia, vì thế, tiết lộ độ sâu của sự tinh thông của Vương về triết học chính trị và sự chú tâm của ông, được Chủ nghĩa Marx cho biết, đến các hệ luỵ trực tiếp mà sự thấu hiểu của ông có cho thực tiễn chính trị đương đại.
Hai tháng sau khi xuất bản Chủ quyền Nhà nước/Quốc gia, Vương đã công bố cái được ca ngợi như cuốn sách quan trọng nhất của ông, Phân tích Chính trị So sánh.[44] Như được làm rõ trong lời nói đầu, ông theo quan điểm lịch sử-xã hội-văn hoá như cơ sở của cách tiếp cận giải tích của ông, được áp dụng với cả chiều ngang và chiều dọc. Theo chiều dọc, ông thử khai phá các cấu trúc và các hình mẫu của chính trị đương đại thông qua một tổng quan lịch sử về những sự thịnh suy của loài người từ thời cổ đại đến thời hiện đại. Theo chiều ngang, ông tìm cách khám phá ra tính đều đặn nào đó của các mối quan hệ chính trị bằng cách xếp loại ngang bề rộng của các hoạt động chính trị trong thế giới đương thời.[45] Trong chương mở đầu, có tên ‘Thời đại Chính trị’, ông mô tả đặc trưng thế kỷ thứ hai mươi như bị chính trị hoá hơn bao giờ hết và vẽ chân dung một thế giới được toàn cầu hoá nơi loài người được kết nối với nhau đến mức những mối lo âu thường ngày như giao thông, dinh dưỡng và môi trường có thể trở thành một vấn đề chính trị có tầm quan trọng toàn cầu, một sự khác xa với các thành bang Hy Lạp của Politics (Chính trị Luận) của Aristotle.[46] Rồi ông lần vết sự tiến hoá lịch sử của chính trị từ thời cổ đại đến nay liên quan đến các điều kiện lịch sử, xã hội và văn hoá của mỗi thời đại như công cụ trong sự phát triển của cộng đồng chính trị (một khái niệm ông chấp nhận thay cho thuật ngữ ‘nước’ thường được dùng) và và hệ thống chính trị (hay nhà nước). Trích dẫn Marx và Lenin về quá độ từ xã hội xã hội chủ nghĩa sang xã hội cộng sản chủ nghĩa nơi cả chính trị và nhà nước theo nghĩa hiện thời sẽ bị teo dần, ông chỉ ra rằng mặc dù tầm nhìn phi nhà nước có vẻ giống một khả năng xa xôi, nó hoàn toàn không vô nghĩa bởi vì nó cung cấp một viễn cảnh lịch sử tầm dài hạn trong so sánh và phân tích thời đại chính trị hiện hành, cho phép sự tiếp tục của ‘một trí óc khoáng đạt và một tầm nhìn sâu’.[47] Ông cũng làm rõ, rằng trong khi Chủ nghĩa Marx nổi tiếng về sự nhấn mạnh các lực lượng kinh tế như nhân tố quyết định chính của xã hội, chủ nghĩa duy vật lịch sử Marxist đã chẳng bao giờ phủ nhận vai trò của chính trị trong việc quyết định sự phát triển xã hội trong các hoàn cảnh nhất định, vì thế sự cần thiết để có chính trị đúng đắn, nhằm ngăn chặn các tai hoạ như Cách mạng Văn hoá khi đấu tranh giai cấp đã được cho phép diễn ra lan tràn. Mỗi trong chín chương còn lại của cuốn sách mô tả một phân tích chi tiết một khía cạnh quan trọng của chính trị, với chương kết thúc tóm tắt lịch sử và triển vọng tương lai của khoa học chính trị như một môn học.[48] Quan điểm lịch sử-xã hội-văn hoá thấm vào các thảo luận suốt cuốn sách, mô tả các dữ liệu lịch sử và sự so sánh nổi bật ngang các lĩnh vực khác nhau.
Quả thực, viễn cảnh này đã là một motif (chủ đề quán xuyến) luôn trở lại trong các tác phẩm của Vương suốt từ đó. Ngoài các sách, ông đã viết rộng rãi trong cả các tạp chí học thuật và báo chí phổ thông. Một số bài báo này đã được xuất bản lại trong một cuốn sách, Tuyển tập Tiểu luận của Vương Hỗ Ninh, với một lời nói đầu nói rõ lý do căn bản và các ưu tiên trong nghiên cứu của ông.[49] Trích dẫn nhà tư tưởng hiện đại lớn của Trung Quốc và nhà tiểu thuyết Lu Xun (Lỗ Tấn) và sử dụng một ngạn ngữ Trung Hoa nổi tiếng có gốc rễ trong sự nhấn mạnh Phật giáo về chủ nghĩa khổ hạnh và sự trinh bạch, qing xin gua yu (thanh tâm quả dục), Vương tuyên bố rằng sự ưu tiên ban đầu của ông đã để tập trung chuyên tâm vào nghiên cứu học thuật trong các lý thuyết, đặc biệt triết học chính trị, mà không bị dính líu vào cõi thế tục và những sự làm sao nhãng và những cám dỗ trần tục, như ông đã tin vào một cuộc sống thái bình và yên tĩnh như có ích cho việc học và duy trì ‘sự lành mạnh của não’.[50] Nhưng ông đã không thể nào tránh được bị đụng tới bởi chiều hướng mãnh liệt của các cuộc cải cách quanh ông và hệt như Thomas Paine đã bị gây cảm hứng bởi lời kêu gọi của thời đại của ông để cầm bút lên cho sự nghiệp của một quốc gia Mỹ đang mới nổi lên, ông cũng đã cảm thấy sự thúc giục để đáp lại lời kiêu gọi của thời đại cải cách, với một ý thức về ‘trách nhiệm, lương tâm và sự khao khát’.[51] Bởi vì điều này, ông nói, ông đã viết về các vấn đề quan tâm hiện thời cũng như về các vấn đề lý luận. Tuyển tập được chia thành hai phần, lý luận và thực tiễn. Các bài lý luận và lịch sử bao phủ sự phát triển chính trị sau-cách mạng, sự lãnh đạo chính trị trong hiện đại hoá, lịch sử tư tưởng chính trị, Marx bàn về triết học pháp luật của Hegel, Mao thời trẻ và chủ nghĩa vô chính phủ, Quân Vương của Machiavelli, ảnh hưởng của Rousseau, và nền dân chủ Mỹ, giữa các đề tài khác.[52] Phần về các vấn đề hiện thời/thực tiễn thảo luận tỉ mỉ cải cách cơ cấu chính trị của Trung Quốc, sự xây dựng chính trị dân chủ, ứng xử kinh tế và cải cách chính trị, sự tách Đảng khỏi các chức năng hành chính, phân loại dịch vụ công và quản lý nhân sự, tính minh bạch chính trị, dân chủ hoá đời sống chính trị, và thiết lập một quan điểm mới về sự phát triển chính trị.[53] Trong nhiều công trình của mình, viễn cảnh lịch sử-xã hội-văn hoá được ưa thích của ông là rõ rệt, đặc biệt trong sự nhấn mạnh tầm quan trọng của sự tôn trọng các điều kiện thịnh hành ở Trung Quốc. Thí dụ, ông lập luận chống lại ‘việc ghép’ (yi hua jie mu-di hoa tiếp mộc-ghép hoa vào cây) nền dân chủ kiểu Tây phương lên hệ thống chính trị Trung Hoa, nói sự dân chủ hoá chính trị không được vượt quá/nhảy cóc mức phát triển của đất nước, hay ba miao zhu zhang (bạt miêu trợ trường một tục ngữ Trung Hoa có nghĩa để giúp một cây con lớn cao hơn bằng nhổ nó khỏi đất của nó). Đối với mỗi hệ thống chính trị như tuỳ thuộc vào các điều kiện lịch sử-xã hội-văn hoá của một nước cá biệt, ông xác nhận rằng cải cách chính trị không được theo đuổi với cái giá của sự ổn định và rằng sự lãnh đạo tập trung mạnh và thống nhất là cốt yếu cho các cải cách thêm nữa, mà phải được dẫn đầu bởi sự dân chủ hoá bên trong Đảng.
Các lý lẽ này đã hợp với những gì ban lãnh đạo Đảng đã cần vào thời của những thay đổi nhanh cho việc duy trì sự kiểm soát cải cách và chương trình nghị sự mở cửa, vì thế ông được đưa lên Bắc Kinh.[54] Các quan điểm của Vương đã được các nhà bình luận đương thời mô tả đặc trưng như ‘chủ nghĩa uy quyền mới’, mặc dù bản thân Vương chống lại sự gán nhãn như vậy. Quan điểm của Vương về củng cố vai trò của chính phủ trung ương đã được giải nghĩa một cách có hệ thống trong một phỏng vấn viết được đăng trong tạp chí Nghiên cứu Xã hội chủ nghĩa, nơi ông đã liệt kê sáu chức năng chính của chính phủ: kiểm soát, điều phối, hướng dẫn, thúc đẩy, dịch vụ và cân bằng. Ông đã không chỉ khảo sát tỉ mỉ các lý do cho sự làm yếu các chức năng chính phủ trong thời đại mới của cải cách và mở cửa, mà cũng đã gợi ý những cách để nâng cao vai trò của chính phủ, kể cả sự cần để biến đổi cơ chế cũ và thiết lập các cơ chế mới của sự kiểm soát và điều phối. Trong thảo luận những cách tốt hơn để cải thiện nền kinh tế và sử dụng các nguồn lực, ông đưa ra khái niệm về ‘sự phát triển sinh thái học’ (về mặt thúc đẩy sự tăng trưởng cân bằng sinh thái và ngăn ngừa sự lãng phí nguồn lực và ô nhiễm môi trường), và đã nhấn mạnh nhu cầu để xử trí quan chức tham nhũng, cả hai ý tưởng trở thành ngày càng xác đáng trong các chính quyền đến sau, đặc biệt dưới thời Tập Cận Bình.[55]
Tổng quan chung này về các tác phẩm công khai của Vương trước khi ông chuyển về Bắc Kinh năm 1995, khi ông ngừng các bình luận công khai của ông, tiết lộ một số sự nhìn thấu quan trọng vào tài năng và các mối quan tâm của ông.[56] Như đã thảo luận ở trên, các tác phẩm của ông cho thấy một sự tinh thông về các công trình lỗi lạc nhất trong triết học chính trị, cả ở phương Tây lẫn phương Đông. Thế nhưng các công trình của ông tiết lộ nhiều hơn một mối quan tâm triết học hay thậm chí đồ cổ-như là hiển nhiên từ các phần đáng kể của mỗi công trình, Vương đặc biệt quan tâm đến chính trị đương thời và làm sao các thấu hiểu triết học của ông có thể giúp và báo cho thực tiễn đương đại, đặc biệt trong sự đối mặt của Trung Quốc với các đòi hỏi chính trị hiện đại. Thế nhưng một cách quyết định, mặc dù Vương tìm cách cho biết và chỉ dẫn, ông không làm theo dáng điệu hay giọng của trí thức công cộng, bất đồng chính kiến phê phán chính phủ. Như thế về khía cạnh này, có thể thậm chí nói rằng các hành động của ông đã nhất quán với truyền thống literati Khổng giáo về nhà hiền triết người khuyên bảo, hay ngang thế, một viên chức nhỏ biết vâng lời của giới trí thức.
Vương ở Bắc Kinh
Cách nhìn này có vẻ được xác nhận bởi việc ông chuyển thành một người làm công của ĐCSTQ ở Bắc Kinh, nơi ông tỏ ra không khác với trí thức cấp cao literati (gaoji zhishifenzi-cao cấp trí thức phần tử) và quan chức cấp cao - người khuyên răn hoàng đế, hoặc bằng từ ngữ hiện đại: ‘người lao động trí óc’ cộng sản biết vâng lời. Quả thực, hoàn cảnh nền cá nhân của ông có vẻ xác nhận điều này. Sau khi đã sống sót khỏi Cách mạng Văn hoá, ông đã nắm cơ hội để học và nổi lên một cách nhanh chóng qua hệ thống đại học, có được sự cất nhắc tăng tốc như giáo sư và hiệu trưởng Trường Luật. Các xuất bản phẩm của ông và thành công của ông trong huấn luyện nhóm tranh luận đã đưa ông đến sự chú ý của ‘Toán Thượng Hải’, những người đã thuyết phục ông đi Bắc Kinh, nơi ông đã đổi cuộc sống học giả bằng cuộc sống của nhà quan liêu. Sự phụng sự tiếp sau của ông chứng nhận tài năng của ông như một quan chức khéo léo về mặt chính trị và một đầy tớ trung thành của Đảng.
Nhưng đánh giá này về Vương đơn thuần như một học giả thông qua may mắn, các mối quan hệ và những tính toán khôn ngoan trở thành một quan chức không thừa nhận đủ bản chất chưa từng có của sự thăng tiến của ông, sự bền vững của địa vị và ảnh hưởng chính trị của ông. Để làm vậy, cần lưu ý đến tài năng xuất chúng của ông, cách nhìn nước đôi của ông về đời sống của các quan chức, uy thế lạ thường của ông và, có lẽ quan trọng nhất, bản chất của sự đóng góp của ông cho chính sách công Trung Quốc ở mức cao nhất. Tài năng của Vương là rõ rệt từ sự nghiệp học thuật của ông, từ độ rộng và chiều sâu của học vấn của ông và sự xác nhận tiếp sau về tài năng của ông ở mức cao nhất. Như bài báo này đã tìm cách để cho thấy, tri thức và học vấn đó là quan trọng đối với Vương, và rõ rệt là các cố gắng sớm của ông để tự giáo dục mình, đặc biệt trong Cách mạng Văn hoá và việc dạy học và xuất bản rộng rãi của ông. Chính khả năng học thuật của ông, hơn là các nguồn ảnh hưởng khác, đã thu hút ‘Toán Thượng Hải’ đến với Vương, như được chứng tỏ trong tiểu sử ngắn của ông.[57] Tường thuật về đời ông gợi ý rằng Vương đã phải được thuyết phục để đổi cuộc sống học giả của ông cho cuộc sống của một quan chức, gợi ý tình yêu tiếp tục của ông với học vấn và sự thiếu tham vọng chính trị. Các lý do cuối cùng của ông để chuyển lên Bắc Kinh, ta có thể phỏng đoán, đã là do một hỗn hợp của khát vọng để có ảnh hưởng lớn hơn để thực hiện các đề xuất chính sách hữu ích từ bên trong, cũng như một ý thức về nghĩa vụ công hay chủ nghĩa yêu nước, rõ rệt từ các nhận xét của ông liên quan đến ‘trách nhiệm, lương tâm và sự khát khao’.[58]
Thế nhưng khác xa một cuộc sống chuẩn của quan chức-học giả, sự nghiệp quan trường của Vương trong Đảng đã xuất sắc trong ba khía cạnh quan trọng và quan hệ với nhau. Thứ nhất là sự thăng tiến đều và nhanh đến vị thế uy quyền trong hệ thống thứ bậc, từ vai trò cố vấn ban đầu tại Ban Nghiên cứu Chính sách Trung ương đến các chức vụ ngày càng có uy quyền hơn, cho đến bây giờ ông ở gần đỉnh của hệ thống chính trị Trung Quốc, như một thành viên BCT và như cố vấn riêng của Tập [và từ 25-10-2017 như người thứ 5 trong 7 người của Thường vụ BCT của ĐCSTQ, trên đỉnh của hệ thống chính trị, ghi thêm của người dịch]. Thứ hai là sự thực đặc biệt rằng sự thăng tiến của ông đã trùng với và đã không bị ảnh hưởng bởi những sự thay đổi trong ban lãnh đạo qua Giang, Hồ và Tập bây giờ. Nhưng có lẽ khía cạnh căn bản hơn của thành công của Vương với tư cách một quan chức có thể nằm ở sự đóng góp của ông cho việc định hình các đường nét và chiều hướng của chính trị Trung Quốc.
Chính sự thành thạo của ông về học vấn, và mong muốn của ông để cải thiện chính trị Trung Quốc, là cái không nghi ngờ gì đã thu hút ‘Toán Thượng Hải Giang’ đến với Vương. Nó cũng là lý do, bài báo này tranh luận, vì sao ông đã tiếp tục được giữ và được nâng lên cao trong bộ máy quan liêu kể từ khi ông chuyển lên Bắc Kinh. Vương trên thực tế đã có một năng lực độc nhất còn thiếu trong các cấp bậc cao nhưng lại cốt yếu cho Trung Quốc trong thời đại của các cải cách sau-Mao. Đối mặt với các vấn đề chính trị và kinh tế mới và các thách thức mà đã không thể được giải đáp đơn giản bằng Tư tưởng Marxist-Leninist-Mao Trạch Đông truyền thống, một tập thể lãnh đạo Trung Quốc đã đối mặt với sự cần đến một giới trí thức không-quan liêu mà sẽ nhào nặn lại những cách mới để thích nghi các khái niệm tiến hoá của chủ quyền, dân chủ và luật trị (rule of law) ở Trung Quốc. Cái đã đặc biệt quan trọng đã là việc xác định nền tảng mới của tính chính đáng mà sẽ hoà giải các đề xuất kinh tế sáng tạo với vai trò tiến hoá của Đảng. Trong nhiều khía cạnh, vì thế, Vương đã là - và đang là - người cho thời đại. Nhưng thành công của ông cũng có thể quy cho sự thực rằng ông đã hoàn thành các trách nhiệm và nghĩa vụ được áp đặt lên ông. Vương đã được báo chí Trung Quốc ghi nhận công trạng với việc vạch ra các biểu ngữ tư tưởng lớn của ba lãnh tụ ông đã phục vụ (hay đang phục vụ), như ‘Ba đại diện’ của Giang (sange daibiao), ‘Quan điểm khoa học về phát triển’ của Hồ (kexue fazhan guan) và ‘Giấc mơ Trung Hoa’ của Tập (zhongguo meng). Rằng Vương là người khởi xướng hay là người trình bày các khái niệm này đã được lấy từ các bài báo được xuất bản ở Trung Quốc mà các nhà chức trách Trung Quốc đã không kiểm duyệt và vì thế bằng sự ngụ ý đã xác nhận.[59] Nó cũng là một cách được xác nhận bởi các học giả Tây phương.[60] Việc này, tất nhiên, không có nghĩa rằng Vương đã thực sự nghĩ ra các khái niệm này. Chúng có thể đã tồn tại một thời gian rồi hoặc đã được phát triển bởi những người khác và được kể công cho Vương, vì các mục đích chính trị trước mắt hay vì sự quy kết chiến lược dài hạn trong trường hợp chúng không thành công. Nhưng sự thẩm tra kỹ của bài báo này về sự nghiệp hàn lâm và các tác phẩm của Vương gợi ý rằng ông chắc chắn có năng lực để nghĩ ra những cách diễn đạt như vậy. Hơn nữa, có vẻ hợp lý để cho rằng chính thành công với mỗi đề xuất như vậy đã cho ông các chứng chỉ cho những sự cất nhắc tiếp sau, mà đến lượt lại cho ông uy quyền để nghĩ ra sáng kiến mới. Vì thế, có khả năng cao là Vương quả thực đã tạo ra và phát triển mỗi trong số các đề xướng chính sách công lớn này, và rằng thành công được cảm thấy giải thích cho thành công tiếp tục và uy quyền khác thường của ông trong hệ thống thứ bậc chính trị đương thời.
Nếu quả thực Vương đã có một vai trò đáng kể trong việc nghĩ ra và trình bày các khái niệm này, là hữu ích để suy ngẫm về bản chất và tầm quan trọng của chúng. Cái gọi là lý thuyết ‘Ba đại diện’ được đưa ra vào năm 2000 như đóng góp của Giang cho nền tảng triết lý của chủ nghĩa xã hội Trung Quốc. Cho rằng ĐCSTQ đại diện các lực lượng sản xuất tiên tiến, văn hoá tiên tiến và các lợi ích căn bản của đa số nhân dân Trung Quốc, khái niệm đã nhắm tới, giữa các thứ khác, nền kinh tế tăng trưởng thêm nữa và việc xây dựng một sự đồng thuận chính trị có cơ sở rộng rãi bằng cách kết nạp các doanh nhân tư nhân và những người hưởng lợi khác của các cải cách thị trường của Đặng, những người mà đã bị dán nhãn những kẻ đi con đường tư bản chủ nghĩa trong thời Mao.[61] ‘Quan điểm khoa học về phát triển’ của Hồ, ngược lại, đã tập trung vào việc đạt được sự phát triển cân đối và thúc đẩy sự hài hoà xã hội. Vì các sự thiếu cân bằng và bất bình đẳng gia tăng giữa các vùng khác nhau và các tầng lớp khác nhau, khái niệm của Hồ đã nhấn mạnh tính trung tâm của người dân thường và sự cần cho sự phát triển ‘toàn diện’ trong một cố gắng để sửa chữa sự thái quá của tăng trưởng kinh tế nhanh xuất phát từ thời Đặng và Giang, chú ý nhiều hơn đến các vấn đề đe doạ sự hài hoà và sự ổn định của xã hội Trung Quốc.[62] Thuyết ‘Giấc mộng Trung Hoa’ của Tập được đưa ra sớm sau khi ông trở thành lãnh tụ Đảng vào năm 2012, trong thời gian thăm Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc, nơi ông bình luận về di sản lịch sử đáng tự hào của đất nước và đã nói về ‘một sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa’. Lời kêu gọi này đến nhờ vào một nền kinh tế Trung Quốc dâng lên mà đã trở thành nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới lúc đó khi dân tộc Trung Hoa đã khao khát có một cuộc sống khá giả hơn ở trong nước và sự kính trọng lớn hơn ở nước ngoài. Như một lời kêu gọi tập hợp lại, Giấc mơ Trung Hoa phân biệt mình bằng thâu tóm được tâm trạng của dân tộc với các dẫn chiếu đến lịch sử và văn hoá Trung Hoa hơn là việc dùng đến các quan niệm hệ tư tưởng của các chính quyền trước.[63]
Nhiều hơn sự thi hành đơn giản trong việc đề ra và trình bày chính sách công hoặc các chương trình hay các đề xướng kinh tế, tài chính hay kỹ trị cụ thể, các quan niệm này là các tầm nhìn bao quát toàn diện của cái Trung Quốc là và khát khao trở thành. Chúng không hoàn toàn nói về ‘các ý thức hệ’, trong chừng mực đó chúng không tìm kiếm tính chính xác hay biệt ngữ kỹ thuật của các hình thức trước của chủ nghĩa xã hội khoa học. Quả thực, trong tính tổng quát và tính mơ hồ của chúng, chúng mong mỏi nhiều hơn để là ‘các chuyện kể’ bao quát toàn diện mà tìm cách để kết hợp cái là hiển nhiên về sự căng thẳng sâu sắc ở Trung Quốc đương thời, các đòi hỏi của sự ổn định và các lực ly tâm của sự thay đổi mà có tiềm năng đập vụn chế độ. Mỗi sự lặp lại của ‘biểu ngữ’ gợi nhớ lại các tuyên bố học thuyết Maoist, nhưng trong phạm vi và tham vọng của chúng, chố gắng tinh tế hơn để vượt quá chủ nghĩa giáo điều học thuyết đến một tương lai mà có thể làm cho thích nghi với các đòi hỏi khác nhau hoàn toàn và mâu thuẫn nhau cho tính chính đáng. Với tư cách như vậy, chúng tiêu biểu cho các cố gắng để định nghĩa chế độ: những cách diễn đạt phức tạp và tham vọng của cái Trung Quốc là và cái nó khao khát để trở thành.
