Bình luận, thông tin về Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên
Bài
1. KIM JONG UN ĐÀM PHÁN VỚI MỸ CHO CÁI GÌ?
Bùi
Quang Vơm
Trong
bữa tiệc chiêu đãi đoàn Nam Hàn, Kim Jong Un đã
chuyển cho đại diện Nam Hàn thư đề nghị đàm phán với
Mỹ về giải trừ hạt nhân tại Bắc Triều Tiên.
Việc
đề xuất sáng kiến này khởi đầu bằng sáng kiến tham
dự Olympic mùa đông và những cuộc gặp gỡ cao cấp,
tiến tới cuộc gặp thương đỉnh giữa hai miền tại
Bàn Môn Điếm.
Tuy
nhiên, những việc này tự thân nó chỉ là những hoạt
động có tính chất nghi lễ xúc tác, có mục đích dọn
đường cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Mỹ và
Bắc Triều.
Vậy
mục đích của cuộc gặp gỡ với Mỹ theo ý đồ của
Kim là gì? Xung đột của cuộc gặp này nằm ở đâu?
Có
thể thấy điều kiện cho việc giải trừ hạt nhân tại
Bắc Triều Tiên không phải chỉ là cam kết của
Mỹ về an ninh cho chế độ Bắc Triều, như những
phân tích của các chuyên gia quốc tế gần đây: Triều
Tiên sẵn sàng tiêu huỷ chương trình hạt nhân nếu đạt
được một đảm bảo của Mỹ về sự tồn tại an toàn
của chế độ.
Muốn
hiểu được điều gì đang xảy ra, cần hiểu trước hết
lịch sử hình thành triết lý của triều đại Kim.
Ngay
sau khi thành lập nước Cộng hoà nhân dân Triều Tiên năm
1955, Kim Nhật Thành đã bắt đầu một triết lý: «Vũ
khí quyết định độc lập». Chính sách «Quân sự
trước hết» vì thế là chính sách «bất khả thay đổi»
liên tục suốt ba thế hệ từ Kim Nhật Thành đến
nay. Độc lập ở đây không chỉ có nghĩa độc
lập với Mỹ mà độc lập với cả Trung Quốc. Suốt 70
năm từ ngày lập nước, chưa một ngày Triều Tiên thực
sự có cảm xúc của một nền độc lập. Triều Tiên
luôn bị đe doạ tái diễn chiến tranh với Mỹ bởi một
Hiệp định chỉ mới là Tạm đình chiến, trong khi
luôn có một chính sách thù địch từ phía Mỹ. Nhưng
cùng một lúc, thậm chí rất khó chịu hơn là áp
lực điều khiển chính trị thâm độc từ
phía Bắc Kinh, không cho sống, song không được
chết. Triều Tiên là một miếng sandwich kẹp
giữa Mỹ và Trung Quốc.
Kim
Nhật Thành và các thế hệ tiếp theo, đương nhiên, không
có tư tưởng chia cắt Triều Tiên, vì vậy, triết lý «Vũ
khí quyết định độc lập» bao gồm trong đó chiến lược
thống nhất hai miền.
Nhưng
cũng giống như mọi quốc gia từng chịu áp lực của
Trung Quốc, thiên hướng của Triều Tiên là tìm đến
phía Mỹ, chỉ đơn giản là không ai tìm độc lập
bên cạnh Trung Quốc.
Tuy
vậy, bên cạnh Mỹ, người Triều Tiên đã có
một nửa là Nam Hàn. Không thể có hai Triều Tiên
cùng là đồng minh, hoặc ít nhất cùng thân thiện với
Mỹ và bình đẳng trước Mỹ mà không thống
nhất. Nhưng thống nhất thế nào? Thống nhất theo
kiểu trưng cầu dân ý thì sẽ có một hiện
tượng tương tự Đông và Tây Đức.
Đây chính
là bài toán được giải đáp bằng sức mạnh hạt nhân.
