Bauxite Việt Nam

Bauxite Việt Nam

Ảnh: JB Nguyễn Hữu Vinh & HT

Sáng 12-1-2015, tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng Hà Nội, gia đình đã tổ chức lễ tang cho cụ bà Hoàng Thị Ái Hoát (1920 - 2015), một nhà cách mạng lão thành, cũng là thân mẫu nhà báo Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh, người hiện đang lâm vòng lao lý vì nhiều năm tham gia các trang mạng bày tỏ tinh thần chống Trung Quốc xâm lấn biển đảo cũng như lên tiếng yêu cầu dân chủ hóa đất nước.

Tuy đối với con cái, cha mẹ mất là đại tang nhưng anh Vinh vẫn không được Nhà nước Việt Nam cho ra khỏi nhà tù về nhìn mặt mẹ lần cuối cùng. Cũng vì thế ở lễ tang này, giới nhân sĩ trí thức có mặt rất đông để chia buồn với tang quyến và tiễn đưa người đã khuất, nhằm bù đắp vào những thiệt thòi của một người mẹ suốt đời hiến thân cho cách mạng mà lúc lâm chung không có được đứa con yêu bên mình.

Mới 8 giờ sáng, đã thấy hiện diện rất nhiều khuôn mặt quen thuộc, những nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ, nhà văn hóa, nhà khoa học... ở Hà Nội và xung quanh Hà Nội: TS Nguyễn Quang A, ông Nguyễn Khắc Mai, TS Chu Hảo, GS Viện sĩ Hoàng Xuân Phú, vợ chồng TS Nguyễn Đông Yên, TS Nguyễn Văn Khải, nhà văn Phạm Xuân Nguyên, nghệ sĩ Nguyễn Kim Chi, nhà giáo Vũ Bá Hùng, Thượng tá Nguyễn Văn Cung, Phan Tất Thành, JB. Nguyễn Hữu Vinh, Nguyên Bình, TS Đặng Thị Hảo, Trương Văn Dũng, TS Ngô Đức Thọ, Nguyễn Tường Thụy, anh em hội Bầu bí tương thân, anh em Đội bóng NoU, Bích Phượng... và rất nhiều blogger, nhiều anh chị em từng đi biểu tình chống Trung Quốc xâm lược trong năm 2011 mà chúng tôi chỉ biết mặt chứ không thể nhớ tên.

Tuy các hội đoàn dân sự đến rất đông nhưng việc viết băng tang cho các vòng hoa tang nhân danh các hội đoàn này là rất khó vì trước nhà tang lễ, về cả hai phía, công an đều đứng khá dày, cả công an sắc phục và công an chìm mặc thường phục.

Phía bên trái là một xe cảnh sát có hai công an đứng ngoài và hai công an ngồi trong luôn đưa mắt dõi nhìn người qua lại.

Và phía bên phải thì còn nhiều hơn, công an quây lấy các hàng bán hoa tang, nhất là những công an thường phục, mỗi người đến đặt hoa đều phải qua con mắt kiểm duyệt của họ để xem băng tang viết “có hợp lệ” hay không.

Vì thế, hầu như các vòng hoa tang của Diễn đàn xã hội Dân sự và nhiều tổ chức dân sự khác đều không thể “lọt lưới” ngay từ phút đầu. Đành đi vòng hoa trơ trọi không được quàng chiếc băng đen ghi dòng chữ kính viếng, giống như những anh đầu trọc và câm, vào viếng người thân không chít khăn tang cũng chẳng xưng danh. Lại có những vòng hoa lúc mua là mua không có giải băng nhưng đi gần đến nơi liền được chủ nhân rút từ trong túi ra một mảnh giấy đã viết sẵn ghim lên, ngỡ làm thế có thể vượt qua cửa ải kiểm duyệt trót lọt. Nào ai ngờ cung cách “núp bụi” vốn là một thủ thuật mà ngành an ninh nước Việt tài giỏi số 1, kẻ núp bụi – ở đây là “núp” trong sắc phục dân thường – từ đâu vội nhảy ra đưa tay tàn nhẫn gỡ ngay xuống, mặc cho chủ nhân vòng hoa – anh em NoU FC – đứng nhìn nhau uất nghẹn mà chẳng làm được gì.

Đây, mặt mũi cũng dễ coi đấy chứ, thế mà đang tâm theo lệnh chủ xé bỏ những gì thiêng liêng trong một lễ tang riêng tư của một gia đình. Thói tệ ấy phát sinh từ bao giờ và do ai khởi xướng ấy nhỉ?

Chỉ có những vòng hoa nhân danh cá nhân là được phép ghi tên tuổi đàng hoàng, vì thế vòng hoa của Phạm Xuân Nguyên, Nguyễn Quang Lập và Huy Đức hay vòng hoa của Điếu cày Nguyễn Văn Hải được nghênh ngang rước vào trong con mắt ngạc nhiên trầm trồ của anh chị em. Vòng hoa của Gia đình tướng quân Trần Độ gửi từ SG, vòng hoa của nhà báo Võ Văn Tạo gửi từ Nha Trang cũng đều vậy cả.

