Bauxite Việt Nam

Thanh Quang, Phóng viên RFA

Thời gian gần đây, Trung Quốc ngày càng có hành động gây hấn đáng ngại tại Biển Đông, tương phản với những tuyên bố của giới lãnh đạo Bắc Kinh là sống chung hòa bình với các nước láng giềng.

Hai tàu Đài Loan với tên lửa trên vùng biển gần căn cứ hải quân ở miền nam Đài Loan vào ngày 18 tháng 5/ 2010. AFP photo

Tham vọng của Bắc Kinh

Báo mạng Asia Times số hôm mùng 9 tháng 6 này có bài tựa đề tạm hiểu là “Chiến đấu hay rút khỏi Biển Đông”, mở đầu rằng trong thời gian gần đây, Trung Quốc thể hiện triệu chứng bất nhất trong cách ứng phó với vấn đề gay go về chủ quyền Biển Đông.

Bài báo trích dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt nhắc lại “câu thiệu” quen thuộc với các nhân vật tương nhiệm tại Diễn đàn Đối thoại Shangri-La mới đây ở Singapore rằng Trung Quốc không bao giờ có tham vọng bá quyền hay bành trướng quân sự; Bắc Kinh luôn cam kết duy trì hoà bình và ổn định qua hợp tác an ninh, luôn theo đuổi chính sách hữu nghị, giao hảo với các nước láng giềng.

Tuy nhiên, cách đó chỉ vài ngày, các tàu tuần duyên Trung Quốc thực hiện hành động ngang ngược chưa từng có đối với những nước tranh chấp chủ quyền với Hoa Lục ở Biển Đông – hoạt động mà Bắc Kinh mô tả là họ chỉ thực thi luật hàng hải thường lệ, giám sát vùng biển gọi là thuộc chủ quyền của Trung Quốc.

Theo bài báo thì sự lạc điệu nghiêm trọng giữa lời nói và hành động của Hoa Lục khiến cho “câu thiệu” của tướng Lương Quang Liệt tại Diễn đàn Singapore trở thành giả dối.

Về vấn đề này, Giáo sư Trần Văn Đoàn thuộc Viện Đại học Quốc lập Đài Loan và từng là giảng sư Đại học Bắc Kinh nhận xét:

“Bộ trưởng Quốc phòng Lương Quang Liệt trong bài diễn thuyết tại Singapore đã nói tới 27 lần chữ “hoà bình”. Đây chỉ là một bước lùi của Trung Quốc mà thôi… Trung Quốc đàm phán cùng lúc lấn đất của nước khác. Khi mọi người phản đối, họ có thể lùi một bước, nhưng thật ra họ đã chiếm được một bước rồi. Thành thử trong thế giới hôm nay họ sẽ ngồi vào bàn hội nghị nhưng sẽ tìm cách để thắng. Đó là bản chất của Trung Quốc”.

Bài tựa đề “Tham vọng Bắc Kinh làm tăng căng thẳng về các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa” đăng trong báo Asia News hồi thứ Hai tuần này lưu ý rằng các hoạt động bán quân sự của Hoa Lục trong lãnh hải của Việt Nam thể hiện trắng trợn lòng tham của một nước vô thần và duy vật.

Lên tiếng nhân Hội nghị An ninh của ASEAN tại Indonesia hồi trước đây trong tháng, giới lãnh đạo Bắc Kinh cũng lại đưa ra “câu thiệu” rằng Hoa Lục không muốn đe dọa hay xâm chiếm bất kỳ nước nào, và muốn duy trì hòa bình tại vùng biển Hoa Nam, tức Biển Đông – điều mà bài báo vừa nói cho là không trung thực. Bài báo lưu ý rằng những hoạt động quân sự hiện giờ của Bắc Kinh gây nên quan ngại, âu lo cũng như đe dọa hòa bình tại lãnh hải của những nước Đông Nam Á.