Vương như Lãnh tụ ẩn náu
Vai trò chính trị của các nhà tư tưởng hay các trí thức đã là một vấn đề quan trọng và kéo dài ở phương Đông và phương Tây. Sự phân biệt chính giữa các nhà tư tưởng những người vẫn ở ngoài quyền lực chính trị, hoặc không can dự hay không cung cấp lời khuyên răn phê phán, và những người nhận chức vụ, như các quan chức hay các cố vấn, có thể thấy và đã được hiểu theo những cách đặc thù trong quan niệm Khổng giáo về shi (sĩ), sự hiểu Tây phương về cố vấn và philosophe hay trí thức công cộng, và theo quan điểm Marxist về intelligentsia (giới tri thức). Vương Hỗ Ninh ban đầu đã là một học giả tại Đại học Phúc Đán và vì thế đã là cố vấn khôn ngoan theo truyền thống Khổng giáo, hay trí thức người cung cấp lời khuyên cho ĐCSTQ. Một khi ông đã nhận chức vụ với ĐCSTQ, tuy vậy, ông đã ngừng viết công khai và đã trở thành ‘công nhân tư tưởng’ trong Đảng, người làm theo các nhu cầu và các đòi hỏi của Đảng và các lãnh tụ của nó. Thế nhưng sự xem xét kỹ lưỡng này về vai trò của ông trong chính trị Trung Quốc đương đại gợi ý rằng ảnh hưởng của ông đã quan trọng hơn một cố vấn đơn thuần rất nhiều. Thời gian dài đương chức của Vương, trải qua ba đời lãnh tụ, sự lên nhanh của ông trong quyền lực, đến mức bây giờ ông là thành viên BCT [và Thường trực BCT, người dịch thêm vào], và đóng góp của ông cho các việc nghĩ ra các khái niệm chính trị có ảnh hưởng lớn như ‘Ba đại diện’, ‘Quan điểm khoa học về phát triển’ và ‘Giấc mộng Trung Hoa’ gợi ý rằng, mặc dù ông không nắm bất cứ quyền lực chính trị trực tiếp nào, và vị trí của ông ngày càng bấp bênh, vai trò của ông trong việc định hình chiều hướng chính trị của Trung Quốc đương đại đã làm cho ông ngang bằng các lãnh tụ chính trị. Trong vai trò này, Vương, vì thế, có vẻ đã trở thành một người trong cuộc mà vai trò và các hoạt động của ông theo nghĩa nào đó có thể được hiểu cả dưới dạng literati Khổng giáo lẫn intelligentsia Marxist. Nhưng trong các khía cạnh quan trọng, Vương có vẻ đã vượt quá các vai trò này. Chính xác hơn, ông là, theo truyền thống của sự uyên thâm Tây phương, cố vấn cai trị một cách gián tiếp. Nói cách khác, ông đã trở thành một lãnh tụ ẩn náu.[64] Phải là rõ, rằng bài báo này không xác nhận rằng Vương đã nắm quyền lực chính trị, mà rõ ràng ông được giữ bên trong cấu trúc lớn hơn của Ban Bí thư, Ban Thường vụ BCT, và các chức vụ bên trong hệ thống thứ bậc của Đảng và nhà nước. Đúng hơn, sự gợi ý là lời khuyên của ông đã quan trọng đến mức mặc dù không nắm quyền lực chính trị trực tiếp, với tư cách một cố vấn ông đã định hình một cách đáng kể chiều hướng chính trị tương lai của Trung Quốc hiện đại. Tất nhiên, Vương không hoàn toàn ẩn náu theo nghĩa rằng ông ở ngoài tầm nhìn hay ít ai biết đến - bất chấp các cố gắng ẩn danh của ông, Tập (giống như Hồ và Giang trước Tập) đã khăng khăng yêu cầu Vương tháp tùng họ đến các sự kiện lớn và các cuộc thăm viếng quốc tế, tuyên bố công khai ảnh hưởng được che giấu này. Việc này xác nhận sự thực hiển nhiên rằng với tư cách cố vấn và nhà cai trị ẩn náu, Vương không có quyền lực và sự an ninh của các lãnh tụ như Tập. Thế nhưng chính sự cân bằng tế nhị này giữa sự thiếu quyền lực chính trị, và sức mạnh có được từ các sự thấu hiểu và lời khuyên của ông - từ uy quyền trí tuệ - là cái tiết lộ cả sức mạnh và sự bấp bênh của các ý tưởng và các nhà tư tưởng bên trong thế giới tàn nhẫn của chính trị.
Khả năng của một nhà tư tưởng với tư cách cố vấn và, vì thế, của nhà cai trị ẩn náu không chỉ tiết lộ các khía cạnh quan trọng của bản thân Vương mà cũng cho những sự nhìn thấu có giá trị vào hoàn cảnh độc nhất của Trung Quốc đương đại mà có thể làm cho thích nghi một chức vụ như vậy.[65] Chỉ trong hoàn cảnh không thông thường như vậy, đặc biệt trong thời đại của việc đặt các nền móng, của các khủng hoảng và các quá độ chuyển đổi, mà các cố vấn có thể có quyền lực như vậy. Rằng tất cả ba lãnh tụ gần đây đã cần đến lời chỉ bảo của Vương gợi ý rằng có các vấn đề sâu sắc đối mặt Trung Quốc đương đại mà không đơn thuần mang tính kỹ thuật hay quan liêu. Đóng góp của Vương cho ‘các biểu ngữ’ đơn giản là sự thể hiện bên ngoài của các cuộc đấu tranh kiến tạo (tectonic) về chiều hướng tương lai Trung Quốc phải theo mà không gây nguy hại cho an ninh và sự ổn định cơ bản của nó. Nói cách khác, các cuộc đấu tranh cho tính chính đáng do ‘ba khủng hoảng niềm tin’ mà đã trao uy quyền chưa từng có cho các nhà tư tưởng cũng là bằng chứng không thể chối cãi về các vấn đề cơ bản và các thách thức kinh khủng đối mặt với đất nước. Chính ảnh hưởng và uy quyền của Vương Hỗ Ninh vì thế trùng với sự bất ổn định và tính bấp bênh của Trung Quốc đương đại, và một sự không chắc chắn sâu sắc của cái là ‘Giấc Mộng Trung Hoa’.
Tuyên bố công khai
Không xung đột lợi ích tiềm tàng nào được các tác giả báo cáo.
H.P. - Y.W.
__________
Ghi chú về các tác giả:
Haig Patapan là Giám đốc của Trung tâm Cai quản và Chính sách Công (Centre for Governance and Public Policy), Đại học Griffith. Các quan tâm nghiên cứu của ông là về lý thuyết và thực hành dân chủ, triết học chính trị, sự lãnh đạo chính trị và chủ nghĩa hiến pháp so sánh.
Yi Wang là giảng viên cấp cao, Đại học Griffith, dạy và nghiên cứu các mối quan hệ quốc tế, báo chí và dịch thuật. Trước ông đã làm việc như một nhà ngoại giao (Bắc Kinh), nhà sản xuất (BBC, London) và trong vai trò lãnh đạo (SBS, Melbourne). Cuốn sách mới nhất của ông là Australia-China Relations post 1949: Sixty Years of Trade và Politics (Routledge, 2012).
[1] Về tổ tiên của Vương, xem, chẳng hạn, JunJian, ‘Boshishengdaoshi Wanghuningjiaoshou’ [‘PhD supervisor professor Wanghuning’], Fudan Xuebao (Shehui Kexue Ban) [Fudan Journal (Social Sciences edition)], (25 may 1994). Phải lưu ý rằng hầu hết tư liệu về cuộc sống ban đầu của ông không có sẵn bằng tiếng Anh và khó để tìm trong bất cứ một chỗ nào trong các xuất bản phẩm tiếng Trung. Cho một khảo sát ngắn bằng tiếng Anh về sự nghiệp của Vương, đặc biệt sự học rộng của ông trước khi ông chuyển về Bắc Kinh trong 1995, xem Joseph Fewsmith, China since Tiananmen: The Politics of Transition (Cambridge: Cambridge University Press, 2008), pp. 95-100.
[2] Vào khoảng thời gian này, trong 1965, khi Hỗ Ninh vừa mới mười tuổi, mẹ ông đã bị ốm nặng và phải vào bệnh viện gần 20 lần. Hỗ Ninh đã cùng anh chị em mình lo cho bà. Xem: Hao Chen và Ge Wang, ‘houlaizhe jushang: ji fudan daxue zui nianqing fu jiaoshou Wang Huning’ [‘Những người đến sau xuất chúng: về phó giáo sư Vương Hỗ Ninh của Đại học Phúc Đán’], Zhongguo Gaodeng Jiaoyu [China Higher Education], (28 September 1986), p. 20.
[3] Ibid., p. 20.
[4] Zhou Xiao, ‘Guozheng wendan Wang Huning’ [‘Cây bút bậc Thầy về chính trị quốc tế Vương Hỗ Ninh’], Huaren Shikan [Chinese Times], (1 august 2003), p. 28.
[5] Jun Zhou, ‘Wang Huning: cong qingnian xuezhe dao gaoceng zhinang’ [‘Vương Hỗ Ninh: từ học giả trẻ đến cố vấn chóp bu’], Shiji Xing [Centennial Journey], (1 march 2002), p. 32.
[6] Hong Xiao, ‘hongqiang zhinang Wang Huning’ [‘Vương Hỗ Ninh: cố vấn đằng sau các bức tường đỏ’], Dong Nan Xi Bei [Bốn Phương], (15 august 2013), p. 18.
[7] Hong Xiao, ‘Cong xuezhe zouru juece ceng’ [‘từ học giả đến người ra quyết định’], Jin Qiu [Thu Vàng], (1 July 2014), p. 14.
[8] Chen and Wang, ‘houlaizhe jushang’, p. 21.
[9] Xiao, ‘Guozheng wendan Wang Huning’, pp. 28-29; Feng Jiang, ‘Wang Huning fandui Wang Huning’ [‘Vương Hỗ Ninh chống lại Vương Hỗ Ninh’], bài báo online của cựu sinh viên Phúc Đán, 2008, sẵn có tại: https://blog.sina.com.cn/s/blog_4b11fbbd01009xw7.html (accessed 5 June 2016).
[10] Xiao, ‘Guozheng wendan Wang Huning’, p. 28.
[11] Chen and Wang, ‘houlaizhe jushang’, pp. 23-24.
[12] Xiao, ‘hongqiang zhinang Wang Huning’, p. 19.
[13] Các công trình này gồm các sách do mình ông làm tác giả Chủ quyền Quốc gia (1987), Phân tích Chính trị So sánh (1987), Một Phân tích về Khoa học Chính trị Đương đại ở Phương Tây (1988), Phân tích Sinh thái học của Chính quyền (1989), Chống tham nhũng: Thí nghiệm của Trung Quốc (1990), Mỹ chống lại Mỹ (1991), Văn hoá Phe cánh Làng xã ở Trung Quốc Đương đại: Một sự Thẩm vấn và Hiện đại hoá của Xã hội Trung Quốc (1991) và Cuộc đời của một nhà Khoa học Chính trị (1995); các sách do ông làm đồng tác giả và biên tập Khoa học Chính trị Đại cương (1986), Một Dẫn nhập cho Nghiên cứu Hành chính (1988), Tham nhũng và Chống-Tham nhũng: Nghiên cứu Hải ngoại về các Vấn đề Tham nhũng trong Thời Đương Đại (1990), Chiến tranh Ngôn từ ở Singapore (1993) và Logic của Chính trị: Các Nguyên lý Marxist của Khoa học Chính trị (1994). Ông cũng đã dịch, với các đồng nghiệp cuốn Modern Political Analysis (1963) của Robert Dahl và cuốn Les etapes de la pensee sociologique (1967) của Raymond Aron, với các cuốn sách dịch được xuất bản trong năm 1987 và 1988, một cách tương ứng. Nhiều bài báo của ông đã xuất hiện cả trong các tạp chí học thuật lẫn trên báo chí nói chung, với một số bài được tuyển thành một tập được xuất bản trong 1989.
[14] Xia Xiao, ‘Dulingfengsao de xuezhe Wang Huning’ [‘Học giả hàng đầu Vương Hỗ Ninh’], Juece yu Xinxi [Decision and Information], (15 July 2001), p. 39.
[15] Xiaoxia Chen, ‘Wang Huning: xuezhe congzheng de dianfan’ [‘Vương Hỗ Ninh: thí dụ về học giả bước vào chính trị’], Lingdao Kexue [Leadership Science], (16 february 2003), p. 23.
[16] Qing tian, ‘hongqiang zhinang Wang Huning’ [‘Cố vấn tường-đỏ Vương Hỗ Ninh’], Renmin Wenzhai [People’s Digest], (1 December 2011), p. 5; Xiao, ‘Dulingfengsao de xuezhe Wang Huning’, p. 39.
[17] Xiao, ‘Dulingfengsao de xuezhe Wang Huning’, p. 40.
[18] Tian, ‘hongqiang zhinang Wang Huning’, p. 5; Xiao, ‘Cong xuezhe zouru juece ceng’, p. 16.
[19] Xem chú thích 12. [Vì bài báo được viết trước Đại hội 19 và được đăng lên ngày 20-10-2017 khi Đại hội đang diễn ra, năm ngày trước khi Vương lọt vào vị trí thứ 5 trong Thường vụ BCT gồm 7 người, ông thực sự trở thành “nhà cai trị” không ẩn náu; chú thêm của người dịch Nguyễn Quang A.]
[20] Ibid., p. 19.
[21] Qingtao Su, ‘lengmian Wang Huning: cong xuezhe dao hongqiang diyi zhinang’ [‘Vương Hỗ Ninh Bộ mặt Lễ phép: từ học giả đến cố vấn chóp bu’], Xin Chengxiang [New Town and Country], (1 march 2014), p. 53.
[22] Edward Wong, ‘Xi Jinping’s inner circle offers cold shoulder to Western officials’, New York Times, (25 September 2015), available at: https://www.nytimes.com/2015/09/26/world/asia/xi-jinping-china-president-inner-circle-western-officials.html (accessed 5 June 2016).
[23] Về một tổng quan về sự học rộng xem Edward Gu and Merle Goldman,‘introduction: the transformation of the relationship between Chinese intellectuals and the state’, trong Merle Goldman and Edward Gu, eds, Chinese Intellectuals Between State and Market (abingdon: routledge, 2004), pp. 1-18; Hao Zhidong, Intellectuals at a Crossroads: The Changing Politics of China’s Knowledge Workers (New York: State University of New York Press, 2003), pp. 1-50.
[24] Shiping hua, ‘one servant, two masters: the dilemma of Chinese establishment intellectuals’, Modern China 20(1), (1994), pp. 92-121; Peter R. Moody, Opposition and Dissent in Contemporary China (Stanford, Ca: Hoover Institution Press, 1977); Ka-ho mok, ‘the changing relationship between the state and the intellectuals in post-mao China’, trong Intellectuals and the State in Post-Mao China (Basingstoke: Macmillan Press, 1998), pp. 171-203; Carol Lee Hamrin and Timothy Cheek, China’s Establishment Intellectuals (New York: m.e. Sharpe, 1986), pp. 13-15.
[25] Trung Quốc đã không có ‘các trí thức công cộng’. Vai trò của shi-sĩ đã được biết bởi các trường phái tư tưởng khác nhau, kể cả Khổng giáo, các pháp gia (Han Feizi-Hàn Phi Tử) và Đạo giáo (Lao Tsu-Lão Tử), tất cả họ đã ganh đua vì quyền lực trong thời kỳ Xuân-Thu và Chiến Quốc (chun-qiu-zhan-guo) (770-221 BCe).
[26] Xem trong ngữ cảnh này sự đóng góp của Mạnh tử-Mencius (c. 390-305 BCe), Tuân Tử-Hsun-tzu (c. 312-236 BCe) và các diễn giải siêu hình tân-Khổng giáo trong thời Nhà Đường và Nhà Tống. Về ‘Khổng giáo mới’ đương đại, xem, Jerome B. Greider, Intellectuals and the State in Modern China: A Narrative History (New York: the Free Press, 1981); Jesús Solé-farràs, New Confucianism in Twenty- First Century China: The Construction of a Discourse (Abingdon: Routledge, 2014). Về sự lên của ‘học giả-quan chức’ xem John W. Dardess, Confucianism and Autocracy: Professional Elites in the Founding of the Ming Dynasty (Berkeley, CA: University of California Press, 1983); Benjamin A. Elman,‘The failures of contemporary Chinese intellectual history’, Eighteenth-Century Studies 43(3), (2010), pp. 371-391.
[27] Các tấm gương lớn đã là Hải Thuỵ (Hai Rui), người đã mang quan tài của mình cùng ông khi quở trách một hoàng đế nhà Minh lạm dụng, và Khuất Nguyên (Qu Yuan) (200 BC) người đã gieo mình xuống sông tự vẫn khi nhà vua bỏ qua lời khuyên của ông. Nói chung xem Merle Goldman, ‘Confucian influence on intellectuals in the people’s republic of China’, trong William Theodore de Bary and Tu Weiming, eds, Confucianism and Human Rights (New York: Columbia University Press), p. 264; Greider, Intellectuals and the State in Modern China; Joseph Fewsmith, State and intellectuals at the turn of the century’, trong China since Tiananmen, p. 15.
[28] Như Boggs lưu ý, ‘truyền thống marxist đã vật lộn với mâu thuẫn giữa một bản sắc lý luận có gốc rễ trong tầm nhìn về sự tự giải phóng vô sản và thực tế chính trị về một phong trào bị chi phối bởi các trí thức’. Xem Carl Boggs, ‘Marxism and the role of intellectuals’, New Political Science 1(2-3), (1979), p. 7. Xem cả Ron Eyerman, ‘Intellectuals and progress: the origins, decline, and revival of a critical group’, trong Jeffrey C. Alexander and Piotr Sztompka, eds, Rethinking Progress: Movements, Forces, and Ideas at the End of the 20th Century (Routledge: Abingdon, 2002), pp. 91-105; Jean-Philippe Béja, ‘The role of intellectuals in the reform process’, Contemporary Chinese Thought 34(4), (2003), pp. 8-26.
[29] Như Bonnin và Chevrier lưu ý, tính bấp bênh của họ đã là do sự thực rằng họ đã không là giai cấp lao động cũng chẳng là tiên phong cách mạng. Xem Michel Bonnin and Yves Chevrier, ‘The intellectual and the state: social dynamics of intellectual autonomy during the post-mao era’, The China Quarterly 127, (1991), p. 571.
[30] Xem nói chung Ibid., pp. 572ff; Goldman, ‘Confucian influence on intellectuals in the people’s republic of China’.
[31] Xem Judith Shapiro, ‘Bitter love: Chinese intellectuals and the state’, trong Vladimir Tismaneanu and Judith Shapiro, eds, Debates on the Future of Communism (New York: Palgrave Macmillan, 1991), p. 202.
[32] Xem Béja, ‘the role of intellectuals in the reform process’, p. 13; Carol Lee Hamrin, ‘Conclusion: new trends under Deng Xiaoping and his successors’, trong Merle Goldman, Timothy Cheek and Carol Lee Hamrin, eds, China’s Intellectuals and the State: In Search of a New Relationship (Harvard: Harvard University Asia Center, 1987), pp. 275-306.
[33] Gợi ý rằng chu kỳ fang-shou (phóng-thu) là ít nghiêm ngặt hơn. Bonnin và Chevrier lưu ý vụ Bai Hua (Bạch Hoa) trong năm 1981, chiến dịch chống lại sự tham nhũng tinh thần trong 1983, chủ nghĩa khai phóng tư sản trong 1987 và Chiến dịch Song Bách trong 1986. Xem Bonnin and Chevrier, ‘The intellectual and the state’, p. 577; Vera Schwarcz, The Chinese Enlightenment: Intellectuals and the Legacy of the May Fourth Movement of 1919 (Berkeley, Ca: University of California Press, 1986).
[34] Xem U. Eddy, ‘The making of Chinese intellectuals: representations and organization in the thought reform Campaign’, The China Quarterly 192, (December 2007), pp. 971-989; Gloria Davies, ‘Anticipating community, producing dissent: the politics of recent Chinese intellectual praxis’, China Review 2(2), (2002), pp. 1-35; Maurizio Marinelli, ‘On the public commitment of intellectuals in late socialist China’, Theory and Society 41(5), (2012), pp. 425-449; Timothy Cheek, ‘Xu Jilin and the thought work of China’s public intellectuals’, The China Quarterly 186, (2006), pp. 401-420.
