Bauxite Việt Nam

Trang Đoan Phạm

Sự việc nhà báo Mai Phan Lợi bị Bộ 4T tước thẻ hành nghề (một tấm thẻ do nhà nước tự vơ lấy quyền cấp) và bị công an thẩm vấn, đang khiến nhiều người, nhất là các nhà báo, hoang mang lo sợ và tự hỏi nguyên nhân chính xác là gì. Chẳng nhẽ chỉ vì ông Lợi, tức blogger Bút Lông, đã đăng tải một khảo sát (poll) ý kiến thành viên Diễn đàn Nhà báo trẻ về nguyên nhân khiến máy bay Casa 212 “tan xác”?

Nhìn sâu hơn một chút, chúng ta sẽ có câu trả lời.

Nhà báo Mai Phan Lợi, sinh năm 1971, là sáng lập viên Trung tâm Nghiên cứu Truyền thông Phát triển RED Communication, sáng lập viên và Giám đốc Trung tâm Truyền thông Giáo dục Cộng đồng MEC. Đây là hai NGO (có giấy phép) đầu tiên trong lĩnh vực truyền thông-báo chí ở Việt Nam.

Với tư cách đó, ông Lợi cũng là một trong những người hoạt động xã hội dân sự gặp Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 24/5 vừa qua tại Hà Nội. Ngoài ra và rất quan trọng, ông còn là sáng lập viên, admin của Diễn đàn Nhà báo trẻ. Đây là nhóm Facebook với 12.000 thành viên là các nhà báo có dùng Facebook, có nhiều hoạt động tìm hiểu, trao đổi, chia sẻ về nghiệp vụ báo chí rất sôi nổi, khác hẳn Hội Nhà báo quốc doanh của các ông quan báo Hồ Quang Lợi, Trần Bình Minh, Trương Minh Tuấn và nhà thơ Thuận Hữu hiện nay (Nói đúng hơn thì hội này không phải của các ông ấy, nó là cánh tay nối dài của Đảng Cộng sản).

Trước rất nhiều sự kiện chính trị-xã hội ở Việt Nam, khi Hội Nhà báo quốc doanh câm như hến, lãnh đạo đi họp chờ chỉ đạo, thì Diễn đàn Nhà báo trẻ rôm rả bàn luận về nghiệp vụ, góc nhìn, cách đưa tin, phân tích mở rộng chủ đề, v.v. mà không có một sự định hướng nào mới đáng lo chứ!

Với tư duy “không quản được thì cấm”, chính quyền công an trị ở Việt Nam không thể để một nhóm facebook có tới 12000 nhà báo nhiệt tình hoạt động như vậy tồn tại, dẫu chỉ là trên mạng. Đó là nguyên nhân để Tuyên giáo, Bộ 4T, an ninh rình mò tìm cớ diệt Diễn đàn Nhà báo trẻ đã từ lâu.

Cùng động cơ với công an và tuyên giáo là PetroTimes và Người Đưa Tin, nhất là PetroTimes. Hai tổ chức này vốn giữ kỷ lục về số giải Kền Kền mà họ bị Diễn đàn trao vì các “sản phẩm báo chí” độc hại, vô bổ, xấu và ác của họ. Cuối cùng cơ hội đã đến khi ông Mai Phan Lợi đăng tải poll “Vì sao Casa 212 tan xác?”. Petro Times, Người Đưa Tin, Đời Sống Pháp Luật, VTC, VTV… một loạt cơ quan báo đài có ân oán với ông Lợi và Diễn đàn Nhà báo trẻ lâu nay, ồ ạt vào cuộc chỉ điểm, đấu tố, ngậm máu phun người. Tuyên giáo, an ninh chỉ việc đón lấy cơ hội.

Kịch bản tiếp theo sẽ là gì?

Việc xử lý các diễn đàn mạng thì công an Việt Nam đã có quá nhiều kinh nghiệm, với Haivl, Voz, Otofun, 6700 Cây Xanh… Với Diễn đàn Nhà báo trẻ, cách thức đàn áp cũng sẽ không có gì mới hơn, ví dụ:

- Ép nhà báo Mai Phan Lợi rút khỏi cương vị admin, công an sẽ đưa người khác dễ bảo hơn vào thay thế, người này phải đủ... ngu để còn điều khiển;

- Để nhà báo Mai Phan Lợi làm admin tiếp, nhưng phải theo định hướng của an ninh và tuyên giáo.

Quan trọng nhất là phải làm sao để quản lý được Diễn đàn Nhà báo trẻ, nắn chỉnh lại hoạt động của Diễn đàn cho đúng quỹ đạo của Đảng, chấm dứt phản biện, chấm dứt mở rộng bàn luận các vấn đề từ nhiều góc nhìn, chấm dứt việc “tự ý” trao các giải Vành Khuyên cho sản phẩm báo chí tốt và Kền Kền cho thứ báo chí độc hại...

Khi đó, Diễn đàn Nhà báo trẻ sẽ biến chất, sẽ không còn là nơi để các nhà báo trao đổi chuyên môn nghề nghiệp, rèn luyện tư duy (tương đối) phản biện như hiện nay.

T.Đ.P.

Nguồn: https://www.facebook.com/pham.doan.trang/posts/10154513562973322