Ông Nguyễn Phú Trọng ở Pháp
Từ
Thức
Ông
Nguyễn Phú Trọng vừa kết thúc một viếng thăm gần như
thầm lặng ở Pháp. Như thông lệ, những ký kết thương
mại giữa một nước dân chủ với một nước độc tài
chỉ là những buổi ký kết giao kèo kín đáo. Cả hai đều
ngại phải trả lời dư luận về vấn đề nhân quyền,
về chiến dịch đàn áp đối lập, các bloggers tàn bạo
nhất ở Việt Nam từ khi ông Trọng nắm bộ máy Đảng,
nghĩa là nắm toàn quyền ở Việt Nam.
BANG
GIAO THỰC DỤNG
Việt
Nam muốn bắt tay với Pháp, vì đang gặp khó khăn với
Đức từ vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Đức và Pháp là
hai quốc gia rường cột của Liên hiệp Âu Châu. Qua ngả
Pháp, Cộng sản Việt Nam, càng ngày càng cô lập, muốn
thổi nóng lại mối bang giao với Liên hiệp Âu Châu.
Tổng
thống Pháp Emmanuel Macron, theo chủ nghĩa chính trị thực
tiễn, muốn nhân cơ hội, nhảy vào thị trường Việt
Nam, chiếm chỗ của Đức.
Cho
tới nay, Đức vẫn là quốc gia có đối tác thương mại
với Việt Nam lớn nhất ở Âu Châu, với trên 9 tỷ Euros
(10 triệu dollars), năm 2016. Pháp chỉ đứng hàng thứ 16
trong số các quốc gia trao đổi thương mại với VN.
Macron
nói nước Pháp phải có mặt nhiều hơn ở Việt Nam, một
thị trường gần 100 triệu người, hiện nay chỉ thực
hiện với Pháp 1% trên tổng số trao đổi thương mại
quốc tế. Cán cân thương mại nghiêng hẳn về phía VN: 4
tỷ rưỡi dollars xuất cảng so với 1 tỷ rưỡi nhập
cảng.
Trong
mục tiêu đó, Macron đã đạt được những thắng lợi
đầu tiên. Trong cuộc thăm viếng của Nguyễn Phú Trọng,
hai bên đã ký kết một số thoả ước thương mại quan
trọng. Các công ty Pháp Bouyes, EDF, Safran sẽ thực hiện
dự án xe điện ngầm ở thành phố, nhà nhiệt điện
2000 mégawatts ở Sơn Mỹ, trang bị kỹ thuật bảo trì
hàng không và cung cấp 24 máy bay.
THAM
VỌNG VĂN HÓA
Macron
cho hay sẽ viếng thăm VN trong năm 2019. Đặt chân trở lại
VN là cơ hội cho Pháp gây dựng lại ảnh hưởng trong
vùng, bị sa sút từ trên một nửa thế kỷ. Không phải
chỉ trên địa hạt chính trị, kinh tế, mà cả trên địa
hạt văn hóa.
Tham
vọng của Macron là nới rộng vùng nói tiếng Pháp
(francophonie), làm sống lại ngôn ngữ Pháp, văn hóa Pháp
đã bị quên lãng ở thuộc địa cũ. Macron nói sẽ xây
dựng một Maison de France (Nhà Pháp) ở VN, tăng cường
trao đổi văn hóa, giáo dục, du lịch giữ hai nước.
Trong
bối cảnh đó, nhân quyền trở thành thứ yếu ở một
xứ vẫn tự hào là cha đẻ của nhân quyền.
Nguyễn
Phú Trọng tuyên bố hai bên ‘sẽ tôn trọng sự khác
biệt về thể chế và nguyên tắc không can thiệp tới
nội bộ của nước khác’. Elysée (Dinh Tổng Thống Pháp)
nói tự do ngôn luận, vấn đề các bloggers đã được đề
cập tới trong cuộc gặp gỡ với Nguyễn Phú Trọng, và
tin rằng việc cộng tác, giúp đỡ Việt Nam cải thiện
các cơ sở pháp lý sẽ có ảnh hưởng tốt tới tự do
ngôn luận, nhân quyền. (Xem Phụ lục).