Lô-gíc của nó là: Mỹ cần có quốc gia hạt nhân là
đồng minh của Mỹ bên cạnh Trung Quốc.
Như
vậy, Triều Tiên sẽ phải thống nhất nhưng quyền quyết
định chính trị thuộc về thế lực sở hữu sức mạnh
hạt nhân, tức là thống nhất dưới sự kiểm soát
của Bắc Triều Tiên.
Có
thể dự đoán trước nội dung các cuộc thương lượng
Bắc-Nam Triều Tiên sẽ là thuyết phục Nam Hàn chấp nhận
giải pháp Triều Tiên thống nhất là Quốc gia Hạt nhân,
cả hai cùng quyết tâm đòi được công nhận là Quốc
gia Hạt nhân. Sức thuyết phục sẽ là một Triều Tiên
độc lập với Trung Quốc.
Như
vậy, có thể thấy ngay rằng, nếu Trump không hiểu được
chiến lược này của Bắc Triều Tiên, thì cuộc đàm
phán sẽ lại bế tắc.
Vấn
đề là, Mỹ có thể chấp nhận một Triều Tiên sở hữu
vũ khí hạt nhân hay không, bằng cách gì đảm bảo Triều
Tiên vĩnh viễn là đồng minh với Mỹ hay với thế
giới tiến bộ?
Với
một ông Tổng thống Mỹ như Donald Trump thì việc nghi ngờ
một chiều sâu chiến lược đủ để giải đáp những
bài toán trên là hoàn toàn hiểu được. Nếu cuộc
gặp thượng đỉnh xảy ra mà thất bại thì cũng
không quá ngạc nhiên.
16/03/2018
B.Q.V.
Tác
giả gửi BVN
***************
Bài
2. LY KỲ: TẠI SAO LÃNH TỤ BẮC HÀN MUỐN GẶP TỔNG
THỐNG TRUMP?
Trần
Nguyên/Người Xứ Bưởi
I/
Sự kiện xảy ra không ai đoán trước nổi
Thực
vậy cả năm qua từ khi Tổng thống Trump cầm quyền, cả
hai bên Mỹ và Bắc Hàn có rất nhiều hành động và lời
nói khiêu khích đối chọi thiếu điều muốn tấn công
bằng võ khí nguyên tử giết nhau. Phía Bắc Hàn liên tiếp
thử hàng loạt bom nguyên tử & khinh khí, và bắn hỏa
tiễn có tầm xa đạt tới lãnh thổ Mỹ. Ngược lại, Mỹ
đã phản ứng điều động các hàng không mẫu hạm và
các phi cơ bay vào sát hải phận & không phận Bắc
Hàn. Cả thế giới “nín thở”
trước một cuộc chiến nguyên tử có thể xảy ra bất
cứ lúc nào. Mỹ đã thành công vận động được
Liên Hiệp Quốc - với sự chấp thuận của Trung Cộng và
Nga - ra quyết định phong tỏa Bắc Hàn trên nhiều bình
diện. Quan trọng nhứt là hạn chế được số lượng
nhập cảng xăng dầu đối với Bắc Hàn.
Nhà
độc tài Kim Chánh Ân (Kim Jong Un) và TT Trump chửi rủa
nhau một cách thậm tệ và "trẻ
con" chưa từng xảy ra trên
chính trường quốc tế. Một bên "chọc quê" lãnh
tụ Bắc Hàn trẻ măng là "little
rocket man" (“gã hỏa tiễn
nhỏ bé”) và bên kia trả đũa lại "mỉa mai" TT
Mỹ già nua là "mentally
deranged" (“lẩm
cẩm”).
Thế
mà vừa qua, Chủ tịch Kim Chánh Ân đột nhiên nhờ Bắc
Hàn chuyển đến tay TT Trump bức thư ngỏ ý muốn gặp gỡ
để đàm phán giải quyết vấn đề đang tranh chấp.
