Bauxite Việt Nam

Ngọc Thu dịch

Thảo luận giữa Chu Ân Lai và Trần Nghị

CWIHP (Cold War International History Project – Đề án Lịch sử Quốc tế về Chiến tranh Lạnh)

19-12-1965

Mô tả: Chu Ân Lai đề nghị bốn điểm cần thiết để nâng cao lợi thế của Việt Nam và Trung Quốc trong các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ.

Chu Ân Lai: (1) Chúng tôi không chống lại ý tưởng khi chiến tranh đạt đến một điểm nhất định, cần có các cuộc đàm phán. Tuy nhiên, vấn đề là thời gian chưa chín muồi.

(2) Chúng tôi đồng ý rằng, đấu tranh quân sự hiện nay là vấn đề chính và nên kết hợp với đấu tranh chính trị. Chúng tôi cũng đồng ý rằng trong đấu tranh chính trị, chúng ta nên đưa ra các điều kiện cần thiết. Nhưng các điều kiện của chúng ta nên xác thực và từ một vị thế cao. Chúng ta không nên đưa ra điều kiện, gây khó khăn cho chính chúng ta, cho sự đoàn kết nội bộ của chúng ta, và cho cuộc đấu tranh. Có nghĩa là chúng ta không nên đề nghị chấm dứt vô điều kiện việc đánh bom miền Bắc và chấm dứt vi phạm an ninh và chủ quyền miền Bắc Việt Nam làm điều kiện.

(3) Chúng tôi biết rằng miền Nam và miền Bắc đoàn kết một lòng, và chúng tôi tin rằng Đảng Lao động Việt Nam đang dẫn dắt cả nước Việt Nam trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ. Nhưng khi các ông ra điều kiện mới, người Việt cũng như người dân thế giới có thể nghĩ rằng các ông giải quyết vấn đề của miền Bắc và miền Nam theo cách riêng. Vì vậy, họ không thể hiểu được.

(4) Các đồng chí Việt Nam nghĩ rằng Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận các điều kiện mới. Rất nguy hiểm [vì] có suy nghĩ như thế. Tình hình sẽ ra sao nếu họ chấp nhận? Nếu họ chấp nhận, chúng ta sẽ được ở vị trí thụ động, và điều này sẽ gây tác động tiêu cực đến công cuộc đấu tranh và tình đoàn kết của chúng ta. Nếu chúng ta đưa ra các điều kiện khó thì họ sẽ không chấp nhận. Nhưng vì điều kiện của các ông không khó, họ có thể chấp nhận. Chúng tôi thành thật hy vọng Đảng và Chính phủ Việt Nam sẽ nghĩ thêm về vấn đề này. Nếu không, các ông có thể rơi vào cái bẫy của đế quốc Mỹ, của những người theo chủ nghĩa xét lại hiện đại và chư  hầu (1).

Trần Nghị: Sẽ rất tốt nếu các ông không đưa ra điều kiện ngừng ném bom. Bốn điểm là đủ. Chúng tôi nghĩ rằng điều kiện ngưng ném bom miền Bắc Việt Nam sẽ làm cho vấn đề phức tạp hơn. Đây là điểm chúng tôi không đồng ý. Chúng tôi đề nghị các ông nên cân nhắc thêm về vấn đề này.

Ghi chú:

1. Ngày 20 tháng 12, 1965, Chu Ân Lai nói với Trần Văn Thanh, Trưởng đoàn đại diện Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (NLF) ở Bắc Kinh: “Đề nghị ‘đàm phán vô điều kiện’ của Mỹ, trên thực tế là có điều kiện, đó là, người dân ở miền Nam Việt Nam nên bỏ vũ khí xuống và ngưng các hoạt động kháng chiến, và người dân ở miền Bắc Việt Nam nên từ bỏ việc hỗ trợ cho đồng bào miền Nam. Hoa Kỳ, hiện bị sa vào vũng lầy chiến tranh Việt Nam, đang nuôi một âm mưu mở rộng chiến tranh, và có thể họ sẽ đưa cuộc chiến tranh xâm lược vào tất cả các nước Đông Dương, thậm chí vào Trung Quốc. Người dân Trung Quốc nên chuẩn bị. Nếu Mỹ khăng khăng ngoan cố đi theo con đường mở rộng chiến tranh và do đó đụng độ với người dân Trung Quốc, dân Trung Quốc sẽ đối mặt và chấp nhận nó, và sẽ chiến đấu chống lại cuộc chiến cho đến khi kết thúc”.

N.T.

Dịch từ : wilsoncenter.org