Theo
Reuters, một cách chính thức, Pháp nói Việt Nam đã có
tiến bộ về nhân quyền, nhưng trong hành lang, Elysée nhìn
nhận vấn đề nhân quyền là một ưu tư và ‘hiện có
sự sa sút trong tình trạng nhân quyền ở VN, nhưng việc
hợp tác trên phương diện pháp lý rất quan trọng, để
tạo cơ hội đề cập và cải thiện vấn đề này’.
Lối
nói nước đôi của Macron phản ảnh sự lúng túng của
Pháp.
Một
mặt không muốn bỏ lỡ cơ hội hiếm hoi, do tình thế cô
lập của VN, trục trặc ngoại giao Đức-Việt, để gây
lại ảnh hưởng Pháp ở Á Châu, sau khi đã tăng cường
bang giao với Ấn Độ.
Một
mặt hiểu rằng muốn đóng vai leader ở Âu Châu, lợi
dụng cơ hội bà Merkel bị khó khăn vì chính trị nội bộ
ở Đức, không thể phủi tay về vấn đề nhân quyền.
Quốc
hội Âu Châu, tháng 12 vừa qua, đã thông qua một nghị
quyết đòi trả tự do cho các ký giả và những người
tranh đấu cho nhân quyền đang bị giam giữ. Một số dân
biểu Âu Châu kêu gọi Liên Hiệp Âu Châu đình chỉ việc
phê chuẩn thoả ước giao thương giữa Việt Nam và Âu
Châu, dự tính trong năm nay, vì những vi phạm nhân quyền
càng ngày càng trắng trợn ở VN.
Khi
Nguyễn Phú Trọng đặt chân tới Paris, người Pháp gốc
Việt đã biểu tình phản đối.
Ba
tổ chức nhân quyền (1) đã kêu gọi chính phủ Pháp đừng
gia tăng hợp tác với một quốc gia vi phạm trắng trợn
nhân quyền. Tổ chức Phóng Viên Không Biên giới (RSF) đòi
chính phủ đặt thẳng vấn đề tự do ngôn luận ở VN.
RSF tố cáo chính sách đàn áp dã man những người chống
đối, những bloggers, từ khi Nguyễn Phú Trọng nắm quyền.
Các tổ chức Human Rights Watch, Amnesty International cho hay
hiện nay có ít nhất 129 tù nhân chính trị bị giam giữ
trái phép và chiến dịch đàn áp dữ dội đến độ
nhiều người đối lập hay bất đồng chính kiến đã
phải trốn ra ngoại quốc.
QUẢNG
CÁO
Cuộc
viếng thăm của ông Trọng đã diễn ra trong sự thờ ơ
hoàn toàn của dân Pháp và truyền thông Pháp.
Không
có một nhân vật quan trọng nào đưa đón Nguyễn Phú
Trọng. Không có họp báo, phỏng vấn để khỏi phải trả
lời về nhân quyền. Trong thời gian ở Pháp, ông Nguyễn
Phú Trọng chỉ tới thăm hai tỉnh nhỏ ngoại ô Paris,
Choisy le Roi và Montreuil. Montreuil là thành phố hiếm hoi có
thị trưởng là người Cộng sản. Trước đây, tất cả
các thành phố chung quanh Paris đều nằm trong tay đảng
Cộng sản, gọi là Thắt Lưng Đỏ (Ceinture Rouge). Ngày
nay, trên toàn quốc, đảng Cộng sản chỉ chiếm không
tới 2% số phiếu bầu.
Hầu
như báo chí, truyền hình không đả động gì tới cuộc
viếng thăm, trừ vài bài báo về các thoả ước thương
mại trong một tờ báo chuyên về kinh tế.
Báo
chí lề phải làm rùm beng về một bài báo trên tờ Le
Monde, nói về ‘Viễn ảnh tốt đẹp của cuộc bang giao
Việt Pháp’. Quả thực có nguyên một trang báo nội dung
đó trên tờ Le Monde ngày 27/03, nhưng trên góc phải trang
báo ghi rõ: PUBLICITÉ (quảng cáo). Nghĩa là trước sự thờ
ơ của truyền thông, ‘Đảng ta’ đã mua một trang quảng
cáo để ca ngợi mình. Giá
một trang quảng cáo trên Le Monde: 147.000 Euros (trên 150.000
dollars).
T.T.