Tin
tức đầu tiên này được TT Trump tung ra qua Twitter đã
khiến cả thế giới đón nhận trong sự ngạc nhiên vô
cùng (tựa như bom nguyên tử nổ!) vì không ai có thể
tưởng tượng nổi nhà độc tài Kim Chánh Ân phải "muối
mặt" viết thư nhờ cả Nam Hàn chuyển đến "kẻ
tử thù" Trump
(https://www.voatiengviet.com/a/kim-jong-un-viet-thu-cho-trump-/4286745.html).
II/
Những dấu hiệu cho thấy Bắc Hàn "chuyển hướng"
Nhưng nếu tinh ý thì đã nhận thấy những tín hiệu lộ ra sự chuyển hướng chính sách ngoại giao của Bắc Hàn trước đó. Thay vì hăm doạ một cách "lố bịch", Bắc Hàn đã chọn chính sách ngoại giao tạo "thiện cảm" bằng cách xin tham dự Thế vận hội Mùa Đông 2018 ngay tại Pyeongchang (Nam Hàn) vào tháng 2 vừa qua. Bà Kim Yo-jong - em gái của lãnh tụ Bắc Hàn - được cử theo cầm đầu phái đoàn. Điều này cho thấy tầm quan trọng của chuyến đi thể thao có ẩn chứa dụng ý chính trị này, bởi vì bà Kim Yo-jong là nhân vật thân tín nhứt của lãnh tụ Bắc Hàn, nhân vật nằm trong Bộ Chính trị và nắm quyền lực số 2. Quả nhiên sau đó, Bắc Hàn đã mời Nam Hàn cử phái đoàn đến thủ đô Bình Nhưỡng để nói chuyện và thỏa thuận có hội nghị thượng đỉnh giữa lãnh tụ 2 bên vào tháng 4 sắp tới. Nhưng thực sự đối với Bắc Hàn, "hòa" với Nam Hàn chỉ là "diện" phụ thôi, vì "điểm" chính mới là muốn "lân la" với Mỹ. Hay nói đúng hơn là muốn hòa dịu với TT Trump.
III/
Tại sao Kim Chánh Ân phải chịu "hạ
mình" như vậy?
Dư
luận báo chí bàn tán xôn xao nhiều phía, nhưng trong thâm
tâm mọi người đều phải công nhận TT Trump đã làm
thành công hơn 3 TT tiền nhiệm trong 24 năm qua. Đó là
khuất phục được dòng họ Kim phải thực sự sợ sức
mạnh của Mỹ dám làm những chuyện Bắc Hàn không ngờ
được. Điển hình Nam Hàn qua đại dịên Chung Eui Yong
(Trưởng Văn phòng An ninh Quốc gia Nam Hàn) đã không tiếc
lời ca ngợi khen chính sách “gây
sức ép tối đa” của TT Trump để
mới có sự thành công mau chóng bất ngờ này.
Nhìn
lại thì TT Trump thực hiện chính sách “gây
sức ép tối đa” trên nhiều
bình diện:
a)
Về kinh tế: Mỹ thuyết phục được Trung Cộng, Nga và
Liên Hiệp Quốc phong tỏa Bắc Hàn. Then chốt nhứt là
giới hạn nhập cảng xăng dầu chỉ đủ sống "lây
lất". Mới đầu Trung Cộng
và Bắc Hàn định dùng phương thức "ma
giáo" như thời xưa để đối
phó. Nhưng Mỹ, Nhựt và Nam Hàn dùng vệ tinh kiểm soát
rất chặt chẽ để ngăn chận và TT Trump nhiều lần gián
tiếp cảnh cáo Trung Cộng chớ vi phạm. Lần này Trung
Cộng biết gặp tay "sừng sỏ
chơi liều" nên không dám "thử
sức" Mỹ.