Và cả vòng hoa của Dòng chúa Cứu thế Hà Nội nữa – bắt nạt dân thường thì được chứ đừng có mà đụng đến những tổ chức như Công giáo nhé.

Rút kinh nghiệm đó, anh em Hội bầu bí tương thân đã bàn nhau không làm vòng hoa ngay tại cổng nhà tang lễ nữa mà lùi lại một khoảng cách chừng vài trăm mét, tìm đến một nhà hàng ở cuối đường Trần Thánh Tông. Quả nhiên họ được cô hàng vui vẻ nhận lời in cho một giải băng có chữ “Hội Bầu bí tương thân kính viếng”. Cô ta lại sẵn sàng “cõng” vòng hoa đi một quãng đường rất dài vào tận phía trong sân nhà tang lễ. Ấy vậy là thành công. Ai nấy nhìn thấy đều ồ lên vui mừng.

Về phần trang Bauxite Việt Nam có GS Nguyễn Huệ Chi, nhà giáo Phạm Toàn và vài ba anh em trẻ, hẹn nhau đúng 8 giờ thì có mặt trước cổng nhà tang lễ rồi sẽ mua vòng hoa và thuê các cô hàng ngồi gần cổng in sơn vào giải băng. Nhưng khi đến nơi, thấy tình thế có vẻ không xuôi, dù rằng cũng không xẩy ra những hành vi quá sỗ sàng như ở những lễ tang khác. Dẫu sao cẩn thận vẫn chắc ăn hơn, chúng tôi bèn mời hai bậc trưởng lão hãy cứ thủng thẳng đi vào trước, bộ phận còn lại sẽ bắt chước Hội Bầu bí tương thân men theo đường Trần Thánh Tông đi đến chỗ đặt vòng hoa của họ. Gặp ngay một cô hàng còn rất trẻ, đưa ra yêu cầu, cô ta sốt sắng hứa sẽ làm ngay tắp lự, và bảo đảm sẽ đưa hoa vào tận sân nhà tang lễ an toàn. Chả mấy chốc mọi chuyện đã xong, người dập chữ chú tâm làm cẩn thận nên ngắm nghía thấy quả là đẹp. Bèn chụp trước một vài pô để phòng nhỡ may “có biến” thì vẫn còn chứng cứ.

Và sau đó, đúng như lời đã hẹn, cô hàng cúi xuống vác vòng hoa lên đi đến cổng nhà tang lễ rồi khéo léo vác chênh chếch và điềm nhiên đi rất nhanh vào bên trong chẳng hề hấn gì, trong khi chúng tôi ba chân bốn cẳng hối hả theo sau với tâm trạng hồi hộp đến thót người. Thở phào! Nghĩ mà nực cười, đến một chiếc vòng hoa vô tội viếng người quá cố thân mẫu bạn mình mà cũng phải lo ngay ngáy.

Hai vị đầu đàn đang đứng trò chuyện với rất đông bạn đồng trang lứa. Nhưng ai đó đã đi đăng ký cho Nhóm BVN vào viếng tang. Chỉ một chốc sau đã nghe xướng danh: “xin mời đại diện GS Phạm Xuân Yêm, GS Nguyễn Huệ Chi, nhà giáo Phạm Toàn...”. Anh Chu Hảo, anh Quang A, anh Nguyễn Văn Khải cùng nhiều người nữa lên tiếng: “Ta cùng đi với nhau một lượt thành một đoàn cho có khí thế”. Thế là mấy vòng hoa giăng ngang hàng và người nối đuôi lũ lượt thành một chuỗi dài.

Chỉ một chốc sau vòng hoa của “GS Phạm Xuân Yêm...” được gọi lên đi đầu, hàng ngang biến thành hàng dọc, người người cứ thế nối đuôi nhau đi vào phòng lễ tang: Nguyễn Huệ Chi, Chu Hảo, Phạm Toàn, Nguyễn Quang Khải, Nguyễn Quang A, Hoàng Xuân Phú, Phan Tất Thành...

Sau lễ tục thắp hương, mặc niệm, vòng qua linh cữu, bắt tay chia buồn cùng gia đình xong, theo phân công của BVN, GS Nguyễn Huệ Chi đến ngồi ghi vào sổ tang. Ông ngồi xuống viết liền một mạch, trong khi Thượng tá Nguyễn Văn Cung chăm chú tìm cho ông một kiểu ảnh thật ưng ý, và chờ ông viết xong để ghi lại những dòng chữ viết tươi ấy:

Điều này quả không thừa, bởi vì khi đưa linh cữu ra xe, anh em cho biết lại có hai kẻ “núp bụi” – mặc thường phục – nào đấy đã lăm le đến định cướp sổ tang để xé đi, may sao anh chị em nhìn con mắt lấm lét của họ biết rõ ý đồ không hay vội cho một người giữ lấy cất luôn vào túi. Thế là mai đây Ba Sàm ra tù sẽ có cái để trầm ngâm tưởng nhớ và nuốt nước mắt vào trong mà hình dung về ngày đưa đám Mẹ.

PV BVN