Bauxite Việt Nam

Natalia Romashova, “Putin’s failure: what the SCO summit in China showed for Ukraine and the world”, Focus UA

02/09/2025 (HNBT)

Phuc Lai GB - Hnb Tran biên dịch 

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh SCO 2025 ở Trung Quốc, Putin một lần nữa – phát cuộn băng cassette nhão nhoẹt – nhấn mạnh rằng để chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine, "nguyên nhân gốc rễ" của nó phải được loại bỏ. 

Focus đã tìm hiểu mục đích của tuyên bố này là gì và tại sao Ukraine không được đề cập trong tuyên bố cuối cùng của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải.

Hôm thứ Hai, ngày 1 tháng 9, Hội đồng các Nguyên thủ Quốc gia của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) đã thông qua “Tuyên bố Thiên Tân”. Trong số những nội dung khác, văn kiện này ghi nhận các nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ, không sử dụng vũ lực và từ chối các lệnh trừng phạt đơn phương. Đồng thời, UKRAINE KHÔNG ĐƯỢC ĐỀ CẬP TRỰC TIẾP TRONG TUYÊN BỐ.

Những gì Putin đã phát biểu công khai và không chính thức về cuộc chiến với Ukraine tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO 

● Trong bài phát biểu tại thượng đỉnh SCO, Putin về cơ bản lặp lại những luận điểm mà ông ta đã nêu trước đó. Cụ thể, theo nhà lãnh đạo Nga, lập trường của Moscow là “An ninh của một quốc gia không thể được đảm bảo bằng cách gây tổn hại đến an ninh của một quốc gia khác”.

"Chúng tôi đánh giá cao những nỗ lực của Trung Quốc, Ấn Độ và các đối tác chiến lược khác của chúng tôi trong việc giúp giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine. Tôi muốn lưu ý rằng thỏa thuận đạt được tại cuộc gặp Nga-Mỹ gần đây ở Alaska, tôi hy vọng, cũng sẽ đi theo hướng này, mở đường cho hòa bình ở Ukraine", nhà lãnh đạo Điện Kremlin phát biểu. Ngoài ra, ông ta một lần nữa nhấn mạnh sự cần thiết phải loại bỏ "nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng Ukraine" và ngăn chặn Ukraine bị "lôi kéo vào NATO.

● Bên lề Hội nghị Thượng đỉnh, Putin đã thảo luận về vấn đề giải quyết hòa bình với Thủ tướng Ấn Độ Modi và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan. Cả hai nhà lãnh đạo đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Volodymyr Zelensky trước khi đến Trung Quốc dự Hội nghị Thượng đỉnh (SCO). 

Nguyên thủ quốc gia [của Ukraine] lưu ý rằng trong cuộc trò chuyện với Thủ tướng Ấn Độ, ông đã xác nhận sẵn sàng gặp ông Putin. Theo người đứng đầu Bankova, Modi đã đồng ý truyền đạt "tín hiệu phù hợp" từ Ukraine đến giới lãnh đạo cấp cao của Nga.

Sau cuộc gặp với Putin tại SCO, Narendra Modi nhấn mạnh rằng cần phải tìm cách chấm dứt xung đột càng sớm càng tốt và thiết lập một nền hòa bình lâu dài. 

Trong khi đó, sau cuộc gặp với Erdogan, Putin gọi Ankara là đối tác đáng tin cậy của Moscow và nhắc lại những đóng góp đáng kể của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc giải quyết xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine.

Việc không có “Ukraine” trong tuyên bố của thương đỉnh SCO cho thấy điều gì?

● Việc Ukraine không được đề cập trực tiếp trong tuyên bố cuối cùng của Hội nghị Thượng đỉnh SCO đồng nghĩa với việc CÁC THÀNH VIÊN TỔ CHỨC HỢP TÁC THƯỢNG HẢI KHÔNG CÓ LẬP TRƯỜNG THỐNG NHẤT VỀ CUỘC CHIẾN TRANH NGA-UKRAINE, VÀ ĐÂY LÀ ĐIỀU QUAN TRỌNG NHẤT ĐỐI VỚI KYIV. Quan điểm này được nhà khoa học chính trị #Volodymyr_Fesenko bày tỏ trong một cuộc trò chuyện với Focus.

"Do đó, bất kể các nhà tuyên truyền Nga hát bài hát nào sau thượng đỉnh SCO, tôi sẽ không nói rằng những luận điệu của Putin đã chi phối được Trung Quốc tại sự kiện này. 

Những gì Putin nói trong bài phát biểu là một chuyện, còn văn bản chính thức lại hoàn toàn khác. 

