Bauxite Việt Nam

Trần Nam Anh 

Mỗi khi Hà Nội thay Đô trưởng, người dân thủ đô lại chứng kiến một chu kỳ quen thuộc: kỳ vọng, thất vọng, rồi… thở dài. Và lần này, khi ông Nguyễn Đức Trung bước lên ghế Chủ tịch UBND TP Hà Nội, cảm xúc nổi bật nhất của thành phố lại không phải là sự vui mừng mà là sự im lặng. Một thứ im lặng đầy kinh nghiệm của người đã chứng kiến quá nhiều cú sẩy chân của những vị tiền nhiệm.

Nhìn vào bảng tên của các đời Chủ tịch, người ta gọi đó là “nghệ thuật hoán đổi phụ âm”: “Chung”, rồi “Anh”, rồi đến “Thanh trong veo”, và bây giờ “Trung”. Bốn cái tên như bốn chương của bộ trường thiên chính trị mà khán giả đã biết trước đoạn kết, chỉ thay đổi một vài phụ âm nhưng chẳng thay đổi số phận bao nhiêu.

Ông Nguyễn Đức Chung, người từng mang hàm tướng, từng được kỳ vọng như một gương mặt mạnh mẽ cho Thủ đô, nhưng con đường danh vọng của ông kết thúc bằng những bản án và những ngày dài trong phòng xử.

Ông Chu Ngọc Anh, trí thức Xứ Đoài, từng được khen bởi học vị và phong thái trầm tĩnh, nhưng rồi cũng nối gót trong danh sách những người rời ghế bằng án tù.

Và đến ông Trần Sỹ Thanh, người mà dân mạng tặng danh hiệu “Thanh trong veo”, vì độ mờ trong quản lý gần như đạt tới mức… pha lê. Thủ đô từng có đoạn thời gian được “điều khiển từ xa qua WiFi”: Chủ tịch thì vắng mặt triền miên, công việc thì truyền đạt qua phụ tá, còn thành phố thì trông vào “bản đồ vùng trũng” do ông nắm trong tay bản đồ mà cuối cùng chỉ chứng minh một điều – Vùng trũng lớn nhất là niềm tin của dân vào lãnh đạo.

Thế nên, khi một người mang tên “Trung” xuất hiện, dân thủ đô châm biếm rằng:

“Chỉ mong ‘Trung’ không trở thành phiên bản sửa lỗi của “Chung”, đừng lặp vết xe của “Anh”, và đừng “trong veo kiểu Thanh” – trong đến mức dân không biết chủ tịch đang ở đâu!

Một câu nhưng gom đủ ba nhiệm kỳ thất vọng.

Nhân sự mới là ông Nguyễn Đức Trung, sinh năm 1974, quê ở Tĩnh Gia (Thanh Hóa). Ông trưởng thành trong ngành kế hoạch - đầu tư, từng giữ chức Vụ trưởng, rồi Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Sau đó ông làm Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, rồi Bí thư Tỉnh ủy trước khi được điều về Hà Nội và nay trở thành Đô trưởng của Thủ đô.

Tiểu sử đẹp, hành chính bài bản, kinh nghiệm nhiều – những điều mà hồ sơ lãnh đạo nào cũng đủ đầy. Nhưng Hà Nội, sau những gì đã chứng kiến, không còn coi lý lịch là lý do để kỳ vọng nữa. Điều họ cần là những gì xảy ra sau ngày tuyên thệ, chứ không phải những gì ghi trong hồ sơ.

Và ngay ngày đầu, ông Trung đã đối mặt với ba “nỗi đau lâu năm” của Thủ đô: tắc đường, ô nhiễm, ngập úng. Ba vấn nạn nghe như khẩu hiệu, nhưng thực ra là ba vết thương kinh niên mà hết Chung đến Anh, rồi Thanh, không ai chữa xong.

Tắc đường, như nghi thức buổi sáng.

Ô nhiễm, như món nộm buổi trưa.

Ngập úng, như món chè loãng mỗi chiều mưa.

Thủ đô chấp nhận sống chung, giống như người bị dị ứng thời tiết nhưng vẫn phải ra đường.

Giữa bối cảnh ấy, ông Trung ngồi vào chiếc ghế Chủ tịch, một chiếc ghế sang nhưng ám bóng của ba người tiền nhiệm. Người dân, bằng sự từng trải của đất nghìn năm văn hiến, không còn đem niềm tin ra xài hoang phí nữa. Niềm tin giờ phải được mua bằng hành động, không phải bằng khẩu hiệu.

Nhưng họ cũng không cay độc. Dân Hà Nội giễu để đỡ buồn, chứ vẫn mong người mới làm được điều người cũ đã thất bại. Họ bảo vui:

“Chỉ cần ông Trung làm Hà Nội bớt ngập là dân lập bàn thờ sống. Bớt tắc là dân thắp hương cảm tạ. Bớt bụi là dân xin ông ảnh thờ”.

Giễu vậy thôi, nhưng đó là thật: người dân chỉ cần bớt khổ.

Cuối cùng, lời nhắn gửi đến ông Nguyễn Đức Trung, vừa trang trọng, vừa châm biếm đúng phong thái Hà Nội, có lẽ là:

“Đừng để tên Trung của ông trở thành biến thể khác của Trung - bình thường - thất vọng.

Hà Nội không cần ông hứa.

Hà Nội cần ông không ‘biến mất trong veo’ như ông Thanh, không sa vào vòng lao lý như Chung và Anh.

Chỉ cần ông đứng vững và làm đúng, thế là đủ”.

Còn bây giờ, theo đúng kiểu Hà Nội:

Người dân im lặng.

Hà Nội nhìn.

Hà Nội quan sát.

Và Hà Nội chờ xem.

T.N.A.

Nguồn: FB Tran NamAnh