b)
Về quân sự: Mỹ lần đầu tiên đã điều động nhiều
hàng không mẫu hạm cùng một lúc đến gần vùng biển
Bắc Hàn. Với sức mạnh quân sự này, Mỹ có thể tấn
công hủy diệt Bắc Hàn trong thời gian ngắn.
c)
Về ngoại giao: Mỹ đã thành công cô lập được Bắc
Hàn với thế giới bên ngoài. Ngay Trung Cộng và Nga cũng
phải chiều ý TT Trump vì quyền lợi quốc gia lớn hơn
nên tại Liên Hiệp Quốc đã ký tên kết án và chấp
thuận quyết định trừng phạt Bắc Hàn.
d)
Về tâm lý: TT Trump trong lúc tranh cử cho rằng nước Mỹ
cần phải được khó lường hơn trong chính sách đối
ngoại để đối thủ phải sợ và kính trọng mình. TT
Trump đã đẩy lý thuyết này đến cực điểm để đối
phó Bắc Hàn. Ông đã đe dọa Bình Nhưỡng với "lửa
và cơn thịnh nộ" và với sự
hủy diệt hạt nhân. Ông đã tự hào vì có nút bom nguyên
tử lớn hơn nhà độc tài Bắc Hàn, mà ông nhạo báng là
"Rocket Man Kim".
Vì vậy, Tòa Bạch Ốc lại tung tin ra một lần nữa rằng
TT Trump đã không hài lòng với lựa chọn kế hoạch của
các chuyên gia của mình và đã yêu cầu quân đội để
thiết kế kịch bản tấn công.
Sau
đó, cố vấn an ninh H. R. McMaster ủng hộ kế hoạch đối
phó với vụ thử tên lửa của Bắc Hàn bằng một cuộc
tấn công hạn chế, được gọi là kịch bản Nose Bloody.
Ngay cả chuyên gia châu Á Victor Cha, bị sa thải ngay
trước khi được đề cử nhậm chức Đại sứ Mỹ ở
Nam Hàn vì lên tiếng không đồng ý với kế hoạch quân
sự này.
Bắc
Hàn đã có những nỗ lực đáng kể trong năm qua để tìm
hiểu suy nghĩ của TT Trump. Cuối cùng, họ dường như đi
đến kết luận rằng họ không muốn mạo hiểm, bởi vì
TT Trump thực sự có thể dùng đến quân sự. Vì vậy,
"sự điên rồ"
của TT Trump đã thành công.
IV/
Nếu nói chuyện, TT Trump và CT Kim Chánh Ân sẽ gặp nhau ở
đâu?
Phía
TT Trump đã chấp thuận gặp gỡ đàm phán trong hội nghị
thượng đỉnh vào tháng 5 tới. Tới thời điểm đó hy
vọng sẽ không có gì rắc rối xảy ra vì hai bên đã rõ
sự ích lợi của cuộc gặp gỡ này. Nhưng có câu hỏi
đặt ra là họp ở địa điểm nào. Phía Thụy Sĩ và
Thụy Điển đã mau lẹ lên tiếng sẵn sàng đứng ra tổ
chức cuộc hội nghị thượng đỉnh này. Thụy Sĩ lấy
lý do là CT Kim Chánh Ân từng du học tại đó thời còn
nhỏ nên từng coi nước này như một quê hương thứ 2.
Còn Thụy Điển thì hãnh diện là đại diện ngoại giao
cho Mỹ ở Bắc Hàn và từng giúp đỡ tù nhân Mỹ Otto
Warmbier được Bắc Hàn phóng thích vào tháng 6 năm 2017.
Tuy nhiên hầu như chắc chắn CT Kim Chánh Ân không dám rời
khỏi Bắc Hàn vì sợ bị đảo chánh. Điều này rõ rệt
thấy trong 6 năm lên cầm quyền, ông này không xuất
ngoại. Thậm chí cũng không dám qua Trung Cộng như ông nội
Kim Nhựt Thành và thân phụ Kim Chánh Nhựt đã thường
làm.
