Bauxite Việt Nam

Cù Tuấn dịch từ The Economist

Tóm tắt: Chúng sẽ cung cấp câu trả lời phù hợp và tạo ra thị trường mới

CHATGPT, một chatbot trí tuệ nhân tạo (AI), sản phẩm của OpenAI, một công ty khởi nghiệp có trụ sở tại California, có thể tạo ra các câu trả lời giống như con người cho các câu hỏi. Nó có thể viết thơ, viết code máy tính và hơn thế nữa. UBS, một ngân hàng, tính toán rằng kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11, nó đã thu hút được 100 triệu người dùng hoạt động hàng tháng. Vào ngày 7 tháng 2, Microsoft đã thông báo rằng họ sẽ khiến cho Bing, công cụ tìm kiếm của mình, có một số tính năng kỳ diệu của ChatGPT, nhờ vào sự hợp tác với OpenAI. Vào ngày hôm trước, Alphabet, công ty mẹ của Google, đã nói rằng họ sẽ sớm ra mắt Bard, chatbot AI của riêng mình. Baidu, gã khổng lồ tìm kiếm của Trung Quốc, đã hứa sẽ làm điều tương tự. Các công ty khởi nghiệp tìm kiếm trực tuyến, bao gồm Neeva và You(.)com, cũng có các chatbot AI. Làn sóng đổi mới này sẽ thay đổi tìm kiếm như thế nào?

ChatGPT và các chatbot tương tự không hoạt động như tìm kiếm trực tuyến thông thường. Ngày nay, Google và Bing hoạt động bằng cách gửi trình thu thập dữ liệu web, một loại bot (chương trình tự trị), để chuyển vùng trên internet và thu thập thông tin, trước khi sắp xếp kết quả và trả lại các liên kết phù hợp nhất cho người dùng để đáp ứng yêu cầu tìm kiếm. Ngược lại, các chatbot AI được xây dựng trên các mô hình ngôn ngữ lớn: các thuật toán được đào tạo trên khối lượng lớn thông tin của internet. Bot dự đoán từ tiếp theo phù hợp nhất trong câu trả lời cho một số truy vấn dựa trên việc đọc hàng tỷ câu sử dụng các từ trước đó. Thay vì cung cấp một danh sách các liên kết, chatbot có thể trả lời các câu hỏi một cách trôi chảy.

Khả năng này có nghĩa là tìm kiếm sẽ thay đổi theo hai cách lớn. Thứ nhất, chatbot sẽ có thể trả lời các câu hỏi phức tạp với nhiều biến số. Hãy tưởng tượng một khách du lịch đang tìm kiếm một khách sạn thân thiện với chó ở Hawaii, gần bãi biển và có thể đi bộ đến trung tâm mua sắm. Để tìm được khách sạn lý tưởng trên Google có thể đồng nghĩa với việc đọc lướt qua hàng chục trang web. Khả năng dự đoán từ tiếp theo trong câu của chatbot cho phép nó đề xuất một lựa chọn chỉ trong nháy mắt — sau đó lên kế hoạch cho kỳ nghỉ kéo dài một tuần cho anh ấy.

Thứ hai, thị trường sẽ được mở rộng. Học sinh đã yêu cầu ChatGPT viết giúp (và đôi khi gian lận) các bài tập về lịch sử; các kỹ sư phần mềm yêu cầu nó sửa lỗi lập trình. Các ứng dụng khác chắc chắn sẽ mọc lên để giúp chẩn đoán bệnh tật, chẳng hạn như hoặc tạo các bản trình bày PowerPoint. Điều này có thể dẫn đến sự bùng nổ của các chatbot dành riêng cho ngành. C3.ai, một công ty phần mềm kinh doanh, đang lên kế hoạch sử dụng công nghệ tương tự để giúp các công ty tìm kiếm dữ liệu nội bộ của họ. Các công ty du lịch, bao gồm cả Booking(.)com, cũng đang thử nghiệm chatbot. Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, thế độc quyền của Google gặp rủi ro. Nó hiện có 93% thị trường tìm kiếm theo số lượng, so với 3% của Bing. Nhưng Google vẫn chưa ra mắt Bard, có thể vì nó sợ phản ứng dữ dội của công chúng nếu bot đưa ra những câu trả lời xúc phạm.

Các chatbot có rất nhiều thiếu sót. Một điều quan trọng là chúng có thể bịa đặt mọi thứ. Những “ảo giác” này xảy ra vì mô hình ngôn ngữ không thực sự hiểu những gì chúng đang nói. Chatbot cũng có thể khó kiếm tiền; khó chèn quảng cáo vào cuộc trò chuyện với chatbot AI hơn là vào tìm kiếm trên Google. (Microsoft cho biết họ sẽ thử nghiệm thêm quảng cáo vào các câu trả lời của chatbot trên Bing.) Chi phí cho sức mạnh tính toán bổ sung cần thiết để chạy chatbot có thể sẽ ăn mòn vào lợi nhuận của các công cụ tìm kiếm. Một số công ty, bao gồm cả Neeva, đang cố gắng thu hút người dùng mua đăng ký dịch vụ chatbot của họ. Dù là chúng không hoàn hảo, chatbot đều có khả năng thay đổi cách mọi người tương tác với internet và thông tin. Bill Gates, người đồng sáng lập Microsoft, đã gọi công nghệ này là “quan trọng như PC, như internet”. Việc thay đổi cách bạn tìm thấy kỳ nghỉ mơ ước của mình có thể chỉ là bước khởi đầu.

Nguồn: FB Cù Tuấn