Vẫn theo báo Asia News, trong khi hứa là sẽ không sử dụng võ lực trong cuộc tranh chấp ở Biển Đông, Trung Quốc cảnh cáo “những nước không có liên hệ trực tiếp” đừng nhúng tay vào – lời cảnh báo rõ ràng nhắm vào Hoa Kỳ giữa lúc Việt Nam và cả Philippines tranh thủ sự trợ giúp của Washington để ngăn chận tham vọng của Bắc Kinh.

Bài báo trích dẫn lời một học giả Trung Quốc cho rằng việc Thủ tướng Phạm Văn Đồng gởi công hàm cho Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai hồi năm 1958 đã tạo thuận lợi cho tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông hiện giờ.

Gây khó khăn trong khu vực

Một tàu lai dắt tàu USS Blue Ridge đến cảng Nam Manila hôm 4 tháng 8 năm 2010. AFP photo

Báo mạng Asia Sentinel trụ sở chính tại Hồng Kông, qua bài “Những tuyên bố đáng ngại của Trung Quốc về Biển Đông”, lưu ý rằng những thông tin không thấu đáo khiến gây ấn tượng là cuộc tranh chấp Việt-Trung mới đây nhất tại Biển Đông bắt nguồn từ Hoàng Sa và Trường Sa, nhưng thực ra vấn đề phát xuất từ tham vọng của Hoa Lục muốn chiếm trọn Biển Đông, tới tận các vùng lãnh hải không những của Việt Nam mà còn Malaysia, Brunei và Philippines.

Trong khi đó, những hình ảnh về các chiến hạm Trung Quốc hiện diện tại khu vực giữa các đảo của Nhật Bản ở Thái Bình Dương khiến Tokyo quan ngại đáng kể. Trong những tuần lễ gần đây, Việt Nam, Philippines và Nhật Bản đã bày tỏ lo ngại hoặc chính thức phản đối hoạt động của Bắc Kinh. Bộ Quốc phòng Trung Quốc giải thích rằng những tàu của Trung Quốc được phát hiện giữa các đảo Okinawa và Miyako của Nhật là trong khuôn khổ luật quốc tế, thuộc kế hoạch thường niên của quân đội Trung Quốc. Nhưng Tokyo cho biết các tàu của Trung Quốc gia tăng hoạt động tại vùng biển gần Okinawa kể từ 3 năm nay.

Các phân tích gia lưu ý rằng những chiếc tàu dân sự của Trung Quốc ngày càng hoạt động cho hải quân nước này nhằm tìm cách xác định chủ quyền của Hoa Lục tại các vùng biển tranh chấp.

Trong bối cảnh như vậy, Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain của đảng Cộng hoà, cựu tù binh tại Việt Nam, lên tiếng tại hội nghị do Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và Quốc tế ở Washington hôm thứ Hai rằng hành động gây hấn cùng những tuyên bố chủ quyền thiếu cơ sở của Bắc Kinh đã làm trầm trọng thêm tình hình căng thẳng ở Biển Đông. Và ông thúc giục Hoa Kỳ giúp những nước Đông Nam Á giải quyết tranh chấp với Trung Quốc, đồng thời giúp các nước này phát triển và bố trí hệ thống phòng thủ.

Còn Thượng nghị sĩ Jim Webb của đảng Dân chủ Hoa Kỳ cho biết Washington cần bày tỏ bất bình về việc Trung Quốc sử dụng võ lực tại Biển Đông, và xúc tiến phương cách đa phương để giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh hải ở Biển Đông.

Theo chuyên gia an ninh Michael Vatikiotis thuộc Trung tâm Đối thoại Nhân đạo ở Singapore thì một lý do khiến tranh chấp Biển Đông bùng phát trong những năm gần đây là do thoả thuận về Quy tắc Hành xử ở Biển Đông mà Bắc Kinh ký kết với ASEAN hồi năm 2002 không có hiệu quả.

Phân tích gia hàng hải Mark Valencia tại Hawaii và là chuyên gia về vấn đề tranh chấp Biển Đông bày tỏ quan ngại rằng xem chừng như những rắc rối liên quan đến Trung Quốc và các nước tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông hiện ngày càng đáng ngại hơn.

 

T.P.

Nguồn: rfa.org