[35] Shufang Wu, ‘politicisation and de-politicisation of Confucianism in contemporary China: a review of intellectuals’, Issues & Studies 51(3), (2015), p. 167.
[36] Ibid., p. 168.
[37] Tiêu điểm đương thời ở Trung Quốc đã là về ‘trí thức công cộng’ bất đồng chính kiến và không biết họ có suy sụp không, xem Marinelli, ‘On the public commitment of intellectuals’; Jilin Xu, ‘The fate of an enlightenment: twenty years in the Chinese intellectual sphere (1978-1998)’, trong Goldman and Gu, eds, Chinese Intellectuals Between State and Market, pp. 183-213. Tuy nhiên, đã có ít sự chú ý hơn đến vai trò của cố vấn, trí thức ‘quan phương’ hay trong cuộc, như Vương đã là, và mức độ của ảnh hưởng của họ.
[38] Những sách này chỉ có sẵn bằng tiếng Hoa, vài trong số chúng được liệt kê trong chú thích số 13.
[39] Huning Wang, Guojia Zhuquan [State/National Sovereignty] (Beijing: people’s publishing, 1987).
[40] Khái niệm cổ điển Trung Hoa về zhuquan (chủ quyền) thường dẫn chiếu đến quyền lực của quốc vương, nhưng muộn hơn đã được chấp nhận bởi dịch giả bậc thầy, Yan Fu, như từ tiếng Hoa tương đương cho sovereignty khi dịch Spirit of the Laws của Montesquieu (Wang, Guojia Zhuquan, pp. 1-5).
[41] Wang, Guojia Zhuquan, pp. 1-19.
[42] Ibid., pp. 20-122.
[43] Ibid., pp. 106-122.
[44] Huning Wang, Bijiao Zhengzhi Fenxi [Phân tích Chính trị So sánh] (Shangai: Shagai People’s Publishing House, 1987). Xem Kuide Chen, ‘Zhengzhi wenhua yu bijiao zhengzhixue: du Wang Huning bijiao zhengzhi fenxi’ [‘Văn hoá chính trị và chính trị học so sánh: về Phân tích Chính trị So sánh của Vương Hỗ Ninh’], Dushu [Reading], (4 January 1987), pp. 29-37 cho một bài phê bình Trung Quốc về cuốn sách.
[45] Wang, Bijiao Zhengzhi Fenxi, pp. 1-2.
[46] Ibid., pp. 1-33.
[47] Ibid., p. 28.
[48] Ibid., pp. 34-296, 297-324.
[49] Huning Wang, Wang Huning Ji [Một Tuyển tập các Tiểu luận của Vương Hỗ Ninh] (Harbin: Heilongjiang Education Press, 1989). Xem Fewsmith, China since Tiananmen, p. 97, ông nhận xét: ‘Nhìn chung, các tiểu luận của Vương kết hợp một sự hiểu hầu như Parsonian về cách mà trong đó mọi thứ được kết nối với mọi thứ khác với một sự hiểu biết Huntingtonian về sự cần thiết để xây dựng các định chế và duy trì sự ổn định thông qua một chính phủ mạnh trong một thời kỳ chuyển đổi (quá độ) dài’.
[50] Wang, Wang Huning Ji, p. 1.
[51] Ibid., p. 2.
[52] Ibid., pp. 165-313.
[53] Ibid., pp. 1-161.
[54] Xiao, ‘Dulingfengsao de xuezhe Wang Huning’, p. 39.
[55] Qiu Kaiming, ‘Phóng vấn Vương Hỗ Ninh’, Shehui Zhuyi Yanjiu [Socialist Studies] no. 6, (27 December 1989), pp. 33-36.
[56] Vào lúc ông chuyển lên Beijing trong 1995, Vương đã công bố gần 20 cuốn sách và 200 bài báo, phủ một dải rộng đề tài.
[57] Tuy vậy, lưu ý sự gợi ý rằng sự thăng tiến của ông không chỉ nhờ các mối quan hệ Thượng Hải của ông, mà qua bà vợ đầu tiên của ông - Châu Kỳ, mà cha của bà - Zhou Jirong - là một nhà nghiên cứu cấp cao trong Viện các Mối Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc, gắn với cục tình báo bí mật của Trung Quốc (Zhou, ‘Wang Huning: cong qingnian xuezhe dao gaoceng zhinang’, p. 32; Renyan Su, ‘Wang Huning kao shenme qingyun zhishang’ [‘Cái gì ở đằng sau sự lên như sao băng của Vương Hỗ Ninh’], Kaifang Zazhi [Open Magazine], (June 2013), available at: https://blog.boxun.com/hero/201306/cba5959/6_1.shtml (accessed 5 June 2016).
[58] Wang, Wang Huning Ji, p. 2.
[59] Vai trò của Vương như trí tuệ bậc thầy đã được thừa nhận rộng rãi trong báo chí Trung Quốc, kể cả các báo được liên kết trực tiếp với các báo chính thống, như People’s Digest, một chi nhánh của Nhân dân Nhật báo. Xem, chẳng hạn, Tian, ‘Hongqiang zhinang Wang Huning’, p. 4 và Su, ‘Lengmian Wang Huning’, p. 51.
[60] Xem, thí dụ, bình luận của nhà nghiên cứu của đảng Teng Wensheng rằng ‘ba đại diện’ đã được phát triển bởi Giang trong sự phối hợp với cố vấn chính của ông Zeng Qinghong và Vương, được trích trong Robert Lawrence Kuhn, How China’s Leaders Think (Singapore: John Wiley and Sons, 2011), p. 106. Cho các dẫn chiếu cụ thể khác đến Vương và những đóng góp của ông xem Zhiyue Bo, ‘Hồ Cẩm Đào và hệ tư tư tưởng của ĐCSTQ: một viễn cảnh lịch sử’, Journal of Chinese Political Science 9(2), (2004), p. 36, fn 87; Barthélémy Courmont, ‘What implications for Chinese soft power: charm offensive or new hegemony?’, Pacific Focus 28(3), (2013), pp. 345-347; Kingsley Edney, ‘Soft power and the Chinese propaganda system’, Journal of Contemporary China 21(78), (2012), pp. 901, 908; Joseph Fewsmith, ‘China in 2007: the politics of leadership transition’, Asian Survey 48(1), (2008), pp. 91, 93; Terry Flew,‘Evaluating China’s aspirations for cultural soft power in a post-globalisation era’, Media International Australia 159(1), (2016), pp. 33-34; Anja Lahtinen, ‘China’s soft power: challenges of Confucianism and Confucius institutes’, Journal of Comparative Asian Development 14(2), (2015), p. 206; Peter M. Kristensen and Ras T. Nielsen, ‘Constructing a Chinese international relations theory: a sociological approach to intellectual innovation’, International Political Sociology 7(1), (2013), pp. 38-39; Linda Jakobson and Ryan Manuel, ‘How are foreign policy decisions made in China?’, Asia & the Pacific Policy Studies 3(1), (2016), p. 103; Cheng Li, ‘China’s fifth generation: is diversity a source of strength or weakness?’, Asia Policy 6(1), (2008), pp. 53-93; Cheng Li, ‘The Chinese Communist party: recruiting and controlling the new elites’, Journal of Current Chinese Affairs 38(3), (2009), pp. 13-33; Kalpana Misra, ‘Neo-left and neo-right in post-tiananmen China’, Asian Survey 43(5), (2003), p. 738; David Shambaugh, ‘The dynamics of elite politics during the Jiang era’, The China Journal 45, (2001), p. 105; Jeanne L. Wilson, ‘Soft power: a comparison of discourse and practice in russia and China’, Europe-Asia Studies 67(8), (2015), pp. 1,173-1,177.
[61] Về học vấn, xem Joseph Fewsmith, ‘Studying the three represents’, China Leadership Monitor 8(1), (2003), pp. 1-11; Manoranjan Mohanty, ‘Three represents: ideology of the fourth generation’, China Report 39(2), (2003), pp. 237-245; Xianlin Song, ‘Signs of the times: the discourse of “three represents” and globalisation’, East Asia 22(3), (2005), pp. 25-40.
[62] Về ‘xã hội hài hoà’ xem John Delury, ‘Harmonious in China’, Policy Review 148, (2008), pp. 35-44; Heike Holbig, ‘Remaking the CCP’s ideology: determinants, progress, and limits under Hu Jintao’, Journal of Current Chinese Affairs 38(3), (2009), pp. 35-61; Yongnian Zheng, ‘“Harmonious Society” and “Harmonious World”: China’s policy discourse under Hu Jintao’, briefing series, no. 26, China policy institute, University of Nottingham, october 2007.
[63] Xem William A. Callahan, ‘Identity and security in China: the negative soft power of the China Dream’, Politics 35(3-4), (2015), pp. 216-229; Michael X.Y. Feng,‘The “Chinese Dream” deconstructed: values and institutions’, Journal of Chinese Political Science 20(2), (2015), pp. 163-183; Peter Ferdinand, ‘Westward ho-the China Dream and “one belt, one road”: Chinese foreign policy under Xi Jinping’, International Affairs 92(4), (2016), pp. 941-957; Zheng Wang, ‘The Chinese Dream: concept and context’, Journal of Chinese Political Science 19(1), (2014), pp. 1-13.
[64] Có một truyền thống dài về nhà tư tưởng/triết gia người khuyên răn các lãnh đạo chính trị và bằng cách làm vậy một cách tiềm năng trở thành một nhà lãnh đạo ẩn náu: xem Plato’s Laws; Xenophon’s Hiero; Machiavelli’s The Prince; Rousseau’s Discourse on Political Economy. Sự căng thẳng tiềm tàng giữa các cố vấn và các lãnh tụ được tóm tắt một cách thú vị trong The Prince của Machiavelli (ch. 19), khi ông tuyên bố: ‘vì đây là một quy tắc chung chẳng bao giờ sai: rằng một hoàng tử người không khôn ngoan tự mình thì không thể được khuyên bảo tốt, trừ phi quả thực tình cờ ông ta phải chịu phục tùng một mình một người để chi phối ông ta trong mọi thứ, mà là một người rất cẩn thận. Trong trường hợp này ông ta có thể may mắn, nhưng nó sẽ không kéo dài bởi vì kẻ thống trị trong thời gian ngắn sẽ lấy đi nhà nước của ông ta’ (ch. 19, p. 95).
[65] Về nghiên cứu hàn lâm trước khảo sát các trí thức công cộng, với các sự nhìn thấu vào hoàn cảnh chính trị và lịch sử, xem Hao Chang, Chinese Intellectuals in Crisis: Search for Order and Meaning (Berkeley, CA: University of California Press, 1987).
Nguồn: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10670564.2017.1363018?needAccess=true&
Dịch giả gửi BVN
Sáng lập:
Nguyễn Huệ Chi - Phạm Toàn - Nguyễn Thế Hùng
Điều hành:
Nguyễn Huệ Chi [trước] - Phạm Xuân Yêm [nay]
Liên lạc: bauxitevn@gmail.com
boxitvn.online
boxitvn.blogspot.com
FB Bauxite Việt Nam
Bài đăng phổ biến
- Thấy gì từ việc Washington cho phép Ukraina dùng tên lửa tầm xa của Mỹ trên lãnh thổ Nga?
- Tinh giản bộ máy – Một số ý kiến (Kỳ 2)
- Thể chế và con người
- Biden cho phép Ukraine tấn công tên lửa vào bên trong nước Nga
- Những người treo cờ
- Đất lúa Đồng bằng Cửu Long: Từ trù phú đến kiệt quệ
- Giám đốc Đài Tiếng nói Hoa Kỳ VOA tuyên bố ủng hộ nhà báo Phạm Chí Dũng
- Những nghịch lý kinh niên của kinh tế Việt Nam
- Ưu tiên phát triển văn hóa sao lại đòi tăng thuế gấp đôi?
- Những điều có vẻ trớ trêu thời kinh tế thị trường (*)
Bài đã đăng
Nhãn
- Giáo Dục
- Sử Liệu
- chính phủ
- Pháp Luật
- Nhân quyền
- !00 năm ĐCSTQ
- “Bên thua cuộc”
- "Bộ tứ" Châu Á - Thái Bình Dương
- "Cuồng Trump" tại Mỹ
- "Dịch hạch"
- "phản động"
- 10 năm Bauxite Việt Nam
- 100 năm Trung Cộng
- 1000 năm
- 14/3
- 2638349
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 năm tạp chí Diễn đàn
- 30 tháng Tư 1975
- 30-04-1975
- 30-4-1975
- 30/04/1975
- 30/4
- 30/4/1975
- 30/4/1975. Bên thắng cuộc
- 39 người chết ở Anh
- 40 năm Chiến tranh biên giới
- 5 cửa
- 90 năm
- 90 nnăm sinh Nguyên Ngọc
- 99 năm
- Abigail McGowan
- Adam Smith
- ADIZ
- Afghanistan
- AI
- Ải Nam Quan
- AI và độc tài
- AIC
- Albert Camus
- Alexander Vindman
- Alexandre de Rhodes
- Algerie
- Allegra Mendelson
- Án bỏ túi
- an ninh
- An ninh CS
- An ninh lương thực thực phẩm
- an ninh mạng
- An ninh quốc gia
- an ninh quốc phòng
- An ninh thế giới
- An ninh tiền tệ
- An ninh tư tưởng
- An ninh văn hóa
- án oan
- Án oan sai
- An sinh xã hội
- An toàn thực phẩm
- án tử hình
- Án tử hình của CS
- Án văn tự
- An Viên
- Anchal Vohra
- André Menras
- Andrei Sakharov
- Angela Merkel
- Anh
- Anh hùng
- Anh hùng Lê Mã Lương
- Anh Quốc
- Anthony Zurcher
- Ảo vọng trí thức
- Áp lực thể chế
- Army Games 2022
- ASEAN
- Asia Sentinel
- Asialyst
- AUKUS
- Australian Outlook
- AVG
- Ăn cắp công nghệ
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu phá hoại kinh tế của Trung Quốc
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu Cộng
- Âm mưu Tàu cộng biến các nước đang phát triển thành con nợ
- Âm mưu Tàu Cộng Lê Xuân Nghĩa
- Âm mưu Tàu Cộng. Đảng CSTQ
- Âm mưu Trung Cộng
- Âm mưu Trung Quốc
- Âm mưu và mặt thật Tàu Cộng
- Ấn độ
- Ấn Độ Dương
- Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
- Ấn kiếm Bảo Đại
- Ân xá và đặc xá
- Âu châu
- ấu dâm
- B A Hamzah
- Ba Lan
- Ba Lan chống dịch covid-19
- Bà Nà
- Bá quyền nước lớn
- Bá quyền Trung Cộng
- Ba Sàm
- Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh
- Bạch Long Vĩ
- Bách thú Thủ Lệ
- bachkhoadanang.net
- Bãi Ba Đầu
- Bài Hoa
- Bài học Ukraine
- bài Trung
- Bãi Tư Chính
- Bản án sơ thẩm Phạm Đoan Trang
- Bản chất con người
- Bản chất CS
- Bản chất thâm hiểm của Đại Hán
- Bản chất thể chế
- Bản chất Việt Cộng
- Bán chất xám
- Ban Công lý và Hoà Bình GP Vinh
- Bàn cờ thế giới
- Bán đảo Sơn Trà
- bản đồ
- Bản đồ đường lưỡi bò
- Bản lĩnh chính trị
- bán nước
- Bán phá giá
- Bàn tay CA
- Ban Tổ chức trung ương
- Ban tuyên giáo
- Bang giao Mỹ - Việt
- Bangladesh
- Bành Lệ Viện
- bành trướng
- báo cáo
- Bao cấp
- Bao cấp quyền lực
- Báo chí
- Báo chí cách mạng
- Báo chí đảng
- Báo chí độc tài
- Báo chi lề phải
- Báo chí nhà nước
- Báo chí quốc doanh
- Báo chí Sài Gòn trước 1975
- Báo chí thời đổi mới
- Báo chí truyền thông
- Báo chí trước 1945
- Báo chí tự do
- Báo chí Việt Nam
- Báo chí với tù nhân lương tâm
- Báo chí xuất bản tự do
- bạo động
- Bạo hành
- Bạo hành trong lứa tuổi họ trò
- Bảo hiểm
- Bảo hiểm xã hội
- Bảo hiểm y tế học sinh
- Bảo hộ công dân
- Bảo hộ thương mại
- bạo loạn
- Bạo loạn 6/1 tại nhà Quốc hội Mỹ
- Bạo loạn 6/1/2021
- bạo lực
- Bạo lực CS
- Bạo lực cướp đất
- Bạo lực học đường
- Bạo lực và chuyên chính
- Báo Nhân dân
- Báo Sạch
- Báo Tiếng Dân
- Bảo tồn di sản
- Bảo tồn địa danh
- Bảo tồn văn hoá Chăm
- Báo Tuổi Trẻ
- Báo Tuổi trẻ bị đình bản
- Báo Văn nghệ thời Đổi mới
- Bảo vệ đảng
- Bảo vệ môi trường
- Bảo vệ nhân quyền
- Bảo vệ rừng
- Bảo vệ Trẻ em
- Baotiengdan
- Barack Obama
- Bauxite
- Bauxite Tây Nguyên
- Bauxite Việt Nam dịch
- Bắc Cực
- Bắc Hàn
- Bắc Mỹ
- Bắc Triều Tiên
- bắc vân phong
- Bằng cấp
- Bằng câp quan chức
- bằng giả
- Băng nhóm
- Bắt bớ giam cầm
- Bắt cóc
- Bắt cóc Trịnh Xuân Thanh
- Bắt dân
- Bắt giữ tùy tiện
- Bắt người tùy tiện
- Bần cùng hóa
- Bần cùng hóa trong thể chế cộng sản
- Bất bình đẳng
- Bất bình đẳng kinh doanh
- Bất bình đẳng sắc tộc
- bất công
- Bất đồng chính kiến
- Bất động sản
- Bất ổn chính trị
- Bất tuân dân sự
- Bầu cử
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử dân chủ
- Bầu cử Đức
- Bầu cử Hoa Kỳ 2024
- bầu cử Mỹ
- Bầu cử Mỹ 2020
- Bầu cử Mỹ 2024
- Bầu cử Pháp
- Bầu cử Quốc hội
- bầu cử Tổng thống Mỹ
- Bầu cử Tổng thống Pháp
- Bầu cử Úc
- Bầu đại biểu Quốc hội
- Bẫy bốn không
- Bẫy nợ
- Bẫy nợ Trung Quốc
- Bầy sâu
- BBC
- bè phái
- Belarus
- Ben Hall
- Bên thắng cuộc
- Bên thua cuộc
- Bênh Nga
- bệnh thành tích
- Bệnh viện Bạch Mai
- Bệnh xã hội
- Bhutan
- Bhutan - Trung Quốc
- Bí mật thông tin
- Biden
- Biden và chiến lược mới với Tàu Cộng
- Biden và chiến lược toàn cầu
- Biên chế công an
- Biến chủng Covid
- Biến chủng virus
- Biến đổi khí hậu
- biển Đông
- Biển Đông và tham nhũng
- Biển Đông; Quan hệ Việt - Trung
- Biên giới
- Biển Hồ
- biểu tình
- Biểu tình chống TQ
- Bill Clinton
- Binh biến Prigozhin
- Bình đẳng cộng sản
- Bình đẳng dân tộc
- Bình đẳng giới
- bình ổn
- Blog
- Bloomberg
- Bỏ phiếu LHQ
- Bỏ phiếu Liên Hiệp Quốc
- Bỏ phiếu Liên hợp quốc
- Bóc lột
- bóng đá
- Bóng đá và lòng dân
- BOT
- BOT bẩn
- Boudarel
- bộ chính trị
- Bộ Công thương
- Bộ đội chiến đấu với virus Vũ Hán
- Bộ luật hình sự
- Bộ máy
- Bộ máy chính quyền
- Bộ máy chính quyền CS
- Bộ máy chính quyền CS sách nhiễu dân
- bộ máy công an
- Bộ máy CS
- Bộ máy đảng và CA
- Bộ máy hành chính quan liêu
- Bộ máy lãnh đạo CS
- Bộ máy nhà nước
- Bộ máy quan chức
- Bộ máy quyền lực
- Bộ máy thể chế
- Bộ máy thi hành luật
- Bộ máy Tư pháp
- Bộ mặt thạt quan chức cộng sản
- Bộ mặt thật của quan chức cộng sản
- Bộ Quốc phòng và nhiệm vụ quốc phòng
- Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC
- Bộ Thông tin và Truyền thông
- Bộ Tứ
- Bộ Văn hóa
- Bô Xít
- Bộ Y tế
- bồi thường
- Bốn không
- Brexit
- BRI
- BRICS
- BS Fauci
- BS Lý Văn Lượng
- BS Nguyễn Đan Quế
- Bùi Bằng Đoàn
- Bùi Chát
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Như Mai
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thị Nối
