Bauxite Việt Nam

Nguyễn Tuấn

Hôm qua, anh tài xế Grab hỏi tôi là ở Úc người ta có 'tẩy chay' (ý nói 'cấm') xe hơi chạy xăng/dầu không? Tôi nói: 'không'.

Mấy bữa nay, đi xe Grab là nghe giới tài xế taxi xôn xao chuyện TPHCM sắp sửa ra chánh sách cấm xe xăng dầu trên một số tuyến đường, bắt đầu từ đầu năm 2026. Cụ thể là mấy anh tài xế Grab, Be gì đó phải chuyển qua chạy xe điện hết.

Nghe thì cũng hay, vì ai mà không muốn không khí sạch sẽ, môi trường xanh hơn.

Nhưng mà nói thiệt, cái chánh sách này đang làm mấy anh tài xế hoang mang dữ lắm. Mấy anh tài xế Grab ở TP.HCM với Hà Nội, tính sơ sơ cũng cỡ 200,000 người, đang méo mặt vì cái chánh sách này. Có anh mới bỏ ra 700 triệu, mua chiếc Mitsubishi mới tinh để chạy Grab, coi như đổ mồ hôi sôi nước mắt để có cái “nồi cơm” nuôi gia đình.

Vậy mà từ năm 2026, chỉ cón 1 năm nữa thôi, xe xăng dầu bị cấm trên mấy tuyến đường. Mấy xe mới mua đó bán lại chắc chỉ được giá rẻ mạt, lỗ lớn. Rồi muốn chạy tiếp thì phải mua xe điện mới, mà xe điện thì đâu có rẻ hơn xe xăng dầu. Tiền đâu ra mà mua? Có anh chắc phải đi vay mượn, nợ nần chồng chất, khổ không kể xiết.

Vậy mà mấy ông trí thức quen thuộc, toàn sư sĩ, đồng loạt lên tiếng ủng hộ chánh sách này. Họ nói là nhà nước làm "đúng lúc", "hợp lòng dân".

Cho người ta 12 tháng để chuẩn bị là đúng lúc? Xin phép không đồng ý.

Hợp lòng dân? Họ có hỏi mấy anh tài xế công nghệ chưa hay ‘dân’ ở đây là chính họ?

Họ còn nói là ở nước ngoài như Âu châu, Mĩ, Úc cũng cấm xe xăng dầu rồi.

Trời!

Ở đâu thì tôi không rõ, chứ ở Úc, tôi biết chắc là không có cấm xe xăng dầu đâu. Nhà tôi có 3 chiếc chạy xăng. Hàng xóm tôi KHÔNG một ai xài xe điện và cũng không có ý định mua xe điện trong tương lai gần.

Chỉ có cái vùng thủ đô Úc nhỏ tí tẹo (ACT, ~400 ngàn dân) là họ tính từ năm 2035 trở đi sẽ không khuyến khích bán xe xăng dầu mới.

Tức là còn cả 10 năm để dân chuẩn bị. Họ làm từ từ, có lộ trình đàng hoàng, lại thêm hỗ trợ tiền mua xe điện, xây thêm trạm sạc. Cách làm này nhẹ nhàng, không làm dân hoảng hốt như ở đây, nơi mà chỉ có một năm để xoay sở.

Chánh sách cấm xe xăng dầu trên mấy tuyến đường ở TP.HCM từ năm 2026 là ý hay để bảo vệ môi trường, làm cho Sài Gòn sạch hơn. Nhưng mà cái gì cũng có hai mặt. Nếu không cẩn thận, chánh sách này có thể làm hàng trăn ngàn tài xế lao đao, nghèo thêm, nợ thêm.

Không rõ khi ra chánh sách, họ có làm nghiên cứu 'cân đo đong đếm' và mô phỏng để đánh giá cái lợi và bất lợi?

Nhìn qua bên Úc, người ta làm từ tốn, có hỗ trợ, nên dân đỡ khổ. TPHCM mà muốn làm tốt, phải tính toán kĩ, hỗ trợ dân đàng hoàng, để vừa bảo vệ môi trường, vừa giữ được cái 'nồi cơm' của mấy anh tài xế. Chứ chẳng lẽ làm cái gì cũng chỉ để 'cho đẹp mặt', mà dân thì lãnh đủ?

Nguồn: FB Nguyễn Tuấn