VIỆC UKRAINE KHÔNG CÓ TRONG TUYÊN BỐ CÓ NGHĨA LÀ TRUNG QUỐC HOẶC ẤN ĐỘ KHÔNG MUỐN ỦNG HỘ LẬP TRƯỜNG CỦA NGA, HOẶC CÓ SỰ KHÁC BIỆT TRONG ĐÁNH GIÁ VỀ CUỘC CHIẾN NGA-UKRAINE VÀ NHỮNG GÌ CẦN LÀM TIẾP THEO. Chính trong những tình huống như vậy, một vấn đề cụ thể thường không được đề cập đến", chuyên gia lưu ý.

● Theo Fesenko, thượng đỉnh SCO, trước hết, đã chứng minh SỰ THỐNG TRỊ CỦA TRUNG QUỐC trong số các quốc gia Nam Bán cầu và tuyên bố của Trung Quốc về vai trò lãnh đạo của "các quốc gia chống phương Tây". "Người Trung Quốc rất hay nói về một thế giới đa cực, nhưng dù sao HỌ CŨNG TỰ NHẬN MÌNH CÓ VAI TRÒ THỐNG TRỊ. Và Putin, nếu không phồng má lên, cũng gián tiếp đồng ý với điều này. 

Nhân tiện, trong bối cảnh hội nghị thượng đỉnh SCO hiện tại, tôi đặc biệt chú ý đến tình hình liên quan đến #Azerbaijan và #Armenia. Cả hai nước đều tuyên bố gia nhập SCO, nhưng Ấn Độ đứng về phía Armenia, trong khi Pakistan đứng về phía Baku. Kết quả là, việc gia nhập của hai nước này đã bị ngăn cản. 

Tôi cho rằng điều này là do họ có những mâu thuẫn trong nội bộ SCO, thậm chí mang tính chất khu vực. Xu hướng duy nhất thể hiện rõ ràng là sự thống trị của Trung Quốc trong bối cảnh Putin muốn củng cố vị thế của mình để thể hiện sự phân cực trong quan hệ với phương Tây. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đồng thời, cả Trung Quốc và Nga, vì những lý do khác nhau, đều đang cố gắng đàm phán với người Mỹ", nhà khoa học chính trị này lưu ý.

● Nhận định về sự phân cực toàn cầu hiện nay, Volodymyr Fesenko kết luận: "Người châu Âu nhìn nhận vấn đề này rất rõ, trong khi Trump, thật không may, lại không hiểu được những xu hướng toàn cầu đang diễn ra. Ông ấy yêu bản thân ông ta và không nhìn thấy những gì đang diễn ra xung quanh. 

Tuy nhiên, quay lại tuyên bố cuối cùng của Hội nghị Thượng đỉnh SCO, tôi muốn lưu ý rằng việc không đề cập đến Ukraine không phải là một lựa chọn tồi tệ nhất đối với chúng ta. Điều này có nghĩa là các quốc gia có quan hệ kinh tế với Nga không muốn trực tiếp ủng hộ Liên Bang Nga trong vấn đề chiến tranh chống lại Ukraine. ĐỐI VỚI CHÚNG TA, ĐÂY CÓ THỂ COI LÀ KẾT QUẢ TÍCH CỰC TỐI THIỂU VÀ KHÁ KHẢ QUAN. Tin tôi đi, mọi chuyện sẽ tệ hơn nhiều về mọi mặt nếu các lập trường thân Nga là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tuyên bố này".

Liệu Putin có thực sự bị bẽ mặt tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO ở Trung Quốc?

● Nhà khoa học chính trị #Viktor_Nebozhenko, khi bình luận về những kết quả rõ ràng và bị che giấu của thượng đỉnh SCO trong bối cảnh chiến tranh Nga-Ukraine, đã lưu ý như sau: 

"Cảm ơn Chúa, hãy tin tôi, Ukraine không được đề cập trực tiếp trong Tuyên bố SCO. Đối với chúng ta, điều quan trọng nhất là sự sỉ nhục chiến lược địa chính trị của Nga đã xảy ra. Cả thế giới đều thấy NGA CHỈ LÀ MỘT TRONG SỐ NHỮNG NƯỚC KHÁC, CHỨ KHÔNG PHẢI LÀ NƯỚC LÃNH ĐẠO SCO, và điều này xảy ra chính xác là do cuộc tấn công của Nga vào Ukraine. 

● Một điểm rất quan trọng khác mà tôi muốn lưu ý là cuộc thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO về vấn đề xung đột tiềm tàng và thay đổi biên giới ở Trung Á. Đây là một sắc thái rất, rất quan trọng. Đó là, Trung Quốc đã nhận trách nhiệm về việc biên giới sẽ không thay đổi. Đây là một sự thừa nhận gián tiếp về vấn đề Ukraine, bởi vì sau cuộc xâm lược của Nga chống lại nhà nước chúng ta, mọi người trên thế giới đều hiểu rằng điều này có thể xảy ra với bất kỳ ai".

