Bauxite Việt Nam

Hàn Giang

Người dân Nghệ An không được bồi thường thiệt hại mà khởi kiện còn bị tòa án Kỳ Anh trả đơn

Bị gây thiệt hại nhưng không được bồi thường, khởi kiện cũng chưa được

Cần nhắc lại, ngày 29/9/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1880/QĐ-TTg về việc định mức bồi thường thiệt hại cho các đối tượng tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế bị thiệt hại do sự cố môi trường biển, tức là thảm họa môi trường biển do Formosa Hà Tĩnh gây ra từ hồi đầu tháng 4/2016 đến nay.

Cũng cần phải nhắc lại: thảm họa Formosa Hà Tĩnh kéo dài đến 3 tháng, dư luận Việt Nam ở trong và ngoài nước phẫn nộ, đồng thời có sự vào cuộc của quốc tế cuối cùng Formosa Hà Tĩnh cũng phải thừa nhận mình là thủ phạm gây ra thảm họa. Ngoài lời xin lỗi đến từ đại diện Formosa Hà Tĩnh còn có những cam kết như khắc phục môi trường biển, cam kết không tái phạm thì còn bồi thường thiệt hại là 500 triệu USD. Số tiền 500 triệu USD này không biết dựa vào căn cứ nào hoặc những thỏa thuận nào giữa Chính phủ Việt Nam với Formosa Hà Tĩnh mà đến nay người dân vẫn chưa được biết. Tuy vậy, hiện tại Formosa Hà Tĩnh đã chuyển giao hoàn thành số tiền bồi thường này cho Chính phủ Việt Nam.

Tỉnh Nghệ An, giáp ranh giới với tỉnh Hà Tĩnh về phía Nam, người dân ở hai tỉnh này sinh sống chung một vùng biển cho nên sau thảm họa môi trường Formosa Hà Tĩnh, người dân Nghệ An tuy không được cho là ảnh hưởng trực tiếp nhưng bị gây thiệt hại không hề nhỏ, bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống.

Anh Phương, một người dân ở Nghệ An có ý kiến cho rằng việc Thủ tướng không đưa người dân ở tỉnh Nghệ An vào danh sách được bồi thường từ Formosa Hà Tĩnh là một xem xét thiếu chính xác, không phản ánh đúng thực tế tình cảnh của người dân Nghệ An. Anh Phương nói:

“Tôi thấy cái này là quá vô lý bởi vì nếu muốn xác định mức độ ô nhiễm, thiệt hại thì phải đến từng vùng xác minh chứ mới xác minh vùng Kỳ Anh, Hà Tĩnh và 3 tỉnh còn lại thì không chính xác cho lắm. Ở Nghệ An, khu vực chỗ tôi ở trước đó vẫn đi biển được sau này đi không được gì mà có đi được khi về cũng chẳng ai mua nên cũng bị ảnh hưởng, thiệt hại tương đối nhiều”.

Trước ngày ban hành Quyết định 1880 của Thủ tướng Chính phủ vài ngày, vào ngày 26, 27/9/2016, khoảng 600 người dân huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An xuất phát từ giáo xứ Phú Yên tiến thẳng vào Tòa án thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh đệ đơn khởi kiện Formosa Hà Tĩnh, yêu cầu Formosa Hà Tĩnh bồi thường thỏa đáng và xem xét ngưng hoạt động Formosa Hà Tĩnh. Tòa án thị xã Kỳ Anh nhận 506 đơn khởi kiện của người dân nhưng sau đó vài ngày thì Tòa án thị xã Kỳ Anh đã trả lại toàn bộ 506 đơn khởi kiện này bởi hai lý do được nêu “người dân không chứng minh được thiệt hại và việc bồi thường áp dụng theo Quyết định 1880 của Thủ tướng ban hành”.

Anh Trung, một giáo dân ở Quỳnh Lưu, Nghệ An cho biết ý kiến của anh về Quyết định 1880 của Thủ tướng Chính phủ và việc Tòa án thị xã Kỳ Anh trả đơn kiện của người dân.

“Thực sự mà nói nếu nói về pháp luật thì tôi không rành cho lắm nhưng qua một số người nhận định cho rằng người ta làm càn đó mà. Hôm đi vào nộp đơn rồi sau đó bị trả lại thì người dân mở ra coi lý do mới được biết Quyết định có điều khoản người dân ở tỉnh Nghệ An không nằm trong diện được đền bù thiệt hại, không chứng minh được thiệt hại. Trước thảm họa tháng 4, người dân chỗ tôi đi làm một tháng kiếm hơn 10 triệu giờ còn 5 triệu, 4 triệu thậm chí đi về không có đồng nào đây là thiệt hại thực tế rồi còn gì”.

