Bauxite Việt Nam

Thục Quyên

Phần I Hội thảo về lịch sử và thành công của các phong trào xã hội. 24/26.10.2025 https://www.ev-akademie-tutzing.de/veranstaltung/geschichte-und-erfolge-sozialer-bewegungen/

Trong bối cảnh thế giới hiện nay đang đối mặt với xung đột, chia rẽ, cực đoan, và chiến tranh, Học viện Tin Lành Tutzing (Evangelische Tutzing Akademie) đã tổ chức một chương trình hội thảo nhằm tìm hiểu và thảo luận về cách các phong trào xã hội – từ nhân quyền, dân chủ, hòa bình đến sinh thái – đã góp phần thúc đẩy tiến bộ xã hội, đồng thời tìm hiểu điều kiện, động lực và giới hạn của chúng trong bối cảnh hiện tại.

Tác giả đã được mời tham gia hội thảo với bài tham luận mang chủ đề „Sức mạnh của hòa giải – Bài học từ Chiến tranh Việt Nam 1975“

Học viện Tin Lành Tutzing tự định nghĩa là nơi quy tụ những người đến từ các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, truyền thông và tôn giáo. Học viện xem mình là một địa điểm của giáo dục và gặp gỡ trong tinh thần đức tin Kitô giáo, với mục tiêu tạo điều kiện cho việc hình thành và trao đổi quan điểm.

Thông qua đối thoại và tranh luận, Học viện góp phần tìm kiếm giải pháp cho xã hội dân sự, định hướng công việc của mình theo tính liên ngành, liên văn hóa và quốc tế. Đồng thời, Học viện cũng tham gia tích cực vào việc xây dựng một xã hội có trách nhiệm, công bằng và có sự tham gia của mọi người.

Mỗi năm, hơn 8.000 người tham dự hơn một trăm buổi hội nghị, tham vấn, hội thảo và diễn đàn buổi tối do Học viện tổ chức. Ngoài ra, Học viện Tin Lành Tutzing còn là địa điểm tổ chức cho nhiều sự kiện của các tổ chức khác: các quỹ, trường đại học, công ty và tổ chức khác sử dụng nơi đây để tổ chức các hội nghị, khóa làm việc nội bộ, và đại hội riêng – nhờ đó, có thêm khoảng 6.000 người khác đến sinh hoạt tại tòa lâu đài này mỗi năm.

Học viện Tin Lành Tutzing được xem là một trong những trung tâm tư tưởng (think tank) quan trọng nhất của Đức. Từ nơi đây đã xuất phát nhiều ý tưởng và sáng kiến có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến chính trị, kinh tế, văn hóa, truyền thông và Giáo hội. Trong các hội thảo, buổi tham vấn, workshop và sự kiện buổi tối, Học viện luôn đề cập đến những chủ đề chạm đến các mối quan tâm của con người đương đại. Từ khi thành lập đến nay, Học viện vẫn luôn là nơi gặp gỡ và đối thoại giữa các nhân vật công chúng thuộc nhiều khuynh hướng chính trị khác nhau, cũng như các nghệ sĩ và nhà văn.

Mục đích của cuộc hội thảo theo lời giới thiệu của nhà khoa học chính trị và xã hội học Giáo sư Tiến sĩ Dieter Rucht, CÁC PHONG TRÀO XÃ HỘI LÀ ĐỘNG LỰC CỦA TIẾN BỘ XÃ HỘI. Nhiều tiến bộ trong lịch sử nhân loại đã đạt được nhờ các phong trào xã hội – từ nhân quyền, dân chủ, công bằng, sinh thái cho đến hòa bình và phi thực dân hóa. Có thể nói, các phong trào xã hội đã tồn tại từ thuở bình minh của loài người. Chúng là những mạng lưới của các nhóm người, thường được tổ chức một cách phi chính thức, đặt ra những mục tiêu chính trị cụ thể và cố gắng đạt được chúng thông qua các hành động chung.

Ngày nay, nhiều người cảm thấy mình bất lực về mặt chính trị trước những “đa khủng hoảng”: ở cấp độ toàn cầu là khủng hoảng khí hậu, chiến tranh và vi phạm nhân quyền; ở cấp độ quốc gia là giá thuê nhà tăng cao, hệ thống y tế thiếu thốn, phân biệt đối xử và sự trỗi dậy của các lực lượng cực hữu, độc đoán. Tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn khi quyền lực ngày càng tập trung – do bất bình đẳng tài chính, nhưng cũng do ảnh hưởng ngày càng lớn của mạng xã hội và các tập đoàn (truyền thông) khổng lồ.

Tuy nhiên, trong lịch sử, đã có nhiều lần tình hình tưởng chừng như tuyệt vọng. Nhưng luôn có những con người dám sống theo giá trị của mình, cùng nhau đoàn kết, tìm ra hình thức và con đường để thể hiện niềm tin của họ, khơi dậy sự thay đổi xã hội. Và ngay cả khi hiện nay nhiều thứ đang bị lung lay, nhiều người trong chúng ta vẫn đang sống trong sự đặc quyền và giữa những thành tựu xã hội mà các thế hệ trước đã giành được.

Nguồn gốc, cấu trúc và động lực của các phong trào xã hội là gì? Ai là những con người đã tham gia thành công trong lịch sử? Họ đã hợp tác như thế nào? Trong những điều kiện lịch sử nào – chính trị, kinh tế hay xã hội – mà sự dấn thân của họ có thể tạo ra tác động bền vững? Những trở ngại và thách thức là gì, kể cả trong tổ chức? Và đâu là những điểm cần nhìn nhận phê phán về các phong trào xã hội?

Trong một lần phỏng vấn, G.s Rucht nhấn mạnh rằng tiến bộ xã hội không tiến thẳng mà gồm nhiều giai đoạn

https://www.woz.ch/1424/serie-weiter-denken-anders-handeln-6/dieter-rucht-nicht-jede-bewegung-muss-bei-null-anfangen?utm_source=chatgpt.com

Ông cho rằng để một phong trào có hiệu quả thì cần có:

· Vấn đề rõ ràng mà nhiều người cảm nhận là bất công.

· Có thể chỉ rõ thủ phạm/chủ thể chịu trách nhiệm.

· Người tham gia có mạng lưới xã hội, không cảm thấy đơn độc.

· Cơ hội chính trị (political window of opportunity) để tác động.

(Còn nữa)

T.Q.

Phần II „Sức mạnh của hòa giải – Bài học từ Chiến tranh Việt Nam 1975“

Tác giả gửi BVN