Như
vậy chỉ còn giải pháp duy nhứt là họp tại vĩ tuyến
38 nơi phân chia Nam & Bắc Hàn trong toà nhà Hoà Bình
tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm.
V/ Kết luận
Trong
thời kỳ Phục Hưng có tư tưởng gia Niccolò Machiavelli
(1469 – 1527) trong tác phẩm Quân Vương (Il Principe) đã
đưa ra nhiều phương thức đối phó cho người cầm quyền
[1, 2]. Chẳng hạn:
"Quân
Vương vừa là chồn cáo, vừa là sư tử".
"Con
người muốn xứng đáng là một con người phải tiến
thẳng vững vàng tới mục đích. Mục đích sẽ chứng
minh tính chất đúng đắn của biện pháp".
Hoặc
đối phó bằng biện pháp: "Tốt
hơn hết là phải làm cho người sợ hơn là được
người thương". Trong trường
hợp của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, câu châm ngôn
này đã được áp dụng thành công. Rõ ràng, các đe dọa
của TT Trump qua lối đánh "vô
chiêu thắng hữu chiêu" không
thể đoán ra nổi của ông này để tấn công quân sự đã
dẫn đến CT Kim Chánh Ân là sẵn sàng nay đến đàm phán
giảm chương trình vũ khí hạt nhân để phi hạt nhân hóa
bán đảo Triều Tiên [3].
Ngoài
ra nghiên cứu về mưu kế của cố TT Reagan đã thi hành
thắng được TBT Liên Xô Gorbachev [4] thì đã được cố
Giáo sư Nguyễn Ngọc Huy tiên đoán và nhận định như
sau:
"Dân
Nga có truyền thống chơi cờ vua (chess) nên có thói quen
suy nghĩ đa nghi nhiều, còn dân Mỹ thích chơi bài phé
(poker) nên thường phải "tháu cáy" với cây bài
xấu nhưng vẫn có thể "tố" cho địch thủ bỏ
chạy. Theo Giáo sư Huy thì Tổng thống Hoa Kỳ Reagan đã
"tố" dùng kế hoạch SDI "tháu cáy" để
"hù" Tổng Bí thư Liên Xô Gorbachev đa nghi bắt
phải cải tổ nền tảng để có đủ thực lực đương
đầu lại. Quả nhiên ông Gorbachev xúc tiến cải tổ,
trước hết về kinh tế (perestroika), sau đó về chính trị
(glasnost). Nhưng chính vì cải tổ chính trị khiến làn
sóng đòi hỏi tự do dân chủ dâng cao kiểm soát không
nổi và vuột ra khỏi tầm tay. Bức tường Bá Linh sụp
đỗ, Đông Âu thoát khỏi sự chi phối của Mạc Tư Khoa
và Liên Xô tan rã vào ngày 21.12.1991 là hậu quả tất
nhiên đó".
TT
Trump luôn luôn hãnh diện là truyền nhân của cố TT
Reagan, nên đã áp dụng hầu như toàn bộ chánh sách của
ông này và nhờ đó đã gặt hái nhiều thành công ngay
năm đầu. Đáng kể nhứt là phục hồi & gia tăng kinh
tế, giảm mạnh mẽ nạn thất nghiệp, kỷ lục chỉ số
chứng khoán, giải trừ hiểm hoạ quân đội Nhà nước
Hồi Giáo IS...
Biết
đâu TT Trump cũng theo cách "tháu
cáy" của cố TT Reagan để
giải quyết hiểm hoạ Bắc Hàn mà từ mấy chục năm qua
chưa có vị TT Mỹ nào làm được.
Chờ
xem lịch sử sẽ cho thấy sự thực trong thời gian tới.
11
Tháng 3, 2018
T.N./N.X.B.