(1)
FIDH (IFHR, Internetioanl Federation for Human Rights), VCHR (Comité
Vietnam pour la Défense des Droits de l’Homme), LDH (Ligue des
Droits de l’Homme)
Tác
giả gửi BVN
*****
Phụ
lục :
TỔNG
THỐNG PHÁP MACRON ĐỀ CẬP ĐẾN VẤN ĐỀ NHÂN QUYỀN
TRONG CUỘC HỘI ĐÀM VỚI TBT NGUYỄN PHÚ TRỌNG
Linh
Quang – Thoibao.de (Tổng
hợp)
Hãng
thông tấn Pháp AFP cho biết, trong cuộc hội đàm Tổng
thống Pháp Macron đã nói về tình hình nhân quyền tại
Việt Nam và trường hợp các blogger và các nhà bảo vệ
nhân quyền bị bỏ tù. Ông cũng kêu gọi Việt Nam thực
hiện những cải cách để tăng cường nhà nước pháp
quyền. Theo hãng thông tấn Anh Reuters, ông Macron đã thảo
luận với TBT Nguyễn Phú Trọng về vấn đề nhạy cảm:
nhân quyền. Để giúp Việt Nam hoàn thành nhà nước pháp
quyền, một chương trình hợp tác cho giai đoạn 2018-2019
đã được ký kết giữa Bộ trưởng Tư pháp Việt Nam và
Pháp.
Ảnh
chụp bản tin của hãng thông tấn Pháp AFP được đăng
trên tờ báo Libération ra ngày 27.03.2018. Nguồn
hãng thông tấn Pháp AFP
Vào
lúc 13 giờ 15 hôm nay ngày 27/03/2018 tại Cung điện Elysee
đã diễn ra cuộc hội đàm giữa Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron và TBT Nguyễn Phú Trọng. Cuộc hội đàm này
diễn ra trong khi ăn trưa và sau khi bữa ăn trưa kết thúc
hai nguyên thủ quốc gia đã ra phát biểu trước báo chí
truyền thông quốc tế.
Hãng
thông tấn Pháp AFP cho biết, trong cuộc hội đàm Tổng
thống Pháp Macron đã nói về tình hình nhân quyền tại
Việt Nam và trường hợp các blogger và các nhà bảo vệ
nhân quyền bị bỏ tù. Ông cũng kêu gọi Việt Nam thực
hiện những cải cách để tăng cường nhà nước pháp
quyền.
Được
biết, vài ngày trước chuyến thăm Pháp của TBT Nguyễn
Phú Trọng, 3 tổ chức Nhân quyền có trụ sở tại Paris,
là Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH), Uỷ ban Bảo vệ
Quyền Làm Người Việt Nam
(VCHR)
và Hội Nhân quyền Pháp quốc (LDH) đã ký chung bức Thư
Ngỏ gửi Tổng Thống Pháp Emmanuel Macron khẩn thiết yêu
cầu ông ‘’hãy
đặt ra câu hỏi nóng bỏng về nhân quyền trong các cuộc
tiếp xúc TBT Nguyễn Phú Trọng’’.
Đặc
biệt, ba tổ chức này cũng yêu cầu Tổng thống Macron áp
lực Việt Nam trả tự do cho các tù nhân vì lương thức,
chấm dứt mọi sách nhiễu, bạo hành công an đối với
các xã hội dân sự, cũng như chấm dứt các cuộc đàn
áp tôn giáo và huỷ bỏ mọi điều luật chống-nhân-quyền.
Tổ
chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) cũng lên tiếng kêu
gọi Chính phủ Pháp chất vấn TBT Nguyễn Phú Trọng về
tình trạng 'áp bức tự do báo chí' của Việt Nam.
"Là
người đứng đầu về quyền lực ở Việt Nam, đứng
trên các vị trí Chủ tịch và Thủ tướng, ông là người
đầu tiên chịu trách nhiệm về cuộc đàn áp khủng
khiếp đã đánh vào các nhà báo và blogger kể từ khi phe
nhóm của ông nắm quyền lực nội bộ ở đất nước
này vào năm 2016",
tổ chức Phóng viên Không biên giới tuyên bố hôm 23/3.
