Bauxite Việt Nam

Đỗ Thành Nhân

Formosa Hà Tĩnh là một trong những di sản của Chính phủ nhiệm kỳ trước; di sản này đã gây ra thảm họa môi trường bốn tỉnh miền Trung tháng 4/2016, và nó cũng còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ chưa thể lường trước được kéo dài đến ít nhất là 3 thế hệ nữa với vòng đời 70 năm của Dự án.

Với một Formosa Hà Tĩnh chưa đủ điêu đứng cho dân miền Trung hay sao mà Chính phủ lại muốn cấp phép dự án thép Hoa Sen Cà Ná với quy mô 16 triệu tấn/năm, tổng vốn đầu tư lên đến 10,6 tỷ USD và sử dụng 1.500 héc-ta đất ven biển (lớn hơn Formosa Hà Tĩnh giai đoạn 1)???

Cả hai dự án thép Formosa Hà Tĩnh và Hoa Sen Cà Ná có nhiều điểm giống nhau:
- Dự án đầu tư có quy mô hơn 10 tỷ USD, chiếm một diện tích đất rộng lớn hàng ngàn ha ven biển, xây dựng cảng nước sâu, gần đường giao thông; thời gian dự án là 70 năm cùng với các ưu đã đầu tư cao nhất có thể.
- Điều đặc biệt là cả hai Dự án đều có cùng đơn vị tư vấn thiết kế CISDI Group (China); và CISDI còn là nhà thầu chính cho dự án Formosa Hà Tĩnh.

Tìm hiểu thì CISDI Group là một trong ba công ty con của MCC. MCC là tên viết tắt của China Metallurgical Group Corporation (Công ty - Tập đoàn Luyện kim Trung Quốc). MCC là một tập đoàn thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc. Về tổ chức nội bộ, MCC chịu sự lãnh đạo của một Đảng bộ thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc – đứng đầu là một Đảng ủy. Điều đó có nghĩa là đằng sau đơn vị tư vấn CISDI là nhà nước Trung Quốc.
Bóng ma Trung Nam Hải không bao giờ mang đến điều tốt lành cho dân tộc Việt.

MCC là nhà thầu chính theo phương thức EPC của Dự án xây dựng Nhà máy Thép Tổng hợp Formosa Hà Tĩnh. Có phải vì nhà thầu chính MCC của Đảng Cộng sản Trung Quốc, mà nhiều thông tin liên quan đến thảm họa môi trường các bên liên quan đều không muốn công khai? Quan chức thì ầu ơ diễn kịch, hậu quả người dân lãnh đủ.

Một số thông tin ban đầu cho thấy có nhiều sự tương đồng giữa hai dự án thép Formosa Hà Tĩnh và Hoa Sen Cà Ná - Ninh Thuận. Không có gì bảo đảm là sẽ không xảy ra thảm họa môi trường mang tên Formosa thứ hai. Cá chết, biển chết, người chết đau đớn; nếu tịch thu hết tài sản của nhà đầu tư thì họ có sống lại không? Lúc đó, có thể là Chính phủ nhiệm kỳ mới sẽ tiếp tục rút kinh nghiệm, sợi dây kinh nghiệm “chọn thép hoặc môi trường” kéo dài đến hết thế kỷ này, di chứng qua nhiều thế hệ.

Hiện nay Chính phủ chưa chính thức cấp phép Dự án Thép Hoa Sen Cà Ná - Ninh Thuận. Thủ tướng thường nói xây dựng Chính phủ minh bạch, liêm chính; tuy nhiên trên cổng thông tin của Bộ Công Thương lại không công bố Quyết định số 3516/QĐ-BCT (*). Với một dự án lớn và nhạy cảm như dự án thép Hoa Sen Cà Ná - Ninh Thuận cũng nên công khai các thông tin liên quan có khả năng tổn hại đến môi trường để cộng đồng, xã hội phản biện.

Từ thảm họa Formosa Hà Tĩnh mà người dân nghe đến tiếng thép là rợn người!

---
(*) Quyết định số 3516/QĐ-BCT của Bộ Công thương ngày 25/8/2016, Dự án “Khu liên hợp luyện cán thép Hoa Sen Cà Ná - Ninh Thuận” với công suất 16 triệu tấn/năm đã được bổ sung vào quy hoạch phát triển hệ thống sản xuất và hệ thống phân phối thép giai đoạn 2020 xét đến 2025 không tìm thấy trên mạng. Xem tại đây: http://www.moit.gov.vn/vn/Pages/VanBanDieuHanh.aspx?TypeVB=0

Đ. T. N.

Tác giả gửi BVN.