Chú
thích:
1. Tác
phẩm Quân Vương (Il Principe)
2. Nhà
tư tưởng về nghệ thuật lãnh đạo Niccolò Machiavelli
3. TT
Trump qua lối đánh "vô chiêu thắng hữu chiêu"
4. TT
Reagan đã dùng kế hoạch SDI để "hù" TBT
Gorbachev
****
Bài
3. BỘ
TRƯỞNG NGOẠI GIAO BẮC HÀN ‘BẤT NGỜ’ THĂM THUỴ ĐIỂN
- 16 tháng 3 2018
Mối
đe dọa quân sự từ Bắc Hàn khiến thế giới lo ngại
hàng thập kỷ qua. Bản quyền
hình ảnh GETTY IMAGES
Bộ
trưởng Ngoại giao Bắc Hàn bất ngờ có mặt tại Thụy
Điển, trước cuộc gặp dự kiến giữa Donald Trump và
Kim Jong-un.
Chuyến
thăm này củng cố suy đoán đây có thể là một phần
trong công tác chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh giữa
Bắc Hàn và Hoa Kỳ.
Bình
Nhưỡng cho biết chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao
Bắc Hàn Ri Yong-ho là vì "quan hệ song phương và các
vấn đề cùng quan tâm".
Thụy
Điển có một lịch sử lâu dài trong vai trò hòa giải
giữa Washington và Bình Nhưỡng.
Ông
Trump tuần trước đã chấp nhận lời mời đàm phán với
ông Kim, đây là một tuyên bố gây sốc từ hai nhà lãnh
đạo từng lời qua tiếng lại, đe dọa và sỉ nhục nhau
một thời gian dài.
Không
có một lời chính thức nào từ Bắc Hàn kể từ khi phái
đoàn cấp cao Hàn Quốc chuyển thư tay của ông Kim Jong-un
đến ông Trump tại Washington.
Thủ
tướng Thụy Điển Stefan Lofven nói với truyền thông nước
này rằng "nếu các diễn viên chính muốn Thụy Điển
đóng một vai thì chúng tôi sẵn sàng".
Mỹ
nói có biết về cuộc họp ở Stockholm, nhưng không biết
liệu nó có liên quan gì đến bất kỳ cuộc đàm phán
Hoa Kỳ-Bắc Hàn nào hay không.
Người
phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Heather Nauert, nói với
các phóng viên ở Washington rằng Hoa Kỳ chưa nghe trực
tiếp từ Bình Nhưỡng về hội nghị thượng đỉnh dự
kiến này.
Đàm
phán để chuẩn bị cho đàm phán?
Kế
hoạch đàm phán giữa ông Trump và ông Kim khiến thế giới
sửng sốt.
Nhưng
hiện chưa có lịch trình cũng như địa điểm cụ thể
cho hội nghị thượng đỉnh được mong đợi này.
Trong
thư mời được quan chức Hàn Quốc trao tay cho ông Trump,
ông Kim cam kết 'phi hạt nhân hóa'.
Việc
mở cửa ngoại giao ngoài dự kiến diễn ra sau một năm
'khẩu chiến quyết' liệt giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn khiến
thế giới từng lo ngại nó có thể dẫn đến những cuộc
xung đột quân sự.
Do
Mỹ không có cơ quan ngoại giao tại Bắc Hàn, Thụy Điển
từng đóng vai trò đại diện ngoại giao của Mỹ tại
nhà nước độc tài này.
Thụy
Điển, nước không phải là thành viên của NATO, đã giúp
trả tự do cho các công dân Mỹ do Bắc Hàn giam giữ, gần
đây nhất là trường hợp sinh viên Mỹ Otto Warmbier.
****
Bài
4. HÀ NỘI LÀ ĐỊA ĐIỂM LÝ TƯỞNG CHO CUỘC GẶP
TRUMP-KIM?
16/03/2018
Cuộc
tìm kiếm địa điểm tổ chức thượng đỉnh Trump-Kim đã
bắt đầu trên truyền thông và Hà Nội là một cái tên
được nhắc tới. Theo một số chuyên gia, Hà Nội sẽ là
địa điểm 'lý tưởng' cho cuộc gặp này.