- Bùi Tín
- Bùi Văn Thuận
- Bùi Viết Hiểu
- Buôn người
- Buôn thần bán thánh
- buồn vui Chủ nhật
- Bữa ăn trường học
- Bức tranh thế giới
- Bức tường Berlin
- Bước đường cùng của nông dân Việt
- Bưu điện
- ç
- C. Raja Mohan
- CA bắt cóc
- Cà Mau
- Ca sĩ dấn thân
- Ca sĩ Thủy Tiên
- Cạc Ma
- Các nước
- Các tổ chức chân rết của đảng
- Cách ly Covid-19
- Cách ly trong đại dịch bùng phát
- cách mạng
- Cách mạng 4.0
- Cách mạng dân chủ
- Cách mạng Dù Vàng
- Cách mạng tháng Tám
- Cách mạng tháng Tám Con đường dân chủ hóa đất nước
- Cách mạng thàng Tám và bước lùi của lịch sử
- Cái ác
- Cái ác tận căn
- cải cách
- Cải cách chính trị
- Cải cách hành chính
- Cải cách ruộng đất
- Cải cách thể chế
- Cải cách thể chế chính trị
- Cải cách tư pháp
- Cái chết cụ Kình
- Cái chết của quan chức Cộng sản
- Cải lương
- Cải tạo sau 30-4-1975
- cải tổ
- Cái Tôi
- Cai trị kiểu trương tuần
- Cam kết nhân quyền
- Cam Ranh
- Campuchia
- Campuchia và Việt Nam
- Cán bộ
- Cán bộ CS
- Cán bộ đảng
- Canada
- cảng Lạch Huyện
- Cảnh báo đỏ
- Cánh Buồm
- Cảnh giác CS
- Cảnh giác Tàu Cộng
- Cảnh sát biển
- Cảnh sát cơ động
- cánh tay của đảng
- Cánh tay nối dài của đảng
- canh tân
- Cạnh tranh chiến lược
- Cạnh tranh quốc gia
- Cao Bằng
- cáo buộc chống nhà nước
- Cao điểm 772
- Cáo phó
- Cao tốc Bắc - Nam
- Cao tốc Bắc Nam
- Cáp ngầm
- Carl Thayer
- Carlyle A. Thayer
- Cassidy Hudchinson
- Cămpuchia - Trung Quốc
- Căn cứ Ream
- Căn cước dân tộc
- Căn tính người Việt
- Cắt điện
- Cẩm Hà
- Cấm kỵ
- Cầm nhầm thương hiệu
- cấm nhập cảnh
- cấm vận
- Cấm vận Nga
- Cấm xuất cảnh
- Cận huyết chính trị
- Cận huyết khoa học
- Cấn thị Thêu
- Cần Thơ
- Câu chuyện cuối năm
- Câu đối
- Câu đối Tết
- Cây xanh thành phố
- Champa
- Charles Kupchan
- Chạy án
- Cháy chung cư
- Cháy nhà chung cư
- Cháy rừng
- Chạy tội
- Chăm
- Chân dung quan chức
- Chấn hưng văn hoá
- Chấn hưng văn hóa
- Chân lý nước Tàu
- Chân Phương
- Chân rết của đảng
- Chân vạc Mỹ - Nga - Trung
- Chất độc da cam
- Chất lượng Đại biểu Quốc hội
- Châu Á
- Châu Âu
- Châu Âu hậu cộng sản
- Cheonan
- chế độ
- chế độ công an trị
- Chế độ công an trị
- Chế độ cộng sản
- Chế độ Cộng sản TQ
- Chế độ CSVN
- Chế độ dân chủ
- Chế độ độc tài
- Chế độ Việt Nam Cộng hòa
- Chế độ VNCH
- Chênh lệch xã hội
- Chết dưới tay Trung Quốc
- Chỉ số dân chủ
- Chỉ số Thượng tôn Pháp luật
- Chỉ thị 24
- Chi tiêu ngân sách
- Chỉ tiêu tăng trưởng
- Chia buồn
- Chiếc ghế Hội đồng nhân quyền
- Chiến dịch "đốt lò" của Nguyễn Phú Trọng
- Chiến dịch đánh văn nghệ sĩ
- Chiến dịch khinh khí cầu
- Chiến lang
- Chiến lang của Tàu Cộng
- Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Chiến lược bành trướng
- Chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ
- Chiến lược cường quốc
- Chiến lược đối phó Tàu Cộng của Hoa Kỳ
- Chiến lược đối phó Trung Quốc
- Chiến lược mềm thôn tính các nước của Tàu cộng
- Chiến lược Mỹ tại Đông Nam Á
- Chiến lược ngoại giao
- Chiến lược quốc gia
- Chiến lược Quốc phòng
- Chiến lược Thái Bình Dương
- Chiến lược toàn cầu
- Chiến lược Trung Quốc
- Chiến lược vaccine Biden
- Chiến lược Vành đai và Con đường
- Chiến sự Ukraine
- Chiến sự UUkraine
- Chiến thắng Điện Biên Phủ
- Chiến thuật vùng xám
- chiến tranh
- Chiến tranh biên giới
- Chiến tranh biên giới 1979
- Chiến tranh Biên giới Việt - Trung
- Chiến tranh Do Thái-Hamas
- Chiến tranh hạt nhân
- Chiến tranh không gian
- Chiến tranh kinh tế
- Chiến tranh lai
- Chiến tranh Lạnh
- Chiến tranh lạnh mới
- Chiến tranh mạng
- Chiến tranh mạng Nga - Ukraine
- Chiến tranh Nam Bắc
- chiến tranh nguyên tử
- Chiến tranh sinh học
- Chiến tranh Thế giời 2
- chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại
- Chiến tranh thương mại Mỹ Trung
- Chiến tranh Triều Tiên
- Chiến tranh Trung Đông
- Chiến tranh Ukraine
- Chiến tranh và hòa bình
- Chiến tranh Việt Nam 1959 - 1975
- Chiến tranh Việt Nam 1959-1975
- Chiến tranh Việt Nam và Đông Nam Á
- chiến tranh Việt Trung
- Chilê
- Chinalco
- Chinanazi
- Chinazi
- Chính đề Việt Nam
- Chính khách Dân chủ & Độc tài
- Chính khách Việt Nam
- chính phủ
- Chính phủ Tràn Trọng Kim
- Chính phủ Trần Trọng Kim
- Chính Quyền
- Chính quyền Biden
- Chính quyền cho dân vì dân
- Chính quyền Cộng sản
- Chính quyền và người dân
- Chính quyền và tôn giáo
- Chính quyền. Quản trị nhà nước
- chính sách
- Chính sách "bốn không"
- Chính sách 4 không
- Chính sách ba không
- Chính sách bảo hiểm xã hội
- Chính sách cán bộ
- Chính sách chống covid-19
- Chính sách chống đại dịch
- Chính sách chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách của nhà nước trong đại dịch
- Chính sách dân tộc
- Chính sách đối ngại của J. Biden
- Chính sách đối ngoại
- Chính sách đối ngoại của chính quyền Biden
- Chính sách đối ngoại Joe Biden
- Chính sách Joe Biden
- Chính sách ngân hàng
- Chính sách ngoại giao
- Chính sách nhà nước
- Chính sách nhà nước chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chính sách nhà nước trong đại dịch
- Chính sách quản lý kinh tế
- Chính sách thu hút đầu tư nước ngoài
- Chính sách thuế
- Chính sách thuế vàng
- Chính sách thương mại
- Chính sách Việt kiều
- Chính sách xã hội
- Chính sách xoay trục 2.0 của Mỹ
- Chính trị
- Chính trị Đức
- Chính trị Mỹ
- Chính trị phe phái
- Chính trị thế giới
- Chính trị thống soái
- Chính trị Trung Quốc
- Chính trị Việt Nam và thế giới 2024
- Chính trị xã hội
- Chính trị Xã hội VN
- Chính trường
- Chính trường Nga
- Chính trường Trung Quốc
- Cho thuê rừng
- Chọn đường
- Chống covid ở VN
- Chống covid-19 ở VN
- Chống dịch
- Chống dịch Covid 19
- Chống diễn biến tư tưởng
- Chống đại dịch virus Vũ Hán
- Chống đại dịch virus Vũ Hán ở VN
- Chống lãng phí
- Chống tham nhũng
- Chống tham nhũng & Phe phái trong đảng
- Chống tham ô
- chống Trung Quốc xâm lược
- Chống Trung Quốc xâm lược mềm
- Chống virus Vũ Hán
- Christopher Miller
- Chu Ân Lai
- Chu Hảo
- Chu Hảo Tuyên bố
- Chu Hồng Quý
- Chu Mộng Long
- Chủ nghĩa bành trướng Đại Hán
- Chủ nghĩa bầy đàn
- Chủ nghĩa cá nhân
- Chủ nghĩa cộng sản
- Chủ nghĩa CS
- Chủ nghĩa dân tộc
- Chủ nghĩa Dân túy
- chủ nghĩa Đại Hán
- Chủ nghĩa độc tài
- Chủ nghĩa hiện sinh
- chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác
- Chủ nghĩa Mác và chủ nghĩa nhân văn
- Chủ nghĩa Mác-Lê
- Chủ nghĩa tân tự do
- Chủ nghĩa thân hữu
- Chủ nghĩa Trump
- Chủ nghĩa Trump và CNCS Trung Quốc
- Chủ nghĩa tư bản
- Chủ nghĩa tư bản thám sát (surveillance capitalism)
- Chủ nghĩa Tư bản Thân hữu
- Chủ nghĩa vô sản quốc tế
- chủ nghĩa xã hội
- Chủ nghĩa xã hội lý thuyết và hiện thực
- Chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc
- Chu Ngọc Anh
- Chủ quyền
- Chủ quyền biển đảo
- Chủ quyền Biển Đông
- Chủ quyền lãnh thổ
- Chu Tất Tiến
- Chú Tễu
- Chủ tịch Hà Nội
- Chu Vĩnh Hải
- Chùa Ba Vàng
- Chùa chiền và Phật giáo Cộng sản
- Chúc mừng năm mới
- Chúc Tết
- Chung vận mệnh
- Chuyến bay giải cứu
- Chuyên chế XHCN
- Chuyên chính
- Chuyên chính trong thể chế Cộng sản
- Chuyên chính vô sản
- Chuyển đổi quyền lực toàn cầu
- Chuyển đổi thể chế
- Chuyên gia
- Chữ Hán
- Chữ Hán - Việt
- Chữ Hán Việt
- Chữ quốc ngữ
- Chức năng của quân đội và công an dưới thể chế đảng trị
- Chức năng quân đội
- Chứng chỉ carbon
- Chứng khoán Mỹ
- Chứng khoán VN
- Chương trình "Thách đố & Cộng hưởng"
- Chương trình Vua Tiếng Việt
- CLB Lê Hiếu Đằng
- Climate Central
- CNCS
- CNXH
- CNXH mang màu sắc TQ
- CNXH màu sắc Trung Quốc
- CNXH trại lính
- coi thường luật pháp
- Con cái quan chức
- Con đường của dân tộc
- Con đường dài hạn của kinh tế Mỹ
- Con đường dân chủ hóa
- Con đường đổi mới
- Con đường làm giàu
- Con đường lây lan Covid-19
- Con đường ngầm của giới doanh nhân Việt
- Con đường phát triển
- Con đường quyền lực
- Con đường Việt Nam
- Con người mới hôm nay
- Con người Nam Bộ
- Con số người chết dịch Coronavirus ở Trung Quốc
- Con số thống kê
- Cookie Dương
- Corona
- Coronavirus
- Council on Foreign Relations
- Coversable Economist
- Covid -19 ở Việt Nam
- Covid 19
- COVID 19 ở VN
- COVID-19
- Covid-19 ở Việt Nam
- COVID-19 ở VN
- Cộng sản cướp đất
- Công an
- Công an CS
- công an đánh dân
- công an tra tấn
- Công an trị
- Công an trị.
- Công an và nhóm lợi ích
- Công an và văn hóa nhân văn
- Công an Việt Nam trong chế độ độc tài
- Công an Việt Nam và sự lộng hành
- Công chức
- Công chức nhà nước
- Công dân và thần dân
- công đoàn
- Công đoàn CS
- Công đoàn độc lập
- Cộng đồng
- Cộng đồng người Việt
- Cộng đồng người Việt ở nước ngoài
- Công đồng người Việt tị nạn
- Cộng đồng Pháp ngữ Thế giới
- Công giáo
- Công giáo hôm nay
- Công giáo và Cộng sản
- Công giáo và CS
- Công hàm Phạm Văn Đồng
- Cộng hòa MAGA Mỹ
- Công lý
- Công lý cộng sản
- Công nghệ
- Công nghệ AI
- Công nghệ chip
- Công nghệ giáo dục
- Công nghệ hóa và vấn đề quyền con người
- Công nghệ thông tin
- Công nghệ trí tuệ nhân tạo
- Công nghê VN trong đại dịch
- Công nghệ vũ khí
- Công nghệ vũ trụ Nga
- Công nghệ xe ô tô
- Công nghiệp hóa
- công nhân
- Công pháp quốc tế
- Công quyền
- Cộng sản
- Cộng sản & mê tín
- Cộng sản đối thoại với dân
- Cộng sản phản tỉnh
- Cộng sản sụp đổ
- Cộng sản tha hóa
- Cộng sản Trung Quốc
- Cộng sản Trung Quốc và sự áp chế dân chúng
- Cộng sản và chủ quyền đất nước
- Cộng sản và đảng viên phản tỉnh
- Cộng sản và lòng yêu nước
- Cộng sản và Luật sư
- Cộng sản và trí thức
- Cộng sản và tự do ngôn luận
- Cộng sản và vấn đề bán nước
- Cộng sản và Xã hội dân sự
- Cộng sản vàvấn nạn cải thiện đời sống nhân dân
- Cộng sản Việt Nam và luật pháp quốc tế
- Cộng sản yêu nước
- Công ty làm giả cho ngành giáo dục
- Công ước 87 của ILO
- Công ước Liên hợp quốc 1982
- Công ước quốc tế
- Cơ chế
- Cơ chế đặc thù
- Cơ chế và tham nhũng
- Cơ chế xã hội
- Cơ hội và thách thức
- Cơ quan quyền lực nhà nước
- Cờ tổ quốc
- Cờ vàng ba sọc
- cởi truồng
- CPJ
- CPTPP
- Crimea
- Crưm
- CS
- CS ám sát
- CS chống đại dịch virus Vũ Hán
- CS lo cho dân
- CS lo cho dân trong đại dịch
- CS suy vong
- CS thề nguyền
- CS Trung Quốc
- CS và phẩm cách dân tộc
- CS Việt Nam
- CS Việt Nam tổ chức chống dại dịch virus Vũ Hán
- CS xử trọng án
- CT24
- Cù Huy Hà Vũ
- Cụ Lê Đình Kình
- Cù Tuấn
- Cuba
- Cuba thức tỉnh
- Cuba tỉnh giấc
- Cục diện thế giới
- Cùng chung ý thức hệ
- Cúng dường
- cung đình
- Cung ứng Bắc-Nam
- Cùng ý thức hệ
- Cuộc chiến chống Khơme Đỏ
- Cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo
- Cuộc chiến giữ đất
- cuộc chiến Israel – Hamas
- Cuộc chiến Nga-Ukraine
- Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
- Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung
- Cuốc chiến trang thương mại Mỹ Trung
- Cuộc chiến Ukraine
- Cuộc sống Ukraine thời chiến
- Cuộc xâm lược mềm của Đại Hán
- Cuồng chống Trump
- Cuồng Trump
- Cửa khẩu ùn tắc
- Cửa quyền
- Cực tả và cực hữu
- Cưỡng chế
- Cưỡng chế đất đai
- Cường quốc
- cướp bóc
- Cướp đất
- cướp đất của dân
- Cướp đất của dân
- Cướp đoạt nội tạng
- Cướp nội tạng
- cựu binh
- Cựu chiến binh
- Cứu đói
- Cứu trợ
- Cứu trợ trong đại dịch
- Cứu trợ bão lũ
- Cyrille Bret
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Daech
- Dan Bilefsky
- Danh dự CS
- Danh dự nhà khoa học
- Danh hiệu
- Danh hiệu nghệ sĩ
- Danh nhân
- Danh nhân văn hóa
- Daniel R. DePetris
- Datviet
- Dàu khí
- David Brown
- David Frum
- Davos
- Dạy học trực tuyến
- Dạy thêm học thêm
- Dạy văn
- Dân chủ
- Dân chủ & Độc tài
- Dân chủ Cộng hòa
- Dân chủ CS
- Dân chủ của đảng
- dân chủ giả hiệu
- Dân chủ hoá
- Dân chủ hóa
- Dân chủ Hoa Kỳ
- Dân chủ hoá Việt Nam
- Dân chủ kiểu cộng sản
- Dân chủ Mỹ
- Dân chủ ở Việt Nam
- Dân chủ và Độc tài
- Dân giúp nhau chống đại dịch
- Dân khí
- dân nghèo
- Dân oan
- Dân oan Dương Nội
- dân quyền
- Dân sinh
- Dân số
- Dân số học
- dấn thân
- Dấn thân vì covid-19
- dân tộc
- Dân tộc dân chủ
- Dân tộc Uighur
- Dân tộc Việt
- Dân Trần
- Dân trí
- dân túy
- Dân tự cứu trong đại dịch
- Dân và chính quyền
- Dân vận
- Dân Việt ở Campuchia
- Dân Việt trước đại dịch
- Dân Việt và nước Mỹ
- Dấu ấn một năm
- Dầu mỏ
- Demon
- Derek Grossman
- Di chúc Hồ Chí Minh
- Di cư sang nước khác
- Di dân
- Di dân Việt Nam
- Di sản
- di sản cuộc chiến
- Di sản thiên nhiên
- Di sản văn hóa
- Di tản về quê trong đại dịch
- di tích
- Dịch Covid-19
- dịch thuật
- Dịch virus Vũ Hán
- Dịch vụ
- Dịch vụ công
- Diendan
- diendantheky.net
- Diễm Thi
- Diễn biến hoà bình
- Diễn biến hòa bình
- Diễn văn
- Diệt chủng
- Diệt chủng Tân Cương
- Dìm giá
- Dinh dưỡng cho trẻ
- Dinh Độc Lập
- Dioxin
- Dipesh Gadher
- DNA
- Doanh nghiệp
- Doanh nghiệp BĐS
- Doanh nghiệp mùa covid-19
- doanh nghiệp nhà nước
- Doanh nghiệp TQ và đút lót
- Doanh nhân
- Donald Trump
- Dòng chảy các con sông
- Dòng chảy Mekong
- Dòng chảy sông Mekong
- Dộc tài Trung Cộng với bầu cử tự do
- Dối trá Putin Đảo ngược lịch sử Nga Sách giáo khoa Nga
- Dối trá Putin Truyền thông Nga
- Du lịch
- du lịch 0 đồng
- Du lịch tâm linh
- Du lịch trong đại dịch
- Du lịch Việt Nam
- Dũng Hoàng
- dùng tiền TQ trên đất VN
- Duterte
- Duy Ngô Nhĩ
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án
- Dự án 2025
- Dự án 88
- Dự án Đại Sự Ký Biển Đông
- Dự án đầu tư nước ngoài
- Dự án đường cao tốc Bắc Nam
- Dự án hồ Pa Két
- Dự án kinh tế
- Dự án nhà máy thép
- Dự án thủy lộ Phù Nam
- dự án từ Trung quốc
- Dự án Vành đai và Con đường
- Dự án xây cất
- Dư âm quan hệ XHCN
- Dự báo
- Dự báo kinh tế
- Dữ liệu
- Dữ liệu cá nhân
- Dữ liệu công dân
- Dữ liệu gen
- Dư luận viên
- Dư luận viên của Đảng
- Dự luật đặc khu kinh tế
- Dự ngôn
- Dư Thị Thành
- Dương Danh Dy
- Dương Lệ Chi
- Dương Ngô
- Dương Nội
- Dương Quốc Chính
- Dương Thu Hương
- Dương Trung Quốc
- Dương Tường
- Dương Văn Minh
- Đa dạng sinh học
- Đa đảng
- Đả hổ diệt ruồi
- Đà Lạt
- Đà Nẵng
- Đa nguyên
- Đài Loan
- đại án
- Đại án Đồng Tâm
- Đại án Thủ Thiêm
- đại biểu hội đồng nhân dân
- Đại biểu quốc hội
- Đại dịch Corona
- Đại dịch Coronavirus
- Đại dịch Covid-19
- Đại dịch Covid-19 và Việt Nam
- Đại dịch Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc
- Đại dịch virus Trung Quốc và người nghèo
- Đại dịch virus Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán
- Đại dịch Vũ Hán và Việt Nam
- Đại gia đình các dân tộc Việt Nam
- Đại Hán
- Đại học
- Đại học Fulbright
- Đại hội 13
- Đại hội Đảng
- Đại hội Đảng XIII
- Đại hội ĐCSVN XIII
- Đại hội XIII
- Đại hội XIII & các mục tiêu
- Đại Kỷ Nguyên
- Đài Loan
- Đài Loan và Biển Đông
- đại lộ Đông-Tây
- Đàm phán biên giới
- đàn áp
- Đàn áp báo chí
- Đàn áp biểu tình
- Đàn áp CS
- Đàn áp dân chống BOT bẩn
- Đàn áp dân chủ
- Đàn áp dân quyền
- Đàn áp người biểu tình
- đàn áp người hoạt động nhân quyền
- Đàn áp nhà báo tự do
- Đàn áp nhân quyền
- Đàn áp tôn giáo
- Đàn áp xã hội dân sự
- Đàn áp XHDS
- đàn bầu
- đảng cầm quyền
- Đảng Cộng hòa Mỹ
- Đảng Cộng sản
- Đảng Cộng sản Trung Quốc
- Đảng Cộng sản và vấn đề cán bộ
- Đảng Cộng sản Việt Nam
- Đảng CS
- Đảng CS Trung Quốc
- Đảng CS Việt Nam
- Đảng CSTQ
- Đảng CSVN
- Đảng CSVN và mục tiêu giành độc lập
- Đảng hóa
- Đảng lãnh đạo
- Đảng phái
- Đảng quản lý đại dịch
- Đảng sợ dân
- Đảng trị
- Đảng và Dân
- Đảng và Sử gia
- Đảng và Trí thức
- Đảng với dân
- Đánh giá nhân vật lịch sử
- Đảo chính
- Đảo chính Myanmar
- Đảo chính quân sự
- Đảo chính quân sự Miến Điện
- Đào Doãn
- Đạo đức
- Đạo đức cộng sản
