Bauxite Việt Nam

16.09.2022

Việc bốn nhà hoạt động môi trường đang thụ án tù nặng, như người đoạt giải thưởng Goldman Ngụy Thị Khanh, đặt ra câu hỏi về tiêu chuẩn nhân quyền của Việt Nam.

SAN FRANCISCO, ngày 14 tháng 9 năm 2022 – (BUSINESS WIRE) – Khi Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (UNHRC) bắt đầu kỳ họp thứ 51 vào tuần này, 52 người đoạt giải Môi trường Goldman từ 42 quốc gia hôm nay đã gửi thư cho UNHRC kêu gọi UNHRC bỏ phiếu phản đối việc Việt Nam được kết nạp làm thành viên mới vì cách đối xử của Việt Nam đối với những người ủng hộ môi trường và khí hậu nổi tiếng nhất.

Trong hai năm qua, bốn nhà hoạt động môi trường đã bị cầm tù tại Việt Nam vì các cáo buộc liên quan đến thuế, như người đoạt giải thưởng Goldman 2018 Nguỵ Thị Khanh.

Bà Khanh là một trong những chuyên gia hàng đầu về khí hậu tại Việt Nam.

Những vụ bắt giữ này báo động rằng luật thuế mơ hồ của Việt Nam đang được sử dụng để bịt miệng những người đứng đầu các tổ chức phi lợi nhuận đang khuyến khích Việt Nam chuyển đổi từ than sang năng lượng sạch.

Ngoài bà Khanh, luật sư môi trường Đặng Đình Bách đang chịu án tù năm năm sau nhiều năm bảo vệ người dân trước thuốc trừ sâu độc hại và ô nhiễm từ các nhà máy điện than.

Trong khi đó, Việt Nam tiếp tục nhận được lời khen ngợi toàn cầu về cam kết không phát thải ròng vào năm 2050, được đưa ra vào tháng 11 năm ngoái tại Hội nghị Khí hậu Liên hợp quốc (COP 26). Các câu hỏi đang được đặt ra là tại sao chính phủ Việt Nam đang nhắm đến các chuyên gia hàng đầu về khí hậu và môi trường trong khi đồng thời tìm cách liên kết với quốc tế để hướng tới quá trình chuyển đổi năng lượng sạch? Mối quan tâm lan rộng giữa các tổ chức phi chính phủ ở Việt Nam rằng làm việc về các vấn đề xã hội và môi trường có thể bị truy tố hình sự và chịu án tù…

Những người ký tên trong bức thư hôm nay khẳng định rằng Việt Nam không đáp ứng các tiêu chí của UNHRC về việc duy trì các tiêu chuẩn nhân quyền cao.

Bức thư kêu gọi Việt Nam chấm dứt ngược đãi đối với các lãnh đạo xã hội dân sự bằng cách sửa đổi bộ luật thuế hiện đã được sử dụng như một công cụ đàn áp và bằng cách “thả bà Khanh, ông Bách và những người bảo vệ môi trường khác đang bị giam cầm theo những luật bất công này”.

Bức thư cũng trích dẫn các Báo cáo đặc biệt của Liên Hợp Quốc về Quyền Tự do Biểu Tình ôn hoà và Lập hội cũng như việc  Thúc đẩy và Bảo vệ Quyền Tự do Ý kiến và Biểu đạt, cả hai báo cáo đều nhận thấy rằng luật thuế của Việt Nam không tương thích với các tiêu chuẩn nhân quyền và cảnh báo rằng mối đe dọa về một bản án nặng và sự mơ hồ của tội trốn thuế buộc người ta phải tự kiểm duyệt cũng như bóp nghẹt các cuộc thảo luận quan trọng về các vấn đề mà công chúng quan tâm.

Trong 10 năm qua, bà Khanh đã làm việc không mệt mỏi về những kế hoạch mở rộng sử dụng than của Việt Nam, nâng cao nhận thức công chúng về tác động của khí thải nhà máy than đối với chất lượng không khí và sức khỏe cộng đồng, và thúc đẩy việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo ở Việt Nam. Bản án của cô đã bị quốc tế lên án (như chính phủ Hoa Kỳ, Canada, Đức, Vương Quốc Anh và Liên minh châu Âu, các tổ chức phi chính phủ và tổ chức xã hội dân sự trên toàn thế giới) – ai cũng đều kêu gọi trả tự do cho cô.

Đầu tuần này, Quyền Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc, Nada Al-Nashif, đã ra một tuyên bố cho UNHRC đề cập đến “các hạn chế ngày càng tăng đối với không gian dân sự và các quyền tự do cơ bản” của Việt Nam, kêu gọi chính phủ “trả tự do cho những người đã bị giam giữ hoặc bị cầm tù tùy tiện” chỉ vì họ muốn thúc đẩy một môi trường trong sạch và lành mạnh.

Bức thư hôm nay cũng đề cập đến việc này. Thư cho biết “Bà Khanh, ông Bách và những nhà hoạt động môi trường khác hiện đang bị giam cầm ở Việt Nam đã cống hiến cả cuộc đời mình để tạo ra một môi trường sạch, lành mạnh và bền vững, những điều được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tuyên bố là quyền con người phổ quát vào năm ngoái. Với những chuyên gia bị giam cầm và việc sợ bị bắt giữ nhiều thêm nữa, Việt Nam sẽ duy trì quyền phổ quát này như thế nào?”.

“Hơn nữa, những tù nhân này đang bị giam giữ mà hiếm khi hoặc không có quyền gặp luật sư hoặc người thân, không chỉ là quá mức đối với các cá nhân bị buộc tội trốn thuế mà còn là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế,” lá thư tiếp tục.

“Thật không may, nhiều người đoạt giải Goldman đã bị chính phủ trên toàn thế giới bắt giữ và bỏ tù trước đây. Chúng ta đã phải đối mặt với những cuộc chiến khó khăn để bảo vệ hành tinh của chúng ta và tạo sự thay đổi. Những gì đang xảy ra ở Việt Nam chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Chúng tôi kêu gọi quý vị sử dụng điều này để chứng minh không chỉ cho Việt Nam, mà còn cho tất cả các quốc gia khác thấy rằng các tiêu chí để trở thành một thành viên đáng kính trong Hội đồng Nhân quyền được thực hiện nghiêm túc, và cộng đồng quốc tế đang theo dõi họ”.

Nguồn bản gốc: Businesswire.com: https://www.businesswire.com/news/home/20220913006301/en/

VNTB gửi BVN bản dịch