Mặc
dù cuộc gặp thượng đỉnh chưa từng có tiền lệ giữa
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên
Kim Jong Un vẫn chưa xác định được ngày giờ và địa
điểm, nhưng cuộc tìm kiếm một địa điểm cho cuộc
gặp mặt đã bắt đầu.
Theo
hãng tin Reuters, thủ đô Việt Nam nằm trong số ít những
thành phố ở châu Á, cùng với Bắc Kinh và Singapore, được
coi là địa điểm có tiềm năng cho cuộc gặp mặt lịch
sử này.
Hà
Nội là lựa chọn lý tưởng cho Mỹ và Triều Tiên xem
xét các bước tiếp theo trong việc đưa cuộc gặp thượng
đỉnh thành một bước tiến quan trọng.
Chính
phủ Mỹ hôm 8/3 công bố quyết định của Tổng thống
Trump chấp nhận lời mời của lãnh đạo Triều Tiên Kim
Jong Un gặp gỡ để đàm phán về chương trình hạt nhân
của nước này. Nhưng cho đến lúc này phía Triều Tiên
chưa đưa ra khẳng định nào về cuộc gặp thượng đỉnh
này. Truyền thông quốc tế còn điểm qua một số địa
điểm khả dĩ khác như làng Bàn Môn Điếm ở khu vực
phi quân sự giữa hai miền bán đảo Triều Tiên, và đảo
Jeju của Hàn Quốc, nhưng theo một số chuyên gia, Hà Nội
sẽ là nơi ‘lý tưởng’ cho cuộc gặp thượng đỉnh
giữa Trump và Kim.
Các
nhà lãnh đạo Hà Nội cũng chưa lên tiếng về ý muốn
tổ chức cuộc gặp Trump-Kim dự kiến diễn ra vào cuối
tháng 5.
Hai
người ăn mặc giống lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un và Tổng
thống Mỹ Donald Trump tại lễ bế mạc Thế vận hội
Olympics mùa đông ở Pyongchang ở Hàn Quốc cuối tháng
trước.
Nhưng
Giáo sư Vũ Minh Khương của khoa chính sách công Đại học
Quốc gia Singapore nhận định trong một bài viết trên
East Asia Forum ra hôm 12/3 rằng Hà Nội “là nơi lý tưởng
cho cuộc gặp thượng đỉnh” giữa Tổng thống Mỹ và
lãnh tụ Triều Tiên.
Tiến
sỹ Lê Hồng Hiệp của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ISEAS
ở Singapore cũng đồng ý với nhận định đó và nói ông
sẽ “không ngạc nhiên nếu Hà Nội được chọn”.
Giải
thích về việc tại sao “Hà Nội được đưa ra là một
lựa chọn” nhà nghiên cứu của ISEAS nói với VOA-Việt
ngữ rằng các “nhà quan sát có thể có nguồn tin rằng
Hà Nội đang can dự với các bên liên quan để chuẩn bị
việc này hay thảo luận vấn đề này chẳng hạn”.
“Trong
quá khứ đã có lần Hà Nội đã từng là địa điểm để
tiến hành tiếp xúc giữa Bắc Triều Tiên với các đối
tác khác," theo TS Lê Hồng Hiệp. "Tôi nghe nói Bắc
Triều Tiên đã từng tiếp xúc với Nhật Bản về vấn
đề công dân Nhật Bản bị Bắc Triều Tiên bắt cóc ở
Hà Nội. Do lịch sử của Hà Nội trước đây là vai trò
làm trung gian giữa Bắc Triều Tiên với các đối tác bên
ngoài nên người ta có thể dựa vào đó để suy đoán.
Lần này cũng có thể Hà Nội đóng một vai trò nào đấy
nếu như thực sự Bắc Triều Tiên muốn đối thoại với
Hoa Kỳ”.
