Bauxite Việt Nam

Nguyễn Văn Tuấn

Đừng bám víu vào quá khứ, đừng mơ mộng về tương lai, hãy tập trung vào khoảnh khắc hiện tại.

Quá khứ. Hiện tại. Tương lai. Ba mốc thời gian định hình số phận một dân tộc. 

Quá khứ dạy chúng ta những bài học. Hiện tại là nơi hành động. Tương lai mở ra hy vọng. 

Ông TBT nói đúng là quá khứ không quan trọng bằng tương lai. Nhưng tôi xin thêm là hiện tại cũng rất quan trọng. 

■ Quá khứ: nền tảng của bài học

Quá khứ là kho tàng kinh nghiệm vì nó lưu giữ thành công và sai lầm. Việt Nam, trong thế kỷ 20, chịu chiến tranh và đói nghèo. Nhiều sai lầm có thật mà ít khi nào được ghi nhận. 

Những năm tháng đó dạy chúng ta giá trị của kinh tế thị trường và trọng dụng tài năng. Từ bài học này, Việt Nam đang vươn lên, tuy chưa bằng ai nhưng có phát triển. Quá khứ là người thầy nghiêm khắc nhưng cần thiết.

Bám víu quá khứ, tuy nhiên, có thể cản trở tiến bộ. Nhựt Bổn sau Thế chiến II là ví dụ. Nếu chìm trong thất bại, Nhựt Bổn đã không trở thành cường quốc công nghệ như ngày nay. Họ học từ sai lầm của chủ nghĩa quân phiệt, tập trung vào giáo dục, công nghệ. Quá khứ là bài học, không phải xiềng xích.

■ Hiện tại: thời điểm hành động

Hiện tại là nơi thay đổi bắt đầu. Mỗi quyết định hôm nay định hình tương lai. 

Singapore, từ một hải cảng biển nhỏ xíu trong thập niên 1960, thiếu tài nguyên, đã hành động. Họ đầu tư vào giáo dục, cơ sở hạ tầng, thu hút vốn nước ngoài. Họ thu dụng chuyên gia ngoại quốc và trả lương cao hơn chuyên gia trong nước. Kết quả: một trung tâm tài chánh toàn cầu. Hiện tại biến tầm nhìn thành hiện thực.

Hiện tại cũng sửa chữa sai lầm trong quá khứ. Hãy nghĩ đến Nam Phi. Từng bị chia rẽ bởi chủ nghĩa apartheid, họ chọn hòa giải dân tộc. Dưới sự lãnh đạo của Nelson Mandela, họ xây dựng xã hội đa sắc tộc. Hiện tại là cầu nối, nơi các quốc gia gieo hạt giống phát triển.

■ Tương lai: ngọn lửa hy vọng

Tương lai là không gian của ước mơ. Nó thúc đẩy đổi mới. 

Nam Hàn, từ đất nước nghèo sau chiến tranh Triều Tiên, đặt mục tiêu trở thành cường quốc công nghệ. Họ đầu tư vào giáo dục, thu hút nhân tài, nghiên cứu khoa học, tạo ra Samsung, Hyundai, LG. Nam Hàn giờ đây là biểu tượng của phát triển. 

Tương lai là nơi vượt qua giới hạn. Tương lai cũng khắc phục bất công.

Phát triển cần hài hòa quá khứ, hiện tại, tương lai. Quá khứ dạy bài học. Hiện tại là hành động. Tương lai là mục tiêu. 

Việt Nam chúng ta cũng nên vậy. Từ chiến tranh, cải cách kinh tế, hướng tới mục tiêu đất nước hùng cường. Nhưng Việt Nam có một quá khứ chia rẽ mà cho tới nay vẫn chưa lành. Cân bằng giữa quá khứ, hiện tại và tương lai đòi hỏi dũng cảm: buông bỏ hận thù quá khứ, xiển dương hoà giải và hoà hợp dân tộc, hành động quyết liệt hôm nay để xoá bỏ những nhân tố đang duy trì và khoét sâu chia rẽ, thì mới tin vào ngày mai.

■ Vậy giữa quá khứ, hiện tại, tương lai, cái nào quan trọng hơn? 

Tôi nghĩ là hiện tại bởi vì tương lai là hậu quả của hiện tại. Những gì chúng ta hành động hôm nay sẽ đem lại kết quả ngày mai. 

Phật dạy hiện tại quan trọng hơn: “Do not dwell in the past, do not dream of the future, concentrate the mind on the present moment.” (Đừng bám víu vào quá khứ, đừng mơ mộng về tương lai, hãy tập trung vào khoảnh khắc hiện tại).

Tóm lại, quá khứ, hiện tại, tương lai đan xen trong hành trình một quốc gia. Quá khứ là người thầy. Hiện tại là môi trường hành động. Tương lai là ngọn hải đăng. Từ Nam Phi, Singapore, Nam Hàn, đến Nhựt Bổn, chúng ta thấy hành động hôm nay, dựa trên bài học quá khứ, sẽ mở ra tương lai tốt đẹp.

N.V.T.

Nguồn: FB Nguyễn Tuấn