Bauxite Việt Nam

Dan Martin

Hãng AFP

tại Xilinhot, Nội Mông

Hôm thứ hai, nhà cầm quyền Trung Quốc đã triển khai nhiều lực lượng an ninh trong vùng Nội Mông (phía Bắc), nhằm ngăn chặn tiếp tục xảy ra những cuộc biểu tình ngày càng đông đảo chưa từng thấy của dân tộc thiểu số người Mông Cổ.

Người của tộc dân này khẳng định họ bị đàn áp về chính trị và văn hóa tương tự như cảnh đã xảy ra với người Tây Tạng, họ đã cho lưu hành nội bộ lời kêu gọi tập hợp trong bối cảnh đột ngột gia tăng căng thẳng với nhà cầm quyền phần lớn là người tộc Hán chiếm đa số ở Trung Quốn.

Những cuộc biểu tình của người Mông Cổ đông chưa từng thấy đòi tôn trọng các quyền của họ đã diễn ra tuần trước tại vùng tự trị này, Trung tâm thông tin về Nhân quyền người Mông Cổ phía Nam cho biết, tổ chức này hiện đóng ở Hoa Kỳ.

Các ngả vào các trường đại học và vào các khu công cộng đều bị chặn từ hôm thứ hai tại nhiều thành phố lớn, chính quyền Bắc Kinh e ngại hơn hết là các cuộc tập hợp những người biểu tình lại mang tinh thần các cuộc tập hợp vừa qua ở các quốc gia Ả Rập.

“Tình hình hiện nay ở đây thật nhạy cảm”, một cảnh sát mặc đồng phục nói với AFP trước cửa một trường học ở Xilinhot, thủ phủ có các cơ quan chính quyền vùng Xilingol.

Theo lời hai người dân ở đây, học sinh trường này, mà phóng viên AFP không được phép vào, đã tham gia vào các cuộc biểu tình mới đây.

Nhà cầm quyền thành phố trước đây đã cho AFP biết là họ có thể xin phép chính quyền để vào thăm trường này và phỏng vấn các học sinh.

Nhưng sau đó nhà cầm quyền lại nói rằng học sinh “đang bận thi” và không nên để các em bị quấy rầy.

Tuy nhiên đường phố ở Xilinhot vẫn không bị ngăn và giao thông vẫn diễn ra, và các phóng viên AFP cho biết họ không nhìn thấy có biểu tình.

Các cuộc biểu tình của người Mông Cổ bắt đầu từ ngày 23 tháng năm tại nhiều nơi trong vùng để phản đối việc ngày 10 tháng năm một mục dân người Mông đã bị chết vì chẹt xe do một người Hán lái, người Hán là tộc dân đa số ở Trung Hoa.

Vụ việc xảy ra khi một mục dân tên là Mergen và các mục dân khác tìm cách chặn đoàn xe tải nặng chở than trong vùng Xilingol, ở đây công việc khai mỏ đã xua đuổi mục dân Mông Cổ ra khỏi đất đai của họ, phá các đồng cỏ chăn nuổi, tổ chức phi chính phủ vừa nêu tên bên trên cho biết.

Thứ sáu, 300 cảnh sát chống bạo động đã đụng độ với hàng trăm người biểu tình, cả sinh vên và mục dân mang theo cờ hiệu có chữ Shuluun Huh, một cờ hiệu đó ở Nội Mông đại diện cho một “khu” tương đương một tỉnh của Trung Quốc.

Thứ hai, trong cuộc họp Bộ Chính trị, chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đã kêu gọi tăng cường kiểm soát xã hội. “Trung Hoa đang đứng trước một thời điểm phát triển quyết liệt có tính chiến lược, trong một giai đoạn có các mâu thuẫn xã hội gay gắt”, trích Kết luận công bố trên Tân Hoa Xã.

Trong một cử chỉ nhằm xoa dịu, chính quyền địa phương đã ban hành các quy chế khai mỏ mới, chỉ rõ sẽ điều tra tác động của các mỏ và vận tải đến các phương tiện sinh sống của người dân.

Tại thủ phủ Nội Mông Hohhot, các lực lượng giữ gìn trật tự luôn có mặt với số đông tại các địa điểm chiến lược, còn các đại học lớn vẫn đóng cửa.

“Các phương tiện kiểm soát thực sự mạnh mẽ. Nhiều cảnh sát mặc sắc phục chống bạo động đầy đường phố,” một nhân viên khách sạn ở trung tâm thành phố nói.

Các trường đại học của các thành phố Tongliao và Ordos cũng đã bị bắt buộc phải đóng cửa, theo tin của cơ quan phi chính phủ đã nói bên trên.

Hôm chủ nhật, bí thư Đảng cộng sản Nội Mông Bai Xiangqun, được dẫn trong tờ báo hằng ngày Xilingol, đã khẳng định: “Kể từ vụ việc ngày 11 và 15 tháng 5, nhiều thành phố và “khu” đã xảy ra nhiều vụ việc, phần lớn là những vụ việc được tính toán trước, do bị xúi giục bởi những người ở bên trong và bên ngoài biên giới nước ta”.

D. M.

Phạm Toàn dịch

Nguồn: La Presse – Đăng ngày 30 tháng năm 2011