Ngày 18/10/2016, khoảng 1000 người dân đa phần là ở Quỳnh Lưu, Nghệ An quyết định cầm lại hồ sơ khởi kiện Formosa Hà Tĩnh một lần nữa thẳng tiến vào Tòa án thị xã Kỳ Anh. Song. Như dư luận đã loan tin tương đối đầy đủ, chính xác. Lần đi nộp đơn khởi kiện Formosa Hà Tĩnh lần thứ 2 này, người dân vẫn chưa nộp được, đi giữa đường gặp quá nhiều trở ngại đa phần đều do phía chính quyền ở Nghệ An không tạo điều kiện thuận lợi.

Bức xúc và mong muốn của người dân

Bị thiệt hại, bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống nhưng đi kiện thì bị trả đơn với lý do không rõ ràng, trong khi đó Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định chỉ định người dân Nghệ An không thuộc diện được bồi thường từ Formosa Hà Tĩnh. Quá nhiều khó khăn do người khác gây ra cho mình, người dân Nghệ An bức xúc là điều không thể tránh khỏi. Anh Phương và anh Trung là hai trong số người dân bày tỏ bức xúc của bản thân. Anh Phương nói:

“Tôi rất bức xúc! Đi kiện đa phần bị công an nó hoạch sách, nó chặn lại không cho đi. Hôm đi kiện họ chặn ở đoạn cầu Bến Thủy, gần qua đất Hà Tĩnh… Tôi bức xúc lắm chứ! Người dân ở khu vực tôi sống nhờ biển giờ không có biển thật khó sống”.

Anh Trung ghi nhận, vụ Formosa Hà Tĩnh gây thảm họa môi trường biển ở miền Trung, người dân ở nơi anh Trung sinh sống cũng bức xúc lắm. Anh Trung nói người dân sẽ tiếp tục đi khiếu kiện, thậm chí là phải trường kỳ dù cho bao nhiêu khó khăn phải đương đầu. Bởi lẽ, Formosa Hà Tĩnh không chỉ gây hủy hoại ở các tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ liệt kê mà tương lai ảnh hưởng cả Vịnh Bắc Bộ. Anh Trung nói:

“Cái này thì nói chung người dân rất bức xúc. Có người hỏi có tiếp tục khiếu kiện hay không? Phải tiếp tục và thậm chí trường kỳ, người ta ngăn chặn các phương tiện giao thông thì người dân có thể tổ chức đi bộ. Phải cương quyết. Tỉnh Nghệ An tuy không ảnh hưởng trực tiếp vì ở xa nhà máy Formosa nhưng nó cũng chung một vùng biển, thật sự mà nói nếu tương lai ảnh hưởng cả vịnh Bắc Bộ chứ có phải riêng từ Hà Tĩnh và mấy tỉnh kia. Nghệ An và Hà Tĩnh là hai tỉnh cũng giáp nhau mà”.

Hành trình đấu tranh bảo vệ sự sống, hành trình đấu tranh chống Formosa Hà Tĩnh hoặc những vụ việc giống Formosa Hà Tĩnh còn đầy gian lao ở phía trước. Hơn 200 km đoạn đường đi từ Nghệ An vào Hà Tĩnh không là thước đo cho lòng quyết tâm khởi kiện Formosa Hà Tĩnh một khi tinh thần của hàng trăm, hàng ngàn người là một. Qua Việt Nam Thời Báo, anh Phương và Anh Trung nói lời mong muốn người dân ở khắp nơi cũng như các nước trên thế giới hãy chung tay giúp đỡ người dân Việt Nam trong vấn đề khởi kiện Formosa Hà Tĩnh như lời anh Trung nói:

“Theo nguyện vọng của người dân thì mong các nước giúp đỡ chứ trông chờ ở Chính phủ này không thì người ta dùng quyền lực để hạn chế như mọi người đã thấy qua những lần đi nộp đơn. Người dân thật sự khó khăn, phải đi một quãng đường 200km, có phương tiện đó nhưng người dân nói quyết tâm kể cả đi bộ nhưng đi bộ rõ là rất khó khăn. Tuy vậy, dù khó khăn đến mấy thì người dân vẫn phải đi vì đàng nào cũng chết, không làm ra đồng tiền cũng khó khăn, vất vả nên cũng phải đi. Một lần nữa mong quốc tế can thiệp vào giúp đỡ người dân bị ảnh hưởng bởi thảm họa Formosa Hà Tĩnh nói riêng và người dân Việt Nam nói chung”.

“Tôi có nguyện vọng là mọi người cùng đồng lòng khởi kiện Formosa Hà Tĩnh, đóng cửa nhà máy và đuổi Formosa Hà Tĩnh ra khỏi Việt Nam”- Lời của anh Phương.

H.G.

Nguồn: http://www.ijavn.org/2016/10/vntb-nguoi-dan-nghe-noi-gi-khi-khong.html