- Đạo đức ngành y
- Đạo đức nghề giáo
- Đạo đức nhà giáo
- Đạo đức suy đồi
- Đạo đức xã hội
- Đạo luật Magnitsky
- Đạo lý thể thao
- Đạo lý và pháp lý
- Đạo pháp
- Đạo Phật và vận nước
- Đào tạo cán bộ cộng sản
- Đào tạo quan chức
- Đạo văn
- Đào Vũ
- đặc khu
- Đặc khu kinh tế
- Đặc quyền
- đặc xá
- Đặng Đình Bách
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Quốc Bảo
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Tiến
- Đặng Tiểu Bình
- Đặng Văn Hiến
- Đặng Văn Việt
- Đặng Việt Dũng
- Đặt tên đường
- đâm chìm tàu cá
- Đập thuỷ điện
- Đập thủy điện Mekong. Đập thủy điện Lan Thương
- Đập thủy điện sông Cửu Long
- Đất đai
- Đất đai và tôn giáo
- đất hiếm
- Đấu đá nộ bộ
- Đấu đá nội bộ
- Đấu thầu
- Đấu tố trên mạng
- Đấu tranh
- Đấu tranh cho dân chủ
- Đấu tranh dân chủ
- Đấu tranh văn hóa
- đầu tư
- Đầu tư công
- Đầu tư công nghệ
- Đầu tư của nước ngoài
- Đầu tư Dự án Hải cảng Khu kinh tế
- Đầu tư nước ngoài
- Đầu tư Trung Quốc & Nguy cơ xâm lược mềm
- ĐCS & Dân chủ hóa
- ĐCS và trí thức
- ĐCSTQ
- ĐCSVN
- ĐCSVN chống tham nhũng
- ĐCSVN và việc làm trong sạch đảng viên
- ĐCSVN với Trung Cộng
- Đê bao
- Đế chế bất động sản TQ
- Đê điều và sông ngòi Hà Nội
- Đệ nhất phu nhân Olena Zelenska
- Địa chính trị
- Địa danh
- Địa-chính trị Việt Nam
- Địch - ta
- Điềm gở
- Điện
- Điện ảnh
- Điện ảnh Việt Nam
- Điện ảnh Việt Nam tại Pháp
- Điện Biên Phủ
- Điện gió
- Điện hạt nhân
- Điện khí LNG
- Điện lực
- điện lực Việt Nam
- Điện mặt trời
- Điện năng
- Điện năng Trung Quốc
- Điện rác
- Điện than
- Điện thoại thông minh
- Điện Việt Nam
- Điện VN
- Điều 4 Hiến pháp
- Điều lệ Đảng
- Điều tra án & siêu tham nhũng
- Đinh Quang Anh Thái
- Đình bản báo
- Định chế quốc gia
- Đình chỉ báo Tuổi trẻ
- đình công
- Định cư tị nạn Hoa Kỳ
- Đinh Hoàng Thắng
- Định hướng xã hội chủ nghĩa
- Định hướng XHCN
- Đinh Kim Phúc
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Tùng Lâm
- Đình Tuyển
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn kết
- Đoan Trang
- Đoàn Văn Vươn
- Đoàn viên
- Đọc sách thời đại loạn thông tin
- Đón thời cơ
- Đóng cửa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hữu Ca
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Mười
- Đỗ Ngọc Bích
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Nguyễn Mai Khôi
- Đô thị
- Đỗ Thi
- Đỗ Thủy Hương
- Đỗ Việt Khoa
- độc tài
- độc đảng
- Độc lập dân tộc
- Độc lập tự do
- Độc lập và lệ thuộc
- độc quyền
- độc tài
- Độc tài báo chí
- Độc tài cộng sản
- Độc tài Cộng sản Trung Quốc
- Độc tài cộng sản và khoa học kỹ thuật
- Độc tài CS
- Độc tài Trung Cộng
- Độc tài tư bản và độc tài cộng sản
- Độc tài và dân chủ
- Độc tài và kỳ thị
- Độc tài và phát triển
- Đối đầu Dân chủ - Độc tài
- Đổi mới
- Đổi mới chính trị
- Đổi mới dân chủ
- Đổi mới lần hai
- Đổi mới thể chế
- Đổi mới tư duy
- Đổi mới và phá phách
- Đổi mới và thoái trào
- Đổi mới văn học
- Đối ngoại
- đội ngũ
- Đội ngũ y tế trong đại dịch
- Đội quân chân rết
- Đối tác chiến lược
- Đối tác chiến lược Việt - Mỹ
- đối thoại
- đối thoại giữa nhà cầm quyền và người hoạt động nhân quyền
- Đối thoại Shangri-La
- Đồng bằng sông Cửu Long
- Đông Đức giải thể
- Đông Đức và Tây Đức
- đồng hoa
- đồng hóa
- Đồng hóa sắc tộc
- Đông Nam Á
- Đông Ngàn
- Đồng Rup
- Đồng Sĩ Nguyên
- Đồng Tâm
- Đốt lò
- Đột phá
- Đốt rừng
- Đời sống
- đơn từ
- Đu dây
- Đưa bộ đội vào chống dịch
- Đức
- Đức - Ukraine
- Đức Giáo hoàng
- Đức tin
- Đường cao tốc Bắc Nam
- Đường lối
- Đường lối đảng
- Đường lối đảng trong lãnh đạo
- Đường lối thoát hiểm
- Đường lối XHCN
- Đường lười bò
- Đường lưỡi bò
- Đường sắt
- Đường sắt cao tốc
- Đường sắt cao tốc Bắc Nam
- Đường sắt cao tốc Việt Nam
- Đường sắt Cát Linh
- Đường sắt Cát Linh - Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh – Hà Đông
- Đường sắt Cát Linh-Hà Đông
- Đường sắt đô thị
- Đường sắt liên vận VN - Trung Quốc
- Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông
- Đường về nô lệ
- Đưường lối thiên tả
- East Asia Forum
- Economist
- Edward L. Knudsen
- Elon Musk
- Erdoğan
- Erdogan & Thổ Nhĩ Kỳ
- Eric Ang
- Eric Cortellessa
- Eric Henry
- EU
- EU - Ukraine
- EV-FTA
- Evergrande
- EVFTA
- EVFTA và thể chế
- EVIPA
- EVN
- ExsonMobil
- ExxonMobil
- Facebook điều trần
- Facebook và Luật AN mạng
- Facebook và luật an ninh mạng
- Fake news
- Fan Tong Huang Lao Ban
- FBI khám xét Mar-a-Lago
- FDI
- Financial Times
- Florian Harms
- FOIP
- Foreign Affairs
- Foreign Policy
- Formosa
- Francesco Guarascio
- Francisco de Pina
- Frank Fenner
- FSB
- Fulbright Việt Nam
- Fulcrum
- G-20
- G20
- G7
- Gạc Ma
- Ganh tị
- gạo
- Gắn bó ý thức hệ
- GDP
- GDP và tăng trưởng
- geoint.asia
- George Soros
- Gesine Dornblüth
- Ghét Tàu yêu Mỹ
- giả dạng thương binh
- Giá đất
- Giá đất dự án
- Gia đình Cấn Thị Thêu
- Già hoá dân số
- Gia nhập EU
- Giá xăng phi mã
- Giải ảo siêu cường Trung Quốc
- Giai cấp lãnh đạo
- Giải cứu bất động sản
- Giải giới hạt nhân Triều Tiên
- Giải ngân ODA
- Giải Nobel
- Giải Nobel Kinh tế
- Giải Nobel kinh tế 2024
- Giải Nobel văn học
- giải pháp
- Giải phóng
- Giải thưởng HCM
- Giải thưởng Phan Chu Trinh
- Giải thưởng quốc tế Paul K. Feyerabend
- Giải thưởng Sakharov
- Giải thưởng VinFuture
- Giải trừ hạt nhân
- Giải trừ vũ khí hạt nhân Bắc Hàn
- Giam cầm kiểu CS
- Giám đốc thẩm
- Giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải
- Giám mục Nguyễn Thái Hợp
- Giám mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp
- Giảm phát thải
- Giãn cách dịch virus Vũ Hán
- gián điệp
- Gián điệp mạng
- giàn khoan TQ
- gian lận
- Gian lận thi cử
- Gian lận thương mại
- Giáng Sinh
- Giáo
- Giáo dục
- Giáo Dục
- Giáo dục CS
- Giáo dục đại học
- Giáo dục khai phóng
- Giáo dục tâm linh
- Giáo dục và chính trị
- Giáo dục Việt Nam
- Giáo dục Việt Nam trong tương quan Hàn quốc
- Giáo hoàng
- Giáo hội Phật giáo
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất
- Giáo hội Phật giáo VNTN
- Giao Thông
- Giao thông đường sắt
- Giao thông Trung Quốc
- Giao thông vận tải
- Giáo viên
- Giàu nghèo
- giấc mộng siêu cường
- Giấc mộng Trung Hoa
- Giấc mộng Trung Quốc
- Giấc mơ cộng sản
- Giấc mơ khoa học
- Giấy phép con
- Giấy tờ công văn
- Gideon Rachman
- giết chóc
- giết người
- Giolanh
- Giống và khác giữa Triều Tiên và Việt Nam
- Giới cầm quyền
- Giúp người di tản
- Golf
- Góp ý
- Gốc rễ hư hỏng của quan chức Cộng sản
- Gregory Poling
- Gương mặt nguyên thủ
- Gương mặt trí thức Việt
- Gương Nhật Bản
- H. Kissinger
- H.C.
- Hà Dương Tường
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Đình Sơn
- Hà Giang
- Hà Lệ Chi
- Hà Nội
- hà Phan
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thị Nhung
- Hà Tĩnh
- Hà Văn Thịnh
- Hải Âu
- Hải chiến Hoàng Sa
- Hải Chung
- Hài hòa xã hội
- Hải Phòng
- Hải quân
- Hải quân Hoa Kỳ
- Hạm đội Biển Đen
- Hamas
- Hạn hán
- Hán hóa
- Han Kang
- hạn mặn
- Hàn quốc
- Hàng giả
- Hàng không
- Hàng không Việt Nam
- Hàng không VN
- Hàng rong
- Hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam
- Hàng VN sản xuất
- hành chính
- Hành chính công
- Hành dân
- Hành hung
- Hành pháp
- Hành pháp CS
- Hành xử
- Hanna Dohmen
- Hạo Nhiên
- Happymon Jacob
- Hạt giống đỏ
- hấm điểm công dân Nguyễn Anh Tuấn
- Hậu bầu cử Mỹ 2020
- hậu học văn
- Helmut K. Anheier
- Henry Kissinger
- Henry Foy
- Henry Kissinger
- Henry Kisssinger
- Hệ giá trị
- Hệ lụy Đồng Tâm
- hiểm hoạ
- Hiến pháp
- Hiến pháp Việt Nam
- Hiện tại và quá khứ
- Hiện tượng của năm
- Hiện tượng Phương Hằng
- Hiệp định EVFTA
- Hiệp định thương mại
- Hiệp định TPP
- Hiệp địnnh CPTPP
- Hiệp ước AUKUS
- Hiệp ước EVFTA
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược
- Hiệp ước quốc tế chống Nga xâm lược Ukraine
- Hiệp ước quốc tế hòa bình
- Hiếu Chân
- Hiệu Minh
- Hiệu ứng lý thuyết CNXH
- HIMARS bay của Ukraine
- Hình sự hóa
- Hitler
- Hòa bình
- hòa giải
- Hoà giải Dân tộc
- Hòa giải Dân tộc
- Hòa giải hòa hợp
- Hoà hợp dân tộc
- Hòa hợp dân tộc
- Hoà hợp hoà giải
- Hoà hợp hòa giải
- Hòa hợp hòa giải
- Hoa Kỳ
- Hoa Kỳ và ASEAN
- Hoa Kỳ và Thái Bình Dương
- Hoa Kỳ và thế giới
- Hoạ mất nước
- Hoài nghi khoa học
- Hoàng Bình
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Bảo
- Hoàng Công Lương
- Hoàng Dũng
- Hoàng Hải Vân
- Hoàng Hưng
- Hoàng Ngọc Giao
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quốc Dũng
- Hoàng Sa
- Hoàng Sa và Trường Sa
- Hoàng Tấn
- Hoàng Thị Minh Hồng
- Hoàng Trường
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Tụy
- Hoàng Việt Hải
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoạt động của Việt kiều Úc
- Học hỏi và bắt chước
- Học ngoại ngữ
- Học phí
- học tập cải tạo
- Học thêm
- Học thuyết Biden
- Học thuyết Mác - Lê nin
- Honecker
- Hong Kong
- HongKong
- Hồ Cẩm Đào
- Hồ Chí Minh
- Hồ Duy Hải
- Hồ Hữu Hòa
- Hộ khẩu
- Hộ nghèo
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Quang Cua
- Hồ Quốc Tuấn
- Hồ Sĩ Trúc
- Hồ sơ Pandora
- Hồ thủy lợi Ka Pét
- Hỗ trợ đầu tư
- Hỗ trợ xã hội
- Hội An
- Hội Anh Em Dân Chủ
- Hội chứng Stockholm
- Hội chứng tượng đài
- Hội chứng Việt Nam
- Hội đoàn Cộng sản
- Hội đồng Bảo an LHQ
- Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
- Hội đồng Lý luận
- Hội đồng nhân quyền
- Hội đồng nhân quyền LHQ
- Hội họp
- hồi ký
- Hồi ký Phạm Duy
- Hối lộ
- Hội nghị An ninh München (Munich)
- Hội nghị An ninh Munich
- Hội nghị COP26
- Hội nghị TU đảng
- Hội nghị TW ĐCSVN
- Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam
- Hội Nhà văn TP HCM
- Hội Nhà văn Việt Nam
- Hội Nhà văn VN
- Hội nhập
- Hồi tỵ
- Hồng Kông
- Hồng và chuyên
- Hợp nhất Tổng bí thư và Chủ tịch nước
- Hợp tác
- Hợp tác năng lượng
- Hợp tác quân sự Trung - Nga
- HRW
- Hu Ran
- Huawei
- Hubert Testard
- Hùm xám đường số 4
- Hun Sen
- Hùng Phạm
- Hunsen
- Hunsen & Campuchia
- Hút cát làm sụt lở ruộng vườn nhà cửa xuống sông
- Huxley
- hủy bỏ
- Huy Cận
- Huy động tiền dân
- Huy Đức
- Huy Nguyễn
- Huyền Châm
- Huyền Trân
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Sa
- Huỳnh Thục Vy
- Hứa Y Định
- Hữu nghị Cộng sản
- Hữu nghị Việt - Trung
- Hữu Thỉnh
- ICOR
- IDS
- iển Đông
- IJAVN
- IJVN
- Inra Sara
- Internet
- Ionesco
- IPA
- IPEF
- Iran
- Isarel
- Israel
- Israel - Hamas - Palestin
- Italia và Tàu Cộng
- J. Biden
- Jacob Feldgoise
- Jakub Grygiel
- James B. Steinberg
- James Borton
- James Palmer
- James Waterhouse
- Jaroslav Lukiv
- Jason Matheny
- Jennifer Kavanagh
- Jennifer Marsden
- Jens Stoltenberg
- Jeo Biden
- Jesse Peterson
- Joe Biden
- Joe Biden 100 ngày "trăng mật"
- Joe Biden 100 ngày Nhà Trắng
- Joe Brock
- John McCain
- John Steinbeck
- Joseph C. Saraceno
- Joshua Kurlantzick
- Jr.
- Julian G. Waller
- Junin 2
- Kalynh Ngô
- Kathryn Armstrong
- Katsuji Nakazawa
- Kazakhstan
- Kẻ thù truyền kiếp
- Kelly A. Grieco
- Kênh Techo Funan
- Kênh đào Funan Techo
- Kênh đào Phù Nam Techo
- Kênh đào Suez
- Kênh Phù Nam
- Kênh Phù Nam Techo
- Kênh Techo Funan
- Kêu gọi
- Kêu gọi dân góp tiền mua vaccine chống virus Vũ Hán
- khai dân trí
- Khai thác
- Khai thác cát
- Khai thác dầu khí ở Biển Đông
- Khánh Ly
- Khát vọng thoát Trung của người Việt
- Khắc phục án tử
- Khen thưởng
- Khí hậu
- Khí hóa lỏng
- khiếu kiện
- Khiếu kiện đất đai
- Kho vũ khí hạt nhân của Tàu Cộng
- Khoa học
- Khoa học công nghệ
- Khoa học công nghệ Ukraine
- Khoa học kỹ thuật
- Khoa học vũ trụ
- Khoa Trần
- Khoan sức dân
- Khô hạn
- Khối G 7
- Khởi nghĩa Yên Bái
- Khu công nghiệp - dịch vụ
- Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
- Khủng bố
- Khủng hoảng
- Khủng hoảng giáo dục
- Khủng hoảng hệ thống XHCN
- khủng hoảng kinh tế
- Khủng hoảng tâm lý
- khủng hoảng thể chế
- Khủng hoảng Ukraine
- Khủng hoảng xã hội
- Khuyến nghị
- Kịch bản thú tội
- Kiểm duyệt
- Kiểm duyệt và chống kiểm duyệt
- Kiểm soát kinh tế
- Kiểm soát quyền lực
- Kiểm soát thông tin
- Kiểm soát tiền tệ
- Kiểm soát truyền thông
- Kiểm soát vũ khí trí tuệ nhân tạo
- Kiểm soát xã hội
- Kiện chính quyền VN
- Kiến nghị
- Kiến nghị chống dịch
- Kiện người tiêu dùng
- Kiện Trung Quốc
- Kiện tụng
- Kiều hối
- Kiêu ngạo cộng sản
- Kiêu ngạo hay ngu xuẩn
- Kim Dung
- Kim Jong Un
- Kim Jong-un
- Kim Van Chinh
- Kim Văn Chinh
- Kình chống
- Kinh doanh
- Kinh doanh bất động sản
- Kinh doanh nội tạng
- Kinh doanh thi thể
- Kinh doanh tôn giáo
- Kinh phí chống dịch
- Kinh Tế
- Kinh tế - Xã hội - Môi trường
- Kinh tế cạn kiệt
- Kinh tế chính trị
- Kinh tế chính trị xã hội
- Kinh tế Mỹ
- Kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh
- Kinh tế Nga
- Kinh tế ngầm
- Kinh tế nhà nước
- Kinh tế số
- Kinh tế thế giới
- Kinh tế thị trường
- Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa
- Kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Kinh tế toàn cầu
- Kinh tế tri thức
- Kinh tế trong đại dịch
- Kinh tế Trung Quốc
- Kinh tế trung ương và kinh tế địa phương
- Kinh tế tư nhân
- Kinh tế và Chính trị
- Kinh tế vĩ mô
- Kinh tế Việt Nam
- Kinh tế xã hội
- Kit test covid-19
- Kit test Việt Á
- Kit xét nghiệm Covid-19
- Kristen Hopewell
- Kursk
- Kỷ luật Đảng
- Kỳ thị
- kỳ thị chủng tộc
- Kỳ thị Mỹ
- Kỳ thị trí thức
- Kyal Sin
- Lạc Á
- lạc hậu
- Lách luật
- Làm chủ
- Làm giá
- lạm phát
- Làm từ thiện
- Lãng phí
- Lãng phí chi tiêu công
- Lạng Sơn
- Làng ung thư
- Làng xã
- lãnh đạo
- Lãnh đạo cộng sản
- Lãnh đạo Đảng
- Lãnh đạo tứ trụ
- Lãnh đạo vì dân
- Lãnh tụ
- Lào
- Lào - Trung Quốc
- Lao động
- Lao động chui Trung Quốc
- Lao động nghèo
- Lao động nhập cư
- Lao động Việt
- Lao động xuất khẩu
- Lao động xuất ngoại
- Lâm tặc
- Lấn sân
- Lấp bãi đá thành đảo
- lập hội
- Lập pháp
- Lập trường Việt Nam
- Lấy dân làm gốc
- Lenin
- Leonie Roderick
- Lê Đức Thọ
- Lê Anh Hùng
- Lê Bá Nhật Thắng
- Lê Công Định
- Lê Công Phụng
- Lê Duẩn
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Kình
- Lê Đình Lượng
- Lê Đức Anh
- Lê Đức Thọ
- Lê Hiếu Đằng
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Mã Lương
- Lê Mạnh Cường
- Lê Ngọc Luân
- Lê Nguyễn
- Lễ phóng sinh
- Lê Phú Khải
- Lê Quốc
- Lê Quốc Quân
- Lê Quốc Trinh
- Lễ tang Nguyễn Trọng Vĩnh
- Lê Thanh Hải
- Lê Thân
- Lê Thị Dung
- Lê Thị Thanh Loan
- Lê Thị Thu Hà
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Trọng Hùng
- Lê Vạn Hoa
- Lê Văn Cương
- Lê Văn Luân
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuân Nghĩa
- Lên tiếng
- Lệnh không nổ súng trước quân xâm lược Trung Quốc
- Lênin
- LHQ
- LHQ bỏ phiếu trưng cầu lên án Nga
- Lịch sử
- Lịch sử Triều Tiên
- Lịch sử Việt Nam
- Liêm chính học thuật
- Liêm khiết
- Liêm sỉ
- Liên Hiệp Quốc
- Liên Hiệp Quốc bỏ phiếu
- Liên Hợp Quốc
- Liên kết
- Liên kết quốc tế
- Liên kết vùng
- Liên minh
- Liên minh AUKUS
- Liên minh bộ Tứ chống Tàu Cộng
- Liên minh Châu Âu
- Liên minh chống Chinazi
- Liên minh chống Trung Cộng
- Liên minh Nga-Trung
- Liên minh quân sự
- Liên minh quân sự Nga - Trung
- Liên minh quốc tế
- Liên Xô
- Liên Xô sụp đổ
- Liên Xô xâm lược Afghanistan
- Lính đánh thuê Wagner
- Linh mục Đặng Hữu Nam
- Linh nghiệm
- Lính thợ Việt Nam tại Pháp trong các cuộc Thế chiến
- LivenGuide
- Loài người sơ sinh
- Lọc hóa dầu
- Logistics
- lòng dân
- Lòng nhân ái của lớp người dưới đáy
- Lòng tin
- Lòng yêu nước
- Lỗ hổng pháp luật Việt Nam
- Lỗ hổng trong Pháp Luật Việt Nam
- Lộc Hưng
- Lộc vàng