Trong
năm 2017, khoảng hai chục nhà báo đã bị bắt, bị trục
xuất hoặc bị kết án tù 9, 10 hoặc 14 năm tù giam, "đơn
giản chỉ vì họ muốn thông tin đến người dân" và
"đây
là đợt đàn áp tự do thông tin tồi tệ nhất kể từ
hơn hai mươi năm qua"
tổ chức Phóng viên Không Biên giới cho biết.
Ảnh
chụp bản tin của hãng thông tấn Pháp AFP được đăng
trên tờ báo Libération ra ngày 27.03.2018
Sau
đây là bản dịch nguyên văn phần nói về nhân quyền
trong bản tin của hãng thông tấn Pháp AFP:
Trao
đổi với ông Nguyễn Phú Trọng, ông Macron đã nói về
tình hình nhân quyền tại Việt Nam và trường hợp các
blogger và các nhà bảo vệ nhân quyền bị bỏ tù, Điện
L’Elysée cho biết như thế.
Sau
đó, phát biểu trước báo chí ông Macron hoan nghênh "những
cải cách được thực hiện để tăng cường nhà nước
pháp quyền".
Ba
tổ chức phi chính phủ, trong đó có Liên đoàn Nhân quyền
quốc tế (FIDH), phàn nàn rằng nhân vật số 1 của Đảng
Cộng sản Việt Nam được tiếp đón tại Điện L‘Elysée
như là "người đứng đầu nhà nước", mặc dù
nhân vật này cổ xúy một "hệ tư tưởng độc tài
toàn trị".
Ảnh
chụp bản
tin của hãng thông tấn Anh Reuters
ngày
27.03.2018 với tựa đề „Ông Macron hoan nghênh những cải
cách của Việt Nam về nhà nước pháp quyền“
Sau
đây là bản dịch nguyên văn phần đầu bản tin của
hãng thông tấn Anh Reuters:
Vào
Thứ Ba, Tổng thống Emmanuel Macron hoan nghênh cải cách do
Hà Nội thực hiện nhằm mục đích "hoàn thành nhà
nước pháp quyền”, sau khi hội đàm với Tổng Bí thư
của Đảng Cộng sản Việt Nam. Điện L’Elyse1e cho biết,
ông Macron đã thảo luận với TBT Nguyễn Phú Trọng về
vấn đề nhạy cảm: nhân quyền.
"Ngài
đang tiến hành cải cách cực kỳ quan trọng để hoàn
thành nhà nước pháp quyền, đó là một thiết chế không
thể thiếu cho đất nước của ngài", người đứng
đầu Nhà nước Pháp phát biểu trong một tuyên bố tại
Điện L‘Elysée bên cạnh Nguyễn Phú Trọng. "Tôi hy
vọng rằng nước Pháp có thể giúp ngài về việc này".
Một
chương trình hợp tác cho giai đoạn 2018-2019 đã được
ký kết giữa Bộ trưởng Tư pháp Việt Nam và Pháp nhân
dịp kỷ niệm 45 năm ngày thành lập quan hệ ngoại giao
Pháp-Việt.
Ông
Emmanuel Macron cũng thông báo rằng ông sẽ đi thăm Việt
Nam vào năm 2019.
Theo
một Báo cáo của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human
Rights Watch) công bố hồi tháng Hai, hiện nay có Ít nhất
129 người đang bị giam trong nhà tù ở Việt Nam vì phản
đối hoặc chỉ trích chính phủ.
Báo
cáo của Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International)
năm 2017-2018 đã chỉ ra tình hình "tăng cường đàn
áp chống lại những nhà bất đồng chính kiến"
khiến cho "nhiều người phải chạy trốn khỏi đất
nước".
Theo
lời người tháp tùng Tổng thống Pháp, vấn đề nhân
quyền đã được nêu ra trong cuộc hội đàm với Nguyễn
Phú Trọng trong một khuôn khổ giới hạn.
"Vấn
đề nhân quyền, bao gồm những trường hợp các blogger,
đã được nêu ra," ông nói. "Điều này rõ ràng
là một nguyên nhân gây lo ngại, khi tình hình nhân quyền
trở nên tồi tệ hơn."
"
Trong bối cảnh này, hợp tác pháp lý là rất quan trọng,
nó giúp truyền tải thông điệp", ông nói thêm.
L.Q.