Bauxite Việt Nam

TTL lược dịch theo Ifeng.com

PV

: Chúng ta biết rằng VN và TQ có tranh chấp khai thác dầu khí tại biển Nam Trung Hoa (biển Đông). Tuần qua chính quyền VN bày tỏ bất bình và phản đối TQ. Trong khi TQ cho là mình đúng theo luật quốc tế hành xử trên lãnh hải chủ quyền của TQ. Xin ông Shih Chi-ping cho biết nhận định của ông về vấn đề này.

Shih Chi-ping: Thứ năm vừa qua, VN phản đối TQ đưa ba tàu chiến cặp sát tàu dầu của họ, cắt đi dây cáp. VN nói TQ vi phạm lãnh hải của họ và cực lực phản đối. Phản đối cái gì? VN vào lãnh hải TQ. TQ hành xử đúng luật. VN nhận vơ là chủ quyền của họ. Chính hành động cực lực lên án của VN là hành động bất hợp pháp.

PV: Hoạt động của VN trong vùng biển Nam Trung Hoa (biển Đông) rất năng động trong những năm gần đây. VN khai thác dầu trên lãnh hải TQ, tăng cường vũ trang trong khu vực gây căng thẳng. VN còn lôi kéo các công ty quốc tế đến đây khai thác. Ông có nhận định gì về vấn đề này?

Shih Chi-ping: VN nhận chủ quyền 29 đảo trong vùng biển tranh chấp, nhiều nhất trong số các quốc gia khác. VN chiếm bất hợp pháp các đảo này rồi tìm cách hợp thức hóa như chuyện đã rồi. VN nghĩ rằng Hoa Kỳ sẽ hậu thuẫn. Cho nên họ lôi kéo rất nhiều công ty dầu vào đây khai thác. Họ muốn dựng chuyện đã rồi. Họ làm lén lút như vậy vài năm nay. Mỗi năm họ khai thác hàng ngàn tấn dầu thô. Số lượng này đáng kể.

PV: Vậy thì nhiều quá. Ông có thể phân tích động thái của VN nhằm hợp thức hóa chủ quyền các đảo này không?

Shih Chi-ping: VN hành động từng bước có tính toán và cân nhắc. Trước hết VN nhập đảo vô tỉnh và vẽ vô bản đồ. Thứ hai là đổi tên, không gọi nó là biển Đông Trung Hoa, Sa, Hải, Nam Sa, họ đổi nó thành Trường Sa. Tôi nghĩ đã đổi thì đổi hết đi, tại sao lại còn chữ Sa? Lạ thật. Bước thứ ba là di dân. Vùng này đâu có cư dân. Không cư dân thì không thể xác nhận chủ quyền. Dân di cư không muốn sống ở những nơi này, họ phải cho tiền. Anh đi ra đó đi, tôi cho tiền. Đi một ngày cũng được rồi về lại đây sống. Sau đó thì mở tour du lịch, bầu cử chính quyền địa phương. Cuộc bầu cử vừa rồi mới buồn cười. Ngoài việc bầu ra chính quyền địa phương, dân đảo còn có đại biểu Quốc hội nữa. Lại còn xây sân bay. Gây niềm tin cho công ty quốc tế. VN quá tham lam.

PV: Trước tình thế này, TQ cần phải ứng xử ra sao, thưa ông?

Shih Chi-ping: TQ luôn khoan hồng với quá khứ, bởi vì đó là quá khứ. TQ đã hình thành với các quốc gia khu vực bản Tuyên bố ứng xử trong vùng biển Nam Trung Hoa (Biển Đông). TQ hy vọng giải quyết các tranh chấp qua con đường đối thoại hòa bình. Tuy nhiên nếu VN không dừng lại thì TQ bắt buộc phải dùng vũ lực. Do đó bất kỳ lúc nào TQ cũng chuẩn bị sẵn sàng. Khi tình thế bắt buộc sẽ phải tát cho anh chàng VN vỡ mặt.

PV: Cụ thể mà nói thì TQ đang tích cực chuẩn bị những gì?

Shih Chi-ping: Trước tiên là đàm phán. TQ đã chậm chân khai thác hơn VN và các công ty quốc tế. Trong năm nay TQ đã khoan được 38 mũi vào 9 mỏ dầu đáy đại dương, số lượng đáng kể. Thứ hai, TQ vừa mua được 4 giàn khoan biển sâu cỡ lớn, tổng trị giá 10 tỷ nhân dân tệ. Một giàn khoan mã số 981, máy bay 3 tấn đáp được, khoan dưới mặt biển 3.000 mét, sâu 10.000 mét. Cái này gọi là nhuyễn lực của TQ (soft power – sức mạnh mềm).

PV: Đã có nhuyễn lực ắt hẳn phải có cường lực (hard power) phải không ông?

Shih Chi-ping: Cường lực nằm ở chỗ này: Trong quá khứ, khu vực đảo này nằm ngoài tầm kiểm soát của TQ. Máy bay của TQ cất cánh từ đảo Hải Nam đến Nam Sa, bay về là hết xăng, nên không đánh đấm gì. Nhưng bây giờ nhờ có phi trường tại đảo, cũng như hàng không mẫu hạm, máy bay tiếp nhiên liệu, tàu ngầm đủ cả. TQ sẽ trở nên năng động tại đây, khi cần có thể trừng trị không khoan nhượng. Cái này tôi gọi là cường lực (hard power).

PV: Có cường lực, nhuyễn lực, còn thực lực thứ ba của TQ là gì?

Shih Chi-ping: Tôi gọi đó là ảo lực. Ảo lực này dùng nhuyễn lực xây dựng cường lực, ngược lại dùng cường lực củng cố nhuyễn lực. Hôm nay chúng ta không khoan nhượng bọn VN và bọn công ty dầu tòng phạm. Nếu họ không biết, ta sẽ gây áp lực, không phải chỉ cắt dây cáp. Phải cẩn thận, các người sẽ phải trả giá cho việc sai trái của mình. Đó là sức mạnh ảo lực của TQ.