Bauxite Việt Nam

Trịnh Hữu Long

Khi ông Trump đắc cử lần đầu năm 2016, tôi sốc đứng sốc ngồi, nhưng nghĩ ổng thắng nhờ phiếu đại cử tri chứ đa số cử tri không bầu cho ổng. Niềm tin của tôi vào các giá trị cao đẹp của nước Mỹ và các thiết chế dân chủ của Mỹ còn nguyên. Tôi đã nghĩ dân chủ nghĩa là luôn có thể phạm sai lầm nhưng sẽ sớm sửa được sai lầm. 

Khi ông Trump thất cử năm 2020, không chấp nhận kết quả và xúi người ủng hộ đi chiếm nhà Quốc hội, vẫn sốc đứng sốc ngồi, nhưng tôi nghĩ nước Mỹ đã sửa được sai lầm của họ. Các thiết chế Mỹ vẫn vững như bàn thạch. Báo chí Mỹ dù có bị tấn công suốt bốn năm từ đủ mọi phe vẫn chứng tỏ là một thiết chế độc lập.

Rồi tôi thấy các thiết chế ấy loay hoay mãi (và cuối cùng thất bại) với việc truy cứu trách nhiệm của ông Trump. Rồi ông ấy tái đắc cử, thắng cả phiếu đại cử tri lẫn phiếu phổ thông, đàng hoàng quay lại Nhà Trắng. Ngạc nhiên, nhưng lần này tôi không còn thấy sốc nữa, cũng không còn quá để tâm đến ông Trump nữa. Ông ấy đã được người Mỹ chọn. 

Dưới góc nhìn của một người nước ngoài, khó có cách nào khác để nhìn ông Trump ngoài việc ông ấy chính là đại diện thực sự cho nước Mỹ - vào thời điểm này. Đó không còn là "hiện tượng Trump" nữa, mà là "hiện tượng Mỹ". 

Dĩ nhiên, đây vẫn là cách nhìn của một người nước ngoài. Tôi chưa bao giờ ở Mỹ đủ lâu để biết một góc nhỏ của họ. Đất nước rộng lớn ấy chắc cũng chưa bao giờ dễ hiểu với ngay cả người bản xứ. Kết quả bầu cử năm 2024 khiến ngay cả một số người bạn Mỹ của tôi cũng chùng xuống tự vấn: mình tưởng là mình biết Mỹ mà thực ra mình không biết gì. 

Cuộc khẩu chiến của ông Trump với ông Zelenskyi chắc đã khiến nhiều người tan nát cõi lòng. Nhìn cách rất nhiều chính trị gia và người dân Mỹ ủng hộ ông Trump sau đó, lại càng tan nát hơn. Có gì đó thực sự đã vỡ, không gắn lại được nữa. 

Không là người Mỹ để thực sự dự phần vào câu chuyện ấy một cách đầy đủ, tôi chỉ thấy biết bao nỗi lòng của kẻ yếu chất chứa trong cái hình hài nhỏ bé của ông Zelenskyi ở Phòng Bầu Dục. Cũng là kẻ từng bị bắt nạt, tôi cũng thấy hình hài ông Trump ở rất nhiều nơi trong xã hội Việt Nam. 

Zelensky đã hành xử với những phẩm chất cao quý nhất của một nhà lãnh đạo, và ông ấy đã bị vùi dập một cách không thương tiếc ở nơi tinh hoa nhất của chính trị thế giới. Người ta thấy sự ngạo nghễ và hả hê của quyền thế, của cơ bắp, của tiền bạc - thứ người Việt Nam nào cũng chỉ cần bước nửa bước chân ra đường là đã thấy no mắt, nghe no tai.

T.H.L.

Nguồn: FB Trịnh Hữu Long

* Tên bài do BVN đặt