- Lối sống
- Lời hứa
- lợi ích
- Lợi ích dân tộc
- Lợi ích nhóm
- Lợi ích phe nhóm
- Lợi ích quốc gia
- Lời kêu gọi
- Lời Vĩnh biệt
- Lũ lujt miền Trung
- lũ lụt
- Lũ lụt miền Trung
- Luatkhoa
- Luatkhoa.com
- Luận tội tổng thống
- Luật
- Luật An ninh mạng
- Luật báo chí
- Luật biển
- luật biểu tình
- Luật CS
- Luật dẫn độ
- Luật dẫn độ Hồng Kông
- Luật Đặc khu
- luật đất đai
- Luật đất đai mới
- Luật đất đai sửa đổi
- Luật điều ước quốc tế
- Luật Hải cảnh
- Luật Hộ tịch
- Luật hồi tỵ
- Luật lao động
- Luật lập hội
- Luật lệ thời Covid-19
- Luật Magnisky
- Luật pháp
- Luật pháp cộng sản
- Luật pháp CS
- Luật pháp Việt Nam
- Luật quản lý dữ liệu
- Luật quốc phòng Mỹ
- Luật Quy hoạch
- Luật quyền riêng tư
- Luật rừng
- Luật sư
- Luật sư và Tòa án CS
- Luật sư Việt Nam
- Luật thú y
- Luật tử hình
- Luật Việt Nam
- Luật VN
- Lư hương Trần Hưng Đạo
- Lư hương tượng Đức thánh Trần
- Lừa đảo qua mạng
- Lực cơ bản
- Lực lượng 47
- Lương Công nhân
- Lưỡng đầu chế
- lương hưu
- Lương thực
- Lương thực toàn cầu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu hành đồng Nguyên Trung Quốc
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Trọng Văn
- Lưu vong
- Lý Đông A
- Lý Khắc Cường
- Lý lịch
- Lý Nhuệ
- Lý Quang Diệu
- Lý Sơn
- Lý thuyết kinh tế chính trị xã hội
- Lý thuyết văn học
- Lý thuyết xây dựng CNXH của đảng
- Lý tưởng
- Lý tưởng cộng sản
- Lý tưởng tự do bình đẳng
- Lý tưởng xã hội
- Lý tưởng XHCN
- Mã Lai
- Ma túy
- Mạc Văn Trang
- Macron
- MAGA
- Mahathir Mohamad
- Mai Bá Kiếm
- Mai Nguyễn
- Mai Phi Long
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Triệu Quang
- Malaysia
- mạng xã hội
- Mạng xã hội và báo chính thống
- Mạnh Kim
- Mạnh Vãn Chu
- Mao Trạch Đông
- Mao Trạch Đông và ĐCSTQ
- Marc von Lüpke
- Marina Ovsyannikova
- Mark Voroshilov
- Marx hết vai trò trong các nước tư bản đỏ
- Mathieu Droin
- Máu tham CS
- máy bay rớt
- Mặc cảm sợ Tàu
- mặt thật Cộng sản
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt quan
- Mặt thật cộng sản
- Mặt thật CS
- Mặt thật của CSVN
- Mặt thật của những kẻ thèm khát EVFTA
- Mặt thật quan chức
- Mặt thật Tàu Cộng
- Mắt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Tập Cận Bình
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Cộng
- Mặt thật Trung Quốc
- Mặt thật và mặt trơ trẽn của Tàu Cộng
- Mặt thật xã hội
- Mặt thật XHCN
- Mặt trận Tổ quốc
- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
- Mặt Trận TQVN
- Mặt trẽn Tàu Cộng
- Mầm non
- Mậu Thân Huế 1968
- Mẹ Nấm
- Me Too
- Medvedev
- Mekong
- Mẹo Cộng sản
- metoo
- Metro
- Michael C. Horowitz
- Michael Tatarski
- Mick Ryan
- Miến Điện
- miền Tây Nam Bộ
- miễn thị thực
- Mike Pompeo
- Mikhail Gorbachev
- Minh Anh
- Minh Kha
- Minh Thùy
- Minh Triều
- Mỏ Cá Voi Xanh
- Mobifone
- Món nợ khổng lồ từ ODA
- Moritz Küpper
- Mô hình kinh tế chính trị
- Mồ mả lăng tẩm
- Môi sinh
- Môi trường
- Môi trường biển Việt Nam
- Môi trường đồng bằng sông Cửu Long
- Môi trường giáo dục
- Môi trường kinh doanh
- Môi trường sinh thái
- Môi trường sống
- Môi trường Thủ đô
- Môi trường và phát triển
- Môi trường và sức khỏe
- Môn văn
- Mộng bá chủ của Trung Cộng
- Mông Cổ
- Một vành đai một con đường
- Một vành đai một con đường đang dần lộ tẩy
- mua dâm
- Mùa nước nổi
- Mua quan bán chức
- Mua quan bán tước
- Mục Đồng
- Mục tiêu cộng sản
- Mừng thọ
- Mưu đồ bành trướng của Trung Cộng
- Mưu Tàu Cộng
- Mỹ
- Mỹ - Đài - Trung
- Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Mỹ - Tàu Cộng
- Mỹ - Trung
- Mỹ - Trung - Myanmar
- Mỹ cấm vận Iran
- Mỹ Hằng
- Mỹ thách thức Tàu Cộng
- Mỹ và chính sách nhân quyền
- Mỹ và cuộc chiến Trung Đông
- Mỹ và đồng minh
- Mỹ và thế giới hậu Trump
- Mỹ và Trung Quốc và thế giới
- Mỹ và Việt Nam hậu Trump
- Mỹ-Trung
- Mỹ-Việt
- Myanmar
- Mykhailo Albertovich Fedorov
- Nam Lộc
- Nam Trân
- Nạn buôn bán người
- nạn buôn người
- Nạn nhân chiến tranh
- Nạn ô nhiễm môi trường
- Nạn thất nghiệp
- Nancy Pelosi
- Nataliya Zhynkina
- Nataliya Zhynkina Đại biện lâm thời Ukraine tại VN
- National Geographic Society
- Nato
- NATO - Ukraine
- Navalny
- Năng lượng
- năng lượng điện
- Năng lượng sạch
- Năng lượng tái tạo
- Năng lượng xanh
- nâng cao dân trí
- Nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ
- nâng điểm
- Nền dân chủ Hoa Kỳ
- Nền dân chủ Mỹ
- Nền kinh tế Gig
- Nền kinh tế thị trường
- Nền kinh tế XHCN
- Nga
- Nga - NATO
- Nga - phương Tây
- Nga - Trung và chiến lược thế giới
- Nga - Ukraine
- Nga động viên bắt lính
- Nga sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga trưng cầu sáp nhập lãnh thổ Ukraine
- Nga xâm lược
- Nga xâm lược Ukraina
- Nga xâm lược Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine
- Nga xâm lược UKraine Chiến sự Ukraine Phúc Lai GB
- Nga Xô Viết
- Ngại giao
- Ngành CA
- Ngành bán dẫn
- Ngày 30-4
- Ngày 30-4-1975
- Ngày 30/4
- Ngày 30/4/75
- NGày Độc lập
- Ngày nhà giáo
- Ngày nhân quyền
- ngày nói dối
- Ngày nước Thế giới
- Ngày nước Việt Nam
- Ngày phụ nữ
- Ngày Phụ nữ quốc tế
- Ngày Quốc khánh và lòng dân
- Ngày thương binh liệt sĩ
- Ngăn sông cấm chợ
- Ngân hàng
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
- Ngân hàng trong đại dịch
- ngân hàng VN
- ngân sách
- Ngân sách cho Giáo dục
- Ngân sách nhà nước CS
- Ngân sách quốc gia
- Ngập lụt
- ngập úng
- Nghèo
- Nghệ sĩ thứ thiệt
- Nghệ sĩ và thể chế
- Nghệ sĩ và tự do
- Nghệ thuật
- Nghị định 15/2020/NĐ-CP
- Nghị định 71
- Nghị định và lòng dân
- Nghị lực vượt đại dịch
- Nghị quyết Đảng
- Nghĩa trang Biên Hòa
- Nghịch lý
- Nghịch lý phe đảng
- Nghiencuuquocte
- Nghiên cứu khoa học
- Nghiên cứu Quốc tế
- Nghiên cứu vũ trụ
- Nghiệp đoàn
- nghiệp đoàn độc lập
- NGO
- Ngoại Giao
- Ngoại giao "bẫy nợ"
- Ngoại giao "chiến lang"
- Ngoại giao ASEAN
- Ngoại giao bẫy nợ
- Ngoại giao cây tre
- Ngoại giao chiến lang
- Ngoại giao CS
- Ngoại giao Nga
- Ngoại giao Trung Quốc
- Ngoại giao và nhân quyền
- ngoại lai
- Ngoại ngữ
- Ngón nghề mật vụ
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Di Lân
- Ngô Đình Diệm
- Ngô Huy Cương
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nhân Dụng
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Tố Nhiên
- Ngô Vĩnh Long
- Ngôi vị và thể chế
- Ngôn ngữ
- Ngôn ngữ dân tộc
- Ngôn ngữ và pháp luật
- Ngôn từ CS
- ngu dân
- Ngủ gật tronng phiên họp Liên hợp quốc
- Nguoi-viet.com
- Nguoidothi
- Nguoiquansat
- Nguồn gốc dân tộc Việt
- Nguồn gốc hực của virus Vũ Hán
- Nguồn gốc virus Vũ Hán
- Nguồn nhân lực
- Nguồn nước sông Cửu Long
- Nguỵ biện
- ngụy biện
- Ngụy biện cộng sản
- Nguy cơ
- Nguy cơ Trung Quốc
- Ngụy Hữu Tâm
- Ngụy Kinh Sinh
- nguỵ quân nguỵ quyền
- Nguyen Khan
- Nguyễn Đức Kiên
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Bắc Son
- Nguyễn Biên Cương
- Nguyễn Cảnh Thụy
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chí Vịnh
- Nguyễn Chiến Thắng
- Nguyễn Chiến Thắng Putin
- Nguyễn Du
- Nguyễn Duy Trinh
- Nguyễn Duy Vinh
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đầu
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Chung
- Nguyễn Đức Minh
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thành
- Nguyễn H. V. Hưng
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Long
- Nguyễn Hoà Bình
- Nguyễn Hòa Bình
- Nguyễn Hoàng Duyên
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Huy Cường
- Nguyễn Huy Hoàn
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hữu
- Nguyễn Hữu Cầu
- Nguyễn Hữu Đang
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Khắc Giang
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Viện
- Nguyễn Khoa Thái Anh
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lương Thịnh
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Hoàng
- Nguyễn Minh Quang
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Ân
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
- nguyễn phú trọng
- Nguyễn Phú Trọng đu dây
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang A & Viện IDS
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quí Đức
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Tấn Dũng
- Nguyễn Thái Học
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Phương
- Nguyễn Thế Thảo
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Kim Ngân
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Thanh Nhàn
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thiện Nhân
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiếp
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thuý Hạnh
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thượng Long
- Nguyễn Tiến
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyên Tống
- Nguyễn Trãi
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trọng Vĩnh
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Trực
- Nguyễn Trường Tô
- Nguyễn Trường Tộ
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Văn Bình
- Nguyễn Văn Bông
- Nguyễn Văn Dân
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn văn Đông
- Nguyễn Văn Hoá
- Nguyễn Văn Thanh
- Nguyễn Văn Thể
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Tuấn Giáo dục Chức danh khoa học
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyện vọng hòa bình của họ nhà Kim
- Nguyễn X. Bich
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Phúc
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn-Khoa Thái Anh
- ngư dân
- Ngữ văn
- Ngừng cáp visa cho Việt Nam
- Người Việt
- Người Bảo vệ Nhân quyền
- Người Buôn Gió
- Người Cộng sản
- Người cộng sản Việt Nam trước và nay
- Người CS thức tỉnh
- Người Đông Nam Á tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Hoa
- Người lính VNCH
- Người mẹ
- Người Trung Quốc
- Người Việt
- Người Việt "cuồng Trump" và "chống Trump"
- Người Việt anh hùng
- Người Việt bỏ nước
- Người Việt bốn phương
- Người Việt cũ và người Việt mới
- người Việt hải ngoại
- Người Việt hải ngoại
- Người Việt ở nước ngoài
- Người Việt ở Ukraine
- Người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ
- Người Việt và bầu cử Mỹ
- Người Việt và khuynh hướng chống Trung Cộng
- Người VN đấu tranh cho dân chủ
- Ngyên Ngọc
- Ngyễn Phú Trọng
- Nhà báo
- Nhà báo đảng
- nhà máy alumin nhân cơ
- nhà máy nhiệt điện
- nhà nước
- Nhà nước CS
- Nhà nước độc tài
- Nhà nước Hồi giáo
- Nhà nước kiến tạo
- Nhà nước Liên bang Trung Quốc Mới
- Nhà nước ly khai
- Nhà nước quản lý đại dịch
- Nhà nước theo quan điểm Lenin
- nhà nước Việt Nam
- Nhà nước Việt Nam và hội nhập quốc tế
- Nhà nước Việt Nam và việc chi tiêu ODA
- Nhà nước XHCN
- nhà ở và môi trường
- Nhà thầu Trung Cộng
- Nhà thờ Bùi Chu
- Nhà tù
- Nhà tù CS
- Nhà văn
- Nhà văn Liên Xô phản kháng
- Nhà xuất bản Tự do
- nhạc vàng
- Nhân ái
- Nhân cách
- Nhân cách lãnh đạo
- Nhân cách quan chức cộng sản
- Nhân cơ
- nhân dân
- Nhân dân thức tỉnh
- Nhân đạo
- Nhân loại
- Nhân lực đồng bằng sông Cửu Long
- Nhân lực quốc gia
- Nhân quyền
- Nhân quyền Việt Nam
- Nhân sự Cộng sản
- Nhân sự của Đảng
- Nhân sự Đại hội Đảng
- Nhân sự đảng
- Nhân sự thể chế
- Nhân sự trong guồng máy đảng hiện nay
- Nhân tài
- Nhân tài Việt Nam
- Nhận thức
- Nhận tội
- Nhân văn
- Nhân văn Giai phẩm
- Nhập khẩu vàng
- Nhập vaccine Tàu
- Nhật - Việt
- Nhật Bản
- Nhật Bản - Việt Nam
- Nhật ký Đặng Thùy Trâm
- Nhật ký trong tù
- Nhật ký Yêu nước
- Nhất thể hoá
- Nhất thể hóa
- Nhậtt Bản trong khu vực
- Nhiệm kỳ Biden
- Nhiệm kỳ Donald Trump
- Nhiệt điện
- nhiệt điện ô nhiễm
- Nhiệt điện than
- Nhiệt điện Vĩnh Tân
- Nhìn lại 2021
- Nhìn lại năm 2021
- Nho giáo
- Nhóm Cánh Buồm
- Nhóm lợi ích
- Nhóm lợi ích thân hữu
- Nhu cầu tự do dân chủ
- Những bức ảnh biết nói
- Những cái chết bí ẩn của lãnh đạo Việt Nam
- Những cái chết khó hiểu trong quân đội
- Những gương mặt thân Tàu
- Nhượng đất cho Trung Quốc
- niềm tin
- Nikkei Asia
- Nina Hòa Bình Lê
- Nịnh hót và thể chế
- Nobel Hòa bình
- Nọc Nạn
- Noel
- Nói hay làm
- Nongnghiep.vn
- Notre Dame de Paris
- NoUFC
- Novaland
- Nỗi buồn chiến tranh
- Nội các Trump 2.0
- Nỗi sợ của Người Việt
- Nội tình Bắc Kinh
- Nội tình đảng CSVN
- Nội tình Trung Quốc
- nội xâm
- nông dân
- Nông dân và bần cùng hóa
- Nông dân và doanh nghiệp
- Nông dân Việt Nam
- Nông dân Việt Nam và sự bần cùng hóa
- Nông dân VN và sự bần cùng hóa
- Nông Đức Mạnh
- nông nghiệp
- Nông nghiệp Việt Nam
- Nông ngjiệp
- Nông sản
- Nông sản xuất khẩu
- Nông thôn
- Nông thôn mới
- nợ
- Nợ nần
- Nợ nước ngoài
- Nợ Trung Quốc
- nợ xấu
- Nợ xấu
- Nước biển dâng
- Nước Đức
- nước lạ
- nước mắm truyền thống
- Nước Mỹ
- Nước Mỹ hậu Trump
- Nước Mỹ thời Biden
- Nước Mỹ trong đại dịch
- Nước Nga
- Nước Nga độc tài
- Nước Nga động loạn
- Nước Nga hậu Xô Viết
- Nước Pháp
- nước sạch
- Obama
- ODA
- Oleksandre Syrsky
- Olympic mùa đông Bắc Kinh
- Oriana Skylar Mastro
- Orwell
- Ô nhiễm
- Ô nhiễm chì
- Ô nhiễm không khí
- Ô nhiễm môi trường
- ổn định
- ổn định xã hội
- Palestin
- Palestine
- Paris
- Park Chung Hee
- Paul Adams
- Paul Doumer
- PCI
- Peter Schroeder
- Peter Zinoman
- phá hoại môi trường
- Phá hoại rừng
- phá rừng
- Phá rừng thông xây sân golf
- Phạm Bình Minh
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Duy
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Đỗ Chí
- Phạm Kim Dung
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Nhật Vũ
- Phạm Nhật Vượng
- Phạm Như Hồ
- Phạm Phan Long
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Quế Dương
- Phạm Quý Ngọ
- Phạm Quý Thọ
- Phạm Quyết Thắng
- Phạm Thái Lâm
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Toàn
- Phạm Trung Kiên
- Phạm Văn Nhận
- Phạm Văn Trội
- Phạm Viết Đào
- Phạm Xuân Nguyên
- Phản biện
- Phản biện của báo chí
- Phản biện xã hội
- Phan Châu Trinh
- Phan Châu Trinh
- Phan Chu Trinh
- Phan Đình Diệu
- Phản đối
- Phản đối chiến tranh
- Phan Ngọc
- phản quốc
- Phán quyết Biển Đông
- Phán quyết của Tòa án Quốc tế
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thuý Hà
- Phan Thúy Hà
- Phản ứng của Việt Nam
- phantichkinhte123.com
- Pháp chế Cộng sản
- Pháp chế CS
- Pháp đầu tư xây dựng ở Việt Nam
- Pháp lệnh
- Pháp Luân Công
- Pháp Luật
- Pháp luật chiến tranh
- Pháp luật Việt Nam
- Pháp lý
- Pháp quyền
- Pháp quyền XHCN
- Phạt giao thông
- Phát minh
- Phát ngôn
- Phát ngôn người cầm cân nẩy mực
- phát ngôn quan chức
- Phát ngôn và đầu óc của quan chức đảng
- Phạt nồng độ cồn
- phát triển
- Phát triển bền vững
- Phát triển công nghệ
- Phát triển đất nước
- Phát triển đường sắt VN
- Phát triển kinh tế
- Phát triển nhân tài
- Phát triển nông thôn
- Phát triển vùng ĐBSCL
- Phát xít
- phẩm chất cộng sản
- phẩm chất dân tộc
- Phẩm chất người cầm quyền
- Phân bổ vaccine chống virus Vũ Hán
- Phân hóa đối với Myanmar
- Phân hóa xã hội
- Phân phối Vaccine chống Covid-19
- Phân quyền
- Phân tâm học
- Phân ưu
- Phấp luật Việt Nam
- Phật giáo
- Phật giáo dưới chế độ cộng sản
- Phật giáo dưới thời CS
- Phật giáo nhà nước
- Phật giáo nhập cuộc
- Phật giáo quốc doanh
- Phật giáo Trung Quốc
- Phật giáo và kinh tế thị trường
- Phật giáo và Nhóm lợi ích
- Phật giáo và tư bản đỏ
- Phật giáo Việt Nam
- Phật tử
- Phe Cộng hòa MAGA Hoa Kỳ
- Phe nhóm
- Phe nhóm thân Tàu
- Phe phái
- Phe phái & công cuột "đốt lò"
- Phe thân Tàu
- Phép màu Trung Quốc
- Phê bình văn học
- Phi Nhung
- Phi Vân
- Phiên tòa Phạm Đoan Trang