Ngoài
ra còn có những lý do khác khiến Hà Nội có thể là “nơi
lý tưởng” để cuộc gặp thượng đỉnh này thành
công.
GS
Vũ Minh Khương cho rằng Hà Nội tỏ rõ sự nghiêm túc về
việc muốn cải thiện mối quan hệ Triều Tiên-Mỹ, và
nêu trường hợp của Việt Nam, từ một cựu thù giờ đã
bình thường hóa quan hệ với Hoa Kỳ để trở thành một
nước bạn.
Đồng
ý kiến trên, TS Hiệp nói: “Hà Nội có quan hệ hữu
nghị với Bắc Triều Tiên và có quan hệ ngày càng tốt
với Washington. Hà Nội có thể tạo được sự tin cậy
của cả 2 phía”.
Việt
Nam được cho là đã tổ chức thành công Hội nghị
thượng đỉnh APEC nơi có nhiều nhà nhà lãnh đạo hàng
đầu thế giới, trong đó có Tổng thống Mỹ Donald Trump,
tới tham dự vào tháng 11, 2017.
Tuy
nhiên nhà nghiên cứu của ISEAS cho rằng còn có những băn
khoăn về vấn đề an ninh cho lãnh tụ Triều Tiên vì “Kim
Jong Un chưa bao giờ ra nước ngoài” kể từ khi lên nắm
toàn quyền ở một nước theo chủ nghĩa Cộng sản đang
chịu nhiều trừng phạt từ Liên Hiệp Quốc và Hoa Kỳ
về chương trình hạt nhân và các cuộc thử nghiệm vũ
khí đạn đạo của mình trong những năm gần đây. Nhưng
TS Hiệp cho rằng Hà Nội đã tổ chức thành công nhiều
sự kiện quốc tế lớn như gần đây nhất là APEC thì
có khả năng đảm bảo được an ninh cho cuộc gặp
Trump-Kim.
Một
yếu tố quan trọng khác để Hà Nội trở thành một lựa
chọn tốt mà GS Khương và TS Hiệp đều đồng quan điểm
là Việt Nam là một “ví dụ điển hình” cho Triều
Tiên noi theo trong việc “áp dụng các chiến lược để
bình thường hóa quan hệ với Mỹ.”
Theo
Tiến sĩ Hiệp, Bắc Triều Tiên và Việt Nam có nhiều
điểm tương đồng về mặt lịch sử, đều là quốc gia
nạn nhân của thời kỳ chiến tranh lạnh, cũng bị chia
cắt, cũng có lịch sử đối đầu với Hoa Kỳ nhưng Việt
Nam và Triều Tiên đã chọn những hướng tiếp cận khác
nhau.
“Trong
cách tiếp cận của Bắc Triều Tiên, họ thiên về sức
mạnh cứng tức là dùng sức mạnh quân sự để đảm
bảo an ninh cho chế độ. Trong khi đó cách tiếp cận của
Việt Nam thì dựa vào cách tiếp cận mềm tức là dùng
cải cách kinh tế, mở cửa để nâng cao sức mạnh kinh
tế và bảo vệ an ninh cho chế độ.”
Một
bài viết đăng trên tờ Tona Ilbo của Hàn Quốc cho biết
một quan chức cấp cao của nước này đã gợi ý rằng
lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un nên “suy nghĩ về mô
hình Việt Nam” – thành công kinh tế và trong cả việc
bình thường hóa mối quan hệ với Mỹ.
Hai
mươi năm sau chiến tranh kết thúc, Việt Nam bình thường
hóa quan hệ với Hoa Kỳ vào năm 1995. Trước đó vào năm
1986, Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới, đưa nền
kinh tế theo hướng thị trường trong khi vẫn duy trì chế
độ Cộng sản.
Nguồn:
https://www.voatiengviet.com/a/ha-noi-la-dia-diem-ly-tuong-cho-cuoc-gap-trump-kim/4301783.html