Việc Putin "đưa ra những tuyên bố thái quá tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO" về cuộc chiến mà ông ta đã phát động chống lại Ukraine, theo Viktor Nebozhenko, không đặc biệt gây lo ngại cho bất kỳ cường quốc toàn cầu nào trên thế giới, bởi vì nếu không, Kyiv chắc chắn sẽ xuất hiện trong tuyên bố cuối cùng trong một bối cảnh có lợi cho Moscow.

"Đối với chúng ta, điều quan trọng nhất là tuyên bố bao gồm những cụm từ như "hành vi hung hăng", v.v. Nhìn chung, tôi thậm chí còn coi việc Trung Quốc đang tập hợp một số lực lượng xung quanh mình là rất tốt. Một cách gián tiếp, điều này có nghĩa là: nếu Trump không tỏ ra khó chịu với chúng ta, Hoa Kỳ vẫn sẽ phải giúp đỡ chúng ta trong tương lai để chứng minh giá trị của Mỹ với thế giới. Chúng ta thấy những gì đang xảy ra với Ấn Độ, nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm áp đặt thuế quan cao đối với New Delhi vì giao dịch dầu mỏ với Nga hóa ra lại là một đòn giáng ngược chủ yếu vào Washington. Và điều này tốt cho chúng ta, BỞI VÌ TRUMP CÀNG BỊ ĐÁNH BẠI, CHÍNH SÁCH CỦA ÔNG TA ĐỐI VỚI UKRAINE SẼ CÀNG HỢP LÝ HƠN", chuyên gia nhấn mạnh.

Nebozhenko tin rằng Hội nghị Thượng đỉnh SCO đã trở thành "MỘT LIỀU THUỐC BỔ SUNG CHO TRUMP KHỎI NHỮNG TÍNH CÁCH LẬP DỊ VỀ ĐỊA CHÍNH TRỊ" CỦA ÔNG TA, cả trong mối quan hệ với Ukraine và các quốc gia khác. "Bất chấp những ý thích nhất thời của ông Trump, Hoa Kỳ không thể chấp nhận một phong cách địa chính trị chuyên chế kiểu Sa hoàng", nhà khoa học chính trị lưu ý.

Dựa trên luận điểm này, chuyên gia dự đoán rằng, sau khi "chịu một thất bại" trước Trung Quốc tại thượng đỉnh SCO, Hoa Kỳ sẽ trở nên nhạy cảm hơn với "rắc rối ở Ukraine do hành vi tàn bạo của Liên bang Nga gây ra". Đồng thời, nhà khoa học chính trị này cho rằng PUTIN ĐÃ SAI LẦM KHI ĐẾN HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH SCO KHÔNG PHẢI VỚI NHỮNG Ý TƯỞNG MỚI MÀ LẠI MANG THEO MỘT BẢN GHI CŨ KỸ. 

Tóm lại, Viktor Nebozhenko lưu ý rằng hiện tại, Nga không có gì để cung cấp cho các nước thành viên SCO, những nước đang cố gắng xây dựng các quy tắc địa chính trị văn minh, trong khi ĐIỆN KREMLIN LẠI NHỔ VÀO BẤT KỲ QUY TẮC NÀO.

● Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Ukraine (MFA) cũng phản ứng trước việc tuyên bố cuối cùng của Hội nghị Thượng đỉnh SCO không đề cập đến cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine: "Điều này cho thấy SỰ THẤT BẠI TRONG CÁC NỖ LỰC NGOẠI GIAO CỦA MOSCOW. Điện Kremlin đã phải chịu thêm một thất bại nữa trong nỗ lực thể hiện sự chia rẽ trong đánh giá của thế giới về hành động xâm lược của Nga đối với Ukraine, áp đặt quan điểm rằng các quốc gia ngoài châu Âu và Bắc Mỹ có cái nhìn tích cực về Liên bang Nga về nguyên nhân, hậu quả và cách thức chấm dứt cuộc chiến chống lại Ukraine".

Nhấn mạnh rằng Nga đã không thể đưa lập trường quốc gia của các nước SCO đến một lập trường chung phù hợp với khẩu vị của Điện Kremlin, Bộ Ngoại giao Ukraine kêu gọi Trung Quốc đóng vai trò tích cực hơn trong việc mang lại hòa bình cho Ukraine.

N.R.

Nguồn bản dịch: FB Phuc Lai GB