- Phiên tòa Phạm Thị Đoan Trang
- Phiếu tín nhiệm của Quốc hội
- Phiếu trắng
- Philippines
- Phim ảnh
- Phim Tàu
- Phim Xích lô
- Phó Đức An
- Phò Trump
- Phòng cháy chữa cháy
- Phòng chống Covid-19
- Phòng chống dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch covid-19
- Phòng chống đại dịch virus Vĩ Hán
- Phòng chống đại dịch virus Vũ Hán
- Phòng chống virus Vũ Hán
- Phòng ngự Biển Đông
- Phóng sinh
- Phòng thí nghiệm virus ở Vũ Hán
- phong thủy
- Phong thủy Thăng Long
- Phong tỏa Covid-19
- Phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa hay không phong tỏa đại dịch
- Phong tỏa trong đại dịch
- Phong trào Áo Vàng
- Phong trào cờ đỏ
- phong trào dân chủ
- Phong trào dân chủ châu Á
- Phong trào đấu tranh dân chủ
- Phongtraoduytan.com
- Phổ biến kiến thức
- phố cổ
- Phồn vinh giả tạo
- Phồn vinh Mỹ
- Phụ huynh
- Phú Mỹ Hưng
- Phụ nữ
- Phụ nữ Ukraine trong chiến tranh
- phú quốc
- Phúc Lai GB
- Phục vụ chính trị
- Phùng Liên Đoàn
- Phùng Quang Thanh
- Phuong Nguyen
- Phương Thảo
- Phương Thu
- Poroschenko
- Pottery Barn
- Prigozhin
- Prigozhin đảo chính
- Putin
- Putin - Kim Jong Un
- Putin thăm Việt Nam
- Quách Duy
- QUAD
- Quan chức Hà Nội
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Việt
- quan chức
- Quan chức cao cấp
- Quan chức cấp cao
- Quan chức cộng sản
- Quan chức cộng sản hưu trí trước nhu cầu thức tỉnh
- Quan chức cộng sản thời nay
- Quan chức Cộng sản vào lò
- Quan chức CS
- Quan chức CS và từ chức
- Quan chức đảng
- Quan chức đảng từ trần
- Quan chức giáo dục
- Quan chức Hà Nội
- Quan chức kỹ trị
- Quan chức nói
- Quan chức nói và làm
- Quan chức quản lý đại dịch
- Quan chức tham nhũng
- Quan chức trong chống đại dịch virus Vũ Hán
- Quan chức tư pháp
- Quan chức tứ trụ
- Quan chức văn hóa
- Quan chức Việt Nam
- Quan chứcCS
- Quan điểm trung lập
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ ASEAN - Mỹ
- Quan hệ ASEAN - TQ
- Quan hệ ASEAN - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Tàu Cộng
- Quan hệ Campuchia - Trung Quốc
- Quan hệ Campuchia - Việt Nam
- Quan hệ Châu Âu - Trung Cộng
- Quan hệ chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Hoa Kỳ-Trung Quốc
- Quan hệ chiến lược Mỹ - Trung
- Quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Trung
- Quan hệ Cuba và thế giới
- Quan hệ Czech - Việt Nam
- Quan hệ Dân chủ - Cộng hòa
- Quan hệ đối ngoại toàn cầu
- Quan hệ Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Đức - Việt
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ
- Quan hệ EU - Hoa Kỳ - Trung Quốc
- Quan hệ EU - Tàu Cộng
- Quan hệ EU - Trung Quốc
- Quan hệ Giang - Tập
- Quan hệ hai đảng
- Quan hệ Hoa Kỳ - Đài Loan
- Quan hệ Hoa Kỳ - Philippines
- Quan hệ Israel - Iran
- Quan hệ Israel - Palestin - Hamas
- Quan hệ Israel - Palestine
- Quan hệ kinh tế Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Lào - Trung
- Quan hệ Lithuania - Đài Loan
- Quan hệ Lithuania - Trung Quốc
- quan hệ môi răng
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - ASEAN
- Quan hệ Mỹ - Âu - Trung
- Quan hệ Mỹ - Campuchia - Trung
- Quan hệ Mỹ - Châu Âu
- Quan hệ Mỹ - Đài - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đài Loan - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - ĐNA
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung
- Quan hệ Mỹ - Đông Nam Á - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - EU - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ - Israel
- Quan hệ Mỹ - Nga
- Quan hệ Mỹ - Nhật
- Quan hệ Mỹ - Nhật - Trung
- Quan hê Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung
- Quan hệ Mỹ - Trung - Đài
- Quan hệ Mỹ - Trung - Nga
- Quan hệ Mỹ - Úc
- Quan hệ Mỹ - Ukraine
- Quan hệ Mỹ - Việt
- Quan hệ Mỹ - Việt - Trung
- Quan hệ Mỹ - Việt Nam - ASEAN
- Quan hệ Mỹ – Trung
- Quan hệ Mỹ & đồng minh - Trung Quốc
- Quan hệ Mỹ Trung
- Quan hệ Mỹ-Trung
- Quan hệ NATO - Ukraine
- Quan hệ Nga - Ấn - Mỹ - phương Tây
- Quan hệ Nga - Ấn - Phương Tây
- Quan hệ Nga - EU - Ukraine
- Quan hệ Nga - NATO
- Quan hệ Nga - Triều Putin Kim Jong Un
- Quan hệ Nga - Trung
- Quan hệ Nga - Trung - Mỹ
- Quan hệ Nga - Trung Quốc
- Quan hệ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nga - Việt
- Quan hệ Nga - Việt - UKraine
- Quan hệ Nga-Bắc Triều Tiên
- Quan hệ Nga-thế giới
- Quan hệ ngoại thương Trung Quốc - thế giới
- Quan hệ ngôn ngữ Nga - Ukraine
- Quan hệ Nhật - Đài
- Quan hệ Nhật - Trung
- Quan hệ Nhật - Việt
- Quan hệ Nhật Bản - ASEAN
- Quan hệ Nhật Đài chống TQ
- Quan hệ Pháp - Úc
- Quan hệ phương Tây - Trung Quốc
- Quan hệ Putin - Tập Cận Bình
- Quan hệ quân sự Việt - Trung
- Quan hệ quốc
- Quan hệ quốc tế
- Quan hệ quốc tế về kinh tế
- Quan hệ Tập - Putin
- Quan hệ Triều Tiên- Trung Quốc
- Quan hệ Trump - châu Âu
- Quan hệ Trump - NATO
- Quan hệ Trung - ASEAN
- Quan hệ Trung - Bangladesh
- Quan hệ Trung - Đài
- Quan hệ Trung - Đức
- Quan hệ Trung - Indo
- Quan hệ Trung - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nga
- Quan hệ Trung - Nga - Mỹ
- Quan hệ Trung - Nhật
- Quan hệ Trung - Úc
- Quan hệ Trung - Việt
- Quan hệ Trung Quốc - "Bộ tứ"
- Quan hệ Trung Quốc - ASEAN
- Quan hệ Trung Quốc - các nước Đông Bắc Á
- Quan hệ Trung Quốc - Đài Loan
- Quan hệ Trung Quốc - EU
- Quan hệ Trung Quốc - Hong Kong
- Quan hệ Trung Quốc - Mông Cổ
- Quan hệ Trung Quốc - Nga
- Quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản
- Quan hệ Trung Quốc - Thế giới tự do
- Quan hệ Trung Quốc - Trung Á
- Quan hệ Trung Quốc - Việt Nam
- Quan hệ Trung Quốc và cường quốc Á Úc
- Quan hệ truyền thống trong công xã nông thôn
- Quan hệ Úc - Trung
- Quan hệ Úc - Việt Nam
- Quan hệ Việt - Campuchia
- Quan hệ Việt - Đức
- Quan hệ Việt - EU
- Quan hệ Việt - Lào
- Quan hệ Việt - Lào - Campuchia
- Quan hệ Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Mỹ - Nga -Tàu
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung
- Quan hệ Việt - Mỹ - Trung Nâng cấp quan hệ chiến lược toàn diện Việt - Mỹ
- Quan hệ Việt - Nga
- Quan hệ Việt - Nga - Ukraine
- Quan hệ Việt - Nhật
- Quan hệ Việt - Pháp
- Quan hệ Việt - Thái
- Quan hệ Việt - Trung
- Quan hệ Việt - Trung - Mỹ
- Quan hệ Việt - Ukraine
- Quan hệ Việt -Trung
- Quan hệ Việt – Mỹ
- quan hệ Việt Đức
- Quan hệ Việt Mỹ
- Quan hệ Việt Nam - Asean
- Quan hệ Việt Nam - Campuchia
- Quan hệ Việt Nam - Cuba
- Quan hệ Việt Nam - EU
- Quan hệ Việt Nam - Hàn quốc
- Quan hệ Việt Nam - Indonesia
- Quan hệ Việt Nam - Thái Lan
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc - Philippines
- Quan hệ Việt Nam - Ukraine
- Quan hệ Việt Nam -Trung Quốc
- Quan hệ Việt Nam-Campuchia-Trung Quốc
- Quan hệ Việt-Mỹ
- Quan hệ Việt-Trung
- Quan hệ Việt–Mỹ
- Quan hệ VN - TQ
- Quan hệ xã hội
- Quan liêu
- quản lý
- Quản lý AI
- Quản lý kinh tế
- Quản lý công nghệ
- Quản lý dân cư
- Quản lý di sản
- Quản lý dữ liệu
- Quản lý dữ liệu cá nhân
- Quản lý đất đai
- Quản lý đô thị
- Quản lý giao thông
- Quản lý hàng không
- Quản lý hành chính
- Quản lý kinh tê
- Quản lý kinh tế
- Quản lý lao động
- Quản lý mạng xã hội VN
- Quản lý năng lượng
- Quản lý nguồn nước
- Quản lý nhà nước
- Quản lý nhà nước trong đại dịch
- Quản lý nhà nước trong đại dịch virus Vũ Hán
- Quản lý nhà nước về kinh tế
- Quản lý rừng tự nhiên
- Quản lý tài nguyên
- Quản lý tài nguyên khoáng sản thế giới
- Quản lý tài nguyên nước
- Quản lý thông tin
- Quản lý tiền công đức
- Quản lý tiền tệ
- Quản lý tôn giáo
- Quản lý truyền thông
- Quản lý và giám sát tài sản cá nhân
- Quản lý văn hoá
- Quản lý văn hóa
- Quản lý vốn công
- Quản lý xã hội
- Quản lý xã hội chống đại dịch
- Quản lý xã hội trong đại dịch
- Quản lý xã hội với đại dịch
- Quan niệm sống
- Quan Thế Dân
- Quan trí
- Quản trị công
- Quản trị đất nước
- Quản trị đất nước trong đại dịch
- Quản trị nhà nước
- Quản trị quốc gia
- Quản trị rừng
- Quản trị xã hội
- Quan và dân
- Quảng cáo
- Quang Phạm
- Quang Thành
- Quân Đội
- Quân đội Nga
- Quân đội Trung Quốc
- Quân đội VN
- Quân đội VNCH
- Quân phiệt
- quân sự
- Quê hương
- Quốc gia
- Quốc hoa
- Quốc Hội
- Quốc hội châu Âu
- Quốc hội Hoa Kỳ
- Quốc hội Việt Nam
- Quốc khánh
- Quốc khánh trong nỗi sợ
- Quốc khánh trong nỗi sợ lòng dân
- Quốc khánh Trung Cộng
- Quốc kỳ
- Quốc phòng
- Quốc phòng Việt Nam
- Quốc tang
- Quốc Tế
- Quốc thể
- Quốc xã
- Quỹ 50K
- Quỹ đất Hà Nội
- quy định 214
- quy hoạch
- Quy hoạch cán bộ
- Quy hoạch đô thị
- Quy hoạch nhân sự
- Quy hoạch Thủ đô
- Quy hoạch thủy lợi
- Quy luật thị trường
- Quỹ nhân đạo
- Quyền biểu tình
- Quyền con người
- Quyền công dân
- quyền hạn
- Quyền lập hội
- Quyền lợi
- Quyền lực
- Quyền lực đảng
- Quyền lực Đảng CSVN
- Quyền lực mềm
- Quyền lực nhà nước
- Quyền lực và tha hóa
- Quyền phát triển
- Quyền riêng tư
- Quyền sở hữu
- Quyền thu thập thông tin
- Quyền trẻ em
- Quyền tự do dân chủ
- Quyền tự do đi lại
- Quyền tự do ngôn luận
- Quyền tự do thông tin
- Raul Pedrozo
- Raymond Powell
- Renaud Foucart
- Reuters
- RFA
- RFI
- Richard Javad Heydarian
- RISE
- RLI
- Rọ mõm
- Robert A. Manning
- Rodrigo Duterte
- Roger Brent
- rosetta
- RSF
- Ruchir Sharma
- Rửa tiền
- Rừng
- Rừng phòng hộ
- Rừng quốc gia
- Ryan Hass
- Sách
- Sách giáo khoa
- Sách giáo khoa Ngữ văn
- Sách Hán Nôm
- Sách trắng Quốc phòng
- Sài Gòn
- Sài Gòn chống dịch covid-19
- Sài Gòn giữa đại dịch
- Sài Gòn trong đại dịch
- Sài Gòn và Hà Nội chống đại dịch virus Vũ Hán
- sai lầm
- saigonnhonews
- Salushnyi
- Samsung
- Sản xuất chất bán dẫn
- Sản xuất chip
- Sáng kiến Vành đai và Con đường
- Sáp nhập tiền tệ
- Sarah Gilbert
- Sarkozy
- Sáu Dân
- Sáu Tường
- Sắc tộc
- Sầm Đức Xương
- Sân bay Long Thành
- Sân bay Tân Sơn Nhất
- Scott Andrew Fritzen
- SEARAC
- Sergej J. Netschajew
- SGK
- Shangri-la
- Shimon Peres
- Shinzo Abe
- Siêu cử tri
- Silicon
- Singapore
- Sính bằng cấp
- Sinh nhật
- Solzhenitsyn
- sòng bạc
- Song Chi
- Song Phan
- Số hóa
- sổ hộ khẩu
- Số liệu thống kê
- Số phận Chinazi
- Số phận người bất đồng chính kiến
- Số phận nông dân
- Sống chung với dịch virus Vũ Hán
- Sống chung với Covid-19
- sông Hồng
- Sông Mekong
- Sông Mékong
- Sông Mê Kông
- Sống nhân văn
- Sở hữu đất đai
- Sở hữu đất đai & Thu hồi đất đai
- Sở hữu đất đai và Thu hồi đất đai
- Sở hữu toàn dân
- Sở hữu toàn dân và tình trạng và cướp đất
- Sở hữu trí tuệ
- Sợ Tàu
- Spac
- sri lanka
- Stalin
- Stanford
- Stasi
- Stephen Nagy
- Sun Group
- SUNDAY TIMES
- Sùng bái cá nhân
- Suy giảm tài nguyên
- Suy nghĩ
- Suy thoái kinh tế
- Suy tôn lãnh đạo
- suy tư
- Sử dụng chì
- Sự kiện 2021
- Sự kiện chính trị 2021
- Sử Liệu
- Sự nóng lên toàn cầu
- Sư sãi
- Sư sãi thời kinh tế thị trường định hướng XHCN
- Sư thật sư giả
- Sư thật và sư giả
- Sức mạnh quân sự Mỹ
- Sức sống dân tộc
- Sức sống Ukraine
- Sức sống XHDS
- Syrskyi
- T-online
- T. Greg McKelvey
- Tạ Duy Anh
- Tạ Kiều Trang
- Tạ Phong Tần
- Tạ Tỵ
- Tả và hữu trong nền chính trị dân chủ
- Tác động của chính sách
- tái cấu trúc
- Tài chính
- Tài chính ngân hàng
- Tai họa
- Tài năng
- Tài nguyên
- Tài nguyên môi trường
- Tài nguyên nước
- Tam duy
- Tam Đảo
- Tam quyền phân lập
- Tàn dư phe XHCN hiện nay
- tản mạn
- Tản mạn chính trị
- Tản mạn thời thế
- tàn phá
- Tang lễ Nguyễn Trọng Vĩnh
- Tạp chí Bách Khoa
- Tạp chí Diễn đàn
- Tasnim Nazeer
- Tàu cá Trung Quốc
- Tàu cá VN bị tấn công
- Tàu Cộng
- Tàu sân bay Âu Mỹ đến Biển Đông
- Tăng giá điện
- Tăng lương
- tăng thuế
- tăng trưởng
- Tâm linh
- Tâm lý chiến lang
- Tâm lý dân tộc
- Tâm lý nhà độc tài
- Tâm lý thời đại
- Tâm lý xã hội
- Tầm nhìn của Đảng Cộng sản
- Tâm thư mạo danh
- Tâm trạng xã hội
- Tấn công mạng
- Tân Cương
- Tần Cương
- Tân Đại sứ Mỹ
- Tân Hiệp Phát
- Tân Hoàng Minh
- Tân Rai
- Tầng lớp tinh hoa
- Tập Cận Bình
- Tập Cận Bình - Lý khắc Cường
- Tập Cận Bình Chiến lược Vành đai và con đường
- Tập Cận Bình tham vọng và thực tế
- Tập đoàn tham nhũng
- Tập đoàn xe Grab biểu tình
- Tập hợp xã hội
- Tập quyền
- Tập quyền tham nhũng
- tập thể
- Tập trận RIMPAC
- Tẩy chay Trung Quốc
- Tây Nguyên
- Tây sơn
- Tây tạng
- Tedros Adhanom Ghebreyesus
- Test kit Việt Á
- Tệ nạn
- tên lạ
- Tết
- Tết Trồng cây
- Tha hóa xã hội
- Thả thơ Rằm tháng Giêng
- Thạch Quỳ
- Thái Lan
- Thái Anh Văn
- Thái Bá Tân
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Lan
- Thái tử đảng
- Tham
- Tham nhũng
- Thảm họa Cộng sản
- Thảm họa môi trường
- Tham nhũng
- Tham nhũng chính sách
- Tham nhũng đấu thầu
- Tham nhũng giáo dục
- Tham nhũng nhiệm kỳ
- Tham nhũng ở Việt Nam
- Tham nhũng quyền lực
- Tham nhũng y tế
- Tham nhũng’
- Thảm sát Bucha
- Thảm sát Gạc Ma
- Tham vọng bá chủ
- Tham vọng quyền lực
- Tham vọng Trung Quốc
- Thành Được
- Thanh Hà
- thanh lọc
- Thành ngữ tục ngữ
- Thanh niên
- Thanh Thảo
- Thành thật
- thành tích dổm
- Thanh toán Nhân dân tệ
- Thanh tra
- thanh trừng
- thanh trừng quân đội Trung Quốc
- Thanh Tùng
- Thành ủy Hà Nội
- Thành viên Liên hợp quốc
- thanhnien
- thao túng chính trị
- Thao túng tiền tệ
- Thăm nuôi tù cải tạo
- Thặng dư thương mại
- Thăng Long
- Thân phận nông dân
- Thân phận dân tộc Việt Nam dưới thời Cộng sản
- Thân phận dân Việt
- Thân phận người Việt
- Thất nghiệp
- thầy giáo
- The Diplomat
- Thẻ đảng
- The Economist
- Thẻ vàng/đỏ thuỷ sản
- theleader.vn
- Thesaigontimes
- thể chế
- Thể chế cận huyết
- Thể chế chính trị
- Thể chế chính trị ở Việt Nam
- Thể chế chính trị Việt Nam
- Thể chế Cộng sản
- Thể chế cộng sản bế tắc
- Thể chế CS
- Thể chế dân chủ
- Thể chế dân chủ và lá phiếu
- Thể chế đảng CS
- Thể chế độc tài
- Thế chế trong buổi mạt vận
- Thể chế và công lý
- Thể chế và đồng tiền
- Thể chế và kinh tế
- Thể chế và lòng dân
- Thể chế và lối thoát
- Thể chế và pháp luật
- Thể chế và phát triển
- Thể chế Việt Nam
- Thế chiến thứ Ba
- Thể dục thể thao
- Thế giới
- Thế giới 2021
- Thế giới 2022
- Thế giới 2023
- Thế giới cảnh giác Trung Cộng
- Thế giới chống Trung Quốc
- Thế giới tẩy chay Tàu Cộng
- Thế giới tẩy chay Trung Quốc
- Thế gới quan tâm tù nhân lương tâm ở Việt Nam
- Thế hệ theo đảng
- thế hệ trẻ
- Thế lực chống lưng
- Thế lực thù địch
- Thề nguyền ở QH
- Thể thao
- Thế vận hội Bắc Kinh
- Thềm lục địa
- thi đua
- Thi tốt nghiệp phổ thông
- Thị trường
- thị trường chứng khoán
- Thị trường kinh tế
- Thị trường tài chính
- Thị Vải
- Thích Chân Quang
- Thích Minh Tuệ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nhất Hạnh và Nguyễn Ngọc Lan
- Thích Quảng Độ
- Thích Trí Quang
- Thích Trúc Thái Minh
- Thích Tuệ Sĩ
- Thích Tuệ Sỹ
- Thiên An Môn
- Thiện nguyện tài phiệt
- thiên nhiên
- Thiên tai
- thiết chế xã hội
- Thiểu số thức tỉnh
- Thiều Thị Tân
- Thiệu Thiện Ba
- thiếu văn hóa
- Thỉnh nguyện và tiếp nhận
- Thoả thuận ngũ cốc
- thoả ước Thành Đô
- thòa ước Thành Đô
- Thoái Đảng
- Thoái hóa đoàn thể cánh tay của CS
- Thoát Cộng
- Thoát Trung
- thoibao.de
- Thomas Franke
- Thomas Lim
- Thổ Nhĩ Kỳ
- Thông điệp
- Thống nhất đất nước
- Thống nhất và khác biệt
- Thông tin
- Thông tin "dỏm"
- Thông tin giả
- Thông tin vaccine
- Thông tư 19
- Thơ
- thơ ca
- Thơ và hiện thực
- Thơ văn Lý - Trần
- Thời cơ
- Thời đại
- Thời Pháp thuộc
- Thủ đoạn Tàu Cộng
- Thủ đô
- Thủ đô Hà Nội
- Thù hận và viễn kiến
- thu hồi đất
- Thu Quỳnh
- Thu thập DNA
- Thủ Thiêm
- Thủ tục hành chính
- Thủ tướng
- Thục Quyên
- Thục-Quyên
- thuế
- Thuế carbon
- Thuế môi trường
- Thuế quan
- Thuế suất văn hóa
- Thuế tài sản
- Thuế tối thiểu toàn cầu
- thùng nhân
- Thuốc giả
- Thuỷ điện
- thủy điện
- Thủy điện Lan Thương
- Thủy điện Lancang (TQ)
- Thủy điện Luang Prabang
- Thủy điện Mekong
- Thủy điện Mékong
- Thủy điện miền Trung
- Thủy điện miền Trung xả lũ
- Thủy điện thượng nguồn Mékong
- Thủy điện Trung Quốc trên sông Lan Thương
- Thủy điện và môi trường
- Thủy hải sản
- Thụy Linh
- Thuỷ lợi
- Thủy lợi
- Thụy My
- Thuỵ My RFI
- Thúy Nga Paris By Night
- Thủy Tiên
- thuyền nhân
- Thuyết âm mưu
- Thuyết âm mưu virus Vũ Hán
- Thư
- thư bạn đọc
- Thư bày tỏ quan điểm chính trị
- Thư giãn
- Thư giãn Chủ nhật
- Thư giãn CN
- thư giãn cuối tuần
- thư gửi bạn đọc
- Thư ngỏ
- Thư tín
- Thực chất quan hệ Trung - Việt
- Thực dụng Mỹ
- Thực hành dân chủ
- Thức tỉnh ý thức dân chủ trong dân chúng
- thực trạng đất nước
- Thương chiến Mỹ - Trung
- Thương chiến Nỹ - Trung
- Thượng đỉnh Dân chủ
- Thượng đỉnh Trump - Kim
- Thương hiệu
- Thương mại điện tử
- thương mại quốc tế
- Thương mại toàn cầu
- Thương mại Việt - Mỹ
- Thương mại Việt - Trung
- Thương mại Việt Mỹ
- Thưởng thức nghệ thuật
- Tia Sáng
- Tiêm chủng
- tiềm lực
- Tiêm vaccine chống Virus Vũ Hán
- Tiến hóa
- Tiên học lễ hậu học văn
- Tiên hộc lễ
- Tiền lương
- tiến sĩ
- Tiền TQ
- Tiếng dân
- Tiếng nói của Tuổi trẻ
- Tiếng nói của xã hội dân sự
- Tiếng nói phản chiến ở Nga
- Tiếng nói trí thức Việt Kiều góp phần xây dựng đất nước
- Tiếng nói vì dân
- Tiếng thơ tự do
- Tiếng Việt
- Tiết kiệm
- Tiêu hủy tranh
- Tiểu thuyết "1984"
- Tiểu thuyết Chốn Vắng
- tiêu tiền TQ trên đất VN
- Time
- Timothy Snyder
- Timothy Taylor
- Tín chỉ carbon
- tin giả
- Tín ngưỡng
- Tín ngưỡng và mê tín
- Tin tặc
- tin tặc tấn công
- Tin tức
- Tình báo
- Tính chính danh của nhà nước cộng sản
- tính đảng
- Tinh giản bộ máy
- Tình hữu nghị vô sản
- Tình người
- Tình người Cộng sản
- Tinh thần công dân
- Tinh thần quý tộc
- Tình yêu Tổ quốc
- Titan
- TKV
- TM111
- Toà án
- tòa án
- Tòa án CS
- Toà án Hình sự Quốc tế
- Tòa án Quốc tế
- Toà án Việt Nam
- Tòa trọng tài Quốc tế
- toàn cầu hóa
- Toán học
- tố
- Tố Cáo
- Tổ chức nhà nước
- Tổ chức nhân sự
- Tổ chức quần chúng của đảng
- Tổ chức tín dụng
- Tổ chức xã hội dân sự
- Tô Hải
- Tô Huy Rứa
- Tô Lâm
- Tổ quốc
- Tổ quốc và thể chế
- Tô Thuỳ Yên
- Tô Thức
- Tố tụng
- Tô Văn Lai
- Tô Văn Trường
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội ác chiến tranh
- Tội ác Đồng Tâm
- Tội phạm công nghệ cao
- Tội phạm tham nhũng
- Tôi phạm VN tại Czech
- tôn giáo
- Tôn giáo và chính quyền
- Tôn giáo và dân tộc
- Tôn Quốc Tường
- Tổng cục 2
- Tổng kết một năm
- Tổng liên đoàn lao động Việt Nam
- Tổng tấn công Mậu Thân 1968
- TP Hồ Chí Minh
- TP Mariupol của UKraine
- TQ bị tẩy chay
- TQ che dấu dịch bệnh
- TQ mua gỗ Thái Bình Dương
- Trà My
- Trả nợ nước ngoài
- tra tấn
- Tra tấn và nhục hình
- Trách nhiệm công dân
- Trách nhiệm Nhà nước
- Trách nhiệm quan chức
- trách nhiệm Trung Quốc
- Trách nhiệm xã hội
- Trái đất
- Trại súc vật
- Trang Bauxite Việt Nam
- Tranh ăn
- tranh chấp ruộng đất
- Tranh cử Tổng thốn Mỹ
- Tranh luận
- Trao đổi ý kiến
- Trào lộng
- tráo trở Tàu Cộng
- Trần Anh Hùng
- Trấn áp bất đồng
- Trấn áp công luận
- Trần Doãn Nho
- Trần Duy Long
- Trần Đại Quang
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Thiên
- Trần Đình Triển
- Trần Độ
- Trần Đức Thạch
- Trần Gia Huấn
- Trần Hoài Dương
- Trần Hoài Thư
- Trần Hồng Hà
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Khải Thanh Thủy
- Trần Kiên
- Trần Minh Tuấn
- Trần Mộng Tú
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Ninh
- Trần Nhơn
- Trần Nhương
- Trần Quyết Thắng
- Trần Thế Kỷ
- Trần Thị Nga
- Trần Thị Trường
- Trần Thủ Độ
- Trần Trọng Kim
- Trần Trung Đạo
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Phương
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Vũ Hải
- Trần Xuân Bách
- Trật tự thế giới trong Toàn cầu hóa
- Trẻ em
- Trí thức
- Trí thức bất đồng
- Trí thức bên thua cuộc
- Trí thức bỏ đảng
- Trí thức dấn thân
- Trí thức độc lập
- Trí thức gốc Việt
- Trí thức hải ngoại
- Trí thức miền Nam
- Trí thức miền Nam sau 1975
- Trí thức người Việt quốc gia
- Trí thức theo đảng
- Trí thức tinh hoa
- Trí thức trong thể chế CS
- Trí thức trong xã hội cộng sản
- Trí thức và hiện tình đất nước
- Trí thức và thể chế
- Trí thức và thời cuộc
- Trí thức và văn hóa
- Trí thức Việt Nam
- Trí thức yêu nước
- Trí tuệ nhân tạo
- Trí tuệ nhân tạo trong công nghệ truyền thông
- Triển lãm tranh gò đồng Phạm Xuân Trường
- Triển lãm tranh khắc đồng của PXT
- Triển lãm tranh khắc đồng PXT
- Triển vọng Sài Gòn sau đại dịch
- Triều Tiên
- Trịnh Bá Khiêm
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bá Tư
- Trình Bội Minh
- Trịnh Khải Nguyên-Chương
- Trịnh Thị Thảo
- Trịnh Vĩnh Bình
- Trịnh Xuân Thanh
- trò hề bầu cử
- Trọng dụng người tài
- Trọng Thanh
- Trọng Thành
- trốn chạy cộng sản
- Trồng cần sa xứ người
- Trồng rừng
- Trợ giá
- Trơ trẽn Tàu Cộng
- Trúc Linh
- Trục ma quỷ mới
- Trúc Phương
- Trúc Thích Thái Minh
- Trump và Biden
- Trumpism
- Trung - Mỹ
- Trung Cộng
- Trung Cộng & mưu mô bành trướng
- Trung Cộng phát triển thần kỳ
- Trung Đông
- Trung Hoa mộng
- Trung lập
- Trung Quốc
- Trung Quốc - Campuchia
- Trung Quốc - Hoa Kỳ
- Trung Quốc bành trướng
- Trung Quốc cướp đảo
- Trung Quốc đuổi theo Mỹ
- Trung quốc thao túng
- Trung Quốc và dự án Vành đai và Con đường
- Trung Quốc và Đông Nam Á
- Trung Quốc và phần còn lại của thế giới
- Trung Quốc xâm chiếm Gạc Ma
- Trung Quốc xâm nhập biên giới
- Trung Quốc xâm nhập trái phép
- trung với Đảng
- Truy nguồn virus Vũ Hán
- Truyện chưởng
- truyền hình
- Truyện Kiều
- truyền thông
- Truyền thông bẩn
- Truyền thông cộng sản
- Truyền thông CS
- Truyền thông định hướng
- truyền thông mạng
- Truyền thông nhà nước
- Truyền thông ở Việt Nam
- Truyền thông quốc gia và sự trục lợi
- Truyền thông số
- Truyền thông về cứu trợ bão lụt
- Truyên truyền CS
- Trực cảm chính nghĩa
- Trưng cầu dân ý
- Trưng cầu dân ý sáp nhập lãnh thổ Ukraine vào Nga
- Trừng phạt kinh tế
- Trương Duy Nhất
- Trường hợp Thụy Điển
- Trương Mỹ Lan
- Trường Sa
- Trương Tấn Sang
- Trương Thị Mai
- Trương Tuần
- Trương Văn Dũng
- Trường viết văn Nguyễn Du
- Trương Vĩnh Ký
- TS Nguyễn Văn Tuấn
- TT Biden
- Tu hành
- Tù ngục và tự do
- Tù nhân lương tâm
- tù nhân chính trị
- tù nhân lương tâm
- Tù nhân lương tâm dưới chế độ Cộng sản
- Tù nhân tâm thần
- Tù nhân trong đại dịch
- Tu thật tu giả
- Tu thật và tu giả
- Tuấn Khanh
- Tuệ Sỹ
- Tuổi trẻ
- Tuổi trẻ thức tỉnh
- Tuổi trẻ Việt Nam
- Tuyên bố
- Tuyên bố chung Hoa Kỳ - Phillippines
- Tuyến cáp biển
- Tuyên giáo
- Tuyên ngôn cộng sản
- Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền
- Tuyên truyền
- Tuyên truyền Cộng sản
- Tuyên truyền xã hội chủ nghĩa
- Tuyệt chủng
- Tuyệt thực
- Tự do ngôn luận
- Tự tử
- tư bản đỏ
- Tư bản thân hữu
- Tự bào chữa
- Tư cách lãnh đạo
- từ chức
- Từ chức và cách chức
- Tự do
- Tự do báo chí
- Tự do cá nhân
- Tự do chính kiến
- Tự do dân chủ
- Tự do học thuật
- Tự do lập hội
- tự do ngôn luận
- Tự do sáng tác
- Tự do sáng tạo
- tự do thông tin
- Tự do tín ngưỡng
- tự do tôn giáo
- Tự do tư tưởng
- Tự do và giới hạn
- Tự do và nô lệ
- Tự do và phản biện
- Tự do yêu nước
- Tư duy CS
- Tư duy quan chức
- Tử Đinh Hương
- Tự giải cứu bằng xe máy và đi bộ
- Tự hào
- Tư liệu
- Tự lực văn đoàn
- Tư pháp
- Tư pháp CS
- Tự sát ở đồn công an
- Từ thiện
- Từ Thức
- tự tôn dân tộc
- Tứ trụ
- Tứ trụ phát ngôn
- Tử tù
- Tử tù Đặng Văn Hién
- Tử tù Hồ Duy Hải
- Tử tù Lê Văn Mạnh
- Tự tử
- Tư tưởng cộng sản
- Tư tưởng Phan Châu Trinh
- Tự ứng cử
- Tử vong vì covid-19
- Tường An
- Tường biên giới
- Tượng đài
- Tượng đài Trần Hưng đạo
- Tượng Đức thánh Trần Hưng Đạo
- Tương lai dân tộc
- Tướng lĩnh CS
- Tưởng niệm
- Tương quan chiến lược Mỹ - Trung
- Tương quan so sánh Ukraine - Việt Nam
- Tượng Trần Hưng Đạo
- Tỵ nạn giáo dục
- Tỷ phú Charles ‘Chuck’ Feeney
- Úc
- Úc Châu
- Úc-Trung Quốc
- Ukraine
- Ukraine - EU
- Ukraine - Hoa Kỳ
- Ukraine - NATO
- Ukraine chống Nga xâm lược
- Ukraine chống tham nhũng
- Ukraine chống xâm lược
- Ukraine chống xâm lược Nga
- Ukraine và Biển Đông
- Umeda Kunio
- UNCLOS
- Ủng hộ Putin
- Ủng hộ Ukraine
- Ủng hộ Ukraine chống Putin cướp nước diệt chủng
- UNWGAD
- usvietnam.uoregon.edu
- Ủy ban Âu châu
- Uỷ ban Bảo vệ Ký giả
- Ứng cử vào Hội đồng Bao an LHQ
- Ứng xử
- Ước vọng năm mới
- Vaccine chống coronavirus
- Vaccine chống Covid-19
- Vaccine chống Covid-19 của Trung Cộng
- Vaccine chống covid-19 của Trung Quốc
- Vaccine chống Covid-19 của Việt Nam
- Vaccine chống Virus Vũ Hán
- Vaccine chống virus Vũ Hán của VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán đến VN
- Vaccine chống virus Vũ Hán ở VN
- Vaccine chống Vrus Vũ Hán
- Vaccine Tàu Cộng
- Vaccine Trung Cộng
- Vaccine Trung Quốc
- Vaccine Trung Quốc chống virus Vũ Hán
- Vaccine Trung Quốc ở Việt Nam
- Vaccine Việt Nam
- Vai trò cá nhân trong lịch sử
- Vai trò của Mỹ với thế giới
- Vai trò của Mỹ hậu Trump
- Vai trò Hoa Kỳ ở Châu Á Thái Bình Dương
- Vai trò người đứng đầu nhà nước trong đại dịch
- Vai trò nhà nước đối phó đại dịch covid-19
- Vai trò trí thức trong thể chế
- Vãn hóa
- Van Nguyen
- Vạn Thịnh Phát
- Vàng trong nền kinh tế
- Vành đai và Con đường
- Vào đời
- VASFCESR
- văn chương "cách mạng"
- Văn chương miền Nam Việt Nam
- Văn chương và quyền lực
- Văn đoàn độc lập
- Văn Giang
- văn hoá
- Văn hóa
- Văn hóa bạo lực
- Văn hóa công chức
- Văn hóa cộng sản
- Văn hoá của quan chức Việt Nam
- Văn hoá đọc
- Văn hóa Hán
- Văn hóa lối sống
- Văn hóa miền Nam
- Văn hóa Phật giáo
- Văn hóa quan chức
- Văn hóa súng
- Văn hoá suy mạt
- Văn hoá tâm linh
- Văn hóa tên đường
- Văn hóa ứng xử
- Văn hoá và chính trị
- Văn hoá xã hội
- Văn hóa xã hội
- Văn học
- Văn học đương đại Trung Quốc
- Văn học hải ngoại
- Văn học miền Nam 1954-1975
- Văn học nghệ thuật
- Văn học nghệ thuật bao cấp
- Văn học nghệ thuật Chủ nhật
- Văn học nghệ thuật XHCN
- Văn học nữ giới
- Văn học phản tỉnh
- Văn học thời đổi mới
- Văn học và hiện thực
- văn học Việt Nam
- Văn kiện Đảng
- văn minh sông Hồng
- Văn nghệ
- Văn nghệ phục vụ chính trị
- Văn nghệ sĩ miền Bắc
- Văn nghệ sĩ miền Nam trước 1975
- Văn nghệ XHCN
- Văn Việt
- Vận chuyển hàng hoá quốc tế
- Vấn đề nhập cư
- vân đồn
- Vận mệnh Đảng Cộng sản Việt Nam
- Vận mệnh tương đồng
- Vấn nạn giáo dục khó gỡ
- Vấn nạn TPHCM
- Vấn nạn tượng đài
- Vận nước
- Vân Phạm
- Vật lý học
- Vedan
- Venezuela
- Về nước đầu tư
- VFA
- vì dân
- Vị trí của Hoa Kỳ trong thế giới tự do dân chủ hiện nay
- Vị trí Hoa Kỳ
- Vị trí xã hội
- Vị Xuyên
- Vietbao
- Vietnam Weekly
- viettel
- Viettimes
- Việc làm
- Viên chức
- Viên Đăng Huy
- Viện Khổng Tử
- Viện NA
- Viện trợ An ninh Chính thức OSA
- Viện trợ Ukraine
- Viếng tang
- Việt - Mỹ
- Việt - Mỹ dưới thời Biden
- Việt - Trung
- Việt - Trung - Đài
- Việt - Trung: Môi hở răng lạnh
- Việt Á
- Việt Cộng và Trung Cộng
- Việt Khang
- Việt kiều
- Việt Kiều về xây dựng đất nước
- Việt Minh
- Việt Nam
- Việt Nam - EU
- Việt Nam - Hoa Kỳ
- Việt Nam - Liên Xô
- Việt Nam - Ukraine
- Việt Nam - Vatican
- Việt Nam 2018
- Việt Nam 2019
- Việt Nam 2023
- Việt Nam bắt cóc người tại Đức
- Việt Nam chống dịch covid-19
- Việt Nam Cộng hòa
- Việt Nam Đổi mới sáng tạo
- Việt Nam là bãi rác của thế giới
- Việt Nam năm Quý Mão
- Việt Nam Quốc dân đảng
- Việt Nam thời báo
- Việt Nam trên bàn cờ thế giới hiện tại
- Việt Nam trong ASEAN
- Việt Nam trong Liên Hợp Quốc
- Việt Nam trong quan hệ chiến lược của Mỹ và Anh
- Việt Nam trong thế đối đầu Trung - Mỹ
- Việt Nam và 3 cường quốc
- Việt Nam và AUKUS
- Việt Nam và Virus Covid-19
- Việt Nam xã hội hóa mua vaccine
- Việt Phương
- Viết sử
- Viktor Orban
- Vin group
- Vinashin
- Vinfast
- Vingroup
- Virus Vũ Hán
- virus nhân tạo
- Virus Tàu Cộng
- Virus Trung Quốc
- Virus Trung Quốc và CS Việt Nam
- Virus Trung Quốc và người nghèo
- Virus Trung Quốc và Việt Nam
- Virus Vũ Hán
- Virus Vũ Hán và ĐCSTQ
- Virus Vũ Hán và Việt Nam
- VN cấm lãnh đạo tổ chức nhân quyền nhập cảnh
- VN chống dịch Virus Vũ Hán
- VN chống Virus Vũ Hán
- VN trong quan hệ đại cường
- VN và ASEAN giữa đại dịch và Biển Đông
- VN-Ukraine
- VNexpress
- VNTB
- Võ An Đôn
- Võ Duy Nghi
- Võ Hồng Phúc
- Võ Kim Cự
- Võ Nguyên Giáp
- Võ Thị Hải Minh
- Võ Tòng Xuân
- Võ Văn Kiệt
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thưởng
- Võ Xuân Sơn
- VOA
- Volodymyr Zelenskiy
- Volodymyr Zelenskyi
- Vô danh
- Vốn hỗ trợ doanh nghiệp
- vỡ nợ
- Vỡ nợ nước ngoài
- Vỡ trận Covid
- Vụ án "xét lại chống đảng"
- Vụ án Chất độc Da cam
- Vụ án Chuyến bay giải cứu
- Vụ án cô Lê Thi Dung
- Vụ án Đồng Tâm
- Vụ án Hàn Đức Long
- Vụ án Hồ Duy Hải
- Vụ án Lê Thị Dung
- Vụ án Lưu Bình Nhưỡng
- Vụ án Năm Cam
- Vụ án Nguyễn Văn Chưởng
- Vụ án Vạn Thịnh Phát
- Vụ án xét lại chống đảng
- Vụ AVG
- Vũ Cao Đàm
- Vu cáo học thuật
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đức Đam
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Huy Hoàng
- vũ khí
- vũ khí hạt nhân
- Vũ khí sinh học
- Vũ Khoan
- Vu khống chữ nghĩa
- Vụ kiện chất độc da cam
- Vụ kiện chất độc da cam tại Pháp
- Vụ kiện Formosa
- Vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông của Philippines lên Tòa án quốc tế
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Ngọc Bảo
- Vũ Ngọc Chi
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Quốc Thúc
- Vũ Thành An
- Vụ Thiền Am
- Vũ Thư Hiên
- Vụ Trịnh Xuân Thanh
- Vũ Tường
- Vụ Việt Á
- Vua cờ Kasparov
- Vua Lê Chúa Trịnh
- Vũng Áng
- Vùng cấm bay
- Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)
- Vùng EEZ
- Vùng miền
- Vườn quốc gia Cát Tiên
- Vườn rau Lộc Hưng
- Vương Trí Nhàn
- Vượt biên
- Vượt biên tìm đường sống
- Vượt biên trái phép
- Vượt biên trái phép sang VN
- Wall Street Journal
- Walter Russell Mead
- Wang Jisi
- War On The Rocks
- WHO
- Will Nguyễn
- William Pesek
- William Winberg
- WJP
- World Bank
- World cup
- WTO
- Xã hội dân sự
- Xã Hội
- Xã hội chủ nghĩa
- Xã hội công dân
- Xã hội cộng sản
- Xã hội dân chủ
- xã hội dân sự
- Xã hội dân sự đang lớn mạnh
- Xã hội đen
- Xã hội Mỹ
- Xã hội tha hóa
- Xã hội toàn trị
- Xã hội Trung Quốc
- Xã hội tự do
- Xả lũ
- Xăng dầu
- Xâm lược kinh tế
- Xâm lược mềm
- Xâm lược mềm của Tàu Cộng
- Xâm phạm quyền riêng tư
- Xây dựng Chủ nghĩa xã hội
- Xây cầu
- xây dựng
- Xây dựng luật
- Xe tự lái
- Xét nghiệm covid-19
- Xét nghiệm đại trà
- XHCN
- XHDS
- Xoay trục sang châu Á
- Xô viết
- Xu hướng thoát Trung
- Xuân Duy
- Xuất bản sách
- Xuất khẩu
- Xuất khẩu chính ngạch sang TQ
- Xuất khẩu cửa khẩu phía Bắc
- Xuất khẩu gạo
- Xuất khẩu lao động
- Xuất khẩu nông sản sang TQ
- xung đột
- Xung đột ở dải Gaza
- Xung đột Trung Đông
- Xung đột Ukraine
- Xử án
- Xử lý môi trường
- Xưng hô
- Ý dân
- Y đức
- Ý kiến
- Y tế
- Y tế chống đại dịch virus Vũ Hán
- Y tế Nhà tù
- Y tế Việt Nam
- Ý thức hệ
- Ý thức pháp luật
- Yeltsin
- Yến Năng
- Yêu cầu Tập Cận Bình từ chức
- yêu nước
- Yêu sách
- Yêu sách 8 điểm năm 2019
- Yêu Trump và ghét Trump
- Zachary Abuza
- Zack Cooper
- Zaluzhnyi
- Zelenska
- Zelenskiy
- Zelenskyi
- Zero-Covid
- Zhao Jianwei
- ���Giáo Dục�
- ���Pháp Luật